Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Własności rolkowego eliminatora drgań piasty wirnika w opisie nieliniowym

Hawrylecki W.

Prace Instytutu Lotnictwa

|

2006

|

Nr 1-2 (184-185)

262-265

PL

Szeroko obecnie spotykanymi środkiemi służącymi do osłabiania drgań śmigłowców są bezwładnościowe eliminatory montowane zwykle na piaście wirnika nośnego. Wśród nich, najczęściej spotykanym typem są eliminatory bifilarne. Eliminatory rolkowe stosowane były dawniej głównie w wol-noobrotowych silnikach spalinowych. PZL-W3 jest jedynym śmigłowcem w świecie na którym, z powodzeniem, zastosowano rolkowy eliminator drgań piasty wirnika. Zasadnicze trudności związane z zaprojektowaniem dobrze działającego eliminatora polegają na właściwym ustaleniu jego charakterystycznych wymiarów i jego nastrojeniu. Obecnie stosowane sposoby obliczania tych wymiarów, wymagają dokładnej znajomości parametrów drganiowych śmigłowca, szczególnie tłumienia i sztywności, zredukowanych do końcówki wału wirnika gdzie montowany jest eliminator. Wszystkie metody obliczeniowe bazują na założeniu małych drgań mas czynnych eliminatora. W artykule rozpatrzony został przypadek dużych wychyleń mas czynnych eliminatora. Tak postawiony problem prowadzi do nieliniowych równań ruchu tych mas. Założenie nieliniowości może dać okazję do ustalenia nowych związków pomiędzy parametrami eliminatora, co może dać możliwość optymalizacji jego wymiarów, albo wskazać na jego nowe własności. Wyniki rozważań teoretycznych zostaną zestawione z wynikami doświadczeniem wynikającym z eksploatacji eliminatorów rolkowych na śmigłowcach W-3.

EN

Presently, a widely used form of device used to dampen the vibrations of helicopters consists of inertial eliminators usually fitted to the main rotor hub. Among them, the most frequently encountered types are bifilar eliminators. Roller eliminators were in the past mainly applied in low-speed combustion engines. PZL-W3 is the only helicopter in the world on which a roller rotor hub eliminator has been successfully applied. The major difficulties concerning the design of a well-functioning eliminator concern correctly establishing its characteristic dimensions and its calibration. The current methods of calculating these dimensions demand that the precise vibration parameters of the helicopter are known, in particular damping and stiffness, reduced to the tip of rotor shaft, where the eliminator is fitted. Ali the methods of calculation are based on the assumption of smali vibrations of the acting masses of the eliminator. A problem presented in this way leads to nonlinear equations of motion for these masses. The assumption of nonlinearity can provide the opportunity to establish new relations between the eliminator parameters, which can enable the optimization of its dimensions, or show its new properties. The results of theoretical discussions will be summarized with the results of experience resulting from the operation of roller eliminators on W-3 helicopters.

2

Pomiary porównawcze skuteczności działania rolkowego i bifilarnego eliminatora drgań piasty wirnika

Hawrylecki W.

Prace Instytutu Lotnictwa

|

2002

|

z. 1-2 (168-169)

146-151

PL

Na etapie badań prototypów śmigłowca W-3 ustalono, że niezbędne jest zainstalowanie na piaście wirnika eliminatora drgań, działającego w płaszczyźnie obrotów. Zadanie zaprojektowania eliminatora powierzono dwóm zespołom konstruktorów. Pierwszy zespół zaprojektował i wykonał eliminator rolkowy, drugi eliminator bifilarny. Oba eliminatory spełniały postawione wymagania. Na podstawie dość pobieżnych pomiarów w locie oraz z powodu nieco mniejszego ciężaru, wybrano dla śmigłowca eliminator rolkowy. Eksploatacja śmiglowców z eliminatorem rolkowym wykazała jego zalety, ale też i sporo wad. Z tego powodu dokonano dokładniejszego porównania obu typów eliminatorów. W artykule przedstawione zostaną wyniki badań porównawczych obu typów eliminatorów. Zamieszczone zostaną wyniki badań stanowiskowych na specjalnym stanowisku naziemnym oraz wyniki pomiarów porównawczych w locie. Problem wydaje się o tyle istotny, że rolkowy eliminator drgań piasty wirnika śmigłowca W-3 ma mniejszą masę niż 1% masy śmigłowca podczas, gdy eliminatory bifilarne montowane na innych śmigłowcach mają masę większą niż 1%. Przy tym koszt wykonania eliminatora rolkowego jest znacznie mniejszy niż eliminatora bifilarnego. Wnioski zawarte w artykule mogą być pomocne dla konstruktorów w procesie wyboru właściwego typu eliminatora.

EN

During the tests of W-3 helicopter prototype it was found that installing a vibration eliminator on the rotor hub operating on the plane of rotation is necessary. The task of designing the eliminator was given to two teams of designers. The first team has designed and manufactured a roller eliminator, another one a bifilar eliminator. Both eliminators complied with the stated requirements. On the basis of rough in-flight measurements and because of slightly smaller weight, the roller eliminator has been chosen for the helicopter. The maintenance of helicopters with the roller eliminator showed its features, but a number of faults too. Therefore both eliminators have been compared more precisely. The results of rig tests on a special on-ground rig and the results of in-flight comparative tests will be presented. The problem seems important, because the roller eliminator has got its mass smaller than 1% of the mass of the helicopter, but bifilar eliminators installed on other helicopters have mass greater than 1%. Moreover the cost of a roller eliminator manufacturing is significantly smaller than the bifilar one. Conclusions enclosed in the article may be helpful for the designers to choose the proper kind of an eliminator.

3

Niestateczność ruchu łopat śmigłowca SW-4 w płaszczyźnie obrotow wirnika na stanowsku do prób naziemnych

Bronowicz J., Hawrylecki W.

Prace Instytutu Lotnictwa

|

1998

|

nr 2/3 (153/154)

183-187

PL

W artykule zostaną przedstawione problemy techniczne jakie wyniknęły podczas prób prototypu lekkiego śmigłowca, na etapie wstępnych prób jego układu napędowego. Polegały one na niestatecznej pracy wirnika. Ich przyczyną była niezamierzona zbieżność częstości drgań własnych mocowania wirnika na zakotwiczonym śmigłowcu na stoisku badawczum z częstością obrotów wirnika nośnego. Pokazano jak doświadczalnie i teoretycznie zdefiniowano przyczynę wspomnianej niestateczności. We wnioskach przedstawione jest postępowanie zaradcze.

EN

Engineering problems which appeared during preliminary stage of light helicopter's power unit tests will be presented in the article. They consisted in unstable rotor operation. Their reason was not intended coincidence of periodicity of rotor fixing on a helicopter anchored in test stand and main rotor rotational spped frequency. They way how experimentally and theoretically the reason of mentioned instability was identified. Remedial procedure is presented between conclusions.