Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 82

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 5 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 5 next fast forward last
PL
Azotowanie stali węglowych nie umożliwia uzyskania odpowiedniego umocnienia podłoża warstw i rdzenia, wymaganego w niektórych zastosowaniach. Umocnienie takie można osiągnąć przez stosowanie dalszej obróbki cieplnej. W wyniku tej obróbki następuje zanik strefy azotków i tworzenie się struktury martenzytu azoto-węglowego umacnianego dodatkowo przez starzenie. Przeprowadzone badania tribologiczne wykazały, że poddanie azotowanej stali węglowej dalszej obróbce umacniającej poprawia wyraźnie jej odporność na zużycie w porównaniu ze stalą azotowaną, przy czym obszar dobrej odporności sięga głębiej.
EN
Nitriding of carbon steels does not allow for adequate hardening of the substrate of layers and core required in some applications. Such hardening can be achieved by using further heat treatment. As a result of this heat treatment, the zone of nitrides vanishes and a nitro-carbon martensite structure is formed, additionally hardened by ageing. The carried out tribological tests have shown that subjecting nitrided carbon steel to further hardening treatment significantly improves its wear resistance in comparison to nitrided steel, and the zone of good wear resistance goes deeper.
EN
This article presents the results of tribological studies of different kinds of steels (first of all constructional) which undergo the processes of thermo-chemical treatments of the type of nitriding and nitrocarburizing. On that occasion different standardized wear tests were compared. The advantages of the method used for this purpose were particularly highlighted: a three-cylinder-cone wear test.
PL
Azotowanie stali węglowych nie umożliwia uzyskania odpowiedniego umocnienia podłoża warstw i rdzenia, wymaganego w niektórych zastosowaniach. Umocnienie takie można osiągnąć przez stosowanie dalszej obróbki cieplnej. W wyniku tej obróbki następuje zanik strefy azotków i tworzenie się struktury martenzytu azoto-węglowego umacnianego dodatkowo przez starzenie. Przeprowadzone badania tribologiczne wykazały, że poddanie azotowanej stali węglowej dalszej obróbce umacniającej poprawia wyraźnie jej odporność na zużycie w porównaniu ze stalą azotowaną, przy czym obszar dobrej odporności sięga głębiej.
EN
The article presents results of investigations of wear resistance by friction, employing the “3 cylinder – cone” method, of selected structural steels subjected to given thermo-chemical treatment, i.e. nitriding, carburizing, and precipitation hardening after nitriding. The investigated steels were C45, 21NiCrMo2, 18HGT, and 41Cr4. These materials, after thermo-chemical treatment undergo metallurgical characteristics of diffusion layers formed on steel. It was observed that proportionality exists between their wear resistance and the value of surface unit loading. Moreover, the friction – wear properties of these layers exhibited certain differences, depending on their microstructure and chemistry.
PL
Artykuł ten przedstawia wyniki badań odporności na zużycie, wykorzystując metodę „3 wałeczki – stożek”, dotyczące wybranych stali konstrukcyjnych poddanych określonej obróbce cieplno-chemicznej, tj. azotowaniu, nawęglaniu i utwardzaniu wydzieleniowemu po azotowaniu. Badanymi stalami były: C45, 21NiCrMo2, 18HGT i 41Cr4. Stale te po obróbce cieplno-chemicznej podlegają ocenie metaloznawczej warstw dyfuzyjnych wytwarzanych na stali. Zauważa się ich proporcjonalną zależność pomiędzy odpornością na zużycie a wartością nacisku jednostkowego powierzchni. Jednakże własności tarciowo-zużyciowe wyraźnie różnią się, zależąc od ich mikrostruktury i budowy chemicznej.
PL
Przedmiotem pracy były badania weryfikujące nowe koncepcje w obszarze projektowania kompozytowych dyfuzyjnych warstw azotku tytanu wytwarzanych na stopie magnezu AZ91D celem poprawy jego właściwości użytkowych w zakresie odporności korozyjnej i tribologicznej. W pracy przedstawiono porównanie wyników badań struktury i właściwości użytkowych trzech wariantów kompozytowych dyfuzyjnych warstw azotku tytanu wytwarzanych na stopie AZ91D w oparciu o opracowane innowacyjne hybrydowe rozwiązania inżynierii powierzchni łączące metody PVD z uszczelniającą obróbką hydrotermiczną. Badaniom poddano warstwy powierzchniowe w wariantach: a) wielowarstwy typu (TiN/Ti)x8 składającej się z naprzemiennie ułożonych cienkich podwarstw azotku tytanu i tytanu; b) warstwy typu TiN-Ti-Al złożonej z zewnętrznej warstwy azotku i uprzednio wytworzonych podwarstw tytanu i aluminium; c) warstwy nowego rodzaju typu (TiN/Ti)x8-Ti-Al łączącej oba warianty, zbudowanej z zewnętrznej wielowarstwy (TiN/Ti)x8 i podwarstw tytanu i aluminium. W efekcie przeprowadzonych badań wykazano optymalny wpływ warstw typu (TiN/Ti)x8-Ti-Al na stopie AZ91D na właściwości użytkowe stopu, który przejawia się skutecznym zwiększeniem odporności korozyjnej i tribologicznej, a w szczególności uzyskaniem szerokiego zakresu pasywnego z dodatnim potencjałem przebicia na poziomie przewyższającym +2000 mV i odpornością na zużycie przez tarcie porównywalną z odpornością stali łożyskowej typu 100Cr6.
EN
The aim of the present study was to verify new concepts in development of titanium nitride composite diffusive layers produced on AZ91D magnesium alloy in order to improve performance properties, in particular corrosion and wear resistance. The composite layers were produced by a hybrid method, which combine the layers deposition using PVD processes and hydrothermal tightening. The microstructure and the effect of three variants of the composite layers on the corrosion and wear resistance of AZ91D alloy were examined. These variants were: a) (TiN/Ti)x8 type multilayer layer composed of titanium nitride/titanium sub-layers system; b) TiN-Ti-Al type layer of titanium nitride outside layers with titanium and aluminum sub-layers: c) (TiN/Ti)x8-Ti-Al new type of the composite layer that combine both other type of the composite layers built of (TiN/Ti)x8 outside titanium nitride multilayer with titanium and aluminum sub-layers. The result of the investigation indicate that the optimum effect on the increase of the performance properties of AZ91D alloy exhibits the (TiN/Ti)x8-Ti-Al type layer. This is manifested by the appearance of a large passive range with a positive break down potential, higher than +2000 mV and wear resistance comparable to the resistance of the 100Cr6 bearing steel.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań tribologicznych oraz badań metaloznawczych zarówno materiałów już stosowanych, jak i przewidzianych do pracy w węźle trącym elementu sprzęgającego ciężarówki. W badaniach przyjęto dwie akredytowane procedury badawcze. Na podstawie uzyskanych wyników wykazano, że użyte do produkcji wymienionych elementów materiały z warstwami dyfuzyjnymi mają większą przydatność w porównaniu ze stosowaną dotychczas ulepszoną stalą współpracującą z brązem.
EN
This article presents the results of tribological and physical metallurgy studies of materials applied and designed to work in a frictional junction of a truck coupling element. In this study two accredited investigation procedures have been adopted. The obtained investigation results have shown the suitability of the applied materials with diffusion layers for these elements, in comparison to the previously applied toughened steel cooperating with bronze.
EN
The article presents the results of investigations of wear resistance by friction, employing the “3 cylinder-cone” method, of selected structural and tool steels, subjected to given thermo-chemical treatment, i.e. boriding, carburizing, nitriding and chromizing. It was observed that a proportionality exists between their wear resistance and the value of surface unit loading. Moreover, the friction-wear properties of these layers exhibited certain differences, dependent on their microstructure and chemistry.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań odporności na zużycie przez tarcie metodą: „3 wałeczki–stożek” wybranych stali konstrukcyjnych i narzędziowych poddanych określonej obróbce cieplno-chemicznej, tj. borowaniu, nawęglaniu, azotowaniu i chromowaniu. Zauważono wprost proporcjonalną zależność ich odporności na zużycie od wartości nacisków powierzchniowych. Ponadto właściwości tarciowo-zużyciowe tych warstw wykazały pewne różnice zależne od ich struktury i budowy.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań metaloznawczych oraz odporności na zużycie przez tarcie wybranych stali konstrukcyjnych poddanych azotowaniu, nawęglaniu oraz utwardzaniu wydzieleniowemu po azotowaniu. Ten ostatni proces okazał się wyjątkowo korzystny w porównaniu z nawęglaniem, jak również z samym azotowaniem.
EN
This article presents the results of the metallurgical and wear by friction resistance research of the selected constructional steels subjected to: nitriding, carburizing, and also precipitation hardening after nitriding. This last process has proved to be exceptionally advantageous when compared to both the carburizing and also to the nitriding itself.
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań właściwości tribologicznych azotowanych i nawęglanych stali konstrukcyjnych 18HGT i 20MnCr5. Zauważono wprost proporcjonalną zależność ich odporności na zużycie od wartości nacisków powierzchniowych. Jednakże właściwości tarciowo-zużyciowe warstw nawęglanych i azotowanych nie wykazały znaczących różnic.
EN
This work presents the research results of tribological properties of constructional steels of grades 18HGT and 20MnCr5 after nitriding or carburizing. A directly proportional dependence of their wear resistance on the value of their surface pressures was stated. However, wear–friction properties of carburized and nitrided layers did not show any significant differences.
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań właściwości tribologicznych stali konstrukcyjnej 18HGT azotowanej i nawęglanej. Stwierdzono wprost proporcjonalną zależność ich odporności na zużycie od wartości nacisków powierzchniowych. Natomiast właściwośći tarciowo-zużyciowe warstwy azotowanej i nawęglanej nie wykazały istotnych różnic w porównaniu z warstwą nawęglaną.
EN
This work presents the research results of constructional steel 18HGT tribological properties after nitriding or carburizing. Directly proportional dependence of their wear resistance on the value of their surface pressures was stated. However, wear-friction properties of carburized and nitrided layers did not show any significant differences.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań odporności na zużycie przez tarcie metodą „3 wałeczki — stożek" wybranych stali konstrukcyjnych i narzędziowych poddanych określonej obróbce cieplno-chemicznej, tj. borowaniu, nawęglaniu, azotowaniu, chromowaniu i tytanowaniu. Zauważono wprost proporcjonalną zależność ich odporności na zużycie od wartości nacisków powierzchniowych. Ponadto właściwości tarciowo-zużyciowe tych warstw wykazały pewne różnice zależne od ich struktury i budowy.
EN
This article presents the research results of wear resistance by friction with the use of the "3 cylinders - cone " method of the selected constructional and tool steels gained after specified thermo-chemical treatments: e.i. such as boronising, carburizing, nitriding, chromising and titanising. The authors have noticed the directly proportional dependence of the wear resistance upon the value of the surface pressures. Moreover, wear-friction properties of these layers show some significant differences depending upon their structure and construction.
PL
W pracy omówiono wyniki badań dotyczących budowy i właściwości tribologicznych warstw hybrydowych typu CrC+CrN wytwarzanych na powierzchni stali X210Cr12 w procesach chromowania dyfuzyjnego, wykonywanego metodą proszkową, połączonych z obróbką PVD. Przeprowadzono porównanie warstw hybrydowych typu CrC+CrN z pojedynczymi warstwami węglikowymi typu CrC, wytwarzanymi na powierzchni stali, bez powłoki CrN. Właściwości tribologiczne (zużycie liniowe) otrzymanych warstw oceniano przy wykorzystaniu metody trzy wałeczki-stożek. Wykazano, że odporność na zużycie przez tarcie warstw hybrydowych typu CrC+CrN jest prawie dwa razy większa od odporności pojedynczych warstw węglikowych typu CrC.
EN
Tribological properties of the CrC+CrN type hybrid layers, produced on X210Cr12 steel in chromizing process by the pack powder method combined with arc evaporation PVD treatment, have been investigated. A comparison of the CrC+CrN type hybrid layers with the CrC single carbide layers, produced on steel surface without CrN coating, has been performed. Tribological properties of the layers were performed by means of taper-three rolls test. It has been proved that the resistance to abrasive wear of hybrid CrC+CrN type layers is almost two times higher than that for the single CrC carbide layers.
EN
Chromized carbide layers produced on a tool carbon steel surface by means of pack cementation process were investigated. Studies were carried out of layer thicknesses, their morphology, chromium, carbon and iron concentration depth profiles in the diffusion zone of chromized layers. The tribocorrosion resistance of chromized layers was determined. To determine the tribological properties, an Amsler machine of the A135 type was used. The friction unit was disk and plate. Lubrication was provided with a 50% water solution of physiological salt with drip feed of 60 drops/min. High tribocorrosion resistance of the investigated chromized layers was indicated.
PL
W pracy omówiono wyniki badań dotyczących węglikowych warstw chromowanych na stali narzędziowej nanoszonych metodą proszkową. Przeprowadzono badania grubości warstw, ich morfologii, składu fazowego, twardości oraz rozkładów stężenia chromu, węgla i żelaza w strefie dyfuzyjnej. Określono odporność warstw chromowanych na zużycie tribologiczno- korozyjne. Dla określenia właściwości tribologicznych użyto urządzenia Amsler typu A 135. Badanie odporności na zużycie przez tarcie wykonano metodą krążek–płytka, stosując smarowanie 50% roztworem soli fizjologicznej podawanym kroplowo ze stałym wydatkiem 60 kropli/ min. Udowodniono bardzo dobrą odporność na zużycie tribologicznokorozyjne warstw chromowanych.
EN
The paper presents the results of examinations of the structure and tribological properties of nitrided layers produced on constructional steels with use of controlled gas nitriding. The nitriding layers structure, hardness, and tribological properties were determined. Tribological properties of the layers were performed by means of taper-three roll test. It has been proven that the application of the gas nitriding process to constructional steels significantly improved their resistance to friction wear.
PL
W pracy omówiono wyniki badań dotyczących właściwości tribologicznych warstw azotowanych wytwarzanych na stalach konstrukcyjnych 18HGT i 38HMJ w procesie regulowanego azotowania gazowego. Tribologiczne właściwości otrzymanych warstw oceniano z wykorzystaniem testu trzy wałeczki–stożek. Badania właściwości tribologicznych próbek ze stali 18HGT i 38HMJ z warstwami azotowanymi wykazały, że zastosowanie azotowania gazowego wpływa w sposób istotny na zwiększenie ich odporności na zużycie przez tarcie.
PL
W pracy omówiono wyniki badań właściwości tribologicznych oraz zmęczenia konstrukcyjnej stali 40HM (42CrMo4) po proc e sie azotowania gazowego, a także chromowania. Wykazano, że zastosowane procesy obróbki cieplno chemicznej w istotny sposób zmieniają odporność na zużycie t ribologiczne oraz zmęczenie stali konstrukcyjnej 40HM (42CrMo4).
EN
Investigation results of tribological properties and fatigue of nitrided and ch romized layers on constructional steel 40HM (42CrMo4) are presented in this work. It has been revealed that application of thermo chemical processes significantly change of tribological resistance and fatigue of constructional steel 40HM (42CrMo4).
PL
Barierą dla wykorzystania stopów aluminium w szeregu potencjalnych zastosowań są stosunkowo słabe własności powierzchniowe, w tym zwłaszcza mała odporność na zużycie przez tarcie. W celu poprawy właściwości powierzchniowych pracy badano efekty wykorzystania warstw azotku tytanu wytwarzanych metodami PVD na stopach aluminium z grupy durali. Wykazano, że osadzenie na stopie aluminium typu PA29 metodą odparowania w łuku powłok azotku tytanu typu TiN-Ti, znacząco podnosząc odporność na zużycie przez tarcie, skutkuje jednocześnie pogorszeniem odporności korozyjnej oraz zmniejszeniem twardości podłoża. Stwierdzono jednocześnie słabą przyczepność powłok. Wykazano, że właściwości te, w tym również w pewnym stopniu odporność korozyjną, można poprawić przez obróbkę cieplną stopu z powłoką azotku tytanu składającą się z przesycania i starzenia, która zwiększa twardość stopu i przekształca powłokę azotku tytanu w warstwę połączoną dyfuzyjnie z podłożem. Znacznie korzystniejszym, skutecznym rozwiązaniem w aspekcie jednoczesnej poprawy odporności korozyjnej i tribologicznej okazało się jednak rozwiązanie opracowane wcześniej w odniesieniu do stopów magnezu, polegające na wprowadzeniu do struktury powłoki azotku tytanu dodatkowej powłoki pośredniej – aluminium. Otrzymuje się wówczas powłokę złożoną typu TiN-Ti-Al uszczelnioną następnie metodą hydrotermiczną.
EN
Low surface properties and in particular poor wear resistance constitute a barrier for the use of aluminum alloys in the number of potential application. The effect of titanium nitride surface layers application in view of the surface properties improvement was investigated in the present work. It was demonstrated that the deposition of titanium nitride coatings on aluminum PA29 type alloy significantly increases its wear resistance but at the same time it decrease corrosion resistance and the hardness of the alloy. The coatings exhibits also relatively low adhesion. It was shown that those properties, including corrosion resistance may be improved by the heat treatment which consist in solution treatment with water quenching and further aging. The treatment increases hardness of the alloy and transforms coating in the layer diffusion bonded with the substrate. Much more efficient solution, in view of the simultaneous wear and corrosion resistance, appear to be a solution earlier developed for magnesium alloys, based on the use of an intermediate aluminum coating in the titanium nitride layer’s structure, resulting in composite coating of the type TiN-Ti-Al, combined with final sealing by hydrothermal treatment.
PL
Lufy broni strzeleckiej w większości są produkowane z niskostopowych stali konstrukcyjnych, podobnych do stali 30HN2MFA. Celem badawczym było poszukiwanie nowych technologii typu multiplex m.in. cieplno-chemicznych, połączonych z głębokim wymrażaniem, które mogą zagwarantować trwałość finalną lufy przy mniejszej uciążliwości technologii dla środowiska naturalnego. Jedną z takich metod jest ulepszanie cieplne lufy, połączone w zamkniętym cyklu technologicznym z głębokim wymrażaniem, a następnie poddanie jej regulowanemu azotowaniu gazowemu. Omówiono wyniki badań procesów regulowanego azotowania gazowego konstrukcyjnej stali stopowej gatunku 38HMJ, używanej na części maszyn, narażone w eksploatacji na korozję, zużycie przez tarcie i zmęczenie oraz udary cieplne, przewidzianej do zastąpienia obecnie stosowanej stali lufowej 30HN2MFA. Procesy azotowania prowadzono w zakresie temperatury: 520-560°C i w czasie 4-6 h, w atmosferze NH3-N2 bądź NH3-NH3zdys z regulowaniem ich składu i potencjału azotowego w okresie nagrzewania i w temperaturze procesu. Podano przykłady i omówiono wpływ rozwiązań procesu umożliwiające wytwarzanie warstw azotowanych na stali 38HMJ z warstwą azotków żelaza przy powierzchni, przeznaczone do narażeń korozyjnych i tribologicznych oraz z ograniczoną warstwą azotków żelaza przy powierzchni, przeznaczone do narażeń zmęczeniowych.
EN
The project research - development, implemented in a consortium: Institute of Precision Mechanics (Warsaw, Poland), Military University of Technology (Warsaw, Poland) and Small Arms Factory (Radom, Poland), studies were undertaken of the possibility and desirability of replacing the electrolytic chromium plating technology used in the production of small arms barrels of 5.56 mm. So far, the barrel of small arms calibre 5.56 mm, and the like are mostly produced from low-alloy structural steels, similar to that used for the purpose of domestic steel 30HN2MFA. The aim was to search for new technologies such as multiplex thermo-chemical properties, combined with the deep freeze, which can ensure the sustainability of the final gun with less onerous technologies for the environment. One such method is the quenching barrel, connected in a closed technological cycle of the deep freeze and then subjected to nitriding gas industries regulated. The results of investigations of processes controlled gas nitriding grade alloy steel construction 38HMJ, used for machine parts, exposed in operation to corrosion, friction wear and fatigue and thermal shock, provided to replace the currently used barrel steel 30HN2MFA. Nitriding process was carried out in the temperature range 520-560°C and at times 4-6 h, in an atmosphere of N2 or NH3-NH3zdys with the settlement of their composition and potential for nitrogen during the heating process and temperature. Provides examples and discusses the impact of process solutions for the production of nitrided layers on 38HMJ iron nitride layer at the surface, designed for corrosive and tribological exposure and limited iron nitride layer at the surface, intended for exposures of fatigues. For both types of nitrided layers determined resistance to frictional wear and impact resistance. Phenomena, brittleness and cracks bombardment nitrided layers after 10 000 rounds.
PL
W pracy omówiono wyniki badań dotyczących właściwości tribologicznych warstw azotowanych wytwarzanych na stalach konstrukcyjnych 18HGT i 38HMJ w procesie regulowanego azotowania gazowego. Tribologiczne właściwości otrzymanych warstw oceniano przy wykorzystaniu testu trzy wałeczki – stożek. Badania właściwości tribologicznych próbek ze stali 18HGT i 38HMJ z warstwami azotowanymi wykazały, że zastosowanie azotowania gazowego wpływa w sposób istotny na zwiększenie ich odporności na zużycie przez tarcie.
EN
nvestigation results of tribological properties of nitrided layers on 18HGT and 38HMJ construction steels formed in controlled gas nitriding are presented. Tribological properties of these layers have been characterized with the cone-three cylinder method. It has been revealed that implementation of gas nitriding is significantly increased wear resistance by friction for samples of 18HGT and 38HMJ steels with nitrided layers.
PL
Celem niniejszej pracy było porównanie wpływu różnych wariantów powierzchniowych warstw azotku tytanu o charakterze dyfuzyjnym na odporność tribologiczną stopu magnezu AZ91D. Warstwy dyfuzyjne otrzymywano metodą hybrydową łączącą pokrycie metodą PVD stopu prostą lub złożoną powłoką azotku tytanu z podwarstwą tytanu i dalej wygrzewanie celem jej dyfuzyjnego połączenia powłoki z podłożem. Metodą typu Amsler zbadano wpływ trzech warstw, w tym warstwy pojedynczej na podwarstwie tytanu, wielowarstwy azotek tytanu – tytan oraz warstwy azotku na warstwie pośredniej tytanu i aluminium na odporność na zużycie przez tarcie stopu AZ91D. Wyniki badań skonfrontowano z odpornością tribologiczną stali łożyskowej ŁH15. Stwierdzono, że optymalny wariant stanowi warstwa azotku tytanu na warstwie pośredniej tytanu i aluminium, która w próbie odporności na zużycie przez tarcie przy obciążeniu 200 N wykazuje niską kinetykę zużycia, a w efekcie odporność tribologiczną, wyższą niż stal łożyskowa ŁH15. Warstwę tę, w przeciwieństwie do warstwy pojedynczej azotku tytanu na podwarstwie tytanu, charakteryzuje przy tym bardzo dobra przyczepność do podłoża. Relatywnie korzystne właściwości tribologiczne wykazuje również wielowarstwowa warstwa azotku tytanu.
EN
The aim of the present study was to compare the influence of various types of titanium nitride layers with the diffusive character on the wear resistance of the AZ91D magnesium alloy. The layers were produced by the hybrid method consisting of covering the surface of the alloy with a single or multi-layer titanium nitride coating with a titanium sub-layer using the PVD method followed by an annealing aimed to diffusively bond the coating with the substrate. Using Amsler type method the effects of three variants of the diffusive titanium nitride layers on the corrosion resistance of the AZ91D alloy were examined. These variants were: a single-layer with a titanium sub-layer, a sandwich type layer composed of titanium nitride/titanium sub-layers and a composite layer formed on an intermediary titanium and aluminum layer. The optimum version appeared to be the composite layer which in wear test under the 200N load exhibits the low wear kinetics, which results in the tribological resistance exceeding this of the ŁH15 type bearing steel. In opposite to the single titanium nitride layer with a titanium sub-layer the composite layer is also characterized by good adhesion to the substrate. Relatively advantageous properties are also exhibited by the titanium nitride sandwich type layer .
EN
The tribological properties of the CrC+(Ni-W) type duplex layers, produced in vacuum chromizing processes on steel surface, covered with Ni-W alloy electrolytic coating, are discussed. For comparison duplex layers of the types CrC+(Ni-W) and CrC+Ni, produced on steel surface covered with pure nickel, and the CrC type single carbide layers have been investigated. Tribological properties of the layers were performed by means of taper-three rolls test. It has been proved, that the wear resistance by friction of duplex layers of the CrC+(Ni-W) type, produced in vacuum chromizing of steel covered with Ni-W nickel alloy containing carbide-forming element - wolfram, is as good as carbides layers of the CrC type, produced on the steel surface without electrolytic coating. The high wear resistance of these layers has been proved, whereas tribological properties of the CrC+Ni duplex layers and the steel samples without any layers have been poor.
PL
W pracy omówiono wyniki badań dotyczących właściwości tribologicznych warstw duplex typu CrC+(Ni-W), wytwarzanych w procesie chromowania próżniowego na powierzchni stali pokrytej elektrolitycznie stopem niklu Ni-W. Dla porównania przeprowadzono badania warstw duplex typu CrC+Ni, wytwarzanych przez osadzanie czystego niklu na powierzchni stali przed procesem chromowania dyfuzyjnego, oraz pojedynczych warstw węglikowych typu CrC. Tribologiczne właściwości otrzymanych warstw oceniano przy wykorzystaniu testu trzy wałeczki-stożek. Badania właściwości tribologicznych warstw wykazały, że odporność na zużycie przez tarcie warstw duplex typu CrC+(Ni-W), wytworzonych w procesie chromowania próżniowego na stali pokrytej stopem niklu z pierwiastkiem węglikotwórczym - wolframem, jest równie dobra jak warstw węglikowych typu CrC, wytwarzanych bezpośrednio na powierzchni stali, bez powłoki elektrolitycznej. Warstwy te wykazywały dużą odporność na zużycie przez tarcie, podczas gdy próbki z warstwami duplex typu CrC+Ni oraz próbki ze stali bez warstwy, nie miały dobrych właściwości tribologicznych.
EN
The aim of this work was to investigate the changes of stainless steel surface properties (morphology, REE concentration, presence of identified phases) and functional properties (wear and high temperature oxidation resistance) after REE addition with remelting of the surface layer. Modification of the near surface layer of AISI 316L steel was based on the incorporation of rare earth elements (REE) using high intensity pulsed plasma beams (HIPPB) as DPE – Deposition by Pulsed Erosion. DPE is unique technique because melting and doping of the near surface layer occurs in a single step. Samples of AISI 316L steel were irradiated with short (μs scale), intense (energy density 3 J/cm2) pulses. The pulse energy density was sufficient to melt the near surface layer of steel. Heating and cooling processes were of non-equilibrium type. The plasma pulses contain both ions/atoms of (Ce + La) from electrodes material and the working gas – nitrogen. Scanning electron microscopy (SEM), energy dispersion spectroscopy (EDS) and X-ray diffraction analysis were used for initial and modified surface characterization. The wear tests and high temperature oxidation processes were carried out. An improvement of tribological properties and increasing of high temperature oxidation resistance of modified surface layer was observed as compared with initial material.
PL
Celem pracy było zbadanie zmian właściwości powierzchniowych (morfologia powierzchni, koncentracja REE, obecność zidentyfikowanych faz) i właściwości użytkowych (odporność na zużycie przez tarcie i wysokotemperaturowe utlenianie) po domieszkowaniu REE z jednoczesnym przetopieniem warstwy wierzchniej stali austenitycznej. Modyfikacja warstwy wierzchniej stali AISI 316L polegała na wprowadzeniu do jej warstwy powierzchniowej pierwiastków ziem rzadkich (REE) za pomocą intensywnych impulsów plazmowych (HIPPB) metodą DPE – Depozycja przez Impulsową Erozję (Deposition by Pulse Erosion). Metoda DPE jest unikatową techniką, ponieważ stopienie i domieszkowanie warstwy wierzchniej materiału przebiega jednocześnie. Próbki stali AISI 316L zostały naświetlone krótkimi (skala μs), intensywnymi (gęstość energii 3,0 J/cm2) impulsami. Gęstość energii pojedynczego impulsu była wystarczająca do stopienia warstwy wierzchniej stali. Procesy grzania i chłodzenia miały charakter nierównowagowy. Plasma zawierała jony/atomy pochodzące z materiału elektrod (Ce + La) i azotu jako użytego gazu roboczego. Materiały wyjściowy i modyfikowane scharakteryzowano za pomocą: skaningowej mikroskopii elektronowej (SEM), mikroanalizy rentgenowskiej (EDS) i dyfrakcji promieniowania rentgenowskiego (XRD). Zostały przeprowadzone badania odporności na zużycie przez tarcie oraz odporności na wysokotemperaturowe utlenianie. Uzyskano poprawę właściwości tribologicznych oraz zwiększenie odporności na wysokotemperaturowe utlenianie warstw modyfikowanych w porównaniu z materiałem niemodyfikowanym.
first rewind previous Strona / 5 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.