Seen in the light of increasing anthropogenic impacts on the environment and a growing demand for potable water, pollution of groundwater is a very important issue, especially in large city areas. The present research includes analyses ofthe chemical composition at 109 measuring points in the Wrocław area, and of the spatial distribution of groundwater components with regard to land use, geological structure and hydrogeological conditions. Based on spatial analyses, it has been noted that changes depend mainly on land use and the kind of activity carried out in close proximity of water intake. Shallow groundwater in Wrocław is characterised by a great variability of main components. Factor analysis has made it possible to distinguish these components and determine the degree of their influence on the chemical composition of shallow groundwater in the entire study area. The current research demonstrates the high sensitivity of aquifers to pollution and emphasises the role of human activity in levels of groundwater pollution in urban areas.
Groundwater temperature is the basic physical parameter that determines the state and energy measure of the physical system while being an important indicator of the status of groundwater and aquifers. This article presents considerations on the temperature of fresh groundwater of the active exchange zone and their importance for the recognition of hydrogeological conditions. Review of groundwater temperature results application to analyze groundwater recharge process, flow and depth of circulation has been presented. It has been showed also how the water temperature supports evaluation of the groundwater chemical composition changes, the extension of contaminants, the hydraulic conductivity evaluation and the application in groundwater flow modelling study. A wide range of temperature variation in shallow waters of up to 20.3°C has been demonstrated based on measurements in the Quaternary aquifer in the Wrocław City infiltration intake and deep waters from the Neogen aquifer. Up to a depth of 10-17 m, significant seasonal temperature changes with depth have been documented. It was recommended to establish a neutral depth for the correct interpretation of the groundwater thermal field. Opposite spring water from a deeper aquifer of Cretaceous formations in the Stołowe Mts. documented an almost constant temperature higher by 4.6°C from the average air temperature. This indicates the range of groundwater flow depth of 170m below the land surface. A simple formula based on the density value of the heat flux, taking into account the average air temperature proposal, allows to calculating the depth of water flow. The methodical conditions for temperature measuring and the depth of location of temperature recording probesas well as their limitations, have been identified.
Celem badań jest testowanie metody i wstępna ocena wielkości infiltracji efektywnej na podstawie wyników pomiarów temperatury w piezometrach w otoczeniu studni i stawów infiltracyjnych na terenach wodonośnych Wrocławia. Badania zmienności temperatury wód podziemnych w sieci obserwacyjnej na obszarze sztucznej infiltracji przeprowadzono w sieci 11 piezometrów. Wody pierwszego poziomu wodonośnego występują w aluwialnych osadach piaszczystych i zalegają na głębokościach 2–12 m. Roczne pomiary temperatur wód podziemnych w sieci obserwacyjnej na stałej głębokości (3–4 m) wykazały szeroki zakres zmian od 1,5 do 25,9°C. Przedstawiono charakterystyczne i typowe zakresy średnich zmian temperatur w przedziale 9,3–15,6°C zarejestrowane w 2018 r. Na podstawie profilowania termicznego w wybranym punkcie obliczono średnią wartość zasilania, stosując metodykę zaproponowana przez Taniguchiego (1993, 1994). Obliczona wstępnie wartość sztucznego zasilania wynosi 20,19 mm/d i odpowiada wielkości zasobów obliczonych na podstawie modelowania numerycznego.
EN
The main goal of the research is to test the method and the preliminary assessment of the amount of the effective infiltration based on temperature measurement results in a piezometers network surrounded by wells and ponds for the infiltration water intake of the city of Wrocław. The study of temperature variation of the groundwater monitoring network in the area of artificial infiltration was conducted in 11 network observation points. Groundwater in the first shallow aquifer occurs in alluvial sediments at depths exceeding 2–12 m. Annual temperature measurements of the groundwater monitoring network for a constant depth (3–4 m) showed a wide range of changes from 1.5 to 25.9°C. The groundwater shows the typical values of medium temperature changes in the range of 9.3–15.6°C recorded in 2018. On the basis of thermal profiling in a selected point, the average recharge rate has been calculated by applying the method proposed by Taniguchi (1993, 1994). The preliminary calculated value of the groundwater artificial recharge is 20.19 mm/d and corresponds to the value evaluated by numerical modelling.
W pracy przedstawiono i scharakteryzowano form ochrony źródeł w Polsce oraz zaproponowano wstępną waloryzację źródeł na potrzeby ustanawiania form ochrony prawnej. Na podstawie danych Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska ochroną prawną, zgodnie z ustawą o ochronie przyrody, objętych jest w Polsce 266 źródeł (źródlisk) lub zespołów źródeł. Przeważającą formą ochrony źródeł są pomniki przyrody (48,5%), następnie rezerwaty (30,4%), użytki ekologiczne (13,9%), zespoły przyrodniczo-krajobrazowe (5,2%) i stanowiska dokumentacyjne (1,9%). Zwrócono uwagę na różne podejścia przy podejmowaniu decyzji o wyborze form ochrony źródeł. Stąd w celu wyeliminowania niepewności interpretacyjnych przedstawiono propozycję selekcji wypływów na podstawie zaproponowanego algorytmu. Wstępny algorytm postępowania pozwala podjąć decyzję, które ze źródeł powinno być objęte ochroną prawną i w jakiej formie.
EN
The aim of the paper is to present and characterize springs covered by nature conservation in Poland. Based on data from the General Directorate for Environmental Protection, legal conservation covered 266 springs (wetlands) or spring groups in accordance with the Nature Conservation Act. The predominant forms of spring conservation are natural monuments (48.5%), nature reserves (30.4%), ecological areas (13.9%), landscape-nature complexes (5.2%) and documentation sites (1.9%). In order to eliminate interpretation uncertainties, a suggestion for selection is also presented. The preliminary valorization algorithm allows deciding which spring should be covered by nature conservation and in which form.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.