Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Prototype of the unmanned marine system “Neogobius-1”

Chrabąszcz Przemysław, Olejnik A., Szumacher K.

Polish Hyperbaric Research

|

2022

|

nr 1(78)

43--50

EN

The paper presents the design of the unmanned marine system Neogobius-1 developed and built at the Polish Naval Academy. It is a surface remotely operated boat designed to carry out operational and reconnaissance tasks. The material also presents the results of preliminary functional tests of the system indicating that it has reached Level VII of technological preparedness. In 2021, the Neogobius-1 system won first place in the competition of the Ministry of Defence for the development and construction of an unmanned aerial/maritime system in the operational and reconnaissance category. Currently, the system is being used by students of the Naval Academy's Mechanical and Electrical Engineering Department to develop practical skills and solidify theoretical knowledge.

PL

W pracy przedstawiono konstrukcję bezzałogowego systemu morskiego Neogobius-1 opracowanego i zbudowanego w Akademii Marynarki Wojennej. Jest to powierzchniowa zdalnie sterowana łódź przeznaczona do realizacji zadań operacyjno-rozpoznawczych. W materiale przedstawiono także wyniki wstępnych badań funkcjonalnych systemu wskazujących na osiągnięcie VII poziomu gotowości technologicznej. System Neogobius-1 w 2021 roku zajął pierwsze miejsce w konkursie Ministra Obrony Narodowej na opracowanie i zbudowanie bezzałogowego systemu powietrznego/morskiego w kategorii operacyjno-rozpoznawczej. Obecnie system jest wykorzystywany przez studentów Wydziału Mechaniczno-Elektrycznego Akademii Marynarki Wojennej do rozwoju umiejętności praktycznych i ugruntowania wiedzy teoretycznej.

2

Bezkontaktowe pomiary drgań wybranych elementów wirnikowych turbinowych silników lotniczych

Olejnik A., Rogólski R., Szcześniak M.

Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa

|

2018

|

Vol. 9, Nr 1 (31)

129--146

PL

Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie metody bezdotykowego pomiaru postaci drgań własnych izolowanych elementów konstrukcyjnych silników turbinowych z wykorzystaniem wibrometru laserowego. Badaniom poddano dwa dostępne elementy konstrukcyjne: zintegrowaną tarczę turbinową silnika rozruchowego AI-9 oraz łopatkę wieńca wentylatorowego sprężarki niskiego ciśnienia silnika RD-33. Pomiary drgań rezonansowych przeprowadzono w sposób bezdotykowy przy użyciu dopplerowskiego wibrometru skanującego Polytec PSV-400-3D. Tarczę turbinową zawieszoną do pomiaru na podatnych odciągach zapewniając w ten sposób warunki zbliżone do warunków swobodnych. Z kolei łopatkę zamocowano w sposób sztywny umieszczając jej stopkę w szczękach nieruchomego zacisku. Opisano procedurę pomiarową oraz zasadę działania użytej aparatury. W celu weryfikacji wyników pomiarowych opracowano modele dyskretne obu elementów, które posłużyły do numerycznej analizy modalnej (MSC Software). Modele geometryczne tarczy i łopatki opracowano z wykorzystaniem technik inżynierii odwrotnej. Modele strukturalnego MES przygotowano w preprocesorze MSC Patran stosując dyskretyzację elementami bryłowymi. Częstotliwości podstawowych postaci rezonansowych zbadanych doświadczalnie porównano z częstotliwościami analogicznych postaci numerycznych. Analiza porównawcza jest punktem wyjścia do kalibracji modeli numerycznych, które w kolejnym etapie badań będzie można wykorzystać do określania krytycznych prędkości obrotowych wirujących elementów.

EN

The purpose of this article is to present the method of non-contact measurement of the normal modes of the insulated turbine engine components using a laser vibrometer. Two available components were tested: integrated shield of the AI-9 engine starter turbine and the RD-33 low-pressure compressor fan blade. Resonance vibration measurements were performed in a non-contact manner using the Polytec PSV-400-3D doppler scanning vibrometer. A turbine disc suspended for measurement on susceptible guidewires thus providing conditions close to free conditions. The blade, in turn, was fixed rigidly by placing its foot in the jaws of the stationary clamp. The measurement procedure and operation principle of the apparatus used have been described. In order to verify the measurement results, discrete models of both elements were developed, which were used for numerical modal analysis (MSC Software). Shield and blade geometry models have been developed using reverse engineering. Structural models for FEM were prepared in the MSC Patran preprocessor using discretization of solid elements. The frequencies of the basic resonant modes tested experimentally were compared with the frequencies of analogous numerical shapes. Comparative analysis is the starting point for the calibration of numerical models, which in the next stage of the research and it will be used to determine the critical speeds of rotating elements.

3

Ogólna budowa i klasyfikacja manipulatorów pojazdów podwodnych

Dawidziuk M., Olejnik A.

Polish Hyperbaric Research

|

2018

|

nr 2(63)

21--32

PL

W materiale przedstawiono ogólną budowę manipulatora pojazdu podwodnego, z omówieniem stosowanych w ich konstrukcjach materiałów. Scharakteryzowano rodzaje układów napędowych manipulatora, z wyróżnieniem ich wad i zalet. Przedstawiono funkcje jakie spełnia manipulator w odniesieniu do wykonywanych czynności. Omówiono pojęcie stopni swobody manipulatora z podaniem wzoru na ich obliczenie. Przedstawiono podstawowe typy efektorów końcowych. Podano też zarys klasyfikacji manipulatorów w funkcji realizowanych przez nie zadania.

EN

The article presents the general construction of an underwater vehicle manipulator along with a discussion of the materials used in their construction. The types of drive systems used by the manipulator have been characterised, distinguishing their advantages and disadvantages. The functions of the manipulator are specified in relation to the activities performed by it. Moreover, the paper discusses the manipulator's degrees of freedom with the specification of the formula for their calculation. The basic types of end effectors are presented as well as an outline of the classification of manipulators in relation to the tasks carried out.

4

Koncepcja wspomaganego lotniczo rakietowego systemu wynoszenia mini- i mikrosatelitów

Dobrzyński P., Machowski B., Olejnik A., Zalewski P.

Mechanik

|

2018

|

R. 91, nr 7

511--513

PL

Zaprezentowano koncepcję projektu niskobudżetowego systemu wynoszenia satelitów z wykorzystaniem jednoczłonowych rakiet przeciwlotniczych oraz samolotu klasy MiG-29. Przeanalizowano możliwości umieszczania sztucznych satelitów Ziemi z wykorzystaniem dostępnych w Polsce technologii oraz posiadanych rakiet przeciwlotniczych, planowanych do wycofania w najbliższej przyszłości. Przedstawiono wyniki wstępnych symulacji i wnioski dotyczące wykonalności projektu.

EN

The article presents the concept of a low cost satellite launch system using single-shell anti-aircraft missiles and MiG-29 class aircraft. The authors have analyzed the possibilities of placing artificial Earth satellites available in the Republic of Poland with technologies and using currently available and planned in the near future to withdraw anti-aircraft missiles. The article presents the results of preliminary simulations and conclusions on the feasibility of the project.

5

Wdrażanie planów bezpieczeństwa wodnego w MPWiK w Warszawie

Zdanowicz A., Olejnik A., Obierak I.

Instal

|

2018

|

nr 3

22--26

PL

Wdrożenie Planów Bezpieczeństwa Wodnego (PBW), ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa zdrowotnego i niezawodności dostaw wody. Są one zalecane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) jako wielobarierowy system minimalizowania potencjalnych zagrożeń dla jakości wody, oparty na zarządzaniu ryzykiem, zgodnie z normą PN-EN 15975-2:2013-12 Bezpieczeństwo zaopatrzenia w wodę do spożycia. Wytyczne zarządzania kryzysowego i ryzyka. Część 2: Zarządzanie ryzykiem. Ocena zagrożeń, ustalenie punktów krytycznych w całym systemie zaopatrzenia w wodę do spożycia oraz oszacowanie ryzyka, jest kluczowym elementem PBW. Zasady wielokrotnych barier ochronnych stosuje się w odniesieniu do czterech podstawowych obszarów: terenu zlewni ujęcia, produkcji wody, jej dystrybucji oraz instalacji odbiorców. W artykule przedstawiono przegląd i ocenę dokumentów – instrukcji, procedur i innych zapisów obowiązujących w MPWiK S.A. w m.st. Warszawie, pod kątem możliwości ich włączenia do PBW. Oceny dokonano w oparciu o wytyczne zawarte w podręczniku WHO Water Safety Plan manual: step-by-step risk management for drinking water suppliers z 2009 r. [11] i jego polską wersję z 2012 roku [3]. Przeprowadzona analiza wskazuje, że największy problem stanowi obszar zlewni oraz instalacje wewnętrzne konsumentów. Z uwagi na to, że odpowiedzialność za te obszary nie leży w kompetencjach przedsiębiorstwa wodociągowego, do kompleksowego opracowania PBW niezbędna jest współpraca z jednostkami zewnętrznymi, w ramach powołanych zespołów interdyscyplinarnych.

EN

Implementation of Water Safety Plans (WSP) is aimed at increasing health safety and reliability of water supply. They are recommended by the World Health Organization (WHO) as a multi-barrier system to minimize potential threats for water quality. WSP are based on risk management, in accordance with PN-EN 15975-2: 2013-12. Security of drinking water supply. Guidelines for risk and crisis management. Part 2: Risk management. A key element of WSP is hazard assessment, setting critical points in the entire drinking water supply system and risk assessment. The principles of multiple protection barriers are applied to 4 basic areas: the water catchment, production of water, distribution network and consumers internal installations. The article presents an overview and evaluation of documents – instructions, procedures and other provisions in force at MPWiK S.A. in Warsaw, regarding the possibility of their inclusion in the WSP. The assessment was based on the guidelines included in the WHO Water Safety Plan manual: step-by-step risk management for drinking water suppliers from 2009 and its Polish version from 2012 (edition GIS). The analysis shows that the biggest problem are the catchment areas and consumer internal installations. Due to the fact that responsibility for these areas is not within the competence of a company of water treatment and supply, it is necessary to cooperate with external entities to develop WSP in the framework of established interdisciplinary teams.

6

The impact of parameters of air hyperbaric exposure on the decompression chamber first ventilation

Olejnik A.

Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej

|

2017

|

R. 58 nr 1 (208)

61--73

EN

The material presents an analysis of the impact that the parameters of air hyperbaric exposure have on the time remaining to the beginning of the first ventilation, as calculated with two mathematical models. The research has been conducted in the form of simulations that take into account standard parameters of exposure. Differences between the analysed models have been indicated, and the influence of the changes of particular input values in the analysed models on the output values has been defined.

PL

W artykule przedstawiono analizę wpływu parametrów powietrznej ekspozycji hiperbarycznej na czas do rozpoczęcia pierwszej wentylacji liczony za pomocą dwóch modeli matematycznych. Badania przeprowadzono jako symulacje uwzględniające standardowe parametry ekspozycji. Wskazano różnice pomiędzy analizowanymi modelami i zdefiniowano, jaki jest wpływ zmian poszczególnych wielkości wejściowych analizowanych modeli na wartości wielkości wyjściowej.

7

Pomiary drgań izolowanych fragmentów konstrukcji płatowcowych z zastosowaniem analizatora modalnego LMS SCADAS Lab

Olejnik A., Rogólski R., Szcześniak M.

Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa

|

2017

|

Vol. 8, Nr 3 (29)

127--144

PL

Przed wydaniem świadectwa typu dla wprowadzanego do eksploatacji samolotu nadzór lotniczy w myśl obowiązujących przepisów określa wymogi dotyczące min. testów wibracyjnych. Na etapie uzyskiwania zgody na próby w locie należy wykazać brak zagrożeń konstrukcji ze strony zjawisk dynamicznych poprzez analizy i symulacje drgań oraz wykonanie naziemnych prób rezonansowych GVT (Ground Vibration Testing). W toku pomiarów typu GVT określa się krytyczne częstotliwości i postacie drgań. W niniejszym artykule opisano proces identyfikacji drgań rezonansowych izolowanego skrzydła zastrzałowego przy użyciu aparatury do pomiarów modalnych z analizatorem widma drgań LMS SCADAS Lab. Wykorzystując wskazaną aparaturę w odniesieniu do rzeczywistej konstrukcji płatowcowej, właściwie przygotowanej pod względem rozkładu masy, sztywności, swobody ruchu sterów i klap oraz warunków mocowania, można wyznaczyć kluczowe charakterystyki drganiowe odpowiadające punktom rezonansowym. Opisano tok procesu pomiarowego obejmującego takie etapy, jak: przygotowanie obiektu, konfiguracja aparatury, przygotowanie modelu symulacyjnego, orientacyjna identyfikacja punktów modalnych w trybie przemiatania zakresowego oraz dostrajanie częstotliwości rezonansowych przy różnych konfiguracjach wzbudzania. Wyniki testów doświadczalnych porównano z częstotliwościami analogicznych postaci własnych wyznaczonych dla modelu dyskretnego MES. Zademonstrowano też sposób wyznaczania postaci lokalnych w toku wymuszania drgań całego płatowca (samolot Flaris).

EN

Prior to the issue of a type-certificate for an airplane put into service, aeronautical surveillance, in accordance with the applicable regulations, the requirements concerning, among other things, vibration tests. At the stage of approval for flight tests, no structural hazards from dynamic phenomena shall be demonstrated by vibration analysis and simulations and ground vibration tests (GVT). In the course of GVT measurements, critical frequencies and vibration mods are defined. This article describes the process of identifying resonant vibrations of an isolated strut-braced wing using modal measurement instruments with LMS SCADAS Lab vibration spectrum analyser. Using the indicated apparatus with respect to the actual fuselage structure, properly prepared in terms of mass distribution, stiffness, freedom of movement of the rudder and flap and mounting conditions, key vibration characteristics corresponding to the resonance points can be determined. The process of measuring process has been described including the preparation of the object, the configuration of the apparatus, the preparation of the simulation model, the indicative identification of the modal points in the sweeping mode and the tuning of the resonant frequencies with different excitation configurations. The results of the experimental tests were compared with the frequencies of analogous self-defined characters for the discrete MES model. Also demonstrated is the way of locating the local characters in the course of enforcing the vibration of the entire airplane (Flaris aircraft).

8

Wspomaganie prac podwodnych za pomocą bezzałogowych pojazdów głębinowych na przykładzie prac przy wraku jednostki WŁA-127

Dawidziuk M., Olejnik A.

Polish Hyperbaric Research

|

2017

|

nr 1(58)

25--40

PL

W artykule omówiono szczegółowo przypadek wspomagania prac podwodnych bezzałogowymi pojazdami głębinowymi (ROV) w rejonie wraku jednostki pływającej. Przedstawione zadania zrealizowano podczas prac podwodnych z okrętu ratowniczego na wraku kutra rybackiego WŁA-127. Omawiane przykłady obejmują przeprowadzenie identyfikacji i inspekcji zatopionej jednostki, oraz wsparcie prac podwodnych realizowanych na wraku przez nurków ratownictwa morskiego Marynarki Wojennej RP.

EN

The article demonstrates use of underwater remotely operated vehicles during an underwater visual inspection of a sunken vessel. The presented tasks were carried out in the course of underwater works performed from a Polish navy rescue vessel on the fishing boat WŁA-127. The discussed examples include a visual inspection of the sunken vessel and the support offered to Polish Navy rescue divers as they carried out underwater works.

9

Analiza układów napędowych bezzałogowych pojazdów głębinowych w kierunku zidentyfikowania sposobu przeniesienia napędu

Jakus B., Olejnik A.

Polish Hyperbaric Research

|

2017

|

nr 3(60)

7--16

PL

Jest to pierwsza cześć materiału dotyczącego analizy układów napędowych zdalnie sterowanych bezzałogowych pojazdów głębinowych. W niniejszym materiale omówiono problematykę klasyfikacji bezzałogowych pojazdów głębinowych, głównie zdalnie sterowanych, ze wskazaniem na cztery różne podejścia do tego zagadnienia. Ponadto omówiono kwestię stosowanego nazewnictwa w zakresie poszczególnych części składowych omawianych układów napędowych oraz pędnika pojazdu i wskazano funkcję celu dla takiego układu napędowego, a także wady i zalety analizowanych rozwiązań konstrukcyjnych. Sposób przeprowadzenia analizy układów napędowych, jej metodyka i wyniki będą przedmiotem kolejnej publikacji autorów.

EN

This is the first part of the material concerned with the analysis of drive systems in remotely controlled unmanned underwater vehicles. The paper discusses the problem of classification of UUVs, mainly remotely controlled, with an indication of four different approaches to this issue. Moreover, the article discusses the nomenclature used in relation to various components of the discussed drive systems and thrusters, as well as indicates the functionality of such systems along with the advantages and disadvantages of the analysed design solutions. The method of analysis of drive systems, its methodology and the results will be the subject of a subsequent publication of the authors.

10

Analiza układów napędowych bezzałogowych pojazdów głębinowych w kierunku zidentyfikowania sposobu przeniesienia napędu. Cz. 2

Jakus B., Olejnik A.

Polish Hyperbaric Research

|

2017

|

nr 3(60)

17--26

PL

Jest to druga część materiału dotyczącego analizy układów napędowych zdalnie sterowanych bezzałogowych pojazdów głębinowych. W części pierwszej omówiono problematykę klasyfikacji bezzałogowych pojazdów głębinowych, głównie zdalnie sterowanych oraz kwestię stosowanego nazewnictwa w zakresie poszczególnych części składowych omawianych układów napędowych oraz pędnika pojazdu. Wskazano funkcję celu dla takiego układu napędowego, a także wady i zalety analizowanych rozwiązań konstrukcyjnych. W niniejszym materiale przedstawiono sposób przeprowadzenia analizy układów napędowych, jej metodykę oraz wyniki analizy.

EN

This is the second part of material concerned with the analysis of drive systems in remotely controlled underwater vehicles. The first part involved the problem of classification of unmanned underwater vehicles, mainly remotely controlled, as well as the nomenclature used in relation to various components of the discussed drive systems and thrusters. The functionality of particular drive systems was discussed along with the advantages and disadvantages of the analysed design technologies. This material presents the method of conducting an analysis of drive systems, its methodology and results.

11

Badania aerodynamiczne samolotów klasy General Aviation z wykorzystaniem metod numerycznej mechaniki płynów

Olejnik A., Kiszkowiak Ł., Dziubiński A.

Mechanik

|

2017

|

R. 90, nr 8-9

802--804

PL

Omówiono badania aerodynamiczne statków powietrznych na przykładzie samolotów kategorii Very Light Aeroplanes oraz Very Light Jet. Badania numeryczne wykonano metodą objętości skończonych z wykorzystaniem specjalistycznego oprogramowania. Przedstawiono metodę przygotowania modelu numerycznego samolotu oraz sposób przeprowadzenia analizy aerodynamicznej. Przeanalizowano m.in. wpływ napędu na charakterystyki aerodynamiczne. Wyniki zaprezentowano w postaci wykresów składowych siły i momentu aerodynamicznego w funkcji kąta natarcia.

EN

The problems of an aircraft aerodynamic analysis based on the example of Very Light Aeroplanes and Very Light Jet category airplanes have been presented. A numerical calculations using finite volume method implemented in specialized software were performed. A method of preparing a numerical model of an airplane and the aerodynamic analysis methodology have been presented. An influence of an airplane propulsion on aerodynamic characteristics have been analyzed. A results have been shown in the graphs form of aerodynamic force and moment components as function of angle of attack.

12

Control of fiat multiair valve-lift system using atmega microcontroller

Racewicz S., Olejnik A.

Journal of KONES

|

2017

|

Vol. 24, No. 3

229--236

EN

The article presents a device based on the ATmega microcontroller for precise Fiat MultiAir valve-lift system control. The Fiat MultiAir system is the patented electromechanical actuation system of the inlet valves. It allows a control of the inlet valves open time for each combustion chamber independently. The described device has been installed in the Fiat 0.9 TwinAir CNG 80 HP internal combustion engine controlled by the ECU Master open motor controller. As the ECU Master Controller software and hardware does not support Fiat’s MultiAir system control, the above-mentioned device had to be designed. The device consists of the ATmega88 microcontroller, which analyses the signals from the shaft and the cam sensors. Then, the DC converter is powering the solenoid valves of the MultiAir system via two transistors. When the solenoid valve is closed, the incompressible hydraulic fluid transmits the inletcam lobe’s motion to the valve as in a traditional engine. When the solenoid valve is open, the oil bypasses the passage, decoupling the valve, which then closes conventionally via spring pressure. In order to find the specific moments of turning the solenoids on and off the measurements on the original Fiat motor controller have been performed. The acquired oscillograms have been analysed and presented in the article. Studied Fiat 0.9 TwinAir engine is a part of the power generation unit and has been coupled with the three-phase electric power generator MeccAlte 16 kW with an AC exciter.

13

Tendencje rozwojowe bezzałogowej techniki morskiej

Olejnik A.

Polish Hyperbaric Research

|

2016

|

nr 2(55)

7--28

PL

W niniejszym artykule dokonano próby zidentyfikowania aktualnych trendów rozwojowych bezzałogowych technologii morskich takich jak bezzałogowe pojazdy nawodne i podwodne. Analizy wykonano na podstawie dostępnych źródeł literaturowych, baz danych o projektach badawczych i źródeł internetowych. W materiale rozgraniczono badania terytorialnie ze względu na miejsce ich realizacji wyodrębniając obszar Unii Europejskiej, Stanów Zjednoczonych AP i Polski. W artykule na podstawie przeglądu celów i zakładanych efektów końcowych projektów wyodrębniono tendencje rozwojowe dla omawianej techniki morskiej. Ciekawym efektem przeglądu jest obserwacja, że polskie prace B+R z tego obszaru plasują się w głównych zidentyfikowanych tendencjach rozwojowych. Niestety ich efekty nie są porównywalne ze względu na znikomą wysokość krajowych funduszy na działalność B+R w porównaniu z innymi państwami.

EN

The article constitutes an attempt to identify current tendencies regarding the development of unmanned marine technologies such as unmanned surface and underwater vehicles. The analyses were performed on the basis of available literature, databases on research projects and internet sources. The material has been divided with regard to the location the research was conducted, the following groups being identified: the European Union, the United States of America and Poland. On the basis of the review of objectives and final effects of projects, tendencies in the development of the discussed marine technology have been identified. An interesting result of the review consists in an observation that Polish R&D works in this area are placed within the main identified developmental trends. Unfortunately, their effects are incomparable due to the minuteness of national funds allocated to R&D as opposed to other countries.

14

Czy nurka zastąpi robot podwodny? Mizerny postęp czy wielki sukces?

Olejnik A., Siermontowski P.

Polish Hyperbaric Research

|

2016

|

nr 1(54)

7--18

EN

The article deals with the subject matter related to the development of underwater works technologies. Nearly 15 years ago one of the authors of this study published a material in the monthly magazine of "Podwodny Świat" (The Underwater World) entitled "The Future of Underwater Technologies – the diver or the robot?" where he noted that the time of great changes in technologies aimed at researching the depths and conducting works under water has arrived. This new era mainly consists in the fact that on an increasing number of occasions the diver is replaced by an underwater robot. The presented material constitutes an attempt to provide an answer to the question whether the then posed thesis is still valid. In the article the authors discuss issues concerned with the development of techniques and technologies applied in the conquest of depths that leads them to the conclusion that the previously observed tendency of a double-tracked development of underwater technologies is gaining in strength, which causes that the works and exploration of bodies of water at great depths will be possible only with the use of unmanned techniques.

PL

Artykuł poświęcony jest problematyce rozwoju technologii prac podwodnych. Niemal 15 lat temu, jeden z autorów niniejszego opracowania opublikował materiał w miesięczniku „Podwodny Świat” pt. „Przyszłość technologii podwodnych – nurek czy robot?”, w którym wskazał, że nastał czas dużych zmian w technologiach służących badaniom głębin i pracy pod wodą. Polegające przede wszystkim na tym, że coraz częściej nurka zastępuje robot podwodny. Niniejszy materiał jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy ówczesna prognoza jest nadal aktualna. W artykule, autorzy omawiają zagadnienia rozwoju technik i technologii służących podbojowi głębin, dochodząc do stwierdzenia, że zaobserwowana wcześniej tendencja dwutorowego rozwoju technologii podwodnych się wzmacnia, co powoduje, że praca i podbój głębin na dużych głębokościach będzie możliwa tylko z wykorzystaniem technik bezzałogowych.

15

Porównanie procesu koagulacji prowadzonego przy użyciu różnych koagulantów

Olejnik A., Zdanowicz A.

Kierunek Wod-Kan

|

2016

|

Nr 1

38--41

PL

Który proces koagulacji jest bardziej efektywny: prowadzony przy użyciu wysokozasadowego koagulantu PAX XL19F czy siarczanu glinu (SAI), tradycyjnie stosowanego na SUW Filtry Zakładu Centralnego MPWiK w Warszawie?

16

Alfa, beta i gamma czyli o kontroli radioaktywności wody

Chiniewicz R., Olejnik A., Obierak I.

Kierunek Wod-Kan

|

2016

|

Nr 4

46--50

PL

System TAWARA kontroluje jakość wody na SUW Zakładu Północnego MPWiK w m. st. Warszawie pod kątem skażeń promieniotwórczych. Detektor EAD monitoruje promieniowanie gamma w wodzie surowej na etapie ujęcia, natomiast detektor RTM całkowite promieniowanie alfa i beta w wodzie uzdatnionej.

17

Feasibility study of the electric power generation unit start-up using the three-phase synchronous generator with the AC exciter

Racewicz S., Olejnik A.

Journal of KONES

|

2016

|

Vol. 23, No. 3

411--417

EN

The article presents the feasibility study of using the three-phase synchronous generator with the AC exciter as a starter for the Fiat 0.9 TwinAir CNG 80 HP internal combustion engine. The investigated power generation unit consists of the above mentioned internal combustion engine which can be powered by a biogas and the three-phase electric power generator MeccAlte 16 kW with the AC exciter. The use of an electric generator for starting a combustion engine is an innovative approach, which eliminates the need for additional components like starter reducing the mass and the failure frequency of the device. Similar approaches have been already investigated by the aircraft manufacturers for starting the jet engines of the airliners and are widely used in the hybrid engines for vehicles. The field winding of the three-phase synchronous generator described in the paper is connected to the AC exciter via a rotating rectifier bridge. This solution eliminates the necessity of using slip rings and facilitates a voltage regulation of the generator. The authors of the paper analyse the technical and practical possibilities of using such a synchronous generator with the exciter as a starting motor by measuring its output power and starting torque. The economic aspects of such a solution for unit and mass production have been also considered.

18

Modernizacje technologii uzdatniania wody w Miejskim Przedsiębiorstwie Wodociągów i Kanalizacji w m. st. Warszawie S.A., przeprowadzone w oparciu o badania modelowe

Chiniewicz R., Olejnik A., Zdanowicz A., Obierak I.

Instal

|

2016

|

nr 4

56--61

PL

W artykule omówiono, zrealizowane w ostatnich latach przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m. st. Warszawie, trzy największe inwestycje modernizacji technologii stacji uzdatniania wody: – modernizacja technologii w Zakładzie Wodociągu Centralnego – ozonowanie pośrednie i filtracja na węglu aktywnym realizowana w ramach projektu „ Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków w Warszawie Faza II – Uzdatnianie i zaopatrzenie w wodę”. Inwestycja zakończona w październiku 2010r. – rozbudowa technologii uzdatniania wody Zakładu Wodociągu Praskiego w ramach projektu „Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków w Warszawie Faza IV”. Inwestycja zakończona w listopadzie 2015r. – modernizacja technologii w Zakładzie Wodociągu Północnego – flotacja ciśnieniowa realizowana w ramach projektu „Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków w Warszawie Faza II – Uzdatnianie i zaopatrzenie w wodę.” Inwestycja zakończona w lipcu 2010r. Zrealizowane modernizacje stacji uzdatniania, poprzez rozbudowę i unowocześnienie układów technologicznych, odpowiadały na aktualne potrzeby technologiczne. Usprawnienie procesów technologicznych podyktowane było potrzebą sprostania znowelizowanym, zaostrzonym wymogom prawnym dla wody uzdatnionej oraz optymalizacją i dostosowaniem efektywności technologicznej układów uzdatniania wody do niestabilnej jakości ujmowanych wód powierzchniowych. Zrealizowane inwestycje, to efekt wielu lat pracy i badań technologicznych nad wyborem optymalnej koncepcji modernizacji. W ramach prac nad usprawnieniem eksploatowanych układów technologicznych analizowano rożne procesy jednostkowe, w celu uzyskania maksymalnego efektu technologicznego. Badania modelowe pozwoliły na sformułowanie założeń i wytycznych technologicznych do realizacji inwestycji oraz określenie spodziewanego efektu technologicznego.

EN

In the paper the information concerning the biggest investments established in the recent years at the water treatment plants are presented: – implementation of dissolved air flotation at the North Waterworks Plant; – implementation of intermediate ozonation and activated carbon filtration at the Central Waterworks Plant, – implementation of intermediate ozonation and activated carbon filtration at the Praga Waterworks Plant. Water treatment plants upgrades in the scope of expansion and modernization of technological processes has been conducted due to technological needs. The main goal of modernization was an optimization and increase of technological efficiency for water treatment processes as well as meeting more stringent requirements for drinking water quality. Completed investments are the result of many years of investigations concerning optimal technological solutions for WTPs. Many different unit processes were examined to achieve maximum technological efficiency for the upgraded water treatment processes. Model studies has allowed to formulate the technological guidelines and to determine the expected technological effect.

19

Wpływ wielokrotnej sterylizacji na właściwości biomateriałów

Bociąga D., Jastrzębski K., Olejnik A., Świątek L., Marchwicka M.

Engineering of Biomaterials

|

2016

|

Vol. 19, no. 136

11--20

PL

Materiały metaliczne, między innymi stopy tytanu posiadają liczne właściwości, które pozwalają na ich częste stosowanie do produkcji wyrobów biomedycznych. Wszystkie urządzenia przeznaczone do celów medycznych przed użyciem muszą przejść proces sterylizacji. W praktyce niektóre z nich mogą być poddane więcej niż jednemu cyklowi sterylizacji przed umieszczeniem w ciele pacjenta. Pomimo tego, że sterylizacja jest jednym ze standardowych procesów, któremu podlegają wszystkie implanty, może być ona przyczyną zmian właściwości powierzchniowych materiału. Celem niniejszej pracy było sprawdzenie, jak proces wielokrotnej sterylizacji wpływa na właściwości powierzchniowe oraz odpowiedź komórkową dla grupy próbek wykonanych z dwóch stopów tytanu: Ti6Al4V i Ti6Al7Nb. Wypolerowane próbki obu stopów zostały poddane jednemu, pięciu oraz dziesięciu cyklom sterylizacji parowej. Próbki zostały przebadane pod kątem morfologii powierzchni (SEM) oraz składu chemicznego (EDS), a także topografii powierzchni (profilometr) oraz zwilżalności (pomiar kąta zwilżania metodą kropli). Badania cytotoksyczności i proliferacji komórek zostały przeprowadzone poprzez wykonanie testu live/dead z wykorzystaniem komórek kościotwórczych linii Saos-2. Przeprowadzone badania dowodzą, że wielokrotna sterylizacja powoduje pojawianie się zanieczyszczeń na powierzchni materiału oraz zwiększenie grubości warstwy tlenkowej. Wartości energii powierzchniowej oraz parametrów chropowatości wzrosły wraz ze wzrostem liczby cykli sterylizacji. Proliferacja komórek na wysterylizowanych próbkach ze stopów tytanu była mniejsza niż w przypadku stali nierdzewnej oraz próbki kontrolnej, chociaż żadna z próbek nie wykazała cytotoksyczności. Porównując dwa przebadane stopy tytanu, mniejsza proliferacja została odnotowana na próbkach Ti6Al7Nb.

EN

Due to their favorable properties, numerous metallic materials, including titanium alloys are chosen for biomedical applications. A final preparation step before the implantation of a metallic biomaterial is sterilization. In fact, some of the devices may undergo a multiple sterilization process before they are placed into the human body. Although sterilization is a part of a standard procedure, it might affect the surface properties of the material. The purpose of this study was to check the influence of multiple sterilization process on surface properties and biological response of two titanium alloys: Ti6Al4V and Ti6Al7Nb. Samples of both alloys were mechanically polished and subjected to 1, 5 or 10 stem sterilization cycles. Representative samples from each group were examined in term of surface morphology (SEM), chemical composition (EDS), topography (profilometer) and wettability (sessile drop technique). Cell proliferation and cytotoxicity assay were carried out with the use of live/dead test of Saos-2 osteoblast-like cells line. Examinations showed that the multiple sterilization process caused occasional appearance of contaminations on the surfaces, as well as increase in the oxide layer thickness. Values of surface energy and surface roughness parameters increased with the increasing number of sterilization cycles. Proliferation of cells on the surface of sterilized titanium alloys was lower than in the case of stainless steel and control sample. At the same time, none of the examined samples showed cytotoxicity. Comparing two titanium alloys, considerably lower number of cells was observed on Ti6Al7Nb surface.

20

Wpływ warstw DLC i DLC-Si na zmiany zachodzące na powierzchni implantów podczas współpracy z kością

Świątek L., Olejnik A., Grabarczyk J.

Engineering of Biomaterials

|

2016

|

Vol. 19, no. 137

2--12

PL

Niniejsza praca została poświęcona badaniu wpływu modyfikacji implantów medycznych warstwami węglowymi (DLC) oraz węglowymi domieszkowanymi krzemem (DLC-Si) na zmiany zachodzące w wyniku współpracy implantu z kością. Warstwy węglowe zostały wytworzone modyfikowaną metodą chemicznego osadzania z fazy gazowej – RF PACVD. W celu przeprowadzenia badań zostały użyte dwa rodzaje podłoży – pierwszą grupę stanowiły płaskie próbki cylindryczne, natomiast drugą wkręty ortopedyczne. Wszystkie wykorzystane próbki zostały wytworzone ze stali AISI 316 LVM. Przygotowane próbki z warstwami węglowymi zostały przebadane pod względem charakteryzacji powierzchni. W celu sprawdzenia składu chemicznego oraz topografii powierzchni przeprowadzono analizy XPS oraz AFM. Warstwy węglowe zostały również przebadane pod kątem wybranych właściwości mechanicznych (twardość, moduł Younga, adhezja), a także właściwości trybologicznych (test ball-on disc). Niemodyfikowane oraz modyfikowane wkręty ortopedyczne zostały poddane próbom wkręcania w kość wołową. Przeprowadzono testy wkręcania oraz wykręcania wkrętów w kość (w liczbie 1, 10, 50 oraz 100 cykli). Celem badań było określenie zmian zachodzących na powierzchni implantów w momencie ich współpracy z kością. Próbki po przeprowadzonych testach zostały poddane obserwacji mikroskopowej (SEM) oraz analizie jakościowej składu chemicznego na powierzchni wkrętów (EDS). Obserwacje mikroskopowe pozwoliły zaobserwować, iż do powierzchni modyfikowanych wkrętów ortopedycznych adherują elementy kości, tworząc silnie związany z powierzchnią tribofilm, co nie występuje w przypadku wkrętów niemodyfikowanych. Analiza EDS pozwoliła na potwierdzenie, iż w składzie chemicznym tribofilmu obecnego na implantach znajdują się mineralne składniki kości.

EN

In this study the DLC and Si-incorporated DLC layers were deposited on stainless steel alloy (AISI 316 LVM) using modified radio frequency plasma assisted chemical vapour deposition (RF PACVD) method and examined in terms of chemical, mechanical and tribological properties. The carbon layers were synthesized on two types of samples: flat cylindrical probes and the orthopaedic screws (both were made from AISI 316 LVM). In order to determine the chemical composition, morphology and structure of the manufactured coatings the XPS, AFM, SEM observation and EDS analysis were performed. Mechanical properties were measured using nanoindentation technique, as well as the tribological properties were performed using ball-on-disc tests. The obtained results were correlated with the biological response of the coatings. The influence of changes of the modified implants surface was evaluated using screwing/unscrewing test. The samples after conducted tests were controlled using microscopic observation (SEM) and qualitative analysis of the chemical composition on the surface of the screws (EDS). Results demonstrate that on the surface of the DLC and DLC-Si coatings the tribofilm made from mineral bone compounds was created.