Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Badania doświadczalne i analiza numeryczna utraty stateczności ściskanych belek siedmiowarstwowych

Paczos P., Jasion P., Wasilewicz P., Grygorowicz M., Wypych A.

Modelowanie Inżynierskie

|

2016

|

T. 28, nr 59

54--62

PL

Praca przedstawia badania doświadczalne oraz analizę MES ściskanych belek siedmiowarstwowych. Belki składały się z siedmiu warstw: trzech blach trapezowych oraz czterech blach płaskich. Badano belki w dwu różnych konfiguracjach ułożenia blach trapezowych. Uzyskane wyniki pozwoliły na oszacowanie sił krytycznych dla belek o różnych długościach. Badania doświadczalne wskazały słabe i mocne strony połączeń klejonych oraz sposób realizacji przykładanego obciążenia.

EN

In the paper experimental investigations and a finite elements analysis of seven-layered beams were presented. The beams consisted of seven layers: three trapezoidally corrugated steel sheets and four flat sheets. Two layouts of corrugated layers were considered. The obtained results were used to estimate the critical load of beams having different lengths. The experimental investigations showed advantages and disadvantages of glued connections and the used test stand, i.e. the way of applying load to beams.

2

Three-point bending of seven layer beams - theoretical and experimental studies

Magnucka-Blandzi E., Paczos P., Wasilewicz P., Wypych A.

Archives of Civil Engineering

|

2016

|

Vol. 62, nr 2

115--133

EN

The subject of the analytical and experimental studies therein is of two metal seven-layer beam - plate bands. The first beam - plate band is composed of a lengthwise trapezoidally corrugated main core and two crosswise trapezoidally corrugated cores of faces. The second beam - plate band is composed of a crosswise trapezoidally corrugated main core and two lengthwise trapezoidally corrugated cores offaces. The hypotheses of deformation of a normal to the middle surface of the beams after bending are formulated. Equations of equilibrium are derived based on the theorem of minimum total potential energy. Three-point bending of the simply supported beams is theoretically and experimentally studied. The deflections of the two beams are determined with two methods, compared and presented.

PL

Przedmiotem pracy są dwie stalowe cienkościenne siedmio-warstwowe belki – pasma płytowe z trapezowo pofałdowanymi dwoma rdzeniami okładzin oraz rdzeniem głównym. Obie belki różnią się między sobą kierunkami pofałdowań rdzeni. Belka pierwsza (B-1) (Rys. 1) posiada rdzeń główny pofałdowany jest wzdłuż jej długości, a rdzenie okładzin pofałdowane poprzecznie. Kierunki pofałdowania rdzenia głównego w obu belkach są prostopadłe do kierunków pofałdowań rdzeni okładzin. Rdzeń główny połączony jest z rdzeniami okładzin za pośrednictwem cienkich blach-pasm płaskich. Warstwy zewnętrzne są również cienkimi blachami-pasmami płaskimi. Siedmio-warstwowa struktura tych belek jest więc niejednorodna. Właściwości czterech stalowych cienkich blach-pasm są izotropowe, natomiast właściwości rdzeni postaci pofałdowanych trapezowo cienkich blach są ortotropowe, a ich sztywności na rozciąganie, zginanie i ścinanie w dwóch kierunkach głównych różnią się znacznie. Zatem, klasyczna teoria Eulera-Bernoulliego zginania belek (hipoteza prostej normalnej) w przypadku przedmiotowych belek – pasm płytowych nie jest poprawna. Opracowano więc dla każdej belki odpowiednią hipotezę deformacji przekroju płaskiego podczas zginania (Rys. 3 oraz Rys. 6). Łatwo zauważyć, że hipotezy te różnią się kształtem „linii łamanej”, a powodem są znaczne różnice sztywności w kierunkach pofałdowania rdzeni. Na podstawie tych hipotez sformułowano pola przemieszczeń dla poszczególnych warstw oraz odkształcenia. Uwzględniając następnie prawo Hooke’a, zapisano energię odkształcenia sprężystego dla każdej belki – pasma płytowego oraz pracę obciążenia. Korzystając z zasady stacjonarności całkowitej energii potencjalnej układu wyznaczono równania równowagi dla każdej belki oddzielne w postaci dwóch równań różniczkowych zwyczajnych. Układy tych dwóch równań rozwiązano analitycznie dla przypadku trzy-punktowego zginania i otrzymano zależność ugięcie – obciążenie. Stąd, po prostym przekształceniu wyznaczono wartości sztywności obu belek kB-1(Analyt) kB-2(Analyt) dla przyjętych – zmierzonych wymiarów badanych belek. Następnie, wykonane stalowe belki – pasma płytowe badano doświadczalnie w maszynie wytrzymałościowej. Otrzymano stąd zależności obciążenie – ugięcie F(wmax) w postaci wykresów dla każdej belki. W celu porównania wyników otrzymanych z obu metod, naniesiono na wykresy doświadczalne, otrzymane z maszyny wytrzymałościowej, wykresy – linie proste wyznaczone analitycznie (Rys. 10 oraz Rys. 13). Dodatkowo w Tabeli 1 i Tabeli 2 zestawiono dla wybranych wartości ugięć odpowiadające im wartości obciążeń-sił wyznaczonych doświadczalnie i analitycznie. Stwierdzono zgodność otrzymanych wyników z obu metod. Różnice między wartościami sił wyznaczone obiema metodami są mniejsze od 5% dla belki pierwszej oraz mniejsze od 10% dla belki drugiej. Ponadto, rozwiązanie analityczne daje dolne oszacowanie wartości obciążeń. Wynika stąd, że belki rzeczywiste charakteryzuje większa sztywność niż wynikałoby to z rozwiązania analitycznego. Przedstawione w pracy badania analityczne i doświadczalne zginania siedmio-warstwowych belek o strukturze cienkościennej są badaniami podstawowymi. Szczególne znaczenie mają tu opracowane modele analityczne obu belek. Przegląd literatury wskazuje na aktualność tematyki badawczej dotyczącej wytrzymałości i stateczności konstrukcji warstwowych.

3

Wpływ cząstek SiO2 na wybrane właściwości mechaniczne hartowanej stali

Gęstwa W., Przyłęcka M., Wasilewicz P.

Inżynieria Materiałowa

|

2011

|

Vol. 32, nr 4

413-416

PL

W pracy podjęto próbę wykazania możliwości kształtowania właściwości chłodzących tradycyjnych ośrodków hartowniczych, takich jak oleje mineralne, za pomocą modyfikacji nanocząstkami. Wprowadzenie tych cząstek do tradycyjnych ośrodków hartowniczych ma na celu zmianę przebiegu odbioru ciepła podczas procesu hartowania elementów. Zmiany szybkości chłodzenia w zakresie temperatury 500÷600°C oraz 200÷300°C pozwalają z jednej strony zapewnić wytworzenie struktury martenzytycznej w materiale, a z drugiej uzyskanie mniejszych naprężeń własnych, powodujących odkształcenia lub pęknięcie materiału. Na podstawie tych przesłanek w pracy przedstawiono nowe wstępne badania zdolności chłodzących oleju mineralnego o nazwie handlowej Mar--Temp 340 w wyniku jego modyfikacji przez dodatek nanocząstek SiO2. Wyznaczono krzywe chłodzenia w układzie temperatura-czas dla ośrodka chłodzącego Mar-Temp 340 oraz Mar-Temp 340 z 1 i 3% dodatkiem nanocząstek SiO2. W celu zbadania wpływu tych ośrodków na właściwości materiału hartowanego przeprowadzono badania na próbkach ze stali o zawartości węgla około 0,8%, co odpowiada powierzchniowemu stężeniu węgla w warstwie wierzchniej elementów nawęglanych. Zbadano na tym materiale twardość oraz zrealizowano próbę rozciągania w temperaturze pokojowej. Strukturę w stanie wyjściowym wszystkich próbek stanowił perlit, tak jak w warstwie wierzchniej elementów nawęglanych. Wyniki pomiarów twardości po hartowaniu wykazały zmniejszenie twardości próbek wraz ze zwiększeniem dodatku nanocząstek. Na podstawie badań zrealizowanych w próbie rozciągania stwierdzono, że większy dodatek nanocząstek w ośrodku chłodzącym powoduje zwiększenie wytrzymałości oraz umownej granicy plastyczności i wydłużenia. W tych ośrodkach chłodzących po hartowaniu otrzymano próbki cechujące się strukturą martenzyt + austenit szczątkowy + cementyt lub martenzyt z perlitem (ośrodek z 3% dodatku nanocząstek SiO2). Można stwierdzić, że zmieniając ilość dodatku nanocząstek w ośrodku chłodzącym można w znaczny sposób wpływać na szybkość odbioru ciepła, co wpływa na uzyskiwaną strukturę oraz zmiany właściwości mechanicznych i plastycznych.

EN

The study of the formation of cooling properties of the traditional quenchants, such as mineral oils, was undertaken in the work using modification with nanoparticles. These particles introduced to the traditional quenchant, aimed at the change of heat transfer conditions during the hardening of parts. The change of cooling speed, within the range of the temperature 500÷600°C and 200÷300°C, allows both the producing of the martensite structure in the material and obtainment of the smaller residual stresses, what cause the deformations or the crack of the material. On the basis of premises introduced above, the new investigations of cooling abilities of the mineral oil, as a consequence of its modification with SiO2 nanoparticles were conducted in this work. The cooling curves were determined for the two quenchants : Mar-Temp 340 oils and Mar-Temp 340 oils, with the different addition of SiO2 nanoparticles: 1 and 3%. The result are presented in the two coordinate systems: temperature versus time and temperature versus cooling speed. The samples from steel of the carbon content about 0.8% were investigated in order to examination of the influence of these quenching mediums on the properties of the hardened material. This carbon content corresponds to surface carbon concentration in the carburized layer. The structure of all the samples in the initial state consisted of pearlite. It corresponded to the surface structure of carburized layer. The measurements of hardness and tensile test were realized at the room temperature. The results of the hardness measurements after hardening showed that the increase in the addition of SiO2 nanoparticles causes the decrease in the hardness of the samples. The realized investigations during the tensile test indicated increase in the addition of nanoparticles to the quenching mediums caused the increase of tensile strength and the creep limit and elongation. The samples, hardened by using of these quenching mediums, were characterized by the structure consisting of: martensite, residual austenite and cementite or martensite with pearlite (quenching mediums from 3% addition nanoparticles SiO2). It was found, that the changes of the amount of the addition nanoparticles in the quenching mediums can considerably affect on the speed of the heat transfer, what has an influence on obtained structure and the changes of mechanical and plastic proprieties.

4

Analiza wytrzymałościowa zasadniczych części urządzenia kuźniczego na prasę o nacisku 80 MN

Walczyk W., Wasilewicz P.

Obróbka Plastyczna Metali

|

2010

|

T. 21, nr 1

37-52

PL

W artykule przedstawiono wyniki przeprowadzonej analizy wytrzymałościowej zasadniczych części urządzenia kuźniczego na prasę o nacisku 80MN celem określenia metodą obliczeniową stanu przemieszczeń i naprężeń w zasadniczych elementach urządzenia kuźniczego w końcowej fazie spęczania kołnierza, dla trzech wersji konstrukcyjnych urządzenia kuźniczego. Analizę przeprowadzono metodą elementów skończonych systemem Cosmos/ M. Na podstawie wyników analizy ulepszono konstrukcję pięciu zasadniczych elementów urządzenia kuźniczego: belki, ściągu, poprzeczki, górnej obudowy narzędzi i dolnej obudowy narzędzi. Wykorzystanie, przy opracowaniu projektu wstępnego urządzenia kuźniczego TR80N, wniosków z przeprowadzonej analizy stanu przemieszczeń i naprężeń zasadniczych elementów urządzenia kuźniczego TR80N, pozwoliło zmniejszyć ciężar urządzenia o ok. 24 T.

EN

Presented in the article are the results of strength analysis of essential forging device parts on a press exerting a pressure of 80 MN in order to define the state of stress and displacement in the essential elements of the forging device in the final phase of flange upsetting, for three design versions of the forging device. Analysis was carried out by the Cosmos/M system using the finite elements method. On the basis of the results of analysis, the designs of five essential forging device elements were improved : tie rods, beams, cross-bars, upper die holder and lower die holder. During the initial designing phase of the TR80N forging device, the conclusions drawn from stress and displacement analysis of the essential elements of the TR80N forging device allowed for a decrease in the weight of the device by about 24 T.

5

Badania doświadczalne belek cienkościennych kształtowanych na zimno

Paczos P., Wasilewicz P.

Modelowanie Inżynierskie

|

2007

|

T. 2, nr 33

113-118

PL

Belki cienkościenne kształtowane na zimno charakteryzują się wieloma zaletami ważnymi z inżynierskiego punktu widzenia, jak np. dużym stosunkiem nośności do ich masy. Przedmiotem badań doświadczalnych były antysymetryczne belki cienkościenne kształtowane na zimno obciążone siłą skupioną w środku belki oraz zginane czystym momentem gnącym.

EN

Cold-formed thin-walled beams have many advantages that are important form the engineering point of view, e.g. the high ratio of their load capacity to weight. Anti-symmetrical cold-formed thin-walled beams has been investigated. Two kind of load has been considered: pure bending and concentrated transverse force.

6

Poszukiwanie korzystnego wytrzymałościowo kształtu tarczy wirnika sprężarki promieniowej

Szyc W., Zielnica J., Walczak J., Wasilewicz P.

Zeszyty Naukowe. Cieplne Maszyny Przepływowe - Turbomachinery / Politechnika Łódzka

|

2006

|

nr 130, vol. 1

163-170

PL

W pracy omówiono zagadnienia związane z takim ukształtowaniem tarczy wirnika sprężarki promieniowej, aby stan naprężeń decydujący o wytrzymałości wirnika był możliwie najbardziej korzystny, co da się przełożyć na możliwość pracy wirnika przy jak największej prędkości obrotowej. Przedstawiono trzy koncepcje zmian kształtu tarczy klasycznego wirnika osiowopromieniowego. Koncepcje te zweryfikowano metodami analizy komputerowej pól naprężeń i przemieszczeń w oparciu o metodę MES. Przedstawiono optymalne zarysy tylnej powierzchni tarczy wirnika i sformułowano odpowiednie wnioski.

7

Evaluation of parameters of viscous fluid and viscoelastic dampers

Lewandowski R., Chorążyczewski B., Wasilewicz P.

Vibrations in Physical Systems

|

2006

|

Vol. 22

223--228

8

Wybrane własności elementów nawęglanych i hartowanych w różnych ośrodkach chłodzących

Przyłęcka M., Gęstwa W., Wasilewicz P.

Inżynieria Materiałowa

|

2006

|

Vol. 27, nr 3

261-264

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań mikrostruktury oraz twardości HV0.1 i wytrzymałości na zginanie próbek wykonanych z stali 16HG nawęglanych i hartowanych w różnych ośrodkach chłodzących. W procesach hartowania wykorzystano 25% wodny roztwór polimerowy (poliglikol oxyalkilenowy) oraz oleje mineralne OH70 i Mar-Temp 890, które charakteryzują się zbliżonymi krzywymi chłodzenia w układzie temperatura-czas i temperatura-szybkość chłodzenia. Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że struktura w przypadku wszystkich próbek w warstwie składała sie z martenzytu, austenitu szczątkowego i drobnych wydzieleń węglików, a w rdzeniu z martenzytu i austenitu szczątkowego. Ocena wielkości ziarna na przełomie poprzecznym badanych próbek wg skali Jenkontoret’a wykazała, że uzyskano w tych próbkach dla warstwy ziarno numer 7 lub 8, a dla rdzenia ziarno 5 lub 6. Uzyskane wyniki z pomiarów twardości i wytrzymałości na zginanie wykazały, że największe wartości wytrzymałości uzyskano dla 25% wodnego roztworu polimerowego i oleju Mar-Temp 890, a mniejsze wartości uzyskano dla oleju OH70. W każdym jednak przypadku wyniki uzyskane dla wodnych roztworów polimerowych były porównywalne z wynikami dla olejów. Na podstawie tych wyników można stwierdzić, że w przypadku wegloutwardzanej stali 16HG podczas hartowania wodne roztwory polimerowe i oleje mineralne można stosować zamiennie, przy określonych ich parametrach pracy.

EN

The research results of microstructure as well as hardness’s HV0.1 and resistance onto static bending of samples created from 16MnCr5 steel carburized and hardened in different quenching mediums has been presented in this work. In processes of hardening it was used 25% water polymer solution (polyglycol oxyalkilenowy) as well as oils mineral OH70 and Mar-Temp 890, which they characterize approximate curves of cooling in arrangement temperature - time and temperature - cooling speed. On basis of received results it was affirmed, that structure in case of everybody of samples in layer folded from martensite, residual austenite and small emissions of carbides, and in core from martensite and residual austenite. The opinion of grain size on transverse breakthrough of research samples having accord to scale Jenkontoret showed, that grain number was got in this samples for layer 7 or 8, and for core grain 5 or 6. The results obtained from measurements of hardness and resistance onto bending showed, that largest value of resistance were got for 25% of water polymer solution and Mar-Temp 890 oil, and smaller value were got for OH70 oil. In every yet case got result for water polymer solutions were comparable with results for oils. On basis of this results it was affirmed, that in case hardened carburized of 16MnCr5 steel during hardening the water polymer solutions and mineral oils it were been possible to apply interchangeably, at definite them parameters of work.

9

Badania wysokocyklowej wytrzymałości zmęczeniowej warstw dyfuzyjnych

Pertek A., Kulka M., Wasilewicz P.

Inżynieria Materiałowa

|

2006

|

Vol. 27, nr 3

505-508

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących wysokocyklowej wytrzymałości zmęczeniowej podczas osiowego ściskania. Próby przeprowadzono dla warstw borowanych, naweglanych, boronaweglanych i azotowanych. Stosowano standardowe parametry prób wysokocyklowego zmęczenia dla tego typu badań. Stwierdzono wysoką wytrzymałość zmęczeniową przy ściskaniu osiowym wszystkich badanych warstw dyfuzyjnych. Nie udało sie jednak na podstawie otrzymanych wyników porównać odporności zmęczeniowej badanych warstw dyfuzyjnych. Planowane badania przy większej ilości cykli zmęczeniowych pozwolą na sklasyfikowanie badanych warstw z punktu widzenia wytrzymałości zmęczeniowej podczas osiowego ściskania.

EN

In the paper the results of high-cycle fatigue during axial compression of diffusions layers have been presented. The test were carried out in case of borided, carburized, borocarburized and nitrided layers. The standard parameters of these tests were applied. The high fatigue strength of all tested layers is obtained. The results don’t make possible sufficient comparison of examined layers in respect of fatigue strength. In the future there is a need to use of higher number of cycles.

10

Badania doświadczalne wyboczenia lokalnego cienkościennej belki dwuteowej w stanie czystego zginania

Magnucki K., Ostwald M., Wasilewicz P.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Budowa Maszyn i Zarządzanie Produkcją

|

2005

|

Nr 2

53-62

PL

Cienkościenne beiki kształtowane na zimno o profilach otwartych znajdują duże zastosowanie w różnych dziedzinach przemysłu. Ze względu na kształt przekroju poprzecznego są one szczególnie podatne na różne formy utraty stateczności. W pracy przedstawiono wyniki badań utraty stateczności lokalnej belek obciążonych czystym zginaniem. Otrzymane obciążenia krytyczne porównano z rozwiązaniem teoretycznym i uzyskano zadowalającą zgodność wyników.

11

Badania właściwości wytrzymałościowych borowanej, nawęglanej i boronawęglanej stali konstrukcyjnej 40H

Pertek-Owsianna A., Wasilewicz P., Kulka M., Marcinkowski R.

Archiwum Technologii Maszyn i Automatyzacji

|

2005

|

Vol. 25, nr 1

109-117

PL

W artykule przedstawiono wpływ borowania, nawęglania oraz boronaweglania na właściwości wytrzymałościowe stali konstrukcyjnej 40H. Zbadano statyczną wytrzymałość na rozciąganie i ściskanie oraz maiocyklowe zmęczenie w wyniku promieniowego ściskania pierścienia. Uzyskano wykresy: rozciągania (naprężenia w funkcji wydłużenia względnego), ściskania monotoniczne-go (silą w funkcji ugięcia) oraz małocyklowego zmęczenia (wartość siły i ugięcia w funkcji liczby cykli). Wykazano, że najlepsze właściwości wytrzymałościowe mają próbki nawęglane, a gorsze borowane i boronaweglane. Podczas rozciągania większą wytrzymałość niż inne próbki wykazują próbki borowane dzięki bardziej plastycznemu rdzeniowi stali.

EN

The paper presents the influence of the bonded, carburized and borocarburized layer on the strenght properties. The static tensile, static compression and low-cycle fatigue during radial compression have been examineed. The diagrams of tensile, monotonie compression and low-cycle fatigue have been obtained. It was demonstrated that the carburized layer shows highest properties during low-cycle fatigue in comparison with bonded and borocarburized layers. The tensile strenght of the borided specimens was determined to be higher than that obtained in case of others specimen in the effect of more plastic matrix presence.

12

Poszukiwanie optymalnego kształtu tarczy wirnika sprężarki

Szyc W., Wasilewicz P., Zielnica J., Walczak J.

Zeszyty Naukowe Katedry Mechaniki Stosowanej / Politechnika Śląska

|

2003

|

z. 20

387-392

PL

W pracy przedstawiono analizę dotyczącą optymalizacji kształtu tarczy wysokoobrotowego wirnika sprężarki osiowo-promieniowej. W odniesieniu do klasycznego kształtu tarczy wirnika z płaską tylną powierzchnią rozpatrzono możliwości odmiennego ukształtowania tej powierzchni. Analizowano tarczę wirnika o różnych kształtach powierzchni tylnej, co prowadzi do znacznego zwiększenia wytrzymałości wirnika. Optymalny kształt powierzchni tarczy wyznaczono według procedury wykorzystującej odcinki prostoliniowe, łuki i krzywe Beziera.

EN

The analysis is presented aiming shape optimization of the high-speed axial-radial compressor rotor disc. In comparison with classical rotor disc shape with flat backplane surface the other possibilities of shaping the backplane were considered. The rotor disc was analyzed and optimized with different shapes of the backplane, what gives a noticeable increase in rotor strength. The optimum shape of the disc backplane was determined by a procedure using the straight-line segments, arcs, and Bezier curves.

13

Przydatność ściskania osiowego do oceny grubościennych kompozytów polimerowych z włóknami ciągłymi

Leda H., Kropaczewski S., Wasilewicz P.

Kompozyty

|

2003

|

R. 3, nr 7

203-208

PL

W próbie ściskania osiowego próbek kompozytowych o przekrojach powyżej 400 mm2 mierzono skutki długotrwałego działania pary wodnej o temperaturze 60stopni C. Próbki z włóknami węglowymi nie wykazały w warunkach doświadczenia zmian wytrzymałości na ściskanie w wyniku działania gorącej pary wodnej. Próbki z włóknami szklanymi traciły swą wytrzymałość w miarę wzrostu czasu przebywania w wilgoci. Próbki kompozytowe z włóknami szklanymi ulegały zniszczeniu w wyniku wyboczenia. Próbki z włóknami węglowymi pękały w dwóch etapach: przez ścinanie wąskiego pasma materiału w pobliżu jednej z krawędzi formy mocującej i następnie przez rozwarstwienie całej próbki wzdłuż wybranego pasma włókien. Ważnymi czynnikami stanowiącymi o wytrzymałości na ściskanie osiowe są moduł sprężystości osnowy oraz wiązanie żywicy z włóknami. Próba ściskania osiowego może być przydatna dla oceny zmian właściwości kompozytów wywołanych różnymi warunkami eksploatacji w wilgoci.

EN

In the test of axial compression of composite samples, with sections above 400 mm2, the effects of the long-term influence of 60°C water vapour were measured. The compression strength of the samples reinforced with carbon fibers was not affected by the steam in the testing conditions. The sample reinforced with glass fibers were losing their strength with time increase of staying in moist conditions. Composite samples with glass fibers were destroyed as a result longitudinal splitting, whereas those with carbon fibers were destroyed in two events. First a narrow streak of the sample was sheared in the proximity of the edge of fastening equipment. Then the longitudinal splitting through the whole sample along some band of fibers took place. Important factors influencing the compression strength are: modulus of the matrix and the strength of bonding between matrix and fibres. The compression test may be useful for the assessment of variations of properties of composites operating in wet environments.

14

Metale i kompozyty na początku XXI wieku

Leda H., Wasilewicz P.

Zeszyty Naukowe Politechniki Świętokrzyskiej. Mechanika

|

2000

|

Z. 72

77-82

PL

Czynnikami stymulującymi rozwój kompozytów polimerowych są: niższe zużycie energii na jednostkę objętości wyrobu, najwyższe wartości wytrzymałości i modułu właściwego mierzonych wzdłuż włókien oraz ciągłe doskonalenie włókien (aktualnie Rm włókien PE=3500 MPa i włókien węglowych=6000MPa). Jednoczesnie pozostały nierozwiązane problemy kompozytów: brak całkowitego recyklingu, anizotropia, własności wzdłuż i prostopadłe do włókien, wyrażają się zależnościa 50 : 1, słabsze rezultaty w ściskaniu osiowym oraz wysoka bariera cenowa; około 100 zł/kg włókien węglowych. Te oraz inne czynniki spowodowały, że metale zachowały swą pozycje miedzy innymi poprzez stworzenie nowej jakości w postaci stali mikrostopowych o zawartości siarki poniżej 0,002%, stali IF-BH, stali bainitycznych lub stali TRIP. Aktualny stan wiedzy skłania do zmian w programach kształcenia i zamierzeniach inwestycyjnych w skali kraju.

EN

The progress in application of polymer matrix composites is stymulated by lower specific energy consumption, the highest values of specific strength and modulus and by systematic improvement of fiber strength up to 3500 MPa for HDPE fibers and up to 6000 MPa for carbon fibers. However, some unsatisfactory factors remain open: recycling, strong anisotropy of mechanical properties and high cost (above 100 ał/kg of carbon fibers). All above mentioned negative factors are in favour of metallic materials. Which otherwise improved their properties enormously. HSLA steels with reduced carbon and sulfur content, IF-BH, bainitic or TRIP steels are good examples. Achievements in material science are reason for new approach for education programs as well as in global investments politics.