Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wspomaganie optymalizacji paletyzacji i załadunku z wykorzystaniem oprogramowania Cape Pack

Grzelak M.

Rocznik Bezpieczeństwa Morskiego

|

2018

|

R. XII

17--31

PL

Celem artykułu jest przedstawienie możliwości wykorzystania oprogramowania komputerowego CapePack do wspomagania planowania paletyzacji i załadunku w przedsiębiorstwach, a także omówienie podstawowych elementów procesu transportowego oraz warunków formowania jednostek ładunkowych i ich głównych cech. Dodatkowo, w opracowaniu scharakteryzowano poszczególne moduły programu CapePack wraz z możliwościami ich wykorzystania, a także zaprezentowano jego praktyczne zastosowanie do planowania dowozu środków bojowych i materiałowych podczas ćwiczeń wojskowych.

EN

The aim of the article is to present the possibilities of using the CapePack software to support the planning of palletizing and loading in enterprises, as well as discussing the basic elements of the transport process and the conditions of forming the load units and their main features. In addition, the study describes individual modules of the CapePack program with the possibilities of their use, and also presents its practical application to planning the delivery of combat and material resources during military exercises.

2

Planowanie przewozu wojsk transportem kolejowym jako element działań na rzecz bezpieczeństwa narodowego

Grzelak M.

Przegląd Nauk o Obronności

|

2018

|

R. 3, Nr 5

185--201

PL

Celem artykułu jest przedstawienie procesu planowania przemieszczenia batalionu zmechanizowanego (bz) wyposażonego w BWP-1, który realizowany będzie transportem kolejowym w ramach umów z przewoźnikiem cywilnym.

EN

The aim of this article is to present is the process of planning the dislocation of a mechanized battalion (bz) equipped with BWP-1, which will be implemented by rail transport based on a civilian carrier.

3

Variation in quantitative and qualitative alkaloid composition in Phalaris arundinacea (Poaceae)

Grzelak M., Gaweł E., Janyszek-Sołtysiak M., Barszczewski J., Janyszek K., Wrońska-Pilarek D.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 2

77--80

EN

Research of the identification and determination of alkaloid contents in the aboveground parts of Phalaris arundinacea (Poaceae) during various periods of the vegetation season was conducted. Analyses were performed using an apparatus system by Hewlett-Packard (USA), consisting of a gas chromatograph model 589011 and a mass detector model 5971 A. Analyses were conducted at the laboratory of the phytochemistry at the Institute of Bioorganic Chemistry, PAS in Poznań. A total of six alkaloids were identified in the analysed material, i.e. tryptophol and gramine (indole alkaloids) as well as lupanine and 13-OH lupanine and lupanine esters – 13α- isovalericlupanine and 13α-tigloyloxylupanine (quinolysidine alkaloids). Gramine and lupanine are the dominant alkaloids in the growth stage.

PL

Badania dotyczące identyfikacji i określenia zawartości alkaloidów w części nadziemnej rośliny pod względem ilościowym i jakościowym, przeprowadzono u Phalaris arundinacea w różnych okresach sezonu wegetacyjnego na aparacie firmy Hewlett - Packard (USA), w skład którego wchodzi chromatograf gazowy model 589011 oraz detektor masowy model 5971 A, w pracowni Fitochemii Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN w Poznaniu. Zidentyfikowano występowanie 6 alkaloidów: tryptofol i graminę (alkaloidy indolowe) oraz lupaninę i 13 -OH lupaninę oraz estry lupaniny: 13α-izowaleroksylupaninę i 13α-tigloyloksylupaninę (alkaloidy chinolizydynowe). Dominującym alkaloidem w fazie wzrostu była gramina, a także lupanina.

4

The influence of habitat conditions on developing and floristic character of Arrhenatheretum elatioris community syntaxons in the Flinta valley (Central Poland)

Kaczmarek Z., Gajewski P., Grzelak M., Gaweł A., Barszczewski J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 2

101--105

EN

Differentiation of habitat conditions results in the development of areas of ryegrass grasslands of significant floristic variation and provides a basis for the distinction of lower phytosociological units. The paper contains a floristic characteristic of Arrhenatheretum elatioris syntaxons regarding their habitats. The aim of the study was a detailed characteristic of habitats including their phytosociological as well as soil properties. The analysis of 44 phytosociological relevés of ryegrass grasslands areas enabled a comparison of their botanical and phytosociological structures as well as of their floristic diversity. Three subassociations were found in it: Arrhenatheretum elatioris typicum, Arrhenatheretum elatioris ranunculetosum repentis and Arrhenatheretum elatioris dactylidosum glomeratae. Furthermore, the paper contains a detailed description and interpretation of soil conditions. Two soil profiles were performed in mucky soils (Mollic Gleysols). In the samples collected from various genetic horizons, such properties were marked: pH, the content of carbon and total nitrogen, calcination loss, texture, soil density and particle density, total and drainage porosity, hygroscopic moisture and maximum hygroscopic capacity, potential of water bonding in soil and its total and readily available waters, total retention and filtration ratio. The examined soils were rich in organic matter and light texture of mineral endopedones which determined their high total porosity. Drainage porosity and filtration ratio were balanced and high, which gave good conditions for natural drainage. Water capacities, at each water bonding potential, were of similar characteristics to soils of similar texture.

PL

Zróżnicowanie warunków siedliskowych przyczynia się do wykształcania płatów łąk rajgrasowych o znacznym zróżnicowaniu florystycznym i daje podstawy do wyróżnienia niższych jednostek fitosocjologicznych. W pracy przedstawiono charakterystykę florystyczną syntaksonów zespołu Arrhenatheretum elatioris w zależności od siedliska. Celem pracy była szczegółowa charakterystyka siedlisk, uwzględniająca zarówno ich fitosocjologię, jak i właściwości glebowe. Analiza 44 zdjęć fitosocjologicznych płatów łąk rajgrasowych umożliwiła porównanie ich struktury botanicznej i fitosocjologicznej oraz różnorodności florystycznej. Oznaczono trzy subasociacje: Arrhenatheretum elatioris typicum, Arrhenatheretum elatioris ranunculetosum repentis, Arrhenatheretum elatioris dactylidosum glomeratae. Ponadto w pracy szczegółowo opisano i zinterpretowane warunki glebowe. Wykonano 2 profile glebowe w glebach murszowatych (Mollic Gleysols). W próbkach, pobranych z poszczególnych poziomów genetycznych, oznaczono takie właściwości jak: pH, zawartość węgla i azotu ogólnego, straty prażenia, uziarnienie, gęstość gleby oraz jej fazy stałej, porowatość całkowitą i drenażową, wilgotność higroskopową oraz maksymalną pojemność higroskopową, potencjał wiązania wody przez glebę oraz jej potencjalną i efektywną retencję użyteczną, retencję całkowitą, współczynnik filtracji. Gleby badanych siedlisk wykazywały dość niską zawartość materii organicznej oraz lekkie uziarnienie endopedonów. Układ tych właściwości, w znacznym stopniu, określał ich cechy funkcjonalne. Ich gęstość była niska, a porowatość całkowita wysoka. Poszczególne pojemności wodne były wysokie, jednakże znaczna część wody była trudno dostępna. Całkowite zdolności retencyjne ocenić można jako korzystne. Obserwowane w ostatniej dekadzie, niekorzystne warunki pogodowe oraz coraz intensywniejsza presja rolnicza, będą prawdopodobnie powodować ewolucję tych gleb w kierunku gleb mineralnych.

5

Nature value habitat conditions and fodder value of selected associations in semi-natural moist meadows in the Noteć Bystra river valley

Murawski M., Grzelak M., Kaczmarek Z., Gajewski P., Runowski S., Tylman O.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 2

166--169

EN

Floristic studies were conducted in two vegetation seasons, in 2013 and 2014. The object of analyses comprised selected phytocenoses of grass and tall sedge rushes classified to the class Phragmitetea, found in semi-natural meadows in the Noteć Bystra river valley. The selected plant associations are located at the town of Radolin, the Wielkopolskie province, the CzarnkówTrzcianka county, the Trzcianka commune. A total of 40 relevés for well-developed phytocenoses were prepared applying the 7-point scale according to Braun-Blanquet. As a result seven plant associations from two alliances (Phragmition and Magnocaricion) from the class Phragmitetea were identified. The recorded plant associations were characterised by considerable floristic diversity - 112 taxa belonging to 33 botanical families were identified, with the family Poaceae represented by the greatest number of species and found most commonly.

PL

Badania florystyczne przeprowadzono w dwóch sezonach wegetacyjnych, w 2013 i 2014 roku. Obiekt badań stanowiły wybrane fitocenozy szuwarów trawiastych i wielkoturzycowych zaliczanych do klasy Phragmitetea, występujące na półnaturalnych łąkach usytuowanych w Dolinie Noteci Bystrej. Wybrane zespoły roślinne zlokalizowane są w miejscowości Radolin w województwie wielkopolskim - powiat czarnkowsko-trzcianecki, gmina Trzcianka. Stosując siedmiostopniową skalę metody Braun- Blanqueta wykonano 40 zdjęć fitosocjologicznych dobrze wykształconych płatów roślinności. Umożliwiło to wyróżnienie siedmiu zespołów roślinnych wchodzących w skład dwóch związków (Phragmition i Magnocaricion) z klasy Phragmitetea. Wyróżnione asocjacje roślinne cechowały się znaczną różnorodnością florystyczną. Sklasyfikowano 112 taksonów należących do 33 rodzin botanicznych, wśród których najliczniejszą w gatunki, a także najczęściej reprezentowaną była rodzina wiechlinowatych.

6

Nature and fodder value, yielding and calorific value of rushes of great manna grass Glycerietum maximae Hueck 1831 from extensively managed meadows

Grzelak M., Majchrzak L., Gaweł E., Piskier T., Kaczmarek Z., Gajewski P.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 2

81--85

EN

Studies concerning nature and fodder value, yielding and calorific value of the community Glycerietum maximae Hueck 1831 from extensively managed meadows were conducted in the years 2012-2015 in the Noteć valley varying in moisture content and trophic conditions. The analyses were made on a total of 28 relevés of the association, prepared according to the Braun-Blanquet method [1]. Recorded data included the taxonomic affiliation, botanical composition of the association, percentage shares of individual species in the community as well as the current habitat conditions based on Ellenberg's indicator values [3]: F, R and N, while moisture content conditions were determined according to Oświt [20]. Mean values of EIVs and Oświt's indexes showed a significant effect of moisture content, soil reaction and nitrogen content on trophic conditions, species composition of flora, yield and economic value as well as species diversity. These indicators indicate their applicability in the evaluation of directions in the transformation of rush flora. In their typical form the rushes are strongly dominated by one species Glyceria maxima, (S= IV and D =6485.0). This community due to strong inundation, late cutting, lack of fertilisation or cultivation has poor swards (FVS=2.2) of low fodder value and moderate nature value. However, thanks to huge yielding potential and relatively high fibre content it is one of the most promising energy crops, which is confirmed by the calculated lower heating value of 17.1 MJ·kg-1 DM and higher heating value of 18.1 MJ·kg-1 s.m.

PL

Badania dotyczące walorów przyrodniczych, użytkowych, plonowania i wartości energetycznej zbiorowiska Glycerietum maximae Hueck 1831 z łąk ekstensywnie użytkowanych przeprowadzono w latach 2012-2015 w dolinie Noteci o zróżnicowanych warunkach wilgotnościowych i troficznych. W badaniach wykorzystano i przeanalizowano 28 zdjęć fitosocjologicznych wykonanych metodą Brauna-Blanqueta [1]. Określono systematykę, skład botaniczny zespołu, procentowy udział gatunków w zbiorowisku oraz aktualny stan warunków siedliskowych na podstawie wartości liczb wskaźnikowych Ellenberga [3]: F, R i N, a także identyfikację warunków wilgotnościowych metodą Oświta [20]. Średnie wartości wskaźników Ellenberga i Oświta, wykazały istotny wpływ wilgotności, odczynu gleby i zawartości azotu w glebie na warunki troficzne, skład gatunkowy flory, plon i wartość gospodarczą oraz różnorodność gatunkową. Wskaźniki te wskazują na możliwości ich zastosowania w ocenie kierunkowości przemian flory szuwaru. W typowej formie szuwar zdominowany jest przez jeden gatunek Glyceria maxima, (S= IV i D =6485,0). Zbiorowisko ze względu na silne podtopienia, późne koszenie, brak nawożenia i pielęgnacji ma ruń ubogą (Lwu = 2,2) o małej wartości użytkowej i umiarkowanych walorach przyrodniczych. Ze względu jednak na ogromny potencjał plonotwórczy oraz stosunkowo wysoką zawartość włókna, należy do najbardziej perspektywicznych roślin energetycznych. Potwierdza to wyliczono wartość energetyczna w MJ·kg-1 s.m., która wynosi 17,1 i ciepło spalania – 18,1 MJ·kg-1 s.m.

7

Influence of conservation tillage for spring wheat sowing on soil structure

Majchrzak L., Grzelak M., Piskier T.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 2

143--146

EN

The research was carried out in 2012-2014 at the Agricultural Experimental and Didactic Department of Gorzyń, a branch of Brody, belonging to the Poznań University of Life Sciences, as part of a static experiment established in 2006. The influence of the type of cover crop: white mustard and mixture of yellow lupine as well as field pea along with the method of the soil tillage for sowing cover crop and repeated cultivation of spring wheat on soil structure were investigated. The research carried out showed that the most favorable effect on the soil value structure index was exerted by the ploughing of white mustard, followed by ploughing or direct sowing of spring wheat. Direct sowing of both white mustard and spring wheat increased the weighted average diameter of aggregates (MWDa) in soil layers 0-10 and 10-20 cm. White mustard cultivation in a cover crop contributed to an increase in the rate of soil lumping and a significant decrease in soil pulverising in both analyzed soil layers (0-10 and 10-20 cm).

PL

Badania prowadzono w latach 2012-2014 w Rolniczym Zakładzie Doświadczalno-Dydaktycznym w Gorzyniu, filia Brody, należącym do Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, w ramach doświadczenia statycznego założonego w roku 2006. Badano wpływ rodzaju międzyplonu ścierniskowego: gorczycy białej i mieszanki łubinu żółtego z grochem siewnym odmiany Tarchalska oraz sposobu uprawy roli pod wysiew międzyplonu ścierniskowego i monokulturowej uprawy pszenicy jarej na strukturę gleby. Wykazano, że najkorzystniej na wartość wskaźnika struktury gleby wpłynęło wykonanie podorywki pod wysiew gorczycy białej, następnie zaś orki siewnej lub siewu bezpośredniego pszenicy jarej. Wykonanie siewu bezpośredniego zarówno gorczycy białej, jak i pszenicy jarej, wpływało na zwiększenie średniej ważonej średnicy agregatów (MWDa) w warstwach gleby 0-10 i 10-20 cm. Uprawa gorczycy białej w międzyplonie ścierniskowym przyczyniła się do wzrostu wskaźnika zbrylenia gleby oraz istotnego zmniejszenia rozpylenia gleby w obu analizowanych jej warstwach (0-10 i 10-20 cm).

8

Geobotanical conditions of habitats occupied by Phalaria arundinaceae caricetosum gracilis community in the middle Warta valley (Central Poland)

Gajewski P., Grzelak M., Kaczmarek Z., Owczarzak W., Tylman O., Runowski S.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 2

57--62

EN

The paper provides an assessment of habitat conditions of Phalaridetum arundinaceae caricetosum gracilis subassociation. Phytosociological research was conducted in a vegetation season of 2017 in the middle Warta, near Poznań, in the area with varied moisture and trophic conditions. Variety of flora, a botanical structure and a phytosociological one were assessed. Three soil opencasts were done within the area. Such properties as reaction, the content of total carbon and nitrogen, texture, soil density and its particle density, porosity, maximal hygroscopic capacity, water bond potentials of soil, readily and total available water were marked. In an investigated area, a subassociation of Phalaridetum arundinaceae caricetosum gracilis usually formed degraded barren. The crop as well as an economic value of species in the habitat were low. A systematic affiliation of syngenetic groups in an association of Phalaridetum arundinaceae and a subassociation of Phalaridetum arundinaceae caricetosum gracilis in the valley of Warta river was strongly connected with a percentage share of species which formed a variant of reed cane. In the researched area, Murshic soils in various in stages of mucking were a dominant soil habitat of a subassociation Phalaria arundinaceae caricetosum gracilis. In these soils, a peat-forming process had been stopped and replaced with decession of organic matter. A change of a soil-forming process was probably a result of a natural lowering of soil-ground water level, which had been triggered by an unfavorable water balance.

PL

W pracy przedstawiono ocenę warunków siedliskowych podzespołu Phalaridetum arundinaceae caricetosum gracilis. Badania fitosocjologiczne przeprowadzono w sezonie wegetacyjnym 2017 w dolinie środkowej Warty w okolicach Poznania, na obszarze o zróżnicowanych warunkach wilgotnościowych i troficznych. Oceniono różnorodność szaty roślinnej, strukturę botaniczną i fitosocjologiczną. Na badanym terenie podzespół Phalaridetum arundinaceae caricetosum gracilis tworzył zazwyczaj zdegradowane nieużytki. Cechowały go niskie plony, a także mała wartość gospodarcza gatunków tworzących to zbiorowisko. Przynależność systematyczna grup syngenetycznych w zespole Phalaridetum arundinaceae i podzespole Phalaridetum arundinaceae caricetosum gracilis w dolinie Warty była ściśle powiązana z procentowym udziałem gatunków tworzących wariant szuwaru mozgowego. Na badanym terenie dominującym siedliskiem glebowym podzespołu Phalaria arundinaceae caricetosum gracilis były gleby torfowo-murszowe, wykazujące różne stadia zmurszenia. W glebach tych proces torfotwórczy został przerwany i zastąpiony decesją materii organicznej. Zmiana procesu glebotwórczego była przypuszczalnie wynikiem naturalnego obniżenia się poziomu zwierciadła wody glebowo-gruntowej, co spowodowane było prawdopodobnie niekorzystnym bilansem wodnym.

9

Changes in meadow communities on abandoned marshy meadows

Żuchniewicz K., Barszczewski J., Kozłowska T., Wierzchowski P., Grzelak M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 3

162--167

EN

The study was carried out in the years 2010-2013 on drained, unused meadows situated on organic soils (wet and humid) in central Poland. The paper presents the changes and transformations of habitats and meadow communities that have taken place on these meadows due to reduced anthropopressure. Analysed post-bog meadows were formed by reclamation and drainage of lowland bogs. In the early 90s of the XX century they were still used agriculturally and had valuable meadow communities of the Molinio-Arrhenathereteae class growing on them. As a result of discontinued maintenance of drainage equipment and reduction in pastoral agricultural practices, a large increase in water logging of the post-bog meadows had been observed. This resulted in their conversion into swampy habitats and marshy meadows. Valuable agricultural grasses of the Molinio-Arrhenathereteae class and other humid habitats species receded and the share of herbs and weeds of wet and wetland habitats and/or sedges or Phragmites australis increased. Communities of Scheuchzerio-Caricetea or Phragmitetea classes formed. The problem is still relevant today as similar changes and transformations of plant habitats and communities occur in many valleys.

PL

Badania prowadzono w latach 2010-2013 na zmeliorowanych, nieużytkowanych łąkach położonych na glebach organicznych (wilgotnych i mokrych) w Polsce Centralnej. W pracy przedstawiono zmiany i przeobrażenia siedlisk i zbiorowisk łąkowych jakie zaszły na tych łąkach w wyniku zmniejszenia antropopresji. Analizowane łąki pobagienne powstały w wyniku zmeliorowania i osuszenia torfowisk niskich, które jeszcze na początku lat 90-tych XX wieku były użytkowane rolniczo utrzymując wartościowe zbiorowiska łąkowe z klasy Molinio-Arrhenathereteae. Na skutek zaniechania konserwacji urządzeń melioracyjnych i obniżenia poziomu pratotechniki nastąpiło bardzo duże zwiększenie uwilgotnienia łąk pobagiennych, co spowodowało przekształcenie ich w siedliska bagienne lub łęgi zastoiskowe. Z runi ustąpiły trawy rolniczo wartościowe z klasy Molinio-Arrhenathereteae oraz inne gatunki siedlisk wilgotnych a zwiększył się udział ziół i chwastów siedlisk mokrych i bagiennych oraz/lub turzyc czy trzciny pospolitej. Wykształciły się zbiorowiska należące do klas ScheuchzerioCaricetea lub Phragmitetea. Problem jest nadal bardzo aktualny, gdyż podobne zmiany i przeobrażenia siedlisk i zbiorowisk roślinnych występują w wielu dolinach.

10

Planowanie dowozu środków bojowych i materiałowych transportem samochodowym z wykorzystaniem oprogramowania CAPE PACK

Grzelak M.

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2018

|

nr 5

270--282, CD

PL

Celem artykułu jest przedstawienie planowania dowozu środków bojowych i materiałowych w wielkości 1 DOS na potrzeby batalionu zmechanizowanego (bz) wyposażonego w BWP-1, który realizowany będzie transportem samochodowym kompanii logistycznej.

EN

The aim of this article is to present the planning of the delivery of ammunition in the quantity of 1 DOS for the needs of a mechanized battalion (bz) equipped with the BWP-1, which will be carried out by the vehicles of the logistics company.

11

The diversity of Scirpetum silvatici Ralski 1931 association as a result of influence of variable habitat conditions

Kaczmarek Z., Grzelak M., Gaweł E., Gajewski P., Janyszek M., Glina B.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 3

158--162

EN

Research on floristic diversity of Scirpetum silvatici association was conducted in the valleys of Bukówka and Noteć in the years 2012 and 2014. In the association, Shannon-Wiener’s ratio of floristic diversity was calculated and the following parameters were determined: systematics, natural values, species diversity and a current state of habitat conditions on the basis of the values of Ellenberg’s ratio figures. Two soil profiles were made (sapric-mucky soil and alluvial soil). Morphological structure, texture of various genetic horizons and basic chemical properties of the investigated soils were determined. The examined soils were rich in organic matter and their other traits were typical of Polish soils of similar origin, texture and the content of organic matter. These soils ensure good conditions of water supply to plants. Their epipedons contained optimal amount of organic matter (when compared to the type of deposits they were built of). They are a valuable element of the habitat of the analyzed communities.

PL

Badania zróżnicowania florystycznego zespołu Scirpetum silvatici przeprowadzono w dolinie Bukówki i Noteci, w 2012 oraz 2014 roku. W zbiorowisku określono jego systematykę, obliczono wskaźnik różnorodności florystycznej Shannona-Wienera, określono walory przyrodnicze, różnorodność gatunkową zespołu oraz aktualny stan warunków siedliskowych na podstawie wartości (F, R i N) liczb wskaźnikowych Ellenberga. Wykonano opis dwóch profili glebowych (gleby: saprowo-murszowa i mada właściwa), oznaczając budowę morfologiczną i skład granulometryczny z poszczególnych poziomów genetycznych profili glebowych oraz podstawowe właściwości chemiczne badanych gleb. Badane gleby wykazywały znaczną zawartość materii organicznej, a w obrębie podstawowych właściwości, wartości typowe, charakterystyczne dla gleb Polski o podobnej genezie, uziarnieniu i zawartości materii organicznej. Gleby te zapewniają dobre warunki zaopatrzenia roślin w wodę. Ich epipedony zawierały optymalną, w stosunku do rodzaju budujących je utworów, zawartość materii organicznej Są one cennym elementem siedliska analizowanych zbiorowisk.

12

Nature and fodder value of grass-sedge communities in the Noteć valley in the Natura 2000 area

Grzelak M., Gaweł E., Janyszek M., Wrońska-Pilarek D., Janyszek S., Murawski M., Runowski S., Knioła A.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 3

135--140

EN

Studies aiming at the evaluation of nature and fodder value of grass-sedge communities were conducted in the years 2009-2013 in the Natura 2000 area in the Noteć Leniwa and Bystra valley on meadows with varied moisture and trophic conditions. They showed that a significant effect on the formation of grass communities, their richness and floristic diversity, as well as nature and agricultural value is exerted by moisture conditions resulting from habitat mosaic and management intensity. Most analysed communities of considerable nature value have mediocre productivity value, providing yields (d.m.) of 1.6 - 14.6 t. ha-1. Their fodder value score FVS ranged from 1.1 to 7.4, while the calculated floristic diversity (H’) was varied and ranged from 1.2 to 4.2. Some of the communities are barren land.

PL

Badania walorów przyrodniczych i użytkowych zbiorowisk trawiastych i szuwarowych przeprowadzone w latach 2009-2013, na obszarze Natura 2000 w dolinie Noteci Leniwej i Bystrej, na łąkach o zróżnicowanych warunkach wilgotnościowych i troficznych. Dotyczyły one walorów przyrodniczych i użytkowych. Wykazały one, że na wykształcanie się zbiorowisk trawiastych, ich bogactwo i różnorodność florystyczną, walory przyrodnicze oraz rolnicze, istotny wpływ ma przede wszystkim uwilgotnienie, które wynika z mozaikowatości siedlisk, i intensywność użytkowania. Większość cennych przyrodniczo zbiorowisk posiada mierną wartość gospodarczą i wartość użytkową Lwu wynosząca od 1,1 do 7,4, a niektóre są nieużytkami. Wyliczona różnorodność florystyczna (H’) jest zróżnicowana i wynosi od 1,2 do 4,2, a uzyskiwane plony s.m. wynoszą od 1,6 do 14,6 t. ha-1. Celem pracy była ocena walorów przyrodniczych i użytkowych zbiorowisk trawiasto-turzycowych dolinie Noteci na obszarze Natura 2000 na odcinku Białośliwie- Radolinek na obszarze Natura 2000.

13

Impact of habitat conditions on the formation of floristic diversity of Glycerietum maximae Hueck 1831 community

Kaczmarek Z., Grzelak M., Gaweł E., Gajewski P., Janyszek S., Glina B., Owczarzak W.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 3

163--167

EN

Research on the floristic formation of Glycerietum maximae community under influence of a habitat in the valley of Noteć Leniwa, was conducted in the years 2013 and 2014 on the area of 60 ha. In the community, the following parameters were determined: systematics, botanical composition, distribution of constancy levels in an association and a current state of habitat conditions on the basis of Ellenberg’s indicative numbers, and identification of moisturization conditions with Oświt’s method. Two soil profiles were completed (of a peaty soil and a mucky one). In the samples collected from each genetic horizon, such properties were marked: pH, content of total nitrogen calcination loss, texture, bulk density and particle density, hygroscopic moisture and maximum hygroscopic capacity, soil’s water bonding potential, total and drainage porosities, total and readily available waters and filtration ratio. The investigated soils were rich in organic matter, had a favorable reaction and a satisfactory content of nitrogen. Their water permeability may be considered as optimal and retention values - good. At balanced utilization, natural evolution-degradation processes will proceed with a natural pace. The soils are a very favorable ground for the development of valuable plant communities.

PL

Badania nad kształtowaniem się różnorodności florystycznej zbiorowiska Glycerietum maximae pod wpływem siedliska w dolinie Noteci Leniwej, przeprowadzono w 2013 oraz 2014 roku. Na obszarze o powierzchni 60 ha. W zbiorowisku okre- ślono systematykę, skład botaniczny zespołu, rozkładu stopni stałości w zespole oraz aktualny stan warunków siedliskowych na podstawie wartości liczb wskaźnikowych Ellenberga (F, R, N), a także identyfikację warunków wilgotnościowych metodą Oświta. Wykonano 2 profile glebowe (gleby: torfowa i murszowa). W próbkach, pobranych z poszczególnych poziomów genetycznych oznaczono takie właściwości, jak: pH, zawartość azotu ogólnego, straty prażenia, uziarnienie, gęstość gleby oraz jej fazy stałej, porowatość całkowitą i drenażową, wilgotność higroskopową oraz maksymalną pojemność higroskopową, potencjał wiązania wody przez glebę oraz jej potencjalną i efektywną retencję użyteczną, retencję całkowitą, współczynnik filtracji. Badane gleby wykazywały znaczną zawartość materii organicznej, korzystny odczyn, zadowalającą zawartość azotu. Ich wodoprzepuszczalność można uznać za optymalną a zdolności retencyjne za dobre. Przy zrównoważonym ich użytkowaniu, naturalne procesy ewolucji - degradacji, będą zachodzić w nich w naturalnym tempie. Stanowią one bardzo dobre podłoże dla wykształcania się na nich cennych zbiorowisk roślinnych.

14

Habitat evaluation, habitat conditions and utility value of selected plant associations in seminatural moist meadows in the Noteć Leniwa river valley

Murawski M., Grzelak M., Gajewski P., Kaczmarek Z., Runowski S., Zalas M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 4

29--32

EN

Floristic analyses were conducted in two vegetation seasons, in 2013 and 2014, on selected plant associations found in seminatural meadows in the Noteć Leniwa river valley. Selected phytocenoses are located in Białośliwie, the Wielkopolskie province, the Piła county, the Białośliwie commune. Using the Braun-Blanquet method a total of 37 relevés were prepared of wellestablished phytocenoses, identifying five plant associations and one plant community from the class Molinio-Arrhenatheretea as well as two plant associations from the class Phragmitetea. The specified plant associations were characterised by considerable floristic diversity, with a total of 94 classified taxa belonging to 28 families, among which the family Poaceae was the most abundant in terms of the number of species as well as most commonly represented.

PL

Badania florystyczne wykonano w dwóch sezonach wegetacyjnych, w 2013 i 2014 roku, a obiektem były wybrane zespoły roślinne występujące na łąkach półnaturalnych w Dolinie Noteci Leniwej. Wybrane fitocenozy zlokalizowane są w miejscowości Białośliwie- województwo wielkopolskie, powiat pilski, gmina Białośliwie. Przy użyciu metody Braun-Blanqueta wykonano 37 zdjęć fitosocjologicznych dobrze wykształconych płatów roślinności, co pozwoliło na wyróżnienie pięciu zespołów i jednego zbiorowiska z klasy Molinio-Arrhenatheretea oraz dwóch zespołów z klasy Phragmitetea. Wyróżnione asocjacje roślinne cechowały się znaczną różnorodnością florystyczną- sklasyfikowano 94 taksony przynależne do 28 rodzin botanicznych, wśród których najliczniejszą w gatunki, a także najczęściej reprezentowaną była rodzina wiechlinowatych.

15

Formation of floristic diversity of community of Eleocharitetum Palustris Šennikov 1919 association according to habitat conditions

Gajewski P., Grzelak M., Kaczmarek Z., Glina B., Owczarzak W., Tylman O., Knioła A., Murawski M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 3

93--97

EN

Research on the formation of floristic diversity of Eleocharitetum palustris Šennikov 1919 association according to habitat conditions was conducted in the years 2009-2013 in the Noteć valley, between Czarnków - Nowe Dwory - Lubcz Wielki. On the basis of floristic data collected in this area, syntaxons were differentiated, research on floristic variability was conducted and Shannon-Wiener’s diversity ratio was calculated. The selected community underwent natural valorization, and its utility value was estimated on the basis of dry mass crop and the figure of utility value. The research was supplemented with a soil science assessment of the analyzed habitats. The habitats had a little floristic diversity and a small percentage share of farm-valuable species. They are, however, a valuable element of local ecosystems. Soil parameters in the investigated habitats were differentiated and typical for the represented systematic units. Their system of air-water parameters was influenced mainly by texture as well as content and quality of organic mater.

PL

Badania nad kształtowaniem się różnorodności florystycznej zespołu Eleocharitetum palustris Šennikov 1919 pod wpływem warunków siedliskowych przeprowadzono w latach 2009-2013, w dolinie Noteci, na odcinku Czarnków - Nowe Dwory - Lubcz Wielki. Na podstawie zebranych w terenie danych florystycznych wydzielono syntaksony, przeprowadzono badania różnorodności florystycznej, obliczono wskaźnik różnorodności Shannona-Wienera. Wybrane zbiorowisko zostało poddane waloryzacji przyrodniczej, a także oszacowano jego wartość użytkową na podstawie plonu suchej masy oraz liczby wartości użytkowej (LWU). Badania uzupełniono oceną gleboznawczą analizowanych siedlisk. Siedliska charakteryzowały się małym zróżnicowaniem florystycznym oraz niewielkim procentowo udziałem gatunków wartościowych gospodarczo. Są one jednak cennym elementem lokalnych ekosystemów. Gleby badanych siedlisk wykazywały właściwości zróżnicowane, typowe dla reprezentowanych przez nie jednostek systematycznych. O występującym w nich układzie właściwości powietrzno-wodnych decydowały głównie: uziarnienie oraz zawartość i jakość materii organicznej.

16

Biological characteristics of spawning population of vendace (Coregonus albula L.) from Lake Chłop (Międzyrzecz District)

Golski J., Runowski S., Grzelak M., Andrzejewski W., Mazurkiewicz J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 3

117--123

EN

Results presented in this study were collected within the framework of a project aiming at the determination of potential for vendace colonisation and production in lakes of western Poland and as such they are a continuation of previously published studies. The objective of studies carried out in 2011 was to investigate the most important biological traits of the population of the vendace from Lake Chłop lying in the Lubuskie Lakeland and to compare the results to the literature data, including those from the previously described Lake Śremskie. To achieve the objective of the research the following parameters were studied: sex structure, growth rate, fish condition, fertility as well as biometric and meristic traits of the studied vendance. At the same time, the most important physicochemical water indices were determined to provide a characteristic of the environmental conditions. The status of water was classified as moderate, with the deterioration of the water status caused by the low oxygen saturation of the hypolimnion and high contents of chlorophyll a. The vendace from the investigated water body may be classified to the fish group of very good growth rate and condition, only slightly inferior to the vendace from Lake Śremskie. In the third year of life this species reaches on average the total length of 22.0 cm, while Fulton’s index of fish condition ranged from 0.68 to 1.10 with a mean value of 0.82. We need to stress here markedly lower fecundity of the vendace population from Lake Chłop in comparison to the population from Lake Śremskie. Considering the quantitative traits, the fish population of Lake Chłop differs non-significantly regarding the body depth in the populations with a good growth rate described by Bernatowicz. The meristic traits of the studied population do not significantly deviate from the values reported by other researchers, except for filtration processes.

PL

Przedstawione w pracy wyniki zgromadzono w ramach projektu, mającego na celu rozpoznanie możliwości bytowania i produkcji sielawy w jeziorach zachodniej Polski, są zatem kontynuacją opublikowanych wcześniej badań. Celem przeprowadzonych w 2011 roku badań było poznanie najważniejszych parametrów biologicznych populacji sielawy z jeziora Chłop, leżącego na Pojezierzu Lubuskim oraz porównanie uzyskanych wyników do danych literaturowych, w tym do wyników z opisywanego wcześniej jeziora Śremskiego. Aby zrealizować cel badań określono strukturę płci, wiek, tempo wzrostu, kondycję, płodność, a także cechy populacyjne (mierzalne i policzalne) badanych sielaw. Równocześnie oznaczono najważ- niejsze wskaźniki fizykochemiczne oraz biologiczne wody, pozwalające scharakteryzować warunki środowiskowe. Stan ekologiczny wód jeziora uznano jako umiarkowany, parametrami zaniżającymi ocenę były niskie nasycenie hypolimnionu tlenem oraz wysoka zawartość chlorofilu a. Sielawa z badanego zbiornika należy do grupy o bardzo dobrym wzroście i kondycji, nieznacznie tylko ustępując sielawie z jeziora Śremskiego. W trzecim roku życia osiąga średnio 22,0 cm długości całkowitej, wartość wskaźnika kondycji Fultona dla całej próby wahała się od 0,68 do 1,1, przy średniej 0,82. Uwagę zwraca znacznie niższa płodność sielawy z jeziora Chłop, w stosunku do populacji z jeziora Śremskiego. Pod względem cech mierzalnych badana populacja nieznacznie różni się pod względem wygrzbiecenia od innych populacji o bardzo dobrym wzroście, opisanych przez Bernatowicza. Cechy policzalne badanej populacji nie odstają od wartości podanych przez innych badaczy, z wyjątkiem liczby wyrostków filtracyjnych.

17

Modelowanie przepływu materiałów i surowców w produkcji wyrobów obronnych

Grzelak M.

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2017

|

nr 5

199--209

PL

Celem artykułu jest przedstawienie metody modelowania przepływu materiałów w procesach wytwórczych wyrobów obronnych. Przedstawiona została procedura sterowania produkcji w przypadku występowania zasobów krytycznych z wykorzystaniem elementów teorii ograniczeń, a także warianty zastosowania metody DBR „werbel-bufor-linia”.

EN

The aim of the article is to present a method of material flow modeling in the manufacturing processes of defense products. The production control procedure is presented in the case of critical resources using theory of constraint as well as DBR variants.

18

Model b-learningu w procesie kształcenia podchorążych Wojskowej Akademii Technicznej na przykładzie kierunku logistyka

Grzelak M., Ziółkowski J., Borucka A.

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2017

|

nr 5

608--625

PL

E-learning, czyli nauka na odległość jest coraz częściej stosowana w procesie kształcenia na poziomie wyższym. W artykule przedstawiono analizę potencjalnych korzyści i słabych stron wynikających z wdrożenia takiego modelu edukacji dla podchorążych Wojskowej Akademii Technicznej.

EN

E-learning, or distance learning is increasingly used in the process of higher education. The article presents an analysis of the potential benefits and weaknesses resulting from the implementation of such a model of education for cadets of the Military University of Technology.

19

The impact of the selection of components and different ways of using legume-grass sward on the chemical composition of post-harvest residues

Gaweł E., Grzelak M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 61, nr 3

105--112

EN

The studies were performed on the organic plot of AES of IUNG in Grabów in 2012. Experimental factors were: 4 legumegrass mixtures (the first factor): 1 - Trifolium repens (25%) + Trifolium pratense (25%) + Lolium perenne (15%) + Dactylis glomerata (15%) + Festuca pratensis (10%) + Festuca rubra (10%); 2 - Trifolium pratense (50%) + Lolium perenne (20%) + Festuca pratensis (20%) + Phleum pratense (10%); 3 - Medicago x varia (50%) + Dactylis glomerata (20%) + Festuca pratensis (20%) + Phleum pratense (10%); 4 - Trifolium repens (25%)+ Medicago x varia (25%) + Lolium perenne (15%)+Dactylis glomerata (15%) + Festuca pratensis (10%) + Festuca rubra (10%) and 2 ways of using sward: hay/pasture and pasture (the second factor). The purpose of the research was to assess the effects of the species composition of several legume-grass mixtures utilized in a hay/pasture or pasture way (periodic cow grazing) on the weight and content of nutrients in the aerial and underground fraction of post-harvest residues. The conducted studies have shown that legumegrass mixtures left behind a large weight of post-harvest residues with a high percentage of grasses. The weight of nutrients brought into the soil varied depending on their percentage in the post-harvest residues. Most of the post-harvest residues were left by a mixture of alfalfa with grasses. More potassium was left by mixtures on pastures, while the weight of other nutrients was similar in the tested ways of sward use.

PL

Badania przeprowadzono na polu ekologicznym w RZD IUNG Grabów w 2012 roku. Czynnikami badawczymi w doświadczeniu były: 4 mieszanki bobowato-trawiaste (I czynnik): 1 - Trifolium repens (25%) + Trifolium pratense (25%) + Lolium perenne (15%) + Dactylis glomerata (15%) + Festuca pratensis (10%) + Festuca rubra (10%); 2 - Trifolium pratense (50%) + Lolium perenne (20%) + Festuca pratensis (20%) + Phleum pratense (10%); 3 - Medicago x varia (50%) + Dactylis glomerata (20%) + Festuca pratensis (20%) + Phleum pratense (10%); 4 - Trifolium repens (25%)+ Medicago x varia (25%) + Lolium perenne (15%)+Dactylis glomerata (15%) + Festuca pratensis (10%) + Festuca rubra (10%) i 2 sposoby użytkowania runi: kośno/pastwiskowy i pastwiskowy (czynnik II). Celem badań była ocena wpływu składu gatunkowego czterech mieszanek bobowato-trawiastych użytkowanych kośno/pastwiskowo i pastwiskowo (okresowy wypas krów) na masę oraz zawartość składników pokarmowych w nadziemnej i podziemnej frakcji resztek pozbiorowych. Przeprowadzone badania wykazały, że po mieszankach bobowato-trawiastych pozostała duża masa resztek pozbiorowych, szczególnie wysoki był w nich udział traw. Masa wnoszonych do gleby składników pokarmowych zależała od ich procentowej zawartości w resztkach pozbiorowych. Najwięcej resztek pozbiorowych pozostawiały mieszanki lucerny z trawami. Więcej potasu pozostało po mieszankach na pastwisku, masa pozostałych składników pokarmowych była podobna w porównywanych sposobach wykorzystaniu runi.

20

The effect of various ways of fertilisation on yields and potassium and magnesium content in meadow sward on peat-muck soil

Barszczewski J., Grzelak M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 61, nr 3

21--24

EN

Productive effects and potassium and magnesium cycling in relation to the ways of fertilisation of permanent meadow on peat-muck soil were tested in field experiment in the years 2006-2009. Due to progressing soil mineralization and nitrogen release, fertilisation with only phosphorus and potassium (P-30 and K-60 kg·ha-1) was applied at the first level of fertilisation. Complete fertilisation (P-30, K-60 and N-60 kg ha-1) was also applied at this level. Fertilisation at the second level included P-45, K-90 and N-90 kg·ha-1. Apart from mineral fertilisation, two levels of manure and liquid manure fertilisation were applied considering the content of particular nutrients and equivalents of their utilisation. Phosphorus deficits were supplemented with mineral forms of the element. Potassium was introduced with fertilisers in large amounts and organic fertilisers contained substantial amounts of magnesium - from 27 to 41 kg ha-1 delivered in manure and from 6 to 9 kg ha-1 in liquid manure. Peat-muck soil gave relatively large yields exceeding 6 t ha-1 of dry mass from PK variant. Complete NPK fertilisation, irrespective of the form, did not always increase the yields. Organic fertilisation usually increased the content of potassium in meadow sward. Despite high magnesium input with fertilisers, the content of this element did not always increase in meadow sward.

PL

Na łące trwałej w warunkach gleby torfowo-murszowej w badaniach z okresu 2006-2009 na doświadczeniu łanowym porównano efekty produkcyjne oraz gospodarkę potasem i magnezem w stosowanych sposobach jej nawożenia. Ze względu na postępującą mineralizację tej gleby i uwalnianie azotu, stosowano nawożenie wyłącznie fosforowo-potasowe na poziomie P-30 i K-60 kg·ha-1. Na bazie takiego nawożenia (P i K) również nawożono azotem na jego pierwszym poziomie N-60 kg·ha-1 -1. Na drugim poziomie nawożenia azotem odpowiednio stosowano P-45, K-90 oraz N-90 kg·ha . Tak jak w nawożeniu mineralnym stosowano również dwa poziomy nawożenia obornikiem i gnojowicą bydlęcą uwzględniając zawartości w nich poszczególnych składników oraz równoważniki wykorzystania z nich azotu, fosforu i potasu, niedobory zwłaszcza fosforu uzupełniano formami mineralnymi. Wraz z nawożeniem wnoszono duże ilości potasu a nawozy naturalne wnosiły również znaczne ilości magnezu od około 27 do 41 kg·ha-1 w oborniku a w gnojowicy odpowiednio od 6 do 9 kg·ha-1. W warunkach gleby torfowo-murszowej uzyskiwano dość wysokie plony na poziomie powyżej 6 t·ha-1 s.m. na obiekcie fosforowopotasowym (PK), kompleksowe nawożenie NPK niezależnie od formy nawozów nie zawsze wykazywało wyraźny ich wzrost. Nawozy naturalne w znacznej większości powodowały wzrost zawartości potasu w runi łąkowej, lecz mimo znacznego wnoszenia magnezu nie zawsze notowano wyraźny wzrost tego składnika.