Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Badania w specjalności ekonomiki i organizacji górnictwa na Wydziale Górnictwa i Geologii Politechniki Śląskiej

Wyganowska M., Tobór-Osadnik K., Manowska A., Bluszcz A.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2018

|

z. 125

213--228

PL

W publikacji scharakteryzowano obszar badawczy pracowników Wydziału Górnictwa i Geologii Politechniki Śląskiej w Gliwicach, a w szczególności byłej Katedry Zarządzania i Inżynierii Bezpieczeństwa, w zakresie ekonomiki i organizacji górnictwa. Zaprezentowano wykorzystywane metody i działania podejmowane przez pracowników na rzecz rozwoju i popularyzacji tej specjalności naukowej oraz osiągnięte rezultaty badań.

EN

The publication discusses the current research area of the scientific members of the Faculty of Mining and Geology at the Silesian University of Technology in Gliwice. In particular of those of the former Department of Management and Security Engineering in the field of economics and mining organization. The used methods and actions taken by the scientific members for the development and promotion of this scientific discipline as well as the achieved research results are briefly presented.

2

Przyszłość sektora energetycznego w Polsce – Odnawialne Źródła Energii a czyste technologie węglowe

Rybak A., Rybak A., Manowska A.

Wiadomości Górnicze

|

2018

|

R. 69, nr 1-2

12--19

PL

W artykule zawarta została analiza Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) stosowanych w Polsce i na świecie oraz prognoza zużycia energii odnawialnej. Prognoza dla Polski została zaprezentowana w postaci trzech alternatywnych scenariuszy. Przedstawiono także koszty produkcji energii elektrycznej na podstawie różnych nośników energii. Zaprezentowano Technologie Czystego Węgla (CTW), których wykorzystanie może rozwiązać problemy wiążące się z zastosowaniem węgla jako nośnika energii. W związku z wysokimi kosztami wprowadzenia OZE w Polsce, niedawnymi zmianami odnośnie do polityki wprowadzania zielonej energii oraz odległym horyzontem czasowym realizacji inwestycji mogących zapewnić Polsce bezpieczeństwo energetyczne na podstawie źródeł odnawialnych, należy rozważyć możliwość zastosowania czystych technologii węglowych. CTW umożliwią redukcję rosnącej emisji gazów cieplarnianych oraz umożliwią zaspokojenie ciągle rosnącego popytu na energię.

EN

The article contains an analysis of Renewable Energy Sources (RES) used in Poland and worldwide and a forecast of the consumption of renewable energy. The forecast for Poland has been presented in the form of three alternative scenarios. The costs of electricity production based on various energy carriers are also presented. Clean Coal Technologies (CCT) were presented, the use of which may solve the problems related to the use of coal as an energy carrier. In view of the high costs of introducing of renewable energy sources in Poland, recent changes in the policy of introducing green energy and the distant time horizon of the implementation of investments which may ensure energy security for Poland on the basis of renewable sources, it would be advisable to consider the possibility of using clean coal technologies (CCT). CCTs will enable the reduction of growing greenhouse gases emissions and meet the ever-increasing demand for energy.

3

The future of crude oil and hard coal in the aspect of Poland’s energy security

Rybak A., Manowska A.

Polityka Energetyczna

|

2018

|

T. 21, z. 4

141--154

EN

The article presents a synthetic analysis of the crude oil market in Poland. As of today, this safety is provided mainly on the basis of native lignite and hard coal resources. However, the analysis of the hard coal market conducted by the authors indicates that the carried out mining restructuring (among others) led to an excessive reduction of mining volume and employment level in the hard coal mining sector. This led to a precedent situation when Poland became an importer of this energy carrier. In addition, the European Union’s requirements for greenhouse gas emissions must be taken into account. In connection with the above, it is necessary to search for new energy sources or technologies that enable hard coal to meet the requirements. It is possible to apply the so-called clean coal technologies that allow the greenhouse gas emissions generated during coal combustion to be reduced. As of today, they are not used on a mass scale, because the use of this type of technology involves additional financial expenses. However, taking into account that technologies have been growing faster and faster, are modernized in a shorter time, making a breakthrough discovery took hundreds of years, now it is often a few months, clean coal technologies can become the optimal solution in the near future. It is also necessary to diversify the sources of obtaining imported energy carriers. The article describes coal and crude oil in terms of their mutual substitution. The article is a continuation of research conducted by the authors. Previous publications presented considerations on analogous topics related to natural gas and renewable energy sources. The crude oil market in Poland was analyzed and forecasts for oil extraction and the demand in the world and Poland by 2023 were presented. The SARIMA model was also created. The model made it possible to obtain oil an prices forecast.

PL

W artykule przedstawiono syntetyczną analizę rynku ropy naftowej w Polsce. Badania te mają niezwykle istotne znaczenie w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego Polski. Obecnie bezpieczeństwo to jest utrzymywane głównie na podstawie rodzimego węgla brunatnego i kamiennego. Przeprowadzona przez autorów analiza rynku węgla kamiennego wskazuje jednak, iż prowadzona restrukturyzacja górnictwa doprowadziła do nadmiernej redukcji wydobycia oraz zatrudnienia w sektorze górnictwa węgla kamiennego. Wywołało to precedensową sytuację, kiedy to Polska stała się importerem netto tego nośnika energii. Dodatkowo należy wziąć pod uwagę wymagania Unii Europejskiej w zakresie emisji gazów cieplarnianych. W związku z powyższym konieczne staje się poszukiwanie nowych źródeł energii bądź technologii umożliwiających węglowi kamiennemu sprostanie stawianym wymaganiom. Istnieje możliwość zastosowania tzw. czystych technologii węglowych pozwalających na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych powstających podczas spalania węgla. Na dzień dzisiejszy nie są one stosowane na skalę masową, ponieważ korzystanie z tego typu technologii wiąże się z dodatkowymi nakładami finansowymi. Jednak biorąc pod uwagę, że w ostatnim czasie technologie rozwijają się coraz szybciej, są unowocześniane w coraz krótszym czasie, kiedyś przełomowe odkrycia dzieliły setki lat, dekady – teraz powstają one w rekordowym tempie nawet kilku miesięcy, to czyste technologie węglowe mogą stać się optymalnym rozwiązaniem już w niedalekiej przyszłości. Konieczne jest również zdywersyfikowanie źródeł pozyskania importowanych nośników energii. W artykule scharakteryzowano węgiel oraz ropę naftową pod kątem możliwości ich wzajemnej substytucji. Artykuł stanowi kontynuację prowadzonych przez autorów badań. Przeanalizowano rynek ropy naftowej w Polsce oraz zaprezentowano prognozy wielkości wydobycia i zapotrzebowania na ropę naftową na świecie i Polsce do roku 2023. Utworzono także model SARIMA, który umożliwił pozyskanie prognozy cen ropy naftowej. We wcześniejszych publikacjach przedstawiono rozważania o analogicznej tematyce odnośnie do gazu ziemnego oraz odnawialnych źródeł energii.

4

Sales Forecasting and Coal Mining Planning in the Context of Hard Coal Production Strategies

Rybak A., Manowska A.

Multidisciplinary Aspects of Production Engineering

|

2018

|

Vol. 1, Iss. 1

483--489

EN

Polish energy security is based mainly on a coal. Such dependency will be still maintained for several years. It is therefore necessary to improve the economic situation of polish mining companies. The mining companies in Poland are operating under tremendous uncertainty of turbulent environment. The article presents used by the authors methods to facilitate the creation and selection of optimal production strategy. These are scenario planning, forecasting and linear programming, which allow the simulation of company operations in the future. The authors suggest the most successful and optimal forecasting models for the Polish mining industry, as well as factors affecting the demand for hard coal in Poland. The manuscript presents also possible to apply coal production strategies and the method of evaluation and selection of optimal strategy in the difficult conditions of Polish mining companies environment. This makes it possible to take a decision burdened with minor errors and less risk.

5

Analysis of Influence of Different Types of Separators on Fine Grain Coal Class Enrichment Process in Respect with Qualitative and Quantitative Analysis of Separation Products

Manowska A., Mazurek M.

Inżynieria Mineralna

|

2018

|

R. 19, nr 1

235--243

EN

The Article presents comparative analysis of enrichment process of coal slurry that was conducted with use of different types of spi¬ral coil separators and with consideration of influence of separators construction differences on obtained separation products. The best quality was achieved with feed material density of β=300 g/cm3 for both spirals with ash content of λi= 12,86% for Reichert LD4 and 2,85 λi= 12,86% for Krebs spiral.

6

Zjawisko sezonowości popytu a strategie produkcji węgla kamiennego w Polsce

Rybak A., Manowska A.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2017

|

z. 108

373--382

PL

Celem zaprezentowanych w artykule badań było scharakteryzowanie zjawiska sezonowości zapotrzebowania na węgiel kamienny w Polsce. W tym celu posłużono się procedurą X-12-ARIMA. W wyniku przeprowadzonej analizy uzyskano składowe szeregu czasowego oraz prognozę zapotrzebowania na węgiel kamienny na dwanaście miesięcy. Zaproponowano także możliwe do zastosowania strategie wydobycia węgla kamiennego oraz procedurę wyboru optymalnej strategii.

EN

The article presents seasonality of the hard coal demand in Poland. For this purpose, the X-12-ARIMA procedure was used. As a result of the analysis the components of the hard coal demand time series were obtained. A 12-month demand forecast was also constructed. The authors also proposed the coal production strategies possible to apply and a procedure for selection of the optimal strategy.

7

Przyszłość węgla kamiennego w Polsce na tle pozostałych nośników energii

Manowska A., Rybak A.

Wiadomości Górnicze

|

2017

|

R. 68, nr 3

124--131

PL

W artykule dokonano analizy krajowego rynku energetycznego oraz porównano węgiel kamienny z takimi nośnikami energii, jak: gaz ziemny, ropa naftowa, energia jądrowa, odnawialne źródła energii. Autorki przytoczyły opinie ekspertów, co umożliwiło ocenę przyszłej przydatności poszczególnych paliw do produkcji energii pierwotnej względem najistotniejszych kryteriów.

EN

The paper analyzes the national energy market and compares hard coal with such energy carriers as natural gas, crude oil, nuclear energy, renewable energy sources. The authors gave quoted opinions of experts, which made it possible to assess the future suitability of individual fuels for primary energy production in terms of the most important criteria.

8

Przyszłość gazu ziemnego jako substytutu węgla w aspekcie bezpieczeństwa energetycznego Polski

Rybak A., Manowska A.

Wiadomości Górnicze

|

2017

|

R. 68, nr 3

144--152

PL

W artykule przedstawiono wartości gazu ziemnego jako nośnika energii pierwotnej będącego w stanie zapewnić Polsce bezpieczeństwo energetyczne. Pod uwagę wzięto i poddano analizie głównie takie czynniki, jak: poziom rodzimych zasobów, cena gazu ziemnego, aspekt ekologiczny jego użytkowania. W analizie posłużono się modelami matematycznymi: ARIMA, ekonometrycznym modelem wahań sezonowych.

EN

The article presents the values of natural gas as a primary energy carrier capable of providing energy security for Poland. The main factors that have been taken into consideration and have been analyzed included: the level of indigenous resources, the price of natural gas, the ecological aspect of its use. The mathematical models: AR1MA and econometric model of seasonal fluctuations were used for the analysis.

9

Możliwości rozwoju polskiego sektora górniczego

Manowska A., Rybak A.

Wiadomości Górnicze

|

2017

|

R. 68, nr 6

327--334

PL

Bardzo wiele uwagi przykłada się do bezpieczeństwa energetycznego kraju, które w Polsce opiera się głównie na węglu. Polska dysponuje jednym z największych złóż węgla w Europie. Jednakże producenci tego surowca od kilkunastu lat borykają się z wielkimi problemami, do których należy zaliczyć nadprodukcję, spadek cen czy też wzrost importu, istotnym wydaje się wykorzystanie metod prognostycznych do oszacowania przyszłości polskiego sektora wydobywczego. W artykule został opisany zbudowany model teoretyczny do prognozowania popytu na węgiel energetyczny. Autorzy prezentują możliwe zastosowania modelu do sprawnego zarządzania procesem planowania w przedsiębiorstwie górniczym, jak i samym przedsiębiorstwem.

EN

Much attention is paid to the energy security of the country, which in Poland is based mainly on coal. Poland has one of the largest deposits of coal in Europe. However, producers of this raw material have been struggling with great problems for over a dozen years, including over-production, falling prices or rising imports. It seems important to use prognostic methods to estimate the future of the Polish mining sector. The paper describes the constructed A developed theoretical model for predicting the demand for steam coal has been described in the paper. The authors present a possible application of the model for efficient management of the planning process in the mining company as well as the management of the company itself.

10

Laboratoryjno-statystyczna ocena skuteczności wzbogacania mułów węglowych we wzbogacalniku spiralno-zwojowym typu Reichert LD-4

Mazurek M., Manowska A.

Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji

|

2017

|

Vol. 6, iss. 3

136--149

PL

W artykule przedstawiono rezultaty wzbogacania mułów węglowych na wzbogacalniku spiralnym zwojowym typu Reichert LD4. Proces wzbogacania mułów przeprowadzono dla zagęszczenia nadawy, wynoszącej β = 350 g/dm3 i β = 300 g/dm3. Przeprowadzone badania pokazały, że możliwe jest uzyskanie koncentratów mułowych o zawartości popiołu rzędu kilku do kilkunastu procent. Osiągnięcie założonego celu wymaga zweryfikowania tezy, czy wdrożenie optymalnego modelu technologicznego uczyni proces pozyskiwania koncentratów z mułów procesem ekonomicznie opłacalnym.

EN

The article presents results of coal slurry enrichment using Reichert LD4 type spiral concentrator. Slurry enrichment process was performed for feed density of β = 350 g/dm3 and β = 300 g/dm3. The study has shown that it is possible to obtain slurry concentrates with ash content of few to dozen or so percent. Achieving the goal requires verification of thesis, which states that introduction of optimal technological model will make the process of slurry concentrate production economically viable.

11

Analiza roli węgla w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego kraju a polityka energetyczna Polski do roku 2050

Manowska A., Rybak A.

Przegląd Górniczy

|

2017

|

T. 73, nr 9

45--51

PL

W artykule omówiono rolę węgla kamiennego w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego kraju. Przeanalizowano dyrektywy Unii Europejskiej wpływające na możliwość rozwoju lub zahamowanie sektora górniczego. Głównie skupiono się na analizie dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie efektywności energetycznej i przejściu na gospodarkę niskoemisyjną. Przeanalizowano również dostępne prognozy polityki energetycznej Polski, aby pokazać rolę i miejsce węgla w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego kraju. Autorzy zaprezentowali również utworzone przez siebie prognozy i dokonali ich porównania z prognozami polityki energetycznej kraju.

EN

This paper presents the role of hard coal in national energy security. European Union directives, which influence development possibilities and mining sector inhibitions were analyzed. The emphasis was placed on directives of the European Parliament and the Council with regard to energy effectiveness and transition to low-emission industry. Available prognoses of Polish energy policy were analyzed to demonstrate the place and role of hard coal in national energy security. The authors presented their prognoses and compared them with the prognoses of the national energy policy.

12

Metoda oceny stanu zagrożenia tąpaniami w kopalniach węgla kamiennego

Manowska A.

Wiadomości Górnicze

|

2016

|

R. 67, nr 5

323--331

PL

Wyznaczenie odległości pomiędzy frontem ścianowym, a krawędzią starej eksploatacji z uwzględnieniem wpływu wyrobiska chodnikowego dotyczy konkretnych sytuacji górniczych często występujących w praktyce ruchowej kopalni. Są to sytuacje, w których czynny front ścianowy zbliża się do równoległego (lub prawie równoległego) wyrobiska chodnikowego, na które zroby nie oddziaływają, a także do samych zrobów, lub krawędzi w pokładzie nadległym lub podległym. W zawężonym paśmie we wszystkich tych sytuacjach następuje koncentracja naprężeń. W jej następstwie może dojść do przemieszczenia się skał do wyrobiska, mającego charakter tąpnięcia, oczywiście w chwili przekroczenia wytrzymałości węgla.

EN

Determination of the distance between the active longwall's face and the edge of the old exploitation, with taking the account of the impact of the roadway, refers to the specific mining situations often occurring in practice of routine mine's operations. Those are the situations when active longwall's face is approaching the parallel (or almost parallel) roadway, which is not affected by the gob, and the gob itself or the edge in overlying seam or underlying one. In the tightened band, in all of these situations, stress concentration occurs. As the result of the stress concentration a displacement of rocks into the space of the working can take place, being of the rockburst character. Certainly this can occur at the moment when coal strength has been exceeded.

13

Badanie wpływu kąta nachylenia płyty roboczej stołu koncentracyjnego na przebieg procesu wzbogacania drobnych ziaren węglowych

Manowska A., Mazurek M.

Przegląd Górniczy

|

2016

|

T. 72, nr 10

18--23

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań wzbogacania drobnych ziaren węgla surowego na stole koncentracyjnym. Analizowano wpływ zmiany kąta nachylenia płyty roboczej stołu na wartość użytkową otrzymanych produktów rozdziału. Badania przeprowadzone w skali laboratoryjnej pokazały, iż przy odpowiednim doborze kąta nachylenia można uzyskać koncentraty węglowe o zawartości popiołu rzędu kilku do kilkunastu procent, jak i odpady przekraczające 80% popiołu. Drugim etapem pracy była analiza statystyczna przeprowadzonych badań laboratoryjnych, która udowodniła prawidłowość przeprowadzonego procesu oraz zależności pomiędzy parametrami technologicznymi stołu a uzyskanymi produktami wzbogacania.

EN

The article presents results of researches of fine coal particles enrichment on the concentration table. As a point of reference there was chosen the effect of the angle of adjustment of the platen table on the utility value of obtained products. Researches have shown that the proper selection of the technological parameter of the table that was the inclination angle, allows to get coal concentrates from a few to a dozen per cent and waste exceeding 80% of the ash by preventing the loss of useful particles that have a certain energy potential. In the second part of the article there appeared static analysis of laboratory studies that have proved the correctness of the performed process, and the dependencies between process parameters table and the obtained products of enrichment.

14

Influence of Concentrating Table Deck Inclination Angles on Energy Reclamation Potential from Fine Coal Particles Based on Laboratory and Statistical Studies

Jendruś R., Manowska A., Mazurek M.

Inżynieria Mineralna

|

2016

|

R. 17, nr 2

191--200

EN

The article presents the results of research on enrichment of fine, raw coal grains using concentrating table. The reference point was a change of inclination of a table on actual value of separated products. Laboratory research that had been conducted, shown that with proper choice of technological parameter of a table, which was its inclination, produced coal concentrates having ash content of a few to a dozen percent, as well as waste with ash content of over an 80%. Second part of the article is the static analysis of conducted laboratory research, which has proved the correctness of the process performed and also a relation between technological parameters of concentrating table and obtained enrichment products.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań wzbogacania drobnych ziaren węgla surowego na stole koncentracyjnym. Jako punkt odniesienia obrano wpływ zmiany kąta nachylenia płyty roboczej stołu na wartość użytkową otrzymanych produktów rozdziału. Badania przeprowadzone w skali laboratoryjnej pokazały, iż przy odpowiednim doborze parametru technologicznego stołu jakim był kąt nachylenia można uzyskać koncentraty węglowe o zawartości popiołu rzędu kilku do kilkunastu procent jak i odpady przekraczające 80% popiołu. Drugim etapem artykułu była analiza statyczna przeprowadzonych badań laboratoryjnych, która udowodniła prawidłowość przeprowadzonego procesu jak i zależności pomiędzy parametrami technologicznymi stołu a uzyskanymi produktami wzbogacania.

15

Laboratoryjno-statystyczna analiza wpływu wybranych parametrów technologicznych stołu koncentracyjnego na proces wzbogacania mułu węglowego

Mazurek M., Manowska A., Jendruś R.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2016

|

T. 32, z. 3

173--194

PL

Stoły koncentracyjne należą do grupy najstarszych i najdokładniejszych wzbogacalników grawitacyjnych o bardzo szerokim spektrum zastosowania. W krajowym przemyśle węgla kamiennego stosowane były głównie do wzbogacania antracytu. Przeprowadzone badania dowodzą, że można je również wykorzystać do wzbogacania drobno uziarnionych węgli kamiennych. W artykule przedstawiono rezultaty wzbogacania mułów węglowych na stole koncentracyjnym typu WILFLEY; uzyskane wyniki pokazują, że wzbogacanie mułów przy wykorzystaniu stołów koncentracyjnych umożliwia wytworzenie koncentratów i półproduktów węglowych o zadawalających parametrach jakościowych, w których zawartość popiołu waha się w granicach od kilku do kilkunastu procent. Wzajemne powiązanie między składem rzeczywistym a procesem wzbogacania określono na podstawie analizy zależności. Analiza korelacyjna pozwoliła określić istotność statystyczną pomiędzy parametrami technologicznymi procesu wzbogacania a otrzymanymi parametrami jakościowo-ilościowymi produktów, co pozwala prawidłowo prowadzić proces technologiczny wzbogacania wybranej kopaliny. Proces wzbogacania badanego mułu przeprowadzono, przyjmując najbardziej niekorzystne parametry konstrukcyjne, tzn. wykorzystując płytę rowkowaną; kąt nachylenia płyty wynosił 6º, ponadto analizowany materiał nie został odmulony.

EN

Concentrating tables are a group of one of the oldest and most precise gravitational concentrators with a broad spectrum of application. They were used mainly for the anthracite enrichment process in the domestic coal industry. Conducted research prove that they can be also used for the enrichment of fine grained coals types. The article discusses the results of coal sludge enrichment using WILFLEY concentration tables, as the results obtained show that coal sludge enrichment using these concentration tables allows for the production of coal concentrates and half-products of satisfying quality parameters, the ash content of which varies between several and a dozen or so percent. The reciprocal connection between the actual contents and enrichment process has been determined based on a dependency analysis between the changing characteristics. The correlation analysis allowed for an evaluation of the dependencies between the technological parameters of the enrichment process and the obtained qualitative-quantitative parameters results, which allows the given mineral enrichment process to perform correctly. The enrichment process of the studied sludge has been performed using the most unfavorable construction parameters i.e. using sulcate plate, its inclination angle remained at 6°, furthermore studied material has not been hyphenated.

16

The method of assessing rock bursting hazard in mining

Manowska A.

Management Systems in Production Engineering

|

2015

|

nr 2 (18)

88--93

EN

The article discusses a concept of forecasting accident risk during longwall extraction in crump-risk conditions. In Polish mines rock burst hazard can be described as high compared to other mines around the world. It's related to increase of depth of longwall field operation, preparation works, including drilling of mine face pavements which leads to systematic deterioration of geological and mining conditions. Depletion of coal is also the reason why mines operate in high mining tremor risk conditions. Mines more and more often operate in decks, where there is large number of edges and remains of older decks. Rocks bursts still remain one of the most dangerous natural hazards and therefore are fundamental problem and have the greatest impact on safety in mining industry. The proposed method for forecasting accidents and losses in people and goods can contribute to improvement of work organization methods and mine safety management system.

PL

W artykule zaprezentowano koncepcję przewidywania ryzyka wypadkowego w czasie prowadzenia eksploatacji ścianowej, w warunkach zagrożenia tąpnięciem. W polskich kopalniach zagrożenia tąpaniami można określić jako duże. Wynika to ze wzrostu głębokości eksploatowanych pól ścianowych i robót przygotowawczych, w tym drążenia przodków chodnikowych, co systematyczne pogarsza warunki geologiczno-górnicze. Wyczerpywanie się zasobów węgla to również powód prowadzenia eksploatacji w warunkach zagrożenia wstrząsami górniczymi. Kopalnie coraz częściej podejmują eksploatację pokładów, gdzie występuje duża liczba krawędzi i resztek pokładów. Tąpania należą ciągle do najbardziej niebezpiecznych zagrożeń naturalnych, są więc zasadniczym problemem i mają największy wpływ na bezpieczeństwo pracy w górnictwie. Zaproponowany sposób przewidywania możliwości wystąpienia tąpnięcia i wielkości strat ludzkich oraz strat rzeczowych może wpłynąć na doskonalenie metod organizowania pracy, a także na usprawnianie systemu zarządzania bezpieczeństwem kopalni.

17

Opinia geologiczno-górnicza dokumentem potrzebnym w ramach realizacji przedsięwzięć budowlanych

Jendruś R., Manowska A.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach

|

2014

|

nr 6

55-64

PL

W obszarach gdzie nie ma eksploatacji górniczej zwykle warunki geotechniczne, w tym hydrogeologiczne są wystarczające do oceny przydatności terenu do zabudowy. Charakter badań geotechnicznych do oceny stanu podłoża dla planowanej inwestycji, tzn. rodzaj badań oraz ich ilość, zależy od porozumienia pomiędzy inwestorem, konstruktorem a geotechnikiem. Wszędzie natomiast tam, gdzie istnieje bądź istniała intensywna eksploatacja górnicza, dla potrzeb projektowania nowych i ochrony istniejących obiektów budowlanych, muszą zostać sprecyzowane warunki geologiczno-górnicze. Warunki te powinny zawierać opis najbardziej niekorzystnych sytuacji i oddziaływań, jakim może podlegać obiekt z uwagi na dokonaną bądź projektowaną eksploatację górniczą oraz panujące warunki gruntowo – wodne. Powyższe zagadnienie, zostało omówione przez autorów, na przykładzie rozpoznania geologicznego oraz górniczego dla nowo powstającej inwestycji budowlanej przy ulicy 11 Listopada w Katowicach.

EN

In areas where there is no mining operation usually geotechnical conditions, including hydrogeological are insufficient to assess the suitability of land for development. The nature of geotechnical investigations to assess the state of the ground for the planned investment. The type of research, and their number depends on the agreement between the investor, constructor and geotechnics. Wherever there is or there was intensive mining operations , for the design of new and preservation of existing buildings must be specified geological – mining conditions. These conditions should include a description of the most adverse situations and interactions , which may be due to the object made or proposed mining exploitation and the prevailing conditions of soil - water. This issue has been discussed by the authors , for example, recognition of geotechnical and mining the emerging construction project on the 11 Listopada street in Katowice.

18

Wybrane geotechniczno-górnicze problemy budownictwa na terenach dokonanej oraz bieżącej ekplotacji górniczej

Manowska A., Jendruś R.

Przegląd Górniczy

|

2014

|

T. 70, nr 12

91--97

PL

Wszędzie tam, gdzie istnieje lub istniała intensywna eksploatacja górnicza, dla potrzeb projektowania nowych i ochrony istniejących obiektów budowlanych, muszą zostać sprecyzowane warunki geotechniczno-górnicze. Warunki te powinny zawierać opis najbardziej niekorzystnych sytuacji i oddziaływań, jakim może podlegać obiekt z uwagi na dokonaną lub projektowana eksploatacje górniczą oraz panujące warunki gruntowo-wodne w odniesieniu do analiz geotechnicznych. Zagadnienie to zostało omówione przez autorów, na przykładzie rozpoznania geotechnicznego oraz górniczego dla nowo powstającej inwestycji budowlanej przy ulicy Ligockiej w Katowicach. Wykazano między innymi, że pomimo prowadzenia na terenie rozpatrywanej inwestycji intensywnej działalności górniczej, bezpośrednią przyczyną wystąpienia ewentualnych niekorzystnych zmian w górotworze, determinujących ostateczny kształt oraz charakter inwestycji budowalnej, może być związana z obecnością w rozpatrywanym obszarze słabonośnych i ściśliwych gruntów, w postaci m.in. nasypów niebudowalnych.

EN

Wherever intensive mining operations are, it is necessary to specify geotechnical and mining conditions for the design of new and preservation of the existing buildings. These conditions should include a description of the most adverse situations and interactions in which an object could be subjected to, considering the finished or running exploitation and the ground-water conditions as regards the geotechnical analyses. This issue has been discussed by the authors and illustrated with the example of geotechnical and mining recognition for the new building investment at Ligocka Street in Katowice.For instance, it has been shown that in spite of conducting intensive mining operations in the area of the considered investment, the direct cause of any adverse changes in the rock mass, determining the final shape and character of the investment, may be associated with the presence of compressible and anthropogenic soils e.g. in the form of non-building embankments.

19

Operatywne przewidywanie ryzyka wypadkowego w czasie prowadzenia eksploatacji ścianowej w warunkach zagrożenia tąpnięciem

Krzemień S., Manowska A., Krzemień A.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2014

|

nr 5

23--28

PL

W artykule zaprezentowano koncepcję przewidywania ryzyka wypadkowego w czasie prowadzenia eksploatacji ścianowej, w warunkach zagrożenia tąpnięciem, opartą na teorii procesów losowych i teorii zdarzeń, umożliwiającą opracowywanie operatywnych prognoz i bezpośrednie przekazywanie ich załodze w formie ostrzeżeń. Wyniki oceny pozwalają na podjęcie decyzji o czasowym wycofaniu pracowników poza strefę ryzyka nieakceptowanego. Zaproponowany sposób przewidywania możliwości wystąpienia wypadków i wielkości strat ludzkich oraz rzeczowych może wpłynąć na doskonalenie metod organizowania pracy, a także na usprawnianie systemu zarządzania bezpieczeństwem kopalni.

EN

The articles discusses a concept of forecasting accident risk during longwall extraction in crump-risk conditions based on random process theory and event theory. Stochastic Markov processes were used to estimate times of occurrence of dangerous events and forecasting their consequences. Expert models were proposed for forecasting likely places of occurrence of dangerous events. Thanks to the gained up-to-date diagnostic information, it was possible to develop operational forecasts after processing this information and directly provide it to the team in the form of warnings. Assessment results will also allow for taking decision on temporary withdrawal of workers outside unacceptable risk areas. The proposed method for forecasting accidents and losses in people and goods can contribute to improvement of work organization methods and improvements in the mine safety management system.

20

Prognozowanie wielkości sprzedaży węgla kamiennego z wykorzystaniem sztucznej inteligencji

Manowska A.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2013

|

z. 63

233--245

PL

W artykule omówiono nowoczesne metody prognozowania, które służą ograniczeniu ryzyka związanego z niepewnością i niepełną wiedzą o przyszłości. Zasymulowano proces sprzedaży węgla kamiennego z wykorzystaniem dwóch metod: statystycznej oraz sztucznej inteligencji. Prognozę wielkości sprzedaży węgla kamiennego wykonano, aby zaprezentować najbardziej prawdopodobne drogi rozwoju tego procesu lub aby pokazać najbardziej prawdopodobny poziom sprzedaży. W artykule pokazano również wady i zalety każdego z zastosowanych rozwiązań.

EN

The following paper discusses modern methods of forecasting, which are used to reduce the risks associated with the uncertainty and the incomplete knowledge of the future. The coal sales process was simulated by means of two methods: statistical model and artificial neural networks. The forecast of coal sales volumes was made to present the most probable development paths of the process as well as to show the most likely level of sales. The study also shows the advantages and disadvantages of each of the applied solutions.