Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

1 Mineralogia

1 2007

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Occurrence of sulphides in Sowia Dolina near Karpacz (SW Poland) - en example of ore mineralization in the contact aureole of the Karkonosze granite

Mochnacka Ksenia, Oberc-Dziedzic Teresa, Mayer Wojciech, Pieczka Adam, Góralski Michał

Mineralogia

2007

Vol. 38, iss. 2

185--207

The authors studied the poorly-known, uneconomic sulphide mineralization site in Sowia Dolina near Karpacz. Host rocks are hornfelses of the Velká Úpa schist series, which belongs to the Izera-Kowary Unit. Ore minerals assemblage includes: pyrrhotite, pyrite, chalcopyrite, arsenopyrite, sphalerite, galena and marcasite, accompanied by ilmenite and rutile. The oldest sulphide is high-temperature pyrrhotite crystallized at about 600°C, which is in good agreement with the temperature range of contact metamorphic conditions, revealed by muscovitesillimanite transformation. Low-temperature pyrrhotite and other sulphides formed at about 390°C (arsenopyrite geothermometer) down to 265°C (pyrrhotite geothermometer), whereas fluid inclusions studies of vein quartz demonstrated the temperature range 380-150°C. Mineralization in Sowia Dolina is similar to other ore hydrothermal deposits known from the proximal or distal contact zone of the Karkonosze granite.

Hornfelsy Sowiej Doliny należą do jednostki izersko-kowarskiej i są częścią serii łupkowej grupy Velkej Úpy, przeobrażonej na kontakcie z waryscyjskim granitem Karkonoszy. W Sowiej Dolinie istnieją ślady dawnych robót górniczych, wyloty sztolni i hałdy, na których znaleźć można okazy z mineralizacją siarczków. Okruszcowane hornfelsy odznaczają się dobrze zachowaną foliacją i lineacją. Przejawem metamorfizmu kontaktowego są poligonalne zarysy ziaren kwarcu oraz rozpad muskowitu na sillimanit, zgodnie z reakcją: muskowit + kwarc = Al2SiO5 + K-skaleń + H2O, która oznacza warunki metamorfizmu wysokiego stopnia i osiągnięcie temperatury powyżej 600°C, a także krystalizacja andaluzytu i kordierytu, całkowicie zamienionego w pinit. Efektem zmian kontaktowych jest również powstanie pseudomorfoz po granacie. Najbogatsze skupienia minerałów kruszcowych stwierdzone zostały w hornfelsach wzbogaconych w kwarc lub przecinanych żyłkami kwarcowo-skaleniowymi. Dominującym minerałem rudnym jest pirotyn, rzadziej pojawia się piryt. Minerały te tworzą masywne skupienia kilkucentymetrowej miąższości, niekiedy także żyłki lub struktury rozproszone. W mniejszych ilościach występują: chalkopiryt, galena, sfaleryt, arsenopiryt, bornit, markasyt oraz minerały Ti. Sukcesja minerałów kruszcowych została określona na podstawie przerostów mineralnych (tab. 2). Najstarsze minerały, ilmenit i rutyl, są związane przypuszczalnie z metamorfizmem regionalnym. Po minerałach Ti krystalizował pirotyn. Młodszy od niego jest chalkopiryt, którego starsza generacja tworzy zrosty z pirotynem, następna natomiast występuje jako odmieszania w sfalerycie. Po pirotynie i starszym chalkopirycie, w tym samym czasie powstawały sfaleryt, arsenopiryt i galena. Markasyt jest minerałem wtórnym, tworzącym się w początkowych stadiach procesu wietrzenia rud na hałdzie. Następstwo siarczków potwierdziła interpretacja geotermometryczna wyników analiz chemicznych w mikroobszarze. Wykazała ona, że temperatury powstawania pirotynu wahały się w zakresie temperatur 630–265°C, a arsenopiryt krystalizował w temperaturze około 390°C. Temperatury powstawania kwarcu żyłowego oznaczone za pomocą inkluzji ciekło- -gazowych mieszczą się w zakresie temperatur 380–150°C. Porównanie obserwacji mikroskopowych rud z danymi chemicznymi i petrologicznymi pozwala na sugestię, że procesy metamorfizmu kontaktowego w temperaturach około 600°C odpowiadają krystalizacji wysokotemperaturowego pirotynu, natomiast pozostałe siarczki i kwarc żyłowy tworzyły się w procesach hydrotermalnych niższych temperatur, aż do około 150°C.