Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Rozważania nad wykorzystaniem standardów modelowania obiektów 3D w systemach wirtualnej rzeczywistości

Anders M., Zwirowicz-Rutkowska A.

Roczniki Geomatyki

|

2017

|

T. 15, z. 1(76)

7--13

PL

Na postęp technologiczny w obszarze tworzenia trójwymiarowych opracowań kartograficznych duży wpływ ma rozwój systemów wirtualnej rzeczywistości (ang. virtual reality, VR). Celem artykułu jest przegląd dostępnych standardów OGC dotyczących wizualizacji 3D w dziedzinie informacji przestrzennej wraz z oceną przydatności ich wykorzystania do tworzenia wirtualnej rzeczywistości. Analizę poprzedza wstęp do technologii VR: przedstawienie idei, obszarów zastosowań oraz jej komponentów. Dostępne na rynku rozwiązania technologiczne poddane są ocenie funkcjonalnej, ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystywanych narzędzi interfejsu programistycznego aplikacji (ang. Application Programming Interface, API). Artykuł dostarcza informacji na temat możliwości wykorzystania standardów OGC na potrzeby wirtualnej rzeczywistości oraz metod jej budowy w oparciu o obecnie istniejące narzędzia informatyczne.

EN

Virtual reality (VR) systems development has a major impact on technological progress in the area of creating three-dimensional cartographic visualization. The aim of this paper is an overview of the OGC standards available in the field of 3D visualization of spatial information along with suitability assessment of their use as a base for developing virtual reality. The analysis is preceded by the introduction to the VR technology: the concept presentation, areas of its application and components. Technological solutions available on the markets are assessed, especially taking into account the application programming interface, API. The paper provides information on possibility of the OGC standards use for virtual reality.

2

Modelling air quality according to INSPIRE data specifications, ISO standards and national regulations

Pachelski W., Zwirowicz-Rutkowska A., Michalik A.

Journal of Water and Land Development

|

2017

|

no. 35

167--172

EN

Protection of the environment is an activity of many institutions, organizations and communities from global to regional and local scales. Any activity in this area needs structured database records, using advanced methodology, given, among others, in INSPIRE documents, ISO standards of 19100 series, and national regulations. The goal of this paper is to analyse both the legal provisions related to the air quality and also data sources associated with the prevention of air pollution. Furthermore, the UML application schema of the spatial data related to the air protection is proposed, for the use by urban planners. Also, the overview of the methodology of geographic information is given, including the Unified Modelling Language (UML), as well as the basic concepts of conceptual models within the INSPIRE project. The study is based on the relevant literature and documents, as well as on the expert knowledge gained through urban planning practice, as well as on the analysis of the spatial planning regulations. The UML application schema for different aspects related to the air protection, as presented in this paper, is an example of how to use the methodology also in other fields of the environment protection. Spatial planners know how to improve the air quality, but in the present state of law they often suffer from the lack of planning tools for real actions. In the spatial planners work an important issue are data that allow a thorough analysis of the area.

PL

Ochrona środowiska jest przedmiotem działalności wielu instytucji, organizacji i środowisk w skalach od ogólnoświatowej do regionalnej i lokalnej. Wszelka aktywność w tym zakresie musi być z konieczności oparta na usystematyzowanych formach rejestrów bazodanowych, wykorzystujących zaawansowane koncepcje metodologiczne, zawarte m.in. w dokumentach INSPIRE, normach ISO serii 19100 oraz krajowych regulacjach prawnych. Celem publikacji jest analiza przepisów prawnych, w odniesieniu do zagadnienia jakości powietrza, a także źródeł danych wykorzystywanych w pracach planistów, związanych z zapobieganiem zanieczyszczeniom powietrza. Ponadto zaproponowano schemat aplikacyjny zunifikowanego języka modelowania (UML) odnoszący się do danych przestrzennych wykorzystywanych w zadaniach urbanistów w zakresie ochrony powietrza. Oprócz tego zaprezentowano przegląd koncepcji z zakresu metodologii informacji geograficznej, w tym języka formalnego UML, a także podstawowych koncepcji przedmiotowych w postaci modeli pojęciowych używanych w ramach projektu INSPIRE. Badania bazowały na przeglądzie literatury oraz dokumentów, a także wiedzy eksperckiej autorów oraz analizie przepisów prawnych dotyczących planowania przestrzennego. Zaprezentowany schemat aplikacyjny UML dotyczący aspektów środowiskowych związanych z ochroną powietrza jest przykładem wykorzystania norm ISO serii 19100. Urbaniści posiadają wiedzę, w jaki sposób mogą poprawiać jakość powietrza, ale w obecnym stanie prawnym czasami brakuje narzędzi planistycznych do konkretnych działań. W pracy urbanisty ważnym elementem są dane, które umożliwiają dokładną analizę obszaru.

3

On the use of IT investment assessment methods in the area of spatial data infrastructure

Zwirowicz-Rutkowska A.

Geodesy and Cartography

|

2016

|

Vol. 65, no. 1

111--122

EN

One of the important issues concerning development of spatial data infrastructures (SDIs) is the carrying out of economic and financial analysis. It is essential to determine expenses and also assess effects resulting from the development and use of infrastructures. Costs and benefits assessment could be associated with assessment of the infrastructure effectiveness and efficiency as well as the infrastructure value, understood as the infrastructure impact on economic aspects of an organisational performance, both of an organisation which realises an SDI project and all users of the infrastructure. The aim of this paper is an overview of various assessment methods of investment as well as an analysis of different types of costs and benefits used for information technology (IT) projects. Based on the literature, the analysis of the examples of the use of these methods in the area of spatial data infrastructures is also presented. Furthermore, the issues of SDI projects and investments are outlined. The results of the analysis indicate usefulness of the financial methods from different fields of management in the area of SDI building, development and use. The author proposes, in addition to the financial methods, the adaptation of the various techniques used for IT investments and their development, taking into consideration the SDI specificity for the purpose of assessment of different types of costs and benefits and integration of financial aspects with non-financial ones. Among the challenges are identification and quantification of costs and benefits, as well as establishing measures which would fit the characteristics of the SDI project and artefacts resulting from the project realisation. Moreover, aspects of subjectivity and variability in time should be taken into account as the consequences of definite goals and policies as well as business context of organisation undertaking the project or using its artefacts and also investors.

4

Standaryzacja w obszarze dziedzictwa kulturowego – przegląd wybranych podstaw metodycznych

Zwirowicz-Rutkowska A., Mościcka A.

Roczniki Geomatyki

|

2015

|

T. 13, z. 3(69)

277--287

PL

Dziedzictwo kulturowe jest nieograniczonym źródłem wiedzy o przeszłości, wykorzystywanym na potrzeby wielu nowych badań, także o charakterze interdyscyplinarnym. Dokumenty pisane, stare mapy, obrazy, przedmioty codziennego użytku i dzieła sztuki dostarczają wielu informacji na temat dawnych miejsc i wydarzeń, jak również osób i minionych zjawisk. Problemem w otrzymaniu pełnej i kompleksowej informacji na temat badanych procesów jest m.in. rozproszenie dóbr kultury po całym świecie. Istotnym zadaniem jest budowa, jak również rozwój istniejących baz danych, także przestrzennych, dotyczących ruchomego dziedzictwa, dzięki którym możliwe jest gromadzenie danych o obiektach, prezentacja danych, jak również dostęp do informacji o poszczególnych obiektach. Tworzenie rozwiązań geoinformacyjnych dedykowanych dziedzictwu kulturowemu wymaga szeregu działań organizacyjnych, ale także technologicznych w tym m.in. opisanie obiektów dziedzictwa kulturowego, ustalenie struktur danych, formatów danych, reguł wymiany i integracji danych. Celem artykułu jest omówienie wybranych założeń metodycznych oraz standardów dla dziedzictwa ruchomego, a także potencjału informacji geograficznej i norm serii ISO 19100 w procesie standaryzacji dziedzictwa kulturowego. Autorki odnoszą się do ontologii CIDOC CRM, a także dokonują analizy standardów w zakresie opisu cyfrowych kopii zabytków, takich jak: ObjectID, EAD i Dublin Core.

EN

Cultural heritage is the unlimited source of knowledge about the past, used for many new research studies, including the interdisciplinary ones. Written documents, old maps, everyday articles and work arts are sources of information about past locations and events, as well as about men and events. Dispersion of cultural heritage objects results in the lack of complete information about processes under investigation. An important issue is development of databases, also spatial ones, which allow to store and present data, as well as to access information about selected objects. Development of geoinformation applications dedicated to cultural heritage requires certain organizational and technological tasks to be performed, such as metadata, data structures and formats, rules for data exchange and integration. The aim of the paper is to discuss the role of the selected methodological bases and standards for movable heritage, as well as the potential of geographic information and ISO 19100 series standards in the heritage standardization process. The authors describe CIDOC CRM ontology and analyze metadata standards for digital copies of movable heritage objects: ObjectID, EAD and Dublin Core.

5

Rozwijanie kompetencji miękkich w zakresie projektowania systemów geoinformacyjnych

Mościcka A., Zwirowicz-Rutkowska A.

Roczniki Geomatyki

|

2015

|

T. 13, z. 3(69)

255--264

PL

Celem publikacji jest odniesienie do koncepcji „T-shaped people” w obszarze nauczania projektowania systemów geoinformacyjnych. Idea „T-shaped people” rozpropagowana została przez Tima Browna, dyrektora firmy IDEO, jednej z najbardziej innowacyjnych firm Doliny Krzemowej. Podejście to z powodzeniem jest stosowane przez szereg światowej sławy firm, takich jak np. Apple, Intel czy Nike. Dobry projektant oprócz licznych kompetencji twardych powinien charakteryzować się szerokim wachlarzem umiejętności społecznych, które umożliwią mu odniesienie sukcesu w pracy zawodowej, a także zrealizowanie z powodzeniem najbardziej wymagających projektów IT. Autorki przedstawiają techniki służące rozwijaniu kompetencji miękkich wśród studentów, stosowane na przedmiotach Zastosowanie systemów informacji przestrzennej (Wydział Inżynierii Lądowej i Geodezji, WAT) oraz Inżynieria systemów informatycznych (Wydział Geodezji, Inżynierii Przestrzennej i Budownictwa, UWM w Olsztynie) oraz podsumowują doświadczenia z ostatnich dwóch lat realizacji zajęć.

EN

The aim of the paper is the reference to the concept of “T-shaped people” in the area of geoinformation systems designing. “T-shaped people” paradigm has been popularized by Tim Brown, the Head of IDEA Company, one of the most innovative companies in Silicon Valley. This approach is used by many worldwide companies such as Apple, Intel or Nike. A good designer should not only have a wide range of hard skills, but also the soft ones, which help to successfully realize the most demanding projects. The authors present the techniques, which support development of students’ soft skills and are used in the course of Application of geographic information systems at the Military University of Technology, Faculty of Civil Engineering and Geodesy and in the course of Systems engineering at the University of Warmia and Mazury, Faculty of Geodesy, Geospatial and Civil Engineering for the last two years of studies.

6

Rozważania nad intensywnością zabudowy w kontekście praktyki urbanistycznej oraz potencjału technologii GIS

Michalik A., Załuski D., Zwirowicz-Rutkowska A.

Roczniki Geomatyki

|

2015

|

T. 13, z. 2(68)

133--145

PL

Celem artykułu jest zasygnalizowanie konieczności wypracowania jednolitej definicji i sposobu obliczania intensywności zabudowy na potrzeby praktyki urbanistycznej. Punktem odniesienia jest definicja intensywności zabudowy, przyjęta w znowelizowanej ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym na tle definicji zaczerpniętych z innych źródeł. Intensywność zabudowy jest parametrem o najdalej idących skutkach w przestrzeni. Właściwe określenie tego wskaźnika umożliwia zachowanie lub kształtowanie ładu przestrzennego. Problemy z definicją, obliczaniem i interpretacją intensywności zabudowy mogą być przyczyną konfliktów społecznych. Błędne ustalenie analizowanego wskaźnika może powodować również skutki finansowe oraz prawne. W związku z planami Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju przewiduje się, że w najbliższym czasie wprowadzony zostanie obowiązek sporządzenia aktów planistycznych w formie baz danych przestrzennych oraz ich publikacji z wykorzystaniem usług danych przestrzennych. Konsekwencją zmiany sposobu sporządzania załącznika graficznego planu miejscowego będzie konieczność stosowania katalogu konkretnych wskaźników. Problemy mogą wynikać nie tylko z nazewnictwa poszczególnych parametrów, ale przede wszystkim ze sposobu ich obliczania. Istnieje pilna potrzeba standaryzacji zakresu danych i sposobu ich przechowywania w bazie danych przestrzennych na potrzeby obliczania intensywności zabudowy. Proponowana przez autorów procedura wspomagająca proces obliczania intensywności zabudowy została podzielona na trzy części. Urbanista, jako osoba odpowiedzialna za realizację planu miejscowego podejmuje kluczowe decyzje oraz wprowadza odpowiednie dane. Zadaniem aplikacji GIS będzie automatyzacja niektórych czynności, natomiast moduł obliczeń intensywności zabudowy pozwoli na wykonywanie odpowiednich działań. Efektem zaproponowanej procedury będzie baza danych przestrzennych rozszerzona o informację dotyczącą: istniejącej intensywności zabudowy, intensywności zabudowy ustalonej w planie oraz weryfikacji wskaźnika istniejącego w odniesieniu do ustalonego w planie.

EN

The article aims to indicate the necessity for developing a unified definition and method of determining development intensity for the purpose of the spatial planning practice. The definition of development intensity specified in the amended Spatial Planning and Development Act serves as a point of reference in relation to the definitions given by other sources. The development intensity is a parameter which inflicts the most significant impact on space. Proper determination of this index allows for retaining or creating spatial order. The difficulties with defining, calculating, and interpreting the development intensity may result in social conflicts. The incorrect determination of the analysed index may also cause financial and legal issues. Following the strategy of the Ministry of Infrastructure and Development, it may be predicted that the obligation will be introduced to develop planning studies as GIS databases and to publish them using spatial data services. The result of changes in developing drawings for local plans will be the necessity to use catalogues with specific indices. Difficulties may arise not only from the nomenclature of individual parameters but, more importantly, from the methods of calculating them. The authors believe there is dire need for standardising the scope of data and the method of storing it in spatial databases for the purpose of calculating development intensity. The procedure proposed by the authors for reinforcing the process of calculating development intensity has been divided into three parts. The urban planner, as the person tasked with realising local plans, makes the key decisions and inputs the appropriate data. The GIS software automates certain activities and the module for calculating the development intensity makes it possible to take relevant actions. The result of the proposed procedure is a spatial database enriched with information about the current development intensity, the development intensity specified in the plan, and the verification of the current index against the one given in the plan.

7

Kształcenie w zakresie infrastruktury informacji przestrzennej: propozycje zastosowania technik „blended learning”

Zwirowicz-Rutkowska A., Chojka A.

Roczniki Geomatyki

|

2015

|

T. 13, z. 2(68)

173--185

PL

Różnorodne rozwiązania IT, aplikacje mobilne oraz narzędzia dedykowane e-learning stwarzają nowe możliwości w edukacji, zarówno z perspektywy nauczania, jak również uczenia się. Artykuł przedstawia koncepcję wykorzystania nowych technik w kształceniu w obszarze infrastruktur informacji przestrzennej. Odniesieniem jest program nauczania, realizowany na Wydziale Geodezji, Inżynierii Przestrzennej i Budownictwa Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, który obejmuje tematykę podstaw metodologicznych oraz technologicznych budowy infrastruktur geoinformacyjnych, w tym także w kontekście INSPIRE. Autorki prezentują propozycje włączenia technik „blended learning” w realizację wybranych bloków tematycznych, a także podsumowują pilotażowe zajęcia z zastosowaniem wybranych metod w roku akademickim 2014/2015. W artykule przedstawiono także wyniki ankiet mających na celu ocenę zajęć z innowacyjnymi elementami i aplikacji e-learning przez studentów.

EN

The multiple information technology (IT) solutions, mobile applications and e-learning tools create new possibilities in education, from teaching perspective, as well as from learning perspectives. The paper presents the concept of using new techniques in the area of spatial information infrastructure education. The course of spatial information infrastructure design at the University of Warmia and Mazury is presented, which includes the methodological and technological basis of the infrastructure design, also in the context of the INSPIRE Directive. The authors describe the proposals of blended learning techniques used in the selected thematic blocks and summarize the classes with the new techniques in the academic year 2014/2015. The survey results of evaluating classes with blended learning techniques and e-learning application by students are also presented.

8

Rozważania nad efektywnością infrastruktury informacji przestrzennej

Zwirowicz-Rutkowska A.

Roczniki Geomatyki

|

2014

|

T. 12, z. 3(65)

347--354

PL

Jednym z kluczowych zagadnień związanych z tworzeniem infrastruktur informacji przestrzennej (IIP) jest ich ocena, obejmująca między innymi rachunek ekonomiczno-finansowy. Niezależnie od momentu przeprowadzania badania (tj. w fazie prac przygotowawczych i projektowych w zakresie infrastruktury, w trakcie jej budowy lub po zakończeniu wdrożenia) istotne jest zestawienie ponoszonych nakładów. Dopełnieniem ewaluacji jest także weryfikacja oczekiwanych efektów wynikających z tworzenia i użytkowania infrastruktur oraz pomiar faktycznych efektów. Potrzebę wykonywania analizy ekonomicznej i finansowej podkreśla się również w INSPIRE. W zakresie sprawozdawczości dotyczącej tworzenia infrastruktur zakłada się możliwość przedstawienia korzyści związanych z wdrożeniem dyrektywy INSPIRE poprzez bezpośrednie odwołanie do wydajności (ang. efficiency), a także efektywności (ang. effectiveness). Sprawozdania przekazywane przez poszczególne kraje członkowskie, oprócz wyników monitorowania, pozwalają ocenić czy i na ile zagadnienie efektywności jest przedmiotem badań oraz jaka jest efektywność infrastruktur krajowych współtworzących INSPIRE. Celem artykułu jest przedstawienie podstaw teoretycznych odnoszących się do szerokiego rozumienia pojęcia i oceny efektywności, a także założeń koncepcyjnych w tym w obszarze infrastruktur informacji przestrzennej oraz odniesienie do oceny efektywności infrastruktur krajowych w ramach INSPIRE, na podstawie przeglądu sprawozdań krajów członkowskich za lata 2010-2012.

EN

One of the key aspects concerning creation of spatial data infrastructures (SDIs) is their assessment including among others economic analysis. Regardless of the moment of evaluation (i.e. the phase of preparatory and design tasks concerning the infrastructure, the creation phase or after implementation) it is essential to compile the list of costs. Verification of expected effects of the infrastructure's creation and use and measurement of the actual effects complements the evaluation. The need of economic and financial analysis is also emphasized by INSPIRE. Regarding the reporting of the national infrastructures' creation there, it is assumed that benefits of INSPIRE implementation may be presented by direct reference to efficiency and effectiveness. Apart from monitoring results, the reports allow to analyse if and how effectiveness issue is taken into consideration by Member States and what is the level of effectiveness of national infrastructures within INSPIRE . The aim of the paper is to describe in wider context theoretical foundations of the effectiveness concept and evaluation as well as conceptual assumptions in the area of the spatial data infrastructures and their reference to effectiveness evaluation of the national infrastructures within INSPIRE on the basis of the review of the Member States reports for 2010-2012.

9

Koncepcja katalogu obiektów planistycznych zagospodarowania przestrzennego

Jaroszewicz J., Denis M., Zwirowicz-Rutkowska A.

Roczniki Geomatyki

|

2013

|

T. 11, z. 1(58)

85--95

PL

Informacja o aktualnym i planowanym zagospodarowaniu przestrzennym należy do trzeciej grupy tematycznej INSPIRE. W Polsce rozpoczęto prace nad standaryzacją danych planistycznych w celu umożliwienia włączenia ich do krajowej infrastruktury informacji przestrzennej (IIP). Nierozwiązanym do tej pory problemem jest standaryzacja przestrzennych obiektów planistycznych. Nie jest to zadanie trywialne ze względu na brak jednolitej semantyki branżowej oraz ze względu na przenikanie się funkcji zagospodarowania. W referacie poruszono kwestie polskich rozwiązań metodologicznych, których celem jest opracowanie katalogu przestrzennych obiektów planistycznych zgodnego z wymogami INSPIRE. Zgodność ta może być rozumiana jako umożliwienie tworzenia i udostępniania raportów dotyczących wymaganej dyrektywą INSPIRE informacji przestrzennej o planowanym zagospodarowania przestrzennym, na różnych etapach procedury planistycznej. Obiekty planistyczne zorganizowane w strukturze bazy danych, uzupełnione o informacje z referencyjnych zbiorów danych IIP, mogłyby zastąpić w przyszłości załączniki graficzne do uchwał. W artykule przedstawiona zostanie również ocena stanu obecnego, przekrojowo problemy związane z opracowaniem katalogu obiektów planistycznych oraz konieczne do podjęcia działania i propozycje rozwiązań w kierunku jego dostosowania do wymogów INSPIRE.

EN

Information about present and planned land use is referred to in the third thematic group of INSPIRE. In Poland, works have been started on standardization of spatial planning datasets with the aim of including them into the national spatial data infrastructure. However, standardization of spatial planning data is still a problem to be solved. This is a challenging task both due to the lack of generally accepted semantics used in spatial planning practice and to overlapping of land use functions. The paper presents issues connected with Polish methodological solution aimed at creation of the feature catalogue for spatial plans in conformity with the INSPIRE implementing rules. This conformity may be understood as making it possible to create and make available, on different levels of planning procedure, the reports required by the INSPIRE Directive concerning spatial information about planned land use. Spatial planning data included in the spatial database completed with reference datasets of national spatial data infrastructure might replace graphical attachments to the official documentation. The paper also presents the assessment of the present state of affairs, problems connected with creation of the feature catalogue for spatial plans, the need to take actions and suggested solutions aimed at its conformity with the INSPIRE requirements.

10

Organisational aspects of spatial information infrastructure in Poland

Bielecka E., Zwirowicz-Rutkowska A.

Geodesy and Cartography

|

2013

|

Vol. 62, no. 1

85-95

EN

One of the more important elements of spatial information infrastructure is the organisational structure defining the obligations and dependencies between stakeholders that are responsible for the infrastructure. Many SDI practitioners and theoreticians emphasise that its influence on the success or failure of activities undertaken is significantly greater than that of technical aspects. Being aware of the role of the organisational structure in the creating, operating and maintenance of spatial information infrastructure (SII), Polish legislators placed appropriate regulations in the Spatial Information Infrastructure Act, being the transposition of the INSPIRE Directive into Polish Law. The principal spatial information infrastructure stakeholders are discussed in the article and also the scope of cooperation between them. The tasks and relationships between stakeholders are illustrated in UML, in both the use case and the class diagram. Mentioned also are the main problems and obstructions resulting from imprecise legal regulations.

PL

Jednym z istotniejszych komponentów infrastruktury informacji przestrzennej (IIP) jest struktura organizacyjna określająca m.in. zależności pomiędzy organizacjami tworzącymi infrastrukturę. Wielu praktyków i teoretyków SDI podkreśla, że wpływ aspektów organizacyjnych na sukces lub porażkę SDI jest dużo większy niż elementów technicznych. Mając świadomość znaczącej roli struktury organizacyjnej w tworzeniu, funkcjonowaniu i zarządzaniu infrastrukturą przestrzenną w Polsce, legislatorzy umieścili odpowiednie zapisy w ustawie z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej, będącej transpozycją dyrektywy INSPIRE do prawa polskiego. W artykule omówiono strukturę organizacyjną IIP w Polsce, podając (m.in. w postaci diagramów UML) obowiązki poszczególnych organów administracji zaangażowanych w jej budowę i rozwój, a także omówiono zależności i zakres współpracy pomiędzy poszczególnymi jednostkami. Wspomniano także o problemach jakie wynikają z niezbyt precyzyjnych zapisów ustawy o IIP.

11

Modele danych przestrzennych w UML i ich transformacja do schematów GML i struktur baz danych

Michalak J., Chojka A., Zwirowicz-Rutkowska A., Parzyński Z.

Roczniki Geomatyki

|

2012

|

T. 10, z. 1

5-134

PL

Celem monografii jest przedstawienie czytelnikom podstawowych metodyk, technik i narzędzi przeznaczonych do budowy modeli pojęciowych danych przestrzennych na poziomie pojęciowym i implementacyjnym, a następnie do transformacji tych modeli do schematów XSD bazujących na języku GML i do zapisów struktur baz danych w języku DDL. Całość składa się z dwunastu rozdziałów dotyczących poszczególnych aspektów budowy modeli i ich transformacji. Wstęp wprowadza czytelników w całą przedstawianą problematykę i naświetla szerszy teoretyczny kontekst z zakresu modelowania i wykorzystania modeli w zastosowaniach praktycznych. Rozdział drugi poświęcony jest nowym metodom zapisu danych przestrzennych opartego na językach znacznikowych, a w szczególności na języku GML, objaśnia zasady takiego zapisu, zawiera krótką historię języka GML i przedstawia inne języki znacznikowe z nim powiązane. Rozdziały trzeci i czwarty stanowią wprowadzenie do modelowania informacji przestrzennej opartego o metodykę MDA z wykorzystaniem języka UML i zawierają przegląd standardów i narzędzi służących temu modelowaniu. W rozdziałach piątym i szóstym przedstawione są podstawowe zasady budowy tematycznych schematów aplikacyjnych w metodyce języka UML i języka GML zilustrowane przykładami. Rozdział siódmy poświęcony jest zagadnieniom transformacji schematów aplikacyjnych z UML do GML, a w szczególności wymaganiom i ograniczeniom, jakie muszą być spełnione, a także dostępnym narzędziom. Kolejny ósmy rozdział dotyczy modeli UML dedykowanych komponentowi infrastruktury krajowej, przeznaczonym dla Służby Geodezyjnej i Kartograficznej. W rozdziale dziewiątym dokonany jest przegląd najczęściej popełnianych błędów w budowie modeli UML przeznaczonych do utworzenia schematów bazujących na języku GML. Tematem rozdziału dziesiątego jest zastosowanie metodyki MDA do transformacji modeli UML do struktur relacyjnych baz danych. Rozdział jedenasty zawiera metodyczną analizę różnych przypadków występujących w modelach danych tematów aneksów II i III dyrektywy INSPIRE, w tym porównanie z modelami tematów aneksu I, analizę różnych typów i form danych, jakie tam występują. Dwunasty rozdział to podsumowanie, w którym zwraca się szczególną uwagę na dynamiczny rozwój metod z tego zakresu, zmiany zachodzące w zakresie stosowanej terminologii i skutki, jakie te zmiany za sobą pociągają.

EN

The main objective of the monograph is to present essential methodologies, technologies and software tools dedicated to building conceptual models of geospatial data on conceptual level, and implementation level, and then to be transformed into XSD schemas based on GML language and to encode data bases structures in DDL language. The whole monograph consists of twelve chapters concerning different aspects of models development and their transformation. The introduction familiarizes readers with all issues presented and clarifies broader theoretical context with regard to modeling and exploitation of models in practical applications. The second chapter is dedicated to modern methods of encoding spatial data based on markup languages, in particular on GML language; rules for that encoding are also explained. This chapter contains a short history of GML language and presents other markup languages associated with it. Chapters three and four provide an introduction to spatial information modeling based on MDA methodology with application of UML language and it contains a review of standards and tools dedicated to such modeling. In chapters five and six, essential rules of development of thematic application schemas are presented in the methodology of UML and GML languages. Examples to illustrate them are provided. Chapter seven is dedicated to issues of transformation application schemas from UML to GML, in particular to the requirements and constrains that must be fulfilled and also to available tools. The next chapter eight concerns UML models dedicated to components of the national infrastructure designated for Geodetic and Cartographic Service. In chapter nine, a review of most frequent mistakes committed in drawing up UML models dedicated to generating of schemas based on GML language are presented. The subject of chapter ten is the application of MDA methodology for transformation of UML models into relational databases structures. Chapter eleven contains methodological analysis of various cases occurring in data models for the themes defined in Annex II and III of INSPIRE Directive as well as a comparison with the models for themes defined in Annex I and an analysis of various data forms occuring there. In chapter twelve, the recapitulation is presented, in which dynamic development of methods in this area is taken in consideration. In addition, significant changes in the terminology and the effects of these changes are discussed.

12

Describing GGOS objects using standardized methods

Pachelski W., Zwirowicz-Rutkowska A.

Reports on Geodesy

|

2012

|

z. 1/92

213--225

EN

GGOS can be considered as the set of the interrelated objects, which are assigned to each of the GGOS pillars. Both the multiplicity and the diversity of the GGOS object, but also the diversity of the objects interrelations bring about the complexity of the information structure of GGOS. To assure better understanding of the universe of discourse, deeper and more systematic analysis and interpretation of phenomena in the field of GGOS, in terms of the standardized methods and IT techniques and knowledge (such as UML, model driven approach of systems designing and the methodology based on the ISO19100 series of geographic information standards), the strict description of the information structure of GGOS should be provided. Such a description is the step in the process of designing and deployment of the computerized knowledge bases and the expert systems. In the paper some examples of GGOS issues in the terms of selected IT techniques are presented. There is both the description of the static structure of GGOS (e.g. class diagrams, the objects catalogue) and the dynamic one (e.g. activity diagrams, use case diagrams). The methodology being under discussion in this paper is a new assumption, which may be useful for doing research on the fields of each of GGOS pillars and interrelationships between them.

13

Dependences in the pillar 'Earth's gravity field' of GGOS - description using UML notation

Paśnicka M., Szafranek K., Zwirowicz-Rutkowska A.

Reports on Geodesy

|

2012

|

z. 1/92

135--142

EN

Earth’s gravity field is one of three pillars of the Global Geodetic Observing System (GGOS). Gravity measurements are made using both classical methods by the means of ground measurement facilities (relative and absolute gravimetry) and methods based on the satellite techniques (SLR, missions CHAMP, GRACE, GOCE) or airborne gravimetry. The main objective of this GGOS pillar is to determine geoid’s shape, Earth’s static gravitational potential and temporal variations induced by solid Earth processes and mass transport in the global water cycle. The paper presents relationships between the main classes of diagrams of the Earth’s gravity field described using UML (Unified Modelling Language). Such description can be helpful in the analysis of the gravitational field pillar linkages with other pillars of GGOS. The main purpose of this paper is to give the full explanation of connections between all Earth’s gravity field GGOS components. Key words: Earth’s gravity field, UML, GGOS.

14

Kształcenie w zakresie geoinformatyki na Wydziale Geodezji i Gospodarki Przestrzennej w Olsztynie - propozycje programowe specjalności na studiach drugiego stopnia

Bednarczyk M., Kowalczyk K., Zwirowicz-Rutkowska A.

Roczniki Geomatyki

|

2011

|

T. 9, z. 3

17-24

PL

Specjalność Geodezja i Technologie geoinformatyczne jest znaczącym krokiem w rozwoju Wydziału Geodezji i Gospodarki Przestrzennej UWM w Olsztynie. Powszechna informatyzacja i rozwój społeczeństwa informacyjnego wpływa na kształt i trendy rozwoju specjalności i kierunków studiów. Współczesny geodeta musi przyswoić pewien zakres wiedzy z dziedziny informatyki, aby móc sprawnie radzić sobie z dostępnymi obecnie narzędziami pracy, takimi jak programy komputerowe, urządzenia pomiarowe, czy systemy GIS. Rolą współczesnego geodety jest także wpływanie na rozwój dziedziny, którą się zajmuje. Tworząc nowe rozwiązania należy stawić czoła takim zadaniom jak np.: uczestnictwo w projektowaniu systemu informatycznego, opracowanie schematu bazy danych czy zaprojektowanie i stworzenie aplikacji wspomagającej pracę w systemie GIS. Bez odpowiedniej wiedzy i umiejętności z zakresu zarówno informatyki, jak i geodezji nie można sprawnie podołać takiemu zadaniu. Umiejętności człowieka muszą być jednak odpowiednio wyważone, tak aby zbyt duży zakres ogólnej wiedzy nie stał się zwyczajnie niepotrzebnym balastem. Bardzo istotny jest zatem dobór zagadnień jaki należy przyswoić, aby nabyta wiedza była jak najbardziej przydatna i uniwersalna. Takie założenie było jedną z podstaw działania zespołu opracowującego program nowej specjalności. Wiedza informatyczna przekazywana w toku studiów jest dobrana tak, aby stanowiła istotne uzupełnienie wiedzy geodezyjnej. Absolwenci będą w stanie łatwiej podejmować współpracę w nowoczesnych, działających od lat i doświadczonych zespołach, w każdym przedsiębiorstwie geodezyjnym czy urzędzie.

EN

The paper presents the outline of a new Master of Science curriculum at the Faculty of Geodesy and Land Management in Olsztyn. Development of IT solutions, education strategies and operation programmes, changes in legal environment and students expectations are the background of a new postgraduate course - Geodesy and Geoinformatics Technologies. The new course allows to undertake graduate programme following undergraduate course Geodesy and Geoinformatics at the Faculty. The new course combines two disciplines - geodesy and informatics. The course components include, among others: fundamentals of geodesy and surveying, physical geodesy and gravimetry, but also advanced programming techniques, systems and software engineering, data structures, geovisualization techniques, spatial data management, advanced spatial analysis, and GIS for land administration. The aim of the new course is to well prepare graduates for careers in industry and in SME rendering geoinformation and GIS services.

15

Geokinematics in GGOS - different relations and dependences

Pachelski W., Paśnicka M., Szafranek K., Zwirowicz-Rutkowska A.

Artificial Satellites : Journal of Planetary Geodesy

|

2011

|

Vol. 46, No. 1

9--17

EN

The paper presents the preliminary results of the analysis of fundamental dependencies between different geodetic concepts related to the one of the GGOS (Global Geodetic Observation System) pillars called Geometry and Kinematics. These relationships are described using UML (Unified Modelling Language) – one of the graphical notations that can be used for information modelling. Concepts are represented as classes with their names, attributes, and different kinds of links between them. The main purpose of this paper is to introduce the full description of connections between all GGOS components.

16

Wybrane problemy implementacji infrastruktur informacji przestrzennej

Zwirowicz-Rutkowska A., Nogalski D., Banaś S.

Roczniki Geomatyki

|

2010

|

T. 8, z. 5

149-158

PL

Realizacja dyrektywy INSPIRE jest ogromnym przedsięwzięciem logistycznym, legislacyjnym, a także technicznym. Infrastruktura informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej, budowana z infrastruktur poszczególnych krajów członkowskich, jest układem dynamicznym i złożonym. Sukces przedsięwzięcia uzależniony jest od wielu czynników. Jednym z ważnych zagadnień jest zapewnienie współdziałania między węzłami infrastruktury w ramach poszczególnych krajów i na poziomie wspólnotowym. Istotna jest koordynacja działań technicznych, których podstawą powinny być dobrze przygotowane, przemyślane i spójne specyfikacje oraz przepisy implementacyjne. Przepisy INSPIRE powinny także cechować się aktualnością w obszarze rozwiązań IT. Duże tempo prac nad wdrażaniem INSPIRE powoduje, iż wiele z powstających specyfikacji i przepisów implementacyjnych cechuje się brakiem spójności. Istnieją także nierozwiązane (nieuregulowane dostatecznie) kwestie techniczne, które mają wpływ na realizację infrastruktury informacji przestrzennej, a także jej jakość i przydatność do celów zdefiniowanych w dyrektywie INSPIRE. Do technicznych obszarów problemowych zaliczyć można architekturę, zagadnienie licencjonowania i udostępniania danych, a także testowanie infrastruktury.

EN

The spatial information infrastructure addresses both technical and non-technical issues, ranging from technical standards and protocols, organizational and data policy issues, including data access policy and the creation and maintenance of geographical information for a wide range of themes, starting with the environmental sector. INSPIRE is a complex and dynamic system. The success of the INSPIRE is the outcome of many factors. One of the important issues is providing interoperability between infrastructures. nodes on all levels (local, national and European). The coordination of technical activities, based on well prepared and consistent IR, is desired. Implementation of INSPIRE is required to be an iterative process. The fast pace of INSPIRE realization brings out, among others, inconsistence between implementing rules and some unsolved technical issues, which have impact on infrastructure . its quality and usefulness. The paper deals with some technical aspects of infrastructure realization: architecture, data access policy and licensing, testing and datasets security. Difficulty in conducting effective policy in the area of data access, data and services licensing is the result of both the entire process of rights management and the fact of very dynamic development if IT market and opportunities in the area of spatial data. The proposed framework of regulations concerning the use of data and services for INSPIRE purposes is a very valuable attempt at defining policy of common use of data resources. The issue of verifying and testing the infrastructure is concomitant of building each infrastructure for spatial information not only at interoperability level, but also at lower level of the architecture. Policy of testing is equally important as architecture assumptions, and should be correlated with them to assure the appropriate quality of the system by using inspection and improvement of production process.

17

Ocena korzyści ekonomicznych i społecznych wynikających z budowy infrastruktury informacji przestrzennej

Zwirowicz-Rutkowska A.

Roczniki Geomatyki

|

2010

|

T. 8, z. 5

139-147

PL

Infrastruktury informacji przestrzennej tworzone przez państwa członkowskie, stanowiące podstawę Infrastruktury Informacji Przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE), mają podlegać dostosowywaniu do wspólnych przepisów wykonawczych, uzupełnianych przez działania na szczeblu Wspólnoty, a także okresowemu (rocznemu) monitorowaniu oraz sprawozdawczości w cyklu trzyletnim. Pierwsze wyniki monitorowania i sprawozdania przekazywane były przez poszczególne państwa członkowskie do 15 maja 2010 r. Sprawozdawczość dotyczy tworzenia, funkcjonowania i rozwoju infrastruktury i obejmuje takie zagadnienia, jak (Dyrektywa L 108/1, art. 21, 2007): sposoby koordynowania dostawców z sektora publicznego oraz użytkowników zbiorów danych i usług przestrzennych, oraz organów pośredniczących, a także opis stosunków z osobami trzecimi oraz opis organizacji zapewnienia jakości, wkład organów publicznych lub osób trzecich w funkcjonowanie i koordynację infrastruktury informacji przestrzennej, informacje na temat korzystania z infrastruktury informacji przestrzennej, porozumienia o wspólnym korzystaniu z danych zawieranych pomiędzy podmiotami publicznymi, koszty i korzyści związane z wdrożeniem dyrektywy.

EN

Spatial data infrastructures implemented by each member state, are parts of INSPIRE and must be adjusted to INSPIRE implementing rules and specifications, and activities on the Community level, but also be the subject of periodical monitoring (annual) and reporting (every three year). Reporting concerns establishment, functioning and development of infrastructure and takes into consideration the following matters: coordination and assurance of quality, functioning and usage of infrastructure, costs and benefits aspects. The first results of monitoring and reporting were published by 15 May 2010. In the paper, analyses of benefits of implementing spatial information infrastructures are presented. A few different methods can be distinguished, which allow to assess the economic and social benefits of implementing spatial information infrastructures. Among other things, a spatial information infrastructure can be presented in terms of an IT project and potential benefits of such a project can be determined. The method of economic assessment of an IT project allows to determine the influence of such a project on effectiveness and efficiency of the organization, but also the risk of the IT project. The environmental benefits are fundamental, taking the purpose of INSPIRE into consideration. Also, social impact of the infrastructure is desired, because it proves the multifaceted influence of the infrastructure.