Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

"Nowy duch" w Poznaniu. Pawilon Pracy Kobiet Anatolii Hryniewickiej-Piotrowskiej

Kubiak S. P.

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

|

2009

|

T. 54, z. 4

65-74

PL

Powszechna Wystawa Krajowa, urządzona w Poznaniu w 1929 roku, miała zaprezentować polską prosperitę w 10. rocznicę odzyskania niepodległości. Swoją działalność przedstawiły nie tylko rząd i magistraty poszczególnych miast, lecz także "kapitaliści", dla których patriotyczny obowiązek udziału w doniosłym wydarzeniu utożsamiał się z reklamą i potencjalnym zyskiem we własnych interesach. Niepoślednią rolę w tym procesie, obok opracowania plastycznego samych stanowisk wystawowych, odgrywała architektura gmachów ekspozycyjnych, operująca - za Hansem Seydlmayrem - powtórzeniem starszych lub nowszych, ale powszechnie rozpoznawalnych obrazów. Wśród licznych grup społecznych (wykorzystujących podobne narzędzia propagandy) obecne były również organizacje feministyczne, które wzniosły samodzielny Pawilon Pracy Kobiet (proj. Anatolia Hryniewicka-Piotrowska). Fakt zaistnienia w owym dyskursie dyferencji płciowej nasuwa generalne pytanie o sposób jej ukazania. W tekście podjęta została analiza skrajnie prostych płaszczyzn i brył, wykazująca analogie w innych budowlach o podobnym przeznaczeniu. Wykorzystany w większości z nich obraz domu mieszkalnego potwierdza stereotypowe myślenie o miejscu wszystkich kobiet w systemie społecznym oraz postrzeganie zadań zawodowych kobiet architektów.

EN

The General National Exhibition was organized in Poznań in 1929, 10 years after the return of Polish independence. The government and town halls used this forum to showcase their contribution to the development of the prosperity of the state, as also did the "capitalists", using advertising toward their own potential private profit under the guise of patriotic duty. Apart from the design of the exhibition stalls, the external architectural form of the exhibition buildings themselves played a great role in this process, making use of the repetition of older and newer images that were commonly recognized, as stated by Hans Sedlmayr. Amongst the various social groups, exploiting this event to generate their own propaganda, were feminist organizations that created a separate "Pavilion of Women's Labour" (designed by Anatolia Hryniewicka-Piotrowska). The appearance of gender discourse raised questions regarding the manner of its presentation. The analysis of the "extremely simple surfaces and masses", described in the preceding text, points out the analogies with other buildings designed for similar purposes. The image of the household - exploited in most of those architectures - confirms the stereotypical view of a woman's place in the social hierarchy and the perception of female architects' professional tasks at that time.

2

Nowa linia. Kilka uwag o architektonicznej awangardzie na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu

Kubiak S. P.

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

|

2009

|

T. 54, z. 4

55-64

PL

Analiza awangardowej aranżacji stoiska (proj. Henryk Oderfeld) otwiera rozważania, dotyczące pozycji modernistów na Powszechnej Wystawie Krajowej. Sytuacja PWK zostaje zestawiona ze współczesną jej Wystawą Światową w Barcelonie. W nawiązaniu do wzniesionego tam pawilonu niemieckiego (proj. Ludwig Mies van der Rohe), jednego z niewielu gmachów awangardowych, autor stawia pytanie o rolę środowiska warszawskiego w promowaniu nowoczesnej estetyki wśród tradycyjnych kręgów poznańskich. Kluczową rolę przypisuje architektowi Jerzemu Müllerowi, dawnemu pracownikowi ministerialnemu, zajmującemu stanowisko Głównego Budowniczego PWK.

EN

The analysis of the avant-garde decoration of the stand (design: Henryk Oderfeld) opens considerations regarding the position of modernists at the General National Exhibition (GNE). The situation of the GNE was compared with the contemporary World Exhibition in Barcelona. In reference to the German pavilion erected there (design: Ludwig Mies van der Rohe), one of the very few avant-garde buildings, the authors asks about the role of the Warsaw circles in promoting modern aesthetics in traditional Poznań circles. The key role is attributed to the architect Jerzy Müller, former ministry employee, holding the position of the Chief GNE Constructor.

3

Ubiór - moda - kostium Egipska inspiracja Adama Ballenstedta

Kubiak S. P.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2008

|

Z. 15

103-117

PL

Rozważania są poświęcone roli, jaką odegrała fascynacja estetyką starożytnego Bliskiego Wschodu w kształtowaniu się języka architektonicznego modernizmu 1. połowy XX wieku. Zachwyty nad architekturą czasów faraonów odnaleźć można zarówno w pismach czołowych teoretyków awangardowych, jak i w sprawozdaniach z podróży spisanych przez budowniczych schyłkowego wilhelminizmu. Niepoślednie znaczenie w umacnianiu tego zjawiska posiadały ponadregionalne pokazy, z wystawami światowymi na czele. Poznań, jako gospodarz Powszechnej Wystawy Krajowej 1929 roku, wpisał się w ogólne tendencje, bawiąc masową publiczność dyletantów występami „wioski arabskiej" i otaczając ją kolumnadami ze złoconymi „palmowymi" kapitelami. Z kolei dla najważniejszego gmachu użyteczności publicznej wzniesionego w mieście ok. 1930 roku - budynku Wyższej Szkoły Handlowej - projektant Adam Ballenstedt wybrał monumentalny i archaizujący kostium, niewątpliwie zapośredniczony przez teorię i praktykę niemieckich profesjonalistów. W referacie poruszona zostaje z jednej strony kwestia popularnej recepcji motywów wiązanych z nowoczesnością, z drugiej zaś refleksja środowiska architektonicznego nad formą jako nośnikiem znaczeń.

EN

The consideration focuses on the role of fascination by the Ancient Middle East aesthetics in the formation of modernist architectural language in the first half of the 20th century. It is quite easy to recover the enchantments by the Pharaohs architecture in both the writings by most prominent vanguard theoreticians and the reports on travels by the late Wilhelm era builders. The topic of a big importance according to those phenomena was the international exhibitions movement, primarily the World Fairs. The city of Poznan, as the host of the General National Exhibition 1929, was well entered in common tendencies amusing the public of dilletanti with "Wioska Arabska" ("Arabic Village") performances and surrounding it with colonnades with golden "palm" capitals. Next, for the most important edifice built in the city around 1930 - the structure of the University of Economics -the architect Adam Ballenstedt chose a monumental and archaic costume, which was doubtlessly borrowed from theory and practice of German professionals. The paper touches on a subject of popular reception of motifs connected with the modernity on one hand and on the other architectural circle thought on form as meaning carrier.