Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Transformacja energetyczna województwa pomorskiego do elektroprosumeryzmu (TEE) – szok nowości: heurystyki początkujące budowę kryzysowej odporności elektroprosumenckiej województwa

Popczyk Jan, Lamczyk Stanisław, Bodzek Krzysztof

Energetyka

|

2023

|

nr 8

490--495

PL

Polska rzeczywistość połowy 2023 r. to ciągle powszechna nieświadomość skali zagrożeń, które niosą ze sobą gwałtownie rozwierające się nożyce polityki energetycznej i transformacji energetycznej do elektroprosumeryzmu (TEE). Zagrożeń ze strony polityki energetycznej realizowanej przez rodzimą wersję tripletu GSTA (globalny siłowy triplet antydemokratyczny), który poddany logice wzrostu kolejnych rewolucji przemysłowych coraz bardziej się degeneruje [1]. I szans, które niesie ze sobą transformacja TEE, jeśli nawet w praktyce nie jest ona jeszcze przez świat (ten, który ją realizuje) tak nazywana, i może nawet nigdy nie będzie. Województwo pomorskie jako studium przypadku ma silne uzasadnienie w artykule z dwóch powodów. Pierwszym jest fakt, że województwo to ma najbardziej rozwarte nożyce zagrożeń i szans wśród wszystkich województw w Polsce. Drugi, wynikający zresztą w istotnym stopniu z pierwszego, to możliwość zrobienia ważnego kroku na drodze do wytworzenia standardu powiazania teorii i praktyki transformacji TEE na poziomie wojewódzkich kontrolnych osłon elektroprosumeryzacyjnych.

EN

Polish reality of the mid-2023 is a still common ignorance of the scale of perils carried by violently growing gap between energy policy and the energy transition to electroprosumerism (TEE). Perils from the energy policy realised by the domestic version of the GSTA triplet (global forceful anti-democratic triplet) which, subjected to the logic of successive occurrence of industrial revolutions, increasingly degenerates. And ignorance of chances that are carried by the TEE transition, even if in practice it is still not named so by the world (but is realised by it) and it may never will. Making Pomorskie voivodeship the subject of a case study has a strong justification for two reasons: the first one is a fact that there occurs the widest gap between perils and chances you can find in all voivodeships in Poland. The second reason, after all resulting considerably from the first one, is a possibility to make an important step on the way to develop a standard concerning combination of theory and practice in the TEE transition on the level of voivodeship electroprosumerisation control front-ends.

2

Elektroprosumeryzm – czyli więcej niż neutralność klimatyczna, i energetyka

Popczyk Jan

Energetyka

|

2023

|

nr 4

261--288

PL

Szokowe włączenie energetyki po napaści Rosji na Ukrainę w główny nurt geopolityki przypieczętowało nieuchronność transformacji energetycznej w trybie innowacji przełomowej do elektroprosumeryzmu (TETIPE). Z drugiej strony ujawniło ekstremalnie wielkie obciążenie entropijne dotychczasowego porządku ustrojowego funkcjonowania WEK-PK(iEJ), czyli wielkoskalowej energetyki korporacyjnej paliw kopalnych, w tym energetyki jądrowej, i wprowadziło dodatkowo do przestrzeni publicznej wysokoentropijną wojnę informacyjną służącą podtrzymywaniu starego porządku i blokowaniu nowego. To ma fundamentalne i dalekosiężne skutki. Przyspiesza w TETIPE przewagę, wręcz dominację ładu ustrojowego, społeczno-politycznego, nad gospodarczym (techniczno-technologicznym i ekonomicznym). Dla Polski najbardziej praktyczną konsekwencją obecnej geopolitycznej sytuacji, i racją stanu, jest konieczność wycofania się ze skutkiem natychmiastowym z energetyki jądrowej już nie tylko ze względu na jej (entropijną) nieefektywność gospodarczą, ale przede wszystkim ze względu na powodowane przez nią zagrożenie społeczno-polityczne pod postacią autorytarnego korporacyjno-oligarchicznego ładu ustrojowego. Dlatego priorytetem w Polsce jest potrzeba budowy kompetencji społeczno-politycznych ukierunkowanych na redukcję entropii psychospołecznej. Redukcję pozwalającą zmniejszyć opóźnienie poznawcze TETIPE, między innymi przez redukcję błędów fałszywej świadomości i innych błędów poznawczych.

EN

Shocking mainstreaming of the power industry, after an armed assault by the Russian Fedaration against Ukraine, into geopolitics sealed the inevitability of energy transition to etectroprosumerism in the breakthrough innovation mode (TETIPE). From the other side it disclosed an extremely big entropie burden for functioning of the present systemic order of WEK-PK(iEJ) (i.e. large-scale corporate fossil fuel power industry including nuclear power generation) and additionally introduced the high entropy information war - which aim is maintaining the old order and obstructing the new one - into the public space. It causes fundamental and far-reaching consequences. It accelerates in the TETIPE the advantage - even the dominance - of the systemic, socio-political order over the economic (technical-technological and economic) one. The most practical consequence of the present geopolitical situation and the reason of state for Poland is the necessity to withdraw immediately from nuclear energy even not only because of its (entropie) economic inefficiency but above all due to the caused by this program socio-political risk in the form of authoritarian corporate-oligarchic systemic order. That is why the priority for Poland is the need to build socio-political competences oriented at reduction of the psychosocial entropy.The reduction which allows to diminish the cognitive delay of TETIPE, among the others by reducing errors of the false consciousness and other cognitive errors.

3

Transformacja energetyczna czy energetyka jądrowa? Entropia i kondycja społeczno-polityczna Polski 2022

Popczyk Jan

Energetyka

|

2022

|

nr 11

559--570

PL

Gwałtowna lawina inwestycji w energetykę jądrową – w postaci sześciu bloków jądrowych klasy 1000-1600 MW, kosztujących nie mniej niż 350 mld „przedinflacyjnych” polskich złotych [15] (bez sieci elektroenergetycznych, z sieciami ponad 400 mld PLN) – nakazuje bicie na alarm. Między innymi potrzebna jest ponowna synteza tripletu realizacyjnego transformacji energetycznej [7] i przypomnienie w nowym świetle podstaw fundamentalnych transformacji energetyki w trybie innowacji przełomowej do elektroprosumeryzmu (TETIPE) [1]. W szczególności potrzebne jest skonfrontowanie koncepcji/doktryny i heurystyk oraz oddolnych działań (na rzecz tej transformacji) z raportami [9] i [10]. Dalej, niezbędne jest sformułowanie najważniejszych pytań testowych odnośnie do realizowalności i racjonalności programu inwestycyjnego ogłoszonego przez polski rząd w kilku ostatnich dniach października 2022 r. Wreszcie, po trzecie, potrzebna jest rozszerzona perspektywa widzenia Prawa elektrycznego, mianowicie perspektywa, która prowadzi do Kodeksu transformacji energetycznej [8]. Ta ponowna synteza tripletu realizacyjnego transformacji TETIP i przypomnienie w nowym świetle jej podstaw fundamentalnych jest przedmiotem artykułu.

EN

The exponential rise in investments into nuclear energy - in the form of six nuclear units of 1000-1600 MW class (costing not less than 350 billion "pre-inflatlon" PLN [15] and this only excluding power networks - with them it is more than 400 billion PLN) - requires sounding the alarm. Amongst the others, a renewed synthesis of the energy transition realization triplet [7] is needed as well as a recollection in a new light of key fundamentals of energy transition in the breakthrough innovation mode to electroprosumerism (TETIPE) [1]. And especially it is needed to confront the concept/doctrine and heuristics as well as bottom-up activities (in favour of this transformation) with reports [9] and [10]. Further on, it is necessary to formulate the most important test questions concerning feasibility and rationality of the investment program announced by the Polish government in the last few days of October 2022. Finally, we need an expanded perspective of looking at the Electricity Act, a perspective that leads to the Energy Transition Code [8]. This renewed synthesis of the TETIP transformation realization triplet and recollection of its key fundamentals in a new light is the subject of this article.

4

Potrzeba i bariery konsolidacji ustaw pilotażowych do Prawa elektrycznego w procesie budowy niskoentropijnej kryzysowej odporności elektroprosumenckiej

Popczyk Jan

Energetyka

|

2022

|

nr 5

231--242

PL

Pandemia COVID-19 i wojna na Ukrainie znacznie przyspieszają zmianę porządku światowego widoczną wyraźnie już od początku stulecia, pociągającą za sobą praktyczną potrzebę budowy z marszu niskoentropijnej kryzysowej odporności elektroprosumenckiej (energetycznej). W wymiarze polskim sytuacja ta wymaga nadzwyczajnego przyspieszenia prac nad ustawami pilotażowymi do Prawa elektrycznego: ustawą o dostępie do informacji, ustawą o rynkach technicznych i ustawą o zasadzie współużytkowania zasobów KSE. Najskuteczniejszym sposobem przyspieszenia jest ich konsolidacja. Ale nie może to być doraźna konsolidacja polityczna. Potrzebna jest fundamentalna unifikacja dwóch porządków ustrojowych transformacji: schodzącego energetyki wielkoskalowej paliw kopalnych i wschodzącego rynków elektroprosumeryzmu. Unifikacja taka redukuje zagrożenie ze strony budzących się na świecie demonów. W szczególności przeciwstawia się nowej ofensywie paramilitarnej energetyki jądrowej i ucieczce społeczeństw do anarchistycznej wolności (czyli wolności bez wysiłku i bez odpowiedzialności, za to ze zgodą na polityczny model autorytarno-oligarchiczny). Jednocześnie unifikacja taka wzmacnia społeczną gospodarkę rynkową. W wymiarze praktycznym oznacza to konsolidację zapewniającą płynną – trwającą trzy dekady – rekonfigurację zasobów KSE na trajektorii transformacyjnej realizowaną w trybie procesowym (on → on/off → off) grid.

EN

COVID-19 pandemic and the war in Ukraine considerably accelerate the change in a world order clearly seen from the beginning of this century and entailing the immediate need to build low-entropy crisis electroprosumeric (energy) resilience. In our Polish reality this situation needs extraordinary acceleration of works on pilot laws for the Electricity Act: an Access to Information Act, a Technical Markets Act and an act concerning the principle of KSE resources sharing. And the most effective method of this acceleration is their consolidation. But it cannot be the ad hoc political consolidation. There is a need of a fundamental unification of two transformation systemic orders: the descending one of the large-scale fossil fuels power industry and the emerging one of electroprosumeric markets. Such unification reduces the threat from demons that come to life now in the world and in particular opposes the new offensive of paramilitary nuclear power industry and the escape of societies to anarchistic freedom (i.e. the freedom without efforts and responsibilities but with a consent for the authoritarian-oligarchic political model). At the same time this unification reinforces the social market economy that all together means in practice consolidation ensuring the smooth and lasting for three decades reconfiguration of KSE resources on transition trajectory realised in an "on → on/off → off grid" process mode.

5

Polski triplet realizacyjny TETIP do elektroprosumeryzmu w perspektywie 2022/2023 na trajektorii do nowego porządku świata

Popczyk Jan

Energetyka

|

2022

|

nr 8

393--399

PL

Połowa 2022 r. stawia przed transformacją energetyki ekstremalne wymagania związane z jej narastającą złożonością będącą skutkiem najpierw pandemii CIVID-19, a następnie napaści Rosji na Ukrainę. Z drugiej strony, nie trzeba być wnikliwym obserwatorem teatru politycznego – i społeczno-gospodarczego – aby dojść do wniosku, że zwiększająca się złożoność zarządzania transformacją w trybie celów politycznych powoduje, że zarządzanie takie (tylko w trybie celów politycznych) staje się niebezpiecznie kontrproduktywne. W tym kontekście w artykule podejmuje się próbę unifikacji celów politycznych transformacji energetycznej i jej podstaw fundamentalnych. Jest to unifikacja tripletu paradygmatycznego monizmu elektrycznego z jednej strony oraz geopolitycznego celu odejścia od paliw kopalnych z drugiej strony. I jest to unifikacja do postaci polskiego tripletu realizacyjnego transformacji TETIP, czyli do jej praktyki, charakterystycznej dla Polski.

EN

The half of the year 2022 places extreme requirements on the energy transition connected with its growing complexity being the result first of the COVID-19 pandemic and then Russian invasion on Ukraine. From the other side you do not have to be an acute observer of the political nad social-economic theatre to conclude that the increasing complexity of transition management in the mode of political goals makes this management (only in the political goals mode) dangerously counterproductive. So here, in this context, an attempt is made to unify the political goals of energy transition and its fundamental principles. It is the unification of the paradigmatic triplet of the electric monism from one side and the geopolitical aim to shift away from fossil fuels from the other. And it is the unification to the form of the Polish triplet of the TETIP transformation development i.e. to its practical implementation characteristic for Poland.

6

Oddolna budowa energetycznej odporności elektroprosumenckiej JST w miejsce bezpieczeństwa energetycznego w schodzącej rządowej polityce energetycznej

Popczyk Jan

Energetyka

|

2022

|

nr 1

18--30

PL

Jeśli w końcu 2021 r. polska energetyka WEK-PK(iEJ) – czyli wielkoskalowa energetyka korporacyjna paliw kopalnych, ze złowrogim cieniem energetyki jądrowej w tle od 2006 r. – zderzyła się ze ścianą żelbetową (rok wcześniej była to jeszcze ściana z cegły), to trzeba definitywnie uznać, że jest to ściana stanowiąca punkt bifurkacji transformacji energetycznej. Inaczej, państwo polskie na zawsze utraciło wiarygodność gwaranta bezpieczeństwa energetycznego, czyli utraciło zdolność wypełniania zasady subsydiarności w odniesieniu do potrzeb energetycznych obywateli i gospodarki państwa. Zatem żelbetowa ściana definitywnie zamknęła przyszłość dotychczasowego energetycznego porządku ustrojowego w Polsce i otworzyła nowy (i nie jest ważne, że ten nowy porządek nie jest jeszcze formalnie zaakceptowany). Tego nie jest już w stanie odwrócić obecny rząd, ani żaden inny – koniec kropka. Z drugiej strony żaden samorząd (społeczność JST) nie jest w stanie już uwolnić się od odpowiedzialności za oddolne zbudowanie swojej energetycznej odporności elektroprosumenckiej. A tego nie da się zrealizować inaczej jak tylko w ustroju społecznej gospodarki rynkowej. Przy tym samorządy mają trzy dekady na zbudowanie docelowej odporności elektroprosumenckiej JST. W tym czasie państwa nikt nie może uwolnić od kontrolowanego, w trybie schodzącym, wygaszenia energetyki WEK-PK(iEJ). Tego z kolei nie da się już zrealizować inaczej jak tylko za pomocą konkurencji (na rynku czasu rzeczywistego) rozgrywającej się na krytycznej wirtualnej osłonie kontrolnej na rynku energii elektrycznej między jego ustrojowymi (prawnymi) porządkami – starym i nowym. Artykuł koncentruje się w tym kontekście na oddolnych zadaniach własnych środowiska platformy PPTE2050. Są to zadania przekształcające na niej w 2022 r. koncepcję transformacji energetyki do elektroprosunmeryzmu za punktem bifurkacji w plany budowy odporności elektroprosumenckiej JST. Przy tym są to plany uwzględniające wstępną weryfikację (2021) koncepcji w ramach prac studialnych nad Terytorialnym Planem Sprawiedliwej Transformacji Regionu Wałbrzyskiego (korzystającego z przyznanego przez Komisję Europejską statusu regionu węglowego) oraz nad modelem transformacji energetycznej m.st. Warszawy w horyzoncie 2050 do elektroprosumeryzmu. Ponadto plany uwzględniają wschodzącą współpracę PPTE2050 z Parlamentarnym Zespołem ds. Prawa elektrycznego. Także współpracę ze Śląskim Związkiem Gmin i Powiatów w zakresie szkolenia w 2022 r. specjalistów ds. odporności elektroprosumenckiej JST.

EN

If, in the end of the year 2021, the Polish WEK-PK(iEJ) power industry crashed into a reinforced concrete wall (a year earlier It had only been a brick one) we must definitely conclude that it was a wall being the bifurcation point of the energy transition. In other words, the Polish state lost forever credibility to be the energy safety guarantor i.e. it was no more able to fulfil the subsidiarity principle with regard to energy needs of citizens and the state economy. Therefore, the reinforced concrete wall definitely closed the future of the current energy systemic order in Poland and opened the new one (and It is of no importance that this new order has not yet been formally accepted). This process can no longer be reversed either by the present government or by any other - full stop, finished. And no self-government (JST community) is anymore able to discharge itself of responsibility for the grass roots building its electroprosumeric energy resilience. But this cannot be realised in any other way but in the order of a social market economy. Moreover, self-governments have three decades to build their target JST electroprosumeric resilience. During this time nobody can discharge the state from the controlled, in the descending mode, phasing-out of the WEK-PK(iEJ) energy industry. This in turn cannot be done except through competition (in the real time market) taking place on a critical virtual control front-end between systemic (legal) orders - the old and the new one - in the electric energy market. In this context, the article focuses on the grass roots own tasks of the PPTE2050 platform environment. They are tasks transforming in the year 2022 the concept of energy transition to electroprosumerism, behind the bifurcation point, into plans to build the JST electroprosumeric resilience. In addition these plans include the initial verification of the 2021 concept in frames of study works on Territorial Just Transition Plan for Wałbrzych Region (benefitting from the coal region status granted by the European Commission) and on the model of the Capital City of Warsaw energy transition to electroprosumerism within the 2050 time horizon. Except this, the plans include emerging cooperation between PPTE2050 and the Parliamentary Group for Electricity Act as well as the cooperation with the Silesian Union of Municipalities and Districts in the framework of training in 2022 the specialists in the field of the JST electroprosumeric resilience.

7

Transformacja energetyki w trybie innowacji przełomowej (TETIP) do elektroprosumeryzmu wehikułem do przyszłości tu i teraz

Popczyk Jan

Energetyka – Społeczeństwo – Polityka

|

2021

|

nr 1(9)

46--63

EN

This paper is the author’s proposal of a coherent concept of a transformation of the entire fossil fuel energy sector to electroprosumerism (an economy without fossil fuels, without nuclear energy also) before 2050. It is a universal concept, but this paper focuses on Poland specifically. This concept of a transformation (in breakthrough, innovation mode) is based on a scientific basis, namely on a paradigmatic triplet, i.e. the following: an eclectic electroprosumer paradigm and two hard paradigms, namely: exergy and virtualization. The concept has three broad dimensions: economic, social and environmental (nature and climate). This concept can be creatively confronted with the EU energy transition plans, and also in the global context (American in the Euro-Atlantic zone and Chinese in the socialist market economy), based on political goals.

8

ELEKTROPROSUMERYZM (słownik encyklopedyczny, maj 2021). Cz. 1, Elektroprosumeryzm jako praktyka tu i teraz oraz jako hipoteza w horyzoncie 2050

Popczyk Jan

Energetyka Rozproszona

|

2021

|

nr 5-6

21--31

PL

Artykuł jest inicjacją (w postaci pierwszej części) konsolidacji słownika encyklopedycznego, którego w pierwszej połowie 2021 r. domagają się równocześnie: teoria, koncepcja i praktyka elektroprosumeryzmu. Jądrem teorii elektroprosumeryzmu jest triplet paradygmatyczny monizmu elektrycznego (paradygmaty: elektroprosumencki, egzergetyczny i wirtualizacyjny), który pilnie wymaga z kolei dużej unifikacji. Koncepcja to integralny opis (w nowym języku) transformacji energetyki paliw kopalnych (łącznie z jądrowymi) w trybie innowacji przełomowej (TETIP) do elektroprosumeryzmu (do neutralności klimatycznej) w horyzoncie 2050. Praktyka to cztery wschodzące rynki elektroprosumeryzmu (dwa energii elektrycznej – endogeniczny i egzogeniczny, oraz dwa bezsieciowe – urządzeń i usług) zastępujące dynamicznie schodzące rynki końcowe energetyki paliw kopalnych (energii elektrycznej, ciepła, paliw transportowych) na trajektorii transformacyjnej, w horyzoncie 2050. Potrzeba integracji teorii, koncepcji i praktyki w trybie dynamicznym czyni ze słownika encyklopedycznego elektroprosumeryzmu zadanie wymagające, podobnie jak transformacja TETIP, realizacji w trybie przełomowym. Dlatego przedsięwzięcie to jest obciążone dużym ryzykiem, ale istnieje też wielka potrzeba jego podjęcia z uwagi na gwałtowną erupcję przestrzeni błędów poznawczych dokonującej się transformacji energetycznej. Autor artykułu inicjuje je w środowisku Powszechnej Platformy Transformacji Energetyki 2050 (PPTE2050), w tym w Konwersatorium Inteligentna Energetyka, jako zadanie autorskie, sygnalizując jednocześnie dążenia do zmiany charakteru słownika (w kolejnych etapach jego konsolidacji) z autorskiego na kookreacyjny, w całym środowisku PPTE2050.

EN

The paper is the initiation (in the form of the first part) of the consolidation of the encyclopedic dictionary, which is simultaneously demanded by the theory, concept and practice of electroprosumerism in the first half of 2021. The core of the theory of electroprosumerism is the paradigmatic triplet of electric monism (electroprosumeric, exergy and virtualization paradigms), which urgently demands a large unification. The concept is an integral description (in a new language) of the transformation of fossil fuel energy (including nuclear) in the breakthrough mode (TETIP) to electroprosumerism (climate neutrality) in the 2050 horizon. The practice is four emerging electroprosumerism markets (two electricity – endogenous and exogenous – and two networkless – devices and services) replacing the dynamically descending end markets of fossil fuel energy (electricity, heat, transport fuels) on a transformational trajectory. The need to integrate theory, concepts and practice in a dynamic mode makes the encyclopedic electroprosumerism dictionary a task – like the TETIP transformation – to be implemented in a breakthrough mode. Therefore, the risk is high, but there is also a great need to take it on due to the rapid eruption of the space of cognitive errors of the energy transformation. The author of the paper undertakes the task on the Common Energy Transformation Platform 2050 (PPTE2050) – which includes the Intelligent Energy Seminar – as an author’s assignment, and at the same time is signaling the efforts to change the dictionary (in the subsequent stages of its consolidation) from individualistic (his own) to more cooperative – In the whole PPTE2050 environment.

9

Elektroprosumeryzm. Między pop-energetyką WEK-PK (i EP-EJ)

Popczyk Jan

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2021

|

Nr 2

72--81

PL

Koncepcja reformy DURE (druga ustrojowa reforma elektroenergetyki) przedstawiona w [1] (po raz pierwszy "zasygnalizowana" przez autora artykułu w [8]) ma krytyczne znaczenie (rolę do odegrania) w rozpoczynającej się dekadzie. Z tym faktem łączy się zresztą w "Energetyce Cieplnej i Zawodowej" status artykułu [11] wynikający z logo, pod którym jest opublikowany: "ENERGETYKA EXTRA, NOWA DEKADA W ENERGETYCE". Status ten w odniesieniu do reformy DURE oznacza w szczególności, że powinna ona osiągnąć pełną gotowość rynkową w horyzoncie 2030 (przed kolejnymi unijnymi ramami programowymi 2040) i potem efektywnie działać (zgodnie z koncepcją DURE, jeszcze przez dwie dekady).

10

Elektroprosument przemysłowy. Polski partyzant czy globalny standard?

Popczyk Jan

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2021

|

Nr 1

70--76

PL

Obrona konkurencyjności polskiego przemysłu i sektora MMSP na rynku europejskim i globalnym oraz niezależnych inwestorów na polskich rynkach końcowych energii, bez ustrojowej reformy porządku dominującej obecnie w Polsce elektroenergetyki państwowej, jest już niemożliwa. Partyzantka "obronna" odbiorców energii elektrycznej jest już bowiem niewystarczająca. Wzięcie na państwowy garnuszek całej transformacji energetyki paliw kopalnych w Polsce też nie jest możliwe. Nieodzowna staje się natomiast druga (po reformie 1990-1995) ustrojowa reforma elektroenergetyki i transformacja energetyki paliw kopalnych w całości (na trajektorii schodzącej) do elektroprosumeryzmu (na trajektorii wschodzącej).

11

Ustawa o dostępie do informacji – początek Prawa elektrycznego

Popczyk Jan

Energetyka

|

2021

|

nr 10

671--684

PL

Z ogromną dynamiką utrwalają się na świecie cele polityczne transformacji energetycznej do neutralności klimatycznej 2050. W tym nurcie – celów politycznych – w dużym stopniu tworzą się podstawy nowego globalnego porządku: społecznego, gospodarczego i środowiskowego. Nie wykorzystując szans Polska ostatnie dwie dekady nie tylko straciła, ale znacznie gorzej, pogrążyła się w pułapce nieadekwatności rozwojowej (mniej elegancko: osunęła się w zacofanie, z którego wyjście będzie niezwykle bolesne i kosztowne we wszystkich trzech wymiarach zachodzących zmian). Artykuł – mimo niesprzyjających polskich okoliczności – kontynuuje konsolidację potrzebnych rozwiązań, stanowiących trójkąt sił sprawczych transformacji energetycznej bazującej na podstawach fundamentalnych. Transformacji umożliwiającej Polsce wydobycie się ze strefy wykluczenia. Koncentracja na Prawie elektrycznym (jednej z trzech sił sprawczych) ma w artykule symboliczny związek ze 100-leciem uchwalenia przez Sejm RP (21 marca 1922 r.) pierwszej ustawy elektrycznej, jednej z najnowocześniejszych wówczas w Europie (i na świecie, a światem – w kontekście elektryfikacji – były wtedy Europa i USA). Priorytet dla ustawy elektrycznej bezpośrednio po odzyskaniu niepodległości trzeba widzieć w sytuacji politycznej Polski, która była dramatyczna. Po raz pierwszy w historii została zamordowana (16 grudnia 1922 r.), z powodów politycznych podziałów, pierwsza osoba w Państwie, pierwszy Prezydent Niepodległej Polski Gabriel Narutowicz. I sytuacja w elektryfikacji była też tragiczna: w przodujących krajach roczne zużycie energii elektrycznej było na poziomie 100-200 kWh na osobę, a w Polsce 9 kWh. Jedno jednak wyróżniało Polskę wówczas na plus. Było to „osadzenie” w świecie. Czyli w strefie euroatlantyckiej, która wiek elektryczności uczyniła znakiem rozpoznawczym kolejnego etapu swojej wielkości. Mianowicie, w tym świecie, w powstających w nim firmach przemysłu elektrotechnicznego oraz w uczelniach technicznych na wydziałach mechanicznych, energetycznych, a nawet już elektrycznych, w gwałtownie przyspieszającej praktyce elektryfikacyjnej kształtowały się (przed uzyskaniem przez Polskę niepodległości) kompetencje polskich inżynierów i polskich profesorów, polskich przedsiębiorców oraz samorządów i organizacji społecznych jako organizatorów późniejszej elektryfikacji międzywojennego dwudziestolecia oraz fundamentów wojennego przetrwania i powojennego budowania elektroenergetyki. Elektroenergetyki, która w trybie wschodzącym zastąpiła schodzącą międzywojenną elektryfikację (realizowaną w postaci lokalnych systemów, dramatycznie zresztą zredukowanych w czasie wojny, nierzadko do „zera” [1]).

EN

Pitical aims of energy transition to climate neutrality 2050 perpetuate in the world with a really high dynamics. In this trend - of political aims - to a large exent the fundamentals of a new global order: social, economic and environmental form themselves. Taking no advantage of opportunities Poland not ony forfeited the last two decades, but - much worse - plunged into the trap of development inadequacy (less elegantly: slumped into underdevelopment, getting out of which will be incredibly painful and expensive in all three dimensions of the changes taking place). This article, despite unfavourable Polish circumstances, continues consolidation of necessary solutions forming the driving forces triangle of energy transition which bases on fundamental key-stones. The transition, enabling Poland breaking out of the exclusion pocket. Focusing on Electricity Act (one of the three driving forces) is in this article a symbolic link with the 100th anniversary of adoption by the Polish Parliament (on March 21,1922) of the first electricity act, one of the most modern at that time in Europe (and in the world, as the world - in the context of electrification - were then Europe and the USA). Priority for the electricity act right after gaining independence must be viewed in the Polish political situation which was dramatic at that time. For the first time in this country's history there was murdered its First Citizen, first President of Independent Poland Mr Gabriel Narutowicz. The situation in electrification was also dramatic: in the leading countries the annual consumption of electric energy was on the level of 100-200 kWh per capita while in Poland it was equal only 9 kWh. But there was one thing that positively distinguished Poland from among other countries - it was its "grounding" in the world i.e. in the Euro-Atlantic region which made the je of "age of electricity" the hallmark of the next stage of its greatness. And in this world, in the coming into being electric engineering companies and technical universities with their faculties of mechanics, power engineering and even at last electrical ones, in the rapidly accelerating electrification practice there were being shaped (before Poland gained its independence) competences of Polish engineers and professors, Polish entrepreneurs as well as local governments and social organizations as the later organizers of interwar electrification, then creators of the foundations of war survival and finally builders of the after-war electric power industry. This power industry which in the rising mode replaced the descending interwar electrification (realized in the form of local systems, besides, dramatically reduced - very often to zero - during the war [1]).

12

Transformacja energetyczna Subregionu Wałbrzyskiego. Trajektoria redukcji CO2 w modelu transformacji TETIP do elektroprosumeryzmu

Popczyk Jan, Bodzek krzysztof

Energetyka

|

2021

|

nr 4

378--382

PL

Zaproponowany w artykule standard metodyczny wyznaczania heurystyki trajektorii redukcji CO2 został zastosowany w odniesieniu do Subregionu Wałbrzyskiego. Stanowi on drugą iterację weryfikacji monizmu elektrycznego na platformie PPTE2050 – otwiera drogę do budowania heurystyk dla transformacji TETIP do elektroprosumeryzmu z zastosowaniem technik modelowania procesów na bardzo różnym poziomie zaawansowania. Najważniejsze jest osiągnięcie postępu w aspekcie 4-wymiarowości: pasywizacji budownictwa, elektryfikacji ciepłownictwa, elektryfikacji transportu oraz reelektryfikacji OZE. W przedstawionym standardzie metodycznym ta wielowymiarowość została przekształcona w trajektorię redukcji emisji CO2 jako procesu zależnego od bardzo silnie uwikłanych procesów/obszarów: skalowalności elektroprosumeryzmu, rynku wschodzącego OZE-RCR i trzech schodzących rynków końcowych energii należących do energetyki WEK-PK. Do tak ustrukturyzowanej (w aspekcie szacowania emisji CO2) transformacji TETIP do elektroprosumeryzmu platforma PPTE2050 „dołożyła” w ostatnim czasie zaawansowane modelowanie trajektorii rynku wschodzącego OZE-RCR.

EN

Proposed in this article methodological standard of determining the CO2 reduction trajectory heuristics was applied in relation to Wałbrzych Subregion. It represents the second iteration of electrical monism verification on the PPTE2050 platform – it opens the way to build heuristics for TETIP transformation to electroprosumerism with the use of process modelling techniques being on very different levels of advancement. But the most important is to achieve a progress in the 4-dimensional aspect: building construction passivization, heating sector electrification, electrification of transport and re-electrification of OZE. In the presented methodological standard this multidimensionality was transformed into the trajectory of CO2 emission reduction as the process dependent on very strongly involved processes/areas: scalability of electroprosumerism, emerging market OZE-RCR and the three descending end-markets of energy belonging to the WEK-PK power industry. To such structured (in the aspect of estimation of the CO2 emission) TETIP transformation to electroprosumerism, the PPTE2050 platform has recently "added" an advanced modelling of the OZE-RCR emerging market trajectory.

13

Terytorialny Plan Sprawiedliwej Transformacji Subregionu Wałbrzyskiego. Transformacja energetyczna do elektroprosumeryzmu

Popczyk Jan, Bodzek Krzysztof, Gawlik Radosław

Energetyka

|

2021

|

nr 1

58--71

PL

Terytorialny Plan Sprawiedliwej Transformacji tworzy sposobność wdrożenia rozwiązań umożliwiających osiągnięcie neutralności klimatycznej Subregionu Wałbrzyskiego zgodnie z Agendą 2050 UE. Możliwe do pozyskania środki z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji są silnym potencjalnym wsparciem realizacji wielkiego projektu transformacji energetycznej Subregionu w wymiarach gospodarczym, społecznym i środowiskowym. Artykuł prezentuje koncepcję osiągnięcia elektroprosumeryzmu w zakresie reelektryfikacji OZE. Koncepcja jest uwiarygodniona przeprowadzonymi analizami i zawiera praktyczne wskazówki dotyczące kształtowania rynków elektroprosumeryzmu w Subregionie.

EN

The Territorial Plan of Just Transition creates possibility to implement solutions enabling achievement of climate neutrality by Wałbrzych Subregion in conformity with the EU's 2050 Agenda. The funds available under the Just Transition Fund are a strong, potential support for realization of this big project concerning the Subregion energy transition in economic, social and environmental dimensions. The article presents the concept of achieving the electroprosumerism in the range of RES re-electrification. This concept is substantiated by conducted analyses and provides practical guidance on shaping electroprosumerism markets in the Subregion.

14

Prawo elektryczne – mapa prac rozwojowych i proponowana struktura (rozdziały) ustawy

Popczyk Jan

Energetyka

|

2021

|

nr 7

509--528

PL

Prawo elektryczne w połowie 2021 r. staje się w Polsce tematem o krytycznym znaczeniu, zarówno teoretycznym jak i praktycznym. W ujęciu teoretycznym dlatego, że potrzebuje ono doktryny prawnej na miarę zmian, których w energetyce dotychczas świat nie doświadczył, na miarę celu, jakiego nigdy jeszcze nie musiał realizować. W wielopłaszczyznowym ujęciu praktycznym znaczenie Prawa elektrycznego ujawnia się natomiast w trzech wymiarach. Po pierwsze – ma ono wielką siłę unifikacji dyskusji dotyczącej transformacji energetycznej. Dyskusji, której charakter zmienił się w ciągu kilku lat w trybie przełomowym, ze skrajnie hermetycznego w skrajnie zdemokratyzowany. Dyskusji, która w destrukcyjnym trybie (niestety) ogarnia całą przestrzeń publiczną (polityczno-społeczną). Po drugie – Prawo elektryczne ma w sobie potencjał odbudowy wartości (wiary w społeczeństwie, że się je da odbudować), wykraczający daleko poza przedmiot tradycyjnie rozumianej energetyki – chociaż z naturalnych powodów jest on (ten potencjał) na razie dla dominującej części społeczeństwa jeszcze niewidoczny. Dlatego, bo nowe wartości nie wpisują się łatwo w dotychczasowy dychotomiczny system: wartości oświeceniowe (liberalizm) vs konserwatyzm (nacjonalistyczny). Te nowe wartości będą takie, jakie ukształtuje młode cyfrowe pokolenie. W cyfrowym odhumanizowanym społeczeństwie żyć się jednak nie da. Cyfryzacja umożliwiająca transformację korporacyjnej energetyki w elektroprosumeryzm w lokalnej przestrzeni kapitału społecznego jest za to pożądanym rozwiązaniem, bo prowadzi do obywatelskiego społeczeństwa, innego niż korporacyjne. Innego przez wyższy poziom odpowiedzialności za demokrację i za środowisko, w tym za klimat. I różnego także przez niższy poziom konsumpcjonizmu (wyższy poziom samoograniczenia). Takie społeczeństwo musi pilnie zrównoważyć w Polsce (co najmniej zrównoważyć) społeczeństwo korporacyjne. Trzecim praktycznym wymiarem – jest praktyka legislacyjna. Podjęcie przez legislatorów prac nad przepisami ustawy bez gruntownego zrozumienia mechanizmów transformacji energetycznej w trybie innowacji przełomowej (czyli wpisanie się w dominującą niestety obecnie praktykę) zamiast rozwiązaniem byłoby katastrofą, jedną więcej. Artykuł obejmuje naszkicowaną w streszczeniu problematykę charakterystyczną dla badań rozwojowych i wychodzi na strukturę przepisów Prawa elektrycznego. Tę ostatnią traktuje się jako podstawę umożliwiającą rozpoczęcie prac przez zespoły legislatorów (być może konkurencyjne, konkurencja w tym wypadku byłaby – jak w wypadku całej transformacji TETIP – bardzo pożądana).

EN

Electricity Act is becoming – in the middle of 2021 – an issue of a crucial importance both theoretical and practical. In a theoretical approach this is so because it needs a legal doctrine tailor-made for changes that have not yet been experienced by the world and for the target that have still not had to be realized. But in a multi-faceted practical approach the importance of Electricity Act reveals itself in three dimensions. First, it possesses a great power to unify the discussion concerning energy transition. Discussion, the character of which has changed during the last few years in a breakthrough mode – from an extremely impenetrable one to the one which is extremely democratised. Discussion, which in a destructive mode (alas!) encompasses the whole public (political and social) sphere. Second, Electricity Act comprises the potential to reconstruct values (social belief that they can be reconstructed) going far beyond the subject of the traditionally understood energy industry – though from natural causes it is (this potential) so far not yet visible for the greater part of the population. It so happens because the new values do not fit easily into the current dichotomous system: Enlightenment values (liberalism) vs conservatism (nationalist).These new values will take form shaped by the young digital generation. One cannot live in a dehumanized digital society, but digitisation enabling transition of the corporate energy industry into electroprosumerism in a local space of the social capital is a desired solution as it leads to civil society different from the corporate one. Different, because of the higher level of responsibility for democracy and environment, including the climate. And different because of the lower level of consumerism (higher level of self-limitation). Such society must in Poland urgently counterbalance (at least counterbalance) the corporate society. The third practical dimension is the legislative practice. Undertaking of the works on the Act provisions by legislators having not a thorough understanding of the mechanisms of the breakthrough mode energy transition (i.e. following the – alas! – existing practice) would become one more catastrophe instead of the solution. This article contains the outlined in the summary problem which is characteristic for development studies and comes out towards the structure of the Electricity Act provisions. This structure is regarded as the basis enabling the beginning of the works by legislator teams (may as well be competitive – competition in this case would be, as in the whole TETIP transition, highly welcome).

15

ENERGETYKA WEK-PK: to, co było dobre dla świata przez 300 lat i to, co się nie spełniło w ostatnich dwóch dekadach oraz odpowiedź (nowy pomysł na resztę XXI wieku, do zrealizowania w horyzoncie 2050): polska transformacja TETIP (w trybie innowacji przełomowej) do ELEKTRROPROSUMERYZMU

Popczyk Jan

Energetyka

|

2021

|

nr 1

43--56

PL

Artykuł ma status pierwszego (chronologicznie) artykułu Słownika encyklopedycznego elektroprosumeryzmu na platformie PPTE2050. Dzieli się na trzy części. Każda część dzieli się na sekcje i akapity. Sekcje mają tytuły, ale nie są numerowane. Akapity mają w każdej części odrębną, jednolitą, numerację. Pierwsza część jest poświęcona syntezie siły fundamentalnej elektroprosumeryzmu w kontekście procesów społecznych; siłę tę ocenia się (to hipoteza) jako przewyższającą znaczenie wpływu sił politycznych na procesy społeczne. Druga część koncentruje się na potrzebie wytworzenia dwóch systemów regulacji prawnych transformacji TETIP: procesu schodzącego (wygaszania energetyki WEK-PK w przestrzeni istniejącego Prawa energetycznego) oraz procesu wschodzącego (budowania elektroprosumeryzmu w przestrzeni potrzebnego nowego Prawa elektrycznego). Trzecia część (retrospektywna) prezentuje syntezę diagnozy warunkującej szanse i zagrożenia dla elektroprosumeryzmu w świetle ustrojowej reformy elektroenergetyki WEK-PK – od początku zmian ustrojowych państwa (1989) do przełączenia KSE ze Wschodu na Zachód (1995) i uchwalenia Prawa energetycznego (1997) – oraz w świetle rządowej polityki energetycznej w dwóch pierwszych dekadach XXI w. realizującej sukcesywne, ale całkowite odejście od pryncypiów tejże reformy elektroenergetyki. Artykuł kończy się zaktualizowaną (rozszerzoną) wersją Spisu podstawowych nazw i akronimów transformacji TETIP.

EN

The article has got the status of the first (chronologically) one contained in the Encyclopaedic dictionary of electroprosumerism on the PPTE2050 platform. It is divided into three parts which in turn are divided into sections and paragraphs. Sections have got titles but thery are not numbered. Paragraphs in every part have got separate, uniform numbering. The first part is dedicated to the synthesis of the electroprosumerism fundamental force in context of social processes; this force is judged (it is the hypothesis) as the one exceeding the importance of political forces influence on social processes. The second part concentrates on the need to create two systems of TETIP transformation legal regulations: the descending process (phasing out of WEK-PK in the area of the present Energy Law Act) and the emerging one (building of electroprosumerism in the area of the needed new Electricity Act). The third (retrospective) part presents the synthesis of the diagnose which is conditioning chances and threats to electroprosumerism in the light of structural reform of WEK-PK energy industry – from the beginning of the State's political reform (1989), through switching the National Energy System from East to West (1995) to adoption of Energy Law Act (1997) – and in the light of governmental energy policy in the first two decades of the XXI century gradually realizing the complete divergence from principles of this energy industry reform. The article ends with the updated (extended) version of the List of the basic names and acronyms of TETIP transformation.

16

Druga ustrojowa reforma elektroenergetyki – główny filar transformacji TETIP do elektroprosumeryzmu

Popczyk Jan

Energetyka

|

2021

|

nr 4

340--359

PL

Prezentowana w artykule koncepcja drugiej ustrojowej reformy polskiej elektroenergetyki stanowi główny filar transformacji całej energetyki paliw kopalnych (wszystkich jej sektorów) do elektroprosumeryzmu. Jest to koncepcja wynikająca z przesłanek fundamentalnych, z tripletu paradygmatycznego monizmu elektrycznego. Czyli jakościowo silniejszych niż te, które występowały u podstaw pierwszej reformy, zrealizowanej w latach 1990-1995, z których wynikały cele polityczne tamtej reformy: przełączenie KSE ze „Wschodu na Zachód” oraz decentralizacja i urynkowienie („wydobycie” elektroenergetyki z socjalizmu – dzisiaj z korporacjonizmu państwowego – i urządzenie jej w przestrzeni rynkowej). Przesłanki konieczności drugiej ustrojowej reformy ujawniły się z całą ostrością w drugiej połowie 2020 r. jako otwarte już zderzenie całej polskiej energetyki paliw kopalnych (wszystkich jej sektorów) ze ścianą (z rzeczywistością własnej niewydolności dostosowania się do zakresu nieuchronnych zmian). Widmo tego zderzenia już znacznie wcześniej powodowało stopniowe przedefiniowywanie koncepcji ustrojowej reformy rynku energii elektrycznej (którą autor rozwijał w drugiej połowie minionej dekady) w koncepcję drugiej ustrojowej reformy elektroenergetyki. Silnym katalizatorem ostatecznego przejścia od jednej do drugiej stały się w styczniu-lutym 2021: przyjęta przez rząd polityka „jądrowo-energetyczna” PEP2040 oraz rządowy projekt Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. Dokładniej, całkowita nieadekwatność wymienionych dokumentów do wymagań przyszłości (wynikające z nich całkowite niezrozumienie wyzwań ze strony przyszłości).

EN

The concept of the second systemic reform of the Polish electricity sector presented in the paper is the main pillar of the entire fossil fuel energy sector transformation (of all its sectors) to electroprosumerism. It is the concept ensuing from fundamental prerequisites i.e. from the triplet of the paradigmatic electric monism. These ones are qualitatively stronger than those that were at the basis of the first reform implemented in 1990-1995, and which resulted in the goals of that reform: switching the KSE from "the East to the West" as well as decentralization ("extraction" of the power industry from socialism – today from state corporatism – and arranging it in the market space) and marketization. The prerequisites for the necessity of the second systemic reform emerged with all sharpness in the second half of 2020 as the already open collision of the entire Polish fossil fuel energy sector (all its sectors) with the wall i.e. with the reality of its own inability to adapt to the scope of inevitable changes. The specter of this collision had much earlier begun a gradual redefinition of the concept of the electricity market systemic reform (which the author developed in the second half of the last decade) into the concept of the second systemic reform of the whole power industry. A strong catalyst for the final transition from one to the other became the adopted by the government in January-February 2021 "nuclear and energy" policy PEP2040 and the government's draft of the National Plan for Reconstruction and Increasing Resilience. And more precisely, the total inadequacy of the above-mentioned documents to the requirements of the future (the resulting from them complete lack of comprehension of future challenges).

17

800 numerów (74 lata) „Energetyki” Jubileusze są po to, aby uszanować historię, otworzyć się na przemijanie i zwrócić ku przyszłości. Nie tylko odczytać ją i nazwać, ale zacząć budować

Popczyk Jan

Energetyka

|

2021

|

nr 2

100--112

PL

Dla wszystkich energetyków nie ma nic ważniejszego, jak odbudowanie etosu energetyka (w części dotyczącej zdolności do podejmowania trudnych wyzwań oraz profesjonalizmu). W ramach etosu energetyka-profesora najważniejsza jest dzisiaj odpowiedzialność za budowanie zrozumienia przez polityków wpływu przełomu w energetyce na makroekonomię i na zmiany społeczne w horyzoncie 2050. W artykule opisano historię polskiej elektryfikacji i historię kształtowania się po II wojnie światowej polskiej elektroenergetyki jako sektora. Stwierdzono, że 800 wydań i 74 lata istnienia „Energetyki” są argumentem na rzecz jej włączenia się w transformację polskiej energetyki paliw kopalnych do elektroprosumeryzmu. Wyzwaniem moralnym i intelektualnym dla polskich energetyków obecnie jest odnaleźć się na skrzyżowaniach techniki, mikroekonomii i humanistyki. Na tych skrzyżowaniach będą na świecie powstawać węzły struktur elektroprosumeryzmu, gospodarki cyfrowej, przemysłu 4.0, … To te węzły będą fundamentem procesów społecznych i bezpieczeństwa szeroko rozumianego środowiska przyrodniczego, obejmującego zmiany klimatyczne.

EN

For all power engineers there is nothing more important than to reinstate the power engineers' ethic (in the part concerning ability to take up difficult challenges and their professionalism). Within the ethic of a professor power engineer the most important today is the responsibility for creating the understanding between politicians concerning the influence that the breakthrough in power industry will exert on macroeconomy and on social changes in the 2050 horizon. Described is here the history of Poland's electrification and the history of shaping the Polish power industry as a sector after the Second World War. Concluded is that 800 issues and 74 years of "Energetyka" presence in the publishing market are the argument for its inclusion into the transformation of the Polish power industry from that one based on fossil fuels to electroprosumerism. Today, the moral and social challenge for Polish power engineers is to find themselves on crossings of technology, microeconomy and humanities. On these crossings there will emerge in the world the nodes of such structures like electrprosumerism, digital economy, industry 4.0, ... . And it is these nodes that will be the cornerstone of social processes and safety of the widely understood natural environment including climate changes.

18

Trzy fale elektroprosumeryzmu

Popczyk Jan

Energetyka

|

2020

|

nr 7

317--333

PL

Ekologiczna natura, produkcja fabryczna i skalowalność rozwiązań elektroprosumeryzmu powodują, że bardzo łatwo staje się on przekładalny na stosunki społeczne. Cechy te prowokują do wykorzystania metafory trzech fal do opisu dynamiki rozwoju elektroprosumeryzmu w horyzoncie 2050. Temu jest poświęcony artykuł. Jednocześnie wychodzi on naprzeciw potrzebie tego opisu, czyli potrzebie dobrego zorganizowania poznania elektroprosumeryzmu. W artykule proponuje się kanoniczny zbiór osłon kontrolnych jako podstawowe narzędzie badawcze elektroprosumeryzmu. Wstępne analizy przeprowadzone z wykorzystaniem tego zbioru prowadzą do brzemiennego w skutki praktycznego wyniku, mianowicie pokazują możliwość autonomizacji (przejścia w tryb pracy off-system) rynku energii elektrycznej: na poziomie niskiego napięcia dla ok. 30% mieszkańców Polski (sołectwa z liczbą mieszkańców poniżej 1 tys.), na poziomie średniego napięcia dla ok. 20% (gminy i miasta do 50 tys. mieszkańców) oraz na poziomie 110 kV dla ok. 20% (miasta 50 do 500 tys. mieszkańców). Zaprezentowane wyniki, szokujące, byłyby jeszcze bardziej szokujące gdyby nie efektywność energetyczna elektroprosumeryzmu [1]. Mianowicie, 3-krotnie wyższa względem rynków końcowych (energii elektrycznej, ciepła i paliw transportowych) energetyki paliw kopalnych WEK (to w Polsce, ale na świecie ta krotność jest obecnie z dużym prawdopodobieństwem podobna). I dalej, 6-krotnie wyższa względem rynków energii chemicznej energetyki paliw kopalnych WEK (w Polsce, i podobnej na świecie, ale względem rynków energii chemicznej i jądrowej).

EN

Ecological nature, factory production and solutions scalability of electroprosumerism make it easily applicable to social relations. These features provoke to make use of the three waves metaphor for description of electroprosumerism development dynamics in the horizon of 2050. And this is the subject matter of this article. At the same time it meets the need to make this decription i.e. the need to organize properly the understanding of electroprosumerism. Proposed is the canonical set of balance envelopes being used as the basic electroprosumerism research instrument. Initial analyses conducted with the use of this envelopes set lead to the rich in consequences practical result i.e. that they show possbility of autonomisation (transition into operation in off-system mode) of the electric energy market: at the LV level for about 30% of the Polish population (villages with the number of inhabitants less than 1 000), at the MV level for about 20% (municipalities and cities to 50 000 inhabitants) and at the 110 kV level for about 20% (cities with 50-500 000 inhabitants). The presented shocking results would be even more shocking if not the energy efficiency of electroprosumerism [1]. And so, this efficiency is 3-times higher as regards end markets (of electrical energy, heat and transport fuels) of the WEK fossil fuels power industry (this concerns Poland, but in the world this multiplicity is now to a large degree the same). Further on, it is 6-times higher as regards the chemical energy markets of the WEK fossil fuels power industry (in Poland and similarly in the world, but there we talk about the chemical and nuclear energy markets).

19

Od działąń kryzysowych 2020 do Elektroprosumeryzmu 2050. Transformacja energetyki w trybie przełomowym

Popczyk Jan

Energetyka

|

2020

|

nr 5

217--234

PL

Tematyka artykułu dotyczy transformacji energetyki – od działań kryzysowych 2020 do elektroprosumeryzmu 2050. Jest szczególnie uzasadniona na obecnym etapie, gdy jej przyczyny zostały niezwykle wzmocnione przez kryzys pandemiczny. Wiele uwagi poświęcono unifikacji niespójnej jednorodności opisu wielkoskalowej energetyki korporacyjnej (WEK) oraz spójnej różnorodności elektroprosumeryzmu. Stwierdzono, że do wdrożenia niemałej części rozwiązań/koncepcji wystarczy budowa własnych, indywidualnych kompetencji, wytworzenie własnych mikroinnowacji, zbudowanie kapitału społecznego. Główny nurt transformacji przełomowej musi jednak wytworzyć pretendent zbiorowy poprzez zastosowanie presji na państwo, które jest zobowiązane ustrojowo do równoważenia obywatelskich praw wolnościowych i zasady pomocniczości.

EN

The subject matter of this article refers to energy industry transformation – from crisis measures in 2020 to the electroprosumerism in 2050. This transformation is particularly justified at the present stage when its reasons have been extremely strengthened by the pandemic crisis. A lot of attention has been paid to unification of inconsistent uniformity of the large-scale corporate energy industry description and the consistent variety of electroprosumerism. It is stated that for implementation of a large part of solutions/concepts it is quite enough to build one’s own, individual competences, create own microinnovations and build the social capital. But the mainstream of the breakthrough transformation must be created by a collective pretender by means of exerting pressure on the State which is constitutionally obliged to balance citizens’ liberties and the principle of subsidiarity.

20

Cztery rynki elektroprosumeryzmu – odpowiedź na strukturalny kryzys 2020 (ścianę rodzącą energetyczny przełom), wyzwanie i szansa 2050

Popczyk Jan

Energetyka

|

2020

|

nr 11

584--597

PL

Koniec 2020 r. w sposób jednoznaczny pokazuje, że nie ma innego rozwiązania, zwłaszcza w Polsce, ale nie tylko, niż transformacja energetyki w trybie innowacji przełomowej za pomocą rynków elektroprosumeryzmu. To te rynki mają potencjał najlepszej, obarczonej najmniejszym ryzykiem, realizacji dwóch celów politycznych UE 2050: neutralności klimatycznej oraz Europejskiego Zielonego Ładu. W wypadku pierwszego chodzi o realizację najbardziej efektywną, najniższym kosztem. W wypadku drugiego chodzi o realizację najbardziej innowacyjną w sferze rozwoju technologicznego i najbardziej skuteczną, zrównoważoną w sferze społecznej. W wypadku tego celu rynki elektroprosumeryzmu otwierają drogę do społeczeństwa progresywnego, empatycznego i będą – ze względu na ich właściwości i ze względu na ich bardzo wielką potencjalną wartość – jednym z największych obszarów i najsilniejszych czynników kształtowania takiego społeczeństwa. Jest to szansa – szczególnie ważna w wypadku lokalnych społeczności – na łagodzenie ryzyka alienacji społecznej związanego z przemysłem 4.0 i sztuczną inteligencją, których nadejście jest nieuchronne. Równocześnie z rozwojem rynków elektroprosumeryzmu będzie słabła najpotężniejsza społeczność korporacyjna, mianowicie społeczność wielkoskalowej energetyki paliw kopalnych, która nie jest już społecznością na XXI w.

EN

The end of 2020 clearly shows that there is no other solution – especially in Poland, but not only – than transformation of the energy sector in the breakthrough innovation mode with the use of electroprosumerism markets. These are exactly the markets which have potential of the best and carrying the smallest risk realization of two EU 2050 political goals: climate neutrality and the European Green New Deal. In case of the first one the point is that we want to achieve the most efficient realization with the lowest cost possible. In the second case it is about realization being the most innovative in the sphere of technical development and the most effective and balanced in the social sphere. Moreover, the electroprosumerism markets pave the way to the emphatic and progressive society and – in view of their properties and considering their big potential value – they will be one of the biggest areas and the strongest factors of shaping it. It is a chance – particularly important in case of local societies – to mitigate the risk of social alienation which is connected with the unavoidable coming of industry 4.0 and the AI (artificial intelligence). And together with the development of electroprosumerism markets the most powerful corporate community – the one of the large scale fossil fuels power industry – will become gradually weaker as it is no longer the community appropriate for the XXI century.