Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Nowoczesne rozwiązania w układach klasyfikacji ziarnowej – zastosowanie przesiewaczy produkcji PROGRESS ECO

Pasiowiec P., Wajs J., Bańczyk K., Babczyński J., Tora B.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2018

|

nr 105

109--119

PL

W ostatnich latach KWK Budryk udostepniła poziom 1300 m, gdzie znajduje się około 160 mln ton węgla, w tym około 120 mln ton węgla koksowego typu 35. Podjęto zadanie kompleksowej modernizacji Zakładu Wzbogacania Węgla. W artykule przedstawiono modernizację układów przesiewania, klasyfikacji i odwadniania węgla w Zakładzie Wzbogacania Węgla KWK Budryk i wdrożenie przesiewaczy firmy PROGRESS ECO sp. z o.o. sp.k. W projekcie modernizacji określono następujące wymagania techniczne dotyczące wszystkich przesiewaczy w projekcie rozbudowy Zakładu Przeróbczego KWK Budryk: - przesiewacze wibracyjne o napędzie typu liniowego z jednostką napędową umieszczoną na belce napędowej przesiewacza w postaci generatorów drgań; - napędy przesiewaczy wyposażone w urządzenie rozruchowo-hamujące; - zastosowanie łożysk głównych napędu przesiewacza o nominalnym okresie eksploatacji wynoszącym co najmniej 40 000 roboczogodzin; - wszystkie powierzchnie robocze wykonane z materiałów o wytrzymałości dla nadawy o uziarnieniu do 80 mm i odporności na ścieranie; listwy boczne oraz sita umocowane w sposób zapewniający bezawaryjną pracę, a jednocześnie łatwą i szybką wymianę; - osłony z blachy nierdzewnej; - burty boczne, belki oraz inne elementy do nich montowane połączone śrubami z zastosowaniem systemu zabezpieczającego przed korozją szczelinową oraz rozłączaniem się elementów; - zastosowanie systemu monitorowania i wizualizacji parametrów pracy, tj.: - skoku rzeszota, - temperatury pracy łożysk i stanu ich zużycia. Dostarczono trzy rodzaje przesiewaczy: - przesiewacze PWP1-1Z-2,8x6,0 realizujące alternatywnie procesy odmulania lub odsiewania, - przesiewacze PWP1-2,4x6,0 realizujące procesy odmulania, - przesiewacze PWP1-2,0x6,0 realizujące proces klasyfikacji.

EN

In recent years, the Budryk Coal Mine (KWK Budryk) reached the mining depth of 1300 m, where there is about 160 million tons of coal, including 120 million tons of coking coal (type 35). The task of the Coal Processing Plant complex modernization was undertaken. The article presents the modernization of coal screening, classification and dewatering systems at the KWK Budryk Processing Plant and the implementation of screening of PROGRESS ECO sp. z o.o. SK. The modernization project defined the following technical requirements for all screens in the KWK Budryk Coal Processing Plant extension project: - Vibrating screens with a linear type drive with a drive unit placed on the drive beam of the trommel screen in the form of vibration generators; - Screen drives equipped with a starting-braking device; - The use of main screen drive bearings with a nominal service life of at least 40,000 man-hours; - All work surfaces made of materials with a strength of up to 80 mm grain and abrasion resistance; side strips and sieves fixed in a way ensuring trouble-free operation, and at the same time quick and easy replacement; - Sheets made of stainless steel; - Side walls, beams and other elements attached to them connected with screws using a system protecting against corrosion and elements separation; - The use of a work parameters monitoring and visualization system, i.e. - pitch of the riddle, - bearing operating temperatures and the condition of their wear. Three types of screens were provided: - PWP1-1Z-2,8x6,0 screeners that alternatively perform sieving or desliming processes, - PWP1-2.4x6.0 screening machines performing desliming processes, - PWP1-2.0x6.0 screens performing the classification process.

2

The Polish Natural Gas Market – Resources, Extraction, Import and Consumption

Olkuski T., Tora B., Budzyń S., Szurlej A., Andrusikiewicz W.

Inżynieria Mineralna

|

2018

|

R. 20, nr 2

301--310

EN

Poland has been dependent on natural gas supplies from the East for many years. This dependence is a problem for our country, as it reduces the energy independence and energy security of Poland. Therefore, attempts to change this situation have been made for many years. The construction of the gas terminal in Świnoujście was the most spectacular investment in this area. It will allow covering up to half of Polish gas demand, thus limiting the dependence on supplies from the east. Domestic natural gas resources, whose deposits are located in the Polish Lowland, Permian deposits of the Fore-Sudetic and Greater Poland region, and in Carboniferous and Permian deposits of Western Pomerania, are also used. Natural gas also occurs in the Carpathian Foredeep and in the economic zone of the Baltic Sea. However, the amounts of natural gas produced in Poland are not enough to cover the demand for this raw material. In 2017, the production amounted to 3.9 billion cubic meters, which allowed to cover less than one-quarter of the demand. Poland’s hopes for shale gas faded after unsatisfactory results of shale gas exploration. This is the reason for the importance of natural gas imports. In 2017 year it amounted to 11.4 billion cubic meters. To ensure stable supplies, gas pipelines and storage facilities are also needed. Recently, there have been numerous investments in this area, while the main project is the construction of the Baltic Pipe gas pipeline connecting Poland and Norway. The connections with Lithuania, the Czech Republic and Slovakia are also of strategic importance for Poland. The gas consumption in Poland is constantly increasing; this trend is likely to continue. Therefore, the current investments are of great importance.

PL

Polska od wielu lat jest zależna od dostaw gazu ziemnego ze wschodu. Zależność ta jest problemem dla naszego kraju, ponieważ zmniejsza niezależność energetyczną i bezpieczeństwo energetyczne Polski. Dlatego próby zmiany tej sytuacji zostały podjęte wiele lat temu. Najbardziej spektakularną inwestycją w tym zakresie była budowa terminalu gazowego w Świnoujściu. Pozwoli to na pokrycie do połowy polskiego zapotrzebowania na gaz, ograniczając tym samym zależność od dostaw ze wschodu. Wykorzystywane są również krajowe zasoby gazu ziemnego, których złoża znajdują się na Niżu Polskim, złoża permskie w regionie przedsudeckim i wielkopolskim oraz w utworach karbońskich i permskich Pomorza Zachodniego. Gaz ziemny występuje również w zapadlisku przedkarpackim oraz w strefie ekonomicznej Morza Bałtyckiego. Jednak ilość gazu ziemnego produkowanego w Polsce nie wystarcza na pokrycie zapotrzebowania na ten surowiec. W 2017 roku produkcja wyniosła 3,9 miliarda metrów sześciennych, co pozwoliło pokryć mniej niż jedną czwartą zapotrzebowania. Polska nadzieja na wydobycie gazu łupkowego upadła po niezadowalających wynikach poszukiwań geologicznych. Import gazu ziemnego do Polski jest znaczny. W 2017 roku wyniósł on 11,4 miliarda metrów sześciennych. Aby zapewnić stabilne dostawy, potrzebne są również gazociągi i magazyny. Niedawno przeprowadzono wiele inwestycji w tym obszarze, a głównym projektem jest budowa gazociągu Baltic Pipe łączącego Polskę i Norwegię. Połączenia gazociągami z Litwą, Czechami i Słowacją mają także strategiczne znaczenie dla Polski. Zużycie gazu w Polsce stale rośnie; ten trend prawdopodobnie będzie się utrzymywał, dlatego też aktualne inwestycje mają ogromne znaczenie dla gospodarki.

3

Sita jako podstawowy element procesów przeróbczych : 30 lat sit przemysłowych Progress Eco

Pasiowiec P., Tora B., Wajs J., Bańczyk K., Strączyński L.

Inżynieria Mineralna

|

2018

|

R. 19, nr 1

13--34

PL

W artykule przedstawiono zastosowania sit przemysłowych produkowanych przez polska firmę Progress Eco w zakładach wzbogacania wegla kamiennego (PG Silesia w Polsce) i zakładzie wzbogacania odpadów węglowych (Heřmanicka hałda w Ostrawie w Czechach). Szeroki przegląd sit produkowanych przez firme Progress Eco oraz zastosowanie sit zgrzewanych w w przeróbce węgla, ropy oraz rud uranu został przedstawiony w pierwszej części artykułu w Inżynierii Mineralnej nr 2, 2017 (str. 61–71) (http://www.potopk. com.pl/archiwum.html). Przedstawiono zastosowanie sit zgrzewanych w architekturze.

EN

The paper presents the use of industrial screens produced by the Polish company Progress Eco in the hard coal enrichment plants (PG Silesia in Poland) and the coal waste enrichment plant (Heřmanické heap in Ostrava in the Czech Republic). A wide overview of the screens produced by Progress Eco and the use of welded screens in the processing of coal, oil and uranium ore was presented in the first part of the article in Mineral Engineering No. 2, 2017 (pp. 61-71) (http://www.potopk.com.com/archiwum.html). The use of welded screens in architecture has been presented.

4

Industrial Wastes as Potentional Sorbents of Heavy Metals

Blahova L., Mucha M., Navratilova Z., Budzyń S., Tora B.

Inżynieria Mineralna

|

2018

|

R. 19, nr 1

61--66

EN

Industrial wastes can be used as sorbents of heavy metals. Nowadays, the wastes materials are studied as sorbents and the sorption capacities and other properties are comparable or better than in the case of natural or specially prepared sorbents. Blast furnace slag, steel making slag, laboratory and industrial pyrolysis product from tires and coke dust were selected as potential sorbents of heavy metals. The characterization of materials was performed by infrared spectroscopy and kinetic models of sorption were determined. Laboratory and industrial pyrolyzed tires and coke dust contain mainly pure carbon without other functional groups on the contrary to brown coal containing hydroxyl and carboxyl functional groups, which affected sorption properties. Slags contain mainly silicates. The sorption capacities of waste materials were compared with brown coal as example of natural sorbents. The sorption experiments were carried out by batch technique in aqueous medium at ambient condition. The metal ions Cu(II) and Pb(II) were selected as adsorbates. Sorption of metal ions was studied in the concentration range 2–40 mmol • l-1. The sorption capacities show that blast furnace slag, laboratory and industrial pyrolysis product from tires and coke dust exhibit the comparable values of removal amounts. The brown coal exhibits better results than other carbonaceous materials. Steel making slag’s sorption capacities are 0.65 mmol • g-1 for Cu(II) and 0.32 mmol • g-1 for Pb(II). The steel making slag is the best sorbent from the studied wastes for both cations. The sorption properties and mechanism can be predicted from the obtained sorption data.

PL

Odpady przemysłowe mogą być stosowane jako sorbenty metali ciężkich. Obecnie materiały odpadowe są badane jako sorbenty, a pojemność sorpcyjna i inne właściwości są porównywalne lub lepsze niż w przypadku naturalnych lub specjalnie przygotowanych sorbentów. Żużel wielkopiecowy, żużel stalowniczy, produkt pirolizy z opon uzyskany w warunkach laboratoryjnych i przemysło¬wych oraz pył koksowy zostały wybrane jako potencjalne sorbenty metali ciężkich. Charakterystykę materiałów zbadano metodą spektroskopii w podczerwieni i wyznaczono kinetyczne modele sorpcji. Laboratoryjne i przemysłowe karbonizaty z opon i pyły kokosowe zawierają głównie czysty węgiel bez innych grup funkcyjnych w przeciwieństwie do węgla brunatnego zawierającego grupy funkcyjne hydroksylowe i karboksylowe, które wpływają na właściwości sorpcyjne. Żużle zawierają głównie krzemiany. Pojemność sorpcyjną materiałów odpadowych porównano z węglem brunatnym jako przykładem naturalnych sorbentów. Eksperymenty sorpcyjne przeprowadzono metodą okresową w środowisku wodnym w warunkach otoczenia. Jony metali Cu (II) i Pb (II) wybrano jako adsorbaty. Sorpcję jonów metali badano w zakresie stężeń 2-40 mmol /g. Pojemność sorpcyjna wskazuje, że żużel wielkopiecowy, produkt pirolizy laboratoryjnej i przemysłowej opon i pyłu koksowego wykazuje porównywalne wartości wielkości sorpcji. Węgiel brunatny wykazuje lepsze wyniki niż inne materiały węglowe. Zdolność sorpcyjna żużla z produkcji stali wynosi 0,65 mmol /g dla Cu (II) i 0,32 mmol /g dla Pb (II). Żużel stalowniczy jest najlepszym sorbentem z badanych odpadów dla obu kationów. Właściwości sorpcyjne i mechanizm można przewidzieć na podstawie uzyskanych izoterm sorpcji.

5

Kinetyka flotacji drobnouziarnionego węgla kamiennego z kopalni Staříč za pomocą olejów popirolitycznych

Čablík V., Išek J., Żelazny S., Kušnierová M., Čablíková L., Dolinská S., Tora B., Vogt E.

Przemysł Chemiczny

|

2017

|

T. 96, nr 4

854--857

PL

Przedstawiono opis kinetyki flotacji węgla kamiennego za pomocą funkcji Boltzmanna. Model kinetyki procesu opracowano na podstawie wyników flotacji drobnouziarnionego węgla kamiennego z kopalni Staříč w Czechach. Zaletą tego modelu jest dobra aproksymacja wartości rzeczywistych oraz możliwość określenia granicy pomiędzy flotacją wstępną i czyszczącą. Przeprowadzono badania flotacji z użyciem olejów popirolitycznych KOPD (9) i KOPD (11) z dodatkiem odczynnika Montanol 551 i środka pianotwórczego (spieniacza). Analiza wyników wykazała, że największy uzysk (wychód) koncentratu osiągnięto w ciągu pierwszych 2 min procesu. Wydajność flotacji wzrastała gwałtownie na początku procesu i osiągał wartość maksymalną.

EN

Two pyrolysis oils were added to a com. flotation collector used then for enriching the coal muds. The highest concentrate yields were achieved during the first 2 min. The maximum recoveries of coal concentrate were 70% and 80%.

6

Wytwarzanie gazu syntezowego w stałotlenkowych elektrolizerach parowych z odpadowego CO2 - możliwości i bariery rozwoju technologii

Dudek M., Rapacz-Kmita A., Raźniak A., Lis B., Gajek M., Tora B., Olkuski T.

Materiały Ceramiczne

|

2017

|

T. 69, nr 1

46--51

PL

W artykule dokonano przeglądu najważniejszych kierunków prac prowadzonych w świecie mających na celu zagospodarowanie odpadowego ditlenku węgla. Jedną z możliwości jest wykorzystanie CO2 jako substratu do produkcji syntetycznego metanu lub paliw płynnych (metanol, eter dimetylowy DME). W pracy przeprowadzono analizę techniczną wytwarzania gazu syntezowego (H2+CO) metodą współelektrolizy pary wodnej i ditlenku węgla w stałotlenkowym elektrolizerze parowym. W tym urządzeniu proces elektrolizy (H2O i CO2) zachodzi w wysokich temperaturach, tj. w zakresie od 750 C do 900 C. Jest to proces mniej energochłonny niż produkcja wodoru w niskotemperaturowych elektrolizerach polimerowych, alkalicznych, a więc koszt wytwarzania paliwa jest niższy. Inne potencjalne zalety to możliwość bezpośredniego podłączenia reaktora metanu do stałotlenkowego elektrolizera parowego, wykorzystanie ciepła odpadowego z reaktora syntezy metanu do wytwarzania pary wodnej, a także możliwość zbudowania kompaktowego urządzenia do produkcji paliw syntetycznych. Podstawowymi komponentami stosowanymi do budowy stałotlenkowych elektrolizerów parowych są materiały ceramiczne. Scharakteryzowano właściwości fizykochemiczne obecnie stosowanych elektrolitów ceramicznych oraz materiałów elektrodowych. Przeanalizowano możliwości modyfikacji ich właściwości fizykochemicznych w celu zwiększenia trwałości chemicznej w atmosferach gazowych zawierających związki siarki, a także podwyższenia elektrochemicznej aktywności do redukcji CO2 i H2O. Na podstawie wyników prac uzyskanych w projekcie KIC Innoenergy „Minerve” zaproponowano możliwości podwyższenia odporności korozyjnej materiałów elektrodowych, zawierających ceremet niklowo-cyrkonowy.

EN

This article reviews the most important directions in research aimed at the utilisation of waste carbon dioxide, being carried out globally. One direction involves the use of CO2 as a substrate for the production of synthetic methane or liquid fuels (methanol and dimethyl ether, or DME). This paper features an analysis of the technical potential for the production of synthetic gas (CO + H2) using the method of co-electrolysis of water vapour and carbon dioxide in a solid oxide steam electrolyser. In this device, electrolysis (H2O and CO2) takes place at high temperatures, i.e. in the range of 750 C to 900 C. This process is less energy-consuming than the production of hydrogen in low-temperature electrolysers (PEMFC, alkaline), and therefore the cost of manufacturing the fuel is lower. Other potential benefits include the ability to connect a methane reactor directly to a solid oxide steam electrolyser, the usage of waste heat from an SNG reactor for steam production, and developing a compact unit for the production of synthetic fuels. The basic components used to construct a solid oxide steam electrolyser are ceramic materials. The physicochemical properties of the ceramic electrolytes and electrode materials have been characterised in the article. The potential for modifying the physicochemical properties of electrode materials in order to improve their chemical stability in gas atmospheres containing sulphur compounds, as well as for enhancing electrochemical activity for the reduction of CO2 and H2O on modified cathode surfaces, is also considered. Certain modifications of the surface of a Ni-YSZ cathode and results achieved in the KIC InnoEnergy MINERVE project are presented, along with an increase in the corrosion resistance of electrode materials containing nickel-zirconia cermet resulting from the applied modifications.

7

Uboczne produkty wzbogacania węgla źródłem paliw i kruszyw : gospodarka odpadami poprodukcyjnymi w kopalniach Południowego Koncernu Węglowego SA

Wróbel J., Fraś A., Przystaś R., Hycnar J., Tora B.

Inżynieria Mineralna

|

2017

|

R. 18, nr 2

39--45

PL

Tauron Wydobycie, spółka należąca do Grupy TAURON, prowadzi politykę ograniczania ilości produkowanych odpadów wydobywczych, a docelowo ich całkowite gospodarowanie, prowadzi wysiłki w celu wykorzystania mułów węglowych i odpadów górniczych jako użytecznych produktów. Przeprowadzone badania i wdrożenia przynoszą Południowemu Koncernowi Węglowemu efekty technologiczne, ekologiczne i ekonomiczne. Wiele rozwiązań jest chronionych patentami a niektóre z nich otrzymały międzynarodowe nagrody. Prowadzony odzysk odpadów zmniejszył ich ilość zdeponowanych na składowiskach, a jednocześnie zmniejszyło zużycie surowców pierwotnych a także zwiększyło powierzchnię terenów poddanych rekultywacji i rewitalizacji. Większość prowadzonych procesów odzysku odpadów przyczyniła się do obniżenia kosztów unieszkodliwiania odpadów przy jednoczesnym osiągnięciu zysków ze sprzedaży paliw granulowanych, kruszyw. Ponadto działania te były i są źródłem istotnych efektów ekonomicznych. Uzyskane wyniki stały się możliwe dzięki wdrożeniu przez Spółkę polityki środowiskowej i dobrej współpracy z uczelniami, instytutami badawczymi i ośrodkami technologicznymi oraz dokonały inwestycji. Realizowane projekty inwestycyjne charakteryzowały się okresem spłaty od 8 do 24 miesięcy.

EN

Tauron Mining which is a part of TAURON Group pursues a policy of limiting the quantities of produced extractive waste, and in the future their total management, leads an efforts to process coal slurry and waste rocks into useful products. A carried out studies and implementations bring to Southern Poland Coal Company an intellectual, ecological and economical effects. A number of solutions are protected with patent declarations, and some of them have received international award. A conducted waste recovery reduced their quantity on the mine waste dump and simultaneously decreased the consumption of mineral resources and increased the acreage of objects and areas for recultivation and revitalization. Most of the ongoing recovery processes have contributed to a reduction of the costs of waste disposal while the occurrence of profits from the sale of granulated fuels, aggregates and aggregate binder mixtures. In addition, these activities were and are a source of significant economic effects among users of granulated coal slurry, aggregates and aggregate binder mixtures. Obtained results became possible thanks to the Company’s implementation of environmental policy and good cooperation with universities, research institutes and technology centres and made investments. Existing investment projects were characterized with payback period from 8 to 24 months.

8

Sito jako kluczowy element konstrukcyjny maszyn stosowanych w procesach przeróbczych decydujący o uzyskaniu optymalnych parametrów produktu

Pasiowiec P., Tora B., Wajs J., Bańczyk K., Strączyński L.

Inżynieria Mineralna

|

2017

|

R. 18, nr 2

61--71

PL

Artykuł przedstawia szerokie spektrum zastosowania sit szczelinowych zgrzewanych. Prezentowane są nowe rozwiązania konstrukcyjne oraz nowoczesne sposoby ich montażu. Artykuł charakteryzuje sita szczelinowe zgrzewane, jako kluczowe elementy maszyn klasyfikujących i układów filtracyjnych w procesach przeróbczych wzbogacania węgla kamiennego, wydobycia i rafinacji ropy naftowej oraz uranu. Przedstawiono sita, jako element, który podlega ciągłemu procesowi rozwoju, w celu zapewnienia urządzeniom przeróbczym maksymalnej skuteczności technologicznej, prostej i łatwej obsługi, bezawaryjnej pracy oraz efektywności ekonomicznej.

EN

The article presents a wide spectrum of application of welded slotted sieves. We present new solutions of sieves design in terms of their construction and modern methods of installation. The article presents the welded slotted sieves, as key elements of machines and systems for classifying and filtration processes in coal mining and processing, extraction and refining of crude oil and uranium. The paper shows a screen as an element that is subject of a continuous process development, in order to ensure maximum effectiveness of the devices in beneficiation technology, simple and easy maintenance, faultless operation and economic efficiency.

9

Self-organization of Matter

Zegzulka J., Raclavsky K., Necas J., Cablik V., Tora B.

Inżynieria Mineralna

|

2017

|

R. 18, nr 1

173--182

EN

The traditional characterization of forms or states of matter which can be easily distinguished (solid, liquid and gaseous) is focused on differences rather than on common principles of organization of matter in general. The attempt to describe continuous changes in the organization of particulate matter leads to the possibility of using the angle of internal friction as a parameter, allowing, together with other parameters, a unified description of existential forms of matter and conditions of their existence. The self-organization of matter observed from this point of view can explain, for example, the origin of landforms created both by natural forces and human activity. It can contribute to the solution of technical problems in the field of particulate matter and help in the explanation of phenomena in both inorganic and organic nature.

PL

Tradycyjny opis form stanu materii, który można łatwo rozróżnić (ciało stałe, ciecz oraz gaz) jest skoncentrowany raczej na różnicach, niż na głównych zasadach organizacji materii w sensie ogólnym. Próba opisu ciągłych zmian w organizacji konkretnej materii prowadzi do możliwości zastosowania kąta wewnętrznego tarcia jako parametru, który pozwoli wraz z innymi parametrami na zunifikowany opis form istnienia materii oraz warunków jej występowania. Samoorganizacja materii widziana z tego punktu widzenia może wyjaśnić, na przykład, pochodzenie formacji terenu utworzonych zarówno przez naturę, jak i działalność człowieka. Może to być zastosowane przy rozwiązywaniu problemów technicznych na polu określonej materii i pomóc w wyjaśnieniu zjawisk zarówno natury organicznej, jak i nieorganicznej.

10

Przetwórstwo wtórnych surowców metali nieżelaznych w Polsce – trendy, szanse i zagrożenia

Pietrzyk S., Tora B.

Inżynieria Mineralna

|

2017

|

R. 18, nr 2

81--92

PL

Podstawowe wyzwania przed jakimi stoi współczesna metalurgia to: kurczenie się zasobów surowców naturalnych (rud) i pogarszanie ich jakości, wzrost zapotrzebowania na metale jako wciąż najlepsze i najpowszechniejsze materiały konstrukcyjne, koncentracja produkcji górniczej i hutniczej w krajach dysponujących zasobnymi złożami prowadząca do monopolizacji rynku dostaw, spadek opłacalności produkcji oraz ograniczenia środowiskowe emisji odpadów. Rozwiązaniem problemów hutnictwa może być wprowadzenie i intensyfikacja gospodarki metalami w obiegu zamkniętym (tzw. gospodarka recyrkulacyjna – circular economy), wymagająca wprowadzenia recyklingu/przeróbki surowców wtórnych metali. Zasadą działania recyklingu jest maksymalizacja ponownego wykorzystania tych samych metali, z uwzględnieniem minimalizacji nakładów na ich przetworzenie, przez co chronione są surowce naturalne, zarówno służące do ich wytworzenia jak i wykorzystywane do ich późniejszego przetworzenia. Recykling metali odbywa się w dwóch obszarach: podczas produkowania dóbr (odpadów produkcyjnych) oraz późniejszego powstawania z nich odpadów (odpadów poużytkowych, pokonsumpcyjnych). Aby system recyklingu właściwie działał musi istnieć współdziałanie polityki państwa (ochrona rynku surowców wtórnych), producentów wyrobów (eco-projektowanie), przedsiębiorstw recyklingowych (zbierających i przetwarzających) oraz proekologiczne nawyki społeczeństwa (edukacja). W artykule omówiono główne problemy, jakie napotyka krajowy rynek recyklingu metali nieżelaznych z surowców wtórnych.

EN

The basic challenges facing modern metallurgy are: shrinking resources of natural resources (ores) and deterioration of their quality, increased demand for metals as still the best and most common construction materials, concentration of mining and metallurgical production in countries with rich deposits leading to monopolization of the market supply, declining production profitability and environmental restrictions on waste emissions. The solution of the problems of metallurgy may be the introduction and intensification of metal economy in a closed circuit (so-called circular economy), requiring the introduction of recycling / processing of secondary metals. The principle of recycling is to maximize the re-use of the metals, taking into account the minimization of outlays for their processing, which protects natural resources, both for their production and used for their subsequent processing. Metal recycling takes place in two areas: during the production of goods (production waste) and the subsequent deposition of waste (post-consumer and post-consumer waste). In order for the recycling system to function properly, there must be cooperation between the state policy (protection of the market of secondary raw materials), producers of products (eco-design), recycling enterprises (collecting and processing) and environmentally friendly habits of the society (education). The article discusses the main problems faced by the domestic market for recycling non-ferrous metals from secondary raw materials.

11

Popioły fluidalne – właściwości i zastosowanie

Szczygielski T., Tora B., Kornacki A., Hycnar J. J.

Inżynieria Mineralna

|

2017

|

R. 18, nr 1

207--216

PL

Technologia spalania fluidalnego wytwarza popioły znacznie różniące się od powstających w kotłach konwencjonalnych. Główną cechą popiołów fluidalnych jest obecność w nich produktów odsiarczania spalin oraz niewykorzystanego sorbentu, w połączeniu ze znacznie odmiennym składem mineralogicznym glinokrzemianów wynikających ze znacznie niższej temperatury spalania. Popiół fluidalny ma wiele interesujących właściwości, z których najbardziej wybija się jego stosunkowo duża aktywność chemiczna. Podczas gdy wiele potencjalnie obiecujących obszarów zagospodarowania tych popiołów nadal czeka na rozwinięcie, wydaje się ważne, żeby – nadal składując znaczną ich ilości – pozostawiać sobie możliwości przyszłego odzysku i wykorzystania zeskładowanych popiołów, raport w końcowej części analizuje kilka takich możliwości podając wybrane przykłady. W podsumowaniu zwraca uwagę, iż dotychczasowe badania skupiały się na usuwaniu uciążliwości popiołów fluidalnych, zaś obecne i przyszłe dotyczą ich zastosowań surowcowych.

EN

Technology of fluidal combustion creates ashes which differ significantly on ones created in conventional boilers. The main feature of fluidal ashes is presence of products of exhaust desulfurization and of not used sorbent in addition to significantly different mineralogical composition of aluminosilicates occurring from significantly lower combustion heat. The fluidal ash has many interesting properties from which its relatively big chemical activity is the most significant. While many potentially promising areas of applying these ashes still wait for development it seems important, still storing its significant amount, to keep possibilities of future recovery and application of stored ashes. The final report analyzes several such possibilities with chosen examples. Summing up, the investigations conducted so far were concentrated main.

12

Możliwości pozyskiwania wysokoprocentowych koncentratów metali ziem rzadkich w Polsce : aspekty surowcowo-technologiczne pozyskiwania metali ziem rzadkich w warunkach krajowych

Jarosiński A., Tora B.

Inżynieria Mineralna

|

2017

|

R. 18, nr 2

93--100

PL

W pracy tej skupiono się na rozwiązaniach technologicznych, w tym innowacyjnych, pozyskiwania koncentratów Metali Ziem Rzadkich zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Opracowanie ukierunkowano wokół możliwości technologiczno-technicznych pozyskiwania wysokoprocentowych koncentratów metali ziem rzadkich z alternatywnych źródeł w warunkach krajowych.

EN

This work focused on technological solutions, including innovative ones, obtaining concentrates of Rare Earth Metals in accordance with the principles of sustainable development. The study was focused on the technological and technical possibilities of obtaining high-percentage rare earth concentrates from alternative sources in polish conditions.

13

Charakterystyka fizyko-chemiczna wybranych paliw alternatywnych i ich mieszanin z paliwami węglowymi

Hycnar J. J., Honysch K., Tora B., Budzyń S.

Inżynieria Mineralna

|

2017

|

R. 18, nr 2

201--206

PL

Na rynku paliwowym coraz częściej spotykamy się z tendencjami tworzenia mieszanek paliwowych na bazie węgli i wysokoenergetycznych ubocznych produktów z termicznej przeróbki surowców i odpadów. Często dokonywane analizy wysokoenergetycznych ubocznych produktów i paliw alternatywnych udowadniają, że na ich paliwowe zastosowanie nie zawsze wystarczy znajomość ich ciepła spalania i wartości opałowej, ale również nieodzowną jest znajomość zawartości szeregu składników chemicznych oraz ocena ich zachowania się w procesie spalania i jakości emisji produktów spalania. W szeregu przypadkach, kiedy oceniane materiały ostatecznie nie nadawały się do wytwarzania handlowych mieszanek paliwowych, rozszerzone badania wykazywały na ich przydatność jako wypełniacze, sorbenty i substraty do innych ukierunkowanych produkcji.

EN

On the fuel market, we are increasingly faced with tendencies to create carbon-based fuel mixtures and high-energy by-products from the thermal processing of raw materials and waste. Frequent analysis of high-energy by-products and alternative fuels proves that for their fuel application is not always enough to know the heat of combustion and calorific value, but also the knowledge of the content of a number of chemical components and the assessment of their behavior in the combustion process and emission quality of combustion products is indispensable. In a number of cases, when the evaluated materials were ultimately unsuitable for the production of commercial fuel mixtures, the extended tests showed their suitability as fillers, sorbents and substrates for other targeted productions.

14

Rynek gazu ziemnego w kontekście umowy TTIP

Olkuski T., Sikora A. P., Sikora M. P., Szurlej A., Tora B.

Rynek Energii

|

2016

|

Nr 5

16--21

PL

Umowa TTIP, czyli Transatlantic Trade and Investment Partnership to porozumienie mające na celu stworzenie strefy wolnego handlu pomiędzy Unią Europejską i Stanami Zjednoczonymi. Ma ono pozwolić na liberalizację dostępu do wewnętrznych rynków, łatwiejszy przepływ kapitału, a także eliminację barier pozataryfowych we wzajemnym handlu. Umowa ta powinna przynieść korzyści obu stronom, choć krytycy porozumienia obawiają się zwiększenia wpływów dużych korporacji kosztem małych rodzimych firm, a także ograniczenia pozycji rządów państw narodowych. Z punktu widzenia UE istnieje obawa zalania rynku europejskiego tanimi produktami pochodzącymi ze Stanów Zjednoczonych. W artykule podjęto próbę analizy rynku gazu po wejściu w życie negocjowanej obecnie umowy TTIP. Pokazano strukturę importu i eksportu gazu ziemnego w UE i w USA w podziale na kierunki i formy dostaw, strukturę importu LNG do Europy, wielkość planowanych mocy i prognozowany potencjał wolumenu wymiany.

EN

The Transatlantic Trade and Investment Partnership – TTIP agreement is aimed at creating a free trade area between the European Union and the United States. It is designed to liberalize the access to internal markets, facilitate capital flows, and eliminate non-tariff barriers to trade. The agreement should bring benefits to both parties, although the critics of the proposed agreement are afraid that the agreement may contribute to strengthening the position of large corporations at the expense of small indigenous enterprises and limit the powers of governments. From the EU point of view, ere are serious concerns about flooding the European market with cheap products from the United States. The article attempts to analyze the gas market after the entry into force of the TTIP agreement that is currently under negotiation. The structure of imports and exports of natural gas in both the European Union and the United States presented in the paper is broken down into directions, forms of supply, the structure of LNG imports to Europe, the size of the capacities to be installed, and the projected potential of the trade volume.

15

Recycling of Rock-Salt Dust and Brine after Rock-Salt Production

Andrusikiewicz W., Tora B.

Inżynieria Mineralna

|

2016

|

R. 17, nr 1

135--142

EN

This paper concerns the issue of the management and recycling of rock-waste (rock-salt dust in particular), tailings, and brine generated by rock-salt extraction and processing. The author discusses the methods of brine treatment for the needs of further processing. In that context, an option for combined rock-salt dust and salt-mine brine recycling has been developed, with the use of the existing installations and with the objective to obtain evaporated salt for commercial purposes. The paper also mentions other options of rock-salt dust and brine management in one of the salt mines belonging to the KGHM “Polska Miedź” S.A. corporation.

PL

W artykule poruszono problem zagospodarowania odpadów pochodzących z wydobycia i przeróbki soli kamiennej, a także słonych wód kopalnianych. Omówione zostały sposoby przygotowania solanki na potrzeby dalszej przeróbki. W tym kontekście przedstawiono na podstawie istniejącej instalacji możliwość wspólnego zagospodarowania pyłów solnych i słonych wód dołowych w sposób umożliwiający pozyskanie soli warzonej, będącej towarem handlowym. Omówiono także potencjalne możliwości podobnego zagospodarowania pyłu solnego oraz zasolonych wód dołowych w jednej z kopalń należących do KGHM „Polska Miedź” S.A.

16

Fine Coal Waste Utilisation

Pasiowiec P., Hycnar J. J., Tora B.

Inżynieria Mineralna

|

2016

|

R. 17, nr 1

213--222

EN

The most frequent solution of water-slime industry in mines and companies working on coal output enrichment is linking watercourses from individual technological nodes into one stream of water-slime slurry. The outcome of such solutions is water-slime mixture of averaged composition and physicochemical properties. Depending on the applied slurry dewatering methods, we obtain cakes of slime coal mixtures or/and, in the case of gravitational dewatering of slurry in settlings, slimes diversed in composition in relation to the place of sedimentation. Among all studied various methods of coal concentrates extraction from slime – water slurries, the most interesting results are these of industrial significance obtained on mesh sieves. The new production of arched and centrifugal sieves (the so-called OSO),with minimum mesh size, enables selective coal concentrates extractions from coal slimes. The recovery of coal concentrates from postflotation wastes is more difficult and most often the best results are ensured through application of flotation processes. The conducted research of fine-grained coal wastes and side products of coal combustion lay a fundament to elaboration of new technology, pilot installations and industrial implementation.

PL

Najczęstszym rozwiązaniem w zakresie gospodarki wodno-mułowej w zakładach wzbogacania węgla jest łączenie strumieni z poszczególnych węzłów technologicznych w jeden strumień zawiesiny. Efektem tych rozwiązań jest mieszanina fazy stałej i ciekłej o uśrednionym składzie i właściwościach fizykochemicznych. W zależności od zastosowanych metod odwadniania szlamu, otrzymujemy mieszaniny o zróżnicowanym składzie. Spośród badanych metod odzysku węgla z zawiesin wodno- mułowych najciekawsze wyniki o znaczeniu przemysłowym uzyskano dla procesów odwadniana i na przegrodach filtracyjnych. Wprowadzenie do praktyki przemysłowej sit łukowych i odśrodkowych sit odwadniających (tzw OSO) o minimalnym rozmiarze oczek sita , umożliwia odzysk węgla koncentraty z zawiesin wodno-mułowych. Odzysk węgla z odpadów flotacyjnych jest trudniejsze, a najczęściej najlepsze efekty uzyskuje się przez zastosowanie procesów flotacji. Przeprowadzone badania drobnouziarnonych odpadów węglowych pozwoliły na opracowanie nowych technologii i ich wdrożenie w przemyśle.

17

The trade of energy commodities between the European Union and the United States – crude oil and natural gas

Olkuski T., Szurlej A., Tora B.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2016

|

T. 32, z. 4

141--155

EN

The trend towards globalization can be observed for many years. It is reflected by the ongoing elimination of trade barriers between countries and the introduction of a system of mutual recognition of quality standards. The best example is the European Union, where a common market for many industries has been developed. Such a common market has already existed before in the United States of America and that this is why the negotiations on the merger of the largest and most developed economies in the world started in 2013. The currently negotiated agreement, the Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) is designed to eliminate barriers to trade and capital flows between the two mentioned markets. The article attempts to evaluate the trade of energy commodities, namely crude oil and natural gas, between the European Union and the United States. The estimates for the next years are based on historical data and the current state. [...]

PL

Od wielu lat daje się zauważyć dążenie do globalizacji. Przejawia się ono znoszeniem barier celnych pomiędzy państwami, a także wprowadzaniem wspólnych ujednoliconych standardów produkcyjnych. Najlepszym przykładem jest Unia Europejska, gdzie w wielu dziedzinach udało się stworzyć wspólny rynek. Taki wspólny rynek istniał już wcześniej w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej i właśnie dlatego w 2013 roku podjęto negocjacje w sprawie połączenia tych największych i najlepiej rozwiniętych gospodarek świata. Negocjowane obecnie porozumienie, nazwane Transatlantyckie Partnerstwo w dziedzinie Handlu i Inwestycji (ang. Transatlantic Trade and Investment Partnership – TTIP), ma pomóc w zniesieniu barier w przepływach towarowych i kapitałowych pomiędzy tymi rynkami. W artykule podjęto próbę analizy przepływów surowców energetycznych, a konkretnie ropy naftowej i gazu ziemnego, pomiędzy Stanami Zjednoczonymi i Unią Europejską. Na podstawie danych historycznych oraz obecnego stanu przedstawiono prognozy na najbliższe lata. [...]

18

Energetic Recovery of Celulose Wastes

Budzyń S., Andrusikiewicz W., Cablik V., Tora B., Gradoń W.

Inżynieria Mineralna

|

2015

|

R. 16, nr 2

137--141

EN

Energy Efficiency and Renewable Energy (EERE) has an Industrial Technologies Program (ITP) that specifically works with the pulp and paper mill industry to enhance their energy usage efficiencies and other industrial environmental improvements. Example of the EERE project relevant to the reduction of waste in pulp and paper mills as outlined in the paper. Solid Recovery Fuel production on the base of pulp and paper production in International paper Kwidzyń is described.

PL

W ramach programu Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii (EERE) opracowano program Technologie Przemysłowe (ITP), w którym dokonano specyfikacji działań podejmowanych w przemyśle celulozowo-papierniczym w celu zwiększenia efektywności użytkowania energii i poprawy stanu środowiska. Przykład realizacji projektu EERE w celu zmniejszenia ilości odpadów z zakładu celulozowo papierniczego opisano w artykule. Przedstawiono możliwości produkcji stałego paliwa wtórnego (SRF) na bazie odpadów powstających w firmie International Paper Kwidzyn.

19

Analysis of Carbon Black from Tyres Pyrolysis

Budzyń S., Tora B.

Inżynieria Mineralna

|

2015

|

R. 16, nr 2

149--154

EN

The article presents the results of the analysis of the pyrolysis products (char) from waste tires. Pyrolysis was carried out in four temperature 450, 500, 550, 600°C. Yield of solid product (char) ranged from 37% for the temperature of 450°C to 43% for the temperature of 500°C. The SEM analysis of obtained samples shows that the surface properties (size) depends on the process temperature.

PL

W artykule przedstawiono wyniki analizy produktów pirolizy opon samochodowych. Piroliza była prowadzona w temperaturach 450, 500, 550, 600°C. Wychód karbonizatu (produktu stałego pirolizy) wynosi od 37% dla temperatury 450°C do 43% dla temperatury 500°C. Przedstawiono wyniki analizy SEM, które wskazują, że wielkość powierzcni karbonizatu zalezy od temperatury procesu.

20

Analiza zawartości wybranych metali w węglach i produktach ich spalania

Hycnar J. J., Tora B.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2015

|

nr 2

157--168

PL

W ostatnich latach występuje duże zapotrzebowanie na szereg koncentratów pierwiastków ziem rzadkich, przy równoczesnym ograniczonym dostępie do nich. W tej sytuacji prowadzone są liczne badania i próby nad oceną możliwości odzysku metali śladowych i rzadkich z węgli i produktów ich tradycyjnego i termicznego wzbogacania. Poprzez selektywny dobór węgli i stosowanie odpowiednio dobranych metod wzbogacania uzyskuje się koncentraty metali o wartości surowcowej dla hutnictwa oraz gwarantujących znaczące efekty ekonomiczne. W znaczących ilościach z węgla i ich derywatów, w skali przemysłowej, wytwarzane są koncentraty germanu, galu, żelaza i wapienia.

EN

In recent years, there is a strong demand for a number of rare earth concentrates, while limited access to them. In this situation, conducted numerous studies and trials on the assessment of the possibility of recovery of trace and rare metals from coal and products of their traditional and thermal enrichment. Through a careful selection of coals and use of carefully selected enrichment methods of metal concentrates are obtained with a value of raw materials for the metallurgy industry and to ensure a significant economic impact. The significant quantities of carbon and derivatives thereof, on an industrial scale, are prepared concentrates germanium, gallium, iron and calcium.