Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 15

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
W pracy przedstawiono przykładowe wyniki zrealizowanych badań przemysłowych i prac rozwojowych związanych z realizacją projektu badawczego mającego na celu określenie technologii zapewniającej optymalną współpracę elektrociepłowni z układem wysokoefektywnej akumulacji ciepła. Po fazie określenia właściwości statycznych i dynamicznych istotnych elementów układu technologicznego elektrociepłowni zaproponowano koncepcje integracji elektrociepłowni z układem akumulacji ciepła. W artykule zaprezentowano kilka rozwiązań integracji akumulatorów ciepła pracujących na różnym poziomie temperatury akumulowanego ciepła pozwalających na poprawę efektywności ekonomicznej przedsiębiorstwa energetycznego tak, aby zmaksymalizować produkcję energii elektrycznej w godzinach o największej cenie sprzedaży.
EN
The paper presents exemplary results of completed industrial research and development work related to the realization of a research project aimed at determining the technological system for optimal cooperation of a CHP plant with a high-efficiency heat accumulation system. After the phase of determining the static and dynamic properties of the relevant elements of the technological system of the thermal power plant, concepts for the integration of the thermal power plant with the heat accumulation system were proposed. The article presents several solutions for the integration of heat accumulators operating at different levels of accumulated heat allowing to improve the economic efficiency of the power company so as to maximize the production of electricity during the hours with the highest selling price.
PL
W pracy przedstawiono założenia i najważniejsze cechy modelu matematycznego wraz z przykładowymi wynikami badań symulacyjnych jakie wykonano w ramach analizy i oceny struktury techniczno-ekonomicznej, którą jest instalacja elektrociepłowni przed i po rozbudowie o instalację akumulacji ciepła. Opracowany model matematyczny pozwolił na odzwierciedlenie pracy rzeczywistego systemu oraz rozpatrywanych wariantów integracji z instalacją akumulacji ciepła w formie układu równań i nierówności z funkcją celu, którą jest maksymalizacja zysku ze sprzedaży energii elektrycznej i ciepła przy jednoczesnym minimalizowaniu zużycia węgla i energii elektrycznej potrzeb własnych wynikających z optymalizacji warunków pracy poszczególnych urządzeń i dynamicznego wykorzystania zjawiska akumulacji ciepła. Prezentowane wyniki pochodzą z zakończonych badań przemysłowych i prac rozwojowych związanych z realizacją projektu badawczego mającego na celu określenie technologii zapewniającej optymalną współpracę elektrociepłowni z układem wysokoefektywnej akumulacji ciepła.
EN
The paper presents the assumptions and most important features of the mathematical model, along with sample results of simulation studies that were carried out as part of the analysis and evaluation of the technical and economic structure, which is the installation of a combined heat and power plant before and after expansion with a heat accumulation installation. The developed mathematical model allowed to reflect the operation of the real system and the considered variants of integration with the heat accumulation installation in the form of a system of equations and inequalities with the objective function, which is to maximize the profit from the sale of electricity and heat while minimizing the consumption of coal and electricity own needs resulting from the optimization of the operating conditions of individual devices and the dynamic use of the heat accumulation phenomenon. The results presented here come from completed industrial research and development work related to the implementation of a research project aimed at determining the technology that ensures optimal cooperation of a thermal power plant with a highly efficient heat accumulation system.
PL
Płytki gresowe są wytwarzane głównie z glinki kaolinowej, kwarcu i skaleni. Wiele właściwości technicznych, w tym odporność na zginanie, są związane z teksturą materiału w skali mikroskopowej. Najważniejszymi cechami są: zawartość, rozmiar i kształt różnych ziaren, w tym większych ziaren kwarcu, kryształów mullitu, fazy amorficznej bogatej w krzemionką i porowatości. Zrozumienie zależności pomiędzy mikrostrukturą a odpornością na zginanie może prowadzić do opracowania efektywniejszych metod wytwarzania cieńszych płytek o większych wymiarach.
EN
Porcelain tiles are sintered ceramic material made mainly from ball clays, quartz and feldspars. Many technical feateurs, including bending strength, are related to the microtexture of porcelain stoneware. Most important features are content, size and shape of different grains. These include large particles of filler (quartz), mullite crystals, a silica-rich amorphous phase and porosity. The understanding of the relationship between the microstructure and the bending strength of porcelain stoneware can lead to the development the manufacturing of thinner tiles with higher dimensions.
PL
Artykuł przedstawia wprowadzenie oraz podstawy teoretyczne teorii zbiorów rozmytych, czyli działu matematyki opracowanego do opisu danych i informacji nieprecyzyjnych i niejednoznacznych. Logika rozmyta stanowi dział tej teorii i znajduje swoje zastosowanie w takich dziedzinach, jak: sterowanie, optymalizacja, wspomaganie podejmowania decyzji, diagnostyka i monitorowanie, rozpoznawanie wzorców i wielu innych. Przedstawione rozważania poszerzono również o przykładowe zastosowania logiki rozmytej, m.in. w elektrometrii i grzejnictwie, sterowaniu urządzeń chłodniczych, mechanicznych dysków twardych, przetwarzaniu obrazów i rozpoznawaniu słów.
EN
Given is an introduction and theoretical foundations of a fuzzy set theory i.e. the branch of mathematics developed for description of imprecise and ambiguous data and informations. Fuzzy logic is a subject area of this theory and is applied in such fields like control, optimization, decision making support, diagnostics and monitoring, pattern recognition and many others. Presented considerations are also extended by exemplary applications of the fuzzy logic i.a. in electrometry and heating, cooling devices control, mechanical hard disks, image processing and word recognition.
PL
Artykuł omawia wyniki prognozowania wygasłego 15-minutowego szczytowego zapotrzebowania na moc elektryczną w KSE. Badania przeprowadzono przy zastosowaniu klasycznej metody najmniejszych kwadratów bazując jedynie na autoregresyjnym charakterze analizowanej wielkości (bez udziału zmiennych objaśniających). Testy symulacyjne w trybie wygasłym na dobę w przód obejmowały analizy dla wielomianu stopnia drugiego oraz trzeciego dla opóźnień od dwóch do szesnastu dób poprzedzających, a celem artykułu było dobranie najkorzystniejsze ich kombinacji. Analizowane szeregi czasowe obejmowały okres trzynastu lat oraz okres pięciu lat w podziale na dni tygodnia. Otrzymane wyniki prognoz porównano z prognozami naiwnymi. Skuteczność najkorzystniejszej wygasłej predykcji dla wielomianu trzeciego stopnia i opóźnienia 15-dobowego za pomocą klasycznej metody MNK była niższa niż dla prognoz naiwnych.
EN
The paper discusses the results of forecasting the expired 15-minute peak demand for electrical power in the Polish National Power System. The research was carried out using the classical method of least squares based only on the autoregressive character of the analyzed time series, without the participation of explanatory variables. Simulation tests included analyzes for the second and third degree polynomial for delays from two to sixteen preceding days, and the purpose of the article was to select the most favorable combinations thereof. The analyzed time series included a period of thirteen years, a period of five years divided into days of the week. The obtained results of expired forecasts were compared with naive forecasts. The effectiveness of the most favorable expired prediction for the third degree polynomial and the 15 day delay with the classical method of least squares was lower than for the naive prognoses.
PL
W pracy przedstawiony został algorytm doboru struktury elektrowni hybrydowej typu wiatrowo-solarnego. Opisano wybrane elementy struktury zaproponowanej elektrowni. Przedstawiono proces implementacji algorytmu, w tym wykorzystanie kryteriów optymalizacyjnych, które bezpośrednio wpływają na proces doboru paneli fotowoltaicznych i turbin wiatrowych tworzących układ hybrydowy, do zadanego profilu obciążenia. W optymalizacji wykorzystano algorytm genetyczny.
EN
The paper presents the algorithm of selecting the structure of a hybrid wind-solar power plant.. The implementation process was presented, including the use of optimization criteria, which directly affect the process of selection of photovoltaic panels and wind turbines, forming a hybrid system, for the set parameters. A universal genetic algorithm has been used to optimize the system.
PL
W tekście przedstawiono wyniki zastosowania metody MARSplines, należącej do szerokiej grupy metod Data Mining, do prognozowania zapotrzebowania na moc elektryczną w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym. Przedstawiono zmienne objaśniające i ich powiązanie ze zmienną prognozowaną. Zamieszczono ponadto obszerną analizę statystyczną tych zmiennych. Na podstawie przeprowadzonych symulacji w trybie ex post i ex ante sformułowano wnioski dotyczące samej metody oraz wnioski wynikające z czynności prognostycznych.
EN
The article presents the results obtained from applying the MARSplines method, which belongs to a broad group of Data Mining methods, to forecast the electric power demand in the Polish National Power System. Furthermore, the relationship between explanatory variables and the forecasted variable is examined through an extensive statistical analysis. Based on the (ex–post and ex–ante) simulations results a number of conclusions are drawn regarding the method itself and the accuracy of its predictions.
PL
Artykuł prezentuje możliwość skorzystania z metod statystycznych automatyzujących dobór zmiennych objaśniających na przykładzie szczytowego obciążenia dobowego KSE. Testy ex post dotyczyły 10 zbiorów zmiennych objaśniających dla metod statystycznych klasycznych i typu Data Mining. Uzyskana macierz wyników pozwala wstępnie wybrać najkorzystniejszy zbiór zmiennych objaśniających i metodę statystyczną.
EN
The article examines the possibility of using statistical methods for the automated selection of explanatory variables of the daily peak demand in the National Power System. An analysis of 10 explanatory variable sets was conducted through classical and Data Mining methods. The obtained results, which are presented as a matrix of (ex-post) statistical measures, prove to be useful in the selection of the appropriate statistical method and the selection of explanatory variables.
EN
The article attempts to identify environmental conditions for the development of cogeneration companies in Poland. The article systematizes knowledge about environmental regulations which concern this issue. Within the framework of identified environmental conditions, the authors characterize issues related to national legislation that regulates the operation of cogeneration companies, as well as the requirements resulting from European Union and national regulations in this matter. These regulations, directly and indirectly, affect the long-term future of cogeneration companies and the energy sector as a whole. Undoubtedly, in the current state of environmental regulations in force, the key change for a power company such as a cogeneration company is to meet the requirements for the emission of harmful substances. The change was introduced in 2016 as a result of more stringent emission limits and the adoption of the IED (Industrial Emissions Directive). The implementation of recommendations of the BAT (Best Available Techniques) Conclusions in 2017 additionally tightened the required limits. Undeniably, the key period for cogeneration companies will be 2021 as per the implementation of imposed harmful substances emission’s limits. The article comprehensively discusses the conditions that substantially affect the long-term growth of a cogeneration company and are crucial when making assumptions intended to address strategic development issues in the domestic fuel and power sector.
PL
W niniejszym artykule podjęto próbę zidentyfikowania uwarunkowań środowiskowych rozwoju przedsiębiorstwa kogeneracyjnego w Polsce. Artykuł systematyzuje wiedzę o regulacjach środowiskowych w odniesieniu do przedsiębiorstwa kogeneracyjnego. W ramach zidentyfikowanych uwarunkowań środowiskowych autorzy scharakteryzowali zagadnienia związane z krajową legislacją regulująca działalność przedsiębiorstw kogeneracyjnych, jak również wymagania wynikające z regulacji unijnych i krajowych w tym zakresie. Regulacje te, w sposób bezpośredni i pośredni kształtują długoterminową przyszłość przedsiębiorstw kogeneracyjnych i całego sektora energetycznego w Polsce. Bezsprzecznie, w aktualnym stanie obowiązujących regulacji środowiskowych kluczową zmianą dla przedsiębiorstwa energetycznego, jakim jest przedsiębiorstwo kogeneracyjne, jest spełnienie wymagań dotyczących emisji substancji szkodliwych. Zmiana ta wprowadzona została w 2016 roku na skutek zaostrzonych limitów emisyjnych wraz z przyjęciem Dyrektywy w sprawie emisji przemysłowych. Wdrożenie w 2017 roku Konkluzji BAT dodatkowo zaostrzyło wymagane limity. Kluczowy dla przedsiębiorstw kogeneracyjnych będzie rok 2021, w którym zaczną obowiązywać nałożone limity emisji. W artykule zostały przedstawione kompleksowo uwarunkowania, mające decydujący wpływ na długoterminowy rozwój przedsiębiorstwa kogeneracyjnego, co jest istotne przy formułowaniu założeń dla rozwiązywania problemów z obszaru strategicznego rozwoju krajowego sektora paliwowo-energetycznego.
10
Content available A review of the 2018 Polish capacity market auctions
EN
The paper investigates the supply structure of the capacity market in Poland in the coming years. The results of the capacity auctions conducted in 2018 are analyzed for this purpose. Three auctions were held at that time. The products traded in the capacity market are capacity obligations for the following years: 2021, 2022 and 2023. The auctions were organized in accordance with (i) he Act of December 8, 2017 on the Capacity Market and the (ii) Capacity Market Regulations published by the Polish Power Grid. The source of data used in this study is the official information of the President of the Energy Regulatory Office on the final results of the main auctions for 2021–2023 delivery periods. The list of the capacity suppliers who won capacity auctions contains the type of capacity market units, the volume of capacity obligations, the duration of capacity agreements and the business name of the capacity suppliers. The conducted analysis indicates that the auction for 2021 was won mainly by existing units (45.81%) and refurbishing units (33.51%). In subsequent years, the share of existing generating units is significantly higher and amounts to 91.67% for 2022 and 84.54% for 2023. The results of the study carried out in this paper also show that one energy company, being the owner of power generating daughter companies, has a very high share in these capacity auctions. The PGE Capital Group contracted 51.95% for 2021, 69.92% for 2022 and 64.44% for 2023 of the total capacity obligation. The volume amounts to over 70% of their total installed capacity. The obtained results allow one to determine the supply structure of the capacity market in Poland in 2021–2023. The outcomes of this paper also provide input data for further research on the modeling of the Polish energy sector.
PL
Celem niniejszego artykułu jest określenie struktury strony podażowej rynku mocy w Polsce w nadchodzących latach. Analizie poddano wyniki aukcji mocy przeprowadzonych w 2018 roku. W analizowanym okresie przeprowadzone zostały trzy aukcje mocy, na których przedmiotem wymiany handlowej był obowiązek mocowy na następujące lata dostaw: 2021, 2022 oraz 2023. Aukcje zostały przeprowadzone zgodnie z (i) Ustawą o rynku mocy oraz (ii) Regulaminem Rynku Mocy opracowanym przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA. Dane wykorzystane do przeprowadzania analizy przedstawionej w artykule pochodzą z oficjalnych informacji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, zawierających ostateczne wyniki aukcji głównej na lata 2021–2023. Przeprowadzona analiza wskazuje, że aukcję na 2021 rok wygrały głównie istniejące jednostki rynku mocy (45,81%) oraz jednostki modernizowane (33,51%). W kolejnych latach udział istniejących jednostek wytwórczych jest znacznie wyższy i stanowi kolejno: 91,67% dla 2022 roku i 84,54% dla 2023 roku. Wyniki przeprowadzonej analizy wskazują także na znaczący udział jednej grupy kapitałowej, w ramach której znajdują się przedsiębiorstwa wytwarzające energię elektryczną. Największa moc zakontraktowana została przez przedsiębiorstwa należące do Grupy Kapitałowej Polska Grupa Energetyczna PGE SA: 51,95% całkowitego obowiązku mocowego na 2021 rok, 69,92% na 2022 rok i 64,44% na 2023 rok. Wolumen zakontraktowanej mocy wynosi dla każdego okresu dostaw ponad 70% całkowitej mocy zainstalowanej w Grupie Kapitałowej. Otrzymane wyniki analizy umożliwiają określenie struktury strony podażowej rynku mocy w latach 2021–2023 oraz stanowią dane wejściowe do dalszych prac w zakresie modelowania krajowego systemu paliwowo-energetycznego.
EN
Natural resources and the extractive industries play a central role in the economy of developing countries and the lives of nearly half of the world’s population. The increasing demand for oil, gas, and mineral resources has led some countries to prioritize the extractive industries; yet, there is growing empirical evidence that in some cases governments have neglected other sectors of the economy, making them highly dependent and vulnerable to volatile commodity prices. Latin American countries face the challenge of changing their model of primary-export specialization and move away from their dependence on natural resource-intensive exports in order to avoid being vulnerable to commodity cycles. In this context, given the limited literature available on measuring the dependence on the extraction of oil, gas and minerals of the Ecuadorian economy, the objective of this article is to twofold. First, to provide a snapshot of the historical and current situation of Ecuador’s natural resource dependence. Second, to estimate the Extractives Dependence Index (EDI) scores for Ecuador for the years 2003 to 2017. The EDI is a generally accepted method for measuring a country’s aggregate dependence on natural and mineral resources. Based on the EDI scores obtained, we analyze the variation of this indicator and investigate the effect of extractives dependence on the Ecuadorian economy. Results show that despite the government’s significant efforts to diversify Ecuador’s economy, the country has a persistent dependence on the extractive sector.
PL
Zasoby naturalne oraz przemysł wydobywczy odgrywają kluczową rolę w gospodarkach krajów rozwijających się i mają wpływ na niemal połowę populacji świata. Rosnący popyt na ropę naftową, gaz ziemny oraz pozostałe surowce mineralne spowodował, że część krajów stawiana na pierwszym miejscu rozwój sektora wydobywczego, zaniedbując pozostałe gałęzie gospodarki, co może powodować – w obliczu coraz liczniejszych dowodów empirycznych – uzależnienie i wysoką podatność tych pozostałych sektorów na wahania cen surowców. Dużym wyzwaniem dla krajów Ameryki Południowej jest zmiana modelu funkcjonowania gospodarek, nastawionych w pierwszej kolejności na eksport, i odejście od uzależnienia od wydobycia surowców mineralnych, w celu uniknięcia podatności na cykle koniunkturalne, którym podlegają ceny tych surowców. W związku z powyższym oraz z uwagi na ograniczoną liczbę artykułów w literaturze światowej na temat uzależnienia gospodarki Ekwadoru od wydobycia gazu ziemnego, ropy naftowej i innych surowców mineralnych, cel niniejszego artykułu jest dwojaki. Po pierwsze, przedstawienie krótkiego rysu historycznego oraz obecnej sytuacji w obszarze zależności zasobowej Ekwadoru. Po drugie, oszacowanie wartości wskaźnika uzależnienia od przemysłu wydobywczego (Extractives Dependence Index – EDI) dla Ekwadoru za lata 2003–2017. Bazując na otrzymanych wynikach, analizie poddano zmienność otrzymanych wartości oraz zbadano wpływ uzależnienia od przemysłu wydobywczego na gospodarkę Ekwadoru. Wyniki tej analizy wskazują, że pomimo podejmowanych przez rząd Ekwadoru działań na rzecz większego zdywersyfikowania gospodarki, w dalszym ciągu utrzymuje się silne uzależnienie od sektora wydobywczego.
EN
The Polish power generation system is based mostly on coal-fired power plants. Therefore, the coal mining sector is strongly sensitive to changes in the energy sector, of which decarbonization is the crucial one. The EU Emission Trading System (EU ETS) requires power generating companies to purchase European Emission Allowances (EUAs), whose prices have recently soared. They have a direct impact on the cost efficiency of hard coal-fired power generation, hence influence the consumption of hard coal on the power sector. In this context, the objective of this paper is to estimate the hard coal consumption in various regions of Poland under selected forecasts of the EUA price. To investigate this question, two models are employed: - the PolPower_LR model that simulates the Polish power generation system, - the FSM _LR model that optimizes hard coal supplies. Three scenarios differentiated by the EUA price are designed for this study. In the first one, the average EUA price from 2014–2017 is assumed. In the second and third, the EUA prices are assumed accordingly to the NPS and the SDS scenario of the World Energy Outlook. In this study we consider only existing, modernized, under construction and announced coal-fired power generation units. The results of the study indicate that regardless of the scenario, a drop in hard coal consumption by power generation units is observed in the entire period of analysis. However, the dynamics of these changes differ. The results of this analysis prove that the volume of hard coal consumption may differ by even 136 million Mg (in total) depending on the EUA prices development scenario. The highest cumulated volume of hard coal consumption is observed in the Opolski, Radomski and Sosnowiecki region, regardless of the considered scenario.
PL
Polski system wytwarzania energii elektrycznej wciąż bazuje przede wszystkim na jednostkach węglowych. W związku z tym sektor górnictwa węgla kamiennego jest wrażliwy na zmiany zachodzące w energetyce, z których istotną jest zachodzący proces dekarbonizacji. Unijny System Handlu Uprawnieniami do Emisji nakłada na emitentów obowiązek zakupu i przedstawienia do umorzenia uprawnień do emisji, których ceny w ostatnich miesiącach znacznie wzrosły. Ceny te mają wpływ na efektywność ekonomiczną produkcji energii elektrycznej z węgla kamiennego, a zatem bezpośrednio wpływają na jego zużycie w energetyce. W świetle powyższych uwarunkowań, celem niniejszego artykułu jest oszacowanie zużycia węgla kamiennego w poszczególnych regionach Polski w zależności od wybranych prognoz cen uprawnień do emisji. W tym celu wykorzystane zostały dwa modele: - PolPower_LR , który jest długoterminowym modelem krajowego systemu wytwarzania energii elektrycznej, - FSM _LR , który optymalizuje dostawy węgla kamiennego. Opracowano trzy scenariusze badawcze różniące się ścieżkami cen uprawnień do emisji. W pierwszym z nich założono stałą cenę na poziomie średniej z lat 2014–2017. W drugim i trzecim założono ceny zgodnie ze scenariuszami NPS i SDS opublikowanymi w World Energy Outlook. W badaniu uwzględnione zostały jedynie jednostki węglowe: istniejące, modernizowane, w budowie oraz ogłoszone do realizacji. Wyniki analizy wskazują, że niezależnie od scenariusza, w całym okresie analizy obserwowany jest spadek zużycia węgla kamiennego w energetyce. Jednak dynamika tych zmian jest różna, a łączny wolumen zużycia węgla kamiennego może się różnić nawet o 135 mln Mg w zależności od scenariusza. Największy wolumen zużycia węgla kamiennego obserwuje się w powiecie opolskim, radomskim oraz sosnowieckim.
EN
The paper analyzes the impact of potential changes in the price relation between domestic and imported coal and its influence on the volume of coal imported to Poland. The study is carried out with the application of a computable model of the Polish energy system. The model reflects fundamental relations between coal suppliers (domestic coal mines, importers) and key coal consumers (power plants, combined heat and power plants, heat plants, industrial power plants). The model is run under thirteen scenarios, differentiated by the ratio of the imported coal price versus the domestic coal price for 2020–2030. The results of the scenario in which the prices of imported and domestic coal, expressed in PLN/GJ, are equal, indicate that the volume of supplies of imported coal is in the range of 8.3–11.5 million Mg (depending on the year). In the case of an increase in prices of imported coal with respect to the domestic one, supplies of imported coal are at the level of 0.4–4.1 million Mg (depending on the year). With a decrease in the price of imported coal, there is a gradual increase in the supply of coal imports. For the scenario in which a 30% lower imported coal price is assumed, the level of imported coal almost doubles (180%), while the supply from domestic mines is reduced by around 28%, when compared to the levels observed in the reference scenario. The obtained results also allow for the development of an analysis of the range of coal imports depending on domestic versus imported coal price relations in the form of cartograms.
PL
Celem artykułu jest analiza wpływu potencjalnych zmian relacji cen węgla krajowego do importowanego na poziom importu węgla do Polski. Obliczenia zostały wykonane z wykorzystaniem matematycznego modelu polskiego sektora paliwowo-energetycznego, w którym zamodelowano najważniejsze zależności występujące w systemie rzeczywistym. Odzwierciedlone zostały kluczowe relacje pomiędzy dostawcami węgla (krajowe spółki węglowe, kopalnie oraz importerzy) a jego kluczowymi odbiorcami (elektrownie, elektrociepłownie, ciepłownie, elektrownie przemysłowe). Model został rozwiązany numerycznie dla trzynastu scenariuszy badawczych zróżnicowanych względem relacji cen węgla importowanego do krajowego, dla lat 2020–2030. Wyniki uzyskane dla scenariusza, w którym założono ceny węgla importowanego i krajowego (wyrażone w zł/GJ) są równe, wskazują, że poziom dostaw węgla importowanego mieści się w przedziale 8,3–11,5 mln Mg (w zależności od roku). W przypadku wzrostu cen węgla importowanego w stosunku do krajowego, dostawy węgla z importu kształtują się na poziomie 0,4–4,1 mln Mg. Wraz ze spadkiem wartości cen węgla importowanego następuje stopniowy wzrost importu węgla. W scenariuszu, w którym założono o 30% niższą cenę węgla importowanego, jego wolumen jest prawie dwukrotnie większy (180%), podczas gdy dostawy z kopalń krajowych zostają ograniczone o około 28%, w porównaniu do poziomów obserwowanych w scenariuszu referencyjnym. Uzyskane wyniki umożliwiają również analizę zasięgu geograficznego importu węgla do Polski w zależności od relacji cen węgla krajowego do importowanego.
PL
Artykuł prezentuje opis podstaw biologicznych sieci neuronowych, ich modeli, funkcji aktywacji oraz metod uczenia stosowanych w wielu dziedzinach, w tym w sterowaniu układów napędowych. Odpowiednio dobrane i nauczone sieci neuronowe umożliwiają odtwarzanie niedostępnych pomiarowo zmiennych stanu układu napędowego dzięki ich identyfikacji na podstawie określonych sygnałów wejściowych i wyjściowych obiektu lub na podstawie neuromodelowania układu napędowego. Przedstawione w artykule rozważania poszerzono również o przykładowe zastosowania sztucznych sieci neuronowych w innych dziedzinach tj. prognozowaniu, analizie i klasyfikacji danych oraz filtrowaniu sygnałów pomiarowych.
EN
Described is the basic knowledge relating to biological neural networks, their models, activation function and learning methods applied in many areas including driving systems control. Properly selected and taught neural networks enable recovery of the inaccessbile by measurements variables of a driving system condition thanks to their identification on the basis of specified input and output object signals or on the basis of neuromodeling of a driving system. Presented here considerations were also extended by exemplary applications of artificial neural networks in some other areas like forecasting, analysis and classification of data as well as filtering of measurement signals.
EN
The paper discusses the results of historical (ex post) forecasting of the 15-minute peak demand for power in the National Power System (NPS). The study employed the classic least squares method based on the autoregressive nature of the analysed quantity (without explanatory variables) only. Simulation tests in the expired mode (with known value of the forecast variable) for the following day included analyses for 2nd and 3rd order polynomials, for the number of values delayed by from 2 to 16 preceding days, and the purpose of the study was to select their most favourable combinations. The analysed time series covered the periods of 13 years and 5 years divided into weekdays. The forecast results (ex post and ex ante) were compared with naive forecasts (for weekly delays) assuming the assignment of earlier values to the forecast quantities. Effectiveness of the most favourable expired prediction for the 3rd order polynomial and the 15-day delay obtained by the classic least squares method was lower than for the naive forecasts.
PL
W artykule przedstawiono wyniki prognozowania wygasłego (na podstawie ex post) 15-minutowego szczytowego zapotrzebowania na moc elektryczną w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym (KSE). Badania przeprowadzono z zastosowaniem klasycznej metody najmniejszych kwadratów (MNK), bazując jedynie na autoregresyjnym charakterze analizowanej wielkości (bez udziału zmiennych objaśniających). Testy symulacyjne w trybie wygasłym (przy znanej wartości zmiennej prognozowanej) na następną dobę obejmowały analizy dla wielomianu 2 oraz 3 stopnia, dla liczby wartości opóźnionych od 2 do 16 dób poprzedzających, a celem artykułu było najkorzystniejsze dobranie ich kombinacji. Analizowane szeregi czasowe obejmowały okres 13 lat oraz 5 lat w podziale na dni tygodnia. Otrzymane wyniki prognoz (ex post i ex ante) porównano z prognozami naiwnymi (dla opóźnień tygodniowych), zakładającymi przypisanie wartościom prognozowanym wartości wcześniejszych. Skuteczność najkorzystniejszej wygasłej predykcji dla wielomianu 3 stopnia i opóźnienia 15-dobowego za pomocą klasycznej metody najmniejszych kwadratów była niższa niż dla prognoz naiwnych.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.