Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 14

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
Praca opisuje wyniki analiz zawartości fosforu, oznaczonego metodą Egnera-Riehma, w wyciągu 0,1M HCl oraz formy zbliżonej do ogólnej w glebach rekultywowanych hałd pokopalnianych z rejonu Łęknicy. Zawartość oznaczonych form fosforu, z wyjątkiem poziomów wierzchnich, była bardzo niska. Szczególnie niska była zawartość fosforu oznaczonego w wyciągu Egnera-Riehma. Przyczyn tego należy upatrywać w wyjątkowo niekorzystnych właściwościach gruntów, w dużej mierze za sprawą obecności w nich pirytu, silnie zakwaszającego materiał hałdowany.
EN
In presented paper the results of phosphorus content in the post-mining grounds from the Łęknica locality, analyzed with the Egner-Riehm method, in 0,1 M HCl extract and subtotal form have been described. The content of appointed phosphorus forms, with except of top horizons, was very low. Phosphorus form content, appointed in the Egner-Riehm extract has been especially low. Causes of this were exceptionally unfavourable proprieties of soils, in large measure caused by the pyrite presence in them, strongly acidifying dumped material.
2
Content available remote Wpływ wylewu słonych wód poprodukcyjnych na gleby leśne w okolicach Głogowa
PL
Obszary europejskie są w znacznym stopniu zantropogenizowane, nawet na obszarach użytkowanych przyrodniczo. Jednym z wszechobecnych elementów są w tym zakresie sieci przesyłowe. Jednymi z groźniejszych są rurociqgi przesyłające ciecze nieobojętne dla środowiska przyrodniczego. Do takich należą linie przesyłowe zasolonych wód kopalnianych, kierowanych na wylewiska. Rozszczelnienia tych rurociqgów powoduje dewastację środowiska gruntowo-wodnego, flory i fauny. Problemem jest czas oddziaływania. Trzeba pamiętać, że przebieg tych linii jest na ogół podziemny, a efekty rozszczelnienia widać dopiero po zamieraniu roślin głębiej korzeniących się. W tym czasie gleby i ich materiały macierzyste są w znacznym stopniu zmienione chemicznie i fizycznie. Zmniejsza się przepuszczalność gleb, zwiększa przewodność elektryczna, degradacji ulega sorpcja glebowa, a równowaga jonowa ulega daleko posuniętemu naruszeniu.
EN
European areas are in high level antropogenic transformed, even on covered with green areas. The nets are in this range one of ubiquitous elements. One from more dangerous pipelines are these sending not indifferent for natural environment liquids. To such pipelines belong these transported salted mine waters, steered to the lagunes. Damages of these pipelines causes the devastation of ground-water environment, flora and fauna. The problem is the time of influence. It should be remembered that course of these lines is mainly on underground, and visible effects of damges are after decay of more deeply rooting plants. In this time soils and their parent materials are in considerable degree chemically and physically altered. The penetrability of soils is gets smaller, electric conductivity enlarges, soil sorption undergoes and ion equilibrium goes violated.
3
PL
W rezultacie niekontrolowanego wypływu słonych wód kopalnianych z rurociągów je transportujących następuje degradacja, a nawet dewastacja gleb. Tym samym, z mocy prawa, podlegają one rekultywacji - szeregowi działań przywracających im funkcjonalność. Działania rekultywacyjne są zróżnicowane przy różnym składzie granulometrycznym gleb. W artykule opisana jest sytuacja rekultywacji zasolonych gleb gliniastych. Wskazano nawet wobec nich możliwość użycia technik oczyszczania in-situ. Warunkiem jest sprawna sieć melioracyjna, a w przypadku okresów suchych możliwość deszczowania obszaru.
EN
In result of uncontrolled outflow of salty mine waters from pipelines it transporting follows the degradation, and even the devastation of soils. These situations are subject, with power of law, of the soils reclamation - the row of workings restoring them the functionality. The granulometric compound of soils cause diversification of reclamation techniques. The situation of salted clay soils reclamation has been described in article. In the paper has been showed the possibility of in-situ reclamation technique use. The main necessities are efficient meliorative net and in case of dry periods the possibility of area irrigation.
PL
Środkowe Nadodrze to jeden z rejonów Polski, które będąc w znacznym stopniu zalesionymi, nadal posiadają dużą powierzchnię ugorów i odłogów, także na glebach dobrych klas. Te z kolei są częściowo wadliwe z punktu widzenia chemizmu (zanieczyszczenie, głównie metalami ciężkimi i rzadziej pochodnymi ropy naftowej). Wskazuje to na konieczność poszukiwania dla tych terenów sensownego sposobu zagospodarowania. O ile najsłabsze gleby powinny być w dalszym ciągu zalesiane, o tyle dla pozostałych przyszłością mogą być uprawy roślin technicznych - nie przeznaczonych na spożycie. Ponadto ze znacznej obszarowo produkcji roślinnej powstają różnego rodzaju odpady (kora, trociny, masa zielona). Materiały te powinny być wykorzystane w rolnictwie, leśnictwie, ogrodnictwie, po analitycznym ustaleniu ich przydatności.
EN
Middle Odra Land this one of Polish regions, which being in considerable degree afforesed, they possess still the large surface of fallows and the fallow lands, also on soils the good classes. These in turn are partly defective with point of sight of chemism (the dirt, mainly with heavy metals and more seldom the derivatives of petroleum). This shows on searches necessity forthese terrains of sensible way of the use implements. If the weakest soils should be still afforesed, the better ones should be farmed, using technical plants - not designed on consumption. Moreover, from considerable widespread vegetation, wastes masses are produced in hight amounts (bark, sawdusts, green mass).These materials should be used in agriculture, forestry and gardening, after analytic proof their usefulness.
5
Content available remote Mikroelementy w pokopalnianych gruntach w rejonie Łęknicy
PL
W pracy przedstawiono zmiany zawartości mikroelementów w pokopalnianych gruntach w rejonie Łęknicy. Zawartość mikroelementów w opisywanych gruntach była bardzo niska [...]. Po zastosowaniu wapna tlenkowomagnezowego, pochodzącego z huty cynku zaobserwowano zmianę zawartości manganu, cynku, miedzi i ołowiu w gruntach [...]. W próbkach gruntu pobranych po dwudziestu latach rekultywacji leśnej, największą zawartość mikroelementów odnotowano w ściółce leśnej [...]. Zaobserwowano wyraźne zmniejszenie zawartości tych pierwiastków wraz z głębokością.
EN
In the paper were introduced changes of microelements content in the post-mining grounds in Łęknica region. The content of microelements in described ground material was very low [...]. After use of magnesium lime from zinc mill the change of content of Mn, Zn, Cu and Pb in grounds was noticed [...]. In the samples, taken after 20 years of forest reclamation, the largest content of microelements in duff has been noted [...]. Decrease of content with ground depth was clearly observed.
EN
The post-mining area in the Łęknica vicinity is covered with Miocene sediments, mainly loamy sands containing pyrite. As part of the reclamation process, described area have been afforested, mainly with Scotch pine. The recultivation results were in many places highly unsatisfactory, because of nutrients deficiency on the trees appearance. A field experiment applying combinations of N, P and K with each element applied at different rates (N - 100, 200, 400 kg'ha-1, K - 160, 320 kg'ha-1, P - 70, 140 kg'ha-1) was carried out. After four years it was clear, that the growth of pine seedlings depends mainly from nitrogen application, which 100 kg N ha-1 yearly sufficient to achieve good growth. During the first year after additional fertilizer application the soil surface between pine seedlings rows was covered fully with grass and other plant species. The pine needles became dark green color and were longer and heavier. In the following 3 years the annual growth of fertilized trees was much higher. The N-content in the pine needles increased proportionally to needle weight and N fertilization, from 1,2-1,3% N in the "0" combination to over 2,0% N in the heavily fertilized plots. The elevated doses of K and P did not change the P and K content of the needles. AIso the Ca and Mg concentration in the needles were not dependent from the fertilization level. The heavy metal concentration was typical for clean areas, although the soil became a quite large amount of these elements with the waste lime from zinc smelter.
PL
Powydobywcze hałdy w okolicy Łęknicy pokryte są utworami mioceńskimi, o składzie piasków gliniastych, zawierającymi piryt. Rekultywację hałd prowadzono w kierunku leśnym, z użyciem sosny zwyczajnej jako wiodącego gatunku. Zastosowana technologia rekultywacyjna okazała się nie satysfakcjonującą, z uwagi na pojawienie się silnych deficytów składników pokarmowych dla roślin. Przeprowadzono pilotażowe doświadczenie polowe z różnymi dawkami N, P i K (N - 100, 200, 400 kg'ha-1, K 160, 320 kg'ha-1, P - 70, 140 kg'ha-1). Już po czterech latach stało się jasnym, że wzrost i rozwój sosny zależy przede wszystkim od nawożenia azotowego, a dawka 100 kg N ha-1 rocznie wydała się wystarczającą. Zaobserwowano przy tym w pierwszym roku doświadczenia pokrycie całego obszaru nawożonego azotem roślinnością zielną. Sadzonki sosny staly się mocniejsze, ciemno zielone i mialy lepsze przyrosty. Następne trzy lata jeszcze istotniej zróżnicowały poletka na korzyść nawożonych azotem. Zwiększyła się też zawartość N w igłach, z 1,2 - 1,3% N w kombinacji "0" do ponad 2,0% N przy maksymalnej dawce azotu. Wzrost nawożenia PK nie wplynął na pobieranie P i K przez rośliny. Także w odniesieniu do Ca i Mg zaobserwowano podobny brak reakcji. Zawartość w materiale roślinnym metali ciężkich była typowa dla roślin czystych obszarów, pomimo wniesienia do gruntu znaczących ich ilości z wapnem odpadowym.
EN
Miocene sediments, collected during brown coal excavation, have generally mechanical composition of loamy sand. The most negative feature of them is a very low pH-value, in a consequence of pyrite-oxidation. 20 years after technical reclamation and dump areas afforestation, a lew conclusions about effects of the reclamation have been drawn: 1). The soil material in layer from 1 to 2 m deep is not homogenous. The layer from 0 to 20 cm is more homogenous as the result of mechanical cultivation before the sowing; 2). After the slopes leveling intensive erosion processes have been occurred. About 25% of the total area has been damaged by water erosion. This effect should be connected with the absence of plant-cover; 3). Soil-formation is related to anthropogenic activity, especially intensive liming, mineral fertilizing and afforestation. The influence of afforestation on soil is yet not very high. Clearly visible is a thin duff-layer (Ao)- about 1 cm; 4). Nevertheless the heavy machines using during leveling, physical and water properties of the soils are quite good; 5). The high lime doses (35-50 Mg ha-1) causing rising the pH of top-soil-material (20-30 cm deep) to the value about 5-8. The soluble forms of Ca and Mg have been elevated considerably; 6). The mineral fertilizing has caused an increase in the available forms ol K and P; 7). In the effect of waste lime use (from the smelting work) a distinct increase of the heavy metal content in the soil (especially Cu, Pb, Zn, Cd, Mn and Co) has been noted.
PL
Depozyty mioceńskie hałdowane w trakcie wydobycia węgla brunatnego w okolicy Łęknicy mają na ogól skład granulometryczny piasków gliniastych. Ich najbardziej negatywną wlaściwościąj est niskie pH, w wyniku utleniania nagromadzonego pirytu. Po 20 latach rekultywacji można wysnuć kilka zasadniczych wniosków co do zastosowanej technologii: 1). Materiał jest niejednorodny do głębokości 1-2 m p.p.t. Poziom wierzchni (0-20 cm) jest bardziej jednolity w następstwie zastosowanej agrotechniki; 2). Skarpy, po ich wstępnym uformowaniu, podlegają silnym zjawiskom erozyjnym. Okolo 25% powierzchni ogólnej bylej kopalni jest obecnie erozyjnie zdewastowana. Zjawisko to łączyć należy z nienależytą pokrywą roślinną; 3). Proces glebotwórczy na hałdach jest antropogenicznie sterowany, głównie poprzez wapnowanie, nawożenie mineralne i zasiedlenie roślinnością. Oddziaływanie glebotwórcze lasu do tej pory nie jest bardzo znaczące. Wyraźny jest poziom ściółki (O) - o miąższości okolo 1 cm; 4). Pomimo użycia w fazie technicznej rekultywacji ciężkiego sprzętu budowlanego, wlaściwości fizyczne gruntów są niezłe; 5). Wysokie dawki wprowadzonego wapna (35-50 Mg.ha-1) spowodowalo wyraźne podniesienie pH w poziomach wierzchnich (do 20-30 cm) do wartości 5-8. Formy dostępne dla roślin Ca i Mg także wzrosły; 6). Minerlane nawożenie spowodowało skok zawartości przyswajalnych form K I P; 7). W rezultacie zastosowania jako wapna materiału odpadowego z huty cynku, odnotowano wzrost zawartości w gruntach Cu, Pb, Zn, Cd, Mn and Co.
8
Content available remote Erozja zwałowisk pokopalnianych w rejonie Łęknicy
PL
Praca przedstawia właściwości fizyczne i chemiczne utworów glebowych byłej Kopalni Węgla Brunatnego "Przyjaźń Narodów" w rejonie Łęknicy. Niekorzystne dla roślin właściwości oraz niewłaściwie wykonane prace rekultywacyjne na omawianym terenie były przyczyną wystąpienia silnej wodnej erozji powierzchniowej oraz erozji wąwozowej.
EN
Paper presents the physical and chemical proprieties of soil on the heaps of former lignite mine "The friendship of Nations", in Łęknica region. Unfavourable for plants proprieties of grounds as the consequence of wrong executed reclamation works on described terrain were the cause of strong superficial water erosion as well as ravine erosion.
9
Content available remote Efekt rekultywacji leśnej składowiska kory w okolicy Olbrachtowa k/Żar
PL
W miejscowości Olbrachtów koło Żar przeprowadzono rekultywację wyrobiska po wydobyciu gliny przez zasypanie go do poziomu terenu otaczającego odpadami drzewnymi z przewagą kory sosnowej. Po wyrównaniu spychaczami, odpady przykryto 20 cm warstwą gliny, a następnie posadzono świerki. Badania przeprowadzone po 10 latach wykazały minimalne zmiany w składowisku kory, a nasadzenia drzew były przygłuszone przez bujnie rosnące trawy i inne rośliny zielne.
EN
In the vicinity of Olbrachtów near Żary reclamation of clay excavation was carried out by filling them up with wood wastes, mainly pine bark. After levelling the surface with bulldozers, 20 cm of clay was spread out and after this the spruce cutting were planted. The investigations have shown, that after 10 years only small changes in the "soil" sections occur, and the spruce seedlings were still overgrowth by grasses and herbs.
PL
W pracy przedstawiono zmiany zawartości ogólnych form wybranych składników pokarmowych oraz przyswajalnego fosforu i potasu w gruntach powstałych na terenach poeksploatacyjnych byłej kopalni kruszywa budowlanego w Dobroszowie Wielkim. Badano wpływ nawożenia mineralnego oraz dwu głębokości orek. Zastosowane czynniki istotnie zmieniały zawartości ogólnych form większości składników. Zmiany zawartości form przyswajalnych były mniejsze.
EN
The changes of total and available forms as a result of agricultural remediation of stripping material from gravel pit are presented. The influence of mineral fertilization of ploughing depth were examined. The two amount of potassium and phosphorus. The two factors changed significantly the total amount of potassium and phosphorus. The changes of available forms of K and P were lower.
PL
W glebach teras zalewowych rzeki Odry w okolicy Huty Miedzi "Głogów" oraz Bytomia Odrzańskiego oznaczono zawartość Pb, Cd, Zu i Cu. Przy Hucie Miedzi "Głogów" gleby znajdowały się w zasięgu emisji pyłów metalonośnych tego zakładu, a koło Bytomia Odrzańskiego były one poza zasięgiem tych zanieczyszczeń. O ile zawartość miedzi i ołowiu w glebie w Bytomiu Odrzańskim była wyraźnie niższa, to poziom zanieczyszczenia ich cynkiem i kadmem nie różnił się od gleb okolic huty. Wskazuje to na wpływ zanieczyszczeń niesionych przez wodę również z innych źródeł.
EN
In the soils of the flooded terrace of the Odra river in the vicinity of Copper Smeltery "Głogów" and Bytom Odrzański the contens of Pb, Cd Zn and Cu were determined. By the copper smelter the soils were under the influence of the dust pollution from this plant, but in Bytom Odrzański the was not the case. The cooper and lead content was in Bytom Odrzański distincly, lower as near the copper smelter however, the zinc and cadmium content did not differ in the both localities. It is the evidence, that the river water transported this more soluble pollutants from beside copper smelter "Głogów".
12
Content available remote Gleby parku przypałacowego w Zaborze
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań gleb występujących na terenie parku przypałacowego w Zaborze. Wiercenia gleb wykonanych w siatce 50 x 50 m pozwoliły ustalić zasięg poszczególnych gleb. W pobranych z profili próbach określono właściwości fizyko-chemiczne. Ustalono, że geneza gleb w parku była ściśle związana z poziomem wody gruntowej.
PL
Znaczne obszary mad użytkowanych rolniczo w dolinie rzeki Bóbr zostały zniszczone w wyniku eksploatacji na wielką skalę kruszywa budowlanego. Po zabiegach rekultywacyjnych, które polegały na zasypaniu wyrobisk kruszywem odpadowym, wyrównaniu ich powierzchni, a następnie rozplantowaniu na tak przygotowane podłoże 50-200 cm warstwy uprzednio zhałdowanego nadkładu, okazało się że plony roślin uprawnych były bardzo niskie. Wykonane badania terenowe i laboratoryjne wykazały, że w toku rekultywacji technicznej nastąpiło nadmierne ubicie gleby w całej, ukształtowanej ze zhałdowanego materiału warstwie. Wyrazem tego stanu są wysokie wartości gęstości objętościowej, przekraczające często 1,8 g/cm3, bardzo niska przepuszczalność wodna i niska porowatość powietrzna. Stan ten nie uległ zmianie w ciągu 12 lat od chwili zakończenia prac rekultywacyjnych.
14
Content available remote Stan użytków rolnych i leśnych na Środkowym Nadodrzu rok po powodzi 1997 roku
PL
Mimo, że powodzie należą do zjawisk naturalnych, nie wystarczyło roku, aby warunki przyrodnicze na terenach popowodziowych wróciły do stanu wyjściowego. Przyczyną tego była wielkość powodzi i jej długotrwałość oraz użytkowanie terenów nadrzecznych nie uwzględniające możliwości wystąpienia zalewów.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.