W artykule podjęto analizę procesów rozwojowych wywołanych na obszarach poddanych wysokiej presji inwestycyjnej, spowodowanej oddziaływaniem centralnych terenów aglomeracji oraz lokalizacji przy obszarze morskim. Przedstawiono tło problemowe, a także przykłady interwencyjnych działań naprawczych zastosowanych w studiach gminnych, które mają na celu poprawę jakości przestrzeni tych obszarów.
EN
In this article it was analyzing development processes caused in areas subject to high investment pressure, caused by the impact of the central urban areas and the location of the maritime area. Illustrated background problem, as well as examples of intervention activities in texts of planning documents, that are aimed at improving the quality of the space in these areas.
Once per term of office, local authorities, according to the bill on spatial planning, have to fulfill obligation to assess the adequacy of spatial development study, in Polish – studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (referred furthermore to as SUiKZP), as well as master plans (respectively, MPZP) which form the legislative reference for development in a community. The assessment is defined in a general way, and thus most often its elaboration is perceived as a response to legal obligation. Such an assumption frequently converts the assessment and its generative procedure into reduced, void content, being result of intentionally limited expectations of local authorities. It produces documents devoid of purpose, and hence, of sense, too. There are many communities which attempt to use this assessment as monitoring tool, means to diagnose the status of the environment approximately every four years. The assessment of validity of study approaches multiple issues including coherence of master plans with overall policy, number of petitions and applications to alter of regulations imposed by SUiKZP, accordance with current legal framework or timely guidelines. Meanwhile one should remember that basic principles of spatial order should not be the product of reactive planning, known also as ad hoc planning. The assessment should create opportunity for a community to reflect on the foundations of spatial policy, on diagnosis of negative tendencies, and indication of means to overcome problems as well as establish long-term planning perspective. The team of authors consists of representatives of three distinct academic centers. Their work refers to the methodology of the assessment of validity of spatial development study. Starting from basic information on status of space in a community, the paper displays elements which are not explicitly indicated in the bill, but are compulsory to acquire continuity of conceptual thoughts related to spatial order and sustainable development. It discusses authors' approach to the assessment, the way it is structured, and its final, preferred role seen in reference of SUiKZP. The study should follow the traces marked in the assessment in order to achieve joint positive impact of both documents.
PL
Raz w trakcie trwania kadencji władze samorządowe zobligowane są przepisami ustawy do przeprowadzenia oceny aktualności zapisów studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (SUiKZP). Ocena taka ma dość ogólnie sformułowany zakres i w związku z tym staje się najczęściej dokumentem realizującym wymóg wynikający z przepisów. Takie zorientowanie procedury, widoczne w niekiedy patologicznie okrojonych oczekiwaniach samorządów co do zawartości opracowania, odziera ocenę z celu, a zatem i sensu. Wiele gmin traktuje ją z kolei jako narzędzie monitoringu, sposób diagnozowania stanu mniej więcej co cztery lata. Ocena aktualności wskazuje na zgodność aktualnych miejscowych planów zagospodarowania ze studium, na skalę wniosków, których postulatem jest zmiana studium, na skalę konieczności odwzorowania nowych przepisów i wytycznych. Tymczasem podstawowe kwestie dotyczące ładu przestrzennego nie mogą być pochodną planowania reaktywnego, nazywanego niekiedy planowaniem ad hoc. Ocena powinna być dla gmin przede wszystkim okazją do refleksji nad fundamentami polityki przestrzennej, diagnozą złych tendencji i wskazaniem środków do ich przezwyciężenia. Zespół badawczy złożony z reprezentantów trzech ośrodków akademickich odnosi się w pracy do kwestii metodologii konstruowania oceny aktualności studium w sposób budujący podstawowe informacje o stanie przestrzeni. Demonstruje elementy niedopowiedziane w ustawie, a konieczne, by opracowanie mogło być sposobem na utrzymanie ciągłości myśli koncepcyjnej związanej z kształtowaniem ładu i zrównoważonego rozwoju. Prezentuje autorską metodą kompilowania oceny oraz ostatecznie jej preferowaną rolę wypełnianą względem studium, które bezwzględnie powinno podejmować wątki określone w ocenie.
Artykuł przedstawia badania związane z poszukiwaniem metody pozwalającej na oszacowanie tempa rozwoju zabudowy rezydencjonalnej w oparciu o analizę struktury czynników ze szczególnym uwzględnieniem uwarunkowań lokalnych. Próba badawcza skoncentrowana jest na puli obszarów dedykowanych pod obiekty mieszkaniowe, z silnym naciskiem na jednorodzinnej, objęte w okresie obserwacji planami miejscowymi. Odnosi się to do diagnozy silnego wpływu aktów normatywnych i planowanych inwestycji, często pomijanych w prognozach bazujących na ekstrapolacji.
EN
The paper focuses on the search for assessment method determining the pace of the development of residential areas on multi-factor analysis acknowledging local conditions of an area. The research examines areas assigned for the construction of residential buildings, particularly single-family detached housing, and having master plan during the period of their observation. It aims at diagnosing the strong influence of legal acts and planned developments, which are often omitted in extrapolation-based forecasts.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.