Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Pospolita kopalina i jej "niepospolite" dokumentowanie

Myszka R., Górecki J., Sermet E.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2015

|

R. 56, nr 2

15--25

PL

Rola i znaczenie dokumentacji geologicznych są trudne do przecenienia w przypadku wszystkich typów złóż, zarówno kopalin o znaczeniu strategicznym jak i występujących powszechnie. Prawidłowe dokumentowanie złóż stanowi podstawę projektowania zagospodarowania złóż i racjonalnej gospodarki złożem. W świetle tego muszą budzić sprzeciw przykłady niestarannych lub fałszywych opisów złóż, błędów dokumentowania o charakterze subiektywnym wynikających z formalnego traktowania obowiązku dokumentowania, słabej wiedzy fachowej i naruszenia zasad etyki zawodowej. Przykłady uchybień w tym zakresie – przedstawione w niniejszym artykule – dotyczą m.in. sposobów niefrasobliwej prezentacji granic złoża, złego opróbowania i nieprawidłowego opisu rodzaju i jakości kopaliny oraz błędów obliczenia zasobów. Pokazano również wątpliwej jakości profile otworów, mapy i przekroje geologiczne.

EN

The role and rank of geological reports are very fundamental for all types of deposits: strategic and ordinary minerals. Correct documenting decides on planning of mining activity and rational management of deposits. Objecting is aroused if careless, unreliable or false descriptions of deposits and numerous subjective errors of documenting happen. This is the fatal consequence of formal treatment of obligations, weak professional knowledge and violation of ethical norms. The paper presents some example of such insults. It applies to carefree presentation of deposit boundaries, bad sampling and incorrect description of mineral type and quality, and errors of reserve estimation. Attention is also drawn to the doubt boreholes profiles, maps and geological cross-sections.

2

Charakterystyka surowcowa odpadu eksploatacyjnego z kopalni piaskowca w Wysoczanach (woj. podkarpackie)

Panna W., Wyszomirski P., Myszka R.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2014

|

nr 88

183--194

PL

Badaniom zostały poddane cztery próbki łupka krośnieńskiego, pochodzącego z kopalni piaskowca krośnieńskiego w Wysoczanach (woj. podkarpackie). Dwie z nich stanowiły frakcję odpadową po kruszeniu surowca (z wkładkami łupków), natomiast kolejne pochodziły z przeławiceń łupków, towarzyszących pokładom piaskowca. Głównym kryterium doboru próbek była zawartość smektytu, którą wyznaczono spektrofotometryczną metodą sorpcji TETA Cu(II). W najbardziej zasobnej w ten minerał próbce wyniosła ona ponad 8%. Szczegółową charakterystykę surowcową tej próbki przeprowadzono przy użyciu takich metod jak: analiza rentgenograficzna, spektroskopia w podczerwieni, analiza termiczna oraz analiza chemiczna i granulometryczna. Badania fazowe wykazały, że kopalina zawiera około 30% minerałów ilastych. Są one reprezentowane przez minerały grupy smektytu i chlorytu oraz illit. Szczegółowe badania rentgenograficzne - przeprowadzone według procedury zaproponowanej przez Brindley'a i Browna (1980) - wykazały, że smektyty mają charakter wapniowo-magnezowy, zaś chloryty są reprezentowane przez odmianę pęczniejącą i niepęczniejącą. Minerałami nieilastymi są natomiast kwarc, kalcyt i dolomit. Wykonane wstępne badania wskazują na możliwość wykorzystania odpadów eksploatacyjnych z kopalni piaskowca w Wysoczanach jako materiału hydroizolacyjnego do uszczelniania lokalnych składowisk odpadów komunalnych.

EN

Investigations were carried out on four samples of the Krosno shale, collected in the Wysoczany quarry of the Krosno sandstones (Podkarpackie Voivodeship). Two of them represent a fraction discarded after crushing of the sandstone with insets of shales, two others were sampled directly from the shale insets in the sandstone. The major criterion of sample selection was the content of smectite, determined with the TETA Cu(II) sorption spectrophotometry. In the sample richest in smectite its content is above 8%. The list of methods used to characterize this sample in details includes X-ray analysis, infrared spectroscopy, thermal analysis, chemical analysis and grain size analysis. The phase methods indicate that the raw material contains about 30% of clay minerals, represented by the minerals of the smectite and chlorite groups and illite. Detailed X-ray studies conducted following the method of Brindley and Brown (1980) have revealed that the smectites represent the calcium-magnesium variety, while the chlorites belong to the swelling and non swelling varieties. The clay minerals are accompanied by quartz, calcite and dolomite. Preliminary investigations on utilization of the exploitation waste from the sandstone quarry in Wysoczany point to its suitability as a waterproofing material for sealing minor landfills of communal waste.

3

Charakterystyka surowcowa kopaliny ilasto-krzemionkowej ze złoża Dylągówka–Zapady (polskie Karpaty fliszowe)

Panna W., Wyszomirski P., Myszka R.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2014

|

T. 30, z. 2

85--102

PL

Badaniom zostały poddane trzy próbki z nieeksploatowanego dotąd złoża Dylągówka–Zapady. Charakterystyka surowcowa tych próbek, pochodzących z różnych głębokości złoża, polegała na określeniu ich składu fazowego (przy użyciu takich metod jak: analiza rentgenograficzna, spektroskopia w podczerwieni oraz analiza termiczna), składu chemicznego, ziarnowego oraz określenia właściwości sorpcyjnych. Badania te wykazały, że kopalina w przekroju pionowym złoża wykazuje zmienny skład chemiczny i mineralny, aczkolwiek generalnie jest zasobna w minerały grupy smektytu (montmorillonit). Zawartość tego minerału ilastego mieści się w przedziale 28–43%. Kolejną fazą mineralną, która ma istotny wpływ na właściwości technologiczne omawianej kopaliny jest opal. Obecność tej fazy krzemionkowej została potwierdzona analizą rentgenograficzną i termiczną. Stwierdzono, że w próbkach pobranych z różnych głębokości złoża występuje zarówno opal-A jak i opal-CT. Ponadto, w próbce pobranej z nadkładu złoża, stwierdzono także obecność innego minerału wykazującego właściwości sorpcyjne, tj. zeolitu (klinoptilolit). Z występowaniem w badanej kopalinie podwyższonej ilości smektytów, opalu i zeolitów, wiąże się jej wybitna drobnoziarnistość i dobre właściwości sorpcyjne, co predysponuje ją do wykorzystania jako sorbentu różnego rodzaju zanieczyszczeń.

EN

Examinations were carried out on three samples from the as yet unexploited Dylągówka–Zapady shale deposit. The samples represent various horizons of the deposit, from which the following characteristic features were determined: phase composition (using XRD analysis, infrared spectroscopy IS, and thermal analysis), chemical composition, grain-size distribution, and sorption properties. The results prove that the shales show vertical variability with respect to their chemical and mineral compositions, being generally rich in the minerals of the smectite group (montmorillonite). The content of this mineral ranges from 28 to 43%. The next mineral phase that significantly affects the technological properties of the prospective commodity is opal. This siliceous compound was identified with the XRD and DTA methods as two phases, i.e., opal-A and opal-CT. Additionally, in a sample collected from the overburden of the deposit, another mineral with sorption properties, i.e., clinoptilolite (group of zeolites), has been identified. The presence of higher amounts of smectite, opal, and zeolite results in the considerably fine grain size of the rocks as well as good sorption properties, being a potential sorbent of contaminants of various kinds.

4

Problemy klasyfikacji zasobów i ich racjonalnego wykorzystania w projektach zagospodarowania złóż kopalin skalnych

Myszka R., Ostrowski P.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2013

|

R. 54, nr 2

12--18

PL

Podział zasobów geologicznych złoża na przemysłowe i nieprzemysłowe jest jednym z głównych zadań projektu zagospodarowania złoża (PZZ). Wskazano na potrzebę zwiększenia roli PZZ jako przepisu na racjonalną gospodarkę złożem w granicach dokumentacyjnych, a nie tylko wyznaczonych dla potrzeb eksploatacji. Aktualne wymagania w zakresie klasyfikacji zasobów w PZZ ograniczają się wyłącznie do wymogu podziału zasobów geologicznych na przemysłowe i nieprzemysłowe oraz określenie strat i zasobów operatywnych. W tych ramach możliwe są znaczne rozbieżności interpretacyjne, tym bardziej, iż nie są sformułowane żadne wymagania zawodowe wobec autorów. W opracowaniu przedstawiono dyskusję wybranych problemów z zakresu tych rozbieżności oraz zilustrowano je praktycznymi przykładami. Zwrócono także uwagę na błędy popełniane przez twórców PZZ w zakresie geometryzacji brył poszczególnych kategorii zasobów oraz obliczania ich ilości.

EN

The division of geological deposits into appropriate categories is one of the main tasks of the deposit development plan (PZZ). In the article we describe the need to enhance the role of PZZ for rational management of deposit in all appointed border in the documentation, not just this part of the deposit which is designated for the exploitation. Current requirements for the classification of resources in the PZZ shall be limited solely to the requirement of the division of geological resources for industrial and non-industrial and determination of loss and operative resources. In this framework considerable discrepancies of interpretation can be observed, the more that they are not formulated any professional requirements to the authors. The paper presents a discussion of selected issues from the scope of the discrepancy and it is illustrated with practical examples. Attention is also drawn to the errors committed by the authors of PZZ, especially during appointing the geometric block shapes of individual categories of resources and calculating their volumes on this basis.

5

Uwarunkowania rozwoju regionalnego rynku kruszyw naturalnych na przykładzie Małopolski

Galos K., Myszka R.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2005

|

Vol. 109, nr 41

35-51

PL

Scharakteryzowano strukturę bazy zasobowej kruszyw naturalnych w województwie małopolskim oraz stopień jej zagospodarowania. Poddano analizie trendy rozwoju produkcji kruszyw naturalnych w tym regionie, omawiając rejony koncentracji eksploatacji oraz najważniejszych regionalnych dostawców. Przedstawiono także strukturę asortymentową kruszyw naturalnych wytwarzanych w regionie. Scharakteryzowano uwarunkowania dalszego rozwoju produkcji w regionie w aspekcie długookresowej wystarczalności zasobów w obrębie województwa i dostępności do udokumentowanych złóż, a także działania na rzecz rozwoju bazy zasobowej tych kopalin.

EN

The paper characterizes structure and level of development of reserve base of natural aggregates in Małopolska region. Tendencies of production development, regions of production concentration, regional key players and assortment structure of production, are presented. Level of regional demand is estimated, together with centres of consumption and importance of interregional exchange of natural aggregates. Finally, conditions of further development of regional natural aggregates production are characterized, as well as possible activity for growth of regional reserve base of natural aggregates.

6

Prognozowanie, dokumentowanie i ochrona złóż w warunkach gospodarki rynkowej

Nieć M., Myszka R.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2000

|

R. 42, nr 2-3

1-23

PL

Ochrona złóż kopalin stanowić powinna element zarządzania przestrzenią i gospodarowania środowiskiem. Powstające na tym tle konflikty powinny być rozwiązywane przy uwzględnieniu, że złoża są nieodnawialne i ściśle pprzestrzennie umiejscowione. Ochrona złóż obejmuje przeciwdziałanie nieracjonalnemu zagospodarowaniu obszaru ich występowania, które może uniemożliwić ich eksploatację i przeciwdziałaniu niewłaściwemu wykorzystaniu złóż eksploatowanych, polegające na racjonalnej gospodarce ich zasobami. Dotychczas brak jest wypracowanych metod realizacji postulatów. Ochrona złóż niezagospodarowanych wymaga określenia obszarów perspektywnego ich występowania i ich warolyzacji jako obiektów i obszarów chronionych. W przypadku złóż zagospodarowanych konieczne jest sprecyzowanie kryteriów ekonomicznych racjonalności ich wykorzystania.

EN

Deposit protection should be an element of space management and environment management. The conflicts appearing in this aspect should be solved taking into account that deposits are not renewable and strictly connected to their localization. The protection of deposits includes the prevention from irrational management of the area which can disable their exploitation as well as preventive actions connected with wrong utilization of exploited deposits, consisting in balanced management of their resources. Up to now there are no elaborated methods of the implementation of the description of their future range and their valorization as protected objects and areas. In the case of managed deposits it is necessary to define specific economic criteria for their rational utilization.