Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wieloskładnikowe nawozy mineralne a zasobność gleby po uprawie buraka cukrowego

Dojss D., Pużyński S., Stankowski S., Gibczyńska M.

Inżynieria Ekologiczna

|

2018

|

Vol. 19, nr 3

17--22

PL

Przy wyborze nawozu wieloskładnikowego, poza składem chemicznym i wzajemnymi proporcjami między składnikami, należy uwzględnić czynniki agrotechniczne. Stosując nawozy wieloskładnikowe, należy zatem z całego asortymentu dostępnych produktów wybrać nawóz najlepiej dostosowany do potrzeb pokarmowych roślin i do występujących warunków glebowych. Istotne znaczenie ma również analiza efektywności ekonomicznej nawożenia. Celem realizowanych badań była analiza wpływu, na zmiany zawartości makroskładników, w glebie po uprawie buraka cukrowego, mineralnych nawozów wieloskładnikowych producentów polskich i zagranicznych. Analizowano również wpływ zróżnicowania dawek zastosowanych nawozów produkcji: białoruskiej, rosyjskiej i polskiej. Doświadczenie zrealizowano w latach 2014-2017 w miejscowości Lipnik. Rośliną doświadczalną był burak cukrowy odmiany NATURA KWS. W badaniach porównywano dwa czynniki: I. czynnik - 3 nawozy mineralne wieloskładnikowe, produkcji białoruskiej (A), rosyjskiej (B) i polskiej, czyli Polifoska 9 (C). II. czynnik - 3 dawki nawożenia (minimalna, optymalna, maksymalna, które wynosiły odpowiednio, 2,0 4,0 i 6,0 dt na hektar). Nawożenie nawozami wieloskładnikowymi produkcji: białoruskiej, rosyjskiej i polskiej nie spowodowało zmiany odczynu gleby z doświadczenia. W zrealizowanym doświadczeniu nie stwierdzono zróżnicowanego działania nawozów wieloskładnikowych produkcji: białoruskiej, rosyjskiej i polskiej odnośnie zmian zawartości w glebie przyswajalnego fosforu i potasu oraz wymiennego magnezu. Zastosowanie zróżnicowanych dawek nawozów wieloskładnikowych spowodowało istotny wzrost zawartości w glebie: przyswajalnego fosforu i potasu.

EN

The aim of the research was to analyze the impact on changes in the content of macronutrients in the soil after the cultivation of sugar beet, resulting from the application of mineral multicomponent fertilizers manufactured by Polish and foreign producers. The effect related to fertilizers of Belarusian, Russian and Polish production applied in different doses was also analyzed. The experiment was carried out in 2014–2017 in Lipnik. The experimental plant was sugar beet of NATURA KWS cv. Thestudies compared two factors: 1st factor – 3 multicomponent mineral fertilizers: Belarusian (A), Russian (B) and Polish, i.e. Polifoska (C); 2nd factor – 3 doses of fertilization (minimum, optimum, maximum, amounting to 2.0 4.0 and 6.0 dt per hectare, respectively). Fertilization with multicomponent fertilizers produced by Belarusian, Russian and Polish manufacturers did not change the pH of soil from experiment. In the experiment carried out, there was no diversified effect of multicomponent fertilizers of Belarusian, Russian and Polish origin regarding changes in the content of available phosphorus and available potassium in the soil, as well as exchangeable magnesium. The use of different doses of multicomponent fertilizers resulted in a significant increase in the content of available phosphorus and potassium in the soil.

2

Wpływ nawożenia popiołem z biomasy, wapnem i gipsem na cechy jakościowe ziarna, mąki i ciasta z pszenicy jarej odmiany Żura

Siwek H., Sobolewska E., Hury G., Gibczyńska M.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 4

161--167

PL

W pracy analizowano wpływ nawożenia popiołami z biomasy, wapnem i gipsem na cechy jakościowe ziarna, mąki i ciasta pszenicy jarej odmiany Żura. Doświadczenie zrealizowano w roku 2016 we wsi Noskowo (54º38’N, 16º82’S), zlokalizowanej w powiecie sławieńskim w województwie zachodniopomorskim. W badaniach porównywano trzy czynniki: popiół z drewna i popiół ze słomy (I. czynnik), 2 rodzaje dodatku do popiołu: wapno lub gips (II. czynnik), 4 dawki mieszaniny popiołu z wapnem lub gipsem: 2, 4, 6 t ·ha-1 (III. czynnik). Stosując nawożenie popiołem ze słomy uzyskano wyższą wartość MTZ ziarna pszenicy jarej Żura. Dawki popiołów z biomasy oraz zastosowane wapno nazwie handlowej PROFITKALK lub gips SulfoPROFIT nie miały wpływu na wielkość tego parametru. Zróżnicowane nawożenie popiołami w połączeniu ze zwiększającą się dawką nawozu wapniowego lub gipsowego nie modyfikowało parametrów ziarna badanej pszenicy jarej: gęstość ziarna w stanie zsypnym, liczby opadania, zawartości białka i skrobi, ilości glutenu oraz wskaźnika sedymentacji Zeleny’ego. Stosując nawożenie popiołem z biomasy z drzewa lub ze słomy podczas uprawy pszenicy Żura uzyskano zróżnicowanie czasu stałości ciasta, i rozmiękczenie ciasta po 10 i 12 minutach. Czas stałości ciasta, i rozmiękczenie ciasta po 10 i 12 minutach z ciasta otrzymywanego z pszenicy Żura nie były istotnie determinowane wielkością dawki popiołów z biomasy oraz zastosowanym nawozem wapniowym lub nawozem gipsowym, wyjątek stanowił parametr rozmiękczenie ciasta z mąki po 12 minutach. Zastosowane w badaniach nawożenie umożliwiło uzyskanie ziarna pszenicy jarej Żura o odpowiednich parametrach jakościowych.

EN

The effect of ash from biomass, lime and gypsum fertilization on quality of grain, flour and dough of spring wheat variety Żura was analysed. The experiment was conducted in 2016 in the village Noskowo (54º38’N, 16º82’S), located in the district of Sławno in the West Pomeranian Voivodeship. The study compared three factors: wood ash and straw ash (I. factor), 2 types of ash additive: lime or gypsum (factor II), as well as 4 doses of ash mixture with lime or gypsum: 2, 4, 6 t Ha-1 (factor III). After application of straw ash, a higher MTZ value of spring wheat grain was obtained. The doses of biomass ash and the lime (the trade name PROFITKALK or SulfoPROFIT gypsum) did not affect the value of this parameter. Differentiated ash fertilization in combination with increasing doses of calcium or gypsum fertilizer did not modify the seed parameters of spring wheat: density of the grain in the test weight, falling number, protein and starch content, gluten content and Zeleny test. By applying ash from biomass obtained from wood or straw the dough stability time was varied, and the dough softening occurred after 10 and 12 minutes. Dough stability and softening after 10 and 12 minutes of dough obtained from wheat Żura were not significantly affected by the dose of ash from biomass and the applied calcium fertilizer with or gypsum fertilizer. The softening of flour dough after 12 minutes constituted an exception. The application of fertilization in the studies enabled to obtain the appropriate quality parameters of Żura spring wheat .

3

Ocena przydatności do celów nawozowych popiołów z pelletów spalanych przy zastosowaniu palnika zgazowującego typu LESTER

Sumara A., Stankowski S., Gibczyńska M., Jurgiel-Małecka G.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 50

139--144

PL

Dotychczasowe polskie doświadczenie z wykorzystaniem biomasy w energetyce systemowej w celu zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii w ogólnym miksie energetycznym przy współspalaniu biomasy łącznie z węglem nie jest optymalnym rozwiązaniem. Właściwe jest tworzenie lokalnych rynków biomasy dla celów energetycznych jako fundamentu przyszłej energetyki rozproszonej opartej na biomasie. Takie rozwiązanie ułatwia wykorzystanie popiołów ze spalania biomasy do nawożenia roślin. Temat niniejszego opracowania stanowi ocena przydatności do nawożenia gleb popiołu z pelletów spalanych w innowacyjnym, zgazowującym palniku pelletowym LESTER. W pracy przeprowadzono analizę zawartości w popiele makro- i mikroskładników oraz porównanie ze składem chemicznym spalanych pelletów oraz ilości dopuszczalnych w nawozach. Zawartość fosforu, potasu, wapnia i magnezu w popiołach dennych i lotnych otrzymywanych przy spalaniu pelletów z drewna, z wykorzystaniem zgazowującego palnika pelletowego LESTER oraz słomy żytniej, uzasadnia wykorzystywanie tego materiału do nawożenia gleb. Natomiast ze względu na niską, porównywalną z zasobnością gleby, zawartością azotu materiału tego nie należy traktować jako nawozu, dostarczającego ten makroskładnik do gleby. Popioły denne analizowane w opracowaniu stosowane do celów nawozowych spełniają warunki określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. Popioły lotne ze względu na wyższą zawartość żelaza, cynku i niklu należy stosować z dużą ostrożnością. W związku z tym, że popiołów dennych otrzymujemy wielokrotnie więcej niż lotnych, należy zastanowić się nad możliwością stosowania ich w postaci mieszanin o odpowiednich proporcjach.

EN

The use of biomass in system energetics for the purpose of increasing the share of renewable energy sources in the overall energy mix by biomass and coal co-combustion is not an optimal solution in the light of previous experience in Poland. It is appropriate to develop local biomass market for energy purposes as a basis for future distributed energy generation based on biomass. This solution facilitates the use of ash from biomass combustion for plant fertilisation. The present paper concerns the assessment of the use of ash from combustion of pellets in an innovative gasifying pellet burner – LESTER type, for soil fertilisation. The paper presents the analysis of the content of macro- and microelements in ash against the chemical composition of pellets in relation to permissible contents in fertilisers. The content of phosphorus, potassium, calcium and magnesium in bottom and fly ash from combustion of wood pellet and rye straw in LESTER gasifying burner validates the use of this material for soil fertilisation purposes. However, due to low nitrogen content – comparable to that found in soil, the material is not to be considered as fertiliser supplying this macroelement to soil. The analysed bottom ash used for fertilisation meets the conditions set out in the Regulation of the Minister of Environment of 9 September 2002. However, fly ash should be used with considerable caution due to high content of iron, zinc and nickel. The yield of bottom ash is several times higher than that of fly ash, therefore, the possibility of its use in a form of mixtures in adequate proportions should be considered.

4

Analiza zawartości składników mineralnych w ziarnie orkiszu ozimego (Triticum aestivum ssp spelta l.) w zależności od systemu uprawy, nawożenia azotowego i odmiany

Stankowski S., Hury G., Makrewicz A., Jurgiel-Małecka G., Gibczyńska M.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 49

227--232

PL

Celem przeprowadzonych badań była ocena wpływu dwóch systemów uprawy i dawek nawożenia azotem na zawartość składników mineralnych (azotu, fosforu, potasu, wapnia, magnezu, manganu) w ziarnie trzech odmian/ rodów, ozimego orkiszu pszennego (Triticum aestivum ssp spelta L.) Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2009–2011 w Rolniczej Stacji Doświadczalnej w Lipniku (53º42’N, 14º97’S), należącej do Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. Doświadczenie założono na glebie brunatnej wytworzonej z piasku gliniastego lekkiego, o odczynie lekko kwaśnym – pH w 1 mol KCl – 6,5. Materiał do analizy stanowiło ziarno orkiszu pszennego ozimego. W badaniach analizowno wpływ trzech czynników: dwie metody uprawy gleby: uproszczona i konwencjonalna (I. czynnik), cztery dawki azotu: 0, 50, 100 i 150 kg N·ha-1 (II. czynnik) i 3 odmiany/rody: Franckenkorn, Oberkulmer Rotkorn, STH 12 (III. czynnik). Ziarno orkiszu pszennego (Triticum spelta L.) uprawianego w systemie bezorkowym charakteryzowało się większą zawartością każdego z badanych pierwiastków analizowanych w doświadczeniu, jednakże istotne zróżnicowanie, dotyczyło tylko potasu i manganu. Wzrastające nawożenie azotowe spowodowało istotne, proporcjonalne do dawki, zwiększenie zawartości azotu oraz obniżenie potasu i magnezu i nie miało wpływu na zawartość fosforu, wapnia i magnezu w ziarnie badanych roślin. Ilość składników mineralnych (azotu, fosforu, potasu, wapnia, magnezu, manganu) w ziarnie orkiszu zależała od odmiany. Najwyższą zasobnością badanych pierwiastków, charakteryzowało się ziarno odmiany Franckernkorn a najniższą rodu STH 12.

EN

The aim of the study was the assessment of the influence of two cultivation systems and doses of nitrogen fertilization on the content of mineral elements (nitrogen, phosphorus, potassium, calcium, magnesium and manganese) in grain of three varieties of winter spelt (Triticum asetivum ssp spelta L.). The field experiment was conducted in the period 2009–2011 in the Agricultural Experimental Station in Lipnik (53º42’N, 14º97’S), administered by West Pomeranian University of Technology in Szczecin. The experiment was set up on brown earth composed of loamy sands of slightly acidic pH – 6.5 in 1 mol KCl. The material for the analysis was the grain of winter spelt. Three factors were compared in the analysis: two methods of soil cultivation – simplified and conventional – (I factor), four doses of nitrogen: 0, 50, 100 and 150 kg N·ha-1 (II factor) and three varieties: Franckenkorn, Oberkulmer Rotkorn, STH 12 (III factor). The grain of spelt (Triticum spelta L.) cultivated according to the simplified system was marked by increased content of mineral elements, yet it varied significantly only for two the elements: potassium and manganese. Depending on the analyzed element, the effect of nitrogen fertilization varied. The increase in the dose resulted in a significant linear increase in nitrogen content in spelt grain, and a proportional decrease in potassium and magnesium content with no differences in the content of phosphorus, calcium and manganese. The content of mineral elements (nitrogen, phosphorus, potassium, calcium, magnesium, manganese) in spelt grain varied according to a given variety. The highest content of the analyzed elements was found in grain of Franckernkorn variety, and the lowest in STH12.

5

Effect of lime, biomass ash, compost and the Effective Microorganisms substance on the grain yield and yield components of spring barley

Jurgiel-Małecka G., Gibczyńska M., Hury G., Lewandowska L.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2015

|

nr 157 (37)

26--35

EN

The field experiment was conducted in 2013 in Duninowo [51o 21' N, 21o 40' E]. The factors under analysis were: I. 6 fertilization variants; II. 2 levels of microbiological preparation use. The aim of the research was the assessment of the effect of the use of ash from biomass, calcium fertilizers and biocompost (BIOTOP) together with Effective Microorganisms microbiological substance on yield, its structure and physiological parameters of spring barley cultivar Sebastian. The research does not show any significant effect of the used fertilizer variants on the increase of yield of spring barley cultivar Sebastian. As a result of the use of bio-compost BIOTOP, the level of chlorophyll in the leaves of spring barley cultivar Sebastian (SPAD) was decreased. The use of microbiological preparation did not have any effect on the analysed physiological parameters of spring barley cultivar Sebastian, i.e. yield, the number of grains per spike and SPAD values. The results indicate the positive effect of microbiological preparation on the size of assimilation area of crop per area unit (LAI).

PL

Doświadczenie polowe przeprowadzono w roku 2013 w Duninowie [51o 21' N, 21o 40' E]. Badanymi czynnikami były: I. 6 wariantów nawożenia, II. 2 poziomy stosowania preparatu mikrobiologicznego. Celem prze-prowadzonych badań była ocena wpływu popiołów z biomasy, nawozu wapniowego oraz biokompostu (BIOTOP) w połączeniu z preparatem mikrobiologicznym “Efektywne Mikroorganizmy”. Przedmiot badań stanowiła analiza wpływu tych nawozów wprowadzonych do gleby na plon i strukturę plonu oraz parametry fizjologiczne jęczmienia jarego odm. Sebastian. Nie stwierdzono statystycznie istotnego wpływu zastosowanych wariantów nawozowych na wzrost plonu jęczmienia jarego odm. Sebastian. W wyniku wprowadzenia nawozu w postaci kompostu Biotop uzyskano obniżenie zawartości chlorofilu w liściach jęczmienia jarego odm. Sebastian (SPAD). Zastosowanie preparatu mikrobiologicznego nie miało wpływu na analizowane w doświadczeniu parametry fizjologiczne (plon, obsada kłosów i wartość SPAD) charakteryzujące jęczmień jary odm. Sebastian. Odnotowano dodatni wpływ preparatu mikrobiologicznego na wielkość powierzchni asymilacyjnej łanu przypadającą na jednostkę powierzchni (LAI).

6

Estimation of wheat straw and rapeseed usefulness for wheat fertilisation in arable farming

Stankowski S., Michalska B., Smagacz J., Gibczyńska M.

Journal of Ecological Engineering

|

2015

|

Vol. 16, nr 2

101--109

EN

The aim of the research was the estimation of wheat and rapeseed straw usefulness for fertilising plants in arable farming. The subject matter of the study was the analysis of the influence of soil fertilisation with wheat and rapeseed straw on the yield and changes in the content of phosphorus, potassium, calcium and magnesium in winter wheat grain cultivars: Finezja and Ludwig. The static field experiment was conducted at Agricultural Experiment Station, Grabów, Institute of Soil Science and Plant Cultivation – State Research Institute (51°21′ N, 21°40′ E) in the years 2008–2010 on Haplic Luvisol. The effect of fertilisation with wheat and rapeseed straw did not have a significant effect on grain yield of winter wheat cultivars ‘Finezja’ and ‘Ludwig’. The introduction of complementary nitrogen fertilisation caused an increase in grain yield of wheat cultivar Ludwig. Organic fertilisation with wheat and rapeseed straw as well as complementary nitrogen fertilisation did not significantly differentiate the content of phosphorus, potassium, calcium and magnesium in winter wheat grain cultivars ‘Finezja’ and ‘Ludwig’.

7

Wpływ stosowania wapna, popiołu z biomasy i kompostu oraz preparatu EM na plonowanie i komponenty plonu pszenicy

Stankowski S., Hury G, Gibczyńska M, Jurgiel-Małecka G

Inżynieria Ekologiczna

|

2014

|

Nr 38

17--25

PL

Doświadczenie polowe przeprowadzono w roku 2013 w Duninowie (54o539’ N, 16o830’ E). Badanymi czynnikami były: I. czynnik 6 wariantów nawożenia, II. 2 poziomy stosowania preparatu Efektywne Mikroorganizmy. Celem przeprowadzonych badań była ocena wpływu popiołów z biomasy na podstawie porównania ich działania z nawozem wapniowym oraz biokompostem BIOTOP w połączeniu z preparatem mikrobiologicznym Efektywne Mikroorganizmy (EM). Przedmiot badań stanowiła analiza wpływu tych popiołów wprowadzonych do gleby na plon i strukturę plonu oraz parametry fizjologiczne pszenicy jarej odm. Bombona. Nie stwierdzono istotnego wpływu zastosowanych wariantów nawozowych na wzrost plon pszenicy jarej odm. Bombona. W wyniku wprowadzenia nawozu postaci kompostu BIOTOP uzyskano wzrost zawartości chlorofilu w liściach pszenicy odm. Bombona (SPAD) oraz wielkości powierzchni asymilacyjnej łanu przypadającą na jednostkę powierzchni pola (LAI). Zastosowanie preparatu Efektywne Mikroorganizmy (EM) nie miało wpływu na analizowane w doświadczeniu parametry fizjologiczne (plon, obsada kłosów, SPAD, LAI) charakteryzujące pszenicę jarą odm. Bombona.

EN

Field experiment was conducted in 2013 in Duninowo (54o539’ N, 16o830’ E). The experimental factors were: I. factor - 6 variants of fertilization, and II. - two level of EM preparations. The aim of this study was to evaluate the impact of ash from biomass by comparing its effect with the calcium fertilizer and compost BIOTOPE in conjunction with the preparation of microbiological Effective Microorganisms (EM). The impact of ash from biomass introduced into the soil on yield and yield structure and physiological parameters of spring wheat was analyzed No significant impact of the various variants of fertilizer application on the yielding of spring wheat cv.Bombona was confirmed. As a result of the form of compost fertilizer BIOTOPE, an increase in the content of chlorophyll in leaves of wheat cv Bombona (SPAD) and the size of canopy assimilation area per unit area of the field (LAI). The application of EM did not affect the physiological parameters (yield, the number of ears per area unit, SPAD, LAI) characterizing the spring wheat cv. Bombona.

8

Successive Influence of Fluidal Ashes on General Number of Bacteria, Actinomycetes and Fungi in Pot Experiments

Michalcewicz W., Stankowski S., Gałczyńska M., Gibczyńska M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 12

1715-1720

EN

The aim of conducted studies was to determine the impact of fluidal ashes obtained from coal combined with fermented sewage sludge and straw and using effective microorganisms, on the overall abundance of bacteria, fungi, actinomycetes and coli bacteria. The experiments were conducted in a pot environment. An increase in the number of bacteria and actinomycetes in the samples containing fluidal ashes and various organic components was observed in comparison with the first year of studies. However, the number of coli bacteria, compared with the first two years of the experiment, was significantly reduced.

PL

Celem przeprowadzonych badań było określenie następczego wpływu popiołów fluidalnych z węgla kamiennego w połączeniu z przefermentowanym osadem ściekowym i słomą, przy użyciu efektywnych mikroorganizmów, na ogólną liczebność bakterii, grzybów, promieniowców oraz bakterii z grupy coli. Badania prowadzono w warunkach wazonowych. Stwierdzono wzrost liczebności bakterii i promieniowców w próbkach zawierających popiół fluidalny oraz różne komponenty organiczne w porównaniu z pierwszym rokiem badań. Natomiast liczebność bakterii z grupy coli w porównaniu z dwoma pierwszymi latami doświadczenia uległa istotnemu zmniejszeniu.

9

Plonowanie i parametry fotosyntetyczne trawy Festulolium Braunii odmiany felopa uprawianej na podkładach wykonanych z osadów ściekowych, słomy pszennej i popiołów fluidalnych z węgla kamiennego w połączeniu z efektywnymi mikroorganizmami (EM)

Stankowski S., Gibczyńska M., Maciorowski R., Romanowski M., Hury G.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2009

|

nr 164

181-187

PL

W latach 2007-2008 przeprowadzono doświadczenie wazonowe, w którym badano wpływ mieszanin popiołu fluidalnego i gleby z osadem ściekowym, słomą oraz preparatami enzymatycznymi na wzrost trawy Festulolium. Badano plon oraz procesy fotosyntetyczne roślin. Uzyskane wyniki wskazują, że taka mieszanina może stanowić dobre podłoże do uprawy badanej trawy. Dodanie preparatów enzymatycznych (EM-1) oraz EM-X nie miało zasadniczego wpływu na plonowanie roślin oraz przebieg procesów fotosyntetycznych.

EN

In the pot experiment, conducted during 2007-2008, the effect of mixtures of fluidal stone coal ashes and soil with straw, municipal sewage sludge and enzymatic preparations on Festulolium grass growth and physiological processes was investigated. Obtained results indicate, that such a mixture could be a good base for grass cultivation. Addition of enzymatic preparations (EM-1, EM-X) had no significant effect on plant yielding and physiological processes.

10

Ocena przydatności do rekultywacji gleb podkładów wykonanych z odpadów: komunalnych, z produkcji rolnej i z elektrociepłowni w połączeniu z efektywnymi mikroorganizmami (EM)

Romanowski M., Kujawa P., Gibczyńska M., Wiśniewski P.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2007

|

nr 145

301-307

PL

Zasadniczym celem naukowym w przedstawionym projekcie jest ocena przydatności do użyźniania gleb popiołów fluidalnych z węgla kamiennego w połączeniu z przefermentowanym osadem ściekowym i słomą przy użyciu Efektywnych Mikroorganizmów. Preparat EM-1 zawierający Efektywne Mikroorganizmy stanowi mieszaninę składają cą się z 5 głównych grup drobnoustrojów tj. bakterie kwasu mlekowego, bakterie fotosyntetyzujące, drożdże, promieniowce - Actinomycetes oraz grzyby fermentyzujące. Doświadczenie I czynnikowe wazonowe zostało założone wiosną 2007 roku we wsi Dębina oddalonej około 40 km od Szczecina. Do założenia doświadczenia użyto następujących komponentów tj.: gleba - została pobrana z pół Hodowli Roślin Strzelce Krajeńskie oddział Małyszyn, popiół fluidalny - dostarczyła firma Vattenfall Heat Polska z siedzibą w Warszawie, osad ściekowy - pobrano z gminnej oczyszczalni ścieków w miejscowości Przelewice, słoma - dostarczona przez Gospodarstwo rolne pana Edwarda Kujawy, preparat EM-1 i proszek ceramiczny EM-X - dostarczyła firma Greenland. Połączenie popiołu fluidalnego z osadem ściekowym i słomą wytworzyło optymalne warunki do wzrostu uprawianej trawy, co znalazło wyraz w wielkości plonu uprawianej trawy. Dodanie Efektywnych Mikroorganizmów nie spowodowało istotnej zmiany co, do dostępności fosforu dla uprawianej trawy. Zmniejszenie się istotne ilości potasu przyswajalnego w materiale z wariantów nawozowych, gdzie wprowadzono Efektywne Mikroorganizmy wskazuje na ich istotny wpływ na zwiększenie przyswajalności potasu przez uprawiane rośliny.

EN

The aim of the conducted studies was to determine the opinion the usefulness of ground pursue with waste: sludges, straw and hard coal ashes with combination of Effective Microorganisms (EM) on recultivation on soil. EM-1 preparation containing Effective Microorganisms consists of a mixture of 5 principal groups of microbes, i.e. lactic acid and phototrophic bacteria, yeasts, the order Actinomycetes and fermentative fungi. The Effective Microorganisms brand name in Poland is EM-1, which is a concentrate containing over 80 various microorganisms. The pot experimental started in spring of 2007. It is located in Dębina village to distant 40 kilometers of Szczecin city. The ground was pursue with: soil - receive in Małyszyn village, hard coal ash - supply the VattenFall Heat Polska company from Warsaw, waste sludges - receive in waste refinery in Przelewice village, straw - supply the Edward Kujawa farm, preparation EM-1 and ceramic powder EM-X - supply the Greenland company from Janowiec. Combination hard coal ash with waste sludges and straw was produce ground to good growth of grass. Efficiency of the product consists in elimination of digestion processes in soil through acceleration of organic matter transformation. The consequence of this is an increase of plant available nutrients in soil (potassium and phosphorus) as well as growth of humus content and improvement of soil fertility and structure. As a result, soil temperature rises, water capacity increases, soil becomes more loose and easier to cultivate.

11

Metale ciężkie w popularnych trawach, ziołach i roślinach motylkowatych rosnących wzdłuż dróg lokalnych numer 10 i 24 na trasie Szczecin-Poznań

Maciejewska M., Wybieralski J., Gibczyńska M., Jurgiel-Małecka G.

Ekologia i Technika

|

2007

|

R. 15, nr 2

55-63

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań nad zawartością metali ciężkich w roślinach rosnących w pobliżu tras komunikacyjnych ze Szczecina do Poznania oraz na łąkach, polach i trawnikach oddalonych 500-1000 metrów od tych tras. Rośliny dzielono na część nadziemną i korzeń. Więcej miedzi cynku i ołowiu gromadziło się w korzeniach, a manganu i żelaza w częściach nadziemnych. Zawartość metali ciężkich w roślinach zależała (za wyjątkiem manganu) od natężenia ruchu, co szczególnie silnie uwidoczniło się w przypadku cynku i ołowiu. Więcej żelaza, miedzi, cynku i ołowiu zgromadziły w większości rośliny dwuliścienne (mniszek lekarski i koniczyna biała), a manganu jednoliścienne (życica).

EN

The paper presents the results on research of heavy metal concentration in weeds located close to motorways from Szczecin to Poznań and on the meadows, pastures and lawns about 500-1000 m from these motorways, The plants were partitioned for the overground part and the root. Most of the copper, zinc and manganese was cumulated in the roots and iron and lead in the overground part. Heavy metal concentration in plants depended (except manganese) in the intensity of road traffics and can especially be seen for zinc and lead. More iron, copper, zinc and lead were collected in dicots (Toraracum officinale F.H.W1GG, Tri/bJium repens L.) than in endogens (Lolium perenne L.).

12

Porównanie zmian zawartości frakcji fosforu i aktywności fosfatazy w glebie inkubowanej

Gibczyńska M., Lewandowska L.

Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Nr 13

64-65

13

Długotrwałość oddziaływania wapnowania na odczyn i zawartość glinu wymiennego w glebie

Kotowska J., Gibczyńska M., Wybieralski J.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2003

|

Vol. 10, nr S1

91-99

PL

Badania przeprowadzone na glebie bardzo lekkiej pozwoliły na porównanie, w dwóch czteroletnich rotacjach oraz po następnych piętnastu latach, wpływu wapnowania na zmiany odczynu gleby oraz zawartości w niej glinu wymiennego. Czterokrotna dawka tlenku wapnia w większym stopniu neutralizowała kwasowość gleby, utrzymując do końca obydwu rotacji odczyn zbliżony do obojętnego. W drugiej rotacji, w wyniku powtórnego wapnowania, uzyskano większe pH gleby poszczególnych obiektów niż w rotacji pierwszej, szczególnie przy stosowaniu dawek pojedynczych. W rezultacie powtórnego wprowadzenia wapna, w drugiej rotacji nie stwierdzono zwiększenia zawartości glinu wymiennego od trzeciego roku, co odnotowano w pierwszej rotacji. Zastosowana czterokrotna dawka tlenku wapnia utrzymała po dziewiętnastu latach obniżone parametry kwasowości gleby.

EN

The experiment made it possible to compare changes of the pH and exchangeable aluminium, caused by the application of lime in two 4-year crop rotations and after 15 years. The 4-fold calcium oxide application had the best effect, causing the soil acidity to be reduced, and it stayed that way until the end of both crop rotations. In the second rotation, as results of the two applications of lime, the average soil reaction was less acid than that of the first rotation, particulary if single doses were applied. In the second crop rotation no elevated content of exchangeable aluminium in the third year was found, contrary to the first rotation. The 4-fold calcium oxide application, caused a decrease of soil acidity, when analysed after 19 years.

14

Zawartości wapnia i potasu w plonach roślin uprawianych na glebie lekkiej wapnowanej i nie wapnowanej.

Kotowska J., Wybieralski J., Gibczyńska M.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

1999

|

Vol. 6, nr 9

869-883

PL

Doświadczenie polowe czteroletnie ścisłe założono na glebie brunatnej bardzo lekkiej, której pH mierzone w H2O wynosiło 4,4 a 1 m KCI - 3,6. Roślinami testowymi były: ziemniaki odmiany Uran, jęczmień jary odmiany Aramir, łubin odmiany Turkus i żyto odmiany Dańkowskie Złoto. Doświadczenie prowadzono polami czterech roślin jednocześnie, co pozwoliło na otrzymanie plonu każdej rośliny w danym roku. Nawozy wapniowe, tj. tlenek i węglan wapnia stosowano w dawkach pojedynczej (1Hh) i czterokrotnej (4Hh) obliczonych według kwasowości hydrolitycznej, a nawozy NPK w dwóch dawkach podstawowej (N1P1K1) oraz o 1/2 od niej wyższą N2P2K2. Nawozy wapniowe stosowano raz na początku 4-letniego cyklu, a NPK zgodnie z zalecenami nawozowymi pod daną roślinę. Doświadczenie obejmowało 15 obiektów nawozowych. Zastosowane w doświadczeniu wapnowanie i nawożenie mineralne zwiększyło plony uprawianych roślin, zwłaszcza ziemniaków i żyta. Zawartość wapnia w analizowanych organach roślin była wyższa na obiektach wapnowanych. Natomiast nie stwierdzono jednoznacznego wpływu wysokości dawek i rodzajów nawozów wapniowych na ilośc potasu w roślinach.

EN

Four-year compact field experiment was established on the brown, very light soil, pH of which was measured in H2O and amounted to 4,4 and 1 m of KCI - to 3,6. Tested plants were the following: potatoes of Uran type, spring barley of Aramir type, lupine of Turkus and rye of Dańkowskie Złoto type. The experiment was carried out simultaneously on the fields with four different plants, which enabled harvesting of each plant in given year. Calcium fertilizres, i.e. calcium oxide and calcium carbonate were applied in single doses (!Hh) and in quadriple ones (4Hh) calculated based on the hydrolytic acidity and NPK fertilizers in two basic doses (N1P1K1) in a dose exceeding the last one of 1/2 (N2P2K2). Calcium fertilizers were applied once at the beginning of the 4-year period and NPK-according to the recommendations concerning fertilizing of a given plant. The experiment covered 15 fertilizig objects. Liming and mineral fertilizing applied during the experiment increased harvest of the cultivated plants, especially potatoes and rye. Calcium content in the analysed plants` organs was higher in the limed objects. However, no explicit relationship between the amount of doses and types of calcium fertilizers and the potassium content in the plants was found out.

15

Wpływ wapnowania i nawożenia mineralnego na zmiany zawartości sodu wymiennego w glebie

Gibczyńska M., Kotowska J.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

1998

|

Vol. 5, nr 4

281-287

PL

W doświadczeniu polowym prowadzonym na glebie lekkiej badano wpływ wapnowania za pomocą tlenku i węglanu wapnia oraz nawożenia mineralnego na zmiany zawartości sodu wymiennego w glebie. Jedynie wprowadzenie do gleby wapna w postaci węglanowej wyraźnie zwiększało ilość sodu wymiennego przez cztery lata doświadczenia. W każdym roku zawartość sodu wymiennego w glebie zwapnowanej czterokrotną dawką węglanu wapnia była najwyższa.

EN

In a field experiment conducted on a sandy soil, the influence of liming with calcium oxide or carbonate and mineral fertilizers on the sodium content was tested. Only the use of calcium carbonate caused an increase of the exchangeable sodium content in the soil for four years of the experiment. In every year, the soil which had been treated with a fourfold calcium cabonate dose contained the highest amount of exchangeable sodium.