Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zanieczyszczenie środowiska metalami ciężkimi (Zn, Pb, Cd, Cr) na terenie miasta Jaworzno (woj. śląskie)

Brągoszewska P., Gworek B., Dmuchowski W., Gozdowski D., Baczewska A.

Przemysł Chemiczny

|

2016

|

T. 95, nr 3

358--362

PL

Oceniono zanieczyszczenie środowiska metalami ciężkimi na terenie miasta Jaworzno. Określono zawartość Zn, Pb, Cd i Cr w wierzchniej warstwie gleby i naturalnie rosnących trawach (Poaceae). Do badań zanieczyszczenia powietrza wykorzystano mchy transplantowane z terenu uznanego za niezanieczyszczony (metoda moss-bag). Wyniki badań przedstawiono w formie map imisji zanieczyszczeń, opracowanych metodą numeryczną z zastosowaniem programu Arc GIS 9.3. Głównym źródłem emisji metali była Elektrownia Jaworzno, a także tereny przemysłowe Trzebini i Chrzanowa. Zanieczyszczenie powietrza Zn i Pb było 12 razy, a Cd 5 razy większe w porównaniu z terenami o tłowym zanieczyszczeniu w Polsce. Zawartości Zn, Pb i Cd w powierzchniowych warstwach gleby przekraczały średnie naturalne zawartości tych pierwiastków określone dla Polski, a w wielu przypadkach także normy prawne. Zawartość Pb w glebie przekraczała poziom dopuszczalny w 19 z 23 punktów pomiarowych. Wykazano silną dodatnią korelację pomiędzy zawartościami Pb i Zn w powietrzu, glebie i roślinności trawiastej.

EN

The Pb, Zn, Cd and Cr contents were detd. in samples of moss Sphagnum fallax, grass (Poaceae) and in the upper layer of the soil (0–20 cm) in 23 areas in the city. The air pollution with Zn and Pb was 12 times and with Cd 5 times higher in comparison with the control area. Soil contamination with Pb in 19 of 23 areas exceeded the std. allowable contents. The contents of Pb and Zn in the air, grass and soil were strongly correlated.

2

Porównanie metod bioindykacyjnych w ocenie stopnia zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi w Warszawie

Baczewska A. H., Dmuchowski W., Gworek B., Dąbrowski P., Brągoszewska P.

Przemysł Chemiczny

|

2016

|

T. 95, nr 3

334--338

PL

Oceniono wpływ przemysłowego i drogowego źródła emisji na rozprzestrzenianie się zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi (Pb, Zn, Cd i Cr), charakterystycznymi dla obszarów narażonych na emisje pochodzenia antropogenicznego, z wykorzystaniem dwóch metod bioindykacyjnych. Zastosowano metodę moss bag polegającą na określeniu zawartości metali w eksponowanym mchu (Sphagnum Falla H. Klinggr.) oraz w igłach sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.). Wykazano, że przestrzenny obraz zanieczyszczeń uzyskany dwiema metodami był podobny. Igły sosny akumulowały mniej metali niż mech. Największe różnice stwierdzono dla Pb. Mech akumulował 45–345% więcej tego pierwiastka niż igły sosny. Rejon huty ArcelorMittal należy uznać za w znacznym stopniu zanieczyszczony metalami ciężkimi. Zawartości tych metali w eksponowanym mchu i igłach sosny były znacznie większe niż dla innych lokalizacji (droga wojewódzka, osiedle mieszkaniowe i Puszcza Białowieska jako teren kontrolny). Wykazano, że wraz ze zwiększaniem odległości od huty i drogi zawartość metali w bioindykatorach znacznie się zmniejszała.

EN

The Pb, Zn, Cd and Cr contents were detd. in moss samples (Sphagnum fallax H. Klinggr.) and pine needles (Pinus sylvestris L.) collected near the sources of pollution (steel mill, provincial road, housing estate). The pine needles accumulated smaller amts. of metals than the moss. The biggest differences were found for Pb. The contents of heavy metals in bioindicators placed in around steel mill were approx. twice higher than those in other locations. Along with increasing distance from the source of pollution, the metal contents in bioindicators significantly decreased.

3

The impact of urban environment on the phenological phases of Crimean linden (Tilia ‘Euchlora’)

Baczewska A. H., Dmuchowski W., Dąbrowski P., Brągoszewska P., Gozdowski D.

Proceedings of ECOpole

|

2015

|

Vol. 9, No. 2

405--412

EN

Trees growing in urban areas are constantly exposed to the adverse conditions of the urban environment. The effect of increasing in concentration of pollutants is observed by systematic reduction in the number of trees in the streets and their poor health status, whose symptoms are discoloration and leaf necrosis occurring at the turn of May and June, and accelerated leaf fall. The subject of the study was the Crimean linden trees growing along the middle strip of Zwirki and Wigury Avenue. Control trees were growing in the park at the Cemetery of Soviet Soldiers. Phenological observations (concerning the development of the leaves) were carried out in years 2010-2011. Crimean linden trees are particularly sensitive to soil salinity. Phenological studies were complemented by visual assessment of the health status of trees. For this purpose, the degree of leaf damage was determined based on the six level scale, where “0” meant the healthy tree (no visible damage to the leaf blade). In 2011 from 128 trees - 83 trees rated as "healthy" (0-1 leaf damage index), 34 as “relatively healthy” (index of leaf damage 2-3) and 11 as “sick” (index of leaf damage 4-5). In the previous year 136 trees were observed: 60 rated as "healthy", 56 as “relatively healthy” and 20 trees were classified as “sick”. For most of the surveyed trees of their health condition slightly improved. It was observed that with increasing degree of leaf damage slightly shortened the period of activity of the tested tree vegetation. There were no significant differences between the studied street trees in leaf development. Trees from the control area characterized by a longer growing season than street-trees.

PL

Drzewa rosnące na terenach miast są narażone na nieustanne oddziaływanie zespołu niekorzystnych warunków środowiska miejskiego. W wyniku wzrostu stężenia zanieczyszczeń obserwowane jest systematyczne zmniejszanie się liczby drzew rosnących przy ulicach oraz ich zły stan zdrowotny, którego objawem są między innymi przebarwienia i nekrozy liści, występujące już na przełomie maja i czerwca, oraz wcześniejsze opadanie liści. Przedmiotem przeprowadzonych badań były drzewa lipy krymskiej rosnące wzdłuż pasa międzyjezdniowego al. Żwirki i Wigury. Kontrole stanowiły drzewa rosnące w parku przy cmentarzu Żołnierzy Radzieckich. Obserwacje fenologiczne dotyczące rozwoju liści prowadzono w latach 2010-2011. Lipy krymskie są szczególnie wrażliwe na zasolenie gleb. Badania fenologiczne uzupełniono o wizualną ocenę stanu zdrowotnego drzew. W tym celu określano stopień uszkodzenia liści na podstawie sześciostopniowej skali, gdzie „0” oznaczało drzewo zdrowe (brak widocznych uszkodzeń blaszki liściowej). W 2011 r. na 128 drzew rosnących w pasie międzyjezdniowym al. Żwirki i Wigury (od ul. Banacha do wiaduktu kolejowego) 83 drzewa oceniono jako „zdrowe” (indeks uszkodzenia liści 0-1), 34 jako „względnie zdrowe” (indeks uszkodzenia liści 2-3) oraz 11 jako „chore” (indeks uszkodzenia liści 4-5). W poprzednim roku obserwacji na 136 obserwowanych drzew 60 oceniono jako „zdrowe”, 56 jako „względnie zdrowe” oraz 20 drzew sklasyfikowano jako „chore”. W przypadku większości badanych drzew ich stan zdrowotny poprawił się nieznacznie. Zaobserwowano, że wraz ze wzrostem stopnia uszkodzenia liści nieznacznie skracał się okres aktywności wegetacyjnej badanych drzew. Drzewa z terenu kontrolnego charakteryzowały się dłuższym okresem wegetacji niż przyuliczne. Nie stwierdzono istotnych różnic między badanymi drzewami w rozwoju liści.

4

Influence of saline stress on the abundance of lime aphid (Eucallipterus tiliae L.) on the leaves of street trees - crimean linden

Baczewska A. H., Dmuchowski W., Gozdowski D., Styczek M., Brągoszewska P.

Proceedings of ECOpole

|

2011

|

Vol. 5, No. 1

13--19

EN

This publication presents the influence of soil salinity on the abundance of aphids on the leaves of street trees in cities. The objects of research were trees of Crimean Linden (Tilia ‘Euchlora’) planted at Zwirki and Wigury Street in Warsaw. The research included the evaluation of the trees’ condition, the counting of the number of Lime Aphid (Eucallipterus tiliae L.), as well as the determination of chlorine and nitrogen content in the leaves. The research revealed a statistically significant influence of chlorine content in the leaves on the deterioration of their condition. The increased content of chlorine in the leaves was accompanied by a decrease in the number of aphids. This relationship was statistically significant. No nitrogen deficiency in the leaves was detected. No statistically relevant relationship between the nitrogen content and the condition of the trees was observed. There was a weak negative correlation which, however, was statistically insignificant. Using the regression function it was determined that the increase in chlorine content in leaves by 1% (from 1.0 to 2%) resulted in a decrease in the abundance of aphids by 49%. What is more, a statistically significant (p = 0.032) influence of nitrogen content on the abundance of aphids was proved. The increase of this element by 1% (from 2.5 to 3.5%) was accompanied by the increase in the number of aphids by 90%.

PL

Przedstawiono wpływ zasolenia gleby na liczebność mszyc na liściach drzew miejskich. Przedmiotem badań były drzewa z gatunku lipa krymska (Tilia ‘Euchlora’), rosnące w pasie międzyjezdniowym al. Żwirki i Wigury w Warszawie. Badania polegały na ocenie stanu zdrowotnego drzew, zliczaniu mszyc zdobniczki lipowej (Eucallipterus Tiliae L.) oraz na określeniu zawartości chloru i azotu w liściach. Stwierdzono statystycznie istotny wpływ zawartości chloru w liściach na pogorszenie ich stanu zdrowotnego. Zwiększonej zawartości chloru w liściach towarzyszyło zmniejszenie liczebności mszyc. W przypadku zawartości azotu w liściach nie stwierdzono występowania poziomów niedoborowych. Nie wykazano statystycznie istotnej zależności między zawartością azotu a stanem zdrowotnym drzew. Między zawartością chloru i azotu występowała słaba zależność ujemna, która jednak była nieistotna statystycznie. Na podstawie funkcji regresji stwierdzono, iż wzrost zawartości chloru w liściach o 1% (z 1,0 do 2,0%) powodował spadek liczebności mszyc o 49%. Wykazano także statystycznie istotny (p = 0,032) wpływ zawartości azotu na liczebność mszyc. Wraz ze wzrostem zawartości tego pierwiastka w liściach o 1% (z 2,5 do 3,5%) zwiększała się liczba mszyc o 90%.