The technological line for processing decorticated flax fibre is an example of a prototype experimental technological line. In this type of objects, control systems need to be adjusted to the requirements imposed by the necessity to implement technologies with changing parameters whose values are set during experimental research. Moreover, the very structure of the technological line may be modified as a result of the introduction of improvements proposed by process engineers. The article describes a control system that meets the conditions set for the operation of a prototype technological line and presents the modules of the block diagram of the control system. The authors also present behavioural analysis of the control system and the ways to ensure that the requirements of a prototype technological line are met. Moreover, the user interface is described.
PL
Linia technologiczna do przetwarzania dekortykowanego włókna lnu jest przykładem prototypowej, eksperymentalnej linii technologicznej. W tego typu obiektach istotne jest dostosowanie systemu sterowania do wymagań wynikających z konieczności realizacji technologii o parametrach, których wartości ustalone są w trakcie badań eksperymentalnych. Również struktura linii może ulegać zmianom wynikającym z ulepszeń wprowadzanych przez technologów. W artykule opisano system sterowania, który spełnia warunki obsługi prototypowej linii technologicznej. Przedstawiono i omówiono moduły schematu blokowego systemu sterowania. Zaprezentowano analizę behawioralną systemu sterowania, sposoby zapewnienia realizacji wymagań prototypowej linii technologicznej oraz opisano interfejs użytkownika.
Publikacja omawia zawartość i stan informatyzacji państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego ze szczególnym uwzględnieniem jego części wojewódzkiej i centralnej w kontekście możliwości prowadzenia polityki przestrzennej i krajobrazowej w Polsce. Zwraca uwagę na podstawy prawne i standardy techniczne prowadzenia wybranych baz danych. Dokonuje szczegółowej analizy klas obiektów i ich atrybutów, mających szczególne znaczenie dla przeprowadzenia audytu krajobrazowego. Omawiane w publikacji bazy danych mogą i powinny stanowić referencję dla aktualnie istniejących i nowo powstających obiektów krajobrazu oraz ich atrybutów, korzystając w szczególności z usług danych przestrzennych. Przyjęcie takiego założenia, powinno w znaczący sposób wesprzeć i ułatwić prowadzenie wszelkich prac naukowo-badawczych i wdrożeniowych, związanych z regionalizacją fizycznogeograficzną Polski i przeprowadzeniem audytu krajobrazowego dla poszczególnych województw.
EN
This publication discusses the content and computerization level of the state geodetic and cartographic resource with particular attention to its regional and central parts in the context of the possibility of conducting spatial and landscape policy in Poland. Draws attention to legal bases and technical standards of running selected databases. It provides a detailed analysis of the classes of objects and their attributes, which are of particular importance for conducting a landscape audit. The databases discussed in this publication can and should be a reference for existing and emerging landscape objects and their attributes, especially in spatial data services. Adopting such an assumption should significantly support and facilitate the conduct of all research and development activities and implementations related to the physicogeographical regionalization of Poland and the implementation of a landscape audit for particular voivodships.
The article presents a model system for the production of AC electrical energy from a low temperature heat using thermoelectric generators TEGs. Combinations of many TEGs in various configurations have been described. The results of the mutual influence of thermoelectric generators on the ability to generate resultant electrical energy depending on the temperature distribution and the heat supplied are presented. The conditions necessary to increase the efficiency of electrical energy yield have been given.
PL
W artykule przedstawiono modelowy układ do wytwarzania energii elektrycznej prądu przemiennego z ciepła niskotemperaturowego z zastosowaniem ogniw termoelektrycznych. Opisano badania połączeń wielu termoogniw w różnych konfiguracjach. Przedstawiono wyniki wzajemnego wpływu ogniw termoelektrycznych na zdolność generowania wypadkowej energii elektrycznej w zależności od rozkładu temperatury i dostarczanego ciepła. Podano warunki konieczne do zwiększenia efektywności uzysku energii elektrycznej.
Measuring the burning rate for solid rocket propellants by using resistor wires threaded through the sample enclosed in a high pressure chamber, called the Crawford bomb, is the oldest method of measuring this important fuel parameter. Many measuring stands that use the Crawford method do not meet standards of modern automation solutions. The control system for the stand described in this paper eliminates the disadvantages of the existing designs and facilitates their upgrade. The presented model of a pressure stand provides a way to design a correct controller and to conduct its simulation research. The hierarchical structure of the system ensuring, e.g., the recording and analysis of the measurement data, improves research quality. The upgrade can be carried out without changing the essential elements of the stand.
PL
Pomiar szybkości spalania stałych paliw rakietowych przy użyciu drutów oporowych przewleczonych przez próbkę zamkniętą w komorze wysokociśnieniowej, zwaną bombą Crawforda, jest najstarszą metodą pomiaru tego istnego parametru paliwa. Wiele stanowisk pomiarowych realizujących metodę Crawforda nie odpowiada poziomowi współczesnych rozwiązań automatyki. Opisany w artykule system sterowania stanowiskiem eliminuje wady istniejących konstrukcji i umożliwia przeprowadzenie ich modernizacji. Przedstawiony model instalacji ciśnieniowej stanowiska umożliwia zaprojektowanie właściwego regulatora i przeprowadzenie jego badań symulacyjnych. Zastosowana hierarchiczna struktura systemu, zapewniająca m.in. zapis i analizę danych pomiarowych, podnosi jakość prowadzonych prac. Modernizacja może być przeprowadzona bez zmiany zasadniczych elementów wykonawczych stanowiska.
The commonly used flax process of decortication allows the mechanical extraction of fibre from plant stems without prior retting. The one-type fibre obtained in this process is characterised by very low quality, as it is poorly divided, has high linear mass and high amounts of impurities. This paper presents a description of a newly developed method of obtaining high quality flax cottonized fibre from low quality decorticated fibre by application of a wet degumming process for fibre. The experiment involved studying the parameters of flax fibres after each step of the technological process i.e. after decortication, wet degumming and final mechanical cottonisation. The study covered tests of the following fiber parameters: linear mass, length, impurities, chemical composition as well as thermogravimetric analysis, Fourier transform infrared spectroscopy analysis and scanning electron microscopy images. The results confirm the efficiency of the method applied for obtaining high quality fibre from decorticated flax fibre.
PL
Powszechnie stosowany proces dekortykacji lnu umożliwia mechaniczne wydobycie włókna z łodyg roślin z pominięciem procesu roszenia. Pozyskane w ten sposób włókno jednopostaciowe charakteryzuje się bardzo niską jakością, jest źle podzielone, posiada wysoką masę liniową i dużą ilość zanieczyszczeń. Niniejszy artykuł zawiera opis opracowanej nowej metody uzyskania wysokiej jakości kotoniny lnianej z niskiej jakości włókna dekortykowanego, poprzez zastosowanie mokrego procesu odklejania włókna. W przeprowadzonym eksperymencie badano parametry włókna lnianego po każdym etapie procesu technologicznego, tzn. po dekortykacji, po procesie mokrego odklejania oraz po końcowej mechanicznej kotonizacji. Badano masę liniową, długość, ilość zanieczyszczeń, skład chemiczny włókna oraz przeprowadzono analizę TGA, FTiR oraz SEM. Wyniki badań potwierdzają skuteczność zastosowanej metody w celu uzyskania wysokiej jakości włókna z dekortykowanego włókna lnianego.
This article presents the requirements for the establishment of an accredited testing laboratory for photovoltaic modules with crystalline silicon. A process of the construction of the testing laboratory for PV modules, based on the expansion of an existing accredited testing laboratory, is proposed. The chosen standard test procedures in the field of the safety and quality of the operation of photovoltaic modules with crystalline silicon are described in detail. The analysis can help in making a rational decision on the appointment of an accredited laboratory for photovoltaic modules, particularly when there already is apparatus for performing tests in accordance with the Low Voltage Directive and the Electromagnetic Compatibility Directive.
PL
W artykule zaprezentowano wymagania dotyczące utworzenia akredytowanego laboratorium badawczego modułów fotowoltaicznych z krzemu krystalicznego. Zaproponowano proces utworzenia laboratorium badań modułów PV na bazie rozbudowy istniejącego akredytowanego laboratorium badawczego. Przedstawiono szczegółowo wybrane normatywne procedury badawcze z zakresu bezpieczeństwa i jakości funkcjonowania modułów fotowoltaicznych z krzemu krystalicznego. Zaprezentowana analiza może wspomóc podjęcie racjonalnej decyzji o powołaniu akredytowanego laboratorium badań modułów fotowoltaicznych, w szczególności w przypadku posiadania wyposażenia do realizacji badań zgodnych z wymaganiami Dyrektywy Niskonapięciowej lub Kompatybilności Elektromagnetycznej.
Problems of networked control systems (NCSs) are associated with inherent time delays. In such systems, particularly those applied to supervise batch processes, tasks with flexible time frames are also performed. However, even in such cases, the knowledge of border delay values is necessary. The article presents a simulation model for an event-driven NCS in which the events are initiated in the main controller and executed in local controllers. The author discusses the results of tests on the efficiency of the model, assessed in the application layer, and the results of verification tests with a real PLC and a Modbus TCP protocol. The structure of the control system and the method for the analysis of its efficiency can be used in the design of process control systems, simulators with virtual objects, and hardware-in-the-loop test systems.
PL
Problemy systemów sterownia sieciowego (NCS) związane są z inherent-nymi dla nich opóźnieniami czasowymi. W systemach takich, szczególnie w sterowaniu procesami wsadowymi, wykonywane są także zadania o luźnych ograniczeniach czasowych, ale wymagające dokładnej znajomości granicznych wartości opóźnień. W artykule przedstawiono model symulacyjny sytemu NCS z obsługą zdarzeń wyzwalanych w sterowniku głównym i wykonywanych w sterownikach lokalnych. Przedstawiono wyniki badań wydajności modelu ocenianej w warstwie aplikacji oraz badań weryfikacyjnych z rzeczywistym sterownikami PLC i protokołem Modbus TCP. Przestawiona struktura systemu i metoda analizy jego wydajności może znaleźć zastosowanie w projektowaniu systemów sterowania procesami technologicznymi oraz projektowaniu symulatorów z wirtualnymi obiektami sterowania i rozwiązań typu hardware-in-the-loop.
Gnejsy są jedną z najmniej eksploatowanych skał metamorficznych w Polsce. Eksploatacja ich prowadzona jest obecnie na większą skalę tylko w trzech kopalniach. Tradycyjnie są wykorzystywane głównie do produkcji kruszyw łamanych na cele budowy dróg, linii kolejowych oraz w budownictwie. W ostatnich latach coraz częściej stosuje się je również do robót hydrotechnicznych oraz jako kamień ozdobny. Szczególnie ta druga branża rozwija się dynamicznie ze względu na duże walory zdobnicze. Skały, ze względu na skład mineralny, posiadają również możliwości ich wykorzystania w innych gałęziach przemysłu. Prowadzone badania wykazały potencjalne nowe kierunki ich zastosowania w przemyśle ceramicznym i szklarskim. Istnieje również, po przeprowadzeniu odpowiednich badań, szansa na zastosowanie pyłów gnejsowych oraz drobnych jego frakcji do produkcji nawozów dla rolnictwa.
EN
Gneisses are one of the least excavated metamorphic rocks in Poland. The excavation is carried out on a large scale in only three open pits. Traditionally, they are mainly used for the production of crushed aggregate for the construction of roads, railways and building construction. In recent years they have been more often applied also in hydrotechnical construction works and as decorative stones. Especially the latter branch is growing rapidly due to gneisses’ ornamental qualities. Due to their mineral composition these rocks can be also used in other industries. Studies have demonstrated potential new directions for their use in ceramic and glass industries. After suitable research there is also an opportunity to use gneiss dust and small particles for the production of fertilizers for agriculture.
Terra AFM is the atomic force microscope designed and built by the authors as a device for research applications in advanced technologies in industry and in teaching. In tapping-mode, in atomic force microscopy, the interaction between the tip and the sample is, in fact, non-linear and consequently higher harmonics of the fundamental resonance frequency of the oscillating cantilever are generated. In this paper, we present the Terra AFM system using the method of synchronous detection that allows simultaneously recording the amplitudes and phases of the fundamental resonance frequency and of the higher harmonics. The used detection system, composed of 16 bit 100 mega-samples per second (MSPS) analogue-to-digital converter (ADC) and field-programmable gate array (FPGA) device, allows measuring the amplitude and phase of the cantilever within one oscillation cycle and with good signal-to-noise ratio. As a result, good-quality images at higher harmonics could be obtained with the use of conventional cantilevers. The obtained results prove that higher-harmonics imaging can be used to distinguish between different materials. High spatial resolution (about 1 nm) of the presented system is also demonstrated.
PL
Mirroskop Terra AFM jest mikroskopem sił atomowych opracowanym i zbudowanym przez autorów jako urządzenie do zastosowań badawczych, przemysłowych i edukacyjnych w obszarze zaawansowanych technologii. W każdym mikroskopie sił atomowych pracującym w trybie kontaktu przerywanego oddziaływanie pomiędzy sondą i próbką ma charakter nieliniowy, co powoduje powstawanie wyższych harmonicznych częstotliwości podstawowej drgań sondy. W artykule przedstawiono system mikroskopu Terra AFM wykorzystujący metodę detekcji synchronicznej umożliwiającą jednoczesne wyznaczanie amplitudy i fazy wyższych harmonicznych przebiegu podstawowego. Głównymi elementami opracowanego systemu detekcji są przetwornik analogowo-cyfrowy o rozdzielczości 16 bitów i szybkości próbkowania 100 MSPS oraz układ programowalny FPGA pozwalający na pomiar amplitudy i fazy w okresu przebiegu podstawowego drgań sondy z dobrą wartością stosunku sygnału do szumu. Prowadzi to do otrzymywania dobrej jakości obrazów przy wyższych harmonicznych z użyciem typowej sondy mikroskopu AFM. Przedstawiono przykłady uzyskiwanych obrazów, które wskazują na przydatność systemu do rozróżniania obszarów próbek zbudowanych z różnych materiałów. Potwierdzają one również wysoką rozdzielczość przestrzenną (około 1 nm) opracowanego systemu.
Microwave hydrothermal synthesis processes allow to obtain the nanopowders of extremely high quality. However, their disadvantage in terms of industrial applications is low productivity. The article presents a technological system that breaks this barrier. A novel chemical reactor is described. The reactor has a unique design of process chamber, which used in conjunction with a batch control system allows highly efficient production of nanopowders to be obtained. The design of the reactor together with new principles of operation, structural materials, and distribution of electromagnetic field are described. The paper also presents a control system for the reactor, which allows for automatic operation in the stop-flow mode, control of process pressure, continuous monitoring of process parameters and safe operation of the device.
PL
Mikrofalowe hydrotermalne procesy syntezy pozwalają na uzyskiwanie nanoproszków o wyjątkowo wysokiej jakości. Natomiast ich wadą w aspekcie zastosowań przemysłowych jest niska wydajność. W artykule przedstawiono system technologiczny, który przełamuje tę barierę. Opracowano nowy typ reaktora, posiadającego unikatową konstrukcję komory procesowej, co w połączeniu z zastosowanym systemem sterowania wsadowego pozwala na uzyskiwanie dużej wydajności produkcji nanoproszków. Opisano konstrukcję reaktora z uwzględnieniem nowej zasady działania, materiałów konstrukcyjnych, rozkładu pola elektromagnetycznego. Przedstawiono system sterowania urządzeniem, który zapewnia automatyczną realizację procesów, regulację ciśnienia procesu, ciągłe monitorowanie parametrów procesów oraz zachowanie bezpieczeństwa obsługi urządzenia.
The article presents a system for testing materials used in manufacturing machinery elements operating in high stresses and temperatures. An essential element of the system is a multi-purpose device for performing normative creep tests (PN-EN ISO 204) and dedicated tests for low-cycle loads and various profiles of temperature changes. The device works with two databases: collecting the results of strength tests and collecting data used in predicting time of the damage of materials. The article describes the functionality of the individual system components and gives examples of the conducted strength tests.
PL
W artykule przedstawiono system do badań materiałów stosowanych do wytwarzania elementów maszyn pracujących w warunkach podwyższonych naprężeń i wysokich temperatur. Podstawowym elementem systemu jest wielofunkcyjne urządzenie umożliwiające wykonywanie normatywnych testów pełzania (PN-EN ISO 204) oraz dedykowanych testów o obciążeniach niskocyklowych oraz różnych profilach zmian temperatury. Urządzenie współpracuje z dwiema bazami danych – do zbierania wyników testów wytrzymałościowych oraz do zbierania danych materiałowych wykorzystywanych w predykcji czasu do uszkodzenia. Opisano funkcjonalność poszczególnych elementów systemu oraz podano przykłady przeprowadzonych testów wytrzymałościowych.
Artykuł dotyczy innowacyjnych sposobów zagospodarowania kopalin skalenionośnych współwystępujących z innymi w złożach skał metamorficznych na przykładzie złoża gnejsu „Doboszowice 1”. W artykule scharakteryzowano alternatywne źródła oraz opisano możliwości pozyskiwania z nich surowców glinokrzemianowych zasobnych w alkalia na potrzeby przemysłu: ceramicznego i innych. Aktualnie krajowe surowce skaleniowo-kwarcowe pozyskuje się z trzech złóż leukogranitów, eksploatowanych koło Sobótki w ilości ok. 400 tys. Mg/rok, oraz w dużo mniejszej ilości ze złóż granitu: „Graniczna”, „Gniewków” i „Rogoźnica” położonych w masywie strzegomskim. W artykule wskazano możliwości technologiczne produkcji materiałów skaleniowo-kwarcowych dla ceramiki, z gnejsów laminowanych (słojowych) i oczkowych, w tym również frakcji niezbywalnych ( odpadowych), powstałych w ich procesach przeróbczych.
EN
The paper presents innovative methods of utilization of feldspar-bearing minerals occurring in metamorphic rock deposits on the example of „Doboszowice I” gneiss mine. The paper discusses alternative possibilities and methods of acquiring aluminosilicate reach in alkalies useful for ceramic industry. Currently, domestic materials of feldspar - quartz are acquired from three leucogranite deposits exploited near Sobótka (ca. 400 thousand Mg/year) and in Graniczna, Gniewków and Rogoźnica granite deposits located in the Strzegom massif. The article presents technological capabilities of production of feldspar- quartz materials for ceramic industry needs from augen and laminar gneiss, including waste fractions, formed during processing.
The paper presents the design of the atomic force microscope. The basic criterion for its development was the ease of use associated with high measurement parameters. The used modular design of mechanical, control and software elements allows to make changes and in¬troduce modifications to extend the range of applications of the device. One such modification involving the imaging of objects using the measurement of the amplitude and the phase of the signal from the probe working in an intermittent contact mode was described.
PL
W artykule przedstawiono konstrukcję zbudowanego mikroskopu sił atomowych. Podstawowym kryterium przy jej opracowaniu była prostota obsługi przy zachowaniu wysokich parametrów pomiarowych. Zastosowano modułowość rozwiązań mechanicznych, sterowania i oprogramowania, co umożliwia wprowadzanie zmian i modyfikacji rozszerzających zakres zastosowań urządzenia. Opisano jedną z takich modyfikacji polegającą na obrazowaniu badanych obiektów z wykorzystaniem pomiaru amplitudy i fazy składowych harmonicznych sygnału pochodzącego z sondy pracującej w trybie kontaktu przerywanego.
Proces mikrofalowej syntezy solwotermalnej (Microwave Solvothermal Synthesis, MSS) jest przykładem zastosowania wspomagającego reakcje chemiczne promieniowania mikrofalowego. Grzanie mikrofalowe umożliwia precyzyjne programowanie czasu syntezy. Dzięki temu możliwe jest uzyskiwanie cząstek charakteryzujących się wąskim rozkładem wielkości oraz wysokim stopniem krystaliczności (tzn. niskim udziałem faz amorficznych). Dodatkową zaletą procesu jest znacznie niższa temperatura w porównaniu z technologiami: plazmowymi, zol żel, syntezy z fazy gazowej. W artykule przedstawiono nowe reaktory do realizacji procesów MSS. Podano przykłady syntez hydroksyapatytu, tlenku cynku i tlenku cyrkonu. Wykazano możliwość sterowania właściwościami uzyskiwanych materiałów. Reaktory typu MSS-1 i MSS-2 stwarzają możliwość przemysłowej produkcji nanocząstek.
EN
Microwave solvothermal synthesis (MSS) is an example of microwave assisted wet chemical synthesis process. Microwave heating enables a precise control of the reaction time, fast heating and reducing the thermal gradients. This results in a better crystallinity of the nanoparticles comparing to the precipitation process, and a narrow size distribution. An additional advantage is a reduced synthesis temperature, since no calcination is need. In the paper we presented two new reactors used for the MSS process. We have shown their applications in the synthesis of nanohydroksyapatite ZnO and ZrO2, as well as the enhanced control of their properties possible due to the use of microwaves. The MSS-1 and MSS-2 reactors enable industrial scale production of nanoparticles.
The article is dedicated to a universal model force control system for small static loads. The requirements and the hardware configuration of the control system are presented. The authors also describe basic algorithms for controlling research processes, including issues related to force adjustment such as the automatic force loading and its measurement, the manual force exertion and its measurement, the automatic movement of the object, measuring of the force exerted on the object, as well as archiving and processing the measurement data. The exemplary results of verification tests were presented. Additionally, the possibility to analyse and archive the measurement data of the system is also shown. Finally, the authors describe other examples of applications of the developed control system.
PL
W artykule opisano modelowy uniwersalny układ regulacji siły do małych obciążeń statycznych. Przedstawiono wymagania oraz konfigurację sprzętową układu regulacji. Podano podstawowe algorytmy sterowania procesami badawczymi obejmujące zagadnienia związane z regulacją siły, takie jak: automatyczne wywieranie siły i jej pomiar, manualne wywieranie siły i jej pomiar, automatyczne przemieszczanie badanego obiektu i pomiar siły wywieranej na obiekt oraz archiwizacja i przetwarzanie danych pomiarowych. Przedstawiono przykładowe wyniki z badań weryfikacyjnych, zaprezentowano możliwość analizy i archiwizacji danych pomiarowych układu oraz podano inne przykłady zastosowań opracowanego układu regulacji.
The construction of technological test stands is connected with the problem of the proper determination of the structure of the stands to enable the execution of technological processes with different types of instruments and devices. The article presents a test stand for Physical Vapour Deposition (PVD) technological processes. The configurability of the stand was achieved thanks to the modular structure of the stand and the use of appropriate software and hardware solutions. The authors present examples of the utilisation of the structure of the stand for the modernisation of existing technological devices and the development of new ones.
PL
Budowa technologicznych stanowisk badawczych przeznaczonych do prac rozwijających nowe technologie wiąże się z problemem określenia właściwej struktury stanowiska, umożliwiającej realizację procesu z odpowiednim oprzyrządowaniem lub realizację różnych procesów z wybranymi zestawami oprzyrządowania. W artykule przedstawiono stanowisko do badań procesów technologii Physical Vapour Deposition (PVD). Możliwość rekonfiguracji stanowiska uzyskano poprzez zastosowanie modułowej struktury stanowiska oraz odpowiednich rozwiązań systemu sterowania odnoszących się do warstwy sprzętowej i programowej. Przedstawiono przykłady wykorzystania struktury stanowiska do modernizacji istniejących i budowy nowych urządzeń technologicznych.
Execution of long-term tests on infrared radiation waves requires the use of a stable transceiver circuit for infrared radiation. The unit developed by the authors of this paper is an example of possible instruments that can be used in such tests. The system is composed of a stabilized supply source for a transceiver circuit and a programmed temperature change option for output signals. The tests were carried out for a two-channel radiation transceiver with 860 and 950 nm wavelengths. The results obtained were analysed and their expanded uncertainties were determined for a 99% level of confidence, based on the assumed uncertainty budgets. Standard uncertainties were determined using calculation methods type A and B. After verification, the developed stand can be used to test infrared radiation for two wavelengths. It can also find application in the design of bigger control systems, where it can play the role of a measurement module. The examples of such applications include, inter alia, tests on the transmission and reflection of the infrared light.
PL
Realizacja długookresowych badań monochromatycznej fali promieniowania podczerwonego wymaga stabilnego układu nadawczo-odbiorczego. Jednym z rozwiązań jest opracowany taki układ, w którym obok stabilizowanych źródeł zasilania toru nadawczego i odbiorczego zastosowano programową stabilizację temperaturową jego sygnałów wyjściowych. Przedmiotem badań był dwukanałowy układ nadawczo-odbiorczy promieniowania o długościach fal 860 i 950 nm. Wyniki przeprowadzonych badań układu poddano analizie i na podstawie oszacowanych budżetów niepewności wyznaczono ich rozszerzone niepewności o 99% poziomie ufności. Niepewności standardowe wyznaczono z oszacowań metodami typu A i B. Zweryfikowane stanowisko pomiarowe do badania promieniowania podczerwonego o dwóch długościach fal, można wykorzystywać w większych systemach sterowania, w których układ ten pełniłby rolę jednego z modułów pomiarowych. Przykładem takich aplikacji mogą być systemy do badania przepuszczalności lub odbicia światła podczerwonego.
W artykule przedstawiono metodę detekcji drgań sondy pomiarowej w dynamicznym mikroskopie sił atomowych DFM (ang. Dynamic Force Microscopy), która umożliwia jednoczesny, synchroniczny pomiar zarówno amplitudy, jak i fazy składowych harmonicznych sygnału pochodzącego z oscylującej sondy. Model mikroskopu wyposażono w układy wzbudzania oraz detekcji w oparciu o szybkie przetworniki analogowo cyfrowe oraz układ FPGA Vitex-5. Zaimplementowany algorytm dyskretnej transformaty Fouriera FFT oblicza wartość amplitudy pierwszej (lub innej, dowolnej) harmonicznej, która podawana jest do obwodu pętli sprzężenia zwrotnego w celu stabilizacji punktu pracy mikroskopu. Niezależnie przeprowadzana jest również szybka FFT dostarczająca informacji o wartości amplitud oraz faz składowych poszczególnych harmonicznych sygnału z sondy pomiarowej. Opracowana metoda próbkowania pozwala na uniknięcie tak zwanego przecieku transformaty oraz nie wymaga stosowania okienkowania sygnału wejściowego. W opisanym rozwiązaniu informacja o amplitudzie, fazie i zawartości widmowej badanego sygnału jest dostępna praktycznie natychmiast po zakończeniu próbkowania pojedynczego okresu drgań sondy pomiarowej.
EN
This paper presents a method of detecting vibrations in a dynamic probe atomic force microscopy DFM (Dynamic Force Microscopy), which allows simultaneous, synchronous measurement of both the amplitude and phase of harmonic signal from the oscillating probe. The model of the microscope is equipped with excitation and detection systems based on the fast 100 MHz analog and digital FPGA Vitex-5. The algorithm implemented discrete Fourier transform FFT calculates the amplitude of the first (or another) harmonic, which is fed to the circuit feedback loop to stabilize the operating point of the microscope. Regardless also fast Fourier transform FFT is done providing information about the amplitude and phase of each harmonic components of the signal from the probe. The presented sampling method avoids the so-called transform leakage and does not require the use of the windowing of the input signal. In the described embodiment information about the amplitude and phase of the spectral content of the test signal is available almost immediately after a single period of oscillation sampling probe.
EB-PVD technology is currently the subject of intense material engineering investigations, because its application enables the procurement of specific functional materials, especially materials with increased antiwear properties. The efficiency of such tests can be significantly increased by the application of test stands, allowing for the realisation of investigations on a wide range of materials with an easy selection and alteration of process parameters and the application of various methods of additional plasma ionisation. The article presents the concept of such a stand that assumes the inclusion of an electron gun into the test stand itself. Additionally, the conditions of the integration of this element with the test stand are shown. The inclusion of the gun does not change the functionality and modularity of the stand.
PL
Technologia fizycznego osadzania z fazy gazowej z wykorzystaniem wiązki elektronowej (EB-PVD), dzięki uzyskiwaniu różnorodnych materiałów funkcjonalnych, o zwiększonych właściwościach w szczególności przeciwzużyciowych, jest przedmiotem intensywnych badań inżynierii materiałowej. Efektywność takich badań może być zwiększona poprzez wykorzystanie odpowiednich stanowisk umożliwiających prowadzenie prac z szerokim zakresem materiałów, łatwym doborem i zmianą parametrów procesowych, stosowaniem różnych metod dodatkowej jonizacji plazmy. W artykule przedstawiono koncepcję budowy takiego stanowiska. Zakłada ona włączenie wyrzutni elektronowej do stanowiska badawczego technologii PVD. Przedstawiono warunki integracji tego elementu ze stanowiskiem. Dołączenie wyrzutni zachowuje dotychczasową funkcjonalność i modułowość stanowiska oraz zapewnia uzyskanie specyficznych cech użytkowych dających możliwość powtarzalnej produkcji materiałów komercyjnych oraz prowadzenia prac badawczo-rozwojowych.
Commonly used mobile devices, like smart phones and tablets, are currently becoming an integral part of measurement systems. This paper describes the design principles for a measurement system using such devices and gives an example of a system for measuring the carbon content in the ashes from power industry boilers. The functions of the system are described with a division into the ones implemented on a mobile device and other user interfaces nodes. The methods of programming mobile devices are presented including their advantages and disadvantages. The presented multi-user solution can be used in other measurement systems, as well.
PL
Powszechnie używane urządzenia przenośne typu smartfony i tablety stają się obecnie także nieodzowną częścią systemów pomiarowych. W artykule opisano zasady projektowania systemu pomiarowego wykorzystującego takie urządzenia na przykładzie systemu do pomiaru zawartości węgla w popiele z kotłów energetyki zawodowej. Opisano funkcje systemu z rozdzieleniem na realizowane w urządzeniu mobilnym i innych węzłach interfejsów użytkownika. Przedstawiono metody programowania urządzeń przenośnych z uwzględnieniem ich zalet i wad. Zaprezentowane rozwiązanie wielodostępności może znaleźć zastosowane również w innych systemach pomiarowych.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.