Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Atmosfera pod presją: Jakie są zależności pomiędzy warunkami meteorologicznymi a poziomem zanieczyszczenia powietrza w Poznaniu w dekadzie 2012-2022?

Budka Anna, Lisiak-Zielińska Marta, Borowiak Klaudia

Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja

|

2024

|

T. 55, nr 2

27--33

PL

Przeanalizowano tendencje zmian w czasie oraz powiązania parametrów meteorologicznych (temperatura, opady, zachmurzenie, prędkość wiatru) oraz zanieczyszczeń powietrza (tlenki azotu, ozon troposferyczny, pył zawieszony PM10 i PM2,5) w Poznaniu w latach 2012-2022. Za pomocą modelu ARIMA podjęto również próbę predykcji poziomów zanieczyszczeń powietrza do 2025 roku. Wykazano występowanie tendencji zmian w czasie i zależności pomiędzy parametrami meteorologicznymi oraz zanieczyszczeniami powietrza w Poznaniu w latach 2012-2022. W szczególności zwrócono uwagę na występowanie sezonowości podwyższonych stężeń zanieczyszczeń powietrza oraz pewne tendencje w przedziałach czasowych. Sezonowość ma związek z występującymi porami roku oraz źródłami zanieczyszczeń w nich dominującymi (np. transport, ogrzewanie mieszkań). Z kolei tendencje w przedziałach czasowych powiązane są m.in. z ograniczeniami wynikającymi z pandemii COVID-19 oraz działaniami podjętymi przez indywidualne gospodarstwa domowe i lokalne samorządy. Wskazuje to na celowość podejmowania wysiłków przez społeczeństwo i samorządy w ograniczaniu emisji zanieczyszczeń powietrza w naszym bezpośrednim otoczeniu.

EN

The analysis of time changes and relations between meteorological parameters (temperature, precipitation, cloudy, wind speed) and air pollution (nitrogen oxides, tropospheric ozone, particulate matter PM10 and PM 2.5) in Poznań in 2012-2022. With the aid of ARIMA model the prediction of air pollution level until 2025 has also been performed. The time changes and relations between meteorological parameters and air pollution in 2012-2022 in Poznań have been found. Special attention has been paid to the seasonality of elevated air pollutants concentrations and some tendencies in time periods. The seasonality is mainly related to the seasons of the year and air pollution sources dominant for certain seasons (e.g. transportation, house heating systems). While the longer time period tendencies are in relation in such activities as limitation resulted from COVID-19 pandemic situation and activities conducted by local governments and individual household to reduce air pollution emissions. This indicates the purposefulness of efforts made by society and local governments to reduce air pollution emissions in our immediate surroundings.

2

Zanieczyszczenia powietrza latem i zimą - realne zagrożenie

Borowiak Klaudia, Budka Anna, Lisiak-Zielińska Marta

Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja

|

2023

|

T. 54, nr 2

21--26

PL

Jakość powietrza ma kluczowe znaczenie do prawidłowego funkcjonowania naszego społeczeństwa, jak również prawie wszystkich gałęzi gospodarki kraju. Jest to związane z ich praktycznie nieograniczoną możliwością rozprzestrzeniania się oraz wpływem na środowisko, materiały oraz zdrowie człowieka. Świadomość społeczna dotycząca jakości powietrza atmosferycznego oraz wpływu na człowieka i otoczenie zwiększa się z roku na rok. Ciągle jednak stężenia głównych zanieczyszczeń powietrza przekraczają poziomy dopuszczalne i przyczyniają się do wielu zgonów. Poziom zanieczyszczeń powietrza charakteryzuje się sezonowością, zarówno dobową, jak i roczną. Związane jest to ze zwiększoną emisją z różnych źródeł w poszczególnych porach roku. W zimie dominują zanieczyszczenia związane z indywidualnym ogrzewaniem gospodarstw domowych, podczas gdy w lecie dominującym źródłem jest transport samochodowy. Oba źródła stanowią problem w ograniczaniu i w najbliższym czasie właśnie z zanieczyszczeniami z tych źródeł będzie związana jakość powietrza atmosferycznego. Z porami roku związane są również ekstremalne zjawiska smogu letniego i zimowego występujące w warunkach podwyższonej emisji wybranych zanieczyszczeń i sprzyjających warunkach pogodowych. Zdecydowanie bardziej znane jest zjawisko smogu zimowego, ze względu na jego częstotliwość oraz wpływ na obniżenie widoczności. Smog letni z kolei ma duże znaczenie w aglomeracjach o dużym ruchu samochodowym. Oba zjawiska są niekorzystne z punktu widzenia zdrowia człowieka i stanu ekosystemów terenów zurbanizowanych i podmiejskich

EN

Air pollution is a key issue for proper functioning of our community, as well as for the most of economy branches of the country. This is related to their practically unlimited possibility of spatial distribution and effects on environment, materials and human health. Social awareness concerning the air quality and its effect to human and environment has been increasing recently. However, there is a continuous increase of major air pollutants exceeding the limited values and causing human deaths. The level of pollution is characterized the fluctuations, both daily and annual. This is caused by elevated emission from various sources in different seasons of the year. The dominating air pollution during the winter season are related to the individual household warming systems, while during the summer season the most common air pollution source is transport. Both types of air pollution sources create the problem in their limiting and these are the most important air pollution sources to fight with in the near future. The season-related are also some extreme phenomena - winter and summer smog, which are occurring during the elevated emission of particular air pollutants and favorable meteorological conditions. The most common is winter smog, due to its higher frequency and effect on decreasing air transparency. While, the summer smog is most common in huge agglomeration with high traffic. Both phenomena are negative due to effect on human health and ecosystem status within urban and suburban areas.

3

Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie człowieka, środowisko i materiały

Lisiak-Zielińska Marta, Budka Anna, Borowiak Klaudia

Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja

|

2023

|

T. 54, nr 9

40--44

PL

Podwyższone stężenia wielu zanieczyszczeń powietrza, zarówno w środowisku zewnętrznym, jak i wewnętrznym, notowane są w wielu krajach i przyczyniają się m.in. do podwyższonej zachorowalności na choroby układu oddechowego oraz krążenia, a nawet zwiększonej śmiertelności wywołanej przez nie bezpośrednio, jak i pośrednio. Z kolei depozycja (osiadanie) zanieczyszczeń powietrza na powierzchniach naturalnych i sztucznych przyczynia się do szkód w środowisku przyrodniczym, jak również w materiałach wytworzonych przez człowieka. Dotyczy to również urządzeń wentylacyjnych, których prawidłowe funkcjonowanie może również wpływać z kolei na zdrowie i jakość powietrza wewnątrz budynków. Podwyższone stężenia zanieczyszczeń powietrza mogą przyczyniać się do strat ekonomicznych. W przypadku wpływu na zdrowie związane są one przede wszystkim z kosztami nieobecności w pracy, kosztami leczenia czy przedwczesnym zgonem. Obniżenie plonowania roślin uprawnych i ozdobnych lub przyrostu biomasy drzewa mogą być kolejnym czynnikiem przyczyniającym się do strat ekonomicznych poza szkodnikami, patogenami czy ekstremalnymi zjawiskami przyrodniczymi. Uszkodzenia i degradacja urządzeń konstrukcyjnych, wentylacyjnych i innych materiałów przyczynia się natomiast do zwiększenia kosztów ich utrzymania.

EN

Higher concentrations of many air pollutants, both in the outdoor and indoor environments, are recorded in many countries and contribute, among the others, to increased incidence of respiratory and cardiovascular diseases and even increased mortality caused by them directly as well as indirectly. In addition, deposition of air pollutants on natural and artificial surfaces contributes to damage to the natural environment, as well as to man-made materials. This is also valid for ventilation systems, which proper functioning might be also affected on indoor air quality and human health. Elevated air pollution concentrations might also cause economic losses. In the case of health impacts, they are primarily related to the cost of absence from work, medical costs, or premature death. Reduced crop yields or tree biomass growth can be another factor contributing to economic losses in addition to pests, pathogens or weather extremes. The damage of construction materials, ventilation system and other materials might also cause an increase in the cost of their maintenance.