Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Działalność gospodarcza a postawy wobec środowiska przyrodniczego rolników z uzdrowiskowej gminy Iwonicz Zdrój

Pisarek M., Lechowska J., Czerniakowski Z. W., Topczewska J., Kędzierska U.

Polish Journal for Sustainable Development

|

2018

|

T. 22, cz. 2

125--129

PL

Celem badań była ocena działalności gospodarczej rolników prowadzących produkcję rolną na ternie gminy Iwonicz Zdrój w kontekście zrównoważonego rozwoju. Wszyscy ankietowani rolnicy wiedzą o uzdrowiskowym charakterze gminy, nie mniej jednak nikt z badanych nie wiedział o ograniczeniach formalno-prawnych wynikających z specyficznego charakteru gminy. Wiek rolników nie wpływał na sposób gospodarowania oraz poziom ich zainteresowania tematyką ekologiczną. Rolnicy ograniczali się do przestrzegania zasad Kodeksu Dobrej Praktyki, natomiast nie byli zainteresowani działaniami ekologicznymi wymagającymi od nich poniesienia nakładów finansowych.

EN

The aim of the research was to assess the economic activity of farmers conducting agricultural production in the area of the Iwonicz Zdrój commune in the context of sustainable development. All of the surveyed farmers know about the spa character of the commune, but none of the respondents knew about the formal and legal limitations resulting from the specific character of the commune. The age of farmers did not affect the way of farming and the level of their interest in ecological issues. Farmers limited themselves to observing the principles of the Code of Good Practice, while they were not interested in ecological activities that required them to incur financial expenses.

2

Wpływ zanieczyszczenia światłem na entomofaunę

Czerniakowski Z. W., Olbrycht T.

Polish Journal for Sustainable Development

|

2017

|

T. 21, cz. 2

9--13

PL

Dynamiczny rozwój obszarów zurbanizowanych i coraz intensywniejsze ich naświetlenie, powodujące zanieczyszczenie światłem (light pollution), może mieć daleko idący wpływ na wiele organizmów żywych. Jak wykazały przeprowadzone obserwacje zanieczyszczenie środowiska sztucznym światłem może mieć wpływ nie tylko na naturalne reakcje owadów na światło – fototropizm i fotoperiodyzm, ale także w konsekwencji na zaburzenie ich występowania w środowisku naturalnym. Szczególnie groźne może być to w przypadku gatunków o bardzo wysokiej specjalizacji pokarmowej, które w środowisku zurbanizowanym nie znajdą warunków do swego rozwoju.

EN

The dynamic development of urbanized areas and the increasing intensity of their exposure to light pollution may have far-reaching effects on many living organisms. Observations have shown that environmental pollution by artificial light can affect not only the natural reactions of insects to light – phototropism and photoperiodism, but also as a consequence to the disturbance of their occurrence in the natural habitat. It may be dangerous for the species with very high food specialization, that will not find conditions for their development in the urban environment.

3

Miejskie farmy jako alternatywa dla nieroztropnej urbanizacji

Czerniakowski Z. W.

Polish Journal for Sustainable Development

|

2016

|

T. 20

29--36

PL

Zapewne większość z nas przyzna, że jakość życia w mieście w znacznym stopniu zależy od dostępności terenów zieleni. Zwykle tereny te utożsamiane są z urządzoną roślinnością ozdobną. Jak dowodzą jednak doświadczenia wielu miast Ameryki Północnej, Europy i Azji niezwykle ważną rolę w kształtowaniu przyjaznej dla człowieka przestrzeni odgrywać mogą także miejskie gospodarstwa, w których prowadzi się produkcję rolną. Najczęściej chodzi tu o uprawę owoców i warzyw, niekiedy także roślin energetycznych. Farmy miejskie mogą przyjmować formę zielonych dachów i ścian oraz ogrodów wertykalnych lub gospodarstw konwencjonalnych wplecionych w strukturę miasta. Wydaje się, że rozwój tego typu działalności gospodarczej (przyjmującej często ciekawe formy ruchów społecznych) może przyczynić się do retardacji niekorzystnych zmian klimatu, jakości środowiska czy też epidemii chorób cywilizacyjnych związanych z dietą. Z całą pewnością takie rozwiązania przybliżają dostępność cennych produktów szerokiej grupie lokalnych konsumentów.

EN

Probably the majority of the residents would admit that the quality of life in the city mostly depends on the accessibility of green areas. However, as proved by the experience of many cities in North America, Europe and Asia, urban farming, which conduct agricultural production, may play crucial part. Most often it is about growing fruits and vegetables, sometimes also energy crops. Urban farming can take the form of green rooftops, vertical gardens or conventional farms woven into the city's structure. It seems that the development of this type of economic activity (often taking very interesting forms of social movements) can contribute to the retardation of adverse climate change, environmental quality or the epidemic of lifestyle diseases related to diet. Certainly, solutions like this will make valuable products available for a broad group of local consumers.

4

Wpływ postępu w naukach przyrodniczych i technicznych na rozwój ogrodów egzotycznych w Europie

Czerniakowski Z. W.

Polish Journal for Sustainable Development

|

2015

|

T. 19

13--19

PL

Rośliny egzotyczne, a więc pochodzące z innych stref klimatycznych od wieków znajdowały się w kręgu zainteresowania właścicieli ogrodów. Część z nich ceniono za właściwości użytkowe, przede wszystkim lecznicze. Część stanowiła rodzaj ciekawostki botanicznej. Szereg gatunków udało się zaaklimatyzować w Europie do tego stopnia, że zaliczane są one w tej chwili do powszechnie znanych i szeroko rozprzestrzenionych roślin uprawnych (ziemniak, tytoń) lub nawet ekspansywnych chwastów (nawłoć kanadyjska). W wielu wypadkach introdukcja roślin egzotycznych wymagała dużego wysiłku, a zwłaszcza wiedzy przyrodniczej. Znaczące przyspieszenie tego procesu nastąpiło w wyniku postępu w naukach technicznych. Kamieniem milowym było wprowadzenie technologii produkcji szkła walcowanego oraz opanowanie wytrzymałych na warunki atmosferyczne konstrukcji żelaznych.

EN

The exotic plants were collected in European gardens from a lot of centuries. But the golden age for this profession was started since Dr. Nathaniel Bagshaw Ward has investigated a special way to intercontinental transport of seedlings. The second vary important event was possibilities to construct quite new orangeries – greenhouses. This technical progress made it possible to acclimatize a lot of exotic plants and a very big progress in botanical science, cultivate of plants, horticulture and finally in landscape architecture.

5

Invasive species and their role in historic park sites

Czerniakowski Z. W., Olbrycht T.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 5-A

33--40

EN

Invasive species are alien elements of flora and fauna to our environment, in each case their occurrence is a very serious threat to native organisms. Invasive insects damage trees of great significance in park sites. They face very little resistance from the environment and substantially affect the decorative character of plants. A well-known representative of the group of phytophages is Cameraria ohridella or Horse-chestnut leaf miner occurring on horse-chestnut. Recently, Phyllonorycter issikii was observed on lime trees, P. robiniella on Black Locust and P. platani on plane trees in the historical parks of the city of Rzeszów and its surrounding. Newly identified in Rzeszow and potentially dangerous pest of plane trees is also Corythucha ciliata, an insect in the Coreidae family. Another risk for trees and shrubs may be the Western conifer seed bug Leptoglossus occidentalis, which is more and more frequently observed in different parts of Rzeszów.

PL

Gatunki inwazyjne są obcymi dla naszego środowiska elementami fauny i flory, których pojawienie się każdorazowo stanowi bardzo duże zagrożenie dla organizmów występujących na danym terenie. W założeniach parkowych wielkiego znaczenia nabierają inwazyjne gatunki owadów uszkadzających drzewostan. Napotykają one zwykle bardzo mały opór środowiska i w istotny sposób wpływają na pogorszenie dekoracyjności roślin. Powszechnie znanym przedstawicielem tej grupy fitofagów jest Cameraria ohridella, występujący na kasztanowcu białym. W historycznych parkach Rzeszowa i okolic w ostatnich latach zaobserwowano także Phyllonorycter issikii na lipach, P. robiniella na robinii akacjowej oraz P. platani na platanach. Nowo stwierdzonym na terenie Rzeszowa, potencjalnie niebezpiecznym szkodnikiem platanów, jest również Corythucha ciliata, pluskwiak z rodziny prześwietlikowatych. Z kolei zagrożeniem dla drzew i krzewów iglastych może okazać się wtyk amerykański Leptoglossus occidentalis, coraz częściej obserwowany w różnych częściach Rzeszowa.

6

Historic Rzeszów parks as a mainstay of precious invertebrates

Czerniakowski Z. W., Olbrycht T.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2014

|

R. 111, z. 6-A

149--156

EN

This research shows that historic parks in Rzeszów are inhabited by a significant number of interesting species of beetles. The most important group among them from the environmental and economic points of view are ground beetles, especially predatory species of the genus Carabus, legally protected. Rare and protected saproxylic beetles are represented by several species, of which Osmoderma eremita deserves special attention. Similarly, two species belonging to the family of Cerambycidae and Elateridae, rarely encountered in the Podkarpacie region, were identified in the parks of Rzeszów. Thus, the historic parks have become not only an important part of the landscape, but also contribute to the enrichment of biodiversity and to wildlife conservation.

PL

Przeprowadzone obserwacje udowodniły, że zabytkowe parki Rzeszowa zasiedla spora liczba interesujących gatunków chrząszczy. Wśród nich bardzo istotną zarówno z ekologicznego, jak i gospodarczego punktu widzenia grupę stanowią biegaczowate, a zwłaszcza drapieżne gatunki z chronionego prawem rodzaju Carabus. Rzadkie i chronione chrząszcze saproksyliczne reprezentowało kilka gatunków, spośród których na szczególną uwagę zasługuje Osmoderma eremita. Podobnie rzadko spotykanymi na Podkarpaciu, a stwierdzonymi w rzeszowskich parkach okazały się dwa gatunki z rodzin Cerambycidae i Elateridae. Tak oto historyczne parki stanowią nie tylko ważny element krajobrazu, ale również przyczyniają się do wzbogacania bioróżnorodności i ochrony przyrody.

7

Storczykarnia zamku w Łańcucie

Czerniakowski Z. W., Pańczyk D., Olbrycht T.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 8-A

77--81

PL

Na przełomie XIX i XX wieku w łańcuckiej posiadłości Potockich wzorem wielu europejskich ogrodów powstał zespół szklarni, w których prowadzono uprawę roślin tropikalnych. Wyjątkowe miejsce zajmowały w nich storczyki Orchidaceae, tworzące bardzo znaną kolekcję. Po wojnie kolekcja ta przechodziła zmienne losy. Współcześnie znajduje się w nowej storczykarni Muzeum-Zamku w Łańcucie, gdzie uprawiane są okazy pochodzące z różnych stref klimatycznych. Całość stanowi unikatowy w świecie zbiór storczyków, nawiązujący do XIX-wiecznej Reichenbachii.

EN

At the turn of the 19th and 20th century in Potocki family’s property, following the example of many European gardens, greenhouse complex came into existance. Among many tropical plants, which were cultivated there, special place took the orchids Orchidaceae. They constituted very famous collection. After the war collection went through vicissitudes of fortune. In our times it occurs in new greenhouse for the cultivation of orchids in the Łańcut Castle Museum, where the examples from various climate zones are cultivated. Whole makes an unique in the world orchids collection referring to 19th Reichenbachia.