PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 12

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available Wapienie w kopalni węgla brunatnego Bełchatów
Adamczyk K., Jończyk M., Skórzak A.
Górnictwo Odkrywkowe
|
2012
|
R. 53, nr 1-2
47-54
PL
W artykule zaprezentowano historię rozpoznawania skał podłoża mezozoicznego - wapieni sięgającą pierwszej połowy lat 60-tych XX wieku. Scharakteryzowano obecny stan rozpoznania geologiczno-górniczych warunków ich zalegania oraz para- jakościowych. Omówiono rejony i sposoby dotychczasowej eksploatacji tej kopaliny. Przedstawiono wydobycie oraz i strukturę i kierunki zagospodarowania wapieni oraz podjęte działania mające na celu utworzenie nowego kierunku ich gospodarczego wykorzystania.
EN
In the paper surveing history of mesososic limestones from brown coal basement rocks was presented. Present state of its geological conditions of occurence and quality parameters recognition were characterized. Regions and methods of this limestones extraction as well output and directions of use were described. Some new directions of use were suggested.
2
Content available Kopaliny towarzyszące eksploatacji złoża węgla brunatnego Bełchatów - historia dokumentowania i zagospodarowania. Kalendarium
Adamczyk K., Jończyk M., Skórzak A.
Górnictwo Odkrywkowe
|
2012
|
R. 53, nr 1-2
25-41
PL
W artykule przedstawiono w kolejności chronologicznej działania związane z wydobyciem i rozpoznaniem, dokumentowaniem, kopalin towarzyszących eksploatacji Złoża Węgla Brunatnego Bełchatów od momentu odkrycia do chwili obecnej. Scharakteryzowano poszczególne odmiany kopalin towarzyszących i omówiono aktualny stan zagospodarowania oraz perspektywy wydobycia. Przedstawiono program racjonalnej gospodarki kopalinami towarzyszącymi oraz strukturę wydobycia i kierunki zagospodarowania. Zaprezentowano wykonane prace w zakresie tworzenia składowisk kopalin towarzyszących i budowy zakładów przeróbczych.
EN
In this article chronology of examination geological documentation, extraction and development of accompanying minerals in Bełchatów lignite depo sit was presented. Various kind of these minerals were characterized and present state of its development and perspectives extraction of were described. Efficient management of accompanying minerals and structure of its extraction and development were presented as well. Accompanying minerals storage areas processing plants building works were presented.
3
Content available Kopaliny ilaste złoża węgla brunatnego Bełchatów - rozpoznanie, dokumentowanie i zagospodarowanie
Adamczyk K., Jończyk M., Skórzak A.
Górnictwo Odkrywkowe
|
2012
|
R. 53, nr 1-2
55-64
PL
Artykuł przedstawia szerokie spektrum zagadnień związanych z problematyką kopalin ilastych towarzyszących Złożu Węgla Brunatnego Bełchatów. Stanowi podsumowanie dotychczasowych działań w zakresie ich dokumentowania i rozpoznawania parametrów ilościowo-jakościowych. Omawia problemy dotyczące selektywnej eksploatacji. Prezentuje działania w zakresie zagospodarowania kopalin ilastych oraz kierunki i strukturę ich gospodarczego wykorzystania.
EN
This article presents problems connected with clays accompanying in Bełchatów brown coal deposit. It is summary of past activities in geological documentation and serching of clays of this clays parameters. Problems of this clays selective strip mining are analyzed too as well as development and directions of its utilization.
4
Content available remote Kopaliny towarzyszące w kopalni Bełchatów - stan aktualny oraz perspektywy wydobycia i zagospodarowania
Jończyk W., Skórzak A., Bednarz A., Borowicz A., Specylak-Skrzypecka J., Ślusarczyk G.
Górnictwo Odkrywkowe
|
2010
|
R. 51, nr 2
44-52
PL
W artykule przedstawiono aktualny stan zagospodarowania oraz perspektywy wydobycia i zagospodarowania kopalin towarzyszących złożu węgla brunatnego " Bełchatów " poczynając od scharakteryzowania poszczególnych odmian kopalin towarzyszących, racjonalnej gospodarki kopalinami towarzyszącymi tj. rozpoznania i eksploatacji ich odmian o najkorzystniej szyci parametrach ilościowych i jakościowych, omówienia ich wydobycia i zagospodarowania poprzez przedstawienie kierunków wykorzystania oraz -wykonanych prac w zakresie tworzenia składowisk kopalin towarzyszących i budowy zakładów przeróbczych
EN
Actual state and prospects for development of accompanying minerals exploitation in Bełchatów Brown Coal Mine have been presented in the paper. Particular accompanying minerals have been described. Rational management of accompanying minerals, i.e. exploration and exploitation of reserves with the most favorable qualitative and quantitative parameters has been discussed. Methods of exploitation, development and storage, as well as construction of processing plants have beei presented.
5
Content available remote Zmiany kształtu ziaren kwarcowych oraz składu mineralnego piaszczystych osadów miocenu, pliocenu i niższego czwartorzędu w rowie Kleszczowa
Goździk J., Kenig K., Skórzak A.
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
|
2010
|
nr 438
33--50
PL
W osadach pobranych z kopalni węgla brunatnego Bełchatów zbadano skład minerałów ciężkich i lekkich oraz kształt ziaren kwarcu osadów należących do miocenu, pliocenu i przykrywających je osadów niższego czwartorzędu. Badane osady miocenu–pliocenu należą do jednostek litostratygraficznych nazwanych kompleksami: podwęglowym, węglowym, ilasto-węglowym oraz najmłodszym ilasto-piaszczystym. Osady niższego czwartorzędu wykształcone są w postaci serii aluwialnych. W składzie mineralnym trzech dolnych kompleksów osadów mioceńskich dominują przezroczyste minerały odporne: turmalin i dysten, czasem występujące przemiennie, oraz staurolit. Znacznie mniejsze zawartości osiąga rutyl i cyrkon. Charakterystyczną cechą tego zespołu mineralnego jest minimalny udział granatów oraz brak minerałów nieodpornych. Natomiast odmienny skład minerałów ciężkich obserwuje się w osadach należących do kompleksu ilasto-piaszczystego, gdzie następuje nagły wzrost udziału granatów, przy dalszej dominacji turmalinu i większej niż poprzednio, ilości staurolitu. Wśród minerałów nieprzezroczystych w osadach mioceńsko-plioceńskich powszechny jest ilmenit i hematyt. Skład minerałów ciężkich w osadach czwartorzędowych zalegających powyżej utworów plioceńskich jest podobny do obserwowanego w tych ostatnich, przy większej zawartości granatów. We frakcji lekkiej wszystkich badanych kompleksów osadów miocenu–pliocenu przeważają ziarna kwarcu ze zmienną zawartością minerałów siarczanowych, agregatów ilasto-żelazistych oraz okruchów węgla brunatnego. Kompleksy osadów wykazują wyraźną odrębność mineralną. Minerały siarczanowe licznie obecne są jedynie w dwóch dolnych kompleksach. Kształt ziaren kwarcowych z osadów miocenu–pliocenu jest mało zróżnicowany w profilu pionowym, o czym świadczy niski stopień ich zaokrąglenia wyrażony w skali Krumbeina. Natomiast mikrorzeźba powierzchni ziaren kwarcu z tych osadów odznacza się wyraźną zmiennością. W dolnej i górnej części zbadanych osadów występują w ogromnej przewadze ziarna typu EL (obtoczone błyszczące). W części środkowej następuje spadek zawartości ziaren EL a wzrost udziału ziaren ET (przejściowe). Można sądzić, że pierwotna powierzchnia ziaren zaokrąglonych błyszczących w wyniku trawienia chemicznego uległa znacznemu zniszczeniu. W osadach preglacjalnych należących do najniższego czwartorzędu i spoczywających bezpośrednio na utworach plioceńskich, pojawia się wyraźna domieszka ziaren RM (okrągłych matowych), których liczba wzrasta systematycznie, aż do wyraźnej ich dominacji w części stropowej. Jest to ważne kryterium ułatwiające postawienie granicy pomiędzy osadami górnego neogenu (pliocenu) a sedymentacją plejstoceńską. Natomiast skład mineralny aluwiów preglacjalnych oraz najniższej części aluwiów wyżej leżących jest podobny do obserwowanego w osadach plioceńskich. Dopiero powyżej pojawiają się skalenie, a ich udział zwiększa się ku stropowi aluwiów. Źródłem tego minerału były osady glacjalne.
EN
Samples of Miocene, Pliocene and overlying Lower Pleistocene deposits collected from the Bełchatów brown coal mine were analysed for the composition of heavy and light minerals and the shape of quartz grains. The Miocene–Pliocene deposits represent lithostratigraphic units called the subcoal unit, coal unit, clayey-coal unit and the youngest clayey-sandy unit. The Lower Pleistocene deposits are represented by alluvial series. Mineral composition of the three lowest Miocene units is dominated by transparent resistant minerals. They are represented by tourmaline and disthene, which occasionally occur alternately, and staurolite. Rutile and zircon contents are much lower. The characteristic feature of this mineral assemblage is a very low content of garnets and lack of non-resistant minerals. However, a different composition of heavy minerals is observed in deposits representing the clayey-sandy unit. An abrupt increase in the amount of garnets is observed here, again with the dominance of tourmaline and a greater content of staurolite. Opaque minerals are represented in the Miocene-Pliocene deposits by common ilmenite and hematite. The heavy minerals composition of the Pleistocene deposits is similar to that observed in the underlying Pliocene series, however the content of garnets is higher. The light fraction of all the Miocene–Pliocene units is dominated by variable amounts of quartz grains, proportional to the contents of the remaining constituents represented by sulphate minerals, clayey-ferruginous aggregates and lignite fragments. The individual lithological units exhibit distinct, specific mineral characteristics. Sulphate minerals are abundant in the lower two units. Quartz grains from the Miocene-Pliocene deposits show low shape variability in the vertical section. Microrelief of quartz grains from these deposits is conspicuous by pronounced variability. In the lower and upper parts of the deposits, EL-type (blunt shining) grains are definitely prevalent. In the middle part, the amount of EL grains decreases with the increase in ET grains (transitional). It allows suggesting that the original surface of rounded polished grains was largely destroyed by chemical etching. The preglacial deposits, included in the lowermost Quaternary and immediately overlying the Pliocene series, contain a considerable admixture of RM grains (round matt). Their amount constantly increases to become dominant at the top. This is a very important criterion facilitating placing the boundary between the Upper Neogene deposits (Pliocene) and the Pleistocene succession. Mineral composition of the preglacial alluvial deposits and the overlying alluvial series is similar to that observed in the Pliocene deposits. Feldspars appear only above and their content increases upwards in the alluvial deposits. They were derived from glacial deposits.
6
Content available remote Kopaliny towarzyszące a rewitalizacja terenów pogórniczych na przykładzie złoża węgla brunatnego "Bełchatów"
Ratajczak T., Hycnar E., Jończyk W., Skórzak A.
Górnictwo Odkrywkowe
|
2007
|
R. 49, nr 7
61-66
PL
W szeroko rozumianej problematyce funkcjonowania górnictwa węgla brunatnego, z uwagi na odkrywkowy charakter eksploatacji, szczególną rolę odgrywają skały nadkładu. W niektórych sytuacjach noszą one miano kopalin towarzyszących. Ich obecność to nie tylko związane z tym problemy eksploatacyjne, surowcowe czy ekologiczne. Ze względu na zapobieżenie ich bezpowrotnej stracie są one gromadzone w formie sztucznie tworzonych, selektywnych surowcowo złóż antropogenicznych (wtórnych). W ich obecności i funkcjonowaniu, zwłaszcza w przyszłości, należy upatrywać elementów sprzyjających rewitalizacji terenów pogórniczych z chwilą ustania eksploatacji węgla brunatnego. Proces ten dotyczyć będzie różnorakich działań zmierzających do przywrócenia pierwotnego stanu tych obszarów bądź też do doprowadzeniem do sytuacji, kiedy wyeksploatowane złoże, kopalnia, jej infrastruktura mogą nabrać innych wartości gospodarczych.
EN
In the wide-understood problem of lignite mining management, the role of overburden rocks is of special importance, considering opencast extraction of the commodity. These rocks have sometimes properties of associated mineral raw materials and in such situations their presence gives rise to various exploitation and environmental issues. To avoid any irreparable loss of the overburden rocks, they are stored after stripping in the form of artificial, anthropogenic deposits with specific properties. The presence of such secondary deposits and their proper management will decide about revitalizing post-mining areas when lignite mining comes to the end. The revitalization will include diverse activities, aimed at restoring an original status of the area or - if it is not possible - giving both the site after the mined-out deposit and the mine infrastructure new, different economic values.
7
Content available Kompleksowe wykorzystanie kopalin towarzyszących a problemy rewitalizacji terenów pogórniczych na przykładzie złoża węgla brunatnego "Bełchatów"
Ratajczak T., Hycnar E., Jończyk W., Skórzak A.
Górnictwo i Geoinżynieria
|
2007
|
R. 31, z. 2
519-532
PL
W szeroko rozumianej problematyce funkcjonowania górnictwa węgla brunatnego, z uwagi na odkrywkowy charakter eksploatacji, szczególną rolę odgrywają skały nadkładu. W niektórych sytuacjach noszą one miano kopalin towarzyszących. Ich obecność to nie tylko związane z tym problemy eksploatacyjne, surowcowe czy ekologiczne. Ze względu na zapobieżenie ich bezpowrotnej stracie są one gromadzone w formie sztucznie tworzonych, selektywnych surowcowo złóż antropogenicznych (wtórnych). W ich obecności i funkcjonowaniu, zwłaszcza w przyszłości, należy upatrywać elementów sprzyjających rewitalizacji terenów pogórniczych z chwilą ustania eksploatacji węgla brunatnego. Proces ten dotyczyć będzie różnorakich działań zmierzających do przywrócenia pierwotnego stanu tych obszarów bądź też do doprowadzenia do sytuacji, kiedy wyeksploatowane złoże, kopalnia, jej infrastruktura mogą nabrać innych wartości gospodarczych. Naprzeciw tym zagadnieniom wychodzi właśnie rewitalizacja.
EN
In the wide-understood problem of lignite mining management, the role of overburden rocks is of special importance, considering opencast extraction of the commodity. These rocks have sometimes properties of associated mineral raw materials and in such situations their presence gives rise to various exploitation and environmental issues. To avoid any irreparable loss of the overburden rocks, they are stored after stripping in the form of artificial, anthropogenic deposits with specific properties. The presence of such secondary deposits and their proper management will decide about revitalizing post-mining areas when lignite mining comes to the end. The revitalization will include diverse activities, aimed at restoring an original status of the area or - if it is not possible - giving both the site after the mined-out deposit and the mine infrastructure new, different economic values. Revitalization of post-mining areas deals just with such challenges.
8
Studium geologiczno-surowcowe kopalin towarzyszących w złożu węgla brunatnego "Bełchatów"
Ratajczak T., Jończyk W., Skórzak A.
Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje
|
2005
|
Vol. 112, nr 44
575-583
PL
Problem kopalin towarzyszących w złożu węgla brunatnego "Bełchatów" jest obecny od początków funkcjonowania Kopalni. Ich zasoby, różnorodność surowcowa a przede wszystkim sam proces eksploatacji węgla, powodowały, że Kopalnia podejmowała różnorakie prace i inicjatywy zmierzające do jego rozwiązania. Częściowo zakończyły się one pozytywnie. W rezultacie tych poczynań nagromadziło się wiele wyników badań i analiz, powstało dużo opracowań oraz prac naukowych dotyczących tej problematyki. Artykuł stanowi próbę ich podsumowania. Obok elementów dotychczas decydujących o możliwościach praktycznego wykorzystania kopalin (geologicznych, górniczych, złożowych, surowcowych, ekonomicznych) omawia dotąd omijane a dotyczące zagadnień ekologicznych.
EN
Exploitation of lignite in the "Bełchatów" deposit is combined from the beginning of the mine life with problems arising from the existence of associated mineral raw materials. Their reserves, variability, and-the most importnat - mining of the lignite itself require much efforts to find the most effective way of managing these additional commodities. A substantial amount of papers and reports have brought about a wealth of facts and findings. The authors try to present in this paper a summary of the data accumulated, in addition to the elements deciding about possibilities of utilization of the associated mineral raw materials (of the geological, mining, technological and economic nature), they deal with ecological problems that have been not given a due attention so far.
9
Content available remote Ekologia a kopaliny towarzyszące na przykładzie złoża węgla brunatnego "Bełchatów"
Ratajczak T., Jończyk W., Skórzak A.
Górnictwo Odkrywkowe
|
2005
|
Vol. 47, nr 2
34-38
PL
Kopaliny towarzyszące zalegające w złożu węgli brunatnych stają się coraz częściej obiektem badań zmierzających nie tylko do wykazania ich własności surowcowych. Obejmują one ustalenie cech fizykochemicznych umożliwiających wykorzystanie w technologiach proekologicznych. Omówienie takich własności a przez to predyspozycji niektórych kopalin towarzyszących w przypadku złoża węgla brunatnego w Bełchatowie stanowi treść pracy. Proekologiczna charakterystyka objęła skały ilaste (iły beidelitowe), kredę jeziorną skały wapienne, kruszywo naturalne, zwietrzałe osady strefy kontaktowej trzeciorzęd-mezozoik.
EN
Associated mineral raw materials occurring in lignite deposits become more and more often a subject of investigations aimed at disclosing of their economic potential. Some of their physical and chemical properties make possible utilization of these minerals and rocks in proecological technologies. The authors discuss such properties and, by their virtue, possible applications of some associated mineral raw materials from the lignite deposit in Bełchatów. Proecological characteristics have been determined for clay rocks (beidellite clays), lacustrine chalk, carbonate rocks, natural aggregates, as well as weathered rocks from the contact between Tertiary and Mesozoic sediments.
10
Zastosowanie metod geoelektrycznych do rozpoznawania budowy geologicznej i zawodnienia utworów występujących w nakładzie złoża węgla brunatnego - przykład z KWB "Bełchatów"
Antoniuk J., Mościcki J., Skórzak A.
WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie
|
2004
|
nr 5
16-17
PL
Przedstawiono wyniki doświadczalnych badań geoelektrycznych przeprowadzonych w wyrobisku kopalni odkrywkowej. Celem tych prac było rozpoznanie budowy geologicznej wybranego fragmentu nakładu złoża, przed frontem eksploatacyjnym, w kontekście występowania wód zawieszonych. W badaniach wykorzystano zestaw metod geoelektrycznych obejmujący: dipolowe profilowania indukcyjne (EM34-3 Geonics), tomografię elektrooporową i sodowania elektrooporowe. Wyniki badań geoelektrycznych porównano z przekrojem geologicznym opracowanym przez geologów z kopalni, po dojściu skarpy wyrobiska do miejsca, w którym wcześniej wykonane były eksperymentalne badania geoelektryczne.
EN
Results of experimental geoelectric investigations in an opencast working are presented. The aim of the investigations was to identify-prior to the stripping - the geological built-up of a selected part of the overlying rocks in the context of suspended water occurrence. The applied geoelectric methods included electromagnetic terrain conductivity measurements (with the use of EM34-3 Geonics), resistivity tomography and resistivity sounding. Results of geoelectric investigations were compared with a geological cross-section made by mine geologists when the escarpment reached the site of earlier experimental geoelectric measurements.
11
Content available remote Bruki krzemienne w nadkładzie złoża węgla brunatnego Bełchatów - Pole "Szczerców" - kopalina towarzysząca czy utrudnienie w eksploatacji?
Jończyk W., Skórzak A., Specylak J., Ślusarczyk G.
Górnictwo Odkrywkowe
|
2003
|
R. 45, nr 6
19-23
PL
Jednym z głównych celów niniejszego artykułu jest zachęcenie do dyskusji nad zmieniającym się podejściem to traktowania nadkładu złoża kopaliny głównej w poszczególnych fazach rozpoznania, dokumentowania, projektowania i eksploatacji górniczej, na przykładzie złoża węgla brunatnego "Bełchatów". Bruki krzemienne występujące w nadkładzie złoża węgla brunatnego "Bełchatów" należą do jednej z głównych kopalin towarzyszących temu złożu i stanowią charakterystyczny poziom litostratygraficzny odróżniający się wyraźnie od wyżej i niżej występujących osadów. W artykule, wykorzystując istniejącą dla złoża Jednolitą Bazę Danych Geologicznych (JBDG), przedstawiono obszary występowania tych bruków i charakterystykę ich zalegania na Polu "Szczerców". Omówiono również skomplikowane geologiczno-górnicze warunki eksploatacji bruków krzemiennych na obszarze projektowanego wyrobiska Odkrywki "Szczerców" wynikające ze zmiennego i nieregularnego ich zalegania. Bruki krzemienne powodują bowiem znaczne utrudnienie w prowadzeniu robót górniczych wynikające z konieczności selektywnej eksploatacji, a to wymaga oczyszczenia stropu, precyzyjnegio wybierania tej kopaliny bez zanieczyszczeń i przybierania osadów niżej zalegających, a także częstą rewersję układu technologicznego, czego efektem jest zmniejszenie wydajności pracy koparek. Konieczne będzie więc podejmowanie operatywnych decyzji ruchowych, dotyczących możliwości selektywnej eksploatacji maszynami podstawowymi bezpośrednio na frontach eksploatacyjnych, po dokonaniu oceny ilościowej i jakościowej przez służbę geologiczną. Badania wykonane przez laboratoria potwierdziły przedatność bruków krzemiennych jako kruszywa dla wykonywania podbudowy dróg, placów oraz drenażu, co pozwoli na gospodarcze wykorzystanie tej kopliny.
EN
One of the main purpose of this article is to initiate the discussion concerning the changing attitude to main mineral overlay in particular phases of recognition, specification, design and mining exploitation basing on the example of "Belchatow" lignite deposit. Firestone pavement material which appears in the overlay of lignite deposit in Belchatow is one of the major accompanying minerals on this deposit and forms a characteristic lithostratygraphic level which is clearly different from sediments present above and below it. The article presents the areas of its appearance and the characteristics of its depositing at "Szczerców" field using the existing Geological Database for this deposit (JGBD). It also discusses complicated geological-mining exploitation conditions of firestone pavement rocks and the area of designed exploitation site of "Szczerców" field which resilt from variable and irregular depositing of the mineral. Firestone pavement rocks hinder mining operations which is connected with selective exploitation, which requires clearing the upper laser, precise excavation of the mineral without pollutants and lower deposited sediments and frquent reversion of the technological system which affetcs the efficiency of excavators. Thus, it is necessary to undertake decisions concerning selective exploitation with primary machines directly at the exploitation lines, after qualitative and quantitative evaluation made by geological services. The analyzes made in laboratories confirmed the suitability of firestone pavament mineral for performing the foundations for roads, squares and drainage systems, which will enable industrial utilization of the mineral.
12
Content available remote Złoże węgla brunatnego "Bełchatów" - porównanie występowania kopalin towarzyszacych w Polu "Bełchatów" i w Polu "Szczerców".
Jończyk M. W., Skórzak A.
Górnictwo Odkrywkowe
|
2001
|
R. 43, nr 2-3
38-50
PL
W artykule omówiono i porównano występowanie kopalin towarzyszących złożu węgla brunatnego "Bełchatów" w Polu "Bełchatów" i w Polu "Szczerców". Przedstawiony przegląd kopalin towarzyszących wskazuje na ich różnorodność jak i możliwości pozyskiwania do końca eksploatacji złoża węgla brunatnego. Ochrona zasobów złóż kopalin towarzyszących powinna polegać na tworzeniu złóż wtórnych do wykorzystania w późniejszym okresie. Doświadczenia w eksploatacji kopalin towarzyszących zdobyte dotychczas, zostaną wykorzystane przy pozyskiwaniu kopalin towarzyszących złożu węgla w Polu "Szczerców".
EN
The article discusses and compares the appearance of accompanying minerals in Belchatow lignite mine in Belchatow and Szczercow fields. The review of accompanying minerals shows their differentiation and opportunities for effiecient exploitation of lignite deposits. The protection of accompanying minerals deposits should consist in forming secondary deposits to be used in later period. Experiences in accompanying minerals exploitation gathered up to now will be profitable during the exploitation of accompanying minerals in Szczercow field.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.