W artykule omówiono aktualne tendencje w dziedzinie modyfikacji tworzyw polimerowych, w tym kompozytów, nowych technik przetwórczych i systemów sterowania procesami produkcyjnymi.
EN
In the manuscript current trends in the area of modification of polymer materials, including composites, new processing techniques and manufacturing managing and control systems have been described.
Przeprowadzono badania dotyczące wykorzystania nanokompozytów na osnowie dwuskładnikowych żywic poliuretanowych typu RenPIM-VG 5286 (PUR) z dodatkiem nanonapełniaczy: Nanobent® ZR1 i ZR2, modyfikowanych oktakis(tetrametyloamonio)oktasilseskwioksanem i oktakis{3-[N-(hydroksyetylo)dimetyloamino]propylo}oktasilseskwioksanem w technologii vacuum casting (VC). Zbadano reaktywność kompozycji odlewniczych (czas żelowania i maksymalną temperaturę utwardzania) oraz właściwości tiksotropowe, które mają istotny wpływ na przebieg procesu technologicznego wytwarzania prototypów kół zębatych w matrycach silikonowych. Oznaczono także wpływ rodzaju nanonapełniacza na właściwości użytkowe uzyskanych kompozytów. Wykazano, że dzięki wprowadzeniu układu hybrydowych napełniaczy, uzyskano ograniczenie skurczu promieniowego i osiowego, co dało radykalną poprawę dokładności wymiarowej odlewanych kół zębatych.
EN
In this study, the nanocomposites based on two-component polyurethane resin RenPIM-VG 5286 (PUR) with added nanofillers Nanobent® ZR1 and ZR2, previously modified with octakis(tetramethylammonium)octasilsesquioxane and octakis{3-[N-(hydroxyethyl)dimethylamino]-propyl}octasilsesquioxane, were examined for application to vacuum casting technology (VC). The reactivity of the molding compositions (gel time and maximum curing temperature) as well as their thixotropic properties, which have an important impact on the technology process of prototyping gears in silicone matrices, were investigated. The effect of nanofiller type on the functional properties of the resulting composites was also determined. It was demonstrated that by introducing the hybrid filler system, a reduction in radial and axial shrinkage was achieved, which led to a radical improvement in the dimensional stability of gear castings.
The influence of organoclay (bentonite BS) modified with quaternary ammonium (QAS) and phosphonium salts (QPS) on the mechanical properties of epoxy/organoclay/carbon fiber hybrid composites was investigated. The longitudinal flexural strength of the composites containing 1 wt % BSQAS and BSQPS increased by 4 and 10 %, respectively, compared to the reference sample (epoxy resin/carbon fiber). Moreover, there was also a significant improvement, up to 13 %, of Young's modulus and transverse elastic modulus for the composites with modified bentonites. On the basis of the atomic force microscopy cross-section analysis (AFM), it was found that the composites with matrix containing the modified bentonites were characterized with larger interfacial surface, about 50 %, than that of unmodified matrix (epoxy resin/carbon fiber).
PL
Zbadano wpływ dodatku glinokrzemianu (bentonit BS) modyfikowanego czwartorzędowymi solami amoniowymi (QAS) lub fosfoniowymi (QPS) do nienasyconej żywicy epoksydowej (EP6) na właściwości mechaniczne hybrydowych kompozytów wzmocnionych włóknem węglowym (żywica epoksydowa/glinka/włókno węglowe). Stwierdzono, że dodatek 1 % mas. BSQAS lub BSQPS do osnowy żywicy EP6 powoduje zwiększenie wytrzymałości na zginanie w kierunku równoległym do ułożenia włókien węglowych o, odpowiednio, 4 i 10 % w porównaniu z wytrzymałością kompozytów na osnowie niemodyfikowanej (żywica epoksydowa/włókno węglowe). Dzięki modyfikacji uzyskano również wyraźną poprawę (powyżej 13 %) modułu Younga oraz modułu elastyczności. Na podstawie badań z zastosowaniem mikroskopii sił atomowych (AFM) stwierdzono, że kompozyty na osnowie żywicy epoksydowej zawierającej modyfikowane glinokrzemiany charakteryzują się większą (o ok. 50 %) powierzchnią międzyfazową na granicy włókno węglowe-polimer niż kompozyty na osnowie żywicy bez udziału glinki (żywica epoksydowa/włókno węglowe).
Zbadano możliwości wykorzystania nanokompozytów na osnowie nienasyconych żywic poliestrowych (UP) (Polimal® 103 i Polimal® 109) z dodatkiem nanonapełniaczy Nanobent® (ZR1 i ZR2) w technologii Vacuum Casting (VC). Oceniono reaktywność (czas żelowania i maksymalną temperaturę utwardzania) kompozycji odlewniczych oraz ich właściwości tiksotropowe, wpływające w istotny sposób na przebieg procesu technologicznego wytwarzania prototypów kół zębatych w matrycach silikonowych. Za pomocą systemu optycznego ATOS II Triple Scan Blue Light firmy GOM oznaczono zależność dokładności wymiarów geometrycznych otrzymanych modeli kół zębatych od rodzaju nanonapełniacza i jego zawartości w kompozycie.
EN
The possibility of application of nanocomposites based on unsaturated polyester resin matrix (Polimal® 103 and Polimal® 109) and nanofillers Nanobent® (ZR1 and ZR2) in Vacuum Casting technology (VC) was investigated. The reactivity of the molding compositions (gel time and maximum curing temperature) as well as their thixotropic properties, which have an important impact on the technology process of prototyping gears in silicone matrices, were assessed. Using the optical measuring system ATOS II Triple Scan Blue Light (GOM) the dependence of geometric dimension accuracy of the gear wheel models on the type of nanofiller and its content in the composite was determined.
In this paper the new compositions of polyurethane foams with reduced flammability containing environmentally friendly flame retardants, such as ammonium polyphosphate, melamine pyrophosphate, triethyl phosphate, bentonite and expanded graphite obtained with long fiber injection (LFI) method have been presented. The effect of the addition of various flame retardants and their mixtures on the fire resistance and mechanical properties of the foams has been determined. An improvement in fire resistance of the modified polyurethane compositions has been observed. Manufactured polyurethane foams containing flame retardants have been classified as materials with flammability class V-0. The addition of flame retardants has not significantly deteriorated mechanical properties of the investigated materials.
PL
Metodą wtryskiwania długich włókien (LFI) otrzymano nowe kompozycje pianek poliuretanowych o ograniczonej palności, zawierające przyjazne środowisku środki zmniejszające palność, takie jak: polifosforan amonu, pirofosforan melaminy, fosforan trietylu, bentonit i grafit ekspandowany. Określono wpływ dodatku tych antypirenów i ich mieszanin na ognioodporność oraz właściwości mechaniczne pianek. W porównaniu z pianką poliuretanową bez dodatków, wszystkie modyfikowane kompozycje poliuretanowe wykazały poprawę ognioodporności i zostały sklasyfikowane jako materiały niepalne klasy V-0. Stwierdzono także, że dodatek antypirenów nie spowodował istotnego pogorszenia właściwości mechanicznych badanych materiałów.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W programie Autodesk Moldflow Insight za pomocą modułu Design of Experiment przeprowadzono symulację wpływu parametrów wtrysku na właściwości wyprasek z trzech typów polipropylenu o płynności od małej do dużej oraz trzech typów terpolimeru ABS, także o płynności od małej do dużej.
EN
The Design of Experiment option in Autodesk Moldflow Insight, was used to examine the effect of injection molding parameters on molding parts made respectively from three types of polypropylene of low to high fluidity and three types of ABS terpolymer also from low to high fluidity.
Badano wpływ zawartości (1,0—3,0 % mas.) bentonitów modyfikowanych solami amoniowymi i fosfoniowymi na właściwości użytkowe kompozytów na osnowie żywicy epoksydowej wzmocnionych włóknem szklanym. Oznaczono właściwości mechaniczne oraz odporność na płomień otrzymanych laminatów. Wykonano również badania za pomocą skaningowej mikroskopii elektronowej (SEM) i mikroskopii sił atomowych (AFM). Stwierdzono, że laminaty z osnową epoksydową napełnioną modyfikowanymi bentonitami charakteryzują się znacznie większą odpornością na płomień i lepszymi właściwościami wytrzymałościowymi niż laminaty wytworzone z żywicy nienapełnionej.
EN
The effect of the amount (1.0—3.0 wt %) of bentonites modified with quaternary ammonium or phosphonium salts on the properties of epoxy resin/glass fibre composites was studied. It was found that the mechanical properties and flame resistance of the laminates filled with the modified bentonites were significantly better than of laminates produced from an unfilled resin. Scanning electron microscopy (SEM) and atomic force microscope (AFM) studies were also performed to investigate the adhesion between the laminate components.
Studies were conducted of epoxy composites with modified bentonites with quaternary phosphonium salts (QPS) and aluminium trihydrate (ATH). The content of the modified bentonite was 3.0 wt %, and ATH5.0 or 10.0 wt %. It has been found that the basic mechanical properties of hybrid composites have been improved and achieved much greater resistance to flame.
PL
Przeprowadzono badania kompozytów żywicy epoksydowej (EP) z bentonitami modyfikowanymi czwartorzędowymi solami fosfoniowymi (QPS) i z wodorotlenkiem glinu (ATH). Udział modyfikowanego bentonitu w kompozycie wynosił 3,0 % mas., natomiast ATH 5,0 lub 10,0 % mas. Stwierdzono, że podstawowe właściwości mechaniczne hybrydowych kompozytów uległy poprawie, a ich odporność na płomień wyraźnie wzrosła.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Wykonano komputerową symulację wtrysku wspomaganego gazem w programie Autodesk Moldflow Insight®; jej celem była optymalizacja warunków prowadzanego procesu. Do analizy wykorzystano dwa typy poliamidu 6 (Tarnamid T-27 i Tarnamid T-27 30GF) oraz polioksymetylen typu Tarnoform 300. Wyniki analizy pozwoliły na określenie optymalnego momentu przełączenia z wtrysku tworzywa na wtrysk gazu. Stwierdzono również, że dla analizowanych tworzyw na łatwość wypełniania gniazda większy wpływ ma temperatura wtrysku niż temperatura formy.
EN
Computer simulation of gas-assisted injection molding using Autodesk Moldflow Insight® was performed to optimize the processing. Two types of polyamide 6 (Tarnamid T-27, Tarnamid T-27 30GF) and polioksymethylene Tarnoform type 300 were used. Results of the analysis work provide for positive identification of the most effective melt-to-gas injection switch-over instant. It was also found that in case of this particular plastic, the melt temperature is of more importance than the mold temperature itself on the cavity filling effect.
The effect of the amount of nanofiller and commercial flame retardant into the epoxy matrix on the mechanical properties of laminates reinforced carbon fabric was described. The total content of the fillers did not exceed 23 wt.%. The local strain and stress distribution on the surface of composites using the Aramis system during the static tension tests was examined. Studies of structure of cross-linked epoxy compositions were also performed using scanning electron microscopy (SEM) and atomic force microscopy (AFM). The presented results indicate that the nanofillers and commercial flame retardants acting synergistically.
PL
W pracy opisano wpływ dodatku nanonapełniaczy i handlowych środków zmniejszających palność na właściwości mechaniczne kompozytów epoksydowych wzmacnianych tkaniną węglową. Zawartość dodatków w osnowie epoksydowej <23%. Prowadzono analizę lokalnego stanu odkształcenia i naprężenia na powierzchni kompozytów z użyciem systemu Aramis podczas próby statycznej rozciągania. Wykonano badania mikrostruktury usieciowanych kompozycji epoksydowych za pomocą skaningowego mikroskopu elektronowego (SEM) i mikroskopu sił atomowych (AFM). Analiza uzyskanych wyników wskazuje, że wprowadzenie nanonapełniaczy i handlowych uniepalniaczy powoduje uzyskanie synergicznego efektu ich działania.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The effect of various additives on oxo-biodegradation of films made of low density polyethylene (PE-LD) compositions has been investigated. Twelve compositions were made with varying contents of a prodegradant. Masterbatches acting as a prodegradant consisted of: PE-LD, iron(II) stearate (FeSt2) as a catalyst for decomposition, ethylene-propylene-diene copolymer Royaltuf® 485 (Roy) as an agent reducing ferric ions, quaternary ammonium salt modified bentonite (ZR2) as a nanofiller, and compatibilizer Fusabond® E226 (Fus). Reference material consisted of PE-LD film which was not supplemented with the above additives. Assessment focused on the impact of nanofiller and copolymer on functional properties and oxo-biodegradation processes in the obtained films. The impact was assessed by taking into account changes in external appearance, mechanical properties, location and incidence of bands in infrared spectra, values of surface free energy (SFE) and effect of microorganisms on the film surfaces. The findings showed that addition of ZR2 resulted in improved initial strength characteristics of the films, and iron stearate accelerated the degradation process in the polyethylene whereby its hydrophilicity and susceptibility to microorganisms were increased. Addition of Roy promoted acceleration of oxo-degradation process.
PL
W pracy badano wpływ różnych dodatków na oksy-biodegradację folii wykonanych z kompozycji polietylenu małej gęstości. Sporządzono 12 kompozycji zawierających różne zawartości prodegradantu. W skład przedmieszki stanowiącej prodegradant wchodziły: PE-LD, stearynian żelaza(II) (FeSt2) jako katalizator degradacji, kopolimer etylenu z propylenem i dienem Royaltuf®485 (Roy) jako reduktor jonów żelaza, bentonit modyfikowany IV-rzędową solą amoniową (ZR2) jako nanonapełniacz i kompatybilizator Fusabond® E226 (Fus). W celu porównania przygotowano również folię z PE-LD nienapełnionego wspomnianymi dodatkami. Zbadano wpływ nanonapełniacza oraz kopolimeru na właściwości użytkowe i proces oksy-biodegradacji otrzymanych folii. Wpływ ten określano na podstawie zmian wyglądu zewnętrznego, właściwości mechanicznych, położenia i pojawiania się pasm w widmach w podczerwieni, wartości swobodnej energii powierzchniowej (SEP) oraz śladów oddziaływania mikroorganizmów na powierzchnię folii. Stwierdzono, że dodatek ZR2 poprawiał wyjściowe właściwości wytrzymałościowe folii, zaś stearynian żelaza przyśpieszał proces degradacji badanego polietylenu, przez co zwiększał hydrofilowość i jej podatność na atak mikroorganizmów. Zastosowanie dodatku Roy miało także pozytywny wpływ na przyśpieszenie procesu oksydegradacji.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The paper presents the methodology of the process of manufacturing of technical profile models on the example gear wheels made of epoxy composites cast in silicone molds using vacuum casting technology. Research on preparation of epoxy resin composites filled with hybrid modifiers has been carried out. Mechanical and processing properties of composites have been evaluated, particularly in terms of application in rapid prototyping of gear wheels. Considerable improvement of tensile strength (up to 44 %) and unnotched impact strength (up to 93 %) has been observed. Geometric accuracy of gear wheels prepared by casting of the analyzed hybrid composites has been determined using a coordinate measuring machine. Morphology of the brittle fracture of studied composites has been observed on brittle fractures using a scanning electron microscope (SEM).
PL
W artykule przedstawiono metodykę procesu wytwarzania modeli profili technicznych na przykładzie kół zębatych wykonanych z kompozytów epoksydowych metodą odlewania próżniowego w formach silikonowych. Otrzymano kompozyty na osnowie żywicy epoksydowej napełnione modyfikatorami hybrydowymi. Oceniono właściwości użytkowe i przetwórcze kompozytów, zwłaszcza pod względem możliwości ich zastosowania w metodach szybkiego prototypowania do otrzymywania kół zębatych. Stwierdzono wyraźną poprawę wytrzymałości na rozciąganie (do 44 %) oraz udarności bez karbu (do 93 %). Na stanowisku współrzędnościowym określono także dokładność geometryczną odlanych modeli kół zębatych, a za pomocą skaningowego mikroskopu elektronowego (SEM) zbadano ich morfologię, obserwowaną na kruchych przełomach.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Na podstawie małocząsteczkowej żywicy epoksydowej Epidian 6 (EP 6) wytwarzano kompozyty z udziałem 0—10 % mas. oktakis[(3-glicydylopropylo)dimetylosiloksy]oktasilseskwioksanu (POSS_OG) i sieciowano je za pomocą trietylenotetraminy (Z1). Dodatek POSS_OG do EP 6 zwiększał płynność żywicy oraz zmniejszał egzotermiczność reakcji sieciowania kompozycji. Otrzymane kompozyty zawierające 1—6 % mas. POSS_OG wykazywały znacznie większą (2—4 krotnie) udarność niż wyjściowa żywica EP 6, a także większą odporność na płomień. Metodą mikrospektroskopii IR stwierdzono zwiększenie obszarów pasm charakterystycznych dla ugrupowań O—Si—O w kompozycie z udziałem 1 % mas. silseskwioksanu.
EN
Composites consisting of low-molecular weight epoxy resin Epidian 6 and 0— 10 wt. % octakis[(3-glycidylpropyl)dimethylsiloxy]octasilsesquioxane (POSS_OG) cross-linked with triethylenetetramine (Z1) were prepared. The presence of POSS_OG in the composition improved its flow properties and reduced the heat evolved in exothermic cross-linking reaction. The resulting composites containing 1—6 wt. % POSS_OG had significantly increased (by 2—4 times) impact resistance and better flame resistance (increase of LOI by ~ 3.7 points) compared to the non-modified EP 6 resin. By using IR microspectroscopy mapping, an increase in the areas of the bands corresponding to O-Si-O groups was observed for the composites containing 1 wt. % silsesquioxane.
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Zbadano wpływ dodatku do kompozycji farby emulsyjnej lub lakieru akrylowego, bentonitów modyfikowanych IV-rz. solami amoniowymi (QAS), na właściwości hamujące rozwój grzybów. Oceniano grzyboodporność dwóch handlowych bentonitów: Specjal i SN, modyfikowanych wybranymi handlowymi QAS (tabele 1, 2), dodawanymi do farby lub lakieru w ilości 2 lub 4 % mas. Przygotowane kompozycje nanoszono na krążki gipsowe i poddawano działaniu, najczęściej występujących w środowisku człowieka grzybów pleśniowych Aspergillus niger oraz Penicillium chrysogenum. Badania mikrobiologiczne prowadzono według wytycznych polskiej normy z pewnymi modyfikacjami wynikającymi ze specyfiki badanych materiałów (tabela 3). Najlepsze właściwości grzybostatyczne wykazywały bentonity modyfikowane QAS Bardac LF oraz Bardac 22, co jest konsekwencją ich budowy chemicznej (tabele 4, 5, rys. 2, 3). Oznaczano także wpływ dodatku modyfikowanych bentonitów na właściwości tiksotropowe badanych kompozycji (tabela 6).
EN
Biostatic and thixotropic properties of bentonites modified with quaternary ammonium salts (QAS) in a waterborne paint and acrylic lacquer are presented. The fungistatic properties were tested for two commercially available bentonites modified with QAS. The bentonites were added to emulsion acrylic paint and acrylic lacquer in the amount of 2 or 4 wt. %. The resulting compositions were put on gypsum plaster disks and treated with Aspergillus niger and Penicillium chrysogenum, the molds frequently met in human environments. Microbiological tests were performed using procedures consistent with Polish Standards with modifications which stemmed from the materials used. The presence of bentonites modified with QAS substantially improved the resistance of coatings against microorganism colonization. Thixotropic properties of paint compositions containing modified bentonites were also found improved.
15
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Sporządzono kompozyty na osnowie handlowej, dianowej żywicy epoksydowej Epidian 6 (EP6) napełnionej bentonitem Specjal (BS), modyfikowanym IV-rz. solami amoniowymi (QAS). Przedstawiono wpływ zawartości modyfikowanego bentonitu (1,5—4,5 % mas.) na właściwości użytkowe otrzymanych nanokompozytów oraz laminatów na osnowie wytwarzanych nanokompozytów, wzmacnianych tkaninami z włókien szklanych. Oceniano właściwości mechaniczne oraz odporność na płomień otrzymanych nanokompozytów pod kątem ich wykorzystania w elementach konstrukcji lotniczych. Stwierdzono, że nanokompozyty na osnowie żywicy EP6 z dodatkiem BS modyfikowanego QAS oraz laminaty na osnowie tych nanokompozytów wykazywały znacznie lepszą odporność na płomień, niż nienapełniona żywica.
EN
Composites were prepared from commercial bisphenol A based epoxy resin Epidian 6 (EP6) filled with bentonite Specjal (BS) modified with quaternary ammonium salts (QAS) (Fig. 2). The paper describes the influence of the modified bentonite content (1.5—4.5 wt. %) on the application properties of the as-prepared nanocomposites and laminates made from them, reinforced with glass fibre fabrics. The mechanical and flame resistant properties of the nanocomposites were investigated in view of their possible application in aircraft structural components (Table 1, 2; Figs. 3, 4). Nanocomposites consisting of EP6 resin matrix and BS modified with QAS aswell as the laminates prepared from them displayed markedly improved flame resistance compared to the unfilled resin.
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Opracowano mieszankę gumową na osnowie kauczuku chloroprenowego do wytwarzania osłon przegubu półosi pojazdów samochodowych. Przeprowadzono testy odporności chemicznej i zmęczeniowej osłon. Na podstawie symulacji wtryskiwania za pomocą programu Moldflow zoptymalizowano konstrukcję formy wtryskowej, co zapewniło dobrą wytrzymałość zmęczeniową kształtki.
EN
A blend was developed based on chloroprene rubber to produce automotive inboard joint rubber boots. Chemical and fatigue resistance of the parts were tested. By using Moldflow software, the structure of mold runner and gate system was optimized to obtain good fatigue properties of the boots.
17
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Sporządzono kompozycje na podstawie żywicy poliuretanowej PUR (RenPIM-VG 5234, 5286 i 5287 oraz RenCast FC55) stosowanej do odlewania próżniowego, z udziałem 0-3 % mas. nanonapełniaczy Nanobent ® ZR1 lub ZR2. Wybrany poliol homogenizowano w warunkach różnej temperatury z wykorzystaniem ultradźwiękowej myjki, szybkoobrotowych homogenizatorów lub kombinacji obu tych urządzeń. Zbadano wpływ rodzaju i zawartości nanonapełniacza, a także temperatury i metody dyspergowania na wytrzymałość mechaniczną nanokompozytów oraz na morfologię ich powierzchni. Stwierdzono, że optymalną sztywność, wytrzymałość i drobnopłytkową morfologię wykazują kompozyty zawierające 3 % mas. Nanobentu ® ZR1 na osnowie żywicy RenPIM-VG 5286.
EN
The preparation of composites based on polyurethane resins (RenPIM-VG 5234, 5286 and 5287 as well as RenCast FC55) applicable in vacuum casting filled with 0-3 wt. % of the nanofiller Nanobent ® ZR1 or ZR2 (Table 1, Fig. 1) has been presented. The chosen polyol was homogenized at various temperatures by using either an ultrasound bath, a high-speed homogenizer or a combination of both. The influence of the type and amount of nanofiller, temperature and dispersion method on the mechanical properties of the obtained nanocomposites (Tables 2-4) as well as on the morphology of their surfaces (Figs. 2 and 3) was examined. Nanocomposites comprising of 3 wt. % of NanoBent ® ZR1 in the matrix of RenPIM-VG 5286 exhibited optimal rigidity, resistance and fine-platelet morphology properties.
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Based on unsaturated polyester resin (UP) of type Polimal 109-32RPyk, there were obtained hybrid composites with addition of four different inorganic ingredients. There were assessed mechanical and processing properties of these composites, especially regarding their application to production of gears with rapid prototyping methods. There was determined an apparent improvement in mechanical properties of hybrid composite samples compared to the control sample of pure UP. Tensile strength increased by up to 85 %, unnotched impact strength - by 95 % and Brinell hardness of samples by as much as 110 %. With a coordinate measuring machine there was also examined geometric accuracy of models produced from the obtained composites. Using a scanning electron microscope (SEM) there was observed surface morphology of brittle fractures.
PL
Na bazie nienasyconej żywicy poliestrowej (UP) typu Polimal 109-32RPyk otrzymano kompozyty hybrydowe z dodatkiem czterech różnych składników nieorganicznych (tabela 1). Oceniono właściwości mechaniczne oraz przetwórcze tych kompozytów, zwłaszcza z punktu widzenia ich zastosowań do otrzymywania kół zębatych w metodach szybkiego prototypowania. Stwierdzono wyraźną poprawę właściwości mechanicznych próbek kompozytów hybrydowych w porównaniu z kontrolną próbką czystej UP. Wytrzymałość na rozciąganie wzrosła maksymalnie o 85 %, udarność bez karbu o 95 %, a twardość próbek wg Brinella aż o 110 % (tabela 1). Na stanowisku współrzędnościowym zbadano także dokładność geometryczną modeli wytworzonych z otrzymanych kompozytów i porównano je z modelem wykonanym z czystej UP (rys. 2 i 3). Za pomocą skaningowego mikroskopu elektronowego (SEM) obserwowano morfologię na powierzchni kruchych przełomów (rys. 1).
20
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article presents a methodology of the technological process to manufacture technical cast profile models based on the example of gear wheels in silicone molds produced with the vacuum casting (VC) method. In this process, designing of the model manufacturing begins with the preparation of the silicone mold structure. At this stage the properties of the material to be cast into the silicone mold should be taken into account. The properties, including the viscosity, density, reactivity and crosslinking thermal effect of the material should be build into designing of the prototype. They determine also the geometry of the runner system supplying mold cavity and its vents.
PL
W artykule przedstawiono metodykę procesu technologicznego wytwarzania w matrycach silikonowych, wykonanych metodą odlewania próżniowego (VC), modeli kształtek technicznych (na przykładzie kół zębatych, rys. 2). W procesie tym planowanie wytwarzania modelu rozpoczyna się od opracowania konstrukcji matrycy silikonowej (rys. 5). Należy wziąć przy tym pod uwagę właściwości materiału, który będzie odlewany w matrycy silikonowej. Właściwości materiału, z którego wykonany będzie prototyp, w tym lepkość, gęstość, reaktywność i efekt cieplny sieciowania, determinują geometrię układu wlewowego doprowadzającego ciekłą żywicę do gniazda formującego i układu kanałów odpowietrzających (rys. 3).
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.