Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The use of IR thermography for testing operation parameters of plate steel and accumulative wood stoves

Żołądek M., Sornek K., Boroń A., Nabożna S., Filipowicz M.

Measurement Automation Monitoring

|

2017

|

Vol. 63, No. 4

162--165

EN

This paper shows the possibility of the use of IR thermography for testing the operational parameters of wood stoves. The study showed differences in the operation parameters of the plate steel wood stove, plate steel wood stove with accumulation and accumulative wood stove. There were compared temperature distribution on the external surfaces of tested units and the amount of energy transferred to heated rooms. Moreover, there were also tested two types of units dedicated to heat recovery from flue gas: flue gas to air steel heat exchanger and accumulative ceramic heat exchanger. The use of IR thermography allowed to simplify measurements and gave approximate results in comparison to more detailed tests.

2

Analiza pracy wymiennika akumulacyjnego jako elementu wspomagającego system grzewczy z kominkiem

Żołądek M., Boroń A., Nabożna S., Markuś M., Sornek K., Filipowicz M.

Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja

|

2017

|

T. 48, nr 10

395--398

PL

W ostatnim czasie obserwowany jest wzrost zainteresowania ogrzewaniem pomieszczeń za pomocą urządzeń energetyki odnawialnej (w tym urządzeń opalanych biomasą) wyposażonych w różnego typu systemy akumulacji ciepła. Praca ta podejmuje zagadnienia związane z zastosowaniem wymiennika ceramicznego do magazynowania ciepła wytwarzanego przy spalaniu drewna w kominku akumulacyjnym, a następnie do oddawania go do ogrzewanych pomieszczeń. Celem badań było uzyskanie wiedzy umożliwiającej konstruowanie domowych układów grzewczych opartych o spalanie drewna oraz opracowanie efektywnego systemu ogrzewania będącego połączeniem źródła ciepła i modułu akumulującego ciepło. Na potrzeby prowadzonych badań wykorzystane zostało stanowisko laboratoryjne Wydziału Energetyki i Paliw, AGH w Krakowie, wyposażone w palenisko akumulacyjne z wymiennikiem akumulacyjnym, zaawansowany system kontrolno-pomiarowy ze sterownikiem PLC oraz czujnikami temperatury typu PTTK i Pt100, kamerę termowizyjną NEC Thermo Tracer H2640 oraz oprogramowanie WAGO e!Cockpit i Radiometric Termography Studio Complete. Otrzymane wyniki pokazują, że zastosowanie wymiennika akumulacyjnego pozwala istotnie ograniczyć stratę kominową (poprawa o ok. 20 punktów procentowych w odniesieniu do układu bez wymiennika), a z drugiej – zapewnić ciepło na potrzeby ogrzewania pomieszczeń w dość długim okresie (od 10–16 godzin w zależności od wielkości wsadu).

EN

Nowadays, we can observe increasing popularity of using renewable energy based systems (including biomass-fired devices) equipped with heat accumulation modules to heating rooms. This work shows the possibility of the use of a ceramic exchanger incorporated with the wood-fired stove, which allows to store heat and then dissipate it to the heating spaces. The main goal of this study was to obtain knowledge about designing domestic heating systems based on the wood combustion and developing efficient heating system equipped with heat source and accumulation modules. The tests have been conducted using dedicated experimental rig of the Faculty of Energy and Fuels, AGH UST in Krakow. The rig was equipped with wood-fired stove with accumulation heat exchanger, advanced control and measurement system with PLC controller, Pt100 and PTTK temperature sensors, infrared camera NEC Thermo Tracer H2640 and software WAGO e!Cockpit and Radiometric Termography Studio Complete. The results show that the use of a heat exchanger significantly reduces the chimney losses (it was observed an improvement of about 20 percentage points in comparison with a system without a heat exchanger) and provides longer time of room heating (10-16 hours after fire died out, depending on the fuel input).

3

Międzynarodowy projekt ELEVET - sukces SEP

Boroń A.

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2016

|

R. 84, nr 1

25--29

4

ELEVET : czyli sukces SEP

Boroń A.

Śląskie Wiadomości Elektryczne

|

2016

|

Nr 2 (125)

17--25

PL

W 2014 roku zakończono realizację projektu ELEVET przez SEP – pierwszego takiego projektu wypracowanego w ramach programu Leonardo da Vinci, w którym koordynatorem była nieuczelniana instytucja z Polski. W artykule dokonano podsumowania projektu ELEVET, opisano kolejne etapy realizacji i przedstawiono wnioski.

EN

The ELEVET project led by the SEP was finished in 2014. This project was the first one that was elaborated from the Leonardo da Vinci project and was coordinated by the non-educational institution in Poland. The paper presents the summary of the ELEVET project and moreover the sub sequential phases of the project are presented with certain conclusions.

5

Projekt ELEVET – co dalej?

Boroń A.

Przegląd Techniczny : Gazeta Inżynierska

|

2016

|

nr 11-12

32--33

6

Wybitni łódzcy elektrycy

Boroń A.

Maszyny Elektryczne : zeszyty problemowe

|

2016

|

Nr 4 (112)

169--182

PL

W artykule pokazani zostali łódzcy elektrycy, którzy zapisali się nie tylko w kartach historii energetyki czy elektryki miasta, ale też w nauce i technice polskiej i światowej. Tak się składa, że każdy z nich, przed pracą na uczelni lub równolegle z nią, pracował w przemyśle elektrotechnicznym, był twórcą nowych rozwiązań technicznych i inicjatorem powstania nowych kierunków w produkcji. W znakomitej większości byli oni również członkami Stowarzyszenia Elektryków Polskich i wyróżnieni Honorowym Członkostwem SEP.

EN

The article presents the Lodz electricians who sign up not only in the history books or electrical energy of the city, but also in science and technology Polish and world. Each of them, before working at the university worked in the electrical industry, was the creator of new technical solutions and the initiator of new trends in production. These people were also members of the Association of Polish Electrical Engineers and awarded honorary membership.

7

Metoda opracowywania ultrawysokorozdzielczych ortofotoplanów zabytkowych polichromii z wykorzystaniem zdjęć o różnej rozdzielczości

Boroń A., Pastucha E.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2012

|

Vol. 24

53--62

PL

W artykule zaprezentowano metodę fotogrametrycznej inwentaryzacji malowideł ściennych z wykorzystaniem linii technologicznej tworzenia ortofotomap w fotogrametrycznej stacji cyfrowej SocetSet. Zaadoptowana dla potrzeb inwentaryzacji malowideł ściennych metoda dopuszcza zmienność elementów orientacji wewnętrznej zdjęć oraz ogranicza prace terenowe poprzez zmniejszenie ilości zdjęć pomiarowych i punktów osnowy fotogrametrycznej. Opisana w artykule metoda zweryfikowana została przy inwentaryzacji malowideł gotyckich zza stalli w prezbiterium katedry w Sandomierzu. Fotogrametryczna rejestracja ściany z malowidłami wykonana została w dwóch etapach. W pierwszym wykonano rejestrację dwuobrazową całej ściany z niską rozdzielczością (ok. 1mm) oraz pomierzono minimalną ilość fotopunktów. W drugim etapie, metodą jednoobrazową, wykonane zostały fotogramy pomiarowe malowidła z rozdzielczością docelową ok. 0.25 mm. Zdjęcia z metody dwuobrazowej posłużyły do zagęszczeniu osnowy fotogrametrycznej (aerotriangulacja) oraz pozyskania Numerycznego Modelu Powierzchni Ściany (NMPS). Natomiast zdjęcia jednoobrazowe, po analitycznym dołączeniu ich do bloku zdjęć niskorozdzielczych, posłużyły do wygenerowania wysokorozdzielczych ortofotoplanów polichromii. Uzyskane wyniki dowiodły, że przy mniejszym nakładzie prac terenowych i kameralnych w stosunku do postępowania standardowego można uzyskać nie gorsze rezultaty. Dlatego opisana metoda może być z powodzeniem stosowana do wysokorozdzielczej inwentaryzacji polichromii w innych obiektach zabytkowych.

EN

The paper presents a method for photogrammetric documentation of historic frescoes using workflow in photogrammetric station SocetSet designed for orthophoto production from aerial photographs. Adapted for the needs of frescoes documentation method allows variation of the internal orientation elements of images and minimizes field work by reducing the amount of test images and photogrammetric control points. Method described in the article has been tested in the documentation of Gothic frescoes behind the choir stalls in the Sandomierz cathedral. Photogrammetric registration of frescoes was made in two stages. In the first photographs were taken in the way to allow stereoscopic observations with low resolution (1 mm) and minimal amount of control points. In the second stage photographs were taken with the object resolution of approximately 0.25 mm with overlay about 10 %. Stereoscopic measurement (both manual and automatic) were conducted to increase amount of control points (aerotriangulation) and to obtain digital surface model. Whereas single, high resolution photographs were taken to create resultant orthophotoplans. The adoption of a solution in which the orthophoto is generated from different pictures than those who underwent the aerotriangulation and were used to obtain digital surface model minimizes field work and reducestime-consuming computing. Collecting of stereoscopic images was conducted using quasi-aerial technique of taking series of photos with overlay around 55%. Calibrated SLR-camera Canon 5D -Mark II with 50 mm lens was used in the process. Control points were determined with an accuracy of ± 1 mm. High resolution photographs were taken with SLR-camera Canon 5D - Mark II with 150 mm lens. The pictures were taken using autofocus mode which provided highest possible sharpness. Conducted analysis of influence of variability of internal orientation elements on resultant orthophotoplans showed that in this conditions automatic focus shouldn’t reduce orthophotoplans accuracy. Digital photogrammetric station SocetSet was used to perform aerotriangulation of basic images. Then automatic measurement was performed to create digital surface model. Afterwards, using resection exterior orientation elements of high resolution images were calculated. In the end orthoimages were created and put together into one resultant orthophotoplan. The results showed that with no loss to accuracy, field and desk work can be reduced. Therefore, the described method can be successfully applied to the high resolution documentation of frescoes in other historic buildings.

8

Człowiek - Energia - Środowisko : strategiczne dylematy bezpieczeństwa energetycznego

Boroń A.

Spektrum

|

2011

|

nr 9-10

XIX-XXVII

PL

Omówiono główne kierunki działań wyznaczone w "Polityce energetycznej Polski do 2030 roku". Celem tych działań jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju przy zachowaniu zasady zrównoważonego rozwoju, zapewniającej podaż energii dla przyszłych pokoleń.

EN

Discussed are main directions of activities pointed out in the draft "Polish energy policy until 2030". The aim of these activities is to ensure energy security of our country by maintaining the principle of sustainable development securing supply of energy for future generations.

9

Fotoplan rozwinięcia trudnodostępnych polichromii bizantyńskich w absydzie katedry w Sandomierzu

Boroń A., Borowiec M., Pirowski T.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2010

|

Vol. 21

33--42

PL

W artykule przedstawiono fotogrametryczną metodę opracowania fotoplanów rozwinięć polichromii bizantyńskich usytuowanych na trzech ścianach absydy katedry sandomierskiej. Malowidła znajdujące się za ołtarzem są albo całkowicie niedostępne – przykryte ścianą ceglaną, albo trudnodostępne – przysłonięte przez kolumny i duży gzyms zwieńczający ołtarz. Ekstremalnie trudne warunki pomiarowe spowodowały, że specjalnie dla tego obiektu opracowano metodę pomiaru fotogrametrycznego umożliwiającą wykonanie dokumentacji w postaci wysokorozdzielczych fotoplanów rozwinięcia polichromii. Wykorzystano aparat cyfrowy Sony A900, który z obiektywem o ogniskowej 20 mm zapewnił największy kąt widzenia. Stereogramy pomiarowe wykonano skalibrowanym aparatem cyfrowym Minolta Dynax 5D (f=20 mm) ze specjalnie skonstruowanej pionowej bazy. Właściwe oświetlenie zapewniła pierścieniowa lampa błyskowa Sigma EM 140 DG. Pomierzona niezależnie na czterech poziomach rusztowania osnowa fotogrametryczna przetransformowana została do wspólnego układu z wykorzystaniem pośrednich punktów sytuacyjnych widocznych przynajmniej z dwóch stanowisk instrumentu. Pomiary geodezyjne wykonano metodą biegunową z wykorzystaniem tachimetru bezlustrowego TCR 407 Leica. Fotoplany rozwinięć trudnodostępnych fragmentów malowideł wykonano metodą dwuetapową. W pierwszym etapie na podstawie wykonanych stereogramów pomiarowych utworzono fotoplany bazowe charakteryzujące się poprawną geometrią, ale niską czytelnością spowodowaną bardzo niekorzystną orientacją osi zdjęć w stosunku do płaszczyzny ściany. W drugim etapie na fotoplany bazowe nałożono zdjęcia pomiarowe wykonane prostopadle do powierzchni malowideł. Opracowanie kameralne wysokorozdzielczych fotoplanów rozwinięć wykonano z wykorzystaniem autografu cyfrowego VSD, oprogramowania PI-Calib, Microstation oraz ImageAnalyst. Korektę radiometryczną fotomozaik wykonano w programie Adobe Photoshop CS2. Fotoplan wynikowy o rozdzielczości obiektowej 1mm posiada szacowaną dokładność wewnętrzną na poziomie ±3mm.

EN

The paper presents a photogrammetric method for creation of developments of a Byzantine polychromy located on three apse walls of the cathedral church in Sandomierz. A big part of the polychromy is presently located behind a baroque altar, which was built in 18th century. The paintings behind the altar are either fully hidden by a brick wall, connected with altar, or hard to reach because of pillars and the cornice of the altar. Additional difficulties for photogrammetric measurements are caused by metal scaffolding elements situated close to the wall. To prepare the development of polychromy in a digital photoplan form of high resolution, and overcome the difficulties, a particular method of photogrammetric measurement was adopted. A digital camera Sony A900 (format 24x36mm) with objective of focal length 20mm assured maximum angle of view. Pictures of stereograms were taken with a calibrated digital camera Minolta Dynax 5D/f=20mm, from specially constructed vertical basis. Proper lighting was insured by a collar flash lamp Sigma EM 140 DG. Photogrammetric control points were measured from four levels of the scaffolding, and then transformed to one coordinate system, based on ground tie points (details of object), measured at least from two observation points. For surveying, the reflectorless total station TCR 407 Leica was used. Photoplans of development of the hard to reach fragments of the polychromy were made with a two stage method. In first stage, the development matrix was generated, based on stereo-measurements and photograms used in the stereograms. This matrix had proper geometry, but the quality of image was not good enough, because of wrong angle of the exposure axis relative to the wall surface. In second stage, photograms with the axis normal to the wall, were resampled into the basic matrix. Digital stereoplotter VSD, softwares: PI-calib, ImageAnalyst and MicroStation V8 were used for processing of high resolution developments. For radiometric correction of the product, the program Photoshop CS2 was used.

10

Nowe układy izolatorów galwanicznych sygnałów dolnopasmowych

Bień A., Boroń A., Szyper M., Wetula A., Żegleń T.

Pomiary Automatyka Kontrola

|

2009

|

R. 55, nr 12

1008-1011

PL

Artykuł przedstawia właściwości metrologiczne nowych rozwiązań układowych izolatorów galwanicznych dwu rodzajów: z barierą pojemnościową oraz światłowodową. Uzyskano układy odporne na wysokie napięcia wspólne, o szerokim paśmie przenoszenia oraz innych właściwościach, które porównano z parametrami znanych układów. Przeprowadzone wstępne badania aplikacyjne opracowanych urządzeń wskazują na możliwe zastosowania, m. in. w pomiarach elektroenergetycznych.

EN

The article describes a construction and metrological properties of two new insulation amplifier designs. The first amplifier features a capacitive insulation barrier, while the other uses an optical barrier and power transmission. Conducted experiments include estimation of static and frequency responses and nonlinearities, as well as breakdown tests for the capacitive amplifier. Obtained parameters were compared against popular commercial insulation amplifiers' parameters. Comparison shows that presented amplifiers feature the highest breakdown voltage in class, and very high common mode rejection ratio. Besides parameters estimation, preliminary application experiments were conducted for a capacitive amplifier. These experiments consisted acquisition and spectral analysis of an IGBT converter voltage using a resistive divider and the described amplifier. Presented results of these experiments suggest possible application areas, such as electrical power measurements and power electronic converter voltage analysis.

11

Rozwój cyfrowej technologii inwentaryzacji obiektów zabytkowych na przykładzie doświadczeń Zakładu Fotogrametrii i Informatyki Teledetekcyjnej AGH

Boroń A., Borowiec M., Wróbel A.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2009

|

Vol. 19

11--22

PL

Od początku istnienia Zakładu Fotogrametrii AGH, w ramach prac naukowobadawczych rozwijano była technologię fotogrametrycznej inwentaryzacji zabytków. Początkowo w badaniach i opracowaniach stosowano jedynie metody analogowe, w tym technikę analogowej ortofotografii. W latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku rozpoczęto stosowanie technik cyfrowych do inwentaryzacji obiektów zabytkowych. W tym okresie skonstruowano autograf cyfrowy VSD-AGH umożliwiający opracowanie zdjęć metrycznych i niemetrycznych. Poprzez wiele funkcji dedykowanych opracowaniom z zakresu fotogrametrii naziemnej stał się podstawowym instrumentem wykorzystywanym do inwentaryzacji zabytków. Do chwili obecnej stosowany jest on do opracowań wektorowych oraz do pozyskiwania danych dla opracowań rastrowych. Zwiększona moc obliczeniowa komputerów oraz rozwój urządzeń do pozyskiwania obrazów cyfrowych (kamery cyfrowe, skanery itp.) umożliwiły rozwój technik tworzenia cyfrowej dokumentacji rastrowej. Oprócz wysokorozdzielczych fotoplanów uzyskiwanych najprostszą metodą przekształcenia rzutowego rozwinięto technologię tworzenia fotoplanów rozwinięć sklepień kolebkowych oraz technologię ortofotoplanów. Zastosowanie komputerowych technik przetwarzania umożliwiło rozpowszechnienie nowej formy dokumentacji – pokrytych naturalnymi teksturami modeli 3D obiektów zabytkowych. Pierwsze takie opracowania wykonano Zakładzie Fotogrametrii pod koniec lat dziewięćdziesiątych. W ostatnich latach coraz częściej do opracowań architektonicznych stosowany jest skaning laserowy. Rozwijane w Zakładzie Fotogrametrii cyfrowe metody fotogrametrycznej inwentaryzacji zabytków są praktycznie weryfikowane podczas inwentaryzacji wielu obiektów zabytkowych w kraju i za granicą. Wyniki prac badawczych i zdobyte doświadczenia są przekazywane studentom w ramach dwóch przedmiotów fakultatywnych związanych z fotogrametryczną inwentaryzacją zabytków. Opracowano też wiele dyplomowych prac magisterskich, w których rozwiązywane były różnorakie zagadnienia związane z cyfrową inwentaryzacją. W artykule zamieszczono wykaz obiektów zinwentaryzowanych.

EN

The technology of surveys of heritage objects has been one of research subjects in the AGH Department of Photogrammetry since its very beginning. First, in research and works, only analogue methods, also the analogue orthophoto technique, were employed. In the 1990s, the digital techniques were initiated. It was in those years that the digital stereoplotter VSD AGH was constructed and developed. That plotter became a basic instrument for many tasks, mostly because it has many functions, especially applicable in terrestrial photogrammetry. This plotter can use digital metrical, as well as non-metrical photographs. The plotter output data are provided in a vector form, or in ASCII table with coordinates of points, as data for raster processing. The growth of technology of digital documentation in the raster form was possible thanks to the development of equipment for digital image acquisition (digital cameras, scanners), and also supported by the increased power of computers. There are three technologies applied: photoplans of high resolution, obtained with the simple method of projective transformation, photoplans of arched vault developments, and orthophoto technology. The new form of documentation – virtual 3D model of an object rendered with natural texture – is possible thanks to modern computer processing technique. In the Department, first virtual models were obtained in the last years of the 20th century. Presently, the laser scanning method is often used for the surveys of heritage objects. All the methods of photogrammetric heritage documentation developed in the Department are verified in practice during many survey projects in Poland or abroad. The results of research works and achieved experiences are helpful in teaching students on two facultative courses concerning photogrammetric documentation of historical objects. Many master's theses on that subject have been developed, dealing with various issues related to digital surveys. The paper includes list of heritage objects, which were documented in the Department by its staff and students. The list of master's theses on digital documentation is also included.

12

Obwody wejściowe do rejestracji sygnałów energetycznych

Boroń A.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2008

|

R. 84, nr 5

119-121

PL

Przedstawiony tekst opisuje zaprojektowane, wykonane i przetestowane przez autora obwody wejściowe pozwalające rejestrować sygnały prądów i napięć sieci energetycznej. Układy przyłączane są do przekładników w rozdzielniach a rejestracja odbywa się przy pomocy karty akwizycji danych w komputerze PC.

EN

This paper describes designed, developed and tested front-end circuits for energetic grid currents and voltages. Circuits are designed to be connected to transformers in relay station. Data acquisition card in the PC is used for signal digitalization and recording.

13

System akwizycji sygnałów energetycznych

Boroń A.

Elektrotechnika i Elektronika

|

2008

|

T. 27, z. 1

1-5

PL

Wymagania stawiane systemom akwizycji danych w pomiarach energetycznych nie są łatwe do spełnienia przez zwykłe karty pomiarowe. Dlatego został zaprojektowany i zbudowany dedykowany system akwizycji danych. Ma on 6 kanałów (3 prądowe i 3 napięciowe) o wejściach różnicowych przystosowanych do współpracy z przekładnikami napięciowymi i prądowymi. Zbudowany układ może być wykorzystywany do monitorowania zasilania dowolnych trójfazowych odbiorników energii elektrycznej zarówno o małej, jak i dużej mocy.

EN

Requirements for the data acquisition systems in power supply measurements are not easy to achieving by regular data acquisition systems. That is why the dedicated system was designed and developed. It has 6 differential channels (3 current and 3 voltage) compatible with currents and voltage transformers. It can be used for power supply monitoring of large, medium and small power consumption systems.

14

Metody fotogrametrii cyfrowej i skanowania laserowego w inwentaryzacji zabytków

Boroń A., Rzonca A.

Roczniki Geomatyki

|

2007

|

T. 5, z. 8

129-140

EN

This paper describes the current level of photogrammetric as well as laser scanning technologies used for historic monuments documentation. The digital photogrammetry creates new possibilities at all stages of documentation process: measurement, presentation and storage. Digital recording of common products including: frontal views, horizontal and vertical cross-sections and photomaps offers wider possibilities of use compared to analogue counterparts. Digital technology expanded documentation products choice, now it is possible to develop 3D models of real world object. Besides, intermediate products in the form of oriented digital stereopairs can be made. Digital recording of images allows the use of passive object documentation (it includes only photographs with measured control points). Along with progress of photogrammetric documentation, there is hardware and software development. Improved density of CCD matrices, and loseless, above 8bit image formats brings about increasing usage of digital cameras. There is also significant development of photogrametric digital stations Laser scanning is the most up-to-date technology used in historical monuments documentation. It is based on short interval measurements with the use of laser scanners. Measurement yields dense cloud of points describing the object. Above all, laser scanner can record radiometric information (brightness or colour) in addition to spatial localization. It can be used to produce wide range of products.

15

Interdyscyplinarna współpraca w zakresie edukacji na rzecz ochrony krajobrazu kulturowego na przykładzie Parku Narodowego Cinque Terre (Włochy)

Dobrowolski J.W., Jachimski J., Hejmanowska B., Wagner A., Boroń A., Drzewiecki W., Mikrut S., Śliwka M., Mazur R., Jakubiak M., Patuła B.

Geodezja / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2006

|

T. 12, z. 2/1

167-182

PL

Wydział nasz, jako jedyny w Polsce, uczestniczył w projekcie UE Smart History. W ramach tego projektu opracowano nową koncepcję edukacji, integrującą mieszkańców regionów o szczególnych walorach przyrodniczych i kulturowych oraz turystów - na rzecz zrównoważonego rozwoju. Grupa pracowników, doktorantów i studentów Wydziału wzięła udział w interdyscyplinarnych Warsztatach w Parku Narodowym Cinque Terre (Włochy). Uczestnikami byli przedstawiciele 11 krajów. Region Parku stanowił teren poligonalny dla konsultacji ekspertów i lokalnych decydentów oraz mieszkańców, w zakresie kultywacji tradycyjnych form gospodarki, niezbędnych dla ochrony unikatowego krajobrazu kulturowego. Prace zmierzały do zmniejszenia koncentracji ruchu turystycznego w pasie wybrzeża poprzez zachęcenie turystów do odwiedzania rejonów górskich. Szczególnym przedmiotem naszych zainteresowań były zagadnienia związane z systemami GIS dotyczącymi Parku. Sporządzono mapę pokrycia/użytkowania terenu w oparciu o dane satelitarne. Stanowić ona może punkt wyjścia do działań monitoringowych w aspekcie zmian użytkowania. Wykonano również przykładowe inwentaryzacje fotogrametryczne zabytkowych obiektów architektonicznych na terenie Parku oraz interaktywne panoramy sferyczne. Ważne z turystycznego punktu widzenia jest publikowanie informacji, w tym danych GIS, w Internecie, co również jest przedmiotem badań ZFilT. Wykonano stronę WWW lansującą szlaki turystyczne górskich rejonów Parku, udostępniając dane GIS wraz z interaktywnymi obrazami panoramicznymi. Wiele zaproponowanych rozwiązań można wykorzystać w innych obszarach chronionych. Wykorzystano doświadczenia metodyczne dotyczące wdrażania zrównoważonego rozwoju w parkach narodowych innych krajów, w tym interdyscyplinarne prace naukowo-dydaktyczne prowadzone w Polsce od 1968 r.

EN

Our Faculty, as the only in Poland, participated in the EU project "Smart History". A new concept of education, integrating the residents of the regions of particular natural and cultural values and tourists - for sustainable development. A group of staff, doctoral students and under-graduate students of the Faculty participated in the interdisciplinary Workshop in the Cinque Terre National Park (Italy). The participants represented 11 countries. The Region of the Park was a model area for the consultation of experts and local decision makers as well as the residents in the cultivation of traditional forms of life, necessary to protect a unique cultural landscape. The activities were directed towards the diminishing of the concentration of tourism at the coastal area by encouraging tourists to visit mountain areas. A particular subject of our interest was related to GIS in the context of the needs of the national park, mainly the development of tourism and nature conservation. Remote sensing and photogrammetry techniques as well as GIS have been developed in the Department of Photogrammetry and Remote Sensing Informatics. They can be successfully implemented for the needs of the Park. A map of vegetation/land use was made based on satellite data. This can make a starting point for the monitoring in the aspect of land use changes. Some examples of photogrammetric documentation of historical monuments in the Park were also made, including spherical panoramic images. From the tourist point of view it is important to publish the information, including GIS data in the Internet, which is also a subject of the studies of the Department. A website was made, focussed on the promotion of tourist paths in mountainous areas of the Park, presenting GIS data and interactive panoramic images. Many of the proposed solutions can be applied in other protected areas. The methodological experience in the implementation of sustainable development in national parks of other countries was used, including interdisciplinary science-educational work carried out in Poland since 1968.

16

Wirtualna kopia reliktów romańskich z kościoła św. Andrzeja w Krakowie

Boroń A., Dziedzic A.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2006

|

Vol. 16

75--85

PL

Odsłonięte w 2003 roku w kościele św. Andrzeja w Krakowie relikty romańskiej absydioli wraz z przyległym do niej fragmentem nawy, pokryte w dużej części malowidłami stanowią jedno z największych odkryć ostatnich lat w Krakowie. Ujawniona dekoracja malarska jest unikatem ze względu na czas jej powstania (XII w.) i prawdopodobnie stanowi najstarszy zachowany zespół romańskich fresków w Polsce. W roku 2001 i 2003 zespół Zakładu Fotogrametrii i Informatyki Teledetekcyjnej WGGiIŚ AGH wykonał dwie fotogrametryczne dokumentacje cyfrowe w postaci fotoplanów obiektu. Fotoplany przedstawiały stan przed i po zakończeniu prac konserwatorskich. Ze względu na niedostępność obiektu związaną z jego lokalizacją na terenie klasztoru o ścisłej klauzurze, autorzy podjęli próbę wykonania wirtualnej kopii 3D reliktów romańskich jedynie na podstawie istniejących fotoplanów oraz geodezyjnych i fotogrametrycznych materiałów źródłowych. W artykule opisano wszystkie etapy prowadzące do pozyskania wirtualnej kopii zabytku. Począwszy od dokumentacji fotogrametrycznej, przez model wektorowy 3D, do modelu powierzchniowego pokrytego naturalnymi teksturami. Dodatkowo wykonany został również model zrekonstruowanej absydioli na podstawie analizy geometrycznej jej pozostałości. Ostatecznie wizualizowany model absydioli zapisany został w języku VRML dla potrzeb udostępnienia go poprzez Internet.

EN

One of the biggest archaeological discoveries in Kraków in recent years were relicts of Romanesque architecture – an apse with an adjoining fragment of a nave, which were found in St. Andrew church in 2003. These relics are mostly covered by unique XII century’s frescos -probably the oldest Romanesque wall paintings in Poland. Photogrammetry and Remote Sensing Information Department team made two digital documentations of the object in the form of photoplans, from the years 2001 and 2003 (before and after conservation works). Because of the inaccessible location of the object to visitors (enclosure at a convent) the authors made the virtual 3D copy of the object based only on existing photoplans and source surveying materials. In this paper, the authors describe all stages of this elaboration. The wire frame model was created based on vectors, which were prepared using the VSD photogrammetric station, while elaboration of stereopairs was made with a UMK 10/1318 camera. The edges, which were invisible on stereopairs, were reconstructed based on existing photoplans with the application of the special geometrical constructions. Three versions of the wire frame model were prepared: the nave with the remains of an apse, the nave with an entrance wall and the nave with the geometrical reconstruction of an apse. Based on wire-frame models, all surfaces of the object were defined. Both wire-frame and surface models were prepared with the use of AutoCad. The irregular surface models of Romanesque relicts were covered by natural textures of high resolution photoplans. This rendering process was made using 3Dsmax software. The visualized model of the apse was converted into VRML to make it available in the Internet. The result of the described work shows the possibility of creating detailed, irregular 3D models of objects, which meet accuracy standards of photogrammetric documentation, based only on source survey data collected for photogrammetric documentation (in the form of photoplans) purposes.

17

Metoda wytwarzania barwnych fotoplanów rozwinięć malowideł na powierzchniach kolebkowych z zastosowaniem kamery fotogrametrycznej i aparatów cyfrowych

Boroń A., Wróbel A., Kocierz R.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2006

|

Vol. 16

87--96

PL

Aparaty cyfrowe w przeciwieństwie do tradycyjnych, analogowych technik fotograficznych pozwalają szybko i tanio pozyskać cyfrowe obrazy w barwach naturalnych. Z takich obrazów po przetworzeniu, zmozaikowaniu i opracowaniu edycyjnym można utworzyć dokumentację fotogrametryczną w postaci cyfrowych, barwnych fotoplanów. O jakości dokumentacji cyfrowej decyduje odpowiednio dobrana rozdzielczość terenowa umożliwiająca przedstawienie najdrobniejszych szczegółów obiektu. Dla malowideł ściennych przyjmujemy, że piksel terenowy nie powinien być większy niż 1mm. Przy takim założeniu, wykonanie fotomapy cyfrowej wielkopowierzchniowych malowideł ściennych wymaga często wykonania dużej liczby zdjęć aparatem cyfrowym. Opracowywanie cyfrowych rozwinięć wymaga znajomości parametrów geometrycznych powierzchni, na której znajduje się malowidło oraz współrzędnych obrazowych i współrzędnych terenowych dużej liczby punktów dostosowania. Do przetwarzania wykorzystuje się metodę transformacji wielomianowej lub metodę elementów skończonych. Najprostszym sposobem uzyskania odpowiednio dużej liczby punktów dostosowania oraz parametrów geometrycznych kolebki jest stereoskopowy pomiar jej powierzchni. Opracowanie kilku, kilkunastu, a czasami kilkudziesięciu stereogramów zdjęć cyfrowych wymaga skalibrowanego aparatu cyfrowego oraz geodezyjnego pomiaru dużej liczby fotopunktów lub wyrównania sieci terratriangulacji. Dla zmniejszenia pracochłonności opracowania autorzy proponują metodę, w której wykorzystuje się zarówno czarno-białe zdjęcia z wielkoformatowej kamery fotogrametrycznej jak i kolorowe obrazy z aparatu cyfrowego. Zdjęcia z kamery fotogrametrycznej służą do uzyskania informacji o geometrii kolebki, na której znajduje się malowidło i do kameralnego pozyskania punktów dostosowania niezbędnych do przetworzenia barwnych, wysokorozdzielczych zdjęć z aparatów cyfrowych.

EN

In contrast with traditional, analog photographic techniques, digital cameras are a cheap and quick way to take digital images of a object in natural colors. Such images, after a resampling and mosaicing process, and after final edition, compose the photogrammetric documentation in the form of colour digital photomaps. The quality of digital documentation depends on an object’s resolution of images, which should provide registration of every smallest object’s detail. For paintings on walls, it was assumed that the local pixel should not exceed 1mm. In consequence, generating digital photoplans of large area frescos often requires the taking of many pictures by digital camera. Elaborating digital developments requires knowledge of the geometrical parameters of the painting’s surface and also both the image’s and object’s coordinates of a large number of corresponding points. Resampling is done using polynomial or finite element transformation. The easiest way to obtain a sufficient number of corresponding points and geometrical parameters of a cylindrical vault is a stereoscopic measurement of its area. Elaborating a high number of stereopairs of digital images requires a calibrated digital camera and terrain survey of a large number of control points, or adjustment of a terratriangulation net. To make the processing less laborious, we suggest a method in which both greyscale pictures made with large-format photogrammetric camera and colour images taken with a digital camera are used. The metric pictures are used for determining vault geometry as well as for measurement of corresponding points, which are necessary for colour digital images of high-resolution rectification.

18

Estymacja parametrów elektromagnetycznych maszyn prądu przemiennego na podstawie charakterystyk wyznaczonych metodą elementów skończonych

Boroń A., Kudła J.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2004

|

R. 80, nr 9

856-861

PL

Przedstawiono dwie metody estymacji parametrów elektromagnetycznych maszyn prądu przemiennego przy wykorzystaniu charakterystyk wyznaczonych metodą elementów skończonych: metodę częstotliwościową, polegającą na aproksymacji odpowiednich transmitancji widmowych i metodę polegającą na aproksymacji charakterystyk statycznych maszyny. Metody zilustrowano przykładami obliczeń parametrów dla turbogeneratora o mocy 200 MW i silnika indukcyjnego o mocy 1,5 kW.

EN

Two methods of electromagnetic parameter determination of AC electric machines are presented: a frequency method consisting in approximation of spectral transfer functions and a method consisting in approximation of machine static characteristics. Presented methods are illustrated by parameter calculation examples for the 200 MW turbogenerator and the 1,5 kW induction motor.

19

Uwagi o wykonywaniu cyfrowych ortofotomap terenów zalesionych

Boroń A., Borowiec M., Wróbel A.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2004

|

Vol. 14

1--6

PL

Ortofotomapa cyfrowa powstaje w wyniku przetworzenia pojedynczych zdjęć lotniczych w funkcji rzeźby terenu (NMT) i elementów orientacji zdjęcia. Otrzymany w wyniku przetwarzania ortoobraz powinien spełniać m.in. dwa warunki: współrzędne płaskie x, y pikseli obrazu powinny być poprawne a obraz powinien być poprawny wizualnie, tzn. pozbawiony rozmazań i dublowania treści. Jest to trudne do spełnienia, gdy teren pokryty jest wysoką zwartą roślinnością lub innymi wysokimi przeszkodami tworzącymi na zdjęciu efekt „martwych pól”. W ortofotografii piksele obiektów zasłaniających teren (martwe pola) doznają korekt przeznaczonych dla punktów terenowych, tym samym zajmują na ortoobrazie miejsce przeznaczone dla innego (niewidocznego) punktu. Powstają wtedy często podwójne obrazy związane z wielokrotnym wykorzystaniem tego samego piksela. Dla obszarów leśnych nie zawsze można wykonać ortofotomapę, która miałaby w każdym miejscu poprawną geometrię i równocześnie wizualnie poprawny wygląd. Kompromis polega na częściowej rezygnacji z poprawności geometrycznej w miejscach w których zakłócona byłaby ciągłość obrazu. W Zakładzie Fotogrametrii i Informatyki Teledetekcyjnej AGH opracowano ortofotomapę Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Do tego celu wykorzystano 286 zdjęć spektrostrefowych w skali 1:10 000. Doświadczenia zebrane przy tym opracowaniu posłużyły do sformułowania zasad przetwarzania zdjęć obszarów o dużym stopniu zalesienia oraz kontroli dokładności i wizualnej jakości ortofotomapy.

20

Kompleksowa, cyfrowa dokumentacja fotogrametryczna wzgórza zamkowego w Rabsztynie k. Olkusza

Boroń A., Borowiec M., Wróbel A.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2004

|

Vol. 14

1--11

PL

W referacie omówiono technologię fotogrametrycznej inwentaryzacji wzgórza zamkowego w Rabsztynie zastosowaną dla pozyskania dokładnej, kompleksowej dokumentacji zarówno topografii jak i architektury wzgórza. Dla potrzeb mapy sytuacyjno-wysokościowej i NMT wykonano zdjęcia lotnicze w skali 1:2000 o pokryciu podłużnym 80%. W wyniku ich opracowania, w lokalnym układzie współrzędnych, powstał numeryczny model terenu oraz cyfrowa mapa sytuacyjno-wysokościowa wzgórza i ruin zamku w skali 1:200. W trudnodostępnych obszarach pomiar fotogrametryczny uzupełniono pomiarem bezpośrednim. Osobnym zadaniem była cyfrowa inwentaryzacja architektoniczna pozostałości zamków, wykonana z dokładnością odpowiadającą dokumentacji w skali 1:50. Wszystkie elewacje przedstawiono w postaci fotoplanów cyfrowych o rozdzielczości terenowej 2.0 mm/piksel.. Zdjęcia fotogrametryczne wykonano z wykorzystaniem dwóch kamer pomiarowych: szerokokątnej UMK 10/1318 i normalnokątnej UMK 20/1318. Jako materiał negatywowy wykorzystano panchromatyczne błony cięte TMAX 100 Professional firmy KODAK. Ze względu na ukształtowanie terenu niektóre stereogramy wykonano z 25 metrowego podnośnika hydraulicznego. Część zdjęć wykonano z wykorzystaniem kamery cyfrowej KODAK DCS PROFESSIONAL o 6 milionowej matrycy CCD. Dokumentację uzupełniły 5 rzutów i 2 przekroje zamku.