Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Air temperature variability on the silesian lowlands in the years 1957-2014

Włodek S., Sikora J., Pawęska K., Biskupski A., Owsiak Z., Maga J.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2017

|

nr IV/3

1877--1886

EN

Results of air temperature measurements in the 1957-2014 multi-annual period were analysed in the paper. The data originated from Jelcz-Laskowice locality situated in the south-western part of Poland, at the flat part of the Lower Silesia, on Silesian Lowlands. Average annual and monthly air temperatures and the number of days of thermal seasons duration were analysed. Trends of changes were set and extreme values of average monthly air temperatures were analysed. Mean annual air temperatures in the studied multi-annual period revealed a tendency to increase. Average monthly extreme values of the analysed factor revealed a similar direction of changes; however, more apparent changes occurred for the maximum values. Over the analysed period, average monthly air temperatures revealed a tendency to increase. The most serious changes occurred in July, slightly lesser in August, May and April. The number of days in the years 1957-2014 in the interval limited by the air temperature threshold values: 0°C, 5°C and 15°C was greatly diversified. Analysed results had a clear growing tendency for the summer, slightly lower for the spring, but evidently declining for the autumn.

2

Precipitation variation in the Widawa River basin in the multi-year period 1956-2012

Włodek S., Pawęska K., Biskupski A., Sikora J., Sekutowski T. R., Maga J., Jakubowski T.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2016

|

nr IV/4

1947--1959

EN

The paper analyses results of measurements of precipitation amounts in the Widawa River basin in the multi-year period 1956-2012. Analysed were annual, monthly and daily precipitation totals and the numbers of days with precipitation in a year and in a month. Trends of changes were determined and extreme monthly and daily precipitation totals were analysed. Annual precipitation totals over the analysed multi-year period were very strongly diversified. Despite a considerable spread of results, the distribution in time did not reveal any clear tendency of changes, the trend line was almost horizontal. The number of days in a year with precipitation revealed an obvious decreasing trend, particularly within the fraction of days with precipitation <1mm. Average daily precipitation obtained from the ratio of annual precipitation total and the number of days with precipitation showed a growing tendency. December was the month in which the highest number of days with precipitation was noted during the multi-year period 1956-2012. Considering the fewest number of days with precipitation, similar results were obtained for three months. In May and September the least number of days with precipitation was registered eleven times. Only once a less often mentioned number of days occurred in October. A summary of maximum numbers of days with precipitation occurring over a month revealed a declining trend. The diagram of the least number of days with precipitation in a month also revealed a decreasing tendency.

3

Zmiany składu fizykochemicznego w wodach ujęciowych na terenach wiejskich powiatu kluczborskiego

Pawęska K., Bawiec A., Włodek S., Maras R.

Inżynieria Ekologiczna

|

2015

|

Nr 44

210--216

PL

Na terenach wiejskich, ze względu na brak sieci wodociągowej, głównym źródłem wody przeznaczonej na cele bytowe są płytko kopane studnie. Jakość wód ujmowanych w ten sposób nie podlega regulacjom prawnym obowiązującym w Polsce, a dotyczącym jakości wody ujmowanej do spożycia przez ludzi, przez co często nie odpowiadają standardom. Problemem stają się studnie, w których zaprzestano prowadzenie poborów wody na cele bytowe po podłączeniu budynku do powstałej sieci wodociągowej. W pracy przedstawiono wyniki badań składu fizykochemicznego wód uzyskiwanych z płytko kopanych studzien zlokalizowanych na terenach wiejskich powiatu kluczborskiego. Analizie poddano zwartość mineralnych form azotu tj. azotanów i azotynów, dodatkowo określono stężenia azotu amonowego oraz fosforanów. Badania uzupełniono zmianami wartości pH i przewodności elektrolitycznej. W przypadku azotanów i azotynów najwyższe stężenia i związane z tym przekroczenia norm zawartych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia obserwowano w studni 1 i 3. W okresie badawczym zanotowano sezonową zmienność stężeń azotu amonowego przejawiającą się we wzroście tego parametru w miesiącach zimowych. Azot amonowy był także wskaźnikiem, którego przekroczenia zanotowano we wszystkich badanych studniach co najmniej jeden raz w okresie badawczym. Fosforany kształtowały się w analizowanych próbkach na poziomie od 0,12 do 0,17 mg PO /dm3.

EN

Due to a lack of centralized water supply network on rural areas, the main source of water for household use are shallow dug wells. The quality of water taken in this way is not a subject of law regulations in Poland which are connected with quality of water taken for human consumption, which is the reason why this kind of water do not often meet the standards. Wells that are no longer exploited by taking water for living purposes because of households’ connection to the central water supply, are becoming a problem The paper presents the results of physicochemical composition of water samples taken from shallow dug wells located on the rural areas. The con- centrations of mineral forms of nitrogen, i.e. nitrates, nitrites further the concentrations of ammonia nitrogen and phosphate were analysed. Additionally, changes of pH and conductivity were measured. In the case of nitrate and nitrite highest concentrations exceeding the standards contained in the Regulation of the Minister of Health were observed in wells 1 and 3. During the study period, seasonal variation of concentrations of ammonium nitrogen were observed as reflected in the increase of the parameter in winter months. Ammonium was also an indicator whose concentrations exceeded regulated norms at least once during the research period in each of the tested wells. Phosphates concentrations in the analyzed samples were at the level 0.12–0.17 mg PO /dm3.

4

Wpływ międzyplonów oraz różnych technologii uprawy roli na plonowanie kukurydzy

Biskupski A., Sekutowski T R, Włodek S, Smagacz J, Owsiak Z

Inżynieria Ekologiczna

|

2014

|

Nr 38

7--16

PL

Badania prowadzono w latach 2008–2010 na polach Stacji Doświadczalnej IUNG w Jelczu Laskowicach. Doświadczenia dwuczynnikowe zakładano na glebie płowej wytworzonej z piasku gliniastego mocnego pylastego, metodą losowanych podbloków w czterech powtórzeniach. Czynnikami doświadczenia były międzyplony (gorczyca i łubin), oraz sposoby uprawy roli (tradycyjna, uproszczona i zerowa). Przedplonem była pszenica ozima, natomiast rośliną następczą – kukurydza. Wskaźnik powierzchni liścia (LAI) oraz średni kąt nachylenia liścia (MTA) określono wykonując pomiary miernikiem LAI-2000 firmy LI-COR (USA) w fazie początku kwitnienia w czterech powtórzeniach. Celem badań było uzyskanie informacji, które z zastosowanych systemów uprawy roli i międzyplonów wpłyną korzystnie na plonowanie, wybrane wskaźniki architektury łanu (wysokość roślin, LAI, MTA) oraz stopień zachwaszczenia kukurydzy uprawianej na ziarno. Plon ziarna kukurydzy na uprawie uproszczonej i zerowej był niższy jak na uprawie tradycyjnej. Najwyższy wskaźnik LAI kukurydzy po obu przedplonach stwierdzono po zastosowaniu uprawy tradycyjnej, najniższy zaś po uprawie zerowej. Wysokość roślin kukurydzy była największa po uprawie tradycyjnej. Międzyplonem mającym pozytywny wpływ na wysokość kukurydzy była gorczyca. Stosowanie uproszczeń uprawowych spowodowało wzrost zachwaszczenia ogólnego w porównaniu do uprawy tradycyjnej. Ponadto stwierdzono kompensację 3 gatunków chwastów takich jak: Echinochloa crus-galli, Geranium pusillum i Chenopodium album. Największą liczbę chwastów na jednostce powierzchni stwierdzono w doświadczeniu z uprawa zerową.

EN

The research was carried out in the years 2008–2010 in the fields of the Experimental Station IUNG at Jelcz-Laskowice. Two-factorial experiments were laid out on the grey-brown podzolic soil formed out of loamy sand silt by the method of randomized subblocks in four replications. The experimental factors were intercrops (mustard and lupine) and tillage system (traditional, simplified and zero). Winter wheat was the forecrop and maize the sequent plant. Leaf area index (LAI) and mean tip angle (MTA) were determined in the stage of early flowering with use of a LAI-2000 meter (LI-COR, USA) in four replications. The research was carried out to find out which tillage system and intercrop would positively influence the yielding, selected indices of canopy architecture (height of plants, LAI, MTA) and the amount of weeds in maize grown for grain. The yield of maize grain grown in simplified and zero tillage appeared to be lower than that obtained in traditional tillage. The highest LAI index of maize grown after both forecrops was found with traditional tillage, while the lowest with zero one. The highest maize plants were those in conventional tillage. The intercrop which appeared to have the most favourable effect on the height of maize was mustard. Reduced tillage systems increased total weed infestation in comparison to conventional tillage. Compensation of Echinochloa crus-galli, Geranium pusillum and Chenopodium album was noticed. The greatest number of weeds per unit area was found in the experiment after no-tillage system.

5

Porównanie wybranych cech środowiskowych pola uprawnego i odłogowanego

Włodek S., Sienkiewicz-Cholewa U., Biskupski A., Sekutowski T. R.

Inżynieria Ekologiczna

|

2014

|

Nr 38

51--59

PL

W pracy przedstawiono wyniki oznaczeń wybranych właściwości chemiczno-fizycznych gleby oraz zachwaszczenia na polu odłogowanym, od siedmiu lat wyłączonym z produkcji rolnej oraz na polu uprawnym będącym w bliskim sąsiedztwie odłogu. Gleba na polu uprawnym była wilgotniejsza i bardziej zagęszczona niż na odłogu. Po kilkuletnim wyłączenie pola z produkcji rolnej zanotowano wzrost zawartości w glebie C org. P, K i Mg. Na polu uprawnym występowały typowe gatunki segetalne, natomiast na odłogu również gatunki ruderalne. Pomimo bliskiego sąsiedztwa odłogu zdominowanego przez nawłoć olbrzymią (Solidago gigantea) nie stwierdzono występowania tego gatunku na polu uprawnym.

EN

The results and analysis of the chosen physico-chemical soil properties of the fallow, which was not cultivated for 7 years and of the arable land, situated close to it, are presented in this work. Soil moisture content was higher and the weed infestation rate was bigger on the arable land in comparison to fallow. Significant increase of C.org. as well as P, K and Mg availability for plant was noticed on the fallow. On the arable land segetal species were common, whereas on the fallow ruderal species occurred as well. In spite of the close neighborhood of fallow with Solidago gigantea and Solidago canadensis species domination, this species was not reported on the arable land

6

Zmiany składu gatunkowego roślin przeznaczonych na cele energetyczne na polach wyłączonych z produkcji rolnej nawadnianych ściekami

Włodek S., Sekutowski T., Biskupski A., Smagacz J., Pawęska K.

Inżynieria Rolnicza

|

2013

|

R. 17, nr 2, t. 1

339--347

PL

W latach 2010-12 przeprowadzono doświadczenie z nawadnianiem pola wyłączonego z produkcji rolnej. Nie użytkowane rolniczo grunty zostały zasiedlone samoistnie przez zbiorowisko roślin w którym przeważającą część stanowiła nawłoć (Solidago) - gatunek, który może być z powodzeniem wykorzystywany w agroenergetyce. Celem przeprowadzonego doświadczenia było zbadanie czy systematyczne wprowadzanie ścieków na odłóg w istotny sposób różnicuje skład florystyczny oraz biomasę gatunku dominującego – nawłoci. Na glebie płowej wytworzonej z piasku gliniastego, stosowano dwie dawki polewowe: 10mm oraz 20mm na poletkach o powierzchni 1m2. Efekty nawadniania wstępnie oczyszczonymi ściekami bytowo-gospodarczymi porównywano z obiektem bez nawodnień (kontrola). W okresie wegetacyjnym, od maja do września zastosowano w sumie 21 dawek polewowych w odstępach 7 dniowych. Nawadnianie przyczyniło się do wzrostu liczby pędów nawłoci (obsady) na jednostce powierzchni. Obsada pozostałych gatunków porastających odłóg ulegała zmianom. Najliczniejsza grupa, do której należały następujące gatunki: Agropyron repens, Rumex crispus, Taraxacum officinale, Artemisia vulgaris, Trifolium repens, wyraźnie zwiększyła swoją obsadę pod wpływem stosowania nawadniania. Druga grupa, do której należały takie gatunki jak: Poa pratensis, Calamagrostis epigejos, Tanacetum vulgare, Achillea millefolium, zmniejszyła swoją obsadę. Dla dawek polewowych wynoszących 10mm, zwiększenie liczby roślin gatunków reagujących pozytywnie na nawodnienia było mniejsze od spadku obsady roślin zmniejszających swoją obsadę. Inaczej sytuacja kształtowała się w przypadku dawek polewowych wynoszących 20mm. Stąd ogólna liczba roślin nawadnianych dawkami 10mm zmniejszyła się w porównaniu do obiektu kontrolnego, natomiast wzrosła na poletkach nawadnianych dawkami w wysokości 20mm. Nawadnianie spowodowało istotny wzrost biomasy nawłoci jako gatunku dominującego w stosunku do biomasy pozostałych taksonów.

EN

In 2010-12 research related to irrigation of fallows was carried out. Fallows were spontaneously settled by plants which mainly consisted of goldenrods (Solidago sp.) - a species which can be successfully used in agro-energy. The objective of the conducted research was to verify if sewage systematically delivered to a fallow fundamentally differentiates the floristic composition and biomass of the dominant species - goldenrod. Two irrigation rates: 10mm and 20mm on the patches of 1m2 each were applied on the fawn soil formed by clay sand. The effects of irrigation with initially purified sewage were compared to the object without irrigation (control). In the vegetative season, from May to September, 21 irrigation rates of sewage in total were applied with 7 days intervals. The irrigation contributed to the increase of the goldenrod shoots number (plants) on the area unit. The rest of species covering the fallow changed. The biggest group with the following species: Agropyron repens, Rumex crispus, Taraxacum officinale, Artemisia vulgaris, Trifolium repens, significantly increased its plants number due to irrigation. However, the second group with such species as: Poa pratensis, Calamagrostis epigejos, Tanacetum vulgare, Achillea millefolium, decreased its plants number. For the irrigation doses of 10mm, the increase of the number of plants of species reacting positively to irrigation was lower than the decrease of plants which decreased its number of plants. The situation connected with doses of 20mm irrigation was different. Hence, the total number of plants irrigated with doses of 10mm diminished comparing to the control object, however, it increased on the patches irrigated with 20mm doses. The irrigation caused significant increase of the goldenrod biomass as a dominant species in relation to the biomass of other taxons.

7

Logistyka zaopatrzenia gospodarstw rolnych w wybrane środki produkcji

Owsiak Z., Płócienniczak M., Biskupski A., Weber R., Włodek S.

Inżynieria Rolnicza

|

2013

|

R. 17, nr 3, t. 2

275--284

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących zaopatrzenia gospodarstw rolnych w wybrane środki produkcji. Stwierdzono, że nawozy mineralne kupują wszyscy ankietowani rolnicy, przy czym połowa z nich kupuje nawozy NPK, azotowe, fosforowe, potasowe i wapniowe, a 10% – tylko dwa rodzaje nawozów. Prawie wszyscy rolnicy kupują środki chwastobójcze, grzybobójcze i owadobójcze, a 40% kupuje środki gryzoniobójcze, ale w większości przypadków nie należą do nich rolnicy prowadzący gospodarstwa o powierzchni większej niż 50 ha i nastawione na produkcję roślinną. Nawozy mineralne (oprócz wapniowych) rolnicy kupują raz na pół roku lub raz na rok, przy czym z tej drugiej grupy około 60% gospodaruje na ponad 50 ha i tyluż samo prowadzi gospodarstwa mieszane. Środki ochrony roślin w większości są kupowane dwa lub raz w roku. Okres magazynowania nawozów jest bardzo różny, ale najliczniejszą grupę stanowią magazynujący przez pół roku. Przedstawione wyniki badań sugerują, że działania logistyczne firm zajmujących się dystrybucją środków produkcji stosowanych w rolnictwie powinny się opierać na analizie wielkości gospodarstw i ich typie w danym regionie, ponieważ stwierdzono wpływ tych czynników na strukturę zakupów środków produkcji.

EN

The paper presents results of the research concerning supply of agricultural farms in the selected production means. It was found out that all respondents purchase mineral fertilizer, while half of them buy NPK nitrogen, potassium and calcium fertilizers and 10% - only two types of fertilizers. Almost all farmers buy weed killers, antifungal and insecticidal substances and 40% buy antirodent substances, but in majority of cases this group does not include farmers, who run farms with the area exceeding 50 ha and producing plants. Mineral fertilizers (except for calcium) are bought by farmers every 6 months or once a year, while 60% out of the second group farms on over 50 ha and the same number carries out mixed farming. Crop protection chemicals are bought in majority twice or once a year. Period of storing fertilizers is varied but farmers storing for half a year constitute the most numerous group. The presented results suggest that logistic activities of companies, which distribute production means used in farming, should be based on the analysis of the farms size and their type in a given region, because impact of these factors on the structure of purchase of production means was determined.

8

Niektóre uwarunkowania środowiskowe i produkcyjne przy stosowaniu uproszczonych sposobów uprawy roli

Pabin J., Włodek S., Biskupski A.

Inżynieria Rolnicza

|

2008

|

R. 12, nr 1(99)

333-338

PL

Celem badań była ocena wpływu sposobów uprawy roli na wybrane właściwości fizyczne gleby w warstwie uprawnej oraz na plonowanie roślin. Uproszczone sposoby uprawy, w warunkach pozostawiania na polu słomy w postaci sieczki, zwiększały gęstość i wilgotność gleby. Uzyskany pozytywny efekt w gospodarce wodnej gleby nie chronił roślin przed negatywnymi skutkami suszy. Plonowanie roślin zależało od sposobu wykonania uprawy i wielkości opadów w sezonie wegetacyjnym. Przy umiarkowanym niedoborze opadów istotnie niższe plony wydawały rośliny uprawiane systemem uproszczonym a zwłaszcza zerowym.

EN

The research aimed at assessment of the influence of two different modes of simplified tillage on selected physical properties of soil in its arable layer and on yielding of crops. Different modes of tillage were found to bring about durable changes in the physical state of soil, particularly in the 10-15 cm layer. Post-harvest leaving straw in the field in form of chaff in treatments with zero tillage appeared to have exerted a positive influence on soil moisture, though it did not protect it against negative effects of drought. Yielding of crops depended first of all on the weather conditions /mainly precipitation/, and only then on the mode of tillage. At a moderate deficit of precipitation significantly lower yields were those of crops grown in simplified way, and particularly with zero tillage.

9

Zróżnicowane nawożenie azotem a plonowanie i wybrane wskaźniki architektury łanu kilku odmian pszenicy jarej

Biskupski A., Kaus A., Włodek S., Pabin J.

Inżynieria Rolnicza

|

2007

|

R. 11, nr 3 (91)

29-36

PL

Badania prowadzono na polach Stacji Doświadczalnej IUNG w Jelczu Laskowicach w latach 2002-2004 w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego. Celem badań była ocena wpływu zróżnicowanego nawożenia azotowego na plonowanie roślin oraz wybrane wskaźniki architektury łanu kilku odmian pszenicy jarej. Odmiany należały do trzech grup wartości technologicznej: jakościowej, chlebowej i elitarnej. Na plon ziarna istotny wpływ wywierały wyłącznie warunki pogodowe w poszczególnych latach badań. Najwyższy łan tworzyła odmiana jakościowa Helia i Żura a najniższy Kosma. Wysoką masą 1000 ziarn odznaczała się Koksa oraz Żura. Najwyższy wskaźnik LAI miała Koksa na zwiększonej dawce nawożenia azotem. Obliczenia korelacyjne wykazały istotne dodatnie zależności pomiędzy plonem ziarna a wysokością roślin i kątem ustawienia liści oraz między kątem ustawienia liści a masą 1000 ziarn. Ujemne korelacje stwierdzono między plonem ziarna a powierzchnią liści, masą 1000 ziarn a wysokością roślin i powierzchnią liści, oraz powierzchnią liści a kątem ich ustawienia.

EN

The research was carried out in the years 2002-2004 in the fields of the Experimental Station, Institute of Cultivation, Fertilization and Soil Science, Jelcz-Laskowice, within the programme of Postregi-stration Cultivar Experimentation. The experiment concerned cultivars and levels of nitrogenous fertilization, aiming at estimation of the influence of differentiated nitrogenous fertilization on the yielding of plants and selected indices of canopy architecture of several spring wheat cultivars. The cultivars belonged to three groups of technological value: elite, qualitative and bread. The grain yield was significantly influenced exclusively by the weather conditions in respective years of the research. The tallest canopy was that of the qualitative cultivar Helia and Żura, the lowest one of Kosma. The latter was conspicuous by high weight of 1000 grains in all years of the research. The highest LAI index was that in Koksa grown on increased dose of nitrogenous fertilization. Correlation calculations for three-year period revealed significant positive dependences between the yield of grain on one hand and the height of plants and foliage tip angle on the other, as well as between the foliage tip angle and the weight of 1000 grains. Negative correlations were found between the yield of grain and the surface of leaves, weight of 1000 grains and height of plants, as well as between the surface of leaves and their tip angles.

10

Plonowanie roślin oraz zmiany retencji wodnej gleby w różnych systemach uprawy roli

Włodek S., Biskupski A., Pabin J., Kaus A.

Inżynieria Rolnicza

|

2007

|

R. 11, nr 3 (91)

195-200

PL

Badania wpływu uprawy tradycyjnej, uproszczonej oraz siewu bezpośredniego na plonowanie roślin i retencję wody glebowej prowadzono w doświadczeniu polowym zlokalizowanym na glebie płowej w Jelczu Laskowicach. Zmiany retencji obliczono na podstawie pomiarów wilgotności gleby oznaczanej metodą neutronową. Zróżnicowanie uprawy nie miało istotnego wpływu na plon ziarna pszenicy ozimej i kukurydzy. Siew bezpośredni w glebę nie uprawianą w istotny sposób obniżył plon ziarna jęczmienia jarego. Retencja wodna gleby pod kukurydzą w roku 2004 była najwyższa w obu warstwach po uprawie uproszczonej. Pod jęczmieniem jarym w roku 2005 w warstwie 0-0,25 m zróżnicowanie zawartości wody pomiędzy porównywanymi sposobami uprawy roli były niewielkie. W głębszej warstwie 0,25-1,0 m ubytki wody zmniejszały się wraz ze wzrostem stopnia uproszczenia uprawy.

EN

A research into the influence of traditional and simplified tillage as well as direct sowing on the yielding of crops and retention of water in soil was carried out in a field experiment on greybrown podzolic soil at Jelcz-Laskowice in the Silesian Lowland. Changes in water retention by 0-25 and 25-100 cm soil layers were calculated on the grounds of soil moisture measurements as determined with the neutro method. Differentiation in the modes of cultivation appeared not to exert any significant influence on the grain yields of winter wheat or maize. However, direct sowing into uncultivated soil significantly decreased the grain yield of spring barley. In 2004 water retention in the soil under maize was in both the layers most favourable in the treatment with simplified tillage. In 2005 differentiation in water content in 0-25 cm layer under spring barley between the cultivation modes was slight. In the deeper layer (25-100) water losses were decreasing along with increasing degree of cultivation simplification. Differences between the systems compared were reaching up to 10 mm.

11

Niektóre właściwości fizyczne gleby i plonowanie roślin przy stosowaniu różnych form mulczowania i uprawy roli

Pabin J., Biskupski A., Włodek S.

Inżynieria Rolnicza

|

2007

|

R. 11, nr 3 (91)

143-149

PL

Celem badań było określenie wpływu stosowania zróżnicowanej uprawy roli i pożniwnego zagospodarowania słomy na niektóre właściwości fizyczne gleby i plonowanie roślin. Przy umiarkowanym niedoborze opadów, niezależnie od gospodarki słomą, istotnie niższe plony wydawały rośliny uprawiane systemem zerowym. W takich samych warunkach pogodowych, niezależnie od wariantów uprawowych, najniższe plony powodowało usuwanie słomy i nie stosowanie międzyplonu. W warunkach silnego niedoboru opadów poziom plonów był niski i na zmianę tego efektu nie miał znaczącego wpływu żaden z testowanych wariantów doświadczenia.

EN

The research aimed at assessing the influence of differentiated tillage and post-harvest straw management on some physical properties of soil and yielding of crop. The yielding of crops was differentiated; under moderate deficit of precipitation, irrespective of straw management, significantly lower yields were obtained of crops grown with zero system. Under similar weather conditions, irrespective of tillage system, the lowest yields were obtained when straw had been removed and no intercrop grown. Under strong deficiency of precipitation the yields were very low, that effect having been not changed significantly by any of the experimental variants tested.

12

Odłogi oczyszczalnią ścieków i miejscem produkcji biomasy

Włodek S., Biskupski A., Pabin J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Nr 11

193--194

13

Wykorzystanie odłogów do oczyszczania ścieków bytowo-gospodarczych i produkcji biomasy

Włodek S., Biskupski A., Pabin J.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2004

|

Vol. 11, nr S4

579--582

PL

Przedstawiono propozycję kompleksowego rozwiązania problemu utrzymania odłogów, oczyszczania ścieków bytowych oraz produkcji biomasy jako źródła odnawialnej energii. Kompleksowe rozwiązanie tych zadań obniża nakłady finansowe oraz daje pozytywne efekty w ochronie środowiska, wyrażające się zmniejszeniem emisji zanieczyszczeń oraz gazów cieplarnianych do atmosfery.

EN

A suggestion of joined solution of the problems of maintaining fallows, sewage purification and production of biomass as renewable energy has presented. Complex solution of the questions would reduce the financial outlays, at the same time giving positive effects in the environment protection expressed in decreased emission of pollutions and greenhouse gases into the atmosphere.

14

Wilgotność gleby w różnych agrosystemach

Pabin J., Włodek S., Biskupski A.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2003

|

Vol. 10, nr S2

319-325

PL

Na podstawie wyników badań zagranicznych i krajowych oraz opracowań własnych przeprowadzono ocenę zdolności zatrzymywania wody w glebie uprawianej w systemie zerowym i konwencjonalnym. Z uzyskanych danych wynika, że retencja wody w glebie uprawianej w systemie zerowym przebiega odmiennie niż w uprawie tradycyjnej. Głównymi przyczynami tej odmienności mogą być: wzrost zagęszczenia gleby, kumulowanie się na powierzchni gleby resztek pożniwnych i słomy oraz nagromadzanie się węgla organicznego w powierzchniowej warstwie gleby pozostającej w uprawie zerowej. W pierwszym przypadku efekt zależy od tego, w jak odległym terminie od wystąpienia ostatniego opadu wykonano oznaczenie zawartości wody. Jeśli pomiaru dokonano w stosunkowo krótkim okresie po opadach deszczu, to w powierzchniowej warstwie gleby nieuprawianej (uprawa zerowa) gromadzi się więcej wody aniżeli na uprawianej w sposób tradycyjny. W warstwie głębszej relacje są odwrotne, tzn. więcej wody zatrzymuje gleba w uprawie tradycyjnej niż zerowej. W następnym okresie gdy gleba wysycha, wówczas straty na ewaporację są większe z gleby silniej zagęszczonej (uprawa zerowa) niż spulchnionej (uprawa tradycyjna). W rezultacie uprawa zerowa może w pewnym okresie wegetacji oddziaływać niekorzystnie na gospodarkę wodną. W pozostałych przypadkach występowania wymienionych uprzednio przyczyn odmiennej retencji wodnej gleby w uprawie zerowej (nagromadzanie się mulczu w postaci resztek pożniwnych oraz węgla organicznego) efekt gospodarowania wodą jest korzystniejszy na uprawie zerowej. Poza tym wyrażanie wilgotności gleby w procentach objętości obrazuje tylko pozorny wzrost wilgotności, który wynika, przede wszystkim, ze wzrostu gęstości gleby będącej w uprawie zerowej.

EN

Basing up on literature data and own research, the effect of zero-tillage on water retention in soil was assessed. As it results from the analysis carried out, the retention of water in soil cultivated in zero-system is different from that under conventional tillage. The main reasons of the difference may be increased compaction of soil, cumulation of crop residue and straw on the soil surface and accumulation of organic carbon in the surface layer of soil under zero-tillage. In the first case the effect appeared to depend on how long after the last precipitation the water content in soil was determined. If the measurement was taken rather short after rainfall then more was found in the surface layer of uncultivated (zero-tillage) than cultivated soil. In deeper layer the relations were inverse. In following period, when the soil was drying up, the losses for evaporation were higher from the soil under zero than conventional tillage. In result, in some period of vegetation zero-tillage may exert an unfavourable effect on water balance in soil. In the other cases of occurrence of the above mentioned reasons of different water retention (accumulation of muIch in form of crop residue and organic carbon) the effeet of water management was more favourable in soil under zero-tillage. Besides, expression of soil moisture in percentage by volume shows only its seeming increase, resulting from increased density of soil under zero-tillage.