Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The role of coopetitionin development of electromobility

Mucha-Kuś K., Stęchły J., Zamasz K.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2018

|

z. 121

357--369

PL

Wzrost znaczenia elektromobilności oraz dążenie do upowszechnienia korzystania z pojazdów elektrycznych nierozerwalnie związane są z rozwojem innowacyjnych technologii oraz nowych modeli biznesowych. Z jednej strony, powstają regulacje prawne nakreślające plany rozwoju w tym zakresie, z drugiej zaś można już zauważyć działania graczy rynkowych mające na celu doprowadzenie do wypracowania oraz biznesowej komercjalizacji poszczególnych rozwiązań. W tym kontekście, istotna staje się analiza charakteru strategii zarządczych stosowanych przez podmioty zaangażowane w rozwój elektromobilności. W artykule dokonano identyfikacji oraz analizy rodzaju strategii koopetycyjnych na przykładzie rozwoju elektromobilności w Polsce.

EN

The growing importance of electromobility and the desire to spread the use of electric vehicles are inextricably linked with the development of innovative technologies and new business models. On the one hand, regulations are being created outlining the development plans in this regard, on the other hand some of the market players are beginning to take actions aimed at establishing certain solutions and their business commercialization. In this context, it becomes important to analyse the nature of management strategies used by the entities involved in the development of electromobility. The authors of the paper identify and analyse various types of coopetition strategies in the context of electromobility development in Poland.

2

Energy company in a competitive energy market

Zamasz K.

Polityka Energetyczna

|

2018

|

T. 21, z. 2

35--48

EN

Until the early 1990s, the domestic power industry was a natural monopoly. This was caused by the specificity of the operation of the electricity transmission and distribution sub sectors, technical challenges of coordinating the operation of generating units and transmission networks, requirements regarding long-term forecasting of the industry development, and returns to scale. In view of the above, the objective of the presented paper is to assess the economic situation of energy companies operating in a competitive electricity market. The article analyses the main areas of activity of the energy companies, i.e.: the areas of production, transmission, distribution, and sales. In addition, the market shares of the various energy companies, in terms of generating capacity and the amount of the energy produced, were analyzed. Furthermore, the technical and economic situation of enterprises operating in the power sector was also subjected to analysis. The mentioned analysis has revealed that the profit received from the main activity of the enterprises (i.e. the sale of electricity) has decreased in recent years. What is more, the energy sector must adapt to legal and regulatory changes related to the intensification of the decarbonization policy pursued by the European Commission. Therefore, national energy should focus on developing skills in the areas of innovation, such as: electro mobility, energy storage, energy management, etc.

PL

Krajowy przemysł elektroenergetyczny rozwijał się do wczesnych lat dziewięćdziesiątych XX wieku w strukturze państwowego monopolu naturalnego. Spowodowane to było specyfiką funkcjonowania podsektorów przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej, wyzwaniami technicznymi koordynacji pracy jednostek wytwórczych i sieci przesyłowych, wymogami w zakresie długoterminowego prognozowania rozwoju branży oraz efektami skali. W związku z powyższym celem niniejszego artykułu jest przeprowadzenie oceny sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstw energetycznych funkcjonujących na konkurencyjnym rynku energii elektrycznej. W artykule przeanalizowano główne obszary działalności przedsiębiorstw energetycznych, tj. obszar wytwarzania, obszar przesyłu, obszar dystrybucji oraz obszar sprzedaży/obrotu. Zbadano także udziały rynkowe poszczególnych spółek energetycznych, pod względem posiadanych mocy wytwórczych oraz wielkości produkowanej energii elektrycznej. Ponadto przeprowadzono analizę sytuacji techniczno-ekonomicznej przedsiębiorstw funkcjonujących w sektorze wytwarzania energii elektrycznej. Analiza ta wskazała, że w ostatnich latach zmalały zyski generowane z podstawowej działalności przedsiębiorstw (tj. ze sprzedaży energii elektrycznej). Dodatkowo sektor energetyczny musi się dostosowywać do zmian otoczenia prawno-regulacyjnego, związanego z intensyfikacją prowadzonej przez Komisję Europejską polityki dekarbonizacyjnej. Dlatego też krajowa energetyka powinna ukierunkować swe działania na budowę kompetencji w innowacyjnych obszarach, takich jak elektromobilność, magazynowanie energii, zarządzanie energią itp.

3

Rola koopetycji w klastrach energetycznych

Mucha-Kuś K., Sołtysik M., Zamasz K.

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2017

|

Nr 53

31--34

PL

Zmiany na rynku energii, w tym zmiany regulacyjne, determinują wśród jego uczestników ciągły rozwój w zakresie stosowanych strategii działań. Zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii [11], podmioty mogą tworzyć cywilnoprawne porozumienie, w skład którego mogą wchodzić osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki naukowe, instytuty badawcze lub jednostki samorządu terytorialnego, dotyczące wytwarzania i równoważenia zapotrzebowania, dystrybucji lub obrotu energią z odnawialnych źródeł energii. Takie porozumienie, zwane „klastrem energii”, jest odpowiedzią na potrzebę dążenia do wzrostu efektywności podejmowanych działań zarówno indywidualnych jak i wspólnych zaangażowanych podmiotów. Wśród takich zachowań dostrzec można najnowsze tendencje w zarządzaniu strategicznym zwane koopetycją. W referacie przedstawione zostaną założenia koopetycji w świetle powstawania i rozwoju klastrów energii. Niniejsze stanowić będzie próbę dyskusji nad poprawą efektywności działań podmiotów na rynku energii w kontekście jego rozwoju.

EN

Changes in the electricity market, including regulatory ones, determine continuous development in the field of strategies applied by market participants. In accordance with the Act of 20th February 2015 on renewable energy sources, market participants may create civil agreement consisting of individuals, legal entities, academic institutions, research institutes or local government units, dealing with production and balancing the demand, distribution or trading of energy from renewable energy sources. Such an agreement, called the energy cluster is a response to the need to increase the effectiveness of operations on both: individual and joint levels. Among these behaviors, there can be noticed the latest trends in strategic management called coopetition. The paper presents coopetition and its assumptions in the light of creation and development of energy clusters. The authors attempt to enter into a discussion on improving the efficiency of market actors operations in the context of energy market development.

4

Discount rates for the evaluation of energy projects – rules and problems

Zamasz K.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2017

|

z. 101

571--584

EN

The amount of discount rate vitally influences the economic efficiency of investment projects – its range relates to the associated risk factors. Estimating the discount rate dedicated to a specific project has for a long been the subject of numerous research works and sector studies. The capital asset pricing model (CAPM) is considered to be an analytically-proper discount estimation model. Nonetheless, the model is burdened by several flaws, thus no indisputable or definitive methodology allowing the long-term determination of discount range has been created. The hereby article presents the problem with regards to the energy production sector.

PL

Wysokość stopy dyskonta w newralgiczny sposób wpływa na efektywność ekonomiczną projektów inwestycyjnych – jej miara związana jest z towarzyszącymi im czynnikami ryzyka. Szacowanie stopy dyskonta dedykowanej konkretnemu przedsięwzięciu od dawna jest przedmiotem wielu prac naukowo-badawczych i opracowań sektorowych. Za odpowiedni analitycznie model szacowania stóp dyskonta uznawany jest model wyceny aktywów kapitałowych (CAPM). Model ten przedstawia jednak wiele wad i jak dotychczas nie udało się, w sposób bezdyskusyjny i definitywny, opracować metodyki umożliwiającej determinowanie miar dyskontowych. Artykuł przedstawia zarysowany problem na przykładzie energetyki.

5

Uwarunkowania ekonomiczno-regulacyjne konsolidacji krajowego sektora elektroenergetycznego

Zamasz K.

Polityka Energetyczna

|

2015

|

T. 18, z. 2

19--28

PL

W artykule przeanalizowano kluczowe uwarunkowania ekonomiczno-regulacyjne ewentualnej dalszej konsolidacji polskiego sektora elektroenergetycznego. Przybliżono najważniejsze skutki wdrożenia programów i strategii rządowych, w wyniku których ukształtowana została obecna struktura organizacyjna polskiego sektora energetycznego. Dokonano analizy najważniejszych celów europejskiej polityki energetycznej, do których zaliczyć należy budowę wewnętrznego rynku energii. Podkreślono znaczenie projektów wspólnego zainteresowania (Project of Common Interest – PCI) dla tworzenia europejskiego rynku energii, czego konsekwencją ma być wzrost poziomu połączeń międzysystemowych łączących Polskę z innymi krajami, z obecnego poziomu poniżej 5% krajowych mocy produkcyjnych, do przedziału 10–15%, jaki jest obecnie obserwowany między innymi w Niemczech. Z przeprowadzonej w artykule analizy wynika, że wraz ze wzrostem zdolności przepustowych wymiany międzysystemowej mocy pojawi się silna presja na ceny krajowe i konieczność konkurowania przez polskie grupy energetyczne z innymi wytwórcami europejskimi. Faktyczna integracja polskiego rynku energii co najmniej na poziomie rynków regionalnych jest zatem kwestią czasu. W tym kontekście, konieczne wydaje się odpowiednie przygotowanie polskich przedsiębiorstw do konkurencji z europejskimi koncernami energetycznymi oraz rozważenie ich dalszej konsolidację.

EN

The paper presents key economic and regulatory conditions of the further consolidation of the domestic power sector. The most important consequences of the implementation of governmental strategies and policies, which formed the current organizational structure of the Polish energy sector, were analysed. Furthermore the key objectives of European energy policy, which include the development of the internal energy market, were discussed. It was emphasized that the implementation of projects of common interest (PCI) is of utmost importance for the creation of the internal European energy market. A direct consequence of the introduction of EU energy policy will be an increase in the level of transmission capacity between Poland and adjacent countries from the current level of less than 5% to around 10–15% (the level that is currently available in countries such as Germany). The analysis carried out in this paper confirms that with increasing cross-border electricity trade, there will be strong pressure on domestic electricity prices and, consequently, Polish power companies will have to compete with other European power enterprises. The actual integration of the Polish energy market, at least at the level of regional markets, is therefore a matter of time. In this context, the paper concludes that the proper preparation of Polish companies to compete with European energy companies is required and that their further consolidation needs to be considered.

6

Wycena górniczego projektu inwestycyjnego z elastycznością – podejście ‘MAD’ vs. model konsekutywnego drzewa stochastycznego

Saługa P. W., Zamasz K., Kamiński J.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2015

|

T. 31, z. 2

31--48

PL

Analiza opcji rzeczowych stanowi od lat atrakcyjną alternatywę dla podstawowej metodyki oceny efektywności ekonomicznej i wyceny aktywów rzeczowych – analizy zdyskontowanych przepływów pieniężnych DCF.Wśród zasadniczych przyczyn wzrastającego zainteresowania tą metodyką w przemyśle – w tym w szczególności wydobywczym – jest jej potencjał w zakresie wyceny elastyczności decyzyjnej, związanej z istniejącymi faktycznie możliwościami odkładania przedsięwzięć w czasie oraz modyfikacji zakładanych pierwotnie strategii operacyjnych; takie podejście umożliwia uzyskiwanie wartości fundamentalnej na poziomie zbliżonym do rynkowego. Fundament teorii opcji stanowi stochastyczne modelowanie zmian aktywów podstawowych tych instrumentów w czasie. Aktualnie preferowana praktyczna metodyka wyceny przedsięwzięć z elastycznością (nazywana podejściem MAD) zakłada, że walor bazowy opcji rzeczowych – wartość bieżąca brutto projektu PV – rozwija się w czasie zgodnie z iloczynowym procesem stochastycznym, stanowiącym dwumianową aproksymację geometrycznego ruchu Browna (GBM). Ponadto przyjmuje się, że instrumentem bliźniaczym aktywów podstawowych, którego istnienie jest niezbędnym warunkiem poprawnej wyceny opcji, jest szacowana w analizie DCF wartość zaktualizowana netto – NPV. [...]

EN

For many years, real options analysis (ROA) has been perceived as an attractive project valuation alternative to the traditional discounted cash flow analysis (DCF). Right now, one can see evidence of a growing dispersion in the applicability of the method among various industries (particularly minerals, coal, gas and petroleum) and the banking sector. This is because of its potential to value managerial flexibility including possibilities for delaying investments or reformulating the operating strategies of the company. The real option approach enables one to calculate a project’s fundamental value in approximating the market one. The basis of option theory is stochastic modeling of underlying assets – the preferred, commonly used ROA methodology, introduced by Copeland and Antikarov (2001), is called the MAD (marketed asset disclaimer) approach. It assumes that an underlying asset, which is the (gross) present value of the project (PV), changes with time according to the multiplicative stochastic process derived as discrete binomial approximation of geometric Brownian motion (GBM). In addition, the MAD assumes, that a twin asset of the underlying instrument is calculated in a common way net present value (NPV). [...]

7

Rynki mocy w warunkach krajowego sektora wytwórczego

Zamasz K., Kamiński J., Saługa P.

Rynek Energii

|

2014

|

Nr 6

10--15

PL

Celem artykułu jest przeprowadzenie wstępnej analizy alternatywnego modelu rynku energii elektrycznej, poszerzonego o system wynagradzania zdolności wytwórczych. System ten zapewniłby odpowiedni poziom mocy wytwórczych, przez co bezpośrednio oddziaływałby na możliwość utrzymania cen energii elektrycznej na akceptowalnym społecznie poziomie. Podobne rozwiązania funkcjonują od wielu lat w Stanach Zjednoczonych, a ostatnio zostały wdrożone w Wielkiej Brytanii (w wersji scentralizowanej) i we Francji (w wersji zdecentralizowanej). W początkowej części artykułu przedstawiono stan obecny sektora wytwórczego, wskazując na wyeksploatowanie aktualnie funkcjonujących w KSE jednostek wytwórczych. Następnie przedstawiono podstawy metodyczne funkcjonowania rynków mocy. Konsekwentnie, dyskusji poddano kluczowe aspekty ewentualnego funkcjonowania mechanizmu rynku mocy w warunkach krajowych. W podsumowaniu wskazano, że bez względu na wybór modelu rynku mocy (scentralizowany lub zdecentralizowany) o sukcesie wdrożenia takiego instrumentu będzie decydować ostateczny kształt przyjętych szczegółowych regulacji.

EN

The paper presents a general analysis of an alternative model of the electricity market, which is extended by a capacity remuneration mechanism. Introduction of such a mechanism would ensure an adequate level of generation capacity, which would directly affect the ability to maintain electricity prices at a socially acceptable level. Similar solutions have been already introduced in the United States. Recently such mechanisms have been implemented in the UK and France. The introduction of the article presents the current state of the Polish power sector, pointing out the exploitation of currently operating power generation units. Then the methodological framework of the functioning of capacity markets was provided. Consequently, discussions of key aspects of a possible implementation of the capacity market mechanism in the context of the Polish power sector was carried out. In summary it was indicated that regardless of the general model of capacity market (centralized or decentralized) that will be selected, the success of its implementation will rely upon the final shape of the detailed regulations.

8

Economic evaluation of business opportunities in a local heat market – a simulation approach

Zamasz K.

Rynek Energii

|

2014

|

Nr 5

129--136

EN

Large companies engaged in heat generation, distribution and marketing are often faced with the problem of arranging a cooperation with external combined-heat-and-power plants operating in the region, connected to their network. The dilemma is how to arrange this cooperation. The method used is the establishing of business relationship in the form of bilateral agreement governing the market share of operators and enabling the participation of the parent company in profits of the local combined-heat-and-power plant; another opportunity is to take over the competitor’s market, or – ultimately – its assets. The classic method of economic evaluation of available investment opportunities is a discounted cash flow analysis – the outcomes obtained are often insufficient justification for appropriate decision making. Therefore, entrepreneurs often use advanced tools of economic evaluation. This paper presents an analysis of the project’s decision making process establishing business relations between a large heating holding and an external CHP through analysing three investment opportunities with the use of simulation method. The paper shows that simple simulation may be a valuable tool for complementing a deterministic analysis of discounted cash flows, and supporting decision making under risk.

PL

Duże przedsiębiorstwa zajmujące się wytwarzaniem, dystrybucją i obrotem ciepła stają często przed problemem związanym z koniecznością ułożenia współpracy z zewnętrznymi elektrociepłowniami operującymi w rejonie, podłączonymi do ich sieci. Dylemat dotyczy określenia sposobu tej współpracy. Praktykowanym sposobem jest ustanowienie wzajemnych relacji biznesowych w postaci dwustronnej umowy regulującej udział podmiotów w rynku i umożliwiającej partycypowanie dominującej spółki w zyskach lokalnej elektrociepłowni; alternatywą jest przejęcia rynku konkurenta lub – w ostateczności – jego aktywów. Klasyczną metodą oceny efektywności ekonomicznej dostępnych okazji inwestycyjnych jest analiza zdyskontowanych przepływów pieniężnych – uzyskiwane w wyniku jej przeprowadzania rezultaty stanowią często niewystarczające uzasadnienia dla podejmowania odpowiednich decyzji. Dlatego przedsiębiorcy często korzystają z zaawansowanych narzędzi oceny ekonomicznej. Artykuł przedstawia analizę procesu decyzyjnego przedsięwzięcia ustanowienia stosunków biznesowych pomiędzy dużym holdingiem ciepłowniczym a zewnętrzną elektrociepłownią poprzez analizę trzech alternatyw inwestycyjnych z wykorzystaniem symulacji. Artykuł pokazuje, że symulacja może być cennym narzędziem uzupełniającym deterministyczną analizę zdyskontowanych przepływów pieniężnych i wspomagającym podejmowanie decyzji w warunkach ryzyka.

9

Metoda drzew decyzyjnych a analiza opcji rzeczowych w procesach oceny efektywności ekonomicznej przedsięwzięć energetycznych

Zamasz K.

Rynek Energii

|

2011

|

nr 2

141-145

PL

Powszechnie akceptowaną i preferowaną techniką oceny ekonomicznej inwestycji realizowanych w energetyce jest analiza DCF. Metoda ta nie jest jednak najlepszą techniką oceny przedsięwzięć o dużym zakresie ryzyka - głównie z uwagi na brak uwzględniania elastyczności decyzyjnej. Wycenę elastyczności umożliwiają zaawansowane metody oceny ekonomicznej - drzew decyzyjnych oraz opcji rzeczowych (ROA). Oba podejścia wykorzystują system węzłów decyzyjnych, umożliwiając strukturyzację w sposób hierarchiczny problemu decyzyjnego poprzez określenie wszystkich realnych alternatyw działania. Artykuł, dostrzegając elementy wspólne, zwraca uwagę na przewagę analizy ROA związaną z odejściem od stałej stopy RADR i zastosowanie w algorytmie wyceny stopy wolnej od ryzyka, która jest niezależna od struktury ryzyka projektowego.

EN

Commonly accepted and preferred methodology of economic evaluation of energy projects is discounted cash flow analysis (DCF). Though, for the reason of ignoring managerial flexibility, this approach is not the most suitable evaluation technique for high-risk ventures. The pricing of flexibility enable advanced methods of economic evaluation such us decision tree analysis (DTA) and real options valuation (ROV or ROA). Both approaches use decision nodes for hierarchical structurization of decision problem taking into account all real operation alternatives. The paper, perceiving common features of both approaches, emphasizes advantages of the ROV analysis which are mainly connected with avoiding of constant RADR problem and applying, in return, the risk-free rate which is independent of project risk structure.

10

Ocena efektywności ekonomicznej projektu rozbudowy mocy elektrociepłowni z wykorzystaniem analizy drzew decyzyjnych

Zamasz K., Saługa P.

Rynek Energii

|

2010

|

nr 2

165-170

PL

Niektóre elektrociepłownie w kraju stoją przed problemem odbudowy mocy cieplnej w związku koniecznością dostosowania się do nowych norm emisyjnych, które będą obowiązywały w przyszłości. Praca niektórych zakładów po 2015 r. - z uwagi na wejście w życie nowych, zaostrzonych norm emisyjnych - w obecnej konfiguracji nie będzie możliwa. Zarządy tych przedsiębiorstw już dzisiaj muszą podejmować kluczowe decyzje inwestycyjne i dokonywać wyboru spośród różnych wariantów techniczno-ekonomicznych, których realizacja pozwoli na funkcjonowanie w nowych, zmienionych warunkach. Referat przedstawia - na przykładzie hipotetycznej Elektrociepłowni Radogoszcz - analizę decyzyjną z wyko-rzystaniem metody Bayesa - różnych okazji inwestycyjnych, pozwalających na odbudowę mocy cieplnej zakładu.

EN

Some combined heat-and-power plants in Poland facing new EU emission limits, which will enure after 2015, have to take suitable decisions which help to operate in a new, modified situation. Otherwise, the fu-ture operations will be highly questionable - mainly for the reason of obsolete and worn equipment. Thus CEOs are forced to take very important development decisions which involve millions of Polish zlotys, choosing between various investment opportunities. The paper presents a Bayesian decision method (decision tree) for an economic evaluation of the power reconstruction at a hypothetical 'Radogoszcz' heat-and-power plant.