Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Storage as an important element in maintaining technical serviceability of military equipment

Jaskula L., Dzida J.

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2018

|

Vol. 50, No. 3(189)

155-165

EN

The article presents the methods of storing equipment used in the Polish Armed Forces and the description of their application. The overall scope of maintenance works performed on the equipment during storage preparation, as well as the scope of checks and inspections executed during the equipment storage and after removal from storage are outlined. Moreover, the causes of corrosion, its effects and ways of prevention are discussed.

2

Osiowe elektryczno-mechaniczne zespoły napędowe do pojazdów

Dzida J.

Maszyny Elektryczne : zeszyty problemowe

|

2018

|

Nr 2 (118)

67--72

PL

Artykuł dotyczy zaawansowanych konstrukcji elektryczno-mechanicznych zespołów napędzania kół jednej osi w samochodach elektrycznych i hybrydowych. W przypadku systemów hybrydowych stosuje się je tylko w układach 4x4, w osi o dodatkowo dołączanym napędzie. Propozycje rozwiązań czołowych firm nie ograniczają się tylko do prostego zespołu elektryczny silnik-przekładnia, ale dodatkowo obejmują możliwość kierunkowego napędzania pojazdu (funkcja systemu torque vectoring), a czasem również zmianę przełożenia. W artykule poddano pogłębionej analizie zespół napędowy, który zawiera elektryczny silnik napędowy i przekładnię przeniesienia napędu oraz dodatkowy silnik elektryczny wraz z przekładniami do sterowania działaniem walcowego mechanizmu różnicowego. Przeprowadzono analizę kinematyki tego złożonego układu, w którym przez wymuszanie odpowiedniego ruchu obrotowego satelitów mechanizmu różnicowego oddziałuje się na kierunek jazdy samochodu. Omówiono również zespolony mechanizm napędowy realizujący dodatkową funkcję kierunkowego napędzania poprzez bardzo oryginalny i uproszczony układ przekładni oraz rozwiązanie pozbawione mechanizmu różnicowego, jednak z zachowaną funkcją oddziaływania na kierunek jazdy przez użycie sprzęgieł ciernych. Opisane zespoły poddano ocenie i porównaniu względem siebie oraz w stosunku do układów, w których każde koło osi jest napędzane odrębnym silnikiem. W części końcowej podjęto próbę wskazania kierunków dalszego rozwoju takich zespołów.

EN

The article applies to the advanced electro-mechanical designs of single axle drivetrain in electric and hybrid cars. In the case of hybrid systems, they are used only in 4x4 systems, in the axle of an additionally engaged drive. The solutions offered by leading companies are not limited to the simple electrical motortransmission unit, but additionally include the possibility of directional propulsion of the vehicle (torque vectoring system function), and sometimes also the gear ratio shift. The article analyzes the drivetrain in detail, which includes an electric drive motor and transmission drive, as well as an additional electric motor with gears to control the operation of the helical differential. The kinematics analysis of this complex system was carried out, in which by forcing the appropriate rotational movement of the differentials satellites, the direction of the car is influenced. Also discussed is a complex drive mechanism that provides an additional function of directional propulsion through a very unique and simplified transmission system and a solution without a differential mechanism, but with the preserved function of influencing the direction of drive through the use of friction clutches. The described assemblies were evaluated and compared with each other and in relation to systems in which each wheel of the axle is driven by a separate motor. In the final part, an attempt was made to indicate the directions of further developments of such systems.

3

Porównanie różnych sposobów kierunkowego napędzania pojazdów silnikami elektrycznymi

Dzida J.

Napędy i Sterowanie

|

2017

|

R. 19, nr 2

50--55

PL

W artykule omówiono ideę kierunkowego napędzania pojazdów i systemy ją realizujące (vector drive). W systemach takich oddziaływanie na kierunek ruchu pojazdu dokonuje się przez różnicowanie sił napędowych na kołach po jego lewej i prawej stronie. Opisano przykładowe aktywne mechanizmy różnicowe, które w pojazdach napędzanych silnikiem spalinowym są podstawowym elementem systemu. Wskazano na trudne do pokonania problemy tych konstrukcji, co skutkuje ich małą popularnością. W elektrycznych systemach napędowych, z uwagi na możliwość stosowania kilku silników napędowych, realizacja kierunkowego napędzania wydaje się łatwiejsza. Przedstawiono i poddano analizie kilka wariantów elektrycznych układów tego typu, takich jak: z aktywnym mechanizmem różnicowym zbudowanym z użyciem dwóch maszyn elektrycznych, z dwoma odrębnymi silnikami elektrycznymi do indywidualnego napędzania koła lewego i prawego oraz system zawierający walcowy mechanizm różnicowy, w którym na ruch obrotowy satelitów oddziałuje dodatkowy silnik sterujący. Podjęto próbę porównania wymienionych układów. Jako kryteria oceny przyjęto złożoność i koszt konstrukcji oraz problemy występujące w sterowaniu. W artykule została przedstawiona również koncepcja autora dotycząca nowego elektrycznego systemu napędzania kierunkowego. Celem tej propozycji jest osiągnięcie uproszczenia konstrukcji i obniżenie kosztu. W podsumowaniu wskazano, że stosunkowo łatwa realizacja kierunkowego napędzania w pojazdach elektrycznych i wynikająca stąd poprawa bezpieczeństwa może być dodatkowym argumentem przemawiającym za ich upowszechnieniem.

EN

The article covers the issue of the vector drive of vehicles and systems of implementation. Such systems have the impact on the direction of motion of the vehicle achieved by varying the driving forces on the wheels to the left and right side. The active differentials, which are essential in vehicles powered by combustion engines were described. Insurmountable problems of these structures, resulting in their low popularity were also pointed out. In the electric drive systems, due to the possibility of using several drive motors, the implementation of vector drive seems to be easier. The article presents and analyzes several variants of the electrical systems of this type, such as: active differential constructed using two electric machines with two separate electric motors to drive the wheels of the left and right individually and a system comprising a cylindrical differential, wherein the rotary motion of satellites is affected by an additional engine control unit. Attempts to compare these systems were made. The evaluation criteria included complexity and cost of construction and problems in control. This article presents the author’s concept on the new electric vector drive system. The aim of this offer is to achieve simplified design and reduction of costs. The summary indicated that relatively easy implementation of vector drive in electric vehicles and the resulting improvement in security could be an additional argument for their popularization.

4

Selektywna redukcja katalityczna tlenków azotu w pojazdach spełniających normę emisji Euro VI

Sala R., Krasowski J., Dzida J.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2017

|

R. 18, nr 6

1052--1056, CD

PL

W artykule omówiony został system selektywnej redukcji tlenków azotu w układzie oczyszczania spalin silnika o zapłonie samoczynnym, spełniającym limity normy emisji Euro VI i przeznaczonym do napędu pojazdów ciężarowych oraz autobusów. Przedstawiono wyniki badań emisji tlenków azotu uzyskane w teście homologacyjnym WHTC, który został przeprowadzony w warunkach zimnego oraz ciepłego rozruchu silnika. Układ oczyszczania spalin składał się z reaktora utleniającego (DOC), filtra cząstek stałych (DPF) oraz z systemu selektywnej redukcji katalitycznej (SCR) wraz z układem dozowania wodnego roztworu mocznika. Podczas badań poddano analizie sprawność systemu SCR, określaną jako stopień redukcji szkodliwych tlenków azotu w spalinach, w warunkach dynamicznych zmian obciążeń silnika w teście WHTC. Przedmiotem analizy było ponadto określenie okresu czasu niezbędnego do uzyskania gotowości systemu do rozpoczęcia dozowania mocznika i podjęcia efektywnej pracy po rozruchu zimnego silnika. Zwrócono także uwagę na występujące problemy eksploatacyjne związane z użytkowaniem systemu SCR, takie jak formowanie się osadów stałych mocznika wewnątrz układu i emisja amoniaku za reaktorem. Uzyskane wyniki badań omówiono w aspekcie określenia najlepszej metody oczyszczania spalin z tlenków azotu w silnikach o zapłonie samoczynnym, pod kątem planowego wprowadzenia testów emisji spalin pojazdów w rzeczywistych warunkach drogowych (testy RDE).

EN

The NOx emission aftertreatment of compressed ignition engines has always been a point of concern. The legislative emission limits for heavy duty vehicles constantly tighten the requirements for emissions of NOx. Nowadays it is believed that the most effective and reliable method of NOx reduction is a Selective Catalytic Reduction (SCR) system. The reducing agent of the system is ammonia, delivered and stored on a vehicle as Adblue, an aqueous urea solution. As all catalyst based clean-up systems, SCR activates only when a certain temperature is achieved. Nevertheless, once the system is started, the reduction efficiency of up to 99% can be achieved.

5

Porównanie różnych sposobów kierunkowego napędzania pojazdów silnikami elektrycznymi

Dzida J.

Maszyny Elektryczne : zeszyty problemowe

|

2016

|

Nr 1 (109)

133--138

PL

W artykule omówiono ideę kierunkowego napędzania pojazdów i systemy ją realizujące (vector drive). W systemach takich oddziaływanie na kierunek ruchu pojazdu dokonuje się przez różnicowanie sił napędowych na kołach po jego lewej i prawej stronie. Opisano przykładowe aktywne mechanizmy różnicowe, które w pojazdach napędzanych silnikiem spalinowym są podstawowym elementem systemu. Wskazano na trudne do pokonania problemy tych konstrukcji, co skutkuje ich małą popularnością. W elektrycznych systemach napędowych, z uwagi na możliwość stosowania kilku silników napędowych, realizacja kierunkowego napędzania wydaje się łatwiejsza. Przedstawiono i poddano analizie kilka wariantów elektrycznych układów tego typu, takich jak: z aktywnym mechanizmem różnicowym zbudowanym z użyciem dwóch maszyn elektrycznych, z dwoma odrębnymi silnikami elektrycznymi do indywidualnego napędzania koła lewego i prawego oraz system zawierający walcowy mechanizm różnicowy, w którym na ruch obrotowy satelitów oddziałuje dodatkowy silnik sterujący. Podjęto próbę porównania wymienionych układów. Jako kryteria oceny przyjęto złożoność i koszt konstrukcji oraz problemy występujące w sterowaniu. W artykule została przedstawiona również koncepcja autora dotycząca nowego elektrycznego systemu napędzania kierunkowego. Celem tej propozycji jest osiągnięcie uproszczenia konstrukcji i obniżenie kosztu. W podsumowaniu wskazano, że stosunkowo łatwa realizacja kierunkowego napędzania w pojazdach elektrycznych i wynikająca stąd poprawa bezpieczeństwa, może być dodatkowym argumentem przemawiającym za ich upowszechnieniem.

EN

The article covers the issue of the vector drive of vehicles and systems of implementation. Such systems have the impact on the direction of motion of the vehicle achieved by varying the driving forces on the wheels to the left and right side. The active differentials, which are essential in vehicles powered by combustion engines were described. Insurmountable problems of these structures, resulting in their low popularity were also pointed out. In the electric drive systems, due to the possibility of using several drive motors, the implementation of vector drive seems to be easier. The article presents and analyzes several variants of the electrical systems of this type, such as: active differential constructed using two electric machines with two separate electric motors to drive the wheels of the left and right individually and a system comprising a cylindrical differential, wherein the rotary motion of satellites is affected by an additional engine control unit. Attempts to compare these systems were made. The evaluation criteria included complexity and cost of construction and problems in control. This article presents the author's concept on the new electric vector drive system. The aim of this offer is to achieve simplified design and reduction of costs. The summary indicated that relatively easy implementation of vector drive in electric vehicles and the resulting improvement in security could be an additional argument for their popularization.

6

Systemy ograniczające zagrożenie przewrócenia pojazdu ciężarowego

Parczewski K., Wnęk H., Dzida J.

Combustion Engines

|

2015

|

R. 54, nr 3

250--256

PL

W artykule omówiono problematykę utraty stateczności poprzecznej w ruchu pojazdów. Szczególną uwagę poświęcono niebezpieczeństwu bocznego przewrócenia, które występuje zwłaszcza w pojazdach ciężarowych o wysoko położonym środku ciężkości. Zostały przedstawione dwa główne kierunki ograniczenia występowania takich zagrożeń, to jest – stosowanie systemów ostrzegających kierowcę oraz bezpośrednio ingerujących w sterowanie samochodem. Przytoczono metody określania zagrożenia przewrócenia pojazdu i wykorzystywane w tym celu wskaźniki dla układów jezdnych o zależnych i niezależnych zawieszeniach kół. Przedstawiona została również metoda prognozowania wartości wskaźników zagrożenia, która podnosi skuteczność omawianych systemów i tym samym poziom bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

EN

The article discusses the problems of loss of lateral stability in the vehicles motion. Particular attention was paid to the danger of rollover, which occurs especially in commercial vehicles of high center of gravity position. Presented two main directions of reducing the incidence of such risks, that are–the application of the driver warning systems and directly influencing on the control of the vehicle. Presented methods for assessing the risk of vehicle rollover and used for this purpose indicators, for the chassis systems with dependent and independent wheel suspension. Also presented a method of predicting the values of risk indicators, which improves the efficiency of discussed systems and thereby level of road traffic safety.

7

Capabilities and limitations of Torque Vectoring systems (which correct the direction of movement by wheel driving forces) in motor vehicles

Dzida J.

Archiwum Motoryzacji

|

2015

|

Vol. 67, no. 1

23--36, 151--164

EN

The presentation covers the idea and purpose of the systems that influence vehicle’s drive direction by torque vectoring. Based on results of model simulations and experimental testing of existing systems, the effectiveness of such systems has been shown. The basic variants of Torque Vectoring systems, capable to fit in wheeled vehicle’s single drive axle, have been presented and compared with each other. Particularly much attention has been dedicated to the description and analysis of the group of designs referred to as “active differential gears”, featuring an additional inner kinematic bond. A few known designs of this kind, including those available in the market, have been described in detail. A comparison between them has highlighted significant differences in their kinematic layouts and control systems. The author has also tried to define directions of further development and standardization of the active differential gears. A particular design of such differential gears applied to electric and hybrid vehicles has been discussed and an author’s own concept has been presented. In the final part, an attempt has been made to answer a question how the Torque Vectoring systems affect the active safety of motor vehicles, with highlighting the necessity of taking into account the capabilities of such systems in respect of the handling and transverse dynamics of a vehicle at post-accident simulations and analyses.

PL

W referacie omówiono ideę i cel stosowania systemów oddziaływania siłami napędowymi na kierunek ruchu samochodu. Opierając się na wynikach modelowych badań symulacyjnych oraz doświadczalnych istniejących konstrukcji, przedstawiono efektywność takich systemów. Omówiono podstawowe warianty realizacji takich systemów możliwe do zastosowania w obrębie jednego mostu napędowego pojazdu kołowego i dokonano ich porównania. Szczególnie dużo uwagi poświęcono opisowi i analizie grupy rozwiązań z tak zwanymi aktywnymi mechanizmami różnicowymi, które cechują się dodatkową wewnętrzną więzią kinematyczną. Bliżej opisano kilka dotychczas opracowanych takich konstrukcji, w tym rozwiązania dostępne na rynku. Porównując poszczególne konstrukcje wskazano na ich znaczne zróżnicowanie w zakresie przyjętych schematów kinematycznych i sposobu sterowania. Autor próbuje również określić kierunki dalszego rozwoju i standaryzacji aktywnych mechanizmów różnicowych. Omawia ich szczególną formę w pojazdach elektrycznych i hybrydowych oraz przedstawia własną koncepcję. W końcowej części podjęta jest próba odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu systemy Torque Vectoring wpływają na bezpieczeństwo czynne samochodów. Wskazuje się również, że w symulacjach odtwarzających przebieg wypadków należy uwzględniać ich możliwości w zakresie kierowalności i dynamiki poprzecznej.

8

Możliwości hybrydowych i elektrycznych układów napędowych w oddziaływaniu na kierunek ruchu pojazdu

Dzida J.

Combustion Engines

|

2013

|

R. 52, nr 3

1084--1088

PL

W artykule wskazano, że napędy hybrydowe i elektryczne, oprócz znanych walorów ekologicznych, są szczególnie korzystne do budowania zaawansowanych systemów sterowania napędem kół, które wpływają na kierunek ruchu pojazdu (Torque Vectoring). Wychodząc od opisu złożonej budowy takich systemów w pojazdach napędzanych silnikiem spalinowym stwierdzono, że w przypadku napędzania kół silnikami elektrycznymi, realizacja funkcji takiego systemu jest prostsza. Omówiono zasadnicze rodzaje i przykłady takich konstrukcji, uwypuklając różnice w ich strukturze oraz występujące problemy i ograniczenia. W podsumowaniu podkreślono ważność tego aspektu napędzania kół silnikami elektrycznymi, co przekłada się poprawę bezpieczeństwo czynnego pojazdów.

EN

The paper indicated that hybrid and electric drivetrains, besides its well known ecological values, are particularly advantageous for designing advanced systems of wheel control, which influence the direction of vehicle’s motion (Torque Vectoring). Starting from the description of complex systems meant for combustion engine powered vehicles, it was stated that when wheels are propelled by electric motors, realization of such system is simpler. The basic types and examples of such designs were reviewed; and their structure, associated issues and limitations were emphasized. The summary underlined the importance of this aspect of electric motor propulsion, which translates into improved active safety of vehicles.

9

An evaluation of particle oxidation catalyst (POC) performance and a study of particle formation for sulphur containing diesel fuels

Keskinen J., Ronkko T., Karjalainen P., Happonen M., Bielaczyc P., Sala R., Dzida J., Kinnunen T., Matilainen P., Messing M.

Silniki Spalinowe

|

2012

|

R. 51, nr 2

66-74

EN

This paper describes and analyses the overall impact of fuel sulphur content on particulate oxidation catalyst (POC) performance, focusing mainly on particulates emission reduction and the ability to regenerate. Studies were carried out for diesel fuels containing different levels of sulphur, covering the range from 6 to 340 parts per million. The results presented in this paper give an outlook on specific issues and problems associated with POC application when running on fuels containing high sulphur level. The test methodology was experimentally established and then applied for POC catalysts to run on different sulphur level fuels. Each fuel was tested on an identical fresh POC sample. It was observed that the Fuel Sulphur Content (FSC) significantly affects catalyst conversion efficiency, as well as the particle size distribution. It also has a remarkable influence on particulate matter (PM) mass accumulation inside the POC and on the ability of the POC to regenerate passively. Regarding the latter aspect, NO2 formation was also determined. Extended test results and analyses presented in this paper are presented in SAE technical paper 2012-01-0366.

PL

W artykule opisano analizę ogólnego wpływu olejów napędowych z dużą zawartością siarki na pracę reaktora katalitycznego utleniającego cząstki stałe (POC), skupiając się głównie na redukcji masy i liczby cząstek stałych i zdolności regeneracji reaktora po nagromadzeniu się w nim sadzy. Podstawą do przeprowadzenia badań opisanych w tej pracy jest występowanie oleju napędowego o wysokiej zawartości siarki w krajach rozwijających się, szczególnie w Azji. Podwyższona zawartość siarki skutkuje wzrostem emisji cząstek stałych, co stawia dodatkowe wymagania układom oczyszczania spalin. Jako prostą i niedrogą metodę ograniczania szkodliwej emisji stosuje się reaktor utleniający POC, który dzięki swej bezobsługowej konstrukcji pozwala jest możliwy do zastosowania nawet w użytkowanych już pojazdach. Przeprowadzone badania na paliwach o wysokiej zawartości siarki potwierdziły pozytywny wpływ zastosowania reaktor POC na poziom emisji cząstek stałych oraz jego bezawaryjność nawet przy wysokim poziomie załadowania sadzą. Badania przeprowadzono na silniku zamontowanym na stanowisku hamownianym w Zakładzie Badań Silników Instytutu BOSMAL w Bielsku-Białej. Do pomiarów emisji gazowych składników spalin wykorzystano zestaw analizatorów Horiba Mexa 7000, a stopień zadymienia spalin (FSN) mierzono za pomocą urządzenia AVL Smoke Meter. Pomiary liczby i średnic cząstek stałych były wykonywane przez specjalistów z Tampere Technical University przy zastosowaniu specjalistycznych urządzeń pomiarowych z firm TSI i Dekati. Badania wykonywano dla olejów napędowych o trzech różnych zawartościach siarki: 6, 65 i 340 ppm. Wyniki badań przedstawione w artykule dają ogólny pogląd na specyfikę i problemy związane z zastosowaniem reaktora POC do układu wydechowego silnika o zapłonie samoczynnym zasilanego paliwami o podwyższonej zawartości siarki. Metodyka badań została ustalona eksperymentalnie i przeprowadzona na reaktorach POC współpracujących z silnikiem o zapłonie samoczynnym wyposażonym w układ zasilania common rail oraz spełniających normę emisji Euro 4. Każde paliwo było testowane na identycznym, nowym reaktorze POC podłączonym do reaktora utleniającego DOC, który stanowił podstawowe wyposażenie badanego silnika. Pierwsza faza testu, zwana fazą załadowania, obejmowała 48 godzin pracy ciągłej silnika w ustalonym punkcie, w którym temperatura spalin, mierzona na wejściu do reaktora nie przekraczała 250 °C. Miało to na celu zasymulowanie skrajnie trudnych warunków pracy układu w intensywnym ruchu miejskim i nagromadzenie jak największej ilości sadzy wewnątrz reaktora POC. Powyższe warunki utrudniają lub wręcz uniemożliwiają zajście procesu regeneracji pasywnej POC. Druga faza testu - regeneracji, obejmowała analogiczną pracę silnika w czasie 1 godziny, przy czym temperatura spalin została podwyższona i wynosiła 400 °C. W takich warunkach pracy obserwowano proces i czas samooczyszczenia się POC podczas regeneracji pasywnej z nagromadzonych wcześniej cząstek stałych. Ilość zgromadzonej sadzy, w fazie załadowania, określana była za pomocą ciągłego pomiaru ciśnienia statycznego spalin przed i za POC. Intensywność wzrostu ciśnienia narastała wraz ze wzrostem zawartości siarki w paliwie. Po zakończeniu fazy załadowania wszystkie egzemplarze POC zostały zważone i potwierdziły się obserwacje wynikające ze wzrostu ciśnienia. Badania wykazały pogorszenie sprawności konwersji składników gazowych, takich jak węglowodory (THC) oraz tlenek węgla (CO) w temperaturze poniżej 250 °C wraz ze stopniem załadowania POC cząstkami stałymi. Jak przypuszczano, nie wykazano znaczącego wpływu reaktora na ogólną emisję tlenków azotu (NOx). Zaobserwowano natomiast zwiększenie udziału tlenku azotu (NO) w sumarycznym bilansie (NOx) za reaktorem POC. Zdolność reaktora do konwersji THC oraz CO wzrasta w sposób znaczący przy temperaturze spalin 400 °C, która wybrana została do regeneracji POC. Oczyszczaniu reaktora w początkowej fazie towarzyszy wzrost emisji cząstek stałych, który spada wraz z postępem procesu oczyszczania. Stwierdzono również znaczący wzrost redukcji suchych cząstek do około 50% (27 - 38% dla spalin o niskiej temperaturze w fazie załadowania).

10

Badania przyspieszenia poprzecznego samochodu specjalnego pod kątem wykorzystania w sygnalizatorze niebezpieczeństwa bocznego wywrotu

Dzida J.

Pomiary Automatyka Kontrola

|

2010

|

R. 56, nr 3

233-235

PL

W artykule opisano badania przyspieszeń poprzecznych w różnych punktach pojazdu specjalnego, których celem było wytypowanie miejsc najkorzystniejszych z punktu widzenia działania sygnalizatora niebezpieczeństwa bocznego wywrotu. Skrótowo opisano ideę działania sygnalizatora i zastosowany czujnik przyspieszeń poprzecznych. Przedstawiono przykładowe wyniki badań w postaci przebiegów przyspieszeń poprzecznych z sześciu czujników i wygenerowane wartości sygnałów alarmowych oraz sformułowano wnioski.

EN

Lateral acceleration research in various points of special vehicle, which objective was to designate the most advantageous points in terms of function of signaling device of side tipping hazard is presented in the paper. It briefly presents the idea of function of the signaling device and describes applied lateral acceleration sensor. The examined vehicle features with complex constructional structure with separated detached segments. Under such circumstances it is particularly justified to research lateral acceleration in various vehicle's points. Figure 1 shows chosen placing points of six sensors, three of which are situated in lower part of a frame and the remaining three in upper part of a cabin and body. Figures 2 and 3 present view of a sensor, acquisition and visualization apparatus of measured parameter. The road test during which lateral acceleration was measured is shown in Figures 4 and 5. The results example of lateral acceleration research are shown in Figure 6a and generated values of alarm signals are shown in Figure 6b. The ending part formulates recommendation in regard of choosing lateral acceleration sensors location on the vehicle, with taking into account the criteria of best functionality of signaling device of side tipping hazard.

11

The analysis of a possibility of construction of a START-STOP system based on an elastic type mechanical starter-accumulator

Dzida J., Dzida J. M.

Silniki Spalinowe

|

2009

|

R. 48, nr 3

14-22

EN

The paper presents research results of a combustion engine ignition start-up process for a city car with the use of a conventional electric starter-motor and with the use of rubber elastic components. The objective of the research work was to compare the ignition dynamics of both concepts and determine the necessary parameters for the rubber elastic components.The results of the performed research contain the course of torque; the energy and power needed for the ignition are shown on the diagrams. A comparison of these two systems shows that the use of the system with the elastic components having reasonable weight is sufficient enough for a reliable ignition and its mechanical parameters are similar to or even better than the electric starter-motor ignition. Positive results became the basis for the initiation of design works on a concept of a new mechanical START-STOP- system. The preliminary assumption as well as the concept of an integrated mechanical device that combines both the engine starter and the energy accumulator have been presented. The last paragraph describes possible advantages of the new START-STOP system, among which the most important are high energy and cost efficiency as well as its simplicity.

PL

Celem prac badawczych przedstawionych w artykule było określenie parametrów rozruchu silnika spalinowego z użyciem rozrusznika elektrycznego oraz zbudowanie i zbadanie modelowego mechanicznego układu rozruchowego, wykorzystującego gumowe elementy sprężyste. Wyniki badań rozruchu silnika obydwoma sposobami, zawierające przebiegi momentu obrotowego oraz energii i mocy rozruchu, przedstawiono na wykresach. Stwierdzono, że uzyskane wyniki badań wskazują na możliwość zbudowania systemu START-STOP wykorzystującego mechaniczny rozrusznikakumulator.Przedstawiono wstępne założenia konstrukcyjne takiego urządzenia oraz wymieniono spodziewane zalety, z których najważniejsze to prostota i niski koszt oraz wysoka sprawność energetyczna.

12

Combustion engine start-up testing with use of elastic elements, and a concept of mechanical STOP-START system

Dzida J, Dzida J M

Silniki Spalinowe

|

2009

|

R. 48, SC1

164--169

EN

The paper describes features of commercially available STOP-START systems, more and more often used in passenger cars. In these solutions, solely of an electric type, electric starter-generator operating together with electrochemical battery is the main unit. The paper presents an alternative concept of the STOPSTART system’s design and operation, where engine start-up is to be accomplished with use of mechanical energy stored in elements deformable elastically. In the paper are described experimental tests of the engine start-up with use of rubber elastic elements. It has been confirmed that results of the tests show at possibility of development of a new STOP-START system, making use of a mechanical starter-accumulator. Moreover, one presented a foredesign to construction of such device and anticipated advantages as simplicity, low cost and high energetic efficiency.

PL

W referacie skrótowo opisano cechy dostępnych na rynku systemów STOP-START, coraz częściej stosowanych w samochodach osobowych. W rozwiązaniach tych, dotychczas wyłącznie typu elektrycznego, podstawowym zespołem jest elektryczny rozrusznik-generator współpracujący z akumulatorem elektrochemicznym. Przedstawiono inną ideę budowy i działania systemu STOP-START, w której rozruch silnika będzie realizowany z użyciem energii mechanicznej zmagazynowanej w elementach odkształcalnych sprężyście. Opisano badania doświadczalne rozruchu silnika spalinowego za pomocą gumowych elementów sprężystych. Stwierdzono, że uzyskane wyniki badań wskazują na możliwość zbudowania nowego systemu STOP-START wykorzystującego mechaniczny rozrusznik-akumulator. Przedstawiono założenia konstrukcyjne do zbudowania takiego urządzenia i określono spodziewane jego zalety, takie jak prostota i niski koszt oraz wysoka sprawność energetyczna.

13

Analiza możliwosci współpracy silnika spalinowego z mechanicznym akumulatorem typu sprężynowego w hybrydowym napędzie pojazdu

Dzida J.

Silniki Spalinowe

|

2007

|

R. 46, nr SC1

360-367

PL

W referacie skrótowo omówiono zalety i wady współczesnych silników spalinowych i na tym tle wskazano, że dalszy postęp w zmniejszaniu zużycia paliwa i ograniczaniu emisji spalin pojazdów jest możliwy głównie przez rozwój systemów hybrydowych. Wiadomo jednak, że problemami wszystkich znanych systemów hybrydowych są większa złożoność, masa i koszty. Ponadto mała sprawność odzyskiwania zmagazynowanej w akumulatorach energii osłabia końcową efektywność takich napędów. Przedstawiono odmienną od stosowanych ideę hybrydowego układu napędowego, w którym pierwotnym źródłem energii jest silnik spalinowy, zaś wtórnym mechaniczny akumulator typu sprężynowego. Wychodząc z wartości wskaźników gęstości energii dla róSnych typów akumulatorów podanych w literaturze oraz osiągniętych w badaniach własnych, sformułowano założenia techniczne nowego akumulatora mechanicznego. Przyjęto, że będzie się on cechował stałym momentem obrotowym ładowania i rozładowania oraz korzystnym zrównoważonym układem sił wewnętrznych. W zaproponowanym układzie hybrydowym, ze względu na niedużą pojemność energetyczną akumulatora, przewidziano jego ładowanie i rozładowanie w krótkich cyklach. Wykonano symulacyjne badania ruchu przykładowego samochodu osobowego z takim układem według europejskiego testu jezdnego uzyskując znaczące oszczędności w zużyciu energii Zestawiono przewidywane zalety proponowanego akumulatora mechanicznego i systemu hybrydowego, z których najważniejsza będzie wysoka sprawność energetyczna wynikająca z braku przetwarzania energii mechanicznej na inne formy. Określono ograniczenia tego typu napędu i wskazano inne dziedziny techniki, w których również może być on wykorzystany.

EN

In the paper in short are shown the advantages of present internal combustion engines reached as the result of its long-term development. Simultaneously are indicated the barriers and disadvantages of this kind drive system which result of its operation's rule and are difficult to eliminate. On this grounds it is stated that further noticeable reduction of fuel consumption and harmful exhaust gases emission can be reach mainly by development of existing drive systems into hybrid type. It is reminded in the paper that the problems of all known hybrid systems, also the combustionelectric one, are greater complexity, mass and productions' costs. Moreover low regain efficiency of the energy accumulated in batteries reduces the final effect of fuel consumption and exhaust gases emission decrease. In the paper is presented the idea of energy accumulating with appliance of mechanical accumulator which uses to operate spring deformation and metal or rubber elements. The utilization of introduced conception seems to be grounded at crane devices and often started machines. In the final conclusion was confirm the cooperation possibility of combustion engine and spring-type accumulator. Expected advantages and barriers of such hybrid system are indicated.

14

Mechanizmy różnicowe sterowane regulatorami mechanicznymi reagującymi na parametry kinetyczne

Dzida J.

Archiwum Motoryzacji

|

2007

|

Nr 3

227-246

PL

W artykule opisano prace koncepcyjne i badawczo-rozwojowe, których celem było opracowanie nowych rodzajów mechanizmów różnicowych o charakterystykach działania sterowanych stosunkiem lub różnicą prędkości kątowych ich członów napędowych. Głównym założeniem nowych rozwiązań było zastosowanie mechanicznych regulatorów momentu tarcia wewnętrznego w mechanizmach i wyeliminowanie ich zewnętrznego zasilania. Spośród zestawionych kilkunastu konstrukcji mechanizmów różnicowych, opracowanych przez autora, szczegółowiej opisano zasadę działania i budowę trzech typów. Skrótowo omówiono szerokie badania doświadczalne prototypów takich mechanizmów i uzyskane wyniki. Na ich podstawie stwierdzono, że jest możliwe zbudowanie sprawnie działających mechanizmów różnicowych nowego rodzaju, sterowanych mechanicznie. Konstrukcje te mogą być konkurencyjne do rozwiązań o sterowaniu elektroniczno-hydraulicznym lub hydraulicznym. Wskazano również możliwości dalszego rozwoju opracowanych mechanizmów różnicowych oraz wykorzystania nowego podejścia do mechanicznego sterowania w innych zespołach pojazdów.

EN

In the article the conceptual and research and development work on differentials is described. The aim of this work is to elaborate new kinds of differentials with the operation characteristics controlled by ratio or difference of angle speeds of their drive elements. Main assumption of new solutions was the application of inner torque friction mechanical controllers in mechanisms and elimination of their external power supply. From several compared differential constructions, worked out by author, the construction of three types was described in details. In short were considered the large experimental prototype research on such mechanisms and gained results. On their basis it was stated it is possible to build proper operating differentials of new kind, mechanically controlled. Such constructions can be competitive to the solutions of the electronic and hydraulic control. Moreover, it was shown the possibility of further development of already worked out differentials and the exploitation ways of new approach to mechanical control in other vehicle units.