The objective of the paper was to determine fuel consumption on elimination of the energy willow plantation with current mechanical methods with the use of the machine research model. The paper covers investigations of four machine units. The lowest fuel consumption (142.6 l·ha-1) with the use of Meri Crusher MJS-2.0) did not ensure effectiveness of operation of this unit. Efficiency of elimination of the plantation in this case is only 36.4%. On the other hand, the highest consumption of diesel oil (776.4 l·ha-1) was reported for FAO FAR model FV 4088, and the effectiveness of elimination was not satisfactory and it was 57.0%. The highest effectiveness of elimination of the plantation was reported for the model of a new machine. Fuel consumption in this case was 535.7 l·ha-1 and the willow plantation elimination effectiveness was the highest and it amounted to 94.8%.
PL
Celem pracy było określenie zużycia paliwa na likwidację plantacji wierzby energetycznej dotychczasowymi metodami mechanicznymi oraz z wykorzystaniem modelu badawczego maszyny. Zakresem pracy objęto badania dla czterech agregatów maszynowych. Najmniejsze zużycie paliwa (142,6 l·ha-1 ) z wykorzystaniem kruszarki Meri Crusher MJS-2.0) nie zapewniało skuteczności działania tego agregatu. Efektywność likwidacji plantacji w tym przypadku to tylko 36,4%. Z kolei największe zużycie oleju napędowego (776,4 l·ha-1) odnotowano dla maszyny FAO FAR model FV 4088, a efektywność likwidacji nie była zadawalająca i wynosiła 57,0%. Największą skuteczność likwidacji plantacji odnotowano dla modelu nowej maszyny. Zużycie paliwa wynosiło w tym przypadku 535,7 l·ha-1 a efektywność likwidacji plantacji wierzby była największa bo aż 94,8%.
The objective of the paper was to determine the impact of organic farms equipment with technical production means on the economic outcomes. The research covered 50 organic farms located in the southern Poland. Equipment of farms with technical production means, basic production categories and the index of technical equipment efficiency (WUT) as well as the technical investment index (WIT) were determined. Low equipment of farms with machines and transport means in comparison to the conventional farms was reported. It was calculated that each PLN 100 spent on maintenance and exploitation of the machinery park allowed achieving an agricultural income at the level of PLN 13.
PL
Celem pracy było określenie wpływu wyposażenia gospodarstw ekologicznych w techniczne środki produkcji na wyniki ekonomiczne. Zakresem pracy objęto 50 gospodarstw ekologicznych położonych w Polsce Południowej. Określono wyposażenie gospodarstw w techniczne środki produkcji, podstawowe kategorie produkcji oraz wskaźnik efektywności uzbrojenia technicznego (WUT) oraz wskaźnik inwestycyjności technicznej (WIT). Stwierdzono niskie wyposażenie gospodarstw w maszyny i środki transportowe w porównaniu do gospodarstw konwencjonalnych. Obliczono, że każde 100 PLN wydatkowane na utrzymanie i eksplantację parku maszynowego pozwoliło osiągnąć dochód rolniczy na poziomie 13 PLN.
The paper analyses the sustainability level of agricultural production in the ecological, social and economic aspect in 50 organic farms located in the southern Poland. Material and energy inputs, balancing the organic substance, work burdening and economic and production effects were assumed as the measures used for the assessment of those three categories of balancing the production process. Area of agricultural land was accepted as a comparative criterion. It was found out that the assumed criteria of sustaining the production process are met in majority in the investigated farm groups. Statistical analysis proved a significant relation between the area of agricultural land and the basic measures of the production sustainability and the Duncan test showed significant differences between the area groups.
PL
W pracy analizowano poziom zrównoważenia produkcji rolniczej w aspekcie ekologicznym, społecznym i ekonomicznym, w 50 gospodarstwach ekologicznych, zlokalizowanych w regionie Polski południowej. Jako mierniki wykorzystane do oceny tych trzech kategorii zrównoważenia procesu produkcji przyjęto nakłady materiałowo-energetyczne, zbilansowanie substancji organicznej, obciążenie pracą oraz efekty ekonomiczno - produkcyjne. Za kryterium porównawcze przyjęto powierzchnię użytków rolnych. Stwierdzono, że przyjęte kryteria zrównoważenia procesu produkcyjnego są w większości spełnione w wyróżnionych grupach gospodarstw. Analiza statystyczna wykazała istotny związek między powierzchnią użytków rolnych a podstawowymi miernikami zrównoważenia produkcji, zaś test Duncana wykazał istotne różnice między grupami obszarowymi.
Appropriate management of resources and the most effective use of inputs is a fundamental factor on which production profitability depends. Productivity indicators are one of the measures of using resources and inputs. The paper deals with the analysis of land productivity, technical fixed assets, labour resources, mechanization and power energy inputs in 15 environmentally sustainable farms and 15 farms which are not environmentally sustainable. It was reported that environmentally sustainable farms have higher values of productivity indicators than farms which are not environmentally sustainable. Indicators of land productivity, technical fixed assets and mechanization expenditures differ significantly among the investigated farm groups.
PL
Odpowiednie gospodarowanie zasobami i jak najbardziej efektywne wykorzystanie nakładów jest podstawowym czynnikiem warunkującym opłacalność produkcji. Jednym z mierników wykorzystania zasobów i nakładów są wskaźniki produktywności. W pracy dokonano analizy wskaźników produktywności ziemi, technicznych środków trwałych, zasobów pracy, nakładów mechanizacyjnych i energetycznych w 15 gospodarstwach rolnych zrównoważonych środowiskowo i 15 gospodarstwach niezrównoważonych środowiskowo. Stwierdzono, że gospodarstwa zrównoważone środowiskowo mają większe wartości wskaźników produktywności od gospodarstw niezrównoważonych środowiskowo. Wskaźniki produktywności ziemi, technicznych środków trwałych i nakładów mechanizacyjnych istotnie różnią się między badanymi grupami gospodarstw.
The objective of the paper was to determine and evaluate the level of used and provided mechanical services in organic farms. The scope of the paper covered research in 50 organic farms located on the territory of Małopolskie, Podkarpackie and Śląskie Voivodeship. The costs of used mechanical services were on the average 1978.5 PLN annually. Per one hectare of agricultural land it was PLN 150.6. A low level of these services proves that the equipment of farm with a machinery park sufficed in many cases and farmers did not have to use these services. On the other hand, annual incomes from the provided mechanical services were on the average only PLN 578. Combine grain harvesting averaged at 49% and pressing and wrapping - 35%. The lowest participation was reported for tedding (2%).
PL
Celem pracy było określenie i ocena poziomu kosztów pobieranych i świadczonych usług mechanizacyjnych w gospodarstwach ekologicznych. Zakres pracy obejmował badania w 50 gospodarstwach ekologicznych położonych na terenie województwa małopolskiego, podkarpackiego i śląskiego. Koszty pobieranych usług mechanizacyjnych w skali roku wynosiły średnio 1978,5 zł. Natomiast w przeliczeniu na hektar użytków rolnych było to 150,6 zł. Niski poziom tych usług może świadczyć o tym, że wyposażenie gospodarstw w park maszynowy było w wielu przypadkach wystarczające i rolnicy nie musieli korzystać z usług. Z kolei dochody roczne wynikające ze świadczonych usług mechanizacyjnych to średnio tylko 578 zł. W strukturze kosztów świadczonych usług dominował kombajnowy zbiór zbóż (49%) oraz prasowanie i owijanie (35%). Najmniejszy udział odnotowano dla przetrząsania siana (2%).
The objective of the paper was to determine the work expenditures and costs of eradication of an energy willow plantation with currently applied mechanical methods and with the use of the test model of a machine for cutting willow rootstocks as a part of the scientific project no. PBS2/A8/26/2014. The scope of the paper covered research for four machine units constructed for a twelve-year willow plantation with the surface area of 3 ha. Work inputs for eradication of the plantation of the investigated aggregates were within 8.1 to 50.4 mhr·ha-1. Work inputs with the new machine were 22.3 mhr·ha-1. The level of work inputs was influenced by low working speeds of the tractor-machine unit and working speeds from 0.4 to 2.3 m. Costs of willow plantation eradication with current mechanical methods were from 4302 to 15536 PLN·ha-1, and with the use of the new machine it was 5457 PLN·ha-1.
PL
Celem pracy było określenie nakładów pracy i kosztów likwidacji plantacji wierzby energetycznej dotychczasowymi metodami mechanicznymi oraz z wykorzystaniem modelu badawczego maszyny do rozdrabniania karp korzeniowych wierzby wykonanej w ramach projektu badawczego nr PBS2/A8/26/2014. Zakresem pracy objęto badania dla czterech agregatów maszynowych, wykonane na dwunastoletniej plantacji wierzby o powierzchni 3 ha. Nakłady pracy na likwidację plantacji z wykorzystaniem badanych agregatów mieściły się w przedziale od 8,1 do aż 50,4 rbh·ha-1 . Nakłady pracy z wykorzystaniem nowej maszyny wynosiły 22,3 rbh·ha-1 . Na poziom nakładów pracy miały wpływ małe prędkości robocze zestawu ciągnik-maszyna oraz szerokości robocze od 0,4 do 2,3 m. Koszty likwidacji plantacji wierzby dotychczasowymi metodami mechanicznymi wynosiły od 4302 do 15536 PLN·ha-1 , a z wykorzystaniem nowej maszyny było to 5457 PLN·ha-1.
Production capacity is the amount of production with the determined assortment structure possible to achieve by a particular production unit in a determined time at the optimal use of production factors and at maintaining the products quality corresponding to standards. The objective of the paper was to determine the production power and output of particular workstations which constitute an assembly line of dry animal feed. The scope of research covered an assembly line in the establishment which produces dry feed for pet animals. Based on information and documentation obtained from the company manager and on the work schedule determined for particular workstations, the operation time of a machine, human work time (operation of a machine) and operation time of the entire station with its working surface was determined. Research showed that workstations which constituted the assembly line of dry animal feed were loaded within 76 to 86%. The lowest loading was reported in the mill and LP02 assembly line and it was respectively 76 and 78%. Whereas loading of the remaining devices was comparable and was at the level within 84 to 86%.
PL
Zdolność produkcyjna to ilość produkcji o określonej strukturze asortymentowej, możliwa do osiągnięcia przez daną jednostkę wytwórczą w określonym czasie, przy optymalnym wykorzystaniu czynników produkcji oraz przy zachowaniu jakości produktów odpowiadającej normom. Celem pracy było określenie wykorzystania mocy produkcyjnych i przerobowych poszczególnych stanowisk roboczych stanowiących linię do produkcji suchej paszy dla zwierząt. Zakresem badań objęto linię produkcyjną w zakładzie wytwarzającym suchą karmę dla zwierząt towarzyszących. Na podstawie informacji i dokumentacji uzyskanej od menedżera firmy oraz harmonogramu pracy ustalonego na poszczególnych stanowiskach roboczych, określono czas pracy maszyny, czas pracy człowieka (obsługi maszyny) oraz czas pracy całego stanowiska, z uwzględnieniem jego powierzchni roboczej. Badania wykazały, że stanowiska robocze stanowiące linię do produkcji suchej karmy dla zwierząt obciążone były w zakresie od 76 do 86%. Najmniejsze obciążenie odnotowano na młynie oraz linii pakującej LP02, odpowiednio 76 i 78%. Natomiast obciążenie pozostałych urządzeń było porównywalne i kształtowało się na poziomie od 84 do 86%.
The objective of the paper was to present straw pellets production technology and to determine their production costs. The paper presents also the cost structure and economic effectiveness of pellets production. Tests were carried out in EKO-BIOMASA company which produces pellets. It is located in Biechów in Świętokrzyskie Voivodeship. Unit costs of pellets production were: 310.20 PLN·t-1 for option 1, 285.40 PLN·t-1 for option 2 and 278.90 PLN·t-1 for option 3. The most favourable was option 3 when the pellet production was carried out on the technology line in the 3-shift system day and night. In all three variants of pellet production, the highest costs were in case of electric energy. Its participation in the cost structure in relation to the option was within 42% (option 3) and 38% (option 1). The obtained indicator of economic effectiveness for all the investigated options was higher than one.
PL
Celem pracy było przedstawienie technologii produkcji peletów ze słomy zbóż oraz określenie kosztów ich wytwarzania. W pracy przedstawiono także strukturę kosztów oraz efektywność ekonomiczną produkcji peletów. Badania przeprowadzono w firmie EKO-BIOMASA produkującej pelety, która znajduje się w Biechowie (woj. świętokrzyskie). Jednostkowe koszty produkcji peletów wyniosły: 310,20 PLN·t-1 dla wariantu 1, 285,40 PLN·t-1 dla wariantu 2 oraz 278,90 PLN·t-1 dla wariantu 3. Najbardziej korzystnym był wariant 3, gdy produkcja peletów prowadzona była na linii technologicznej w systemie 3 zmianowym przez całą dobę. We wszystkich trzech wariantach produkcji peletów, największe koszty stanowiła energia elektryczna. Jej udział w strukturze kosztów w zależności od wariantu wahał się od 42% (wariant 3) do 38% (wariant 1). Uzyskany wskaźnik efektywności ekonomicznej dla wszystkich badanych wariantów był większy od jedności.
The objective of the paper was to determine the distribution of energy willow roots biomass, which is significant for developing a structure of a machine for reclamation of fields after their cultivation. The scope of work covered the research studies carried out on 30 rootstocks of energy willow, which come from a plantation set up in 2003 in the Department of Production Engineering and Power Energy of the University of Agriculture in Krakow. A vertical scope of thick roots with a diameter above 30 mm was at the average 42.3 cm and the horizontal one was – 51.6 cm. Total fresh mass of rootstock (roots + butt log) was 18.61 kg at the average, and the mass of thick roots was – 7.75 kg.
PL
Celem pracy było określenie rozmieszczenia biomasy korzeni wierzby energetycznej, które jest istotne ze względu na opracowanie, w ramach projektu badawczego, konstrukcji maszyny do rekultywacji pól po jej uprawie. Zakresem pracy objęto badania przeprowadzane na 30 karpach wierzby energetycznej, pochodzących z plantacji założonej w 2003 roku na Wydziale Inżynierii Produkcji i Energetyki Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Zasięg pionowy korzeni grubych o średnicy powyżej 30 mm wynosił średnio 42,3 cm, a zasięg poziomy korzeni grubych – 51,6 cm. Całkowita świeża masa karpy (korzenie + odziomek) wynosiła średnio 18,61 kg, natomiast masa korzeni grubych – 7,75 kg.
A rising trend in the number of production buildings, mainly livestock buildings, which were given for use in farming, has been at the same level for several years. The paper presents the level and structure of equipment of the selected organic farms with farm buildings and their replacement value and operating costs were calculated. The scope of research included 50 facilities located in the southern Poland, which were granted an organic farm certificate. The investigated facilities were the object of research within the development subsidy titled "Innovative influence of technology and information management supporting system on production efficiency in organic farms". The analysed data concerned 2012. For the purpose of comparative analysis the researched facilities were divided into two groups which specialize in plant and animal production. Average area of buildings was 314.45 m2 and was comparable in distinguished trend groups. In farms producing plants, storehouses prevailed and in case of animal farms – livestock buildings. Average annual replacement value of buildings was PLN 105.78 thousand and was also comparable in trend groups. In the structure of replacement value, storehouses prevailed, which constituted at the average 43.03% and livestock buildings – 37.68%. Average annual operating costs of buildings were PLN 58.61 thousand. The fact that these costs in animal farms were 2 times higher than in plant farms, should be emphasised. Renovation materials and ordered repairs constituted the highest costs.
PL
Od kilku lat utrzymuje się tendencja wzrostowa w ilości oddawanych do użytku budynków produkcyjnych w rolnictwie, głównie obiektów inwentarskich. W pracy określono poziom i strukturę wyposażenia wybranych gospodarstw ekologicznych w budynki gospodarskie oraz obliczono ich wartość odtworzeniową i koszty eksploatacji. Zakresem badań objęto 50 obiektów położonych w rejonie Polski południowej, posiadających certyfikat gospodarstwa ekologicznego. Badane obiekty były przedmiotem badań w grancie rozwojowym pt. „Innowacyjne oddziaływanie techniki i technologii oraz informatycznego wspomagania zarządzania na efektywność produkcji w gospodarstwach ekologicznych”. Analizowane dane dotyczyły roku 2012. W celu analizy porównawczej badane obiekty podzielono na dwie grupy: specjalizujące się w produkcji roślinnej i zwierzęcej. Średnia powierzchnia budynków wynosiła 314,45 m2 i była porównywalna w wyróżnionych grupach kierunkowych. W gospodarstwach ukierunkowanych na produkcję roślinną przeważały magazyny, a w przypadku gospodarstw utrzymujących zwierzęta – budynki inwentarskie. Średnia roczna wartość odtworzeniowa budynków wynosiła 105,78 tys. PLN i również była porównywalna w grupach kierunkowych. W strukturze wartości odtworzeniowej przeważały magazyny, które średnio stanowiły 43,03%, a 37,68% budynki inwentarskie. Średnie roczne koszty eksploatacji budynków wynosiły 58,61 tys. PLN. Na uwagę zasługuje fakt, że koszty te w gospodarstwach utrzymujących zwierzęta były 2-krotnie wyższe, niż w obiektach z produkcją roślinną. Największe koszty stanowiły materiały remontowe oraz naprawy zlecone.
Preconditions for modelling technological processes in organic farms, which are oriented to vegetable field production, were presented. Based on empirical data, a rotation model and technical equipment models for farms of the agricultural land area of 10, 20 and 40 ha were developed. In relation to services, they enable full mechanization of production processes. Empirical data, which constitute batch data to models were collected in organic farms, which were included in the research as a part of the project NCBiR [National Centre for Research and Development] NR12-0165-10, titled "Innovative influence of technology and information management supporting system on production efficiency in organic farms." The project was carried out within 2011-2014.
PL
Przedstawiono uwarunkowania modelowania procesów technologicznych w gospodarstwach ekologicznych, ukierunkowanych na produkcję polową warzyw. W oparciu o dane empiryczne opracowano model zmianowania i modele wyposażenia technicznego dla gospodarstw o powierzchni użytków rolnych wynoszącej 10, 20 i 40 ha. W powiązaniu z usługami umożliwiają pełną mechanizację procesów produkcyjnych. Dane empiryczne, stanowiące dane wejściowe do modeli, zebrano w gospodarstwach ekologicznych objętych badaniami w ramach projektu NCBiR nr NR12-0165-10, pt. „Innowacyjne oddziaływanie techniki i technologii oraz informatycznego wspomagania zarządzania na efektywność produkcji w gospodarstwach ekologicznych”. Projekt realizowano w latach 2011-2014.
The objective of the paper was to determine operating costs of the machinery park in organic farms. Moreover, the level of farms equipment with farm machines and devices was determined and the use of their manufacturing capacities was assessed. The scope of the study covered the research in 50 certified organic farms located in the south Poland in Małopolskie, Podkarpackie and Świętokrzyskie voivodeships. The study was carried out within the development subsidy no NR12-0165-10 "Innovative impact of technology and IT support of management on efficiency of production in organic farms". Average area of AL is 12.48 ha. Operating costs of the machinery park were 30 993 PLN·farm-1 which annually per one hectare of AL generates the value of PLN 3 369. Amortization constituted the highest participation in total costs, which was as much as 65.7% and energy carriers related to consumption on production of diesel oil, leaded petrol and electric energy. The highest use of manufacturing capacities of the machinery park of organic farms was reported in case of a manure spreader, presses and windrow collectors. In case of spreaders, 19 years are necessary for their total amortization, and in case of presses and windrow collectors – 20 and 21 years. In the researched organic farms, average annual rate of use of possible manufacturing capacities of the majority of machines was only 0.4-1.3%. It forces to lengthen the operating periods, which constitutes the main brake on progress.
PL
Celem pracy było określenie kosztów eksploatacji parku maszynowego w gospodarstwach ekologicznych. Określono również poziom wyposażenia gospodarstw w maszyny i urządzenia rolnicze oraz dokonano oceny wykorzystania ich zdolności produkcyjnych. Zakresem pracy objęto badania przeprowadzone w 50 gospodarstwach ekologicznych z certyfikatem położonych w Polsce południowej, w województwach: małopolskim, podkarpackim i świętokrzyskim. Pracę wykonano w ramach grantu rozwojowego nr NR 12-0165-10 „Innowacyjne oddziaływanie techniki i technologii oraz informatycznego wspomagania zarządzania na efektywność produkcji w gospodarstwach ekologicznych”. Średnia powierzchnia UR to 12,48 ha. Koszty eksploatacji parku maszynowego wynosiły rocznie 30 993 PLN·gosp.-1, co w przeliczeniu na hektar UR daje wartość 3 369 PLN. Największy udział w kosztach całkowitych, bo aż 65,7% stanowiła amortyzacja, a drugie miejsce (19,7%) zajmują nośniki energii związane ze zużyciem na produkcję oleju napędowego, etyliny i energii elektrycznej. Największe wykorzystanie zdolności produkcyjnych parku maszynowego gospodarstw ekologicznych odnotowano w przypadku roztrząsaczy obornika, pras oraz zbieraczy pokosów. W przypadku roztrząsaczy na całkowite ich zamortyzowanie potrzeba 19 lat, natomiast w przypadku pras i zbieraczy pokosów 20 i 21 lat. W badanych gospodarstwach ekologicznych średnio roczne tempo wykorzystania potencjalnych zdolności produkcyjnych większości maszyn wynosi tylko 0,4-1,3%. Zmusza to do wydłużania okresów eksploatacji, co stanowi główny hamulec postępu.
The objective of the paper was to present model solutions of distribution logistics with regard to organic products in organic farms. Moreover, size and production structure, as well as participation and structure of commodity production divided into departments was defined. The scope of the paper covered the research in 50 organic farms located in the south of Poland. The study was carried out within the development subsidy No NR 12-0165-10 "Innovative impact of technology and IT support of management on production efficiency in organic farms". Total ha×commodity production in the investigated farms was 6009.73 PLN-1 which constituted at the average 69.3% of global production. In the structure of plant commodity production, vegetables, grain seeds and fruit constitute a considerable part and in the animal production it was milk and eggs. It was found out that decisions within the scope of model solutions of distribution of organic products mainly concern the selection of proper distribution channels, organization of physical distribution (marketing logistic) and localization of sale points. Four models of organic products distribution were suggested.
PL
Celem pracy było zaproponowanie modelowych rozwiązań logistyki dystrybucji produktów ekologicznych w gospodarstwach ekologicznych. Określono również wielkość i strukturę produkcji, a także udział i strukturę produkcji towarowej z podziałem na działy. Zakresem pracy objęto badania przeprowadzone w 50 gospodarstwach ekologicznych z rejonu Polski południowej. Pracę wykonano w ramach grantu rozwojowego nr NR 12-0165-10 „Innowacyjne oddziaływanie techniki i technologii oraz informatycznego wspomagania zarządzania na efektywność produkcji w gospodarstwach ekologicznych”. Ogółem w badanych gospodarstwach produkcja towarowa wynosiła 6009,73 PLN·ha-1, co stanowiło średnio 69,3% produkcji globalnej. W strukturze roślinnej produkcji towarowej znaczący udział stanowiły warzywa, ziarno zbóż oraz owoce a w produkcji zwierzęcej mleko i jaja. Stwierdzono, że decyzje w zakresie modelowych rozwiązań dystrybucji produktów ekologicznych w głównej mierze dotyczą wyboru odpowiednich kanałów dystrybucji, organizacji fizycznej dystrybucji oraz lokalizacji punktów sprzedaży. Zaproponowano 4 podstawowe modele dystrybucji produktów ekologicznych.
Celem badań była ocena wielkości produkcji roślinnej w aspekcie ponoszonych nakładów pracy na tę produkcję w gospodarstwach ekologicznych. Badania przeprowadzono w 50 gospodarstwach ekologicznych z certyfikatem, położonych na terenie Polski Południowej. Wysokość plonów w badanych gospodarstwach była zdecydowanie niższa w porównaniu z plonami roślin uzyskiwanymi w gospodarstwach konwencjonalnych. Średnie plony dla zbóż to 3,0 t*ha-1, dla roślin okopowych to tylko 15,7 t*ha-1, a dla warzyw 17,6 t*ha-1. W badanych gospodarstwach wielkość produkcji roślinnej była średnio na poziomie 30,8 JZ*ha-1. Natomiast poziom nakładów pracy ponoszonych na tę produkcję to odpowiednio: 30,8 rbh*ha-1 zbóż, 206,1 rbha*ha-1 roślin okopowych (ziemniaki) i 495,7 rbha*ha-1 warzyw.
EN
The objective of the paper was to carry out an assessment of the plant production size in the aspect of the incurred work inputs on this production in ecological farms. The scope of the paper covered research carried out in 50 ecological farms with certificate, located in the Southern Poland. The yield in the researched farms was considerably lower than plant yield obtained in conventional farms. Average yield for grains was 3.0 t*ha-1, for root crops it was only 15.7 t*ha-1 and for vegetables 17.6 t*ha-1.In the investigated farms the plant production size was at the average level of 30.8 GU*ha-1. Whereas, the level of work inputs incurred on this production is respectively 30.8 man-hour*ha-1 of grains, 206.1 man-hour*ha-1of root crops (potatoes) and 49.7 man-hour*ha-1of vegetables.
Celem badań było określenie związku między nakładami pracy ponoszonymi na obsługę zwierząt a wielkością produkcji zwierzęcej. Analizą objęto 40 ekologicznych gospodarstw rolnych położonych na terenie Polski Południowej, w których utrzymywano zwierzęta inwentarskie. Dane dotyczyły roku 2011. W celu analizy porównawczej badane obiekty podzielono na grupy 4 grupy obszarowe. Obliczono wielkość i strukturę nakładów pracy, wielkość i strukturę wytworzonej produkcji oraz wykorzystując analizę statystyczną, określono zależność występującą między tymi dwoma zmiennymi.
EN
The objective of this paper was to determine relations between the work inputs incurred on the handling of animals and the size of animal production. The analysis covered 40 ecological agricultural farms located on the territory of the South Poland, where livestock animals were held. Data concerned 2011. The investigated facilities were divided into 4 area groups for the purpose of the comparative analysis. The size and structure of work inputs, the size and structure of production were calculated and the relation occurring between those two variables was determined with the use of the statistical analysis.
Celem pracy było określenie poziomu wyposażenia gospodarstw ekologicznych w podstawowe elementy infrastruktury logistycznej. Badania przeprowadzono na próbie 50 ekologicznych gospodarstw rolnych położonych na terenie Polski Południowej. Badane gospodarstwa podzielono na grupy 4 grupy obszarowe, w obrębie których dokonano oceny wyposażenia w elementy infrastruktury zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym. Stwierdzono m. in., że badane gospodarstwa pod względem wyposażenia znacznie odbiegają od gospodarstw konwencjonalnych. Posiadana infrastruktura w pełni zaspakaja potrzeby gospodarstw, natomiast ze względu na niski stopień mechanizacji prac w badanych gospodarstwach wykorzystanie ich kształtuje się na bardzo niskim poziomie.
EN
The objective of the paper was to determine the level of equipping ecological farms with basic elements of logistics infrastructure. Research was carried out at the trial of 50 ecological farms located on the territory of southern Poland. The researched facilities were divided into 4 area groups within which the quantitative and qualitative assessment was made. It was found, among others, that the researched facilities, in respect of equipment, considerably diverge from conventional farms. Their infrastructure fully satisfies the farms’ demands, whereas in terms of a low degree of works mechanization in the investigated facilities, their use is at a very low level.
Celem opracowania była ocena wydajności pracy w rolnictwie na tle uzyskiwanej produkcji roślinnej w gospodarstwach rolnych. Na wstępie dokonano oceny nakładów pracy i nakładów surowcowo-materiałowych, określono także wielkość globalnej produkcji rolniczej w badanych gospodarstwach. Była ona niezbędna do obliczenia produkcji czystej netto, a następnie wydajności pracy. Zakresem pracy objęto badania przeprowadzane w 30 gospodarstwach rolnych, położonych na terenie gminy Miechów, w województwie małopolskim. Dobór gospodarstw do badań był celowy – obiekty, w których występowała tylko produkcja roślinna. Najwyższy poziom produkcji rolniczej (roślinnej) ogółem był charakterystyczny dla produkcji warzyw. Jednostkowa globalna produkcja w tym przypadku wynosiła 8244,3 PLN·ha-1. Dla porównania produkcja zbóż to 2295,2 PLN·ha-1 zbóż, a produkcja roślin okopowych to 6140,3 PLN·ha-1. Oceniana wydajność pracy ogółem wynosiła blisko 11PLN·rbh-1. Największą osiągały gospodarstwa z III grupy obszarowej (gdzie dominowała uprawa warzyw). W tym przypadku na jedną roboczogodzinę przypadało 46,8 PLN. Druga grupa obiektów (od 5 do 10 ha) uzyskiwała dodatni wskaźnik wydajności, jednak jego wartość to tylko 4,7 PLN·rbh-1. Bardzo niekorzystne zjawisko odnotowano wśród gospodarstw najmniejszych, o powierzchni poniżej 5 ha – oceniany wskaźnik miał wartość poniżej zera i wynosił -26,5 PLN·rbh-1. W tych gospodarstwach zauważalne jest przeinwestowanie w park maszynowy, który mało wykorzystywany wpływa na wysokie koszty pośrednie związane m.in. z amortyzacją środków trwałych.
EN
The purpose of this paper was to assess the labour efficiency in agriculture against the background of the obtained plant production in agricultural farms. First, labour inputs and raw materials and materials inputs were assessed; size of the global agricultural production in the investigated farms was also determined. It was indispensable for calculation of the net production and then of labour efficiency. The scope of work covered research in 30 farms located on the territory of Miechów commune, Małopolskie Voivodeship. Selection of farms was intentional- objects were only plant production occurred. The highest level of total agricultural production (plant) was characteristic for vegetable production. Unitary global production in this case was 8244.3 PLN·ha-1. For comparison grains production was 2295.2 PLN·ha-1 of grains and production of root crops was 6140.3 PLN·ha-1. The assessed total labour efficiency was 11 PLN·man hour-1. The highest was for farms from the 3rd area group (where vegetables cultivation prevails). In this case PLN 46.8 was for one man hour. The second group of objects (from 5 to 10 ha) obtained a positive efficiency index, however its value was only 4.7 PLN·man hour-1. A very disadvantageous phenomena was reported in case of the smallest farms of 5 ha area – the evaluated index was valued under zero and was -26.5 PLN·man hour-1. In these farms, overinvesting in the machinery park is noticeable, which utilized to a low extent influences high indirect costs related to inter alia amortization of the fixed means.
Podstawowym celem opracowania jest analiza bilansu składników pokarmowych w 4 wybranych gospodarstwach ekologicznych, charakteryzujących się zbliżonym areałem (ok. 5 ha UR) oraz zróżnicowanym kierunkiem produkcji i wyposażeniem w mechaniczną siłę pociągową. Gospodarka nawozowa w zrównoważonym systemie produkcji ma zaspokoić potrzeby pokarmowe roślin uprawnych oraz podtrzymywać lub poprawiać żyzność gleby. Umiejętne wykorzystanie zasobów siedliska pozwoli uzyskać dobre wyniki produkcyjne przy możliwie najmniejszym zużyciu nawozów. Przy poborze składników nawozowych zauważamy, że najwyższy wskaźnik poboru azotu występuje w gospodarstwie B o kierunku produkcja zwierzęca (-188,8 kg ha-1) oraz w gospodarstwie A2 o kierunku produkcja roślinna sadownicza (-168,6 kg ha-1). Analogicznie dotyczy to także poboru fosforu i potasu. Pomimo wprowadzenia tych składników do gleby, bilans NPK we wszystkich gospodarstwach jest ujemny. Analizując rozkład mocy, zarówno w ujęciu ogólnym, jak i jednostkowym można zauważyć, że najwyższą mocą zainstalowaną w ciągnikach charakteryzował się obiekt jednobiegunowy o kierunku produkcja roślinna polowa (A1) – 38,2 kW. Natomiast wskaźnikiem najniższym obiekt jednobiegunowy o kierunku produkcja roślinna sadownicza (A2) –18,4 kW.
EN
The basic objective of the paper is the analysis of nutrients balance in 4 selected ecological farms, which are characterized with a similar acreage (approx. 5 ha AL) and a varied production trend and equipment with mechanical tractive force. Fertilizer management in the sustainable production system has to satisfy nutritious demands of cultivation plants and to support or improve the soil fertility. Skilful use of resources of habitat shall allow obtaining good production results at possibly lowest consumption of fertilizers. At the uptake of fertilizer components, we may notice that the highest index of nitrogen uptake occurs in the animal production farm B (-188.8 kg ha-1) and in A2 orchard plant production farm (-168.6 kg ha-1). By analogy, it also concerns phosphorus and potassium uptake. Despite introduction of these components to soil, NPK balance in all farms was negative. When analysing power distribution, both in the general as well as unitary view, one may notice that the single-polar field plant production object (A1) was characterised with the highest power installed in tractors - 38.2 kW. Whereas, a single-polar orchard plant production object (A2) with the lowest index -18.4 kW.
The objective of the paper was to determine the efficiency of transport means on the example of the selected farms of the southern Poland. Operation efficiency of means was expressed through performance of transports and the amount of work time and labour inputs. The research covered 9 farms located in Małopolska region. Based on the analysis of work time structure and labour inputs and performance of transport means operation, one may clearly state that the work efficiency of the selected means for the transport of the analysed load is very low. The highest labour inputs were incurred for the transport of vegetables with a tractor with a tractor wagon and the lowest for transport of fertilizers with a tractor with a trailer. The set composed of a tractor and two trailers achieved the highest performance among the analysed means through high loading capacity and a high index of load capacity use.
PL
Celem pracy było określenie oceny efektywności środków transportowych na przykładzie wybranych gospodarstw Polski południowej. Efektywność pracy środków wyrażono poprzez wydajność przewozów oraz wysokość nakładów czasu pracy i robocizny. Zakresem badań objęto 9 gospodarstw rolniczych położonych w rejonie małopolskim. Na podstawie przeprowadzonej analizy struktury czasu pracy i nakładów robocizny a także wydajności pracy środków transportowych można jednoznacznie stwierdzić, że efektywność pracy wybranych środków przy przewozie analizowanych ładunków jest bardzo niska. Największe nakłady robocizny ponoszono na transport warzyw ciągnikiem z wozem ciągnikowym, a najmniejsze na transport nawozów ciągnikiem z przyczepą. Zestaw ciągnik z dwoma przyczepami poprzez dużą ładowność oraz wysoki wskaźnik wykorzystania ładowności osiągnął wśród analizowanych środków największą wydajność.
Badania miały na celu określenie wpływu nawożenia mineralnego i kompostu na plonowanie i skład chemiczny wierzby energetycznej w trzyletnim doświadczeniu polowym. Doświadczenie przeprowadzono na trzech poletkach, każde o powierzchni 58,8 m2, założonych na glebie o składzie granulometrycznym piasku gliniastego mocnego. Do badań wydzielono trzy obiekty: kontrolny, z nawożeniem mineralnym NPK oraz z nawożeniem kompostem. Każde poletko podzielono na dwie części, na których wysadzono dwa klony wierzby 1052 i 1059. Po pierwszym i trzecim roku doświadczenia, określono wielkość plonu głównego oraz pobrano próby roślin. W pierwszym roku prowadzenia badań nie wystąpiły znaczące różnice w wielkości plonu pomiędzy klonami wierzby oraz przy zastosowaniu NPK i kompostu w stosunku do obiektu kontrolnego. Natomiast w trzecim roku doświadczenia, zaznaczył się wyraźny wzrost plonu na poletkach z nawożeniem mineralnym i kompostem. Zawartość badanych makroskładników oraz pierwiastków śladowych w wierzbie wahała się w szerokim zakresie, w zależności od: klonu, badanego pierwiastka, roku pobierania próbek oraz zastosowanego nawożenia.
EN
The aim of this work was to determine the effect of compost and mineral fertilization on yield and chemical composition with willow in a three-year field experiment. Experiment was conducted on three plots, each with an area of 58,8 m2, on the soil granulometric composition of loamy sand, according to the following scheme: control object, the object with mineral NPK fertilizer and compost from the facility. Each plot was divided into two parts, in which two clones were planted willows. After the first and third years of experience, identified the principal and yield of plants sampled. In the first year of study there were no significant differences in yield between clones of willows and the application of NPK and compost compared to the control. In the third year of the experiment, marked by a significant increase in yield, both by using compost and mineral fertilization. Contents examined macronutrients and trace elements in willow varied widely depending on: maple, the test element, the year of collection samples and applied fertilizer.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.