PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 25

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available Wykorzystanie tomografii elektrooporowej do lokalizacji płytkich pustek w górotworze
Ścigała R., Szafulera K., Kruczkowski M., Tomiczek K.
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
|
2017
|
Vol. 6, iss. 3
249--256
PL
Warunkiem koniecznym do powstawania na powierzchni zapadlisk jest istnienie pustek w górotworze występujących na niewielkich głębokościach. Pustki te mogą być pochodzenia naturalnego (np. zjawiska krasowe) lub antropogenicznego (wskutek dokonanej eksploatacji górniczej). Bez względu na charakter powstania pustki, stanowi ona poważne zagrożenie dla szeroko rozumianego bezpieczeństwa publicznego, z uwagi na zagrożenie wystąpienia deformacji nieciągłych. Aby zagrożenie tego typu można było zlikwidować, niezbędne jest najpierw rozpoznanie lokalizacji pustki, a następnie jej likwidacja, np. poprzez wypełnienie odpowiednim materiałem. Jednym ze sposobów określenia lokalizacji płytkich pustek w górotworze w sposób nieniszczący są metody geofizyczne. W artykule przedstawiony został przykład wykorzystania jednej z metod geofizycznych – tomografii elektrooporowej, do lokalizacji płytkich antropogenicznych pustek w górotworze. Przeprowadzone badania dotyczyły terenu górniczego jednej z kopalń GZW, gdzie w przeszłości na niedużej głębokości prowadzono roboty górnicze. Teren ten wybrano ze względu na stosunkowo dobrze rozpoznaną sytuację geologiczną i górniczą, ale przede wszystkim przez wzgląd na makroskopowo zauważalne zmiany rzeźby terenu korespondujące z lokalizacją wyrobisk górniczych określonych na podstawie map górniczych oraz stwierdzone w przeszłości przez służby kopalni zapadlisko.
EN
The necessary condition for sinkhole creation on the surface there is a void occurrence inside the rock mass, located at shallow depths. Such voids may be of natural (eg. karst phenomena) or anthropogenic origin (as an effect of underground mining works). Whatever the nature of the void is, it creates a serious threat to the broadly understood public safety, due to the risk of discontinuous deformations. For this type of threat to be eliminated, it is necessary to precisely recognize the location of the void firstly, then its liquidation should be done, eg. by filling in with appropriate material. One of the non-destructive ways for determination of the shallow cavities location inside the rock mass are geophysical methods. In the paper, an example of using the electrical resistivity tomography for identification of shallow anthropogenic voids has been presented. The study concerns the mining area of one of the Upper Silesian Basin mines, where in the past the mining works were carried out at shallow depth. This area was chosen because of the relatively well-recognized geological and mining situation, but above all for the sake of macroscopically visible changes in the terrain morphology, corresponding to the location of the mine workings identified on the basis of mining maps and the sinkhole created in the past in this area.
2
Content available Numeryczna analiza wpływu własności skał stropowych na możliwości ograniczenia ich opadu w wyrobisku ścianowym
Tomiczek K.
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
|
2017
|
Vol. 6, iss. 3
274--284
PL
Jednym z podstawowych czynników wpływających na bezpieczeństwo i ciągłość procesu eksploatacji jest zapewnienie niezakłóconego wybierania pokładu poprzez utrzymanie stateczności skał występujących w stropie oraz w czole ściany przed stropnicami obudowy zmechanizowanej oraz zapobieganie niekontrolowanemu opadowi skał stropowych lub bloków węgla do przodka. Na podstawie przykładów eksploatacji trzech ścian S-2, S-3 i S4 w pokładzie 403/1, prowadzonych z zawałem warstw stropowych, przeprowadzono uproszczone analizy numeryczne używając programu różnic skończonych FLAC2D (Itasca C.G.). Badano wpływ własności skał stropowych i węgla na zasięg stref uplastycznienia oraz zniszczenia skał przed- i nad czołem ściany. Przeprowadzone analizy stanowiły negatywną weryfikacją prowadzonych dotychczas działań powodujących osłabienie górotworu i wskazywały na konieczność podjęcia takich, które zmierzałyby do jego wzmocnienia.
EN
One of the primary factors affecting the safety and permanence of the process of longwall mining excavation is to ensure the stability of rocks occurring in the roof and in the working face in front of the roof bar of the powered roof support and the prevention of uncontrolled roof fall to the free working face. Based on the examples of the operation of three longwalls with roof caving: S-2, S-3 and S4 on 403/1 coal bed were conducted simplified numerical analysis using the finite difference program FLAC2D (Itasca CG). The influence of properties of roof rock and coal to propagation of areas plasticity and damage of rocks in front of and above the working face. The analyzes conducted negative verification of activities carried out so far causing the weakening of the rock and pointed need of such tending to strengthen it.
3
Content available remote Wpływ własności skał na możliwość wystąpienia zapadlisk nad wyrobiskami korytarzowymi na terenach dawnej płytkiej eksploatacji górniczej
Tomiczek K.
Budownictwo Górnicze i Tunelowe
|
2016
|
nr 1
24--30
PL
Na terenach, na których prowadzona była płytka, do głębokości 100 m, eksploatacja górnicza istnieje możliwość powstania zapadlisk, szczególnie nad płytko biegnącymi wyrobiskami korytarzowymi. Powoduje to potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa istniejących i powstających budowli nadziemnych. Na podstawie analizy czterech zdarzeń, w tym dwóch opisanych w tym artykule, polegających na pojawieniu się zapadlisk nad dawnymi płytkimi wyrobiskami korytarzowymi, przeprowadzono symulacje numeryczne, badając wpływ własności wytrzymałościowych i odkształceniowych na możliwość powstania zapadliska. Wyniki analiz wskazują, że w dawnych warunkach geologiczno-górniczych, dla zbudowanych modeli do powstania zapadlisk dochodziło dopiero w momencie, kiedy przyjęte stałe materiałowe osiągały wartości charakterystyczne nie dla skał, a dla luźnych gruntów. Dotychczasowe rozwiązania, w których zakładano wysokość strefy spękań równą 10-30 % szerokości otwarcia stropu, obniżano wartość liniowego modułu sprężystości podłużnej E lub gęstość objętościową p mogą być niewystarczające w przypadku modelowania powstawania zapadlisk na terenach pogórniczych GZW.
EN
In areas on which mining operations were carried out at shallow depth, up to 100 m, there is a possibility of sink-holes oceurrence, especially above shallow running roadways. This creates a potential hazard to the safety of and new buildings being constructed. Based on an analysis of four events, including the rwo described in this article, consisting in the oceurrence of sinkholes above the former shallow roadways numerical simulations were carried out, examining the impact of stress and deformation properties on the possibility of sink-holes occurrence. The results of the analysis indicate that in past geological and mining conditions, on developed models the sink-holes oceurred only at the moment when the accepted materiał fixed data reach the values characteristic not for rocks but for loose grounds. Existing solutions, which assumed the height of cracking zone equal to 10-30 % of the width of the roof s opening and lowering the value of the linear elasticity modulus E or bulk density p, may not be sufficient for modeling of origination of sinkholes on the post-mining areas of the Upper Silesian Coal Basin.
4
Content available remote Badania zdolności skał do gromadzenia energii sprężystej i ich tąpliwości. Część III. Wyniki badań nad tąpliwością skał PES
Tomiczek K.
Budownictwo Górnicze i Tunelowe
|
2011
|
nr 4
16-25
PL
W części I. opisano sposób wyznaczania wartości wskaźnika zdolności skał do gromadzenia energii sprężystej WF i tąpliwości PES. W części II. przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych na walcowych smukłych próbkach skalnych, w celu określenia ich zdolności do gromadzenia energii sprężystej. Próbki obciążano i odciążano, wzbudzając w ich przekrojach poprzecznych naprężenie [wzór]. W części III. przedstawiono wyniki badań tąpliwości PES oraz wnioski. Badania te, prowadzone obecnie przez- i dla wielu kopalń węgla kamiennego, stanowią często podstawę oceny i prognozowania zagrożenia tąpaniami oraz podjęcia skutecznej profilaktyki tąpaniowej.
EN
Part I described how to determine the index value of the rocks capability to accumulate elastic energy WF and rockbursts susceptibility PES. Part II presented the results of laboratory tests on slender cylindrical samples of rocks in order to determine their capability to accumulate elastic energy. Samples were burdened and disburdened, causing a stress of [wzór] in their cross-sections. Part III presents results of investigations on rockbursts susceptibility PES and conclusions. These studies, carried out by many and for many hard coal mines often constitute the basis for assessing and forecasting rockburst hazards and undertaking of effective preventive measures against rockbursts occurrence.
5
Content available remote Badania zdolności skał do gromadzenia energii sprężystej i ich tąpliwości. Część I. Wskaźnik zdolności skał do gromadzenia energii sprężystej WE i tąpliwości PES
Tomiczek K.
Budownictwo Górnicze i Tunelowe
|
2011
|
nr 2
32-36
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych prowadzonych na walcowych smukłych próbkach różnych skał w celu określenia ich zdolności do gromadzenia energii sprężystej i tąpliwości. W części I. artykułu opisano, opierając się na pracach polskich badaczy, sposób wyznaczania wartości wskaźnika zdolności skał do gromadzenia energii sprężystej WE i tąpliwości PES. W części II. przedstawione zostaną wyniki tych badań. Prowadzone w wielu kopalniach węgla kamiennego, są niezbędne w celu oceny i prognozowania zagrożenia tąpaniami, oceny stateczności wyrobisk oraz opracowywania profilaktyki tąpaniowej.
EN
The article presents the results of laboratory tests conducted on cylindrical slender samples of various rocks in order to determine their capability to accumulate tensile energy and rockburst susceptibility. Part I of this article describes, basing on the works of Polish researchers, the method of determining of the index the value of index of rocks capability to accumulate tensile energy WE and rockburst susceptibility PES. Part II will present the results of these investigations. These investigations conducted in many hard coal mines are necessary in order to forecast a rockburst hazard, assess the stability of workings and develop prevention measures against rockburst hazard.
6
Content available remote Badania zdolności skal do gromadzenia energii sprężystej i ich tąpliwości. Część II. Wyniki badań nad wskaźnikiem zdolności skał do gromadzenia energii sprężystej WE
Tomiczek K.
Budownictwo Górnicze i Tunelowe
|
2011
|
nr 3
12-22
PL
W części II. przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych prowadzonych na walcowych smukłych próbkach skalnych, w celu określenia ich zdolności do gromadzenia energii sprężystej. Próbki obciążano i odciążano, wzbudzając w ich przekrojach poprzecznych naprężenie [wzór]. W części III. przedstawione zostaną wyniki badań tąpliwości PES oraz wnioski końcowe. Badania te, prowadzone obecnie przez- i dla wielu kopalń węgla kamiennego, stanowią podstawę oceny i prognozowania zagrożenia tąpaniami, a także dostarczają ważnych danych do oceny stateczności wyrobisk podziemnych oraz prowadzenia skutecznej profilaktyki przeciwtąpaniowej.
EN
Part II introduces the results of laboratory tests conducted on slender cylindrical samples of rocks, in order to determine their capability to accumulate elastic energy. The samples were loaded and unloaded, inducing [wzór] or tension in their cross-sections. Part 111 will present the results of rockbursts susceptibility PES and final conclusions. These studies, carried out by many coal mines, form the basis for hazard assessment and prediction of rockburst hazard, and also provide important data to assess the stability of underground workings and the conductance of effective rockbursts hazard prevention measures.
7
Content available remote Zmienna uszkodzenia D dla skał - część 3. Wartości D dla skał poddanych próbom wielocyklicznego rozciągania bezpośredniego
Tomiczek K.
Budownictwo Górnicze i Tunelowe
|
2010
|
nr 1
39-46
PL
W 1. części artykułu przedstawiono metody oznaczania zmiennej uszkodzenia D, opisującej stopień uszkodzenia materiału skalnego, proponowane przez Lemaitre'a oraz Ju i Xie. Zwrócono uwagę na różnice w wartościach współczynnika odkształcalności podłużnej (modułu Younga) E dla materiału dziewiczego i uszkodzonego, wynikające z kształtu i przebiegu charakterystyk: naprężenie normalne σz – odkształcenie jednostkowe podłużne εz, oznaczonych w próbach jednoosiowego monocyklicznego i wielocyklicznego rozciągania. W części 2. przedstawiono wyniki obliczeń zmiennej uszkodzenia D dla skał poddanych próbom jednoosiowego rozciągania monocyklicznego. W części 3. zaprezentowano wyniki obliczeń zmiennej uszkodzenia D oznaczonej na podstawie prób wielocyklicznego rozciągania bezpośredniego walcowych smukłych próbek skalnych.
EN
In the 1 part of the article the methods of determining the damage variable D were presented, describing the degree of a damage to the rock material, proposed : by Lemaitre and Ju and Xie. Attention was paid to the differences in the values of the coefficient of longitudinal deformability 1 (Young's modulus) E for the virgin and damaged material, resulting from the shape and the course of characteristics of normal tension σz - longitudinal unit deformation of εz, indentified in uniaxial, monocyclic and multi-cyclic tensile tests. The 2nd part presents the results of calculations of damage variable D for rocks subjected to uniaxial, mono-cyclic tensile tests. The 3rd part presents the results of calculations of damage variable D determined on the basis of multi-cyclic direct tensile tests of slender cylindrical rock samples.
8
Content available remote Wpływ uskoków na wzrost zagrożenia wstrząsami w górotworze poddanym eksploatacji podziemnej
Tomiczek K.
Budownictwo Górnicze i Tunelowe
|
2010
|
nr 4
21-33
PL
W artykule przedstawiono wybrane wyniki badań nad wpływem uskoków na zachowanie się górotworu w sąsiedztwie prowadzonej eksploatacji, szczególną uwagę zwracając na dorobek polskich badaczy. Przedstawiono również przykłady dotychczas przeprowadzonych symulacji numerycznych opisujących zachowanie się masywu skalnego w rejonie eksploatacji prowadzonej przy uskokach.
EN
The article presents selected results of studies on the effects of faults on the behavior rockmass in the vicinity of conducted exploitation, with special attention paid to the achievements of Polish researchers. It also presents examples of numerical simulations carried out so far that describe the behavior of the rockmass in the area of conducted exploitation in the vicinity of faults.
9
Content available remote Zmienna uszkodzenia D dla skał – część 2. Wartość D dla skał poddanych próbom jednoosiowego rozciągania monocyklicznego
Tomiczek K.
Budownictwo Górnicze i Tunelowe
|
2009
|
nr 4
43-46
PL
W 1. części artykułu przedstawiono metody oznaczania zmiennej uszkodzenia D, opisującej stopień uszkodzenia materiału skalnego, proponowane przez Lemaitre’a oraz Ju i Xie. Zwrócono uwagę na różnice w wartościach współczynnika odkształcalności podłużnej (modułu Younga) E dla materiału dziewiczego i uszkodzonego, wynikające z kształtu i przebiegu charakterystyk naprężenie normalne – odkształcenie jednostkowe podłużne , oznaczonych w próbach jednoosiowego monocyklicznego i wielocyklicznego rozciągania. Zaproponowano cztery sposoby oznaczania wartości zmiennej uszkodzenia D, opierając się na wcześniejszych badaniach Lemaitre’a, Ju i Xie. Wczęści 2. przedstawiono wyniki obliczeń zmiennej uszkodzenia D dla dwóch piaskowców i granitu poddanych próbom jednoosiowego rozciągania monocyklicznego oraz dokonano ilościowej oceny obliczonych wartości D.
EN
In the 1 part of the article the methods of determining the damage variable D were presented, describing the degree of a damage to the rock material, proposed by Lemakre and Ju and Xie. Attention was paid to the differences in the values of the coefficient of longitudinal deformability 1 (Young's modulus) E for the virgin and damaged material, resulting from the shape and the course of characteristics of normal tension - longitudinal unit deformation of , indentified in uniaxial, monocyclic and multi-cyclic tensile tests. It proposes four ways of determining the value of damage variable D, based on previous studies by Lemaitre Ju and Xie. Part 2 presents the results of calculations of damage variable D for two sand stones and granite subjected to uniaxial, mono-cyclic tensile tests and quantitative evaluation of the calculated values of D.
10
Content available remote Zmienna uszkodzenia D dla skał - część 1. Wybrane metody oznaczania zmiennej D
Tomiczek K.
Budownictwo Górnicze i Tunelowe
|
2009
|
nr 3
12-17
PL
W tej części artykułu przedstawiono metody oznaczania zmiennej uszkodzenia D, opisującej stopień uszkodzenia materiału skalnego, proponowane przez Lemaitre’a oraz Ju i Xie. Zwrócono uwagę na różnice w wartościach współczynnika odkształcalności podłużnej (modułu Younga) E dla materiału dziewiczego i uszkodzonego, wynikające z kształtu i przebiegu charakterystyk naprężenie – odkształcenie, oznaczonych w próbach jednoosiowego monocyklicznego i wielocyklicznego rozciągania. Zaproponowano cztery sposoby oznaczania wartości zmiennej uszkodzenia D, opierając się na wcześniejszych doświadczeniach Lemaitre’a, Ju i Xie.
EN
This part of the article presents the method of determining the damage variable D, describing the degree of damage to the rock material, proposed by Lemaitre and Ju and Xie, Attention was paid to the differences in the values of the coefficient of longitudinal deformability (Young's modulus) E for the virgin and damaged material, resulting from the shape and the course of characteristics of the stress- strain, identified in samples of uni-axial mono-cyclic and multi-cyclic tensioning. It proposes four ways of determining the value of damage variable D, based on previous experiences by Lemaitre, Ju and Xie.
11
Content available remote Przegląd fenomenologicznych i mikromechanicznych modeli pękania skał przy rozciąganiu - część 2. Weryfikacja istniejących modeli pękania skał przy rozciąganiu
Tomiczek K.
Budownictwo Górnicze i Tunelowe
|
2009
|
nr 1
16-25
PL
Modele matematyczne oparte na mechanice niszczenia lub modele fenomenologiczne pozwalają opisać zachowanie się skały na różnych poziomach naprężeń. W artykule podjęto próbę weryfikacji już istniejących modeli opisujących zachowanie się skał w polu naprężeń rozciągających. W części drugiej artykułu opisano znane fenomenologiczne i mikromechaniczne modele pękania skał przy rozciąganiu.
EN
Mathematical models based on mechanics of destruction or phenomenological models allow describing a behavior of a rock at different levels of stresses. The artilce undertakes an attempt of verification of already existing models, describing a behavior in the zone of tensile stresses. In the second part of the artilce known phenomenological and micro mechanical models of rocks creaking during tension have been described.
12
Krótka numeryczna analiza podbierania pokładu z zawałem stropu
Tomiczek K.
Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska
|
2008
|
z. 283
301-312
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań doświadczalnych i in situ prowadzonych przez polskich badaczy w latach 1966 - 1975 nad zagadnieniem podbierania pokładów z zawałem stropu. Wyniki tych badań porównano z wynikami symulacji komputerowej podbierania pokładu, przeprowadzonej za pomocą programu FLAC2D na uproszczonym modelu numerycznym
EN
In the context of Staroń et al. (1966 - 1975) research a results are presented of investigations conducted to discover the effect of mining with caving a seam underlying another seam, on the later extraction of the higher lying seam. The empirical research was compared with results of simple numerical analysis conducted on the basis of two-dimensional FLAC2D model.
13
Content available remote Przegląd fenomenologicznych i mikromechanicznych modeli pękania skał przy rozciąganiu - część I. Podstawowe pojęcia w mechanice niszczenia
Tomiczek K.
Budownictwo Górnicze i Tunelowe
|
2008
|
nr 4
29-34
PL
Modele matematyczne, utworzone na podstawie mechaniki zniszczenia lub modele fenomenologiczne, pozwalają opisać zachowanie się skały na różnych poziomach naprężeń. W artykule podjęto próbę weryfikacji już istniejących modeli opisujących zachowanie się skał w polu naprężeń rozciągających. Część pierwsza poświęcona jest podstawowym pojęciom stosowanym w mechanice niszczenia.
EN
The mathematical models, created on basis of destruction mechanics or phenomenological models permit to describe the behavior of rocks at different levels of stress. The artilce undertakes an attempt to verify already existing models describing the behavior of rocks in field of tensile stress. The first part is devoted to basic notions applied in the mechanics of destruction.
14
Content available remote O laboratoryjnych metodach rozciągania próbek skalnych
Tomiczek K.
Budownictwo Górnicze i Tunelowe
|
2008
|
nr 1
32-42
PL
Wytrzymałość na - jednoosiowe - rozciąganie jest jedną z podstawowych stałych opisujących własności materiału skalnego. W przypadku prób rozciągania bezpośredniego pojawiają się duże trudności związane zarówno z przygotowaniem, jak i zamocowaniem próbek, dlatego w praktyce stosuje się różne pośrednie metody oznaczenia wytrzymałości skał na rozciąganie. W artykule opisano metody wyznaczania wytrzymałości na rozciąganie najczęściej stosowane i stosunkowo łatwe do przeprowadzenia.
EN
The resistance against - single axial - expansion is one of the basic constants describing prosperities of rock materials. In case of a direct expansion great difficulties occur connected both with preparation and fastening of samples and therefore in practice various indirect methods are used for determination of rocks resistance to expansion. This article describes methods of determination of resistance to expansion that are most often used and are comparatively easy for their conductance.
15
Content available remote Badania wytrzymałości skał na ścinanie
Tomiczek K.
Budownictwo Górnicze i Tunelowe
|
2008
|
nr 3
11-20
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań nad właściwościami wytrzymałościowymi siedmiu piaskowców, dolomitu i mułowca-iłowcowego w warunkach naprężeń ścinających. Przeprowadzono próby ścinania prostego cylindrycznego oraz próby ścinania przy ściskaniu. Oznaczono wartości wytrzymałości granicznej na ścinanie Rt, spójności (kohezji) c, kąta tarcia wewnętrznego [fi], współczynnika tarcia wewnętrznego ž. Stwierdzono wyraźne różnice w wartościach kohezji c (i wytrzymałości na ścinanie Rt) dla różnych skał. Bardzo wyraźne różnice pojawiły się również pomiędzy wartościami c i Rt dla tych samych skał.
EN
The article presents the results of investigations on strength properties of seven sandstones, dolomite and silt mudstone in conditions of shear stresses. The tests were conducted on straight cylindrical shear and tests on shear with compression. The values of limit shear strength Rt were determined cohesion c, internal friction angle [fi], internal friction coefficient ž. Distinct differences were determined in cohesion c values and shear strength Rt) for various rocks. Very distinct differences also o appeared between the values c and Rt in case of the same rocks.
16
Krótka numeryczna analiza wpływu prędkości eksploatacji na deformacje górotworu i powierzchni terenu
Tomiczek K.
Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska
|
2007
|
z. 276
193-207
PL
Posługując się programem metody różnic skończonych FLAC2D v. 3.22 przeprowadzono symulację numeryczną eksploatacji pokładu 352, prowadzonej w KWK "Staszic", systemem ścianowym z zawałem stropu w polu wybierkowym 1003, o długości 1260 m. Badano wpływ prędkości eksploatacji tego pokładu na deformacje górotworu i powierzchnię terenu.
EN
On the basis of the numerical FLAC2D model in the field of Staszic Coal Mine, the influence of two different face advances of mining exploitation on the deformations and strata behavior has been discussed.
17
O właściwościach procesu odkształcania się skał przy rozciąganiu
Tomiczek K.
Prace Naukowe Instytutu Geotechniki i Hydrotechniki Politechniki Wrocławskiej. Konferencje
|
2007
|
Vol. 76, nr 42
615-623
PL
Dostrzegając potrzebę poszerzenia wiedzy o zachowaniu się skał poddanych działaniu naprężeń rozciągających, podjęto próbę poznania i opisania właściwości procesu odkształcania się skał przy rozciąganiu oraz wykrycia różnic w zachowaniu się skał w polu naprężeń rozciągających i ściskających. W tym celu przeprowadzono próby jednoosiowego rozciągania 31 próbek trzech quasi-jednorodnych skał: piaskowców Brenna i Jastrzębie oraz granitu Strzelin. Były to próby rozciągania monocyklicznego oraz - w celu oznaczenia odkształceń trwałych (nieodwracalnych) - próby rozciągania wielocyklicznego. Opisane w artykule cechy zachowania się skał przy rozciąganiu dowodzą, że proces odkształcania się skał przy rozciąganiu jest nieliniowym, wysoce odwracalnym oraz niezapowiadającym zniszczenia procesem dylatacyjnym.
EN
Cylindrical specimens of Brenna and Jastrzębie sandstones and Strzelin granite were tested under the monotonie and the cyclic uniaxial tension. The curves of the axial stress versus the axial, lateral and volumetric strains exhibited non-linearity. The average volumetric strain increased with the increase in the axial strain and in the tensile loads. The results also indicated that the Poisson's ratio as well the tangent and the secant moduli decreased with the increase in the tensile loads. At very high stresses the Poisson's ratio of rock under tension can be lower below 0,0. When the rocks were subjected to load cycles in the uniaxial tension some residual axial, lateral and volumetric strains remained after unloading. According to the experimental results, the conclusion of a diametrically different behavior of rocks under the tension conditions vs. compression was given.
18
Content available O różnicach w zachowaniu się skał w warunkach jednoosiowego rozciągania i ściskania
Tomiczek K.
Górnictwo i Geoinżynieria
|
2007
|
R. 31, z. 3/1
543-553
PL
W celu wykrycia różnic w zachowaniu się skał w polu naprężeń rozciągających i ściskających przeprowadzono najpierw próby jednoosiowego ściskania, a później - rozciągania smukłych walcowych próbek trzech quasi-jednorodnych skał: piaskowców Brenna i Jastrzębie oraz granitu Strzelin. Próby rozciągania były próbami monocyklicznymi oraz wielocyklicznymi.
EN
Cylindrical specimens of Brenna and Jastrzębie sandstones and Strzelin granite were tested under the monotonic compression and the monotonic and the cyclic uniaxial tension. The curves of the axial stress versus the axial, lateral and volumetric strains show the differences of the behavior of rocks under uniaxial tension and compression conditions. The strain-stress characteristics of rocks under uniaxial tension exhibited non-linearity. The average volumetric strain increased with the increase in the axial strain and in the tensile loads. The results indicated that the Poisson's ratio as well the tangent and the secant moduli decreased with the increase in the tensile loads. When the rocks were subjected to load cycles in the uniaxial tension some residual axial, lateral and volumetric strains remained after unloading. According to the experimental results, the conclusion of a diametrically different behavior of rocks under the tension conditions vs. compression was given.
19
Content available remote O zachowaniu się skał w warunkach naprężeń rozciągających (cześć IV)
Tomiczek K.
Budownictwo Górnicze i Tunelowe
|
2007
|
nr 4
36-44
PL
Artykuł jest kontynuacją serii publikacji nt. właściwości odkształceniowych , skał znajdujących się w warunkach naprężeń rozciągających. W części pierwszej uzasadniono celowość prowadzenia badań nad właściwościami skał w polu naprężeń rozciągających, w drugiej - omówiono wyniki najnowszych prac prowadzonych w świecie, w trzeciej - wyniki badań prowadzonych w latach 1998-2005 w Katedrze Geomechaniki, Budownictwa Podziemnego i Zarządzania Ochroną Powierzchni na Wydziale Górnictwa i Geologii Politechniki Śląskiej. W tym artykule opisano odkształcenia trwałe, którym ulegają skały oraz zjawisko dylatancji, którego doznają próbki skalne poddane próbom rozciągania bezpośredniego.
EN
The article is a continuation of a series if publications on displacement properties of rock under the conditions of tensile stress. The first part justified the purposefulness of conductance of research works on properties of rocks in the field of tensile stress, in the second - the results of the latest research works in the World were analysed, in the third - the results of research conducted in 1998-2005 at the Department of Geomechnics, Underground Construction and Surface Protection Management at the Mining and Geology Faculty of the Silesian Technical University. This article describes a permanent displacement that rocks undergo and dilatantion phenomenon which are experienced by rock samples which are subjected to tests of a direct tensioning.
20
Content available remote O zachowaniu się skał w warunkach naprężeń rozciągających (część III)
Tomiczek K.
Budownictwo Górnicze i Tunelowe
|
2007
|
nr 3
34-43
PL
W artykule opisano właściwości procesu odkształcania się i kruchego pękania skał przy rozciąganiu. W tym celu przeprowadzono próby mono- i wielocyklicznego rozciągania bezpośredniego piaskowców Brenna i Jastrzębie oraz granitu Strzelin. Oznaczono m.in. wartości wytrzymałości granicznej na rozciąganie statycznego Et i siecznego Es współczynnika odkształcalności podłużnej oraz chwilowego współczynnika Poissona Vm.
EN
The article describes the properties of the process of deformation and fragile cracking of rocks under tensile stress. Therefore mono- and multi-cycle tests have been conducted on a direct tension of Brenna and Jastrzebie sandstones and Strzelin granite. The border values of tensile stress static stress Et and shearing co-efficient Es as well as the temporary Poissona vm co-efficient were determined.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.