An interdisciplinary approach to the environmental and spatial information system built for coastal waters. Vistula Lagoon case study

• Autorzy: Kruk M. , Mróz M. , Durand D. , Rychter A. , Kosakowski J. , Szumiło M. , Mleczko M.

Warianty tytułu

PL

Interdyscyplinarne podejście do tworzenia systemu informacji środowiskowo-przestrzennej wód przybrzeżnych na przykładzie Zalewu Wiślanego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

An interdisciplinary approach to geoinformation system built for assessment of ecological vulnerability of coastal water ecosystems and for sustainable development of ecologically valuable areas is presented. The example of such approach is shown for Vistula Lagoon test area where the project “System of the environmental and spatial information as the background for the sustainable management of the Vistula Lagoon ecosystem (VISLA)” is carried out in the framework of the Polish Norwegian Research Fund. The main problem causing permanent disturbances in ecological equilibrium of the ecosystem is excessive phytoplankton primary production. The reasons for this phenomenon are spatially variable processes of phosphorus and nitrogen transport from watershed and bottom sediments. The factors infl uencing spatial distribution of these pollutants are hydrodynamics, meteorological and biogeochemical processes. An interdisciplinary research of these biological phenomena using remote sensing technology and mathematical modeling can facilitate control, prognosis and more appropriate actions aiming at water quality improvement.

PL

Interdyscyplinarne podejście do tworzenia systemu geoinformacyjnego służącego ocenie zagrożeń środowiskowych wód przybrzeżnych oraz rozwojowi obszarów ekologicznie wrażliwych jest przedstawione na przykładzie założeń metodologicznych projektu pt. „System informacji środowiskowo-przestrzennej jako podstawa do zrównoważonego gospodarowania ekosystemem Zalewu Wiślanego (VISLA)” realizowanego w ramach Polsko- Norweskiego Funduszu Badań Naukowych. Głównym problemem powodującym trwałe zaburzenie równowagi ekologicznej ekosystemu jest nadmierna produkcja pierwotna fi toplanktonu. Przyczyną tego zjawiska są zróżnicowane przestrzennie procesy dostarczania ze zlewni oraz z osadów dennych związków fosforu i azotu. Czynnikami regulującymi rozprzestrzenianie się tego typu zanieczyszczeń są zmienne przestrzennie układy procesów hydrodynamicznych, meteorologicznych i biogeochemicznych. Interdyscyplinarne badania zjawisk przyrodniczych przy wykorzystaniu technik teledetekcji oraz zastosowanie modelowania matematycznego mogą pozwolić na kontrolę, prognozy i skuteczniejsze działania zmierzające ku poprawie jakości wód tego zbiornika. Głównym celem projektu jest zbudowanie systemu informacji przestrzennej pozwalającego na przewidywanie środowiskowych konsekwencji różnych interwencji w ekosystem Zalewu Wiślanego oraz procesów związanych ze scenariuszami zmian klimatycznych.

Słowa kluczowe

EN

Vistula Lagoon; environmental and spatial information system; mathematical modeling; satellite remote sensing; WEB map services

PL

Zalew Wiślany; system informacji środowiskowo-przestrzennej; równowaga ekologiczna; modelowanie matematyczne; teledetekcja satelitarna; serwisy mapowe; eutrofizacja; fitoplankton

• Wydawca: Polska Akademia Umiejętności
• Czasopismo: Geoinformatica Polonica
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 10
• Strony: 65--73
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Kruk M.

• Katedra Ekologii Stosowanej, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

autor

Mróz M.

• Katedra Fotogrametrii i Teledetekcji, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

autor

Durand D.

• NIVA – Institute of Water Research, Oslo – Bergen, Norway

autor

Rychter A.

• Instytut Politechniczny PWSZ w Elblągu

autor

Kosakowski J.

• Instytut Geodezji, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

autor

Szumiło M.

• Katedra Fotogrametrii i Teledetekcji, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

autor

Mleczko M.

• Katedra Fotogrametrii i Teledetekcji, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• 1. Dragicevic S., Shivanand B. 2004. J Geograph Syst, „A Web collaborative Framework to structure and manage distributed planning processes”
• 2. Edinger, 2001 In: J.E. Edinger, Editor, „Waterbody Hydrodynamic and Water Quality Modeling: An Introductory Workbook on Three Dimensional Water Body Hydrodynamics and Water Quality Modeling including Modeling Software”, ASCE Press, Reston, VA (2001), p. 215.
• 3. Edinger J.E., Dierks S. Kolluru V. 2003. „Density Dependent Grazing In Estuarine Water Quality Models, Water, Air and Soil Pollution” 147:163-182
• 4. Gotlib D., Iwaniak A., Olszewski R., 2006. „Budowa krajowej infrastruktury danych przestrzennych w Polsce – harmonizacja baz danych referencyjnych.” Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Wrocław
• 5. Mortimer R.J.G., M.D. Krom, 2008. „The use of system thinking for research-led teaching of biogeochemical cycles: preliminary fi ndings”, Planet 20: 21-25.
• 6. Prakash., S. Kolluru V. 2005. “Budd Inlet and Capitol lake hydrodynamic and water quality modeling”. Prepared for Washington Department of Ecology, Olympia, WA. Prepared by ERM, Inc., Exton, Pennsylvania. June.
• 7. CODGIK http://serwisy.codgik.gov.pl/temap/hydro.html