Mechaniczny model Ziemi jako nowy i konieczny warunek sukcesu w poszukiwaniach i eksploatacji niekonwencjonalnych złóż węglowodorów

• Autorzy: Jędrzejowska-Tyczkowska H. , Słota-Valim M.

Warianty tytułu

EN

Mechanical Earth Model - new and necessary condition for successful unconventional reservoir exploration and production

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Obserwowane w skali światowej zainteresowanie potencjałem energetycznym zgromadzonym w formacjach łupkowych, mających odmienną charakterystykę geologiczną i złożową niż rozpoznawane i eksploatowane standardowo złoża w formacjach piaskowcowych i węglanowych, spowodowało częściowe przekierunkowanie zainteresowań badawczych i realizacji technicznych. Stwierdzono, że rozpoznanie tego nowego typu obiektów złożowych, objętych wspólną nazwą "złóż niekonwencjonalnych", wymaga doskonałej znajomości właściwości mechanicznych ośrodka skalnego. Jest to dziedzina, która w Polsce w bardzo niewielkim stopniu, szczególnie w odniesieniu do poszukiwań węglowodorów, wykroczyła poza obszar badań laboratoryjnych. W publikacji przedstawiono podstawowe przesłanki teoretyczne stanowiące argumenty do aplikacji oraz krótko scharakteryzowano niektóre prace związane z rozpoznaniem właściwości mechanicznych ośrodka skalnego.

EN

Within the past two decades we have witnessed a particular refocusing of research interests and technical realization, due to the discovery of the energy potential in shale formation, far different from geological characterization point of view than typical reservoir rocks like sandstones or carbonates. It is stated that the evaluation of the new type of reservoirs so called "unconventional oil and gas reservoirs" require excellent knowledge about mechanical properties of rock medium. It is a discipline, which in Poland to a small extent, especially with reference to prospecting for hydrocarbons, gone beyond laboratory research. In this paper is presented basic theoretical premises as arguments for application and a brief characteristic of selected studies associated with the diagnosis of the mechanical properties rock.

Słowa kluczowe

PL

eksploatacja; mechaniczny model Ziemi; złoża węglowodorów

EN

exploration; hydrocarbon reservoir; Mechanical Earth Model

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2012
• Tom: R. 68, nr 6
• Strony: 329--340
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz.,Rys., tab., wykr.,

Twórcy

autor

Jędrzejowska-Tyczkowska H.

autor

Słota-Valim M.

• Zakład Geologii, Instytut Nafty i Gazu, Kraków

Bibliografia

• [1] Akbar Ali, Brown A. H., Delgado T., Lee R., Plumb D., Smirnov D., Marsden N., Prado-Velarde R., Ramsey E., Spooner L., Stone D., Stouffer T.: Watching Rocks Change Mechanical Earth Modeling. „Oilfield Review” 2008, s. 22–39.
• [2] Bjørlykke K., Høeg K., Haque Mondol M.: Introduction to Geomechanics: Stress and Strain in Sedimentary Basins [w:] Petroleum Geoscience: From sedimentary Environments to Rock Physics. 2010, s. 281–298.
• [3] Castillo D. A., Moss D.: Reservoir Geomechanics Applied to Drilling and Completion Programs in Challenging Formations: North West Shelf, Timor Sea, North Sea and Colombia. „Australian Petroleum Production and Exploration Association Journal” 2000, s. 509–520.
• [4] Domonik A., Dziedzic A., Łukaszewski P., Pinińska J.: Potrzeba integracji właściwości wytrzymałościowych skał – baza danych geomechanicznych. „Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego” 2008, nr 429, s. 139–1447.
• [5] Herwanger J., Koutsabeloulis N.: Seismic Geomechanics: How to Build and Calibrate Geomechanical Models using 3D and 4D Seismic Data. EAGE Publications, 2011.
• [6] Jędrzejowska-Tyczkowska H. i zespół: Prognozowanie rozkładu ciśnień w profilu otworu Hermanowa-1 na podstawie badań sejsmicznych i istniejącej dokumentacji archiwalnej. Okres realizacji 2000–2001. Archiwum INiG, 2000.
• [7] Jędrzejowska-Tyczkowska H., Bartoń R., Żukowska K.: Wykorzystanie pomiarów CAST i SED do weryfikacji obliczania ciśnień złożowych z danych sejsmicznych. Materiały Międzynarodowej Konferencji Naukowo-Technicznej Geopetrol 2008, Sekcja I, s. 339–345 (poster).
• [8] Jędrzejowska-Tyczkowska H., Herman Z., Bartoń R.: Estimation of Abnormal Pressures Zones on the Basis of Seismic. Case study of carbonate reservoirs. EAGO/SEG/EAEG/PAEH Conference & Exhibition – Moscow, Russia, 1–4 September 2003. Electronical issue CD-R, session PS5, poster No 3.
• [9] Jędrzejowska-Tyczkowska H. i zespół: Prognozowanie anomalnie wysokich ciśnień złożowych w utworach cechsztyńskich na bazie rozpoznania sejsmicznego oraz danych archiwalnych z wiercenia i pomiarów geofizyki wiertniczej na przykładzie rozkładu ciśnień w strukturze Sławoborza i struktur przyległych. Okres realizacji 2002. Archiwum INiG, 2002.
• [10] Jędrzejowska-Tyczkowska H., Malaga M., Żukowska K.: Dynamic seismic velocity modelling. European Association of Geoscientists and Engineers. „First Break” 2011, vol. 29, s. 73–76.
• [11] Jędrzejowska-Tyczkowska H., Misiarz P., Bartoń R., Żuławiński K.: Sejsmika 4D z perspektywy polskich potrzeb i możliwości. Materiały Konferencji Naukowo-Technicznej Geopetrol 2004. Prace INiG nr 130, Sekcja II, s. 167.
• [12] Jędrzejowska-Tyczkowska H., Żukowska K., Malaga M., Regucki K.: The potentials of 4D „time-lapse” seismics in computing the rock mass pressure and porous pressures. Actual Problems of Geosciences, Moscow, October 14–17, 2008, Schmidt Institute of Physics of the Earth RAS (IPE RAS).
• [13] Jędrzejowska-Tyczkowska H.: Dynamiczny model sejsmicznych prędkości akustycznych określony na podstawie statycznego modelu sejsmogeologicznego oraz wybranych wyników testów otworowych. Prace Naukowe INiG 2011, vol. 176, s. 1–68.
• [14] Jędrzejowska-Tyczkowska H.: Inwersja sejsmiczna akustyczna i elastyczna fal podłużnych, konwertowanych i poprzecznych, w zagadnieniach interpretacji złożowej. Prace INiG 2009, nr 160, s. 1–85.
• [15] Jędrzejowska-Tyczkowska H.: Polish Shale Gas. „Nafta-Gaz” 2011, nr 5, s. 307–310.
• [16] Jędrzejowska-Tyczkowska H.: Sejsmiczne konsystentne estymatory złoża węglowodorów. Prace IGNiG 2003, nr 123, s. 1–139.
• [17] Jędrzejowska-Zwinczak H.: Statystyczne modele interpretacji danych sejsmicznych. „Nafta-Gaz” 1981, nr 3, s. 84–90.
• [18] Langer M., Heusermann S.: Geomechanical stability and integrity of waste disposal mines in salt structures. „Engineering Geology” 2001, vol. 61, s. 155–161.
• [19] Misiarz P., Jędrzejowska-Tyczkowska H.: Geological and seismic-consistent analysis – the important tool for Jurassic reservoirs properties estimation. Extended Abstracts, Vol. I, 60 EAGE Conference & Technical Exhibition, 8–12 June 1998, Leipzig, PO20.
• [20] Sayers C.: Geophysics under stress: geomechanical applications of seismic and borehole acoustic waves: Distinguished Instructor Short Course. SEG & EAGE, 2010.
• [21] Sowiżdżał K., Stadtmüller M.: Statyczny model złoża węglowodorów jako przestrzeń integracji danych geologiczno-geofizycznych. Nowe metody i technologie zagospodarowania złóż i wydobycia węglowodorów w warunkach lądowych i morskich. Materiały konferencyjne, Geopetrol 2010, s. 201–208.
• [22] Verdon J. P., Kendall J. M., White D. J., Angus D. A.: Linking microseismic event observation with geomechanical models to minimise the risks of storing CO2 in geological formations. „Earth and Planetary Science Letters” 2011, vol. 305, s. 143–152.