Prognozy hydrogeologiczne przebiegu likwidacji Kopalni Siarki Machów

• Autorzy: Haładus A. , Kulma R. , Burchard L.

Warianty tytułu

EN

Hydrogeological prognoses for the closure of the "Machów" native sulphur mine

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W rejonie Tarnobrzega prace likwidacyjne w wyrobisku poeksploatacyjnym Kopalni Siarki Miechów są realizowane w sposób minimalizujący zagrożenie dla środowiska naturalnego. W grudniu 2002r. zakończono formowanie na dnie wyrobiska 25-metrowej warstwy izolacyjnej oddzielającej wody przyszłego zbiornika od zanieczyszczonych wód trzeciorzędowych. Do czasu napełnienia odkrywki wodą z Wisły będzie ona odwadniana, aby nie spowodować rozszczelnienia utworzonej warstwy izolacyjnej. Na matematycznym modelu warunków hydrogeologicznych Tarnobrzeskiego Zagłębia Siarkowego, utworzonym w programie Modflow, wykonano prognozę zmian stosunków wodnych obejmującą końcowy okres likwidacji odkrywki Machów. Wyniki tych obliczeń pozwalają optymalizować lokalizację studni odwodnieniowych i ilości odbieranych wód trzeciorzędowych oraz określić wpływ likwidacji wyrobiska na środowisko wodne. Z rozwiązań symulacyjnych wynika, że w miarę napełnienia odkrywki wodą można będzie znacząco ograniczać ilość wody pompowanej z piętra trzeciorzędowego aż do całkowitego wyłączenia systemu odwadniania. Nowym istotnym ośrodkiem drenażu zanieczyszczonych wód trzeciorzędowych będzie niezlikwidowane wyrobisko górnicze byłej Kopalni Siarki Piaseczno.

EN

In the Tarnobrzeg Sulphur District the closure and remediation of the Machów native sulphur mine is run with methods which minimize the environmental impact. In December 2002 the 25-meters-thick protection layer has been completed which sealed the bottom of the future reservoir from the polluted in Tertiary formations. Until the reservoir is filled with water from the Vistula River it will be drained in order to avoid the unsealing of protection layer. The mathematical model of hydrogeological conditions in the Tarnobrzeg Sulphur District and the MODFLOW software were applied to prognosing the changes in aquatic environment at the final stage of Machów open pit remediation. The results of calculations enable the optimization of draining wells location and the volume of drained Tertiary waters as well as the prediction of environmental impact of the mine closure. The modelling revealed that during the flooding of the pit the volume of waters drained from the Tertiary horizon can be substantially limited until the final closure of draining system. The new, important draining center for polluted waters from Tertiary horizon will become the unremediated open pit of the Piaseczno Sulphur Mine.

Słowa kluczowe

PL

hydrogeologia; likwidacja kopalń; obliczenia prognostyczne

EN

hydrogeology; mine closure; prognostic calculations

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN ; Komitet Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN
• Czasopismo: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
• Rocznik: 2003
• Tom: T. 19, z. 3
• Strony: 51--67
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Haładus A.

• Zakład Hydrogeologii i Ochrony Wód AGH, Kraków

autor

Kulma R.

• Zakład Hydrogeologii i Ochrony Wód AGH, Kraków

autor

Burchard L.

• Kopalnia Siarki Machów, Tarnobrzeg

Bibliografia

• [1] Haładus A., Kulma R., 1996 — Aktualizacja wyników dotychczas wykonanych badań modelowych dla wyrobisk poeksploatacyjnych Machów i Piaseczno z uwzględnieniem harmonogramu skojarzonej ich likwidacji. AGH, Kraków.
• [2] Haładus A., Kulma R., 2001 — Warunki formowania jakości wody w zbiorniku Piaseczno koła Tarnobrzega w czasie likwidacji wyrobiska poeksploatacyjnego siarki. Gos. Sur. Min. t. 17, z. 2, Kraków.
• [3] Kopeć J., Wojteczko T., 1993 — Projekt techniczny likwidacji wyrobiska górniczego Kopalni Siarki Machów. OBR PS Siarkopol, Tarnobrzeg.
• [4] Kulma R. (red.) i in., 1998 — Prognoza skutków środowiskowych w związku z planowanym zaprzestaniem odwadniania kopalni odkrywkowej siarki w Machowie. AGH, Kraków.
• [5] Kulma R., Haładus A., 1999 — Aktualizacja prognoz związanych z odwadnianiem utworów trzeciorzędowych w Kopalni Siarki Machów na podstawie badań modelowych (etap I — okres działania barier wewnętrznych). AGH, Kraków.
• [6] Kulma R., Haładus A., 2000 — Aktualizacja prognoz związanych z odwadnianiem utworów trzeciorzędowych w Kopalni Siarki Machów na podstawie badań modelowych (etap II — okres działania barier zewnętrznych). AGH, Kraków.
• [7] Szczepański A., Kulma R., Haładus A., Jarosz Z., 1993 — Określenie warunków i sposobu odwadniania wyrobiska Machów w poszczególnych fazach likwidacji. Etap I i II — Opracowanie i weryfikacja modelu hydrogeologicznego trzeciorzędowej warstwy wodonośnej rejonu Tarnobrzega. Etap III i IV — Badania symulacyjne na modelu trzeciorzędowej warstwy wodonośnej rejonu Tarnobrzega. AGH, Kraków.