Łożyska ślizgowe historia, stan obecny, perspektywy rozwoju

• Autorzy: Lawrowski Z.

Warianty tytułu

EN

Sliding bearings history, present situation, future development trends

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Opracowanie dotyczy jednego z najpopularniejszych zespołów maszynowych, łożysk ślizgowych, charakterystycznych dla ruchu obrotowego i mających wielowiekową tradycję. Omówiono konstrukcję (postać i materiały) łożysk i ich zastosowanie od czasów prehistorycznych po czasy współczesne. Ukazano współzależność rozwoju techniki i rozwoju łożysk. Mimo ostrej "konkurencji" łożysk tocznych łożyska ślizgowe ostały się wszędzie tam, gdzie ich właściwości przewyższają właściwości łożysk tocznych (np. możliwość podziału w płaszczyźnie osiowej, cichobieżność, możliwość zwiększania obciążenia z równoczesnym zwiększaniem prędkości i inne). Ukazano tendencje rozwojowe tego rodzaju łożysk.

EN

This study concerns one of the most popular machine components for rotational movement featuring centuries long tradition, i.e. sliding bearings. Design of these bearings (structure and materials) has been discussed together with their application areas from prehistoric times till present. A parallelism in the development of technology and journal bearings has been highlighted. Sharp competition from roller contact bearings notwithstanding, journal bearings remain a first choice option in applications where their properties (e.g. split design, low level of noise, a possibility of a simultaneous increase of loading and rotational speed, and others) are superior to those of roller contact bearings. Future development trends in this type of bearings have been shown.

Słowa kluczowe

PL

łożyska ślizgowe; rozwój

EN

sliding bearings; development trends

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2007
• Tom: nr 6
• Strony: 7--61
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Lawrowski Z.

• Instytut Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Politechniki Wrocławskiej, Wybrz. Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław,

Bibliografia

• 1. Dowson D.: History of Tribology. Longman, London - New York 1979
• 2. Feldhaus F. M.: Maszyny w dziejach ludzkości. PWT, Warszawa 1958.
• 3. Czochralski J., Welter G.: Lagermetalle und ihre technologische Bewertung. Springer, Berlin 1924.
• 4. Kahle C.: Maschinen-Elemente in Frage und Antwort, H. 14. E.S. Miller & Sohn, Berlin 1924.
• 5. Bartz W. J. i inni: Gleitlager als moderne Maschinenelemente. Expert Verlag, Ehningen 1993.
• 6. Korewa W., Zygmunt K.: Podstawy konstrukcji maszyn, część II, wyd. 3. WNT, Warszawa 1969.
• 7. Vogelpohl G.: Betriebssichere Gleitlager, II Auflage. Springer Verlag, Berlin 1967.
• 8. Kozłowiecki H.: Łożyska tłokowych silników spalinowych. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1974.
• 9. Kaźmierczak A. (red.): Tarcie, zużycie i smarowanie w silnikach spalinowych. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1996.
• 10. Green D. F., Dolton A.D.: Recent developments in plain bearings. IMechE 1975.
• 11. Masinostroenije, Enciklopediceskij sprawocnik, tom 9, Gos. Nauc.-Tech. Izd. Masinostroit. Liter., Moskva 1950.
• 12. Spieleinstellbares Mehrgleitflachen-Lager. Gleitlager-Gesellschaft MbH, Gottingen.
• 13. Gersdorfer, O.: Das Gleitlager. Bochman Industrie-und Fachverlag, Wien-Heidelberg 1954
• 14. Lang O.R., Steinhilper, W.: Gleitlager. Springer-Verlag, Berlin 1978.
• 15. Schmid E., Weber, R.: Gleitlager. Springer-Verlag, Berlin 1953.
• 16. Rowe W.B., O'Donoghue, J. P.: Design Procedures for Hydrostatic Bearings. The Machinery Publishing Co.,Ltd., Brighton 1971.
• 17. Wiemer A.: Luftlagerung. VEB Verlag Technik, Berlin 1969.
• 18. Barwell F.T.: Łożyskowanie. Tłum.z ang. WNT, Warszawa 1984.
• 19. Lawrowski Z.: Materiały łożyskowe i ich wpływ na funkcjonalność łożysk ślizgowych. Prace Przemysłu Łożyskowego nr 1 i nr 2/1969.
• 20. Lawrowski Z.: Bezobsługowe łożyska ślizgowe. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2001.
• 21. Ashby M.F.: Dobór materiałów w projektowaniu inżynierskim. WNT, Warszawa 1998.
• 22. Krzemiński K.: Nośność łożysk porowatych z tulejami o gradientowym rozkładzie właściwości. Tribologia nr 1/2002.