Wybrane miejscowości opuszczone na terenie województwa dolnośląskiego jako nowy/stary element krajobrazu i ich przeobrażenia

Sikorski, Dominik; Jakowska, Magdalena

doi:10.30450/202401

Powiadomienia systemowe

Sesja wygasła!

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Wybrane miejscowości opuszczone na terenie województwa dolnośląskiego jako nowy/stary element krajobrazu i ich przeobrażenia

Autorzy

Sikorski Dominik , Jakowska Magdalena

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.30450/202401

Warianty tytułu

Selected abandoned settlements in the Lower Silesian Voivodship as a new/old landscape element and their transformation

Języki publikacji

PL EN

Abstrakty

Celem niniejszego badania jest przedstawienie wybranych aspektów przemian krajobrazowych (głównie morfologicznych) wybranych opuszczonych miejscowości województwa dolnośląskiego ze szczególnym uwzględnieniem ich lokalizacji na obszarach peryferyjnych i problemowych. W badaniu posłużono się głównie metodą analizy krytycznej źródeł pisanych, analizą danych statystycznych i kartograficznych oraz inwentaryzacją terenową. Badania pokazują skalę zmian krajobrazowych (morfologicznych) wybranych opuszczonych miejscowości na terenie badanego województwa. Ponadto, w artykule określono potencjalne dalsze ścieżki przemian i rozwoju badanych wybranych miejscowości opuszczonych.

The aim of this study is to present aspects of landscape transformation (mainly morphological) of selected abandoned settlements in the Lower Silesian Voivodeship, with particular account taken of their location in peripheral and problem areas. The primary methods used in the study are critical analysis of written sources, analysis of statistical and cartographic data and field inventory. This research shows the scale of landscape (morphological) changes of selected abandoned settlements in the voivodeship in question. In addition, the article outlines potential paths for the transformation and development of the abandoned settlements studied here.

Słowa kluczowe

miejscowość opuszczona województwo dolnośląskie przemiany krajobrazu przemiany przestrzenne turystyka

abandoned settlement Lower Silesian Voivodeship landscape transformations spatial transformations tourism

Wydawca

Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego

Czasopismo

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

Rocznik

2024

Tom

nr 51 (1)

Strony

5--26

Opis fizyczny

Bibliogr. 50 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Sikorski Dominik

dominik.sikorski@uwr.edu.pl

University of Wroclaw, Faculty of Earth Sciences and Environmental Management, Wrocław, Poland

https://orcid.org/0000-0003-2612-3490

autor

Jakowska Magdalena

Stoszowice Commune Office, Poland

Bibliografia

1. Antrop M., 1998: Landscape change: Plan or chaos? Landscape and Urban Planning, 41, 3-4: 155-161.
2. Bański J., 1999: Obszary problemowe w rolnictwie Polski, Prace Geograficzne, 172, IGiPZ PAN, Warszawa.
3. Bański J., Wesołowska M., Łoboda K. 2020: Wsie zanikające – identyfikacja i analiza wybranych cech społeczno-ekonomicznych. Przegląd Geograficzny 92 (2): 175-189. DOI: https://doi.org/10.7163/ PrzG.2020.2.1.
4. Basałygo E., 2010: Tędy przeszła historia. Kalendarium wydarzeń w Kotlinie Jeleniogórskiej i jej okolicach. Jelenie Góra: 94-198.
5. Boyle P., Halfacree K., Robinson V., 1998: Exploring contemporary migration. Harlow: Longman.
6. Brygier W., Dudziak T., 2010: Ziemia Kłodzka. Przewodnik dla prawdziwego turysty. Wydawnictwo Oficyna Wydawnicza „Rewasz”. Pruszków.
7. Christensen K., Levinson D., 2003: Encyclopedia of community. From the village to the virtual world. Sage Publishng Group LLC. ThousanD Oaks, London.
8. Ciok S., 1991: Sudety. Obszar problemowy. Acta Universitatis Wratislaviensis. 1236. Studia Geograficzne nr 51.
9. Ciok S., 1995: Zmiany ludnościowe i osadnicze w Sudetach. Acta Universitatis Wratislaviensis. 1730. Prace Instytutu Geograficznego seria B nr 12: 51-64.
10. Coleman D., Rowthorn R., 2011: Who’s afraid of population decline? A critical examination of its consequences. Population and Development Review 37: 217-248.
11. Crump J., 2003: Finding a place in the country: Exurban and suburban development in Sonoma County. California. Environment and Behavior 35: 187–202.
12. Eberhardt P., 1989: Regiony wyludniające się w Polsce. Prace Geograficzne. nr 148. IGiPZ PAN. Warszawa.
13. Fielding T., 1989: Migration and urbanisation in Western Europe since 1950. The Geographical Journal. 155: 60-69.
14. Gare A. E., Arran E., 1995. Postmodernism and the environmental crisis. London: Routledge.
15. Graves P. E., Weiler S., Tynon E. E., 2009: The Economics of Ghost Towns. University of Colorado. Colorado State University: 131-140.
16. Heffner K., Latocha A., 2020: Desolated Villages as Examples of Spatial, Economic and Social Marginalization in the Polish-Czech Borderland and Their Current Transformations [in:] Responses to Geographical Marginality and Marginalization. Perspectives on Geographical Marginality (eds): E. Nel, S. Pelc, vol 5: 123-141. DOI: https://doi. org/10.1007/978-3-030-51342-9_8
17. Identyfikacja i delimitacja obszarów wzrostu i obszarów problemowych w województwie dolnośląskim, 2012: Główny Urząd Statystyczny, Wrocław.
18. Latocha A., 2013: Wyludnione wsie w Sudetach. I co dalej?. Przegląd Geograficzny nr 85 (3): 323-346.
19. Latocha A., 2015: Zmiany ludnościowo-osadnicze na ziemi kłodzkiej w ostatnich 150 latach – problemy metodyczne [in:] Historyczne i współczesne problemy ziemi kłodzkiej. Studia i materiały. t. 1. (red.): R. Gładkiewicz, O. Felcman Wrocław – Kłodzko – Praga: 81-96.
20. Latocha A., 2017: Odradzanie wsi? Przemiany ludnościowo-osadnicze na ziemi kłodzkiej w okresie powojennym. Studia Obszarów Wiejskich nr 48: 29-50. DOI: https://doi.org/10.7163/SOW.48.3
21. Merino F., Prats M. A., 2020: Why do some areas depopulate? The role of economic factors and local governments. Cities 97. doi: 10.1016/j.cities.2019.102506
22. Miszewska, B., 1979: Elementy struktury morfologicznej Wrocławia, Prace Instytutu Geograficznego Uniwersytetu Wrocławskiego ser. B(3).
23. Miszewska B., 1989: Zmiany zaludnienia Sudetów w okresie powojennym. Czasopismo Geograficzne nr 60 (2): 135-145.
24. Myga-Piątek U., 2015: Pamięć krajobrazu – zapis dziejów w przestrzeni, Studia Geohistorica 3:29- 45.
25. Oleszek J., 2007: Próba oceny form funkcjonowania oraz możliwości rozwoju wsi przygranicznych rejonu Gór Złotych, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego: 47-57.
26. Paniagua A., 2002a: Counterurbanisation and new social class in rural Spain: The environmental and rural dimension revisited. Scottish Geographical Journal 118: 1-18.
27. Paniagua A., 2002b: Urban–rural migration, tourism entrepreneurs and rural restructuring in Spain. Tourism Geographies 4: 349-371.
28. Pezzini M., 2001: Rural policy lessons from OECD countries. International Regional Science Review 24(1): 134-145.
29. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Dolnośląskiego 2030, 2020: Instytut Rozwoju Terytorialnego [access: 10.01.2024).
30. Pokojska W., Suszczewicz M., 2016: Turystyka miejsc niechcianych – poradzieckie garnizony w Polsce Zachodniej. Turystyka Kulturowa Nr 2/2016: 101-115.
31. Słodczyk J., 2012: Historia planowania i budowy miast. Uniwersytet Opolski. Opole.
32. Smoleńska E., 2012: Opuszczone miasta jako destynacje w turystyce kulturowej – analiza przykładów. Turystyka Kulturowa Nr 12/ 2012: 5-17.
33. Sobala M., 2023: Assessment of the traditional landscapes’ state in mountain areas as the basis for their restoration (the Western Beskids, Poland). Applied Geography 161: 103123. https://doi.org/10.1016/j.apgeog.2023.103123
34. Soszyński D., Sowińska B., 2012: Koncepcja zagospodarowania i kształtowania krajobrazu opuszczonych wsi na przykładzie poleskiej wsi Starzyna. Problemy Ekologii Krajobrazu T. XXXIII: 267-275.
35. Soszyński D., Tucki A., 2012: Stan i perspektywy rozwoju turystyki na obszarze wsi opuszczonych Polesia Zachodniego. Problemy Ekologii Krajobrazu. Rekreacja w krajobrazach o wysokim potencjale T. XXXIV: 217-222.
36. Staniszewska W., 1995: Zabytki sztuki i kultury Parku Chełmy. Wyd. Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Krajobrazowego we Wrocławiu. Legnica.
37. Stefanek P., Sorbjan P., Stępień M., 2010: Monitoring i jego wykorzystanie w eksploatacji i projektowaniu rozbudowy składowiska „Żelazny Most” Nr 8/1/2010. Polska Akademia Nauk. Oddział w Krakowie: 105-116.
38. Szmytkie R., 2008: Nieistniejące wsie w Sudetach [in:] Czas i przestrzeń w naukach geograficznych. Wybrane problemy geografii historycznej (ed.): M. Kulesza Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
39. Szmytkie R., Tomczak P., 2015: Współczesne tendencje zmian ludnościowych i funkcjonalnych na obszarach wiejskich Ziemi Kłodzkiej. Studia Obszarów Wiejskich 37: 181-194. DOI: https://doi.org/10.7163/SOW.37.11.
40. Szmytkie R., Tomczak P., 2017: Revival of rural settlements in Kłodzko land. Geographia Polonica 90 (3): 319-333. DOI: https://doi.org/10.7163/GPol.0097.
41. Szymanowski M., Latocha A., 2021: Does the environment matter? Depopulation in the Sudetes (case study of the Kłodzko region, SW Poland). Appliesd Geography 135(1): 1-14. https://doi.org/10.1016/j.apgeog.2021.102535
42. Tomczak P., Latocha A., Sikorski D., Szmytkie R., Kajdanek K., Miodońska P., 2021: Od regresu do sukcesu. Identyfikacja obszarów wiejskich na podstawie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego. Studia Regionalne i Lokalne, nr 4: 26-47, doi: 10.7366/1509499548602
43. van Bavel J., 2010: Subreplacement fertility in the West before the baby boom: Past and current perspectives. Population Studies 64(1): 1-18.
44. Vos W., Meekes H., 1999: Trends in European cultural landscape development: perspectives for a sustainable future. Landscape and Urban Planning 46, 1-3: 3-14. https://doi.org/10.1016/S0169-2046(99)00043-2
45. Wesołowska M., 2018: Wsie zanikające w Polsce. Stan, zmiany, modele rozwoju. Wydawnictwo UMCS. Lublin.
46. Westhoek H. J., van den Berg M., Bakkes J. A., 2006: Scenario development to explore the future of Europe’s rural areas. Agriculture, Ecosystems and Environment 114: 7-20.
47. Wiest K., Leibert T., Johansson M., Rauhut D., Ponnikas J., Timár J., Győrffy I., 2011: SEMIGRA selective migration and unbalanced sex ratio in rural regions. Luxembourg: ESPON.
48. Willian A. S., Jobes P. C., 1990: Economic and quality of life considerations in urban-rural migration. Journal of Rural Studies 6: 187-194.
49. Willians A. M., Shaw G., Greenwood J., 1989: From tourist to tourism entrepreneur, from con-sumption to production: Evidence from Cornwall, England. Environment and Planning A 21: 1939- 1953.
50. Wolski J., 2012: Błędy i niepewność w procesie tworzenia map numerycznych, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego Nr 16: 15-32.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-d8257786-8432-4a1b-862e-a06aa5e48c29