Amerykańsko-chińska rywalizacja o strategiczną dominację w obszarze sztucznej inteligencji a nowa geopolityka AI

Grochmalski, Piotr

doi:10.5604/01.3001.0014.3837

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Amerykańsko-chińska rywalizacja o strategiczną dominację w obszarze sztucznej inteligencji a nowa geopolityka AI

Autorzy

Grochmalski Piotr

Wybrane pełne teksty z tego czasopisma

https://kwartalnikbellona.com/

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0014.3837

Warianty tytułu

American-Chinese War for Strategic Dominance in the Field of Artificial Intelligence and the New AI Geopolitics

Języki publikacji

Abstrakty

W artykule wskazano, że obecnie strategiczna rywalizacja Chińskiej Republiki Ludowej ze Stanami Zjednoczonymi o zdobycie lub utrzymanie globalnego przywództwa jest bliska osiągnięcia punktu bifurkacji. Szczególnej dynamiki proces ten nabierze w obszarze sztucznej inteligencji (Artificial Inteligence - AI) Oba państwa uznają, że jest on kluczowy dla uzyskania strategicznej dominacji nad rywalem. Prowadzi to do przyspieszonego rozwoju technologii AI oraz jej coraz większego wpływu na procesy gospodarcze, polityczne i społeczne. Dodatkowo silnym katalizatorem tego procesu stała się pandemia koronawirusa. USA i ChRL zdominowały rywalizację o technologiczne wykorzystanie potencjału AI. Ich konfrontacja na tym polu wchodzi w fazę krytycznego punktu systemu międzynarodowego i skutkuje dużą presją na wyścig w rozwoju militarnych technologii AI, a także tworzeniem się nowej geopolityki, opartej na skutecznym wykorzystywaniu do rywalizacji zdanetyzowanej przestrzeni oraz technologicznej infrastruktury. Może to doprowadzić do nagłego przekroczenia punktu bifurkacji - powstania globalnego zagrożenia w wyniku wprowadzenia do struktur bezpieczeństwa technologii AI, które nie zostały sprawdzone w warunkach krytycznych. Może także dojść do gwałtownego załamania stabilności systemów i przejścia do samoorganizacji stanu krytycznego świata.

The author shows that the current strategic rivalry between the People’s Republic of China (PRC) and the USA, aimed at achieving or maintaining global leadership, is approaching a bifurcation point. The process is going to become especially dynamic in the area of Artificial Intelligence (AI). Both states consider it crucial in the race to obtain strategic dominance over the adversary, which, in turn, accelerates the development of AI technology and increases its influence on economic, political and social processes. The coronavirus pandemic acted as an important catalyst in the process and made it even more dynamic. The USA and the PRC have now dominated the rivalry for the use of artificial intelligence in technology. Their confrontation in this area is now entering the phase of a critical point of imbalance of the international system and puts growing pressure on the race to develop military AI technologies. Another consequence is the emergence of new geopolitics based on the effective use of dataficated space and technological infrastructure in the rivalry. This might lead to reaching a point of bifurcation and, consequently, cause a global risk brought about by introducing into security structures AI technology which has not been tested in critical conditions. This can cause a sudden breakdown in the stability of systems and a transition into a self-organized criticality of the world.

Słowa kluczowe

sztuczna inteligencja Stany Zjednoczone Chińska Republika Ludowa strategiczna dominacja geopolityka AI punkt bifurkacji

artificial intelligence United States People’s Republic of China AI arms race deep learning AI geopolitics point of bifurcation self-organized criticality

Wydawca

Wojskowy Instytut Wydawniczy

Czasopismo

Kwartalnik Bellona

Rocznik

2020

Tom

Nr 2

Strony

45--74

Opis fizyczny

Bibliogr. 77 poz.

Twórcy

autor

Grochmalski Piotr

p.grochmalski@akademia.mil.pl

Akademia Sztuki Wojennej, Warszawa

https://orcid.org/0000-0002-5671-3339

Bibliografia

1. Allison G., Skazani na wojnę? Czy Ameryka i Chiny unikną pułapki Tukidydesa?, Bielsko-Biała 2018 (oryg. Destined For War: Can America and China Escape Thucydides’s Trap?, Boston 2017).
2. Bak P., Tang Ch., Wiesenfeld K., Self-Organized Criticality: An Explanation of 1/f Noise, „Physical Review Letters”, Vol. 59 Nr 4, s. 381–384, 27.07.1984 [online], https://pdfs.semanticscholar.org/5fdd/d5a5b4952032e4213f60595e9b-f81d5532ed.pdf?_ga=2.26795381.971001938.1592004343-319393465.1592004343/.
3. Ball P., Masa krytyczna. Jak jedno z drugiego wynika, Kraków 2007.
4. Barrow J.D., Kres możliwości? Granice poznania i poznanie granic, Opole 2005.
5. Blount P.J., Reprogramming the World. Cyberspace and the Geography of Global Order, Bristol 2019.
6. Bostrom N., Superinteligencja. Drogi, niebezpieczeństwa, strategie, Gliwice 2016 (oryg. Superinteligence. Paths, Dangers, Strategies, Oxford 2014).
7. Brożek B., Granice interpretacji, Kraków 2018.
8. Brynjolfsson E., McAfee A., Drugi wiek maszyn. Praca, postęp i dobrobyt w czasach genialnych technologii, Warszawa 2015.
9. Brzeziński Z., Wielka szachownica. Główne cele polityki amerykańskiej, Warszawa 1998.
10. Biuletyn nr 19/październik 2018 Ośrodka Studiów nad Wyzwaniami Cywilizacyjnymi, Centrum Badań nad Bezpieczeństwem Akademii Sztuki Wojennej.
11. Biuletyn nr 22/styczeń 2019 Ośrodka Studiów nad Wyzwaniami Cywilizacyjnymi, Centrum Badań nad Bezpieczeństwem Akademii Sztuki Wojennej.
12. Biuletyn numer specjalny dla uczestników konferencji Polska wspólnota analityczna a wyzwania cywilizacyjne w latach 2020-2030 - 28 listopada 2019 Ośrodka Studiów nad Wyzwaniami Cywilizacyjnymi, Centrum Badań nad Bezpieczeństwem Akademii Sztuki Wojennej.
13. Bush G., Scowcroft B., Świat przekształcony, Warszawa 2000.
14. Cambell K.M., Ratner E., The China Reckoning. How Beijing Defied American Expectations, „Foreign Affairs” March/April 2018, Vol. 97, No 2, s. 60-70.
15. Castells M., End of Millenium, Singapore 2010.
16. Castells M., The Power of Identity, Singapore 2010.
17. Castells M., The Rise of The Network Society, Singapore 2011.
18. Cieślik E., Chiny zaskakują sztuczną inteligencją, Obserwator finansowy.pl, [online], 20.11.2018, https://www.obserwator-finansowy.pl/bez-kategorii/rotator/chiny-zaskakuja-sztuczna-inteligencja/.
19. Co wiadomo o „chińskiej DARPA”? Analiza, Biuletyn nr 28, lipiec–sierpień 2019, Ośrodka Studiów nad Wyzwaniami Cywilizacyjnymi, Centrum Badań nad Bezpieczeństwem Akademii Sztuki Wojennej.
20. Czego pragną drony?, R. Nahirny, A. Kil, M. Zamorska (red.), Gdańsk 2017.
21. Christensen T.J., The China Challenge: Shaping the Choices of a Rising Power, New York-London 2015, Prologue.
22. Ding J. Deciphering China’s AI Dream [online], wersja HTML pliku, https://www.fhi.ox.ac.uk/wp-content/uploads/Deciphering_Chinas_AI-Dream.pdf/.
23. Ding J., Deciphering China’s AI Dream. The context, components, capabilities, and consequences of China’s strategy to lead the world in AI, [online], wersja HTML pliku, https://www.fhi.ox.ac.uk/wp-content/uploads/Deciphering_Chinas_AI-Dream.pdf/.
24. Dutton T., An Overview of National AI Strategies, Medium [online], 28.06.2018, https://medium.com/politics-ai/an-overview-of-national-ai-strategies-2a70ec6edfd/.
25. Działalność Agencji Innowacji Obronnych - „francuskiej DARPA”, Biuletyn nr 28, lipiec/sierpień 2019, s. 28-35, Centrum Badań nad Wyzwaniami Cywilizacyjnymi, Centrum Badań nad Bezpieczeństwem Cywilizacyjnym Akademii Sztuki Wojennej.
26. Fukushima K., Neocognitron: A Self-organizing Neural Network Model for a Mechanism of Pattern Recognition Unaffected by Shift in Position, „Biological Cybernetics” 1980, No 36, s. 193-202, https://www.rctn.org/bruno/public/papers/Fukushima1980.pdf/.
27. Guozhi L., Rozwój inteligentnej wojskowości jest strategiczną szansą dla naszej armii, aby pokonać lukę ( 刘国治中将:军事智能化发展是我军弯道超车的战略机遇), CCTV News [online], 22.10.2017, http://mil.news.sina.com.cn/china/2017-10-22/doc-ifymzqpq3312566.shtml/.
28. Global Trends. Paradox of Progress, National Intelligence Council, January 2017, https://www.dni.gov/files/documents/nic/GT-Full-Report.pdf/.
29. Global trends 2035. Geo-politics and international power, European Parliamentary Research Service, September 2017, https://www.europarl.europa.eu/thinktank/en/document.html?reference=EPRS_STU(2017)603263/.
30. Goodfellow I., Bengio Y., Courville A., Deep Learning. Systemy uczenia się, Warszawa 2018.
31. Góralczyk B., Wielki renesans. Chińska transformacja i jej konsekwencje, Warszawa 2018.
32. Grenda B., Grochmalski P., Świeboda H., National Security Forecast. Polish perspective, Warszawa 2018.
33. Grochmalski P., Autorytaryzm centroazjatycki a kwestia transformacji systemowej - próba poszukiwania modelu metodologicznego, w: Przywództwo, elity i transformacje w krajach WNP. Problemy metodologii badań, T. Bodio (red.), t. 1, Warszawa, 2010, s. 507-548.
34. Guth A.H., Time Since The Biginning, Cornell University, Astrophisics [online], 13.01.2003 s. 1-13, https://arxiv.org/abs/astro-ph/0301199/.
35. Ivorra B. et al., Mathematical modeling of the spread of the coronavirus disease 2019 (COVID-19) taking into account the andetected infections. The case of China, ResearchGate [online], 1.04.2020, https://www.researchgate.net/publication/340114074_Mathematical_modeling_of_the_spread_of_the_coronavirus_disease_2019_COVID-19_taking_into_account_the_undetected_infections_The_case_of_China/.
36. Kagan R., Potęga i raj. Ameryka i Europa w nowym porządku świata, Warszawa 2003.
37. Kamieński Ł., Nowy wspaniały żołnierz. Rewolucja biotechnologiczna i wojna w XXI wieku, Kraków 2014.
38. Keohane R., Nye J.S., Jr, Power and Independence in the Information Age, „Foreign Affairs” September/October 1998, s. 81-94.
39. Kissinger H., O Chinach, Wołowiec 2014 (oryg. On China, London 2012).
40. Koo J.R. et al., Interventions to mitigate early spread of SARS-CoV-2 in Singapore: a modeling study, „The Lancet” 2020, Vol. 20, Issue 6 [online], 23.03.2020, https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS1473-3099(20)30162-6/fulltext/.
41. Kosiński R.A., Sztuczne sieci neuronowe. Dynamika nieliniowa i chaos, Warszawa 2014.
42. Kurzweil R., Jak stworzyć umysł. Sekrety ludzkich myśli ujawnione, Białystok 2018 (oryg. How to Create a Mind: The Secret of Human Thought Revelaed).
43. Kurzweil R., Nadchodzi osobliwość. Kiedy człowiek przekroczy granice biologii, Warszawa 2013.
44. Latiff R.H., Wojna przyszłości. W obliczu nowego globalnego pola bitwy, Warszawa 2018.
45. Lee K.-F., AI Superpowers. China, Silicon Valey, And The New World Order, Boston 2018 (tłum. pol. Inteligencja sztuczna, Rewolucja prawdziwa. Chiny, USA i przyszłość świata, Poznań 2019).
46. Mayer-Schönberger V., Cukier K., Big data. Rewolucja, która zmieni nasze myślenie, pracę i życie, Warszawa 2014.
47. Metz C., What The AI Behind AlphaGo Can Teach Us About Being Human, Wired 05.19.16 [online], https://www.wired.com/2016/05/google-alpha-go-ai/.
48. Miailhe N., Géopolitique de l’Intelligence artificielle: le retour des empires?, „Politique étrangère” 2018 No 3 (Automne), s. 105-117, https://www.ifri.org/sites/default/files/atoms/files/geopolitique_de_lintelligence_artificielle.pdf/.
49. Miller M., Internet rzeczy. Jak inteligentne telewizory, samochody, domy i miasta zmieniają świat, Warszawa 2016.
50. Multidimensional Diplomacy of Contemporary China, S. Shen, J.-M.F. Blanchard (red.), Lanhan-Boulder-New York-Toronto-Plymouth 2010.
51. National Strategy for Atfificial Intelligence, NITI Aayog [online], June 2018, https://niti.gov.in/sites/default/files/2019-01/NationalStrategy-for-AI-Discussion-Paper.pdf/.
52. Nixon R., Asia After Vietnam, „Foreign Affairs” October 1967, Vol. 46, No 1, s. 111-125.
53. Pandya J., The Geopolitics of Artificial Intelligence, „Forbes” [online], 28.01.2019, https://www.forbes.com/sites/cogniti-veworld/2019/01/28/the-geopolitics-of-artificial-intelligence/#3959876d79e1/.
54. Prakash A., Geopolitics of Artificial Intelligence”, Amazon Digital Services LLC - Kdp Print Us, 2017.
55. Prakash A., The Geopolitics of Artificial Intelligence. As the U.S. and China vie for global influence, AI will be central to the balance of power, „Scientific American”, July 11, 2019 [online], https://blogs.scientificamerican.com/observations/the-geopolitics-of-artificial-intelligence/.
56. Prakash A., GrowingPoland’s Geopolitical Power Through Technology, Wszystko Co Najważniejsze [online], 23.02.2018, https://wszystkoconajwazniejsze.pl/abishur-prakash-growing-polands-geopolitical-power-through-technology/.
57. Prakash A., Next Geopolitics; The Future of World Affairs (Technology), Amazon Digital Services LLC - Kdp Print Us, 2016.
58. Pillsbury M., The Hundred-Year Marathon: China’s Secret Strategy to Replace America as the Global Superpower, New York 2016.
59. Rosenbach E., Mansted L., Geopolitics of Information, Belfer Center for Science and International Affairs, Harvard Kennedy School, 28 Mai 2019.
60. Scharre P., Army of None: Autonomous Weapons and the Future of War, New York 2018.
61. Scharre P., Killer Apps. The real Dangers of an AI Arms Race, „Foreign Affairs” May/June 2019, Vol. 9, No 3, s. 135-144.
62. Schneier B., Data and Goliath: The Hidden Battles to Collect Your Data and Control Your World, New York 2015.
63. Sejnowski T.J., Deep learning. Głęboka rewolucja. Kiedy sztuczna inteligencja spotka się z ludzką, Warszawa 2019.
64. Stanley-Lockman Z., Why The Sky Is Not Falling: The diffusion Of Artificial Intelligence - Analysis, „Eurasia Review” [online], 26.06.2019, https://www.eurasiareview.com/26062019-why-the-sky-is-not-falling-the-diffusion-of-artificial-intelligence-analysis/.
65. Serger S.S., Breidne M., China’s Fifteen Plan for Scienceand Technology, „Asia Policy” July 1, 2007, No 4, s. 135-164, [online], https://www.nbr.org/publication/chinas-fifteen-year-plan-for-science-and-technology-an-assessment/.
66. Spalding R., Clash of Strategic Cultures, [online], 5.03.2019, https://nsiteam.com/social/wp-content/uploads/2019/03/Spalding-IP-Clash-Final-5Mar19R.pdf/.
67. Spalding R., Niewidzialna wojna. Jak Chiny w biały dzień przejęły Wolny Zachód, Warszawa 2019.
68. The Malicious Use of Artificial Intelligence: Forecasting, Prevention, and Mitigation, M. Brundage, Sh. Avin, J. Clark, H. Toner, P. Eckersley, B. Garfinkel, A. Dafoe, P. Scharre, Th. Zeitzoff, B. Filar, H. Anderson, H. Roff, G.C. Allen, J. Steinhardt, C. Flynn, S. Ó hÉigeartaigh, S. Beard, H. Belfield, S. Farquhar, C. Lyle, R. Crootof, O. Evans, M. Page, J. Bryson, R. Yampolskiy, D. Amodei (February 2018), wersja HTML pliku, https://img1.wsimg.com/blobby/go/3d82daa4-97fe-4096-9c6b-376b92c619de/downloads/1c6q2kc4v_50335.pdf/.
69. Thomas M., The future of artificial intelligence.7 ways AI can change the world for better... or worse, Bultin [online], 8.06.2019, https://builtin.com/artificial-intelligence/artificial-intelligence-future/.
70. Walsh T., To żyje! Sztuczna inteligencja. Od logicznego fortepianu po zabójcze roboty, Warszawa 2018.
71. Rodziński R., Historia Chin, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1974.
72. Westad O.A., The Sources of Chinese Conduct. Are Washington and Beijing Fighting a New Cold War?, „Foreign Affairs” September/October 2019, Vol. 98, No 5, s. 86-95.
73. Wójcik G. M., Obliczenia płynowe w modelowaniu mózgu, w: Neurocybernetyka teoretyczna, R. Tadeusiewicz (red.), Warszawa 2009.
74. Zakaria F., The New China Scare. Why America Shouldn’t Panic About Its Latest Challenger, „Foreign Affairs” January/February 2020, Vol. 99, No 1, s. 52-69.
75. Zhao B. et al., Mathematical Modeling and Epidemic Prediction of COVID-19 and Its Significance to Epidemic Prevention and Control Measures, „Annals of Infectious Disease and Epidemiology” 2020, Vol. 5, Issue 1 [online], 11.03.2020, http://www.remedypublications.com/open-access/mathematical-modeling-and-epidemic-prediction-of-covid-19-and-its-significance-5755.pdf/.
76. Zarys krajowej strategii rozwoju opartego na innowacji (中共中央国务院印发《国家创新驱动发展战略纲要), Xinhua [online], 19.05.2016, http://news.xinhuanet.com/politics/2016-05/19/c_1118898033.htm/.
77. 5G to my. Rozmowę z Ryszardem Hordyńskim, dyrektorem ds. strategii i komunikacji w firmie Huawei, poprowadziła Patrycja Pendrakowska, Instytut Boyma [online], 12.07.2019, https://instytutboyma.org/pl/wywiad-5g-to-my/.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-bfb3c3a8-a8b9-4de8-b4a5-73f8d6e88aa1