Nauczanie o elektryczności w szkołach realnych w Galicji w latach 1853/54 – 1917/18 – zarys problematyki

Ochenduszko, Tadeusz

doi:10.32016/1.77.01

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Nauczanie o elektryczności w szkołach realnych w Galicji w latach 1853/54 – 1917/18 – zarys problematyki

Autorzy

Ochenduszko Tadeusz

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.32016/1.77.01

Warianty tytułu

Teaching about electricity in real schools in Galicia in the years 1853/54 - 1917/18 - outline of the problem

Konferencja

Sympozjum Historia Elektryki SHE'2024 (VII ; 19–22.09.2024 ; Rzeszów ; Polska)

Języki publikacji

Abstrakty

Artykuł dotyczy nauczania o elektryczności w szkołach realnych Galicji w latach 1853/54 – 1917/18 w ramach przedmiotu fizyka. Porusza zmiany i korekty, jakie dokonywały się w obowiązujących wtedy programach nauczania i podręcznikach. Sygnalizuje, że miały one związek zarówno z sytuacją polityczną Galicji jak i z przemianami, jakie dokonywały się w szkolnictwie średnim. Warto, aby badania nad tą problematyką objęły nie tylko szkoły realne, ale także gimnazja, seminaria nauczycielskie, szkoły przemysłowe i inne typy placówek oświatowych w Galicji w okresie autonomicznym.

The article focuses on the teaching of electricity in the Galician real schools from 1853/54 to 1917/18 as part of the physics curriculum. It discusses the changes and corrections made to the curriculum and textbooks during that time period. It indicates that these changes were related to both the political situation in Galicia and the transformations occurring in secondary education. It is important for research on this topic to encompass not only real schools but also gymnasiums, teacher training collages, industrial schools, and other types of educational institutions in Galicia during the autonomous period.

Słowa kluczowe

szkoła realna Galicja program nauczania fizyka podręcznik nauczyciele

real schools Galicia curriculum physics textbook teachers

Wydawca

Wydział Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

Czasopismo

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

Rocznik

2024

Tom

nr 77

Strony

15--19

Opis fizyczny

Bibliogr. 28 poz.

Twórcy

autor

Ochenduszko Tadeusz

tadeuszochenduszko@wp.pl

I Liceum Ogólnokształcące w Rzeszowie, tel.: 503788603

Bibliografia

1. Chlebowski S.: Fizyka dla szkół wyższych gimnazjalnych i realnych, Lwów 1870.
2. Dąbrowski M.: Wojciech Urbański - polski badacz zjawisk elektrycznych [w:] Nauka 2/2007, s. 151-160.
3. Dziennik Urzędowy c.k. Rady Szkolnej Krajowej z: 20 IX 1915, R. XIX, nr 1 i 15 VI 1904, R. VIII, nr 15.
4. Dziennik Ustaw i Rozporządzeń Krajowych dla Królestwa Galicji i Lodomerii wraz z Wielkim Księstwem Krakowskim, r. 1872, cz. 35, nr 66.
5. Galizische Provinzial-Handbücher für Jahre 1854 – 1868, Abteilung: K.k. Realschule.
6. Kobak J.: Historyczny podgląd na rozwój c.k. Wyższej Szkoły Realnej w Tarnopolu [w:] Sprawozdanie Dyrekcji Wyższej Szkoły Realnej w Tarnopolu za lata szkolne 1896 i 1897, Tarnopol 1897, s. 3-20.
7. Kunzek A.: Fizyka doświadczalna dla niższych szkół gimnazjalnych i realnych (w tłumaczeniu Staneckiego Tomasza), Lwów 1866.
8. Ochenduszko T.: Egzaminy dojrzałości w galicyjskich szkołach realnych w latach 1872/73 – 1917/18 [w:] Prace Historyczno-Archiwalne, t. XXXIII, 2021, s. 113-134.
9. Ochenduszko T.: Tomaszewski Franciszek [w:] Leksykon kadry kierowniczej gimnazjów galicyjskich w okresie autonomii Rzeszów 2015, s. 151-152.
10. Ochenduszko T.: Władysław Żłobicki – pedagog, urzędnik oświatowy, elektryk [w:] Komel. Maszyny elektryczne, Zeszyty Problemowe, Nr 116 4/2017, Katowice 2017, s. 192-195.
11. Projekt zarysu organizacyjnego szkół średnich [w:] Ustawy i rozporządzenia obowiązujące w galicyjskich szkołach średnich, oprac. H. Kopia, Lwów 1900.
12. Rodecki C.: Cel i stanowisko szkół realnych [w:] Trzecie Sprawozdanie Dyrekcji Wyższej Szkoły Realnej we Lwowie za rok. szkolny 1876, Lwów 1876, s. 4-9.
13. Rodecki C.: Fizyka dla niższych szkół gimnazjalnych i realnych, Kraków 1866.
14. Soleski J.: Nauka fizyki, podręcznik dla niższych klas gimnazjów i szkół realnych, Lwów 1892.
15. Soleski J.: Wykład nauki fizyki. Podręcznik dla wyższych klas gimnazjum i szkół realnych, Lwów 1883.
16. Stinia M.: Podręczniki w gimnazjach galicyjskich w latach 1860 – 1918 [w:] Prace Komisji Historii Nauki Polskiej Akademii Umiejętności, 2004, z. 6, s. 5-39.
17. Sprawozdania dyrekcji galicyjskich gimnazjów za rok szkolny 1915/16.
18. Sprawozdania dyrekcji galicyjskich szkół realnych za rok szkolny 1915/16.
19. Sprawozdania Dyrekcji Wyższej Szkoły Realnej w Krakowie za lata 1876 – 1892.
20. Sprawozdania Dyrekcji Wyższej Szkoły Realnej we Lwowie za lata 1874 – 1892.
21. Szematyzmy Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim za lata 1870 – 1918, dział: Szkoły realne.
22. Tomaszewski F., Kawecki A.: Fizyka dla wyższych klas szkół średnich, Kraków 1899.
23. Tomaszewski F., Kawecki A.: Fizyka, krótki rys kosmografii i chemii. Podręcznik dla niższych klas szkół średnich, Kraków 1898.
24. Urbański W.: Fizyka na czwartą klasę w niższych gimnazjach, Warszawa 1868.
25. Urbański W.: Fizyka na trzecią klasę w niższych gimnazjach, Warszawa 1868.
26. Ustawy i rozporządzenia obowiązujące w galicyjskich szkołach średnich, oprac. H. Kopia, Lwów 1900.
27. Wanat P.: Dyrektorzy gimnazjów wobec problemów organizacyjnych i dydaktycznych swoich szkół w latach I wojny światowej [w:] Rzeszów swoim bohaterom. Środowisko rzeszowskich gimnazjów wobec odzyskania niepodległości, Rzeszów 2020, s. 9-22.
28. Żłobicki W.: Wiadomości z fizyki dla klasy III i IV, Lwów 1913.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-8a9fafa5-f7a2-40fc-a61a-4fa7d25d39c7