Bismuth minerals from Rędziny (Rudawy Janowickie, SW Poland)

• Autorzy: Parafiniuk J. , Domańska J.

Warianty tytułu

PL

Minerały bizmutu z Rędzin (Rudawy Janowickie, SW Polska)

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

In the dolostone quarry at Rędziny (Rudawy Janowickie Range, SW Poland), inside the vein of phlogopite, a few-kilogram nodule of native bismuth was found. Native bismuth is accompanied by Bi sulphotellurides forming platy crystals up to 1 cm across. X-ray powder diffraction and electron microprobe methods revealed the presence of joseite Bi4TeS2 and another phase with the formula Bi3TeS. The latter corresponds well with protojoseite described by Zavialov and Begizov (1983) and still not accepted as a mineral species by the Commission on New Minerals and Mineral Names IMA.

PL

W kamieniołomie marmurów dolomitycznych w Rędzinach natrafiono na żyłę flogopitu, w której znaleziono grubokrystaliczne skupienie bizmutu rodzimego o wadze około 3 kg, największe z dotychczas opisanych z terenu Polski. Z bizmutem rodzimym występowały blaszkowe kryształy siarczkotellurków bizmutu, srebrzystobiałej lub ołowianoszarej barwy, o wielkości do 1 cm. Na podstawie badań rentgenowskich i za pomocą mikrosondy elektronowej stwierdzono, że reprezentowały one głównie joseit Bi4TeS2. Niektóre kryształy joseitu na krawędziach i wzdłuż szczelin łupliwości przeszły w fazę o składzie Bi3TeS odpowiadającą nie uznawanemu dotychczas przez CNMM IMA protojoseitowi opisanemu przez Zawiałowa i Begizowa w 1983 roku.

Słowa kluczowe

EN

native bismuth; joseite; protojoseite; XRD data; chemical composition; Rędziny; Poland

PL

minerały bizmutu; joseit; protojoseit; Rędziny; Rudawy Janowickie; Polska

• Wydawca: Mineralogical Society of Poland
• Czasopismo: Mineralogia
• Rocznik: 2002
• Tom: Vol. 33, iss. 2
• Strony: 3--14
• Opis fizyczny: Bibliogr. [13] poz., tab.

Twórcy

autor

Parafiniuk J.

• University of Warsaw, Institute of Geochemistry, Mineralogy and Petrology, Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa, Poland

autor

Domańska J.

• University of Warsaw, Institute of Geochemistry, Mineralogy and Petrology, Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa, Poland

Bibliografia

• BAYLISS P., 1991: Crystal chemistry and crystallography of some minerals in the tetradymite group. Amer.Miner. 76, 257-265.
• GODOVIKOV A.A., KOCHETKOVA K.V., LAVRENT'EV Yu.G., 1970: Study of bismuth sulfotellurides fromSokhondo deposit. Acad. Sc. USSR Siberian Branch, Geology and Geophysics 11, 123-127 (in Russian).
• GOŁĘBIOWSKA В., PIECZKA A., 1997: Cassiterite from the Rędziny dolostone quarry, Lower Silesia (preliminary report). Miner. Polon. 28, 2, 101-105.
• GOŁĘBIOWSKA В., PIECZKA A., FRANUS W., 1998: Conichalcite, clinotyrolite and tyrolite (Ca-Cu arsenates) from Rędziny (Lower Silesia, Poland). Miner. Polon. 29, 2, 13-22.
• GU X., WATANABE M., HOSHINO K., SHIBATA Y., 2001: Mineral chemistry and associations of Bi-Te(S,Se) minerals from China. N. Jb. Miner. Mh., Jg. 7, 289-309.
• HARAŃCZYKCZ. 1978: Krakowska paleozoiczna prowincja tellurkowa. Przegl. Geol. 6, 337-343.
• KARWOWSKI Ł., 1972: Mineralogical-petrological characteristics of greisens from Kamień near Mirsk, Sudety Mts (Lower Silesia). Bulletin of Geology 14, 205-226 (in Polish).
• KOWALSKI W., KARWOWSKI Ł., ŚMIETAŃSKA I., DO VAN PHI, 1978: Ore mineralization of the Stara Kamienica zone schist range in the Izery Mountains. Prace Nauk. Uniw. Śląsk., Geologia 3, 7-90 (in Polish).
• KOZŁOWSKI A., KARWOWSKI Ł., OLSZYŃSKI W., 1975: Tungsten-tin-molybdenum mineralization in the Karkonosze massif. Acta Geol. Pol. 25, 415-430.
• LIS J., SYLWESTRZAK H., 1986: Minerały Dolnego Śląska. Wyd. Geol., Warszawa.
• PAULO A., 1970: Minerały niklu i bizmutu w żyłach kruszcowych okolic Chełmca (Góry Kaczawskie, Dolny Śląsk). Pr. Miner. 24, Kom. Nauk Miner. O/PAN w Krakowie.
• SAŁACIŃSKI R., 1978: Mineralizacja kruszcowa i jej geneza w granitoidowym masywie strzegomskim. Buli. Inst. Geol. 308.
• ZAVIALOV E.A., BEGIZOV V.D. 1983: New data on the constitution and nomenclature of bismuth sulpho-tellurides of the joseite group. Zap. Vs'es. Miner. Obsch. 112, 589-601 (in Russian).