Życie i dzieło prof. Wiktora Kemuli (w stulecie urodzin)

Grabowski, Z.R.; Taraszewska, J.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Życie i dzieło prof. Wiktora Kemuli (w stulecie urodzin)

Autorzy

Grabowski Z.R. , Taraszewska J.

Wybrane pełne teksty z tego czasopisma

http://www.ejournals.eu/KHNT/

Identyfikatory

Warianty tytułu

Life and deeds of professor Wiktor Kemula (on the 100th anniversary of his birth)

Języki publikacji

Abstrakty

In his life - in this part of Europe where the wars, foreign occupations, changes of frontiers and of political systems intervened again and again - these external events heavily influenced the scientific and pedagogical activities of the eminent scholar, prof. Wiktor Kemula (6.III.1902-17.X. 1985). PhD student and later successor of prof. Stanisław Tołłoczko in Lwow (starting his research mostly in photochemistry of alkanes), W. Kemula became inspired for most of his life by his post-doc work with prof. Jaroslav Heyrovsky in Prague. The polarography and analytical chemistry were henceforth the main field of his interest and research. His fast academic career (at the age of 37 he became full professor of Inorganic Chemistry at the University of Warsaw) was interrupted for 6 years by the outbreak of the World War II. Most of his pre-war co-workers were killed, the Soviet frontiers were shifted westward, leaving Lwow out of the Polish borders, and the Warsaw University Chemistry building was in ruins. Several years of activity of prof. Kemula were sacrified to restoring the normal teaching and research. In 1946 he led 250 Polish students to work in the Copenhagen laboratories for the Danish vacation time. For many years he was suspected and harassed by the communist regime. He became the vice-rector of the University of Warsaw only in the period of a political thaw in 1956. To the most known achievements of Wiktor Kemula and his group belong the new instrumental methods, chromato-polarography and the cyclic voltammetry with a hanging mercury drop electrode In 1968 he was fired by the authorities from the University, deprived any contact with teaching and with the students; his name was for years prohibited by the censorship to be published by the media. He headed afterwards only his pure-research laboratory in the Institute of Physical Chemistry of the Polish Academy of Sciences. The University begged his pardon and delivered him the doctor h.c. degree only at the period of th zfirst „Solidarity”, in 1981. In spite of all that, Wiktor Kemula gained a great public and international recognition for his research and activities, becoming, i.a., the honorary President of the Polish Chemical Society, President of the Warsaw Learned Society, and the President of the Analytical Division of IUPAC. Fully active till the end, Wiktor Kemula suddently died - entering the church, where the choir was just starting to sing the Mozart’s Requiem. He left over 400 papers, and from among of his PhD students over 30 became university professors. They continue the research in the fields inspired by their onetime teacher.

Słowa kluczowe

chemik poligrafia elektrody

chemist printing electrodes

Wydawca

Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk

Czasopismo

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

Rocznik

2002

Tom

R. 47, nr 1

Strony

9--32

Opis fizyczny

Bibliogr. 31 poz.

Twórcy

autor

Grabowski Z.R.

(Warszawa)

autor

Taraszewska J.

(Warszawa)

Bibliografia

1. Z. Ruziewicz: Stanisław Tołłoczko (1868-1935) - jeden z pierwszych fizyko-chemików polskich. „Wiadomości Chemiczne” 1985, 39, 379-403.
2. Z. Ruziewicz: Ludzie i Dzieła. Studia nad historią chemii na ziemiach polskich. Zebrali Krzysztof Pigoń i Andrzej Olszowski. Wrocław 1998 Instytut Chemii Fizycznej i Teoretycznej Politechniki Wrocławskiej, s. 127-160.
3. W. Kemula: Stanisław Tołłoczko (1868-1935). Krótki zarys życia i pracy. „Roczniki Chemii” 1935,15, 249-257.3 W. Kemula: Działanie promieni ultrafioletowych na węglowodory szeregu metanowego. „Roczniki Chemii” 1930,10, 273-287.
4. W. Kemula und St. Mrazek: Mechanismus der Photopolymerisation desAcetylens. „Zeitschrift fur physikalische Chemie” 1933, B 23, 358-369.
5. W. Kemula und B.L. Dunicz : Photochemische Umwandlungen einiger hydrierter Naphthalin-derivate. Beitrag zur Kenntnis des Mechanismus der Photopolymerisationdes Acetylens. „Zeitschrift für physikalische Chemie” 1938, A 181, 359-366.
6. W. Kemula: Polarographic studies with the dropping mercury cathode. PartXI. Overpotential of mercury deposited from mercuric salt solutions. „Collection of Czechoslovak Chemical Communications” 1930, 2, 347-361.
7. W. Kemula et M. Michalski: Recherches polarographiques: analysequantitative du sodium et du potassium. „Atti del X Congresso Intemazionale di Chimica” 1938, 3,419-427.
8. W. Kemula I J. Rygielski: Spektrograficzne wykrywanie i oznaczanie berylu w minerałach i skałach. „Przemysł Chemiczny” 1933,17, 89-97.
9. W. Kemula: Kazimierz Jabłczyński (1869-1944). Krótki zarys życia i pracy. „Roczniki Chemii” 1949, 23, 349-360.
10. Archiwum Akt Nowych, zespół Min.W.R i O.P., teczka 3299.
11. S. Kalbarczyk: Polscy pracownicy nauki ofiary zbrodni sowieckich w latach II wojny światowej; zamordowani - więzieni - deportowani Warszawa 2001 Wyd. NERITON, s.106 i 115.
12. Protokół Rady Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego UW z 31.VIII. 1945 r.
13. Pismo Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego DK II-3a 2526/52; protokół Rady Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii UW z 13.X.1952.
14. Prace Konferencji Polarograficznej - Warszawa 1956. Warszawa 1957 PWN.
15. S. Tołłoczko i W. Kemula:Chemia nieorganiczna z zasadami chemii ogólnej. Warszawa PWN; 6 wydań w latach 1948-1970.
16. W. Kemula: Badania chromato-polarograficzne. I. Rozważania ogólne i opis aparatury. „Roczniki Chemii” 1952, 26, 281-287.
17. W. Kemula i A. Górski: Badania chromato-polarograficzne. II. Warunki chromatograficznego rozdzielania jonów na tlenku glinowym. „Roczniki Chemii” 1952, 26, 639-649.
18. W. Kemula and D. Sybilska: Clathrate compounds in chromatography. „Nature” 1960,185, 237-238.
19. W. Kemula et Z. Kublik: Application de la goutte pendante de mercureà la determination de minimes quantités de différents ions. „Analytica Chimica Acta”, 1958, 18, 104-111.
20. W. Kemula and Z. Kublik: Observation of transient intermediates in redox processes by variable voltage oscillo-polarography and cyclic voltammetry. „Nature” (London) 1958,182, 793-794.
21. W. Kemula, Z. Galus and Z. Kublik: Application of the hanging mercury drop electrode to an investigation of intermetallic compounds in mercury. „Nature” (London) 1958,182, 1228.
22. J. Urban: Feudałowie i wasale. „Polityka” 15.IX.1962, # 37 (289), s. 5.
23. J. Hurwic: O średniowieczu w środowisku naukowym. „Polityka” 3.XI.1962,# 44 (296), s. 5.
24. B. Behr i Z.R. Grabowski: Wiktor Kemula - 75-lecie wybitnego uczonego. Artykuł złożony do „Życia Warszawy” przed 6 marca 1977, odrzucony przez cenzurą; 5 stron maszynopisu.
25. J. Chodkowski i Z. Galus: Professor Wiktor Kemula 1902-1985. „Polish Journal of Chemistry” 1986, 60, 645-653.
26. Z.R. Grabowski: Profesor Wiktor Kemula - życie i dzieło (1902-1985).„Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego” 1986,49, 111-119.
27. J. Chodkowski: Wykaz prac i publikacji prof. Wiktora Kemuli. (W niniejszym numerze „Kwartalnika Historii Nauki i Techniki”).
28. Z. R. Grabowski : W kręgu Wiktora Kemuli. W: Szkoły naukowe chemików polskich. Red. Roman Mierzecki, Warszawa 1995 Polskie Towarzystwo Chemiczne, s. 9-18.
29. Z. R. Grabowski: Bibliografia prac i artykułów o prof. Wiktorze Kemuli.(W niniejszym numerze „Kwartalnika Historii Nauki i Techniki”)
30. „Chemia Analityczna” 1972,17, # 3; „Electroanalytical Chemistry and Interfacial Electrochemistry” 1973,46, # 2.
31. „Polish Journal of Chemistry” 1986, 60, # 7-12; „Journal of Electroanalytical Chemistry” 1987, 226, # 1.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-08b51caa-a05b-4782-8e59-917b2905c839