Wykorzystanie e-recepty jako narzędzia wspierającego świadczenie usług w podmiotach ochrony zdrowia

• Autorzy: Owczarczyk Anna

Identyfikatory

DOI

10.37055/nsz/177647

Warianty tytułu

EN

E-prescription as a tool supporting the provision of services in health care entities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

E-recepta, wprowadzona 25 maja 2018 r. w ramach pilotażu w dwóch miastach, początkowo spotkała się z wieloma barierami (nieufność i opór wobec nowych rozwiązań IT, niekompatybilność systemów gabinetowych z platformą P1, brak odpowiedniego sprzętu komputerowego w gabinetach, nieadekwatne łącza internetowe), obecnie jest jednym z najbardziej znanych i najczęściej wykorzystywanych e-narzędzi w usługach medycznych. Jej zastosowanie nabrało specjalnego znaczenia w czasie pandemii COVID-19, kiedy wymuszona izolacja utrudniała kontakty z personelem medycznym. Pacjenci, pozostawieni bez opieki medycznej, w bardzo ograniczonym zakresie mogli korzystać z usług ochrony zdrowia. Wówczas teleporady oraz cyfrowe recepty okazały się doskonałym remedium na tak problematyczną sytuację. Właściwie to pandemii COVID-19 zawdzięczamy rozwój wielu e-narzędzi oraz rozpowszechnienie ich zastosowania. Znaczenie e-recepty dla systemu i podmiotów świadczących usługi medyczne jest nie do przecenienia. Za jej pośrednictwem zarówno do systemu, jak i do wymienionych podmiotów trafia wiarygodna i dokładna informacja (np. o ilości przepisywanych leków, o stanie zdrowia polskich pacjentów czy wysokości kwot refundacji). E-recepta to nie tylko zapis, jaki lek powinien przyjąć pacjent, lecz również zbiór danych, które wykorzystane w odpowiedni sposób mogą stanowić drogowskaz dla dalszego rozwoju usług medycznych, programów profilaktycznych i kierunków zmian w systemie opieki zdrowotnej. Artykuł przedstawia informacje z zakresu wdrożenia i stosowania e-recepty przez personel medyczny w Polsce w latach 2018-2022. Zawarte w opracowaniu informacje mogą stanowić podstawę dla kolejnych opracowań w kraju i za granicą, dla międzynarodowych komparatywnych analiz, ze względu na ich aktualność i szczegółowość. Celem artykułu jest przedstawienie stopnia wykorzystania e-recepty przez personel medyczny w podmiotach ochrony zdrowia. Dla realizacji celu wykorzystano następujące metody badawcze: analiza krytyczna literatury przedmiotu i stron internetowych prezentujących rozwiązania cyfrowe dla systemu ochrony zdrowia, analiza materiałów źródłowych i danych liczbowych Centrum e-Zdrowia (CeZ).

EN

E-prescription, introduced on February 16, 2018, as part of a pilot program in two cities, initially met many barriers (resistance and doubts of medical staff, incompatibility of IT systems and inappropriate computer equipment or its lack in medical offices), and is currently one of the most well-known and the most frequently used e-tools in medical services. The usage of e-prescribing was crucial during the COVID-19 pandemic, when forced isolation made contacts with medical staff difficult or even impossible. Patients, left without medical care, could use health care services to a very limited extent. Then, teleconsultations and digital prescriptions turned out to be an excellent remedy for such a problematic situation. In fact, we owe the development of many e-tools and the spread of their use to the COVID-19 pandemic. The importance of e-prescription for the system and medical service providers cannot be overestimated. Through it, the system and health care entities receive reliable and accurate information (e.g. about the number of prescribed drugs, the health condition of Polish patients, or the amount of reimbursement). An e-prescription is not only a record of what medicine the patient should take, but a set of data that, when used in an appropriate manner, can constitute a guide for the further development of medical services, preventive programs and directions of changes in the health care system. The article presents information on the implementation and use of e-prescriptions by medical staff in Poland in 2018-2022. The information contained in the article may constitute the basis for subsequent studies in Poland and abroad, for international comparative analyses, due to their timeliness and detail. The aim of the article is to present the degree of use of e-prescriptions by medical staff in health care entities. To achieve the goal, the fol-lowing research methods were used: critical analysis of literature and websites presenting digital solutions for the health care system, analysis of source materials and numerical data from the e-Health Center (CeZ).

Słowa kluczowe

PL

e-recepta; cyfryzacja; zarządzanie w ochronie zdrowia; usługa medyczna

EN

e-prescription; digitalization; health care management; medical service

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Nowoczesne Systemy Zarządzania
• Rocznik: 2023
• Tom: T. 18, nr 3
• Strony: 13--30
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., wykr., tab.

Twórcy

autor

Owczarczyk Anna

• Wojskowa Akademia Techniczna w Warszawie

• https://orcid.org/0000-0003-1363-2296

Bibliografia

• [1] Chakravorti, B., Chaturvedi, R. S., Filipovic, C., Brewer, G., 2020. Digital in the Time of COVID, https://www.ffms.pt/sites/default/files/2022-07/digital-intelligence-index.pdf (dostęp: 20.08.2023).
• [2] Digital Economy And Society Index (DESI), 2022, 2021, 2020. European Commission, https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/library/digital-economy-and-society-index-desi-2022/, https://cyberpolicy.nask.pl/indeks-gospodarki-cyfrowej-i-spoleczenstwa-cyfrowego-desi-2021/, https://cyberpolicy.nask.pl/indeks-gospodarki-cyfrowej-i-spoleczenstwa-cyfrowego-desi-2020/ (dostęp: 23.08.023).
• [3] digitalpoland.org, 2023. Raport: Stan cyfryzacji Polski na tle regionu 2022, https://digitalpo-land.org/publikacje/pobierz?id=4ceb0166-6dd6-4c58-ab9a-cf77f56d7c20 (dostęp: 20.08.2023).
• [4] dimedic.eu, 2023. Recepta transgraniczna - jak wygląda, czy jest legalna w Polsce i gdzie można ją zrealizować?, https://dimedic.eu/pl/wiedza/recepta-transgraniczna-jak-wyglada-czy-jest- legalna-w-polsce-i-gdzie-mozna-ja-zrealizowac#2 (dostęp: 20.08.2023).
• [5] ec.europa.eu/Eurostat, 2023. Healthcare expenditure statistics, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Healthcare_expenditure_statistics (dostęp: 1.07.2023).
• [6] finanse.wp.pl, 2023. Lekarka wystawiła ponad 400 tys. recept w rok. Mogła zarobić nawet 6 mln zł, https://finanse.wp.pl/lekarka-wystawila-ponad-400-tys-recept-w-rok-mogla-zarobic-nawet-6-mln-zl-6913445224000224a (dostęp: 20.08.2023).
• [7] Libura, M., Imiela, T., Głód-Śliwińska, D. (red.), 2023. Cyfryzacja zdrowia w interesie społecznym, Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie, https://izba-lekarska.pl/wp-content/uploads/2023/05/OIL_Cyfryzacja_raport_07042023.pdf (dostęp: 20.08.2023).
• [8] mgr.farm/aktualności, 2018. Pilotaż e-recepty potrwa do września. Co potem?, https://mgr.farm/aktualnosci/pilotaz-e-recepty-potrwa-do-wrzesnia-co-potem/ (dostęp: 21.03.2023).
• [9] nfz-lodz.pl, 2023. Przewodnik po e-zdrowiu, https://www.nfz-lodz.pl/dla-lekarzy-pielegniarek-i-poloznych/e-recepta-lekarze/8560-przewodnik-po-e-zdrowiu (dostęp: 15.02.2023).
• [10] nfz-warszawa.pl, 2023. Ogólne zasady wystawiania recept, http://www.nfz-warszawa.pl/dla-swiadczeniodawcow/recepty-leki-apteki/informacje-ogolne/ogolne-zasady-wystawiania-recept/ (dostęp: 21.03.2023).
• [11] Nowak-Starz, G., Siwek, M., Salwa, A., Babiarz, A., Bujnowska, M., Strzelecka, A., Wójcik, T., Markowski, K., 2018. Rola jakości usług medycznych we współczesnym systemie ochrony zdrowia, http://www.neurocentrum.pl/dcten/wp-content/uploads/Nowak-Starz-1.pdf (dostęp: 21.03.2023). 30A. Owczarczyk
• [12] receptomat.pl, 2023. https://receptomat.pl/faq (dostęp: 23.03.2023).
• [13] Samadbeik, M., Ahmadi, M., Sadoughi, F., Garavand, A., 2017. A Comparative Review of Electronic Prescription Systems: Lessons Learned from Developed Countries, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5348854/ (dostęp: 20.08.2023).
• [14] Witkowski, M., 2022. E-recepta okiem farmaceuty, konferencja „360 stopni wokół e-Zdrowia”, Centrum e-Zdrowia, 12.09.2022.
• [15] www.gov.pl, 2018. E-usługi w administracji, https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/e-uslugi (dostęp: 23.03.023).
• [16] www.gov.pl, 2020. https://www.gov.pl/web/zdrowie/od-8-stycznia-czas-e-recepty (dostęp: 21.03.2023).
• [17] www.gov.pl, 2023. https://www.gov.pl/web/zdrowie/centrum-e-zdrowia (dostęp: 23.03.2023).
• [18] www.money.pl, 2023. E-recepty. Jest doniesienie do prokuratury na dziesięciu lekarzy, https://www.money.pl/gospodarka/e-recepty-jest-doniesienie-do-prokuratury-na-dziesieciu-lekarzy-6914512865319584a.html (dostęp: 20.08.2023).
• [19] www.mp.pl, 2023. E-recepty, https://www.mp.pl/pacjent/zdrowy_czlowiek/217132,e-recepty (dostęp: 20.08.2023).
• [20] www.sejm.gov.pl, 2023. Interpelacja nr 38763, https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=CNUAZ2&view=6 (dostęp: 20.08.2023).