A system for accounting costs of contemporary negative environmental phenomena – some methodological remarks

• Autorzy: Becla Agnieszka , Czaja Stanisław

Identyfikatory

DOI

10.34659/eis.2022.80.1.429

Warianty tytułu

PL

System rachunku kosztów współczesnych negatywnych zjawisk środowiskowych – wybrane uwagi metodyczne

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article contains an idea of building a cost accounting system for contemporary negative phenomena of natural and anthropogenic disasters, including ecological ones. These phenomena are treated as "black swans", that is, phenomena with a high level of threat and wide, diverse, mainly negative effects. The authors presented selected methodological suggestions for including different types of effects of such phenomena in the system of records and their monetary valorization (i.e. cost recognition). The article is intended as an introduction to further in-depth discussion of these challenges. Considering the emerging problems (phenomena and processes), they belong to the most important issues for economics, ecological economics and environmental economics. However, they are not very often addressed in the literature.

PL

Artykuł zawiera pomysł zbudowania systemu rachunków kosztów dla współczesnych negatywnych zjawisk o charakterze katastrof naturalnych oraz antropogennych, w tym ekologicznych. Zjawiska te traktowane są jako „czarne łabędzie”, a zatem zjawiska o wysokim poziomie zagrożenia i szerokich, różnorodnych, głównie negatywnych skutkach. Autorzy przedstawili wybrane metodyczne sugestie dotyczące włączenia do systemu ewidencji różnych rodzajów skutków takich zjawisk i ich pieniężnej waloryzacji (czyli ujęcia kosztowego). Artykuł ma charakter wprowadzenia do dalszej, pogłębionej dyskusji nad tymi wyzwaniami. Biorąc pod uwagę pojawiające się problemy (zjawiska i procesy) należą one do najważniejszych zagadnień dla ekonomii, ekonomii ekologicznej i eko-nomii środowiskowej. Nie są jednak zbyt często podejmowane w literaturze.

Słowa kluczowe

EN

cost system; negative phenomena effects; negative phenomena costs; negative environmental phenomena; black swan type phenomena

PL

system kosztów; skutki negatywnych zjawisk; koszty negatywnych zjawisk; negatywne zjawiska środowiskowe; zjawiska typu „czarny łabędź"

• Wydawca: Polskie Stowarzyszenie Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
• Czasopismo: Ekonomia i Środowisko
• Rocznik: 2022
• Tom: nr 1
• Strony: 6--20
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz.

Twórcy

autor

Becla Agnieszka

• Wroclaw University of Economics and Business, Legionów 26, 55-080 Kąty Wrocławskie, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-0013-7037

autor

Czaja Stanisław

• Wroclaw University of Economics and Business, Legionów 26, 55-080 Kąty Wrocławskie, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-2878-5781

Bibliografia

• Ayres, R. (1998). Turning Point. The End of the Growth Paradigm, London: Earthscan.
• Becla, A. (2019). Kształtowanie się kosztów pozyskania informacji ze źródeł zewnętrznych w świetle dorobku ekonomii dobrobytu, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
• Becla, A., Czaja, S., & Graczyk, A. (2020). Bariery gospodarowania we współczesnej ekonomii i gospodarce, Warszawa: PWN.
• Becla, A., Czaja, S., & Zielińska, A. (2012). Analiza kosztów-korzyści w wycenie środowiska przyrodniczego, Warszawa: Difin.
• Czaja, S. (1998). Globalne zmiany klimatyczne, Białystok: Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko.
• Czaja, S., & Becla, A. (2007). Ekologiczne podstawy procesów gospodarowania, Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu.
• Ficoń, K. (2019). Inżynieria zarządzania kryzysowego. Podejście systemowe, Warszawa: BEL Studio Sp. z o.o.
• Galiński, P. (2018). Finansowanie i organizacja zarządzania kryzysowego i usuwania skutków klęsk żywiołowych w gminie. Zarządzanie i Finanse Journal of Management and Finance, 16, No. 4/1/2018, 77-88.
• Indicators of Disaster Risk and Risk Management. (March 2008). Washington D.C.: Inter-American Development Bank.
• Investment in Disaster Risk Management in Europe Makes Economic Sense, (2021). World Bank Report, Washington D.C.: World Bank.
• Jakimowicz, A. (2017). Nowa ekonomia. Systemy złożone i homo compositus, Warszawa: PWN.
• Kanisty, K. (2003). Klęska żywiołowa czy katastrofa społeczna. Psychologiczne konsekwencje polskiej powodzi 1997, Gdańsk: Wydawnictwo Psychologiczne.
• Kirman, A. (2018). Ekonomia złożoności. In Przemyśleć ekonomię od nowa, Poznań: Heterodox.
• Klein, N. (2016). To zmienia wszystko. Kapitalizm kontra klimat, Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA.
• Kośmicki, E. (2009). Główne zagadnienia ekologizacji społeczeństwa i gospodarki, Białystok: Wydawnictwo EkoPress.
• Kuźmiński, Ł. (2018). Modele probabilistycznego pomiaru i oceny ryzyka powodziowego (na przykładzie dorzecza środkowej Odry), Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
• Markowski, A. (Ed.). (2004). Wielki słownik poprawnej polszczyzny. Warszawa: PWN.
• Mączyńska, E. (2017). Etyka i ekonomia. W stronę nowego paradygmatu, Warszawa: PTE.
• Penn, M., Kinney Zalesne, E. (2007). Microtrends: the small forces behind tomorrow’s big changes, New York: Twelve.
• Popkiewicz, M., Kardaś, A., & Malinowski, Sz. (2018). Nauka o klimacie, Warszawa: PostFactum.
• Roubini, N., Mihm, N. (2011). Crisis economics: A crash course in the future of finance, New York: Penguin Press.
• Stern, N. (2006). The Economics of Climate Change, Cambridge U.K.: Cambridge University Press.
• Stern, N., Stiglitz, J. (February 2022). The Economics of Immense Risk, Urgent Action and Radical Change: Toward New Approaches to the Economic of Climate Change.
• Journal of Economic Methodology. https://doi.org/10.1080/1350178X.2022.2040740
• Stern, N. (2010). Global Deal (Globalny ład). Warszawa: Krytyka Polityczna.
• Taleb, N. (2007). The Black Swan. The Impact of Highly Improbable, New York: Random House.
• Taleb, N. (2012). Antifragile. Things That Gain from Disorder, New York: Random House.
• The Economics of Climate Change: The Stern Review, (January 2007). Cambridge: Cambridge University Press. https://www.lse.ac.uk/granthaminstitute/publication/the-economics-of-climate-change-the-stern-review/
• UNESCO. (2020). Zarządzanie ryzykiem katastrof w światowym dziedzictwie, Warszawa. https://whc.unesco.org/document/185306

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).