BazTech - Yadda

1

Lokalizacja przypuszczalnych stref akumulacji gazu na poziomie wapienia podstawowego w kopalni miedzi „Rudna”

Dec J., Marzec P., Pietsch K.

Przegląd Górniczy

|

2012

|

T. 68, nr 7

72--80

PL

Kopalnia miedzi „Rudna” prowadząc rozcinkę złoża natrafiła na „pułapkę” sprężonego gazu, co było przyczyną wyrzutu do chodnika rozdrobnionego materiału skalnego oraz gazu. W sytuacji powstałego zagrożenia wyrzutami gazu istotnym stało się znalezienie metody pozwalającej na wyprzedzającą lokalizację stref potencjalnej koncentracji gazu. Powierzchniowe badania sejsmiczne to podstawowa metoda wykorzystywana do rozpoznanie budowy strukturalnej górotworu oraz do lokalizacji złóż gazu ziemnego. W związku z powyższym nad miejscem wyrzutu w kopalni wykonano powierzchniowe, trójwymiarowe zdjęcie sejsmiczne 3D. Celem badań było rozpoznanie utworów cechsztynu i stropowych utworów czerwonego spągowca oraz próba identyfikacji w zapisie sejsmicznym na poziomie P1 (granica cechsztyn/czerwony spągowiec) stref anomalnych, które mogą być związane z nasyceniem gazem dolomitów Ca1. Wykonana interpretacja wskazała obecność niewielkich uskoków przecinających stropowe utwory czerwonego spągowca i spągowe utwory cechsztynu. Uskoki mogą być drogami migracji gazu karbońskiego. Na powierzchni P1 zlokalizowano strefy o prawie zerowej amplitudzie odbić, które wskazują na obniżenie parametrów sprężystych dolomitu Ca1. Obniżenie to można wiązać ze wzrostem porowatości i szczelinowatości dolomitu oraz nasyceniem gazem (obniżenie prędkości propagacji fal sejsmicznych).

EN

The “Rudna copper mine, conducting deposit development, has encountered a compressed gas “trap” that was the reason of outburst into the drift of rock material and gas. In the situation of gas outburst hazard essential became to find a method that allows advanced location of potential gas concentration zones. Surface seismic surveys constitute the basic method used for the identification of the structure of the rock mass and for the localization of natural gas deposits. In connection with the above, over the outburst site in the mine a surface three-dimensional (3D) seismic survey was performed. The objective of investigations was the identification of Zechstein and Rotliegend formations, as well as an attempt to identify anomalous zones in the seismic record at the level P1 (Zechstein/Rotliegend boundary), which could be connected with gas saturation of Ca1 dolomites. The performed interpretation has indicated the presence of minor faults cutting through the top-level Rotliegend formations and floor-level Zechstein formations. Such faults can constitute migration channels for Carboniferous-period gases. On the surface P1 zones with nearly zero reflection amplitude were localized, which indicate the reduction of elastic parameters of the Ca1 dolomite. The reduction can be connected with the increase in porosity and fissility of the dolomite and its saturation with gas (reduction of seismic waves propagation velocity).

2

Sposób korelacji anomalii sejsmicznych z informacją otworową w analizie sedymentologicznej rejonu Pustków–Sędziszów (południowa część zapadliska przedkarpackiego)

Stankiewicz B., Dzwinel K., Pasek P.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2010

|

nr 439 (2)

417--421

PL

Zintegrowana analiza anomalii sejsmicznych wraz z interpretacją danych geofizyki otworowej dała podstawy do odtworzenia środowiska sedymentacji osadów mioceńskich zapadliska przedkarpackiego. Zmienność wykształcenia osadów, zarówno pionową, jak i poziomą, prześledzono na podstawie szczegółowej korelacji międzyotworowej, a następnie, wykorzystując dodatkowo analizę charakteru wykształcenia krzywych geofizyki otworowej, dokonano próby określenia zarysu architektury depozycyjnej. W celu odtworzenia środowiska sedymentacji na większym obszarze, posłużono się szczegółową interpretacją zdjęcia sejsmicznego 3D. Analiza form geoanomalii i badanie spójności zapisu sejsmicznego zaowocowało wydzieleniem różnych elementów paleomorfologii, takich jak: koryta, wały przybrzeżne, stożki i litosomy.

EN

Integrated analysis of seismic anomalies together with well logging data interpretation was a basis for reconstruction of processes of depositional environment of the Miocene succession, in the Carpathian Foredeep. Vertical and lateral variability of sediments was analysed using detailed wells correlation. Then, using the analysis of a shape of well logs, the outline of depositional architecture was determined. In order to determine the sedimentology environment in a larger area, the detailed 3D seismic data results interpretation was used. The analysis of geoanomalies forms and coherence of seismic record resulted in differentiation of various paleomorphology elements such as: channels, subaqueous levees, fans and lithosom.

3

Zdjęcie sejsmiczne Trzciana-Cierpisz-Zaczernie 3D asumptem dla renesansu prac poszukiwawczych w utworach miocenu i jego mezopaleozoicznego podłoża w środkowej części zapadliska przedkarpackiego

Syrek-Moryc C.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2008

|

nr 150 wydanie konferencyjne

87--95

PL

Zdjęcie sejsmiczne Trzciana—Cierpisz—Zaczernie 3D zrealizowano w latach 2006-2007. Inspiracją dla jego wykonania było odkrycie w rejonie zdjęcia w 2004 roku, po wielu latach braku zainteresowania poszukiwawczego rejonem, zasobnego złoża gazu ziemnego Cierpisz w cienkowarstwowych utworach miocenu. Złoże rozpoznano w sąsiedztwie złoża Czarna Sędziszowska, po uprzedniej analizie materiałów sejsmicznych 2D z lat 1981-2000. Odkrycie złoża wraz z wynikami wspomnianej analizy dało podstawę do przypuszczeń o istnieniu w rejonie nie odkrytych jeszcze zasobów węglowodorów. Identyfikację istnienia zasobów oparto o zdjęcie sejsmiczne 3D Trzciana—Cierpisz—Zaczernie, którego wyniki potwierdziły spodziewane w tym zakresie oczekiwania. Rezultatem zdjęcia było udokumentowanie 20 potencjalnych pułapek złożowych w utworach miocenu i jego mezopaleozoicznego podłoża. Dodatkowym efektem było też nowe doświadczenie w zakresie identyfikacji mioceńskich osadów kanałowych, których penetracja wiertnicza stanowić może przyszłościowy kierunek prac poszukiwawczych w obszarze zapadliska. Różno- rodność i ilość wydzielonych w rejonie potencjalnych obiektów złożowych, z zasobami na poziomie 7 mld m3 gazu ziemnego, wskazały na jego znaczną perspektywiczność, wymagającą potwierdzenia nowym zakresem prac poszukiwawczych. Potwierdzenie nasycenia węglowodorami obiektów przyczynić się winno da znacznego przyrostu zasobów w tej części zapadliska, a sposób ich rozpoznania i udokumentowania inspirować podobne działania w innych partiach jego obszaru. Rejon Trzciana — Cierpisz — Zaczernie stanowi fragment środkowej części zapadliska przedkarpackiego, usytuowanej bezpośrednio na północ od brzegu nasunięcia karpacko-stebnickiego, w strefie pomiędzy południkami Sędziszowa i Rzeszowa. Rejon ten przez wiele lat nie był objęty programem prac poszukiwawczych z uwagi na brak przesłanek o możliwości występowania w nim nagromadzeń węglowodorów o znaczeniu przemysłowym. Odkryte w latach 1966-1969 mioceńskie złoże gazu ziemnego Czarna Sędziszowska wydawało się stanowić jedyną, znaczącą w rejonie akumulację węglowodorów. Podstawą takiej oceny były wyniki wykonanych w rejonie nielicznych wierceń poszukiwawczych oraz wyniki prac sejsmicznych 2D przeprowadzonych w latach 1985-1987 i 1995-1996. Ocena ta nie korespondowała jednak z pozytywnymi efektami złożowymi, uzyskanymi w międzyczasie w sąsiednich rejonach zapadliska, charakteryzujących się analogicznym jak rejon Trzciana — Cierpisz — Zaczernie

EN

The 3D seismic survey Trzciana—Cierpisz—Zaczernie was carried out within the years 2006 and 2007. After many years of the lack of interest in the region, a discovery of Cierpisz, a rich natural gas reservoir accumulated in the thin strata of Miocene sandstone and mudstone deposits, in the area of the survey in 2004, became a source of inspiration for conducting the survey. The deposit was recognized in the neighbourhood of the Czarna Sędziszowska deposit, after 2D seismic materials from 1981-2000 had been analysed. The discovery of the deposit along with the results of the above mentioned analysis have formed the assumption that undiscovered hydrocarbons' deposits might exist in the area. An identification of the deposits existence was supported by the 3D seismic survey Trzciana—Cierpisz—Zaczernie, the outcome of which proved the hypothesis. As a result, 20 potential hydrocarbon traps in the strata of Miocene and its mezopaleosoic substratum were documented. A new experience concerning an identification of channel deposits of Miocene, the exploratory work of which may constitute a future direction in exploratory drilling in the area of foredeep became an additional positive result of the survey. Both the diversity and the amount of potential deposit objects marked off in the area, with the resources of about 7 milliard cubic of natural gas, pointed to its considerable perspectivity requiring confirmation in a new area of exploratory works. The confirmation of hydrocarbons' saturation of the objects should contribute to a considerable growth of deposits in this part of foredeep, and the way they were recognized and substantiated should encourage to similar actions in other parts of its area.

4

Najnowsze metody inwersji sejsmicznej na przykładzie zdjęcia sejsmicznego Parzęczewo-Czarna Wieś

Dalętka A.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2008

|

nr 150 wydanie konferencyjne

153--158

PL

Tematem pracy jest wykorzystanie najnowszych metod inwersji sejsmicznej dla osadów czerwonego spągowca w obszarze zdjęcia sejsmicznego 3D Parzęczewo—Czarna Wieś. Wcześniejsze badania sejsmiczne przeprowadzone na wspomnianym terenie umożliwiły odkrycie złóż gazu typu litologicznego i strukturalno-litologicznego (Ujazd, Paproć—Cicha Góra). Analizy sedymentologiczne i geologiczne oparte na danych z głębokich odwiertów, wskazały na możliwość istnienia złóż związanych z wyklinowaniami serii osadowej czerwonego spągowca na północnym skłonie wału wolsztyńskiego [2]. Wykrycie pułapek strukturalno-litologicznych i określenie linii zasięgu piaskowców saksonu wymaga szczegółowych analiz amplitudowych odbicia od stropu serii osadowej czerwonego spągowca. Autor wykonał kompleksową analizę wspomnianego refleksu w oparciu o zapis sejsmiczny przygotowany z zachowaniem rzeczywistych relacji amplitud. W ramach ww. badań wykonano modelowanie syntetycznych kolekcji CDP oraz inwersję symultaniczną (inwersję sejsmiczną przed składaniem), której parametry oparte zostały na licznych krzywych karotażowych. Przygotowania do projektu oraz rezultaty inwersji zostaną szczegółowo przedstawione w czasie prezentacji.

EN

This paper describes the up-to-date seismic inversion methods that were utilized in the area of 3D seismic project Parzęczewo—Czarna Wieś. The previous 3D seismic investigation in this region enabled to discover the presence of gas reservoirs in the form of structural- stratigraphic and stratigraphic traps (Ujazd, Paproć—Cicha Góra gas field). Numerous geological and sedimentological investigations based on well data indicated that the area in question is still highly prospective. In order to outline stratigraphic traps, a careful amplitude analysis of top reservoir reflection is required. On the basis of pre-stack seismic data, processed with preserved true relative amplitudes, author performed comprehensive study of the Zechstein Base reflection. Within the scope of the project an extensive synthetic gather generation and simultaneous prestack inversion was carried out. The preparations and results will be thoroughly discussed during presentation.

5

Nowa jakość danych sejsmicznych kluczem do odkrycia pułapek niestrukturalnych w rejonie Gorzów Wielkopolski — Międzychód

Górska W., Łukaszewski M., Grzywa E.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2004

|

nr 130

243--247

PL

Głównym przedmiotem poszukiwań w rejonie Gorzowa były osady dolomitu głównego. Dotychczasowe badania skoncentrowano na utworach Ca2 zdeponowanych w strefie bariery oraz wewnętrznej laguny i dla tychże obszarów przypada zdecydowana większość powierzchni wykonanych zdjęć 3D. Jednakże ostatnie odkrycia złóż ropy naftowej poza rejonem platformy węglanowej odsłaniają nowe możliwości, co do powiększenia naftowej perspektywiczności basenu permskiego. Odkryte na podstawie danych sejsmiki 3D akumulacje węglowodorów (Lubiatów, Sowia Góra) stanowią pułapki niestrukturalne w poziomie dolomitu głównego zlokalizowane u podnóża platformy anhydrytowo-węglanowej. Mimo iż jest to strefa o niskim stopniu poznania, wysoka jakość danych sejsmicznych 3D oraz właściwa interpretacja litofacjalna pozwoliła nie tylko na zdefiniowanie geometrii pułapek, które stały się przedmiotem spektakularnych odkryć, ale i na wskazanie optymalnej lokalizacji otworów. Efekt ten osiągnięto dzięki zintegrowaniu wysokiej klasy bloku sejsmicznego z pozostałymi dostępnymi rodzajami danych, co było kluczem do oceny zmienności litofacji w obszarze pułapki i ilościowego oszacowania zmian porowatości.

EN

Our aim is to present some examples of porous carbonate slumps occurrence. They were encountered based on seismic interpretation combined with seismic amplitude examination and seismic inversion by means of 3D seismic data. Basinward location cited traps in the vicinity of the carbonate platform not always encourage geologists to explore them. However the latest commercial oil discovery will promote The Main Dolomite aged carbonate slumps as promising hydrocarbon traps as well as potential future exploration targets.

6

Interpretacja litofacjalna danych sejsmiki 3D kluczem do sukcesu w detekcji ciał rafowych w poziomie wapienia cechsztyńskiego w basenie permskim (na przykładzie rafy Kościan)

Górski M., Gierszewska D., Król E., Urbańska H., Wilk W.

Przegląd Geologiczny

|

2000

|

Vol. 48, nr 2

137-150

PL

Poziom wapienia cechsztyńskiego stał się jednym z najbardziej perspektywicznych poziomów zbiornikowych z punktu widzenia poszukiwań w Polsce. Rejon paleoelementu zwanego wałem wolsztyńskim był na początku transgresji morza cechsztyńskiego naturalnym miejscem sedymentacji typu rafowego na lokalnych paleopodniesieniach szelfu. Rafy te w wyniku gry naftowej stały się pułapkami akumułującymi gaz migrujący z utworów wieku karbońskiego. Dane sejsmiki 3D integrowane z pozostałymi rodzajami danych pozwalają na wydzielenie ciał rafowych-pułapek w procesie interaktywnej, komputerowej interpretacji opartej na czynniku litofacjalnym. Wykorzystuje ona informacje dostarczane przez geofizykę otworową i elementy paleogeografii możliwe do pozyskania z danych sejsmiki 3D. Wydzielenie pułapek umożliwia przejście do następnego etapu, polegającego na określeniu ich geometrii i porowatości. Pozwala to obliczyć zasoby złoża. Zastosowane procedury interpretacyjne zostały potwierdzone rezultatami 12 otworów odwierconych na rafie Kościan i czteroma następnymi na rafach Bonikowo, Białcz, Brońsko i Kokorzyn. Ich efektem jest osiągnięcie, niespotykanej w polskiej praktyce poszukiwań węglowodorów, skuteczności wierceń.

EN

The Zechstein LHmestone formation became one of the most perspective reservoirs as far as the to exploration carried out in Poland is concerned. The region ofpalaeoelement, referred to as the Wolsztyn ridge, used to be a natural sedimentation place of the reef type on the local palaeoelevation of the shelf at the beginning of the Zechstein sea transgression. As a result of hydrocarbon play, these reefs became accumulation traps for the migrating gas that takes it origin in the strata of the Carboniferous age. The 3D seismic data integrated with other types of data allow for the selection of reefs-traps in the process of interactive, computer analysis based on the lithofacies factor. It makes use of the information supplied by well logging and elements ofpalaeogeography which can be acquired from 3D seismic data. The selection of traps open the possibility of passing to the next stage which consists in determining geometry and porosity. The determination of the said allows to calculate reservoir reserves. The applied interpretation procedures have been confirmed by the results received in 12 wells in the Kościan reef and four others in the Bonikowo, Białcz, Brońsko and Kokorzyn reefs. The effect is the efficiency of drilling unprecedented so far in Polish practice of exploration.