BazTech - Yadda

1

The navigation infrastructure of airports and new trends in ATM

Džunda M., Gédrová N., Melniková L.

TransNav : International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation

|

2023

|

Vol. 17 No. 3

665--671

EN

Aim of publication is to introduce reader with general need and current situation of development of air traffic management systems and evaluation of actual operating network of aviation electronic support systems. The theme of the contribution is actual because there is currently an increase in the volume of the air traffic, which places increased demands on the safety level of air transport. Attempting to find new answers related to insufficient navigation systems has led aviation authorities to develop progressive systems based on cooperation with satellite navigation systems. Solution for capacity limited airports is development of system GBAS – Ground Based Augmentation System. The main purpose of publication is to present drafts of possible rationalization of navigation infrastructure of M.R. Stefanik airport. The effort to use the maximum potential of airspace consisted in the search for new concepts and trends in air traffic management based on the development of the technical pillar and new ways of managing the entire ATM system.

2

Fiscal decentralization of the Visegrad Group countries as a key factor of development

Buriachenko Andrii, Levchenko Kateryna, Spasiv Nataliіa, Osipova Alla

Acta Innovations

|

2022

|

no. 45

31--44

EN

The article investigates the process of decentralization of public administration in the Visegrad Group countries. The authors use the share of local budget revenues of Visegrad Group countries in GDP and the share of tax (own) revenues in the revenues of local budgets of Visegrad Group countries, as main indicators. The research examines the essence of fiscal decentralization and reforms of fiscal decentralization in Visegrad Four. It has been found that the purpose of fiscal decentralization was to increase the financial independence of the municipalities, but the local governments of the Visegrad Four countries still depend on the state budget and economic development of a country. In general, process of fiscal decentralization still has the national particularities.

3

Prognozowanie przychodów całkowitych w JIT na rok 2020

Kozicki Bartosz, Ćwiekowski Łukasz, Koszarek Artur

Systemy Logistyczne Wojsk

|

2020

|

Vol. 52, no. 1

59--78

PL

W artykule został sformułowany problem badawczy dotyczący analizy, oceny i prognozowania przychodów całkowitych przedsiębiorstw JIT (Logistic Just in Time) w ujęciu miesięcznym na rok 2020. Przeprowadzono analizę literatury przedmiotu badań dotyczącą przychodów oraz prognozowania. Badania rozpoczęto od nakreślenia wykresu liniowego danych pierwotnych. Oceną obserwacji wzrokowej było zaobserwowanie tendencji w postaci trendu i sezonowości. Użytymi w artykule narzędziami badawczymi potwierdzono istnienie prawidłowości w rozpatrywanych danych retrospektywnych. Krytyczna analiza literatura dotycząca prognozowania, pozwoliła na wybór metody wygładzania wykładniczego Holta-Wintersa do prognozowania danych pierwotnych na przyszłość. Uzyskane prognozy zostały poddane analizie i ocenie.

EN

The article presents a research problem concerning the analysis, evaluation and forecasting of total revenues of JIT (Logistic Just in Time) enterprises in monthly terms for 2020. An analysis of the literature on the subject of revenues and forecasting was conducted. The study began with creating a line graph of primary data. Regularities in the form of trends and seasonality were the evaluation of visual observation. The research tools used in the article confirmed the existence of regularities in the retrospective data under consideration. Critical analysis of the literature related to forecasting has enabled the selection of the Holt-Winter’s exponential smoothing method for the forecasting of primary data for the future. The obtained forecasts were analyzed and evaluated.

4

Prognozowanie przychodu w wybranym przedsiębiorstwie

Kozicki Bartosz, Tomaszewski Jarosław

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2020

|

nr 12

31--43

PL

W artykule poruszono problem z zakresu analizy i oceny danych dotyczących przychodu i jego prognozowania na 2019 r. w wybranym przedsiębiorstwie. Do analizy szeregu czasowego pierwotnego użyto wielu narzędzi badawczych. Pozwoliły one na zaobserwowanie tendencji w postaci trendu o charakterze malejącym oraz sezonowości w ujęciu miesięcznym. Wykryte tendencje zostały poddane badaniu przy użyciu kolejnych narzędzi badawczych, oraz przez budowę modelu zero- -jedynkowego regresji wielorakiej. Wnioskiem z przeprowadzonych analiz jest jednoznaczne stwierdzenie istnienia trendu i sezonowości w ujęciu miesięcznym w szeregu czasowym pierwotnym. Stało się to bezpośrednią przesłanką do wykonania prognozowania szeregu czasowego pierwotnego metodą wygładzania wykładniczego Holta-Wintersa po przeprowadzeniu krytycznej analizy literatury i odwołaniu się autora do doświadczenia własnego.

EN

The article discusses the problem of analysis and evaluation of income data and its forecasting for 2019 in the selected company. A lot of research tools were used to analyze the primary time series. They allowed to observe trends in the form of a downward trend and seasonality on a monthly basis. The detected trends were examined by applying further research tools, and by building a threeway multiple regression model. The assessment of the conducted analyzes is unequivocal confirmation of the existence of the trend and seasonality on a monthly basis in the primary time series. It became a direct premise to perform the prediction of the primary time series as a result of the critical analysis of literature and personal experience by means of the Holt-Winters exponential smoothing method.

5

Szacunek wielkości popytu na usługi publicznego transportu zbiorowego w Szczecinie na lata 2015–2017

Bąkowski Z.

Zeszyty Naukowe. Problemy Transportu i Logistyki / Uniwersytet Szczeciński

|

2015

|

Nr 29

233--244

PL

Ustalanie wielkość popytu na usługi w transporcie zbiorowym wymaga dużej wiedzy, umiejętności i zastosowania różnych metod badawczych. W przypadku ustalania przyszłych kwot pieniężnych ze sprzedaży biletów dla potrzeb planowania budżetu samorządu miejskiego można zastosować metodę względnie prostą i niewymagającą znacznej pracochłonności. Celem artykułu jest przedstawienie prostej techniki obliczeń opartej na zasadzie przyrostów krańcowych z uwzględnieniem zmian w czynnikach wpływających na popyt. Głównymi czynnikami wpływającymi na popyt jest liczba i struktura wiekowa mieszkańców oraz liczba zarejestrowanych samochodów. Z zaprezentowanych zestawień i obliczeń wynika, że w latach 2015–2017 roku nastąpi spadek przychodów ze sprzedaży biletów spowodowany wzrostem liczby samochodów osobowych w Szczecinie i zmiany struktury wiekowej mieszkańców.

EN

Determining the size of the demand for services in public transport requires a lot of knowledge, skills and apply different research methods. For the determination of future amounts of money from ticket sales for the local government budget planning method can be used relatively simple and does not require significant effort. This article aims to provide a simple calculation technique based on the principle of marginal increases including changes in factors affecting demand. The main factors affecting demand are: the number and age structure of inhabitants and the number of registered cars. The presented statements and calculations show that in the years 2015–2017 year will decline in revenue from ticket sales due to the increase in the number of passenger cars in Szczecin and changes in the age structure of population.

6

Zasady finansowania oświaty przez jednostki samorządu terytorialnego na przykładzie gminy Tychy

Maćkowiak E.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2015

|

z. 79

151--163

PL

Celem artykułu jest zaprezentowanie zasad finansowania oświaty przez jednostki samorządu terytorialnego. Przedstawiony zostanie sposób finansowania szkolnictwa na szczeblu gminnym. Omówione zostaną zasady funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego (gminy) oraz jednostek budżetowych, jakimi są szkoły i przedszkola.

EN

The purpose of this article is to present the principles of education funding by territorial self-government entities. The way of education financing at the community level is presented. Discussed are the operating principles of territorial authorities (municipalities) and budgetary units such as schools and kindergartens.

7

Ekonometryczna analiza przychodów i kosztów w przedsiębiorstwie transportowym na tle koniunktury w branży

Osińska M., Zalewski W.

Logistyka

|

2012

|

nr 6

PL

W działalności transportowej główny nacisk jest położony na analizę kosztów, które stanowią najistotniejszy element zarządzania przedsiębiorstwem transportowym realizującym transport drogowy. Wynika to przede wszystkim z faktu, że przychody przedsiębiorstwa, zwłaszcza rozumiane jako przychody jednostkowe w przeliczeniu na 1 km, można traktować jako w przybliżeniu stałe, nawet w horyzoncie okresu średniego, definiowanego w przedziale od roku do trzech lat. Zatem, traktując przychody jako dane (oczywiście przy zachowaniu podobnej skali przewozów), przedsiębiorstwa transportu drogowego skupiają swoją uwagę na kosztach. Koszty w transporcie drogowym mają z perspektywy firmy charakter zarówno endogeniczny jak i egzogeniczny, a ich redukcja jest jednym z podstawowych celów strategii przedsiębiorstwa. W literaturze naukowej zwraca się uwagę na różne aspekty analizy kosztów w transporcie. Po pierwsze, jest to aspekt wyboru lokalizacji produkcji w kontekście ekonomii regionalnej (Isono, 2006; Yao, Ou, 2009). Po drugie, często pojawia się motyw wyboru środków transportu w transporcie jednomodalnym lub łączenia różnych środków transportu w transporcie multimodalnym w celu zminimalizowania łącznych kosztów transportu ładunków (Hanssen, Mathisen, Jørgensen, 2012). Można także wskazać opracowania skierowane na analizę konkurencyjności polskich przedsiębiorstw transportu drogowego na tle przewoźników z innych krajów (patrz np. Platje 2006) i podejmowane w skali ciągłej badania kosztów w transporcie drogowym prowadzone przez Instytut Transportu Samochodowego (np. Bentkowska-Senator, Kordel, Waśkiewicz, 2011). Celem niniejszego opracowania jest analiza kosztów i przychodów wybranego przedsiębiorstwa realizującego międzynarodowy transport drogowy ładunków z siedzibą w województwie kujawsko-pomorskim na tle wskaźnika koniunktury w transporcie lądowym i rurociągowym, publikowanego przez Główny Urząd Statystyczny. Narzędziem badawczym wykorzystanym w analizie jest dynamiczny model ekonometryczny, pozwalający wskazać najważniejsze czynniki wpływające na koszty i przychody, spośród potencjalnych determinant tych zmiennych. Okres badawczy początkowo dotyczył lat 2000-2011, przy czym ze względu na konieczność uzyskania porównywalnych danych, okres ten został ograniczony do lat 2004-2011. Przyjęcie jako daty początkowej roku 2004 jest jednocześnie zbieżne z terminem akcesji Polski do Unii Europejskiej i przyjęciem rozwiązań i regulacji wewnątrzwspólnotowej polityki transportowej. Można zatem stwierdzić, iż ostatecznie okres objęty badaniem był względnie jednorodny, przynajmniej jeśli chodzi o uwarunkowania prawne. W 2011 r. zmieniły się wprawdzie przepisy dotyczące opłat za przejazd po drogach krajowych (Dyrektywa 2006/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. oraz Ustawa z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw), jak również regulacje unijne dotyczące ujednolicenia statusu przedsiębiorstwa transportowego jako przewoźnika wewnątrzwspólnotowego (Rozporządzenia WE 1071, 1072 i 1073/2009), jednak nie miały one znaczącego wpływu na pozycję przewoźników transportu drogowego w Polsce i zmiany kosztów oraz przychodów w poszczególnych firmach. Okres badania nie był natomiast jednorodny pod względem ekonomicznym, obejmował bowiem trzy różne fazy: fazę prosperity w latach 2004-2007, fazę kryzysu w latach 2008-2009 i fazę stabilizacji w nowych warunkach rozpoczętą w roku 2010. Artykuł składa się z czterech części, wprowadzenia i wniosków końcowych. W części pierwszej omówione zostało znaczenie transportu drogowego w Polsce na tle innych państw UE, w części drugiej wskazano na ryzyko towarzyszące działalności transportowej i dokonano pomiaru skali tego ryzyka za pomocą miar zmienności. W kolejnej części omówione zostały najistotniejsze determinanty kosztów w działalności transportowej, a w części czwartej przedstawiony został empiryczny model ekonometryczny, opisujący koszty i przychody z działalności operacyjnej w badanym przedsiębiorstwie. W części ostatniej przedstawione zostały wnioski z badań oraz wynikające z nich rekomendacje.

EN

Specific character of the international road transport companies in Poland lies in the geographic position of the country on the one hand, and in the regulations that are unified on the territory of European Union on the other. It concerns mainly the transport of goods. The share of transportation of goods by road in the whole inland transport in Poland exceeds 80%. Such an argument puts one’s attention on the factors that influence economic situation of road hauliers. In the paper the econometric model of costs and revenues of a medium transport company in Poland is specified and estimated. Monthly data from the years 2000-2011 are taken into account. The results are discussed against the background of an economic situation in the branch.

8

Cost model of the urban toll system in Žilina

Ondruš J., Dicová J.

Archives of Transport System Telematics

|

2011

|

Vol. 4, iss. 3

18-23

EN

Trend related to the city mobility is now focused on limiting access of cars in city centres. One possible solution is traffic calming with urban toll system. In our paper we would like to focus on only one of the most important steps of introduction of the urban toll system - cost model and specifically to determine model process for optimisation of toll price for the limitation of transport intensity and maximize revenue from toll.