BazTech - Yadda

1

Problematyka badań współczynnika filtracji w aparacie trójosiowego ściskania

Kaczmarek Łukasz, Dąbska Agnieszka, Popielski Paweł

Przegląd Geologiczny

|

2022

|

Vol. 70, nr 5

417--423

EN

Laboratory tests, which enable determination of the permeability properties of soil, are distinguished by the accuracy and relatively shorttesttime. Moreover, laboratory methods using a triaxial compression apparatus expand capability for tests with a different filtration regime and a spatial stress state applied on the analysed material. Such flexibility of research procedures allows for a number of scientific and engineering applications. The article outlines the construction of the triaxial apparatus system dedicated to filtration tests, their procedure, and important interpretation aspects.

2

Elektroniczne i programowalne głowice termostatyczne i termostaty grzejnikowe

Ryńska Joanna

Rynek Instalacyjny

|

2021

|

Nr 5

88--90

PL

Zawory termostatyczne zapewniają utrzymanie zadanej temperatury, przyczyniając się do komfortu użytkowników pomieszczeń oraz umożliwiając oszczędne gospodarowanie ciepłem. Nowoczesne rozwiązania pozwalają jeszcze bardziej efektywnie wykorzystać możliwości regulacji przepływu wody grzewczej.

3

Mathematical modeling of mudflow dynamics

Gurgenidze David, Kipiani Gela, Obgadze Tamaz

Budownictwo o Zoptymalizowanym Potencjale Energetycznym

|

2021

|

Vol. 10 Nr 1

27--42

EN

Despite the on-going efforts of scientists, there are still few scientifically justified mathematical models that give a practical prediction of the origin, dynamics and destructive force of mudflow. Many problems related to the study of mudflows, and especially their dynamics, are not extensively studied due to the complexity of the process. The contributions of Gagoshidze (1949; 1957; 1962; 1970), Natishvili et al. (1976; 1963; 1969), Tevzadze (1971), Beruchashvili et al. (1958; 1969; 1979), Muzaev, Sozanow (1996), Gavardashvili (1986), Fleshman (1978), Vinogradov (1976) towards the study of the hydrology of mudflows deserves attention. In the scientific works of Voinich-Sianozhensky et al. (1984; 1977) and Obgadze (2016; 2019), many different mathematical models have been developed that accurately reflect the dynamics of a mudflow caused by a breaking wave. It should also be noted that many interesting imitation models have been developed by the team of Mikhailov and Chernomorets (1984). In mountainous districts, the first hit of a mudflow is taken on by lattice-type structures offered by Kherkheulidze (1984a; 1984b) that release the flow from fractions of large stones and floating trees. After passing through the lattice-type structures, the mudflow is released from large fractions and turns into a water-mud flow. In order to simulate this flow, a mathematical model based on the baro-viscous fluid model offered by Geniev-Gogoladze (1987; 1985) has been developed, where the averaging formula of Voynich-Sianozhencki is used for the particle density, and for the concentration of the solid phase, the diffusion equation is added to the system dynamics equations. In the given article, for the constructed mathematical model, the exact solution of the one-dimensional flow in the mudflow channel is considered. The problem of stratification of the fluid density under equilibrium conditions is discussed. In the riverbed of the Kurmukhi River, for two-dimensional currents, the problem of flow around the bridge pier with an elliptical cross-section is considered. The Rvachev-Obgadze variation method (1982; 1989a; 1989b) is used to solve the streamlined problem.

4

Wyznaczanie współczynników oporów miejscowych podczas przepływu wody przez zgrzewane kolana i trójniki z polipropylenu

Kalenik Marek

Rynek Instalacyjny

|

2020

|

Nr 12

73--78

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań współczynników oporów miejscowych ζ w zgrzewanych kolanach i trójnikach z polipropylenu o średnicy wewnętrznej 13,2 mm. Badania wykonano na wybudowanym w laboratorium stanowisku pomiarowym. Zakres badań obejmował kolana i trójniki, które były zgrzewane przy właściwej temperaturze i wciskane na rurę z właściwą siłą. Rzeczywiste wartości współczynników oporów miejscowych ζ z pomiarów wyznaczono według normy PN-EN 1267:2012.

EN

The paper presents results of investigations of local resistance coefficients ζ in welded polypropylene elbows and T-junctions with the internal diameter 13.2 mm. The investigations were performed on a laboratory measurement stand. The scope of the investigations encompassed the elbows and T-junctions which were welded by a proper temperature and pressed onto the pipe with proper force. The real values of local resistance coefficients ζ determined in measurements according to the standard PN-EN 1267:2012.

5

Multi variable calibration of hydrological model in the upper Omo Gibe basin, Ethiopia

Nesru Mudesir, Shetty Amba, Nagaraj M. K.

Acta Geophysica

|

2020

|

Vol. 68, no. 2

537--551

EN

The calibration of any hydrological model in any river basin is generally performed using a single hydrological variable. Spatially distributed hydrological modeling provides an opportunity to enhance the use of multi-variable calibration models. The objective of this study is to test the efciency of satellite-based actual evapotranspiration in the HBV hydrological model to render the catchment water balance using multi-variable calibration in the upper Omo-Gibe basin in Ethiopia. Five years (2000–2004) meteorological data, streamfow, and actual evapotranspiration (ETa) based on remote sensing were used for calibration and validation purposes. The performance of the HBV model and the efciency of SEBS–ETa were evaluated using certain calibration criteria (objective function). The model is frst calibrated using only streamfow data to test HBV model performance and then calibrated using a multi-variable (streamfow and ETa) dataset to evaluate the efciency of SEBS–ETa. Both model setups were validated in a multi-variable evaluation using streamfow and ETa data. In the frst case, the model performed well enough for streamfow and poor for ETa, while in the latter case, the performance efciency of SEBS–ETa and streamfow data shows satisfactory to good. This implies that the performance of hydrological models is enhanced by employing multi-variable calibration.

6

Decreasing the height of motor road embankments by changing the principle of water flow and snow protection in these conditions

Nemchinov Michail Vasilevich, Ivanova Anna Gennadievna

Structure and Environment

|

2019

|

Vol. 11, no. 3

201--209

EN

The article puts forward a new type of culverts in roads. Main motive behind the construction of the new type of culverts is presented and examined: considerable height of road-beds at their construction locations and, as a result, unreasonably high road embankments. Snow drifts at roads and possible protection means are also examined. A report on theoretical analysis of the reasons of snow drifts experimental study with road models is included. The model showed low and high drifts blowing at different speeds at roads with and without embankments and with and without a snow-retaining barrier. All experiments were first conducted without cars on the traffic-bearing surface of the road, then with cars. Recommendations regarding road protection against snow are given.

PL

Artykuł przedstawia nowy typ przepustów na drogach. Przedstawiono w nim i zbadano główny motyw budowy nowego typu przepustów takie jak: znaczna wysokość koryt w ich miejscach budowy i ich konsekwencja w świetle nieuzasadnionych wysokich nasypów drogowych. Badane zostały również zaspy śniegu na drogach i możliwe środki ochrony. Uwzględniono raport z teoretycznej analizy przyczyn na podstawie eksperymentalnych badań nad zaspami śnieżnymi, wykorzystując modele drogowe. Niniejszy model pokazał niskie i wysokie zaspy z uwzględnieniem wiatrów wiejących z różnymi prędkościami na drogach z nasypami i barierami przeciwśnieżnymi oraz przypadek bez nich. Wszystkie eksperymenty przeprowadzono najpierw bez samochodów na nawierzchni drogowej, a następnie z samochodami. Przedstawiono zalecenia dotyczące ochrony dróg przed śniegiem.

7

Zredukowane współrzędne obrysu strumienia na trapezowym progu przepuszczalnym z przelewem o ostrej krawędzi na skarpie górnej

Bajkowski Sławomir, Tymińska Aneta, Piątek Sebastian

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2019

|

Vol. 28, No. 1

61--71

PL

Celem pracy było opracowanie typowego kształtu górnego obrysu strumienia trapezowego progu gabionowego ze szczelnym ekranem na skarpie górnej. Opracowano zredukowane współrzędne górnego obrysu strumienia trapezowego progu gabionowego ze szczelnym ekranem na skarpie górnej. Rzędne punktów obrysu zredukowano względem wysokości warstwy wody górnej nad koroną przelewu skarpowego. Odcięte punktów obrysu zredukowano według długości strefy wpływania strumienia do wnętrza kamiennego progu. W analizach wykorzystano wyniki badań laboratoryjnych, według których opracowano kształt swobodnego zwierciadła wody we współrzędnych zredukowanych. Analizowany próg składał się z części przepuszczalnej wypełnionej naturalnym kruszywem oraz stałej w formie nachylonego przelewu o ostrej koronie. Próg miał kształt trapezowy symetryczny o nachyleniu obu skarp 1:1. Kształt strumienia przepływającego nad analizowanym progiem zależy od wzniesienia zwierciadła wody górnej nad koroną przelewu skarpowego. W efekcie przeprowadzonych analiz otrzymano ujednolicony kształt strumienia zarówno dla przepływu swobodnego, jak i falowej strefy zaburzeń. Uzyskane profile cechuje silna zależność korelacyjna. Otrzymane wyniki mogą być brane pod uwagę przy projektowaniu podobnych budowli wodnych.

EN

The purpose of the work was to develop a typical shape of water surface profile above trapezoidal gabion sill with the sharpcrested weir on the upstream slope. Reduced co-ordinates of the water surface profile above trapezoidal gabion sill with a sharp-crested weir on the upstream slope were developed. The ordinate points of the contour were reduced in relation to the height of the upstream water level above the sharp-crested weir. The cut off points of the contour were reduced according to the length of the zone infl uencing the stream to the inside of the stone sill. In the analyzes, the results of laboratory tests were used, according to which the shape of the free surface profile reduced coordinates was developed. The analyzed sill consisted of the permeable part filled natural aggregates and the solid part in the form of an inclined sharp-crested weir. The sill had a symetrical trapezoidal shape with the slopes of 1:1. The shape of the stream flowing over the analyzed sill depends on the head of the upstream water level above the crest of the slope weir. As a result of the conducted analyzes, a uniform stream shape was obtained for both the free and wave flow of the disturbance zone. The profiles obtained have strong correlation dependence. The obtained results can be taken into account during design similar hydraulic structures.

8

Uwagi do przepisów, którym powinny odpowiadać hydrotechniczne budowle piętrzące

Naprawa Stanisław

Przegląd Budowlany

|

2019

|

R. 90, nr 10

57--61

PL

W artykule przedstawiono uwagi do przepisów, którym powinny odpowiadać hydrotechniczne budowle piętrzące w nawiązaniu do zasad podziału budowli piętrzących na klasy, zgodne z innowacyjną środowiskową klasyfikacją hydrotechnicznych budowli piętrzących wodę opartą na kryterium prędkości krytycznej. Klasyfikacja środowiskowa ma na celu minimalizację wpływu procesów biologicznych, erozji, sedymentacji oraz zatorów lodowych na środowisko w rejonie stopni wodnych, dla zapewnienia bezpiecznych warunków przepływu wód przez zbiornik oraz budowle przelewowo-upustowe stopnia wodnego podczas użytkowania. Podano zasady utrzymywania piętrzenia wody gwarantujące sterowanie procesami ruchu rumowiska. Proponowana klasyfikacja ma na celu zwrócenie uwagi na fakt istnienia ścisłej zależności między parametrami korytowymi a zasadami projektowania budowli piętrzących, które muszą być uwzględniane podczas projektowania i użytkowania. Podano ogólne i szczegółowe propozycje do opracowania nowych przepisów, którym powinny odpowiadać hydrotechniczne budowle piętrzące wodę.

9

Rzeczywiste wartości współczynnika oporów miejscowych podczas przepływu wody przez zgrzewane kolana z polipropylenu

Kalenik Marek

Ochrona Środowiska

|

2019

|

Vol. 41, nr 1

23--30

PL

Przedstawiono wyniki badań wartości współczynnika oporów miejscowych (ζ) zgrzewanych kolan z polipropylenu (PP) o kącie nachylenia 90° i średnicy 0,02 m. Do tego celu wybudowano laboratoryjne stanowisko pomiarowe. Zakres badań obejmował trzy rodzaje kolan z PP – prawidłowo zgrzane i prawidłowo dociśnięte (zgrzewane przy właściwej temperaturze i wciskane na rurę z właściwą siłą), zbyt słabo zgrzane i zbyt słabo dociśnięte oraz zbyt mocno zgrzane i za mocno dociśnięte. Wyznaczone wartości współczynnika ζ otrzymane z pomiarów zgodnie z normą PN-EN 1267 porównano z wartościami obliczonymi według normy PN-76/M-34034. Średnia wartość współczynnika oporów miejscowych wyznaczonych z pomiarów w przypadku kolan prawidłowo zgrzanych i prawidłowo dociśniętych wyniosła ζ1p=0,806, kolan zbyt słabo zgrzanych i zbyt słabo dociśniętych – ζ2p=1,341, a kolan zbyt mocno zgrzanych i za mocno dociśniętych – ζ3p=2,941, natomiast z obliczeń wg normy PN-76/M-34034 – tylko ζ4=0,157. Badania wykazały, że metody obliczania wartości współczynnika oporów miejscowych zaproponowane w normie PN-76/M-34034 zaniżają wyniki otrzymane w przypadku zgrzewanych kolan z PP, w porównaniu z wartościami doświadczalnymi wyznaczonymi z pomiarów. Wykorzystując wyniki pomiarów zaproponowano równania, na podstawie których opracowano do celów projektowych, zgodnie z wymaganiami normy PN-92/B-01706, nomogram do wyznaczania wartości współczynnika ζ w zależności od prędkości przepływu wody w kolanach z PP o średnicy DN20. Otrzymane rezultaty wskazują na potrzebę opracowania dokładnych metod obliczeniowych oraz przygotowania nowej normy do wyznaczania wartości współczynnika oporów miejscowych. Ponieważ rzeczywista wartość współczynnika oporów miejscowych zgrzewanych kolan z PP zależy od czasu zgrzewania i siły docisku, dlatego niezbędne jest precyzyjne określenie przez producentów kształtek czasu ich zgrzewania i siły docisku oraz wyposażenie zestawów do zgrzewania kształtek w dynamometry do pomiaru siły docisku podczas łączenia zgrzewanych kształtek.

EN

The paper presents the results of investigations of local resistance coefficients (ζ) in welded polypropylene (PP) elbows of 0.02 m in diameter, angled at 90°. The investigations were performed on the purpose-built laboratory measurement stand. The scope of the research encompassed the elbows which were: properly warmed up and properly pressed (welded at the proper temperature and pressed with proper force onto the pipe); insufficiently warmed up and insufficiently pressed (welded at too low temperature and pressed with too low force onto the pipe); excessively warmed up and excessively pressed (welded at too high temperature and pressed with too high force onto the pipe). The local resistance coefficients ζ determined in measurements according to the PN-EN 1267 standard were compared to those calculated in accordance with the PN-76/M-34034 standard. The average value of the local resistance coefficient ζ, determined in measurements for properly welded and properly pressed elbows, was ζ1p = 0.806, for insufficiently warmed up and insufficiently pressed elbows – ζ2p = 1.341 and for excessively warmed up and excessively pressed elbows − ζ3p = 2.941, whereas only ζ4 = 0.157 was obtained from calculations according to PN-76/M-34034 standard. It was demonstrated that the local resistance coefficient values calculated for the welded PP elbows as per the PN-76/M-34034 standard were underestimated when compared with the ones experimentally measured. Based on these values, the formulas for the project purposes and in accordance with the PN- 92/B-01706 standard were proposed to develop a nomogram for local resistance coefficient ζ determination in function of water flow velocity in DN 20 PP elbows. The results justified a need to develop precise calculation techniques and a new standard for local resistance coefficient determinations. As the real value of local resistance coefficients ζ in welded polypropylene elbows strongly depends on the welding time and pressing force, it is necessary for pipe fittings manufacturers to precisely determine the welding time and pressing forces as well as to equip the welding sets with dynamometers to measure the pressing force during the welding process.

10

Prędkość prądu w ujściowym odcinku Wisły – pomiary in situ i modelowanie numeryczne

Cerkowniak Grzegorz R., Lisimenka Aliaksandr

Inżynieria Morska i Geotechnika

|

2019

|

nr 1

9--20

PL

Model numeryczny rejonu ujścia Wisły w pakiecie obliczeniowym Delft3D. Zestawienie pomierzonych i obliczonych uśrednionych po głębokości prędkości wody w profilach poprzecznych do brzegu na odcinku Wisły od Świbna do ujścia. Rozkłady przypowierzchniowych i przydennych prędkości prądu rzecznego w ujściowym odcinku Wisły w kilku charakterystycznych profilach poprzecznych i osiowych.

EN

Numerical modelling of the region of the Vistula River outlet in the Delft3D software. Comparison of measured and computed depth-averaged water velocities in the cross-bank profiles in the Vistula River below Świbno. Distributions of the near-surface and near-bottom river currents in the mouth section of the Vistula River in several characteristic transverse and axial profiles.

11

Przykłady regulacji rzek w Królestwie Polskim. Część 1

Rutkowski Marek

Gospodarka Wodna

|

2019

|

Nr 4

27--30

PL

Przedstawiono informacje o pracach wykonywanych na kilku rzekach, w celu ułatwienia przepływu wody i ograniczenia zagrożenia powodziami w okresie Królestwa Polskiego. Decyzje dotyczące prac regulacyjnych na Pilicy podjęte zostały w 1815 r. W latach następnych podjęto decyzje o rozpoczęciu robót na Bzurze, Warcie i Bugu. W ogólnym zarysie przedstawiono zakres i rodzaj realizowanych robót, zaprezentowano także organizację tych prac oraz zasady ich finansowania.

EN

The article presents information on works carried out on several rivers and aiming at facilitation of water flow and mitigation of flood risk in the Kingdom of Poland period. Decisions regarding regulation of the Pilica River were taken in 1815. In subsequent years, it was decided to start works on Bzura, Warta and Bug. The article presents a general overview of the scope and type of works, as well as their organisation and financing principles.

12

Przykłady regulacji rzek w Królestwie Polskim. Cześć II

Rutkowski Marek

Gospodarka Wodna

|

2019

|

Nr 5

25--28

PL

Przedstawiono informacje o pracach wykonywanych na kilku rzekach, w celu ułatwienia przepływu wody i ograniczenia zagrożenia powodziami w okresie Królestwa Polskiego. Decyzje dotyczące prac regulacyjnych na Pilicy podjęte zostały w 1815 r. W latach następnych podjęto decyzje o rozpoczęciu robót na Bzurze, Warcie i Bugu. W ogólnym zarysie przedstawiono zakres i rodzaj realizowanych robót, zaprezentowano także organizację tych prac oraz zasady ich finansowania.

EN

The article presents information on works carried out on several rivers and aiming at facilitation of water flow and mitigation of flood risk in the Kingdom of Poland period. Decisions regarding regulation of the Pilica River were taken in 1815. In subsequent years, it was decided to start works on Bzura, Warta and Bug. The article presents a general overview of the scope and type of works, as well as their organisation and financing principles.

13

Changes in the flow and quality of water in the dam reservoir of the Mała Panew catchment (South Poland) characterized by multidimensional data analysis

Wiatkowski Mirosław, Wiatkowska Barbara

Archives of Environmental Protection

|

2019

|

Vol. 45, no. 1

26--41

EN

Multidimensional exploratory techniques, such as the Principal Component Analysis (PCA), have been used to analyze long-term changes in the flow regime and quality of water of the lowland dam reservoir Turawa (south-west Poland) in the catchment of the Mała Panew river (a tributary of the Odra). The paper proves that during the period of 1998–2016 the Turawa reservoir was equalizing the river’s water flow. Moreover, various physicochemical water quality indicators were analyzed at three measurement points (at the tributary’s mouth into the reservoir, in the reservoir itself and at the outflow from the reservoir). The water quality assessment was performed by analyzing physicochemical indicators such as water temperature, TSS, pH, dissolved oxygen, BOD5, NH4+, NOˉ3, NOˉ2, N, PO43-, P, electrolytic conductivity, DS, SO42- and Clˉ. Furthermore, the correlations between all these water quality indicators were analyzed statistically at each measurement point, at the statistical signifi cance level of p ≤ 0.05. PCA was used to determine the structures between these water quality variables at each measurement point. As a result, a theoretical model was obtained that describes the regularities in the relationships between the indicators. PCA has shown that biogenic indicators have the strongest infl uence on the water quality in the Mała Panew. Lastly, the differences between the averages of the water quality indicators of the infl owing and of the outflowing water were considered and their signifi cance was analyzed. PCA unveiled structure and complexity of interconnections between river flow and water quality. The paper shows that such statistical methods can be valuable tools for developing suitable water management strategies for the catchment and the reservoir itself.

PL

Eksploracyjne techniki wielowymiarowe, takie jak analiza składowych głównych (PCA), zostały zastosowane w celu analizy wieloletnich (lata 1998-2016) zmian przepływów i jakości wód nizinnego zbiornika zaporowego Turawa (południowo-zachodnia Polska) w zlewni rzeki Mała Panew (dopływ rzeki Odry). W pracy wykazano, że w okresie 1998-2016 zbiornik Turawa w znacznym stopniu wyrównywał przepływy wód rzeki Mała Panew. Analizowano również wskaźniki fizykochemiczne jakości wód na trzech stanowiskach pomiarowych (dopływ do zbiornika, w zbiorniku i na odpływie ze zbiornika). Ocenę jakości wody wykonano analizując wskaźniki fizykochemiczne takie jak: temperaturę wody, zawiesinę ogólną, pH, tlen rozpuszczony,BOD5, NH4+, NOˉ3, NOˉ2, N, PO43-, P, przewodność elektrolityczną, substancje rozpuszczone, siarczany SO42- - i chlorki Clˉ. Analizie statystycznej poddano również związki korelacyjne pomiędzy wszystkimi wskaźnikami jakości wody na poszczególnych stanowiskach pomiarowych, istotne statystycznie na poziomie p<0,05. W celu wykrycia struktur zachodzących między wskaźnikami jakości wody na każdym stanowisku pomiarowym, zastosowano analizę składowych głównych (PCA) (Principal Components Analysis), w efekcie której otrzymano teoretyczny model opisujący prawidłowości w zależnościach między analizowanymi wskaźnikami jakości wód. Analiza składowych głównych (PCA) wykazała, że jakość wody rzeki Mała Panew najsilniej determinowały wskaźniki biogenne. Analizowano również istotność różnic między średnimi stężeniami wskaźników jakości wody dopływającej do zbiornika i wody odpływającej ze zbiornika. Na podstawie zastosowanych metod eksploracyjnej analizy danych możliwe było rozpoznanie struktur i złożoności powiązań zachodzących pomiędzy przepływami wód oraz wskaźnikami jakości wód w rzece Mała Panew. W pracy wykazano, że metody te mogą stanowić niezbędne narzędzie w zakresie podejmowania strategicznych decyzji i rozwiązań w zakresie racjonalnego gospodarowania wodą zarówno w zlewni zbiornika jak i w zbiorniku wodnym.

14

Assessment of the impact of climate change on the freshwater availability of Kaduna River basin, Nigeria

Okafor G. C., Ogbu K. N.

Journal of Water and Land Development

|

2018

|

no. 38

105--114

EN

Changes in runoff trends have caused severe water shortages and ecological problems in agriculture and human well-being in Nigeria. Understanding the long-term (inter-annual to decadal) variations of water availability in river basins is paramount for water resources management and climate change adaptation. Climate change in Northern Nigeria could lead to change of the hydrological cycle and water availability. Moreover, the linkage between climatic changes and streamflow fluctuations is poorly documented in this area. Therefore, this study examined temporal trends in rainfall, temperature and runoff records of Kaduna River basin. Using appropriate statistical tools and participatory survey, trends in streamflow and their linkages with the climate indices were explored to determine their amplifying impacts on water availability and impacts on livelihoods downstream the basin. Analysis indicate variable rainfall trend with significant wet and dry periods. Unlike rainfall, temperature showed annual and seasonal scale statistically increasing trend. Runoff exhibit increasing tendency but only statistically significant on annual scale as investigated with Mann–Kendall trend test. Sen’s estimator values stood in agreement with Mann–Kendall test for all variables. Kendall tau and partial correlation results revealed the influence of climatic variables on runoff. Based on the survey, some of the hydrological implications and current water stress conditions of these fluctuations for the downstream inhabitants were itemized. With increasing risk of climate change and demand for water, we therefore recommend developing adaptive measures in seasonal regime of water availability and future work on modelling of the diverse hydrological characteristics of the entire basin.

PL

Zmiany w prawidłowościach odpływu spowodowały poważne ograniczenia w dostępności wody, problemy ekologiczne w rolnictwie oraz zmiany warunków życia ludzi w Nigerii. Zrozumienie długoterminowej zmienności (w poszczególnych latach i dziesięcioleciach) dostępności wody w basenie rzeki jest ogromnie ważne w zarządzaniu zasobami wodnymi i adaptacji do zmian klimatycznych. Zmiany klimatu w północnej Nigerii mogą doprowadzić do zmian cyklu hydrologicznego i dostępności wody. Ponadto, związki między zmianami klimatu a zmiennym odpływem wody są dla tego obszaru słabo udokumentowane. Z tego powodu w przedstawionych badaniach analizowano czasowe zmiany opadu, temperatury i odpływu wody z basenu rzeki Kaduna. Stosując odpowiednie narzędzia statystyczne i badania ankietowe, badano trendy przepływu wody i ich związki ze wskaźnikami klimatycznymi, aby udokumentować ich rosnący wpływ na dostępność wody i warunki życia mieszkańców w dolnym biegu rzeki. Analiza wykazała zmienność opadów z wyraźnymi okresami suchymi i wilgotnymi. W przeciwieństwie do opadów temperatura cechowała się statystycznie istotnym trendem rosnącym w skali pór roku i lat. Odpływ wykazywał istotną statystycznie rosnącą tendencję tylko w skali roku, co wykazano testem trendu Manna–Kendalla. Wartości estymatora Sena były zgodne z wartościami uzyskanymi z zastosowaniem testu Manna–Kendalla dla wszystkich zmiennych. Wartości tau Kendalla i korelacje cząstkowe wykazały wpływ zmian klimatu na odpływ wody. Na podstawie badań ankietowych wykazano pewne skutki hydrologiczne i aktualne warunki stresu wodnego dla mieszkańców zamieszkujących tereny w dolnym biegu rzeki. Wobec rosnącego ryzyka zmian klimatycznych i zapotrzebowania na wodę zaleca się rozwijanie środków przystosowawczych do sezonowego reżimu dostępności wody i przyszłe prace poświęcone modelowaniu zmiennych cech hydrologicznych całego basenu.

15

Zastosowanie wzoru Colebrooka do obliczeń przepływów w sieci rzecznej o strukturze pierścieniowej

Kurnatowski J.

Gospodarka Wodna

|

2018

|

Nr 5

146--151

PL

Przedstawiono zarys historii wzoru Colebrooka oraz wyniki badań możliwości i konsekwencji zastosowania tego wzoru do określenia oporów przepływu wody w sieciach o strukturze pierścieniowej na przykładzie dolnej Odry. Wykazano, że dla takich sieci użycie wzoru Colebrooka może prowadzić do określenia rozpływów wody w sieci różniących się w sposób istotny od rozpływów wyznaczanych za pomocą wzoru Manninga.

EN

The article presents an outline of the Colebrook formula's history and the results of research on possibilities and consequences of its application in determination of the water flow resistance in networks with looped structure, based on the example of the lower Oder River. It indicates that the use of the Colebrook formula for such networks may lead to determination of the water distribution in the network significantly differing from the distribution determined with the use of the Manning formula.

16

Badanie eksperymentalne U-rurowego wymiennika ciepła z turbulizacją pasywną. Część 1. Konstrukcja wymiennika i budowa stanowiska eksperymentalnego

Andrzejczyk R., Muszyński T., Kozak P.

Technika Chłodnicza i Klimatyzacyjna

|

2017

|

nr 4

111--114

PL

W publikacji zaprezentowano nowe stanowisko pomiarowe umożliwiające prowadzenie badań cieplno-przepływowych wymienników ciepła typu rura w rurze i innych podobnych konstrukcji. Przedstawiono wstępne wyniki badań m. innymi konstrukcji wymiennika z turbulizatorem, dla którego określono ekonomicznie uzasadniony zakres stosowalności. Uzyskane wyniki pokazały, że wymiennik zmodyfikowany dla tych samych parametrów przepływowych osiąga prawie dwukrotnie większą wydajność cieplną.

EN

In the paper the new test stand for investigations of tube-in-tube heat exchangers and similar elements is described. First test results are presented for the heat exchanger with turbulizator and its profitable application range is identified. Almost two times higher heat capacity has been observed for the modified apparatus.

17

Maintaining the water consumption, in an urban system: A probabilistic approach is applied

Selmani Bouayoune K., Boudi El M., Bachir A.

Journal of Water and Land Development

|

2017

|

no. 33

157--164

EN

An urban system is influenced by many disruptions that may cause failures for it, in the end. In order to maintain continuity of its operations, analysis of its components operation becomes very necessary. To do this, water infrastructure is chosen from its components to analyze the evolution of the water flow, when the population consumes the drinking water. This infrastructure is essential for the urban system and it is used daily by the population. For examining how to maintain water consumption, the evolution of the discharge head (the maximum height reached by the pipe after the pump) is analyzed and monitored. This height is strongly linked to the drinking water rate. Using water is estimated by a Markov model and the futures heights are prevented. This prevention requires the calculation of the transition probability of the water flow used by the population. An example is provided, where it is determined the level of risk. Under this one, the urban system operates in security, against failures.

PL

Każdy system miejski podlega zakłóceniom, które mogą powodować awarie. W celu utrzymania ciągłości jego działania niezbędna jest analiza działania jego składowych. Wybrano infrastrukturę wodną do analizy zmian przepływu wody w czasie, ze szczególnym uwzględnieniem poboru wody pitnej. Infrastruktura ta jest istotna dla systemu miejskiego, ponieważ pobór wody odbywa się codziennie. Aby zbadać sposób zarządzania zużyciem wody, monitorowano i analizowano zmiany szczytowego przepływu wody (maksymalnej wysokości poziomu za pompą). Ta wysokość jest ściśle związana z przepływem wody pitnej. Zużycie wody ustalono za pomocą modelu Markova w celu zapobiegania przyszłym szczytowym przepływom. Zapobieganie to wymaga obliczenia prawdopodobieństwa przepływów wody używanej przez mieszkańców. Podano przykład wraz z oznaczonym poziomem ryzyka. W przykładowych warunkach system skutecznie przeciwdziałał awariom.

18

Assessing the impact of the turbulence of river flow on variations in the concentrations of nutrients

Bagdziunaite-Litvinaitiene L., Litvinaitis A.

Environment Protection Engineering

|

2017

|

Vol. 43, nr 3

81--91

EN

The fourth-order stream of the Baltic Sea has been analysed, which is a tributary which remained in the riverbed as a result of natural river stretches not corresponding to the status of good water quality. The authors examined separate river stretches representing maximum changes in the hydraulic gradient and investigated the dependence of variations in the concentrations of biogenic nutrients on river flow velocity, i.e., turbulence, defining it by the Reynolds criterion. The calculation of the coefficient of self-purification provides that the river flowing downstream is 100% self-purified and removes all nitrates and 61% of phosphates. The content of dissolved oxygen at the confluence of the river in spring was by 5.5% larger than that at the headwaters, whereas in the summer season, the difference in the content of dissolved oxygen in river water between the headwaters and confluence increased and made 25%. The conducted research has disclosed that the dynamics of river flow affects water quality, and therefore, for selecting monitoring places, land use structure or economic entities situated around the sampling point as well as the nature of the river flow itself must be considered.

19

Koncepcja autonomicznego układu do dezynfekcji wody

Ferlin T., Galias P., Galla S.

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2016

|

Nr 51

49--53

PL

W artykule poruszono temat pozyskania energii z nietypowych źródeł. Przedstawiono wyniki prac nad prototypem układu wykorzystującego przepływ strumienia wody jako źródło energii. Zakładano pozyskanie strumienia zarówno z naturalnych cieków wodnych jak i z domowych instalacji wodnych. W pracy sprawdzano koncepcję zastosowania odzyskanej energii do zasilania diod UV – C mających na celu zmniejszenie zagrożenia mikrobiologicznego dla ludzi i zwierząt.

EN

The paper presents the results of work on the prototype of the circuit for harvesting energy from not typical source and presents the concept of its use. The source of energy for proposed solution is a flow of water. It was assumed that the water flow in domestic water installation and natural waterways could be used. In addition the proposition of acquired energy application was proposed tested the possibility to use the energy to power a UV – C LED. Emitted UV – C light could be used to reduce microbiological contamination of water. The system has the ability to be used mainly on farms using the outer waterway as a water source or optionally could be installed in high quality requirements water distribution networks.

20

"Efekt kostrzyński", czyli mali mogą dużo [Program obniżania strat wody w Kosztrzynie]

Menes K.

Wodociągi - Kanalizacja

|

2015

|

nr 10

42--44