BazTech - Yadda

1

Klitoria ternateńska (Clitoria ternatea) – właściwości prozdrowotne i wykorzystanie w żywności

Gramza-Michałowska Anna, Kulczyński Bartosz

Przemysł Spożywczy

|

2023

|

T. 77, nr 12

31--35

PL

W pracy scharakteryzowano wieloletnią roślinę strączkową z rodziny bobowatych Clitoria ternatea L., znaną także pod nazwą groszek motylkowy lub groszek niebieski. Ma szereg właściwości i zastosowań rolniczych oraz technologicznych, w tym m.in. jako pasza, czy barwnik spożywczy. Ze względu na zawartość związków biologicznie aktywnych o pożądanych właściwościach funkcjonalnych roślina ta jest również wykorzystywana w celach leczniczych, m.in. w zaburzeniach neurologicznych, poprawy zdolności zapamiętywania, działa uspokajająco i antydepresyjnie, przeczyszczająco, przeciwbólowo, może chronić przed cukrzycą lub miażdżycą. Opisane właściwości wskazują, że Clitoria ternatea może stanowić pożądany składnik nowych receptur żywności funkcjonalnej lub suplementów diety.

EN

This paper characterizes the perennial legume of the leguminous bean family Clitoria ternatea L., also known as butterfly pea or blue pea. It has a number of agricultural and technological properties and uses, including, among others, as animal feed or food colouring. Due to its content of biologically active compounds with desirable functional properties, the plant is also used for medicinal purposes, e.g. in neurological disorders, improvement of memory capacity, sedative and antidepressant effects, laxative, analgesic, may protect against diabetes or atherosclerosis. The properties described indicate that Clitoria ternatea could be a desirable ingredient in new functional food formulations or dietary supplements.

2

Czarnuszka siewna, tarczyca bajkalska, łuska gryki – potencjalne źródła naturalnych przeciwutleniaczy

Zwolan Adam

Przemysł Spożywczy

|

2022

|

T. 76, nr 6

37--39, 43

PL

Decyzje towarzyszące zakupom żywności są w znaczącym stopniu warunkowane wiedzą żywieniową konsumentów. Wzrost świadomości i kontrowersje wobec stosowania syntetycznych dodatków do żywności stawiają przed branżą spożywczą wyzwanie: jak zapewnić wysoką jakość produktów przy zastosowaniu naturalnych substancji dodatkowych. Aby ograniczyć negatywne zmiany chemiczne spowodowane utlenianiem, do produktów spożywczych coraz częściej dodaje się związki pochodzenia roślinnego np. polifenole. Poza owocami i warzywami bogatym źródłem polifenoli, a tym samym związków o właściwościach przeciwutleniających, są przyprawy i zioła. Cały czas prowadzone są badania w kierunku pozyskania nowych, potencjalnych źródeł naturalnych przeciwutleniaczy, których dodatek będzie nie tylko chronił żywność przed niekorzystnymi zmianami podczas przechowywania, ale również wzbogacał ją w składniki bioaktywne. W.tym celu mogą być stosowane takie rośliny, jak czarnuszka siewna, tarczyca bajkalska czy gryka.

EN

Food purchasing decisions are largely determined by consumers’ nutritional knowledge. Growing consumer awareness and controversy over the use of synthetic additives challenge the food industry to ensure quality high product using natural additives. In order to reduce the negative chemical changes caused by oxidation, compounds of plant origin, such as polyphenols, are increasingly added to food products. Besides fruit and vegetables, a rich source of polyphenols, and thus compounds with antioxidant properties are spices and herbs. Research is constantly being conducted to find new potential sources of natural antioxidants, the addition of which will not only protect food from adverse changes during storage, but also enrich it with bioactive components. Plants such as black cumin, baikal skullcap or buckwheat can be used for this purpose.

3

Fitozwiązki jako wszechstronne dodatki do polimerów

Olejnik Olga, Masek Anna

Modelowanie Inżynierskie

|

2021

|

T. 42, nr 73

30--34

PL

Substancje pomocnicze są niezbędne, by poprawić lub nadać nowe właściwości materiałom polimerowym. Niestety, wiele z dodatków nie tylko otrzymywana jest z surowców nieodnawialnych, ale także negatywnie oddziałuje na środowisko naturalne oraz zdrowie człowieka, co jest coraz częściej komentowane przez naukowców z dziedziny ekologii. Niniejsza praca przedstawia przykłady fitozwiązków ze szczególnym uwzględnieniem przeciwutleniaczy, które mogą być stosowane jako wszechstronne proekologiczne dodatki do polimerów. Mają one szansę spełniać rolę nie tylko stabilizatorów, ale także wiele z nich może jednocześnie znaleźć inne zastosowanie, np. jako barwniki, napełniacze, plastyfikatory, indykatory starzenia czy substancje sieciujące. Związki te mogą sprawdzić się w roli proekologicznych dodatków z uwagi na ich pochodzenie, nietoksyczność oraz zdolność do biodegradacji.

EN

Additives are necessary in order to improve or give to polymeric materials new properties. Unfortunately, many of these substances are derived from nonrenewable resources as well as they have a negative impact on natural envi- ronment and human health, which is widely commented by ecologists. This paper presents examples of phyto- chemicals, especially natural antioxidants, which can be applied as versatile pro-ecological additives for polymers. These natural substances can be utilized not only as stabilizers, but also as dyes, fillers, plasticizers, aging indica- tors or curing agents simultaneously. These compounds can be used as fully pro-ecological additives because of the origin, non-toxicity and biodegradability.

4

Evaluation of antioxidation properties of natural polyphenol water extracts from selected plants in a model system

Telichowska Aleksandra, Kucharska Aleksandra, Kobus-Cisowska Joanna, Betka Marta, Szulc Piotr, Stachowiak Barbara

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2021

|

Vol. 66, nr 1

25--29

EN

In the recent times plants are becoming more popular. Their beneficial pro-health properties result from the content of numerous characteristic compounds. Reports are confirming their beneficial antioxidant, antibacterial and anti-inflammatory properties. The aim of this study was to compare the antioxidant potential and the characteristics of water extracts obtained from plants: yarrow herb (AM) (Achillea millefolium L.), knotweed herb (PA) (Polygonum aviculare L.), horsetail herb (EA) (Equisetum arvense L.), and motherwort herb (LC) (Leonurus cardiaca L.). Extracts osmolality was from 0,142a±0.02 mOsm/kg H2O for the AM extract to 0,176c±0,01 mOsm/kg H2O for the EA extract. The test with the use of the Folin-Ciocalteu reagent showed that the EA extract had the highest content of reducing compounds (54,24d±2,19 mg GAE/g dw). It was shown that the highest activity against the DPPH radical was obtained for the extract from Equisetum arvense L. (5.97c±0.11 mg TE/1 g dw), and this extract also showed the highest antioxidant capacity measured with the radical ABTS method (7.23b±0.06 mg TE/g dw). These analyses were also confirmed by the tests carried out using the FRAP test, EA extract also showed 40% higher activity compared to the lowest AM extract. It has been shown that the investigated herbal raw materials can be an attractive raw material with antioxidant properties that can be used in application in food technology.

PL

Surowce roślinne cieszą się coraz większą popularnością. Ich korzystne właściwości prozdrowotne wynikają z zawartości licznych charakterystycznych związków. Dostępne są doniesienia, potwierdzające ich korzystne właściwości antyoksydacyjne, przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Celem niniejszej pracy było porównanie potencjału przeciwutleniającego oraz charakterystyka ekstraktów wodnych uzyskanych z następujących roślin: ziele krwawnika (AM) (Achillea millefolium L.), ziele rdestu ptasiego (PA) (Polygonum aviculare L.), ziele skrzypu (EA) (Equisetum arvense L.) oraz ziele serdecznika (LC) (Leonurus cardiaca L.). Osmolalność ekstraktów wynosiła od 0,142a±0,02 mOsm/kg H2O dla ekstraktu AM do 0,176c±0,01 mOsm/kg H2O dla ekstraktu EA. Test z odczynnikiem Folin-Ciocalteu wykazał, że ekstrakt EA charakteryzował się najwyższą zawartością związków redukujących (54,24d±2,19 mg GAE/g sm). Najwyższą aktywność wobec rodnika DPPH uzyskano dla ekstraktu z Equisetum arvense L. (5,97c±0,11 mg TE/1g sm), ekstrakt ten wykazał także najwyższą zdolność antyoksydacyjną mierzoną metodą z kationorodnikiem ABTS (7,23b±0,06 mg TE/g sm). Analizy te zostały również potwierdzone w teście z użyciem metody FRAP, ekstrakt EA wykazywał o 40% wyższą aktywność w porównaniu z najniższym uzyskanym wynikiem (AM). Wykazano, że badane surowce zielarskie mogą być atrakcyjnym źródłem związków polifenolowych o właściwościach przeciwutleniających, które mogą znaleźć znacznie szersze niż dotychczas zastosowanie w technologii żywności.

5

Wpływ dodatków przeciwutleniających na wybrane właściwości chemiczne oleju z nasion maku tłoczonego na zimno

Blicharz-Kania Agata, Pecyna Anna, Andrejko Dariusz, Sagan Agnieszka, Zdybel Beata, Kobus Zbigniew

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 1

109--112

PL

Przedstawiono wybrane właściwości chemiczne oleju tłoczonego na zimno z dwóch odmian maku: niebieskiego i białego. Zbadano wpływ dodatku kurkumy i rozmarynu na zmiany parametrów określających jakość otrzymanego oleju: liczby kwasowej (LK), liczby nadtlenkowej (LN) i stabilności oksydacyjnej. Dodatek naturalnych przeciwutleniaczy, takich jak rozmaryn i kurkuma wydłuża trwałość oleju, pozwala spowolnić proces hydrolizy tłuszczu w oleju z nasion maku oraz wydłuża czas indukcji badanych olejów.

EN

Cold-pressed white and blue poppy seed oils were improved by the addn. of rosemary or turmeric herbs (1% by mass). The oils were stored at 10 ± 1°C for 14 days, studied for acid index (AN), peroxide value (PN) and oxidative stability and compared with the corresponding values of the unmodified oils. The storage of oils with both additives resulted in a decrease in AN and PN values as well as improved their oxidative stability.

6

Selected pro-healthy food products in male reproduction®

Stachoń Małgorzata, Kołota Aleksandra, Lachowicz Katarzyna

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2020

|

nr 1

110--120

EN

Infertility is one of the most serious medical issues and its prevalence has dramatically increased worldwide, especially in the past few decades. Recent studies have demonstrated that nutrition and lifestyle play crucial roles in the normal functioning of the reproductive system, as well as in prevention and in supportive treatment of infertility. Fruits and vegetables are a special group of foods that provide many nutrients necessary for female and male reproductive health. The paper presents current knowledge about the effects of nutrients contained in fruits and vegetables on male reproductive functions and their use in the supportive treatment of infertility. Understanding these issues can help in designing a proper diet for men of reproductive age planning parenthood, and/or those who have been diagnosed with infertility.

PL

Niepłodność jest jednym z najpoważniejszych problemów medycznych, a jej rozpowszechnienie dramatycznie wzrosło na całym świecie, szczególnie w ciągu ostatnich kilku dekad. Ostatnie badania wykazały, że odżywianie i styl życia odgrywają kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu rozrodczego, a także w zapobieganiu i wspomaganiu leczenia niepłodności. Owoce, warzywa i orzechy to grupa żywności, która dostarcza wiele składników odżywczych niezbędnych dla zdrowia reprodukcyjnego kobiet i mężczyzn. W niniejszej pracy przedstawiono aktualną wiedzę na temat wpływu składników odżywczych zawartych w owocach, warzywach i orzechach na męskie funkcje rozrodcze i ich zastosowanie we wspomaganiu leczenia niepłodności. Zrozumienie tych problemów może pomóc w opracowaniu odpowiedniej diety dla mężczyzn w wieku rozrodczym planujących rodzicielstwo i / lub tych, u których zdiagnozowano niepłodność.

7

Impregnation of Poly(lactic Acid) with Polyphenols of Plant Origin

Latos-Brozio Malgorzata, Masek Anna

Fibres & Textiles in Eastern Europe

|

2020

|

Vol. 28, no. 2 (140)

15--20

EN

The aim of the research was the solvent-based impregnation of poly(lactic acid) (PLA) with polyphenols of plant origin. The process is a scientific novelty because quercetin, rutin, xanthone and green tea extract had not been previously used to stabilise PLA as a result of the solvent-based impregnation of a polymer. As part of the work, the extruded poly(lactic acid) was impregnated with ethanol solutions of polyphenols. Samples after impregnation were subjected to tests: determination of mechanical properties, differential scanning calorimetry, melt flow index and SEM microscopy. In addition, the properties of the samples, such as the Vicat softening temperature and change in colour, before and after controlled weathering as well as thermal and UV aging were investigated. On the basis of the results presented, the effectiveness of the impregnation of poly(lactic acid) with natural compounds was confirmed as a new method of stabilisation of the biodegradable polyester selected.

PL

Celem badań była rozpuszczalnikowa impregnacja poli(kwasu mlekowego) (PLA) z zastosowaniem polifenoli pochodzenia roślinnego. Proces jest nowością naukową, ponieważ kwercetyna, rutyna, ksanton i ekstrakt zielonej herbaty nie były wcześniej stosowane do stabilizacji PLA w procesie impregnacji polimeru. W ramach pracy wytłoczyny poli(kwasu mlekowego) impregnowano etanolowymi roztworami polifenoli. Próbki po impregnacji poddano badaniom: określeniu właściwości mechanicznych, różnicowej kalorymetrii skaningowej, wskaźnikowi szybkości płynięcia i mikroskopii SEM. Ponadto zbadano właściwości próbek, takie jak temperatura mięknienia Vicata i zmiana koloru, przed i po kontrolowanym starzeniu klimatycznym, termicznym i wywołanym promieniowaniem UV. Na podstawie przedstawionych wyników potwierdzono skuteczność impregnacji poli (kwasu mlekowego) związkami naturalnymi jako nową metodę stabilizacji wybranego biodegradowalnego poliestru.

8

Wpływ ozonowania wody na zawartość bioaktywnych związków fenolowych i okres przydatności do spożycia świeżej kolendry (Coriandrum sativum L.)

Najda Agnieszka, Klimek Kamila, Buczkowska Halina, Balant Sebastian, Wrzesińska-Jędrusiak Edyta

Przemysł Chemiczny

|

2019

|

T. 98, nr 10

1566--1570

PL

Świeże liście kolendry poddano działaniu ozonowanej wody (stężenie ozonu 5, 10 lub 15 ppm), a następnie oceniono pod względem mikrobiologicznym, sensorycznym (kolor, smak, struktura) i chemicznym (zawartość chlorofilu, karotenoidów, witaminy C, polifenoli i flawonoidów) bezpośrednio po ozonowaniu oraz po przechowywaniu przez 3, 6 lub 9 dni. Zawartość chlorofilu, karotenoidów i witaminy C zmniejszała się w czasie przechowywania, podczas gdy zawartość polifenoli zwiększała się wyraźnie. Aktywność przeciwutleniająca liści pozostała niezmieniona.

EN

Leaves of fresh coriander (Coriandrum sativum L.) were treated with 5, 10 or 15 ppm solns. of O3 and then subjected to microbiol., sensory (color, taste, texture) and chem. (content of chlorophyll, carotenoids, vitamin C, polyphenols and flavonoids) assessment after 0, 3, 6, and 9 days of storage. Content of the chlorophyll, carotenoids and vitamin C decreased during storage, while content of polyphenols increased noticeably. Antioxidant activity remained unchanged.

9

Optymalizacja ekstrakcji polifenoli z Mentha spicata różnymi rozpuszczalnikami

Najda Agnieszka, Klimek Kamila, Balant Sebastian, Wrzesińska-Jędrusiak Edyta, Piekarski Wiesław

Przemysł Chemiczny

|

2019

|

T. 98, nr 8

1286--1289

PL

Mięta zielona jest znaną rośliną przyprawową i leczniczą o potwierdzonej obecności substancji biologicznie aktywnych. Procesy ekstrakcji związków aktywnych z matrycy roślinnej zależą od zastosowanej techniki, surowca i rozpuszczalnika. Wysokiej jakości ekstrakty roślinne są podstawą do produkcji preparatów ziołowych i wyodrębniania składników bioaktywnych. Tendencja do zastępowania syntetycznych przeciwutleniaczy, ze względu na ich toksyczne i potencjalnie nowotworowe działanie, naturalnymi przeciwutleniaczami skłania do zintensyfikowania badań nad antyoksydacyjnym i biologicznym działaniem ekstraktów roślinnych, a także wpływem warunków ekstrakcji na te efekty i na wydajność ekstrakcji. Jako rozpuszczalnik do ekstrakcji mięty zielonej zastosowano wodę, metanol, etanol, acetonitryl i aceton oraz ich 50-proc. roztwory wodne. Określono całkowitą zawartość polifenoli (TPC) i sumę flawonoidów w liofilizowanych ekstraktach. Stwierdzono, że rodzaj rozpuszczalników znacząco wpływa na wydajność odzyskiwania związków bioaktywnych z surowca (liść mięty). Zastosowanie 50-proc. (obj.) wodnych roztworów rozpuszczalników organicznych dało najlepszą wydajność TPC i flawonoidów. W dalszej kolejności znalazł się absolutny metanol i woda. Stosując jako ekstrahenty etanol absolutny, acetonitryl i aceton uzyskano najmniejszą wydajność tych związków. Badania wskazały, że do odzyskiwania TPC i kwasów fenolowych z Mentha spicata korzystne jest stosowanie 50-proc. roztworu acetonu, a do ekstrakcji flawonoidów z tego surowca stosowanie 50-proc. roztworu etanolu.

EN

The dried Mentha spicata leaves were ground in a mill and extd. with H2O, anhyd. organic solvents (MeOH, EtOH, (Me)2CO and CH3CN) and their 50% aq. solns. The extn. was carried out at 35°C for 40 min in the presence of ultrasounds. The extracts contained 3.90–168.0 mg/100 g (in gallic acid equiv.) of phenolic coupds. and 21.3–326.2 mg/100 g (in rutin equiv.) of flavonoids. The highest yield of extn. of phenolic compds. and flavonoids was obtained in the presence of 50% aq. solns. of EtOH and Me2CO. The exts. showed an antioxidant activity as detd. with 1,1-diphenyl- 2-picrylhydrazyl radical.

10

Efektywność działania środków przeciwstarzeniowych w procesie przyśpieszonego starzenia cieplnego

Kasprzyk Paulina, Bartkowski Daniel, Włoch Marcin, Datta Janusz

Elastomery

|

2019

|

T. 23, nr 2

112--122

PL

Przedmiotem przedstawionych badań są wulkanizaty kauczuku naturalnego i butadienowo-styrenowego. Celem pracy było zbadanie efektywności działania środków przeciwstarzeniowych w procesie przyspieszonego starzenia cieplnego (w czasie 7 i 14 dni w temperaturze 70°C). Do badań wykorzystano dwie substancje przeciwstarzeniowe: komercyjnie dostępny przeciwutleniacz IPPD (N–fenylo-N′-izopropylo-p-fenylenodiamina) oraz ekologiczny przeciwutleniacz K (aminowo-amidowa pochodna kalafonii). Struktura chemiczna próbek referencyjnych oraz wulkanizatów po procesie starzenia została zidentyfikowana z wykorzystaniem analizy spektroskopowej w podczerwieni (FTIR). Zbadano również właściwości mechaniczne wulkanizatów przy statycznym rozciąganiu, twardość, elastyczność przy odbiciu oraz ścieralność. Przeprowadzone badania dowiodły wysokiej efektywności działania przeciwutleniacza K, szczególnie w przypadku wulkanizatów opartych na kauczuku naturalnym.

EN

The subject of the presented research are vulcanizates of natural rubber and styrene-butadiene rubber. The aim of the work was to examine the effectiveness of anti-aging agents in the process of accelerated heat aging (during 7 and 14 days at 70°C) . Two anti-aging substances were used for the study: the commercially available IPPD antioxidant (N-phenyl-N′-isopropyl-p-phenylenediamine) and the eco-friendly K antioxidant (amino-amide derivative of rosin). The chemical structure of reference samples and vulcanizates after the aging process was identified using FTIR spectroscopy. The selected mechanical properties were also characterized: hardness, impact resilience, abrasiveness and properties in a static tensile test. The studies have proved the high effectiveness of K antioxidant, especially for vulcanizates based on natural rubber.

11

Material balance for stepwise extraction of freshwater algae biomass with heavy metal sequestration

Piotrowicz Zuzanna, Tabisz Łukasz, Łęska Bogusława

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2019

|

Vol. 26, nr 4

675--685

EN

During our studies concerning the isolation of sulfated polysaccharides (SPs) from freshwater algae species widespread in Poland, an improved overall extraction methodology has been developed. This new, multi-step procedure allows for obtainment of several fractions that could find use in cosmetic and food industries, with the final one containing the valuable SPs, important both from economic and scientific perspective. Moreover, the process allows for easy use of typical chelating agents to remove harmful heavy metal ions without important losses in natural compounds of interest. Furthermore, a material balance has been established for said process, allowing for its easier implementation on bigger scales, and highlighting the areas which could still be improved to positively affect the final time-cost ratio of the methodology. Combined with previously published information concerning the detailed composition of obtained fractions, we aim to provide a robust and informative outlook on the potential of native freshwater algae species as cheap, raw and easily purifiable resource, usable in a number of important industries. According to the mass balance, nearly 5 % of dry mass of Cladophora glomerata is extractable with ethanol and this fraction consists mostly of fatty acids, phenolics and pigments. Another 5 % of mass can be isolated as pure SPs from aqueous fraction. Additionally, calcium from natural incrustations on the surface of C. glomerata amounts to 17 % of dry material weight and can be reclaimed from acidic wash by simple precipitation; such calcium salts have garnered significant interest as nutritional supplements.

12

Herbaty czarne jakość sensoryczna i ich właściwości przeciwutleniające

Dmowski P., Zakrzewski K.

Przemysł Spożywczy

|

2018

|

T. 72, nr 7

34--38

PL

W artykule przedstawiono wpływ marki herbaty oraz zastosowanego aromatu na wyniki konsumenckiej oceny jakości sensorycznej herbat czarnych aromatyzowanych, a także na właściwości przeciwutleniające i parametry barwy mierzonej w systemie CIEL*a*b* w stosunku do herbat czarnych bez dodatków. W pracy podjęto również próbę wyznaczenia takich atrybutów smaku, posmaku i barwy, które wykazują statystycznie istotny wpływ na stopień pożądalności naparów herbat aromatyzowanych w zależności od ich smakowitości i barwy. Wykazano, że dodatek substancji aromatyzujących nie wpłynął znacząco na aktywność przeciwutleniającą. Konsumenci jako najbardziej pożądane pod względem smakowitości wskazali napary herbat z dodatkiem aromatów jeżyny, czarnej porzeczki, jagody i maliny. Najniższym stopniem pożądalności charakteryzował się napar herbaty cynamonowej, który oceniono jako najbardziej cierpki. Wykazano, że głównie smak słodki może wpływać na ocenę stopnia pożądalności naparów w aspekcie ich smakowitości.

EN

The present paper is set to analyze an influence of the brand of tea and flavour additive on the evaluation of sensory quality attributes, assessed by tea consumers and also on antioxidant activity and colour parameters (CIEL*a*b*). An attempt has also been made to designate attributes such as taste, aftertaste and color which reveal a statistically significant effect on the desirability of flavoured teas in terms of their tastiness and appearance. It was found, that the addition of the aromatic substances did not statistically significant influence on the antioxidative activity of researched samples of tea. The flavoured tea beverages with aroma additives of blackberry, blackcurrant, blueberry and raspberry were the most attractive for consumers. The lowest degree of desirability was characterized by the beverages of tea with aroma additives of cinnamon that was noted as the most astringent one. It was found that among the sensory quality attributes, the sweet flavour was indicated as the most important determinant of the sensory properties, being attractive of flavoured tea beverages.

13

Otrzymywanie, spektroskopia i biologiczna aktywność kompleksów Cu(II) i Zn(II) z pochodnymi 1,3,4-tiadiazolu

Karcz D., Starzak K., Matwijczuk A., Ciszkowicz E., Lecka-Szlachta K., Matwijczuk A., Ciupak A., Gładyszewska B., Niewiadomy A.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 7

1095--1101

PL

Stosując łagodne warunki reakcji, otrzymano dwa nowe kompleksy Cu(II) i Zn(II) z ligandem wyselekcjonowanym z pochodnych 1,3,4-tiadiazolu. Wszystkie substancje scharakteryzowano z zastosowaniem metod spektroskopowych i oszacowano zakres ich aktywności biologicznej poprzez wyznaczenie potencjału przeciwutleniającego i aktywności przeciwbakteryjnej przeciw kilku szczepom bakterii. W porównaniu z uprzednio opisywanymi pochodnymi z tej serii związków otrzymane kompleksy z jonami Cu(II) i Zn(II) charakteryzowały się relatywnie wysoką rozpuszczalnością w roztworach wodnych. Ponadto otrzymane związki wykazały zadowalającą aktywność antyoksydacyjną i umiarkowaną aktywność przeciwbakteryjną.

EN

Two novel Cu(II) and Zn(II) complexes with 1,3,4-thiadiazoles were obtained under mild reaction conditions. The structures of free ligands and the corresponding complexes were characterized by spectroscopic methods. The biol. activity of all compds. was estd. by detn. of their antioxidant and antibacterial activities against bacterial species. The complexes showed relatively high soly. in aq. solns. Both the free ligands and their Cu(II) and Zn(II) complexes exhibited a moderate antioxidant and antibacterial activities.

14

Soybean seedlings enriched with iron and magnesium - impact on germination, growth and antioxidant properties

Chmielowska-Bąk J., Zinicovscaia I., Frontasyeva M., Milczarek A., Micheli S., Vysochanska M., Deckert J.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2018

|

Vol. 25, nr 4

631--641

EN

Iron (Fe) and magnesium (Mg) deficiency in human diets is a widespread problem observed in various regions of the world. Insufficient Fe uptake results in the development of iron dependent anaemia and depressed physical and intellectual performance. In turn Mg deficiency is associated with alterations in neuromuscular and cardiovascular systems. An emerging alternative to traditional supplementation of these elements in the form of pills, liquids or effervescent tablets, is introduction of fortified food products. In present study we show that preincubation of soybean seeds in Fe and Mg solutions leads to elevated content of these elements in the seedlings. Importantly the pretreatment did not affect germination rate, seedlings growth or, with an exception of Fe supplementation at highest concentration, antioxidant capacity. The obtained results indicate that preincubation of seeds in Fe and Mg solutions may be a promising method of obtaining enriched soybean sprouts.

15

Analysis of the selected antioxidant compounds in ice cream supplemented with Spirulina (Arthrospira platensis) extract

Szmejda K., Duliński R., Byczyński Ł., Karbowski A., Florczak T., Żyła K.

Biotechnology and Food Science

|

2018

|

Vol. 82, nr 1

41--48

EN

The research is aimed at evidencing that ice-cream formulations incorporating algae can have health-benefiting effects on human body. The main task of the project is to design ice-cream product line that distinguish itself from regular ice-cream by increased anti-oxidant activity resulted from inclusion of the algae extract. The currently known research evidences that ice-cream can be effective as carriers of health-promoting probiotic bacteria, which in turn encourages also application of other microorganisms in particular algae of specific strains (e.g. Spirulina platensis) as a supplement to ice-cream. In submitted research, the level of polyphenols and antioxidant activity expressed as degree of inhibiting generation of cationo-free radical from DPPH•+ solution were analyzed. Preliminary results based on antioxidative activity tests measured with potential to quench free radicals have shown that ice-cream formulations enriched with algae extract exhibit significantly higher potential achieving inhibition level of 39.7% in the mint ice cream samples as compared to 32.8% inhibition for the control sample without algae. Furthermore, each of the examined samples (dairy, pistachio, mint) ice creams versions supplemented with Spirulina were characterized by enhanced antioxidant activities expressed as potential to quench free radicals and the carotenoids content.

16

Application of Hansen Dolubility Parameters to ExtractionProcess of Phenolic Compounds from Chamomile Inflorences

Zieliński R.

Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni

|

2017

|

nr 101

64--72

EN

The aim of this work was to determine a practical usefulness of literature Hansen solubility parameters to determine the composition of solvents for efficient extraction of active compounds present in chamomile inflorescences. The Hoy's method was used to compute the components of the Hansen solubility parameters for mixtures of solvents and for some model phenolic compounds present in this plant material. The numerical values of the parameters obtained in such a way for mixtures of two components systems: water – ethanol, were presented using Bagley’s plot. It was assumed that the condition for a correct selection of the extrahent mixture is the distance on the Bagley's plot below 5 MPa(1/2) between the mixture of solvents and the extracted component. On this basis the optimum composition of the used solvents was found. This result was verified for the extraction process of polyphenolic compounds present in chamomile inflorescences. It was shown experimentally that in case of chamomile inflorescences the extrahent composition determined in such a way leads to obtainment of extracts with a high content of polyphenolic compounds.

PL

Celem badań podjętych w niniejszej pracy było określenie praktycznej przydatności tablicowych wartości składowych parametrów rozpuszczalności Hansena do określania składu rozpuszczalników, zapewniających wydajną ekstrakcję składników aktywnych zawartych w kwiatach rumianku. Stosując metodę Hoya, obliczono wartości składowych parametrów rozpuszczalności mieszanin rozpuszczalników oraz modelowych związków fenolowych obecnych w tym surowcu roślinnym. Tak otrzymane wartości oraz odpowiednie wartości dla mieszanin dwuskładnikowych układów: woda – etanol przedstawiono na wykresie Bagleya. W pracy założono, że warunkiem poprawnego doboru składu mieszaniny ekstrakcyjnej jest odległość tej mieszaniny od ekstrahowanego składnika na wykresie Bagleya poniżej 5 MPa(1/2). Na tej podstawie wyznaczono optymalny skład mieszaniny ekstrakcyjnej. Wynik zweryfikowano dla procesu ekstrakcji związków polifenolowych z kwiatów rumianku.

17

Produkty zbożowe - źródło składników prozdrowotnych. Ocena spożycia

Górecka D., Hęś M., Stachecka A., Dziedzic K.

Przemysł Spożywczy

|

2017

|

T. 71, nr 1

30--33

PL

Celem pracy jest ocena spożycia wybranych bioaktywnych składników, tj. błonnika pokarmowego, przeciwutleniaczy i fitoestrogenów, na podstawie analizy spożycia produktów zbożowych. Przeciętne miesięczne spożycie omawianych składników prozdrowotnych obliczono na podstawie danych GUS oraz publikacji naukowych o spożyciu następujących produktów zbożowych: pieczywa, ryżu, makaronu, kasz i płatków zbożowych. Analiza spożycia bioaktywnych składników z przetworów zbożowych dotyczyła lat 2002-2012. Przeciętne miesięczne spożycie przeciwutleniaczy, fitoestrogenów i błonnika pokarmowego w 2012 r. (w porównaniu z 2002 r.) uległo znacznemu obniżeniu, odpowiednio o 31, 65 i 32%. Dlatego należy prowadzić działania edukacyjne wśród konsumentów w celu uzupełnienia wiedzy na temat spożycia produktów zbożowych.

EN

The aim of this study was to evaluate the consumption of the selected bioactive substances, i.e. dietary fiber, antioxidants and phytoestrogens on the basis of the analysis of the consumption of cereal products. The average monthly consumption of these healthy ingredients was calculated on the grounds of the GUS and scientific publications on the consumption of the following cereal products: bread, rice, pasta, groats and cereals. The analysis of the consumption of bioactive substances from cereals covered the period 2002-2012. The average monthly consumption of antioxidants, phytoestrogens and dietary fiber in 2012 was reduced, respectively by 31.65 and 32% as compared to 2002. Therefore, it is necessary to carry out the extensive educational activities among the consumers, leading to the increased consumption of cereal products.

18

The influence of cooking on nutritional and functional compounds content in potato tubers®

Gumul D., Berski W., Ziobro R., Kruczek M., Areczuk A.

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2017

|

Nr 1

18--22

EN

Potatoes are good source of phenolic compounds and vitamin C. Unfortunately during processing level of these compounds is lowered. Therefore it is so important to evaluate the influence of processing (cooking) on content of health–promoting compounds in potatoes. The potato tubers were peeled and cooked. The level of nutritional compounds, dietary fiber, vitamin C, total phenolic content (TPC), flavonoids and antioxidative activity were measured in raw and cooked potatoes. Cooking process of potatoes leaded to decrease in the content of proteins, lipids, starch, ash and total, insoluble dietary fiber. A loss of vitamin C, as well as polyphenols and flavonoids also was observed, that resulted in a decrease of antioxidant activity. Cooking process reduced the nutrients content, mainly starch and mineral compounds.

PL

Ziemniaki są dobrym źródłem witaminy C oraz polifenoli. Niestety podczas ich przetwarzania zawartość tych składników spada. Ważne jest zatem określenie wpływu gotowania na zawartość składników prozdrowotnych w ziemniakach. Bulwy ziemniaka przed ugotowaniem obrano. W ziemniakach surowych oraz poddanych gotowaniu określono poziom składników odżywczych, błonnika pokarmowego, witaminy C, zawartość polifenoli ogółem, flawonoidów oraz aktywność antyoksydacyjną. Proces gotowania ziemniaków spowodował zmniejszenie zawartości białka, tłuszczy, skrobi, popiołu oraz błonnika nierozpuszczalnego. Zaobserwowano także utratę witaminy C, polifenoli i flawonoidów, co skutkowało obniżeniem aktywności antyoksydacyjnej. Gotowanie zmniejszyło zawartość składników odżywczych, głównie skrobi i składników mineralnych.

19

Przeciwutleniacze stosowane w produkcji wyrobów gumowych. Cz. I, Procesy starzenia gumy i obecnie stosowane przeciwutleniacze – przegląd, korzyści i zagrożenia

Włoch M., Dąbrowski K., Ostaszewska U., Datta J.

Elastomery

|

2017

|

T. 21, nr 1

3--11

PL

Materiały gumowe ulegają procesom zużycia i starzenia, które początkowo obniżają ich jakość, a w efekcie uniemożliwiają dalsze użytkowanie wyrobów ze względu na pogorszenie właściwości mechanicznych. Zapobieganie procesom degradacji materiałów gumowych obejmuje stosowanie środków przeciwstarzeniowych, takich jak przeciwutleniacze lub antyozonanty. Przedstawiona praca przeglądowa stanowi pierwszą część artykułu dotyczącego przeciwutleniaczy zalecanych do produkcji wyrobów gumowych. Omówiono procesy starzenia gumy oraz rodzaje obecnie używanych przeciwutleniaczy, uwzględniając korzyści i zagrożenia wynikające z ich stosowania.

EN

The wear and ageing processes of rubber materials at first limit and then make using them impossible due to worsening of mechanical properties. The ageing prevention relates to the use of antidegradants like antioxidants or antiozonants. Presented review is the first part of work connected with antioxidants dedicated to produce rubber elements. The ageing process of rubber, currently used antioxidants, benefits and risks connected with using them were described.

20

Zastosowanie detekcji pokolumnowej do badania aktywności przeciwutleniającej

Nalewajko-Sieliwoniuk E., Kojło A.

Analityka : nauka i praktyka

|

2017

|

nr 1

12--17

PL

Zastosowanie detekcji pokolumnowej umożliwia szybką identyfikację substancji o właściwościach przeciwutleniających w różnego rodzaju próbkach pochodzenia roślinnego.