BazTech - Yadda

1

Methods of promoting post-industrial sites on the example of the industrial monuments route in the Silesian voivodeship

Szulik Marek

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2019

|

z. 134

285--294

EN

The analysis, which was carried out during the preparation of the article, shows that 88% of entities on the Industrial Monuments Route of the Silesian Voivodeship use the communication potential of social media to inform about their activities and to advertise the tourist offer. On the other hand, all facilities can be identified by users through web presentations (websites). Communication in cyberspace is accompanied by promotion in the mass media and by a wide range of attractive events. This proves that the managers of sites located on the tourist and cultural route of the industrial heritage of the Silesian Voivodeship use coherent promotional activities.

2

Wymiar społeczny i gospodarczy konkurencyjności terenów poeksploatacyjnych

Janiszek Monika

Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN

|

2019

|

No 273

84--96

EN

Post-industrial areas are an area of concentration, penetration and shaping the economic, social and environmental zone. The strategic goal of transforming post-industrial areas should be to obtain a new, dynamic and favorable state of equilibrium for a given area, as well as its surroundings after cessation of operations. The purpose of the article is to indicate the possibility of adaptation of post-industrial areas, especially after exploitation of the mineral, to perform new functions. The direction and the purpose of the recultivation and planning actions to a large extent may be influenced by specific social and economic conditions affecting the competitiveness of each and individually treated fragment of space.

3

Waloryzacja przestrzeni kulturowej miasta przemysłowego

Smołka-Franke B.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2018

|

z. 123

477--487

PL

Obszar Górnego Śląska w ostatnim ćwierćwieczu staje się areną rozgrywających się na naszych oczach zmian społeczno-urbanizacyjnych. Silnie zindustrializowany obszar, gdzie gwałtownym procesom uprzemysłowienia nigdy nie towarzyszyły linearne procesy urbanizacyjne, stanął w obliczu konieczności określenia na nowo swojej tożsamości. Procesy przemian zachodzących we współczesnych społeczeństwach ponowoczesnych znajdują także swoje odzwierciedlenie w przestrzeni społecznej i fizycznej miasta. Współczesne miasto staje się w skali mikro areną wydarzeń obrazujących zmiany społeczne i gospodarcze zachodzące w globalizującym się świecie, ale jednocześnie coraz częściej atutem miast staje się ich wyjątkowość, oryginalność, szczególny "duch miejsca", który sprawia, że niektóre miasta tworzą specyficzną, sobie tylko właściwą atmosferę i "magię miejsca", która przyciąga do o nich ludzi. Celem artykułu jest opis i ocena przebiegu procesów rewitalizacyjnych, intensywnie zachodzących w ostatnich latach na Górnym Śląsku, na przykładzie stolicy regionu – Katowic.

EN

The area of Upper Silesia in the last quarter of the century has become the arena of social and urban changes taking place. A highly industrialized area where rapid industrialization processes have never been accompanied by linear urbanization processes, has faced the need to redefine its identity. The processes of change taking place in modern postmodern societies are also reflected in the social and physical space of the city. The modern city becomes a micro-arena of events that depict social change and the economy in the globalizing world, but at the same time, the uniqueness, originality and special spirit of the place are becoming that some cities create a specific, just the right atmosphere and the "magic of the place" that attracts people to them. The aim of the article is to describe and evaluate the course of revitalization processes, intensively occurring in recent years in Upper Silesia, on the example of the capital of the region – Katowice.

4

Tożsamość miejsca w kontekście rewitalizacji centralnej przestrzeni miasta na przykładzie KWK „Mysłowice”

Juroszek J.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach

|

2016

|

nr 8

45--62

PL

W artykule rozpatrzono problem rewitalizacji nieczynnej Kopalni Węgla Kamiennego „Mysłowice” usytuowanej w centralnej części miasta. Wymieniono problemy demograficzne [1], społeczne, ekonomiczne i gospodarcze miasta, które posiada przecież bogatą historię i ciekawą architekturę. Wyodrębniono kryteria jakie powinno spełniać miasto planujące swój dalszy rozwój. Podjęto próbę opisania problematyki rewitalizacji Kopalni Węgla Kamiennego „Mysłowice” w aspekcie indywidualności. Ukazano znaczenie regionu Górnego Śląska w skali kraju. Podkreślono istotne znaczenie rewitalizacji obszaru poprzemysłowego KWK „Mysłowice” dla rozwoju miasta. Jednocześnie przedstawiono próbę opisu naukowego problemów związanych z rewitalizowaniem miasta oraz przeanalizowano przykłady znanych realizacji rewitalizacji terenów poprzemysłowych.

EN

In the article considers the problem of the inoperative mine “Mysłowice” situated in the center of the city. Listed the demography problems, social, economic and industrials problems, the city which has also rich history and sophisticated architecture. Delineated guidelines, criteria, which should perform the city to rely on future progress. It essayed the research of the problem revitalized mine “Mysłowice” paying special attention to its identity and individuality. It showed the meaning of the region in the scale of the country. Emphasized huge significance the revitalization industrial area of the mine “Mysłowice” to development of the city. At the same time write the specific of these problems and listed good examples realizations of the revitalized industrial area.

5

Problemy przestrzenne terenów nadwodnych małych i średnich miast na wybranych przykładach

Łysień M.

Przestrzeń i Forma

|

2015

|

nr 23/2

119--136

PL

Przestrzenie publiczne zlokalizowane w sąsiedztwie cieków i zbiorników wodnych w miastach są lokalizacjami nie tylko niezwykle atrakcyjnymi z punktu widzenia projektowania urbanistycznego, ale też często wpływającymi na wizerunek miasta. Jest to związane z dużą intensywnością występowania na tych obszarach znacznych zasobów środowiska przyrodniczego i kulturowego o wysokich wartościach estetycznych. Często jednak znajdujemy liczne przykłady nierozwiązanych problemów przestrzennych. Są one związane z nieodpowiednim: podejściem do tematu zagospodarowania tych obszarów, rozwiązaniem i prowadzeniem układów komunikacyjnych czy też niedostateczną świadomością społeczeństwa w zakresie możliwości kształtowania tego typu miejsc. Ważne jest kompleksowe działanie mające na celu poprawę jakości tych terenów.

EN

Public areas situated in the vicinity of watercourses or water reservoirs in towns are not only extremely attractive locations from the perspective of urban planning, but frequently their quality directly affects the image of the whole town. This is due to the fact that these areas usually abound with natural and cultural assets of high aesthetic value. Unfortunately, they are often burdened with unsolved spatial problems, which result from the wrong approach to the issue of development, wrong organization and planning of traffic routes or poor awareness of the public regarding the question of how such places could be designed. It is important to implement a comprehensive set of actions aiming to improve the quality of these areas.

6

Impact of landfilling of red mud waste on local environment – the case of Górka

Pietrzyk-Sokulska E., Kulczycka J.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2015

|

T. 31, z. 2

137--156

EN

Despite stricter environmental regulations, degraded post-industrial areas continue to exist in Europe which pose a serious threat to the environment and health. An example of these high-risk areas are red mud dumps which are highly alkaline and often contain toxic elements. Worldwide approximately 2.7 billion tons of red mud have been stored. The present article describes the issues that have arisen in the case of an abandoned red mud dump located in Trzebinia (southern Poland). Identifying the changes taking place in the dump last years and the resulting effects on the environment made it possible to determine what action can be taken to minimize risks to the environment. During the 30-year existence of the excavation, studies on the infiltration of the dump by rainwater and groundwater were carried. In this period of time the infiltration resulted in the formation of a deep reservoir of highly alkaline leachate (pH > 13), whichmay have a negative impact on the water and soil environment. In 2000, the raising the level of leachate in the tank threatened to spill out into thesurrounding area and pose a risk for human health. The response to this threat – the pumping of excess of leachate, prevented an environmental catastrophe. Due to the fact that the chemical composition of the red mud waste could pose a potential threat to the environment due to leaching toxic substances from the waste, which may contribute to the contamination of the soil and water around the reservoir, analysis leachates in Górka reservoir, soil around Górka reservoir, water and sludge bottom in Balaton lake (located near landfill) were presented. Red mud remains a problem which can only be solved if the waste pile undergoes proper treatment. It could take place in the 2015 thanks to reclamation efforts part-financed by national and EU funding.

PL

Pomimo zaostrzenia wymagań środowiskowych, na terenie Europy nadal występują zdegradowane obszary przemysłowe, które stanowią poważane zagrożenie dla środowiska i zdrowia ludzi. Jednym z nich są składowiska odpadów typu red mud o silnie alkalicznym odczynie, często zawierające toksyczne związki. Na całym świecie jest zmagazynowanych około 2,7 mld Mg odpadów typu red mud. W artykule przedstawiono problemy związane ze składowiskiem odpadów tego typu, zlokalizowanym w opuszczonym kamieniołomie pomarglowym w Trzebini (Polska południowa). Identyfikacja zachodzących w nim zmian w ostatnich latach oraz związanego z nimi wpływu na środowisko pozwoliła wskazać sposób postępowania minimalizujący istniejące zagrożenia. Przeprowadzone w trakcie 30-letniego istnienia wyrobiska badania wskazują, iż zachodząca w tym czasie infiltracja zgromadzonych na zwałowisku odpadów przez wody deszczowe i podziemne była powodem powstania głębokiego zbiornika silnie alkalicznych odcieków (pH >13), które mogą negatywnie oddziaływać na środowisko wodno-glebowe. W 2000 r. podniesienie poziomu odcieków w zbiorniku do krawędzi wyrobiska zagroziło ich przelaniem na otaczający teren, stwarzając zagrożenie dla zdrowia ludzi. Działania zaradcze, w postaci odpompowywania nadmiaru odcieków, zapobiegły czasowo ekologicznej katastrofie. Ze względu na to, że skład chemiczny odpadów red mud może stwarzać potencjalne zagrożenie dla środowiska ze względu na wypłukiwanie z nich substancji toksycznych, które mogą przyczynić się do skażenia gleby i wody wokół zbiornika, szczegółowe analizy odcieków ze zbiornika Górka, gleby wokół zbiornika Górka, wody i osadów dennych w jeziorze Balaton (znajdującego się w pobliżu składowiska) zostały przeanalizowane. Składowany odpad przestanie stanowić zagrożenie dopiero dzięki całkowitej utylizacji. Może to nastąpić w roku 2015 dzięki realizacji kompleksowych prac rekultywacyjnych dofinansowanych z funduszy rządowych i UE.

7

Łódź jeszcze wypłynie

Hartington R.

Ceramika Budowlana

|

2015

|

nr 1-2

37--39

8

"A second chance" – the concept of revitalizing the "Jawiszowice" State Coal Mine

Bucka A.

Czasopismo Techniczne. Budownictwo

|

2014

|

R. 111, z. 5-B

27--32

EN

The paper presents the problem of degradation of the former industrial complex PKWK "Jawiszowice" in Brzeszcze with its buildings and technical infrastructure, and examines the possibility of its re-use. It emphasizes the benefits of the area revitalization in the broad sense that seems to be the most sensible decision which may be made after the termination of extraction of the raw material. The main aspect is the implementation of innovative and creative solutions which consequently enable the creation of the development not only for the city of Brzeszcze but for the entire region. This example – which is the subject of the present discussion – was also the subject of author's previous studies conducted in the framework of the masters' thesis.

PL

W artykule przedstawiono problem degradacji dawnego kompleksu przemysłowego PKWK "Jawiszowice" w Brzeszczach wraz z jego zabudową i infrastrukturą techniczną, a także rozpatrzono możliwości ponownego ich wykorzystania. Podkreślono korzyści płynące z rozumianej sensu largo rewitalizacji obszaru poprzemysłowego, zdającej się być najrozsądniejszą decyzją, jaką można podjąć w związku z zakończeniem eksploatacji surowca. Główny aspekt stanowi wdrożenie innowacyjnych i kreatywnych rozwiązań, które w konsekwencji umożliwią stworzenie przestrzeni rozwoju nie tylko dla miasta Brzeszcze, ale i całego regionu. Przykład będący tematem rozważań jest również przedmiotem wcześniejszych studiów autorki prowadzonych w ramach pracy magisterskiej.

9

Zieleń dawnej Huty im. Tadeusza Sendzimira w Krakowie

Sokołowska K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 6-A

283--289

PL

Dawna Huta im. Tadeusza Sendzimira zajmuje obecnie znaczny obszar Krakowa, który z racji ciągłej działalności produkcyjnej jest niedostępny dla mieszkańców miasta. Zdegradowany przez przemysł teren zasiedlony jest przez wiele gatunków roślin, pionierskich lub bardziej ozdobnych, które zostały tam celowo wprowadzone lub zasiały się same. Dzięki zmniejszeniu zanieczyszczenia środowiska rośliny te uzyskały lepsze warunki do rozwoju, przez co stopniowo rekultywują zniszczony teren. Spojrzenie na obszar Huty jak na ogród pozwala docenić jego walory estetyczne i rozważyć wykorzystanie jego zielonego potencjału przy planowaniu przyszłości tego terenu. Porównanie z inwestycjami na terenach kopalni Zollverein w Zagłębiu Ruhry oraz huty w Colombelles koło Caen unaocznia możliwości, jakie stoją przed krakowską Hutą.

EN

The former Tadeusz Sendzimir steelworks is a significantly large area of Cracow. However, as it is still producing goods, it is not accessible for the inhabitants of the city. The area that has been degraded by industrial activity still boasts many species of plants, either pioneering or decorative, that have either grown there themselves or were introduced by humans. Thanks to the decrease of pollution, these plants have better conditions to grow, which contributes to the gradual reclamation of the damaged area. Perceiving the area of the steelworks as a kind of a garden makes one see its aesthetic values and consider taking advantage of its green potential when drafting the future of the area. Comparison to the investments carried out in the Zollverein mine in the Ruhr Area and Colombelles steelworks near Caen presents the possibilities that the Cracow plant may have in the future.

10

Nowe życie „miejskich przegranych”. Rewitalizacja kopalni węgla kamiennego „Mysłowice” i terenów przyległych

Grochowska D.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 1-A/1

199--208

PL

W artykule rozpatrzono problem miasta przyszłości w kontekście miasta, które boryka się z problemem malejącej liczby mieszkańców. Nakreślono wytyczne, kryteria, jakie powinny spełniać już istniejące miasta, by móc liczyć na dalszy rozwój. Podkreślono ogromne znaczenie rewitalizacji obszarów poprzemysłowych dla przyszłości miast. Jednocześnie opisano specyfikę takich terenów. W omawianiu rewitalizacji i wyznaczników miasta XXI wieku posłużono się przykładem Mysłowic, będących tematem pracy dyplomowej autorki artykułu.

EN

The paper describes a city of the future, which nowadays struggles for the problem of a decreasing number of residents. Some standards ,that should be met by existing cities in the hope of future growth, were presented. The paper underlines the importance of revitalization of postindustrial areas for the future of the city. At the same time brownfields specific was described. As an example to describe revitalization ideas and standards for XXI century city, Mysłowice were used, which was also the topic of themaster’s thesis written by the author of this paper.

11

Wykorzystywanie analizy środowiska wizualnego do rewitalizacji obszarów poprzemysłowych w miejskiej przestrzeni publicznej

Kozerska K.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2011

|

nr 3

49-59

PL

Analiza środowiska wizualnego dostarcza wiele cennych informacji o danym obszarze, które stają się pomocne, np. przy jego ochronie, ocenie stopnia jego atrakcyjności wizualnej i stopnia przydatności do pełnienia określonych funkcji, czy w procesie projektowania. Tereny poprzemysłowe, będące niejednokrotnie integralną częścią miejskiej przestrzeni publicznej, wymagają oprócz innych działań również polepszenia swojego środowiska wizualnego. Dzięki zastosowaniu analizy wizualnej w procesie rewitalizacji obszarów poprzemysłowych uzyskuje się dane, niezbędne w wyborze kierunków działań zmierzających do poprawy wizerunku przestrzeni miejskiej. Kształtowanie miejskiej przestrzeni publicznej w sferze wizualnej wymaga między innymi działań w zakresie polepszania klimatu akustycznego. Obecnie warstwa dźwiękowa krajobrazu jest monotonna i zdominowana przez hałas komunikacyjny. Ochrona środowiska przed tą uciążliwością sprowadza się zazwyczaj do przestrzegania dopuszczalnych poziomów hałasu określonych w odpowiednich aktach prawnych. Toteż wcześniejsze projektowanie krajobrazu akustycznego może być jednym ze sposobów nie tylko uatrakcyjnienia przestrzeni, ale przede wszystkim jej ochrony przed tym szkodliwym zanieczyszczeniem środowiska.

EN

Analysis of visual environment provides valuable and useful information concerning particular area, for example, in protection, in the process of assessing the degree of the visual attractiveness and the degree of suitability to perform specific iunctions, or in the design process of the area. Brownfields, which are frequently integral part of urban public space, in addition to other measures require also the improvement of visual environment. By using visual analysis in the process of revitalizing brownfields are obtained specific data necessary in the selection of measures which are aimed to improve the image of urban space. Shaping of urban public space in the visual sphere requires, inter alia, measures improving the acoustic climate. Currently, the audio layer of the landscape is monotonous and dominated by traffic noise. Protecting the environment against the discomfort usually is limited to respecting the permissiblc noise levels specified in the relevant legislation. As a result, designing the sound landscape ahead may be one of solutions to not only creating more attractive space, but primarily to protect the environment against this harmful type of pollution.

12

Możliwości finansowania działań rewitalizacyjnych z wykorzystaniem Funduszy Strukturalnych UE

Kawa S.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2006

|

R. 103, z. 8-A

479--497

PL

Fundusze Strukturalne to środki finansowe wspierające rozwój społeczno-gospodarczy w regionach, które borykają się z wieloma problemami, takimi jak opóźnienia cywilizacyjne oraz problemy społeczne związane z procesami restrukturyzacji. Fundusze są dostępne dla państw członkowskich Unii Europejskiej. Polska jest członkiem UE od maja 2004 r. Wśród działań objętych wsparciem Funduszy Strukturalnych znajduje się też rewitalizacja terenów miejskich, poprzemysłowych i powojskowych. Proces ten finansowany jest przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (inwestycje infrastrukturalne) oraz Europejski Fundusz Społeczny, który zapewnia wsparcie finansowe dla działań skierowanych na rozwój zasobów ludzkich w trakcie gospodarczej i społecznej transformacji. Aby rewitalizacja - definiowana jako proces ożywiania zdegradowanego obszaru, wraz z przywróceniem lub zmianą jego dotychczasowych funkcji - była skuteczna, musi być prowadzona według ściśle określonego planu zarówno rzeczowego, jak i finansowego nakreślonego na ten okres. W Polsce możliwości związane z Funduszami Strukturalnymi przez Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego 2004-2006 (ZPORR) skłaniają władze samorządu terytorialnego do formowania długoterminowych planów rewitalizacji zdegradowanych obszarów. Takie planowanie wspomniano jedynie jako sposób wzrostu skuteczności i wydajności uruchomionych funduszy. Doświadczenie w zakresie rewitalizacji pozyskane przez Małopolskę pokazuje ich kompleksowość. W pierwszym roku wdrażania ZPORR tylko jeden projekt został dofinansowany, natomiast w roku kolejnym wsparcie finansowe otrzymało już 10 projektów (na 35 złożonych wniosków). Taką sytuację zdeterminowano przede wszystkim przez nieumiejętność stworzenia przez władze samorządu terytorialnego kompleksowych planów rewitalizacji, będących zasadniczym warunkiem otrzymania wsparcia. Działania rewitalizacyjne są również planowane w najbliższym okresie programowania. Włączono je do Regionalnego Programu Operacyjnego dla Małopolski na lata 2007-2013, aczkolwiek nie wyróżniono jako odrębny priorytet, ale zawarto w innych działaniach związanych z terenami, na których rozwój został zatrzymany.

EN

The European Structural Funds support socio-economic development of regions which contend with a range of problems such as economic backwardness and social issues caused by economic restructuring. Funds are available for the Member States of the European Union. Poland is a member of the EU since May i, 2004. Revitalization of urban, postindustrial and postmilitary areas is among the activities eligible for the structural support. The process is financed by the European Regional Development Fund (infrastructure investments) and the European Social Fund, which gives financial assistance to human resources development hampered during economic and social transition. Successful revitalization - defined as a process of putting new strength or power into degraded areas along with gaining back or changing their functionality - needs to be programmed materially and financially and conducted in a long term horizon. In Poland, opportunity of using the Structural Funds via IROP (Integrated Regional Operational Programme) in 2004-2006, induced the eligible territorial selfgovernment authorities to form long term plans of revitalization for the degraded areas. The planning was meant merely to be a way of increasing efficiency and effectiveness of the engaged funds. The experience gained by the Małopolska region in the field of revitalization emphasizes its complexity. In the first year of the IROP implementation only one project was granted co-financing while in the course of the following year ten projects on 35 submitted were given final approval. This situation resulted mostly from the inability of the eligible self government authorities to create complex revitalization plans, which were, as mentioned above, an essential condition for obtaining the requested support. Revitalization activities are also planned in the forthcoming programming period. They have been included in the Regional Operational Programme for Małopolska 2007-2013, although not detailed as a single priority but embodied in other activities connected with reviving the areas whose development has been lagging behind.

13

Management of post-industrial sites in Cracow

Kulczycka J., Poda R.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2005

|

T. 21, z. 4

73-80

EN

Cracow is a historical, medieval town and former capital of Poland. It has a thousands' year long tradition as a centre of science, culture and art, placed on the UNESCO list in 1978. But Cracow is also ranked as the fourth industrial city in Poland. The historical development of the town is connected, among other things, with medieval mining activities in the area of Cracow (e.g. salt and zinc and lead mining), and development of e.g. copper and an iron ore smelter. In the beginning of the 20th century, industries moved closer to Cracow center, e.g. Liban - Soda Factory Solvay, Liban lime quarry in Krzemionki for Liban cement factory, superphosphate factory in Bonarka, or Lenin Steel Works. In the paper the environmental, social and financial aspects of rehabilitated Solvay soda factory are presented. The physical and financial scope of the decommissioning of Solway was dictated primarily by environmental considerations. This fact was significant in selecting the decommissioning procedure, therefore the primary objective was to eliminate pollution of the area, rehabilitate the land, develop it again in full compliance with environmental protection requirements. The others objectives which were achieved were restoration of the former level of employment, and the preservation of historical buildings.

PL

Dynamiczny rozwój miasta Krakowa w XV-XVII wieku był związany m.in. z działalnością górniczą prowadzoną w okolicach miasta, tj. górnictwem soli oraz cynku i ołowiu. Na początku XX wieku działalność przemysłowa i górnicza przeniosła się bliżej centrum miasta. 1 czerwca 1906 roku rozpoczęto bowiem produkcję sody w fabryce o nazwie B&W Liban - Fabryka Produktów Chemicznych w Podgórzu, a wydobycie potrzebnych surowców mineralnych prowadzono w kopalni odkrywkowej kamienia wapiennego "Zakrzówek". Długoletnia działalność zakładów - oprócz korzyści ekonomicznych - wywarła znaczący negatywny wpływ na środowisko. Sposoby likwidacji, rekultywacji i rewitalizacji z uwzględnieniem aspektów społecznych, finansowych i środowiskowych tych terenów zostały przedstawione w niniejszym artykule.