BazTech - Yadda

1

Gamma radiation shielding properties of (x)Bi2O3–(0.5 - x)ZnO–0.2B2O3–0.3SiO2 glass system

Kheswa Bonginkosi Vincent

Nukleonika

|

2024

|

Vol. 69, No. 1

23--29

EN

Lead (Pb)-based materials are very effective in radiation shielding due to their high density of Pb. However, they pose health risks to humans because of the toxicity of lead. As a result, the investigation of radiation shielding properties of various lead-free glass materials has drawn a lot of attention from researchers. In this work, the γ radiation competence of the Bi2O3–ZnO–B2O3–SiO2 glass network was investigated, for the first time in the 0.015–15 MeV energy range, using Phy-X/PSD and XCOM software systems. The results showed that 45Bi2O3–5ZnO–20B2O3–30SiO2 glass sample has the highest linear attenuation coefficient, mass attenuation coefficient, and effective atomic number, and it has the lowest half-value layer, tenth-value layer, and mean-free path. Therefore, 45Bi2O3–5ZnO–20B2O3–30SiO sample is more effective on γ ray shielding than 10Bi2O3–40ZnO–20B2O3–30SiO, 20Bi2O3–30ZnO–20B2O3–30SiO, 30Bi2O3–20ZnO–20B2O3–30SiO, and 40Bi2O3–10ZnO–20B2O3–30SiO samples. The comparison of the results with the literature also revealed that the 45Bi2O3–5ZnO–20B2O3–30SiO glass sample is even more effective than some of Bi2O3-based glass systems, which were recently developed in the literature, by at least a factor of 2.

2

„Szklane życiorysy”

Szafirowska-Pape Barbara

Szkło i Ceramika

|

2023

|

R. 74, nr 4

28--30

PL

Muzeum Narodowe we Wrocławiu po raz kolejny zorganizowało wystawę dotyczącą polskiego wzornictwa szkła po 1945 r. Po monograficznych ekspozycjach poświęconych Zbigniewowi Horbowemu, Jerzemu Słuczan-Orkuszowi i małżeństwu Eryce i Janowi Drostom, tym razem bohaterkami są panie – projektantki szkła.

3

Szklane domy – szkło w architekturze

Włodarczyk Adam

Szkło i Ceramika

|

2023

|

R. 74, nr 3

30--38

PL

Szkło może wydawać się zarówno oczywistym, jak i nietuzinkowym materiałem architektonicznym. Przez swoją kruchość raczej nie jest elementem konstrukcyjnym, lecz przezierność i lekkość sprawiły, że architekci wielu epok z chęcią stosowali ten materiał w swoich projektach. Możliwości technologiczne przez stulecia ograniczały projektantów, lecz nie odbierały im fantazji ani rozmachu. Zarówno olbrzymie połacie szklanej mozaiki jak i barwne kobierce witraży zachwycają do dziś rozmiarami, na równi ze szklanymi dachami przełomu stuleci czy fasadami wieżowców. Szkło w architekturze jest obecne od setek lat i stanowi jej nieodłączny element, choć niejednokrotnie nie zdajemy sobie z tego sprawy

EN

Glass may seem to be both an obvious and unusual architectural material. Due to its fragility, it is rather not a structural element, but its translucency and lightness made architects of many eras eager to use this material in their projects. Technological possibilities for centuries limited the possibilities of designers but did not take away their imagination or momentum. Starting from the huge expanses of glass mosaic and colorful ornaments of stained glass windows, which still delight with their size, on a par with the glass roofs of the era of the industrial revolution or the facades of skyscrapers. Glass has been present in architecture for hundreds of years and is its inseparable element, although we often do not realize it.

4

Elementy niezawodności konstrukcji szklanych w dokumentach CEN

Gwóźdź Marian, Juraszek Janusz

Materiały Budowlane

|

2023

|

nr 2

24--27

PL

Badania prowadzone w krajach Unii Europejskiej doprowadziły do sformułowania nowych zasad obliczeń konstrukcji szklanych zredagowanych w dokumentach roboczych CEN. Procedury obliczeniowe CEN wymagają weryfikacji krajowej. Artykuł ograniczono do analizy elementów niezawodności konstrukcji szklanych. Przeprowadzona weryfikacja wskazuje, że oceniane procedury w zakresie wymagań niezawodności są kompletne i w pełni zharmonizowane z Eurokodami.

EN

The research conducted in the European Union countries led to the formulation of a new form of calculations for glass structures, formulated in CEN working documents. The CEN calculation procedures require national verification and this is the nature of the article, the scope of which is limited to the analysis of the reliability elements of glass structures. The performed verification shows that the assessed procedures in the scope of reliability requirements are complete and fully harmonized with the Eurocodes.

5

Niewykorzystany potencjał odpadów ze szkła

Pietrzyk Jacek, Tomaszewska Justyna, Leoniewska-Gogola Joanna

Energia i Recykling : gospodarka obiegu zamkniętego

|

2023

|

nr 3

PL

Od 2020 roku wszyscy wytwórcy odpadów komunalnych muszą prowadzi ich selektywną zbiórkę. Podstawowe obowiązki obejmują wydzielenie papieru, tworzyw sztucznych, szkła i bioodpadów. Inne kategorie odpadów, np. baterie, meble, lekarstwa, zbierane są w punktach selektywnej zbiórki, takich jak PSZOK czy MPSZOK. Szkło opakowaniowe może nieustannie krążyć w obiegu gospodarczym, o ile zostanie zebrane selektywnie lub odzyskane z innych strumieni odpadów. Według wyników analizy ogólnodostępnych raportów, prawie połowa odpadów szklanych trafia do odpadów zmieszanych.

6

Szkło oknem na świat - o historii szkła w architekturze

Dębczak Karolina, Kozłowski Marcin, Suchecka Natalia

Builder

|

2023

|

R.27, nr 9

38--41

PL

Początki szkła sięgają starożytności. Elementy z tego materiału, które pojawiły się w architekturze, zaczęto produkować dużo później. W Polsce pierwszy epizod z tym związany datuje się na wiek XIII, od którego szkło odnosiło sukcesy na krajowym rynku. Rewolucje przemysłowe i zmiany technologiczne w otrzymywaniu szkła przyczyniły się do rozwoju produkcji. Secesja jako pierwsza nakłoniła architektów do korzystania z tego materiału w budynkach codziennego użytku, a modernizm wprowadził nowe koncepcje architektoniczne. Szkło stało się wtedy nieodłącznym elementem nowoczesnego budownictwa. Nowinki technologiczne ciągle się mnożą i poszerzają możliwości dalszej eksploracji materiału. Aby poszerzać wiedzę dotyczącą właściwości szkła, wykonano badanie, którego celem było szczegółowe przeanalizowanie zjawiska uderzenia obiektów w szklaną szybę. W zakres badań wchodziła analiza przemieszczeń wybranych punktów szklanych płyt w czasie jako odpowiedź dynamiczna na uderzenie. Do ich przeprowadzenia użyto płyty płaskiej, trzech płyt o różnych promieniach gięcia oraz piłki gumowej wypełnionej piaskiem, piłki gumowej przeznaczonej do gry w koszykówkę, worka wypełnionego grochem oraz stalowej kuli. Po przeprowadzeniu badań i zebraniu konkretnych informacji wszystkie wyniki przedstawiono w postaci wykresów. Te następnie przeanalizowano, wyciągając wiele wniosków, m.in. taki, że płyty z zablokowanym przesuwem o promieniu gięcia 1444 mm oraz 1000 mm wykazują podobny przebieg przemieszczeń w czasie, jednak ta zależność nie jest już prawdziwa dla płyt swobodnie podpartych, gdzie amplitudy drgań płyty 1444 mm są większe niż płyty 1000 mm, przez co potrzeba więcej czasu na ich wytłumienie.

EN

The beginnings of glass can be traced back to ancient times. However, its incorporation into architecture began much later. In Poland, the first significant episode associated with glass dates back to the 13th century when glass started to achieve success in the domestic market. Industrial revolutions and technological changes in glass production contributed to its growth. Art Nouveau was the first movement to inspire architects to utilize glass in everyday-use buildings, while modernism introduced new architectural concepts. Glass then became an indispensable element of modern construction. Technological advancements continue to multiply, opening a window of further material exploration for architects. In order to broaden the knowledge about the properties of glass, a research was carried out to analyze in detail the phenomenon of the body hitting the glass pane. The scope of the research included the analysis of displacements of selected points of the glass plates in time as a dynamic response to the impact. To make it, a flat plate, three plates with different bending radii and a rubber ball filled with sand, a rubber ball for basketball, a bag filled with peas and a steel ball were used. After conducting research and taking specific numerical results, which were presented in the form of graphs, they were analyzed drawing many conclusions, including such that the plates with a blocked movement with a bending radius of 1444 mm and 1000 mm show a similar course of displacements in time, but this dependence is no longer true for simply supported plates, where the vibration amplitudes of the 1444 mm plate are greater than those of the 1000 mm plate, which requires more time to sort them out.

7

Strength and durability characteristics of concretes with crushed side window glass as partial aggregate substitution

Langier Bogdan, Katzer Jacek, Major Maciej, Halbiniak Jacek, Major Izabela

Archives of Civil Engineering

|

2023

|

Vol. 69, nr 2

5--21

EN

Taking into account the numerous previous attempts to use waste glass for concrete production, an approach was proposed based solely on car side window glass waste. Only side window waste emerging during the production of car side windows was used during the research program. In this way, all key properties of the waste glass were under control (purity, granulometric properties, etc.). Two types of concretes with crushed side window glass, playing the role of coarse aggregate, were created. Concretes were differentiated by the amount of added crushed side window glass, which replaced 10-50% of the natural aggregate. Created concretes were thoroughly tested in the state of both a fresh mix and hardened composite. Consistency and air content of fresh mixes were tested. Slump was ranging from 15 mm to 20 mm and air content was ranging from 2.5% to 3.1%. Hardened composites were used to test apparent density, compressive strength, water absorption, water-tightness and resistance to freeze-thaw cycles. It was proven that concrete with side window glass as partial aggregate substitution is characterized by satisfactory mechanical properties (compressive strength after 28 days of curing was ranging from 51.9 MPa to 54.7 MPa), enabling its application as ordinary structural concrete. Properties of both fresh concrete mixes and hardened concretes based on crushed side window glass are similar to a reference concrete. It was proved that it is possible to replace up to 50% of natural coarse aggregate by crushed side window glass. Possible applications of the concretes in question were proposed. Experience gained during the research program is likely to be useful for tests of using crushed side window glass sourced from decommissioned cars and trucks. Areas where future research is needed are indicated.

PL

Biorąc pod uwagę liczne dotychczasowe próby wykorzystania szkła odpadowego do produkcji betonu, zaproponowano podejście oparte wyłącznie na odpadach otrzymywanych z szyb samochodowych. W programie badawczym wykorzystano wyłącznie odpady pochodzące z szyb bocznych powstające podczas utylizacji samochodów. W ten sposób wszystkie kluczowe właściwości szkła odpadowego były pod kontrolą (czystość, właściwości granulometryczne, itp.). Powstały dwa rodzaje betonów z tłuczoną szybą samochodową, pełniącą rolę grubego kruszywa. Betony różnicowano ilością dodanego kruszonego szkła, które zastępowało 10-50% kruszywa naturalnego. Powstałe betony zostały przebadane zarówno na etapie świeżej mieszanki betonowej, jak też związanego już betonu. Zbadano konsystencję i zawartość powietrza w świeżych mieszankach. Opad wahał się od 15 mm do 20 mm, a zawartość powietrza wahała się od 2,5% do 3,1%. Betony związane zastosowano do badania gęstości pozornej, wytrzymałości na ściskanie, nasiąkliwości, wodoszczelności i odporności na cykle zamrażania-rozmrażania. Wykazano, że beton z częściowym zastąpieniem kruszywa potłuczonymi bocznymi szybami samochodowymi charakteryzuje się zadawalającymi właściwościami mechanicznymi (wytrzymałość na ściskanie po 28 dniach wiązania wahała się od 51,9 MPa do 54,7 MPa), umożliwiającymi zastosowanie go jako zwykłego betonu konstrukcyjnego. Zarówno mieszanki betonowe, jak również betony, powstające na bazie bocznych szyb samochodowych mają właściwości zbliżone do betonu referencyjnego. Wykazano, że możliwe jest zastąpienie do 50% naturalnego kruszywa gruboziarnistego kruszonym szkłem pochodzącym z bocznych szyb samochodowych. Zaproponowano możliwe zastosowania omawianych betonów. Doświadczenia zdobyte podczas realizacji programu badawczego mogą być przydatne do testów dotyczących wykorzystania tłuczonych szyb bocznych pochodzących z wycofanych z eksploatacji samochodów osobowych i ciężarowych. Wskazano również obszary, w których potrzebne są dalsze badania.

8

Wspomnienie o Elżbiecie Greiner-Wronie (1951–2022)

Stabryła Anna, Adamczyk Małgorzata, Skorek Aleksandra

Szkło i Ceramika

|

2022

|

R. 73, nr 1

24--24

9

Szyby samochodowe - ważny element bezpieczeństwa i komfortu jazdy

Szkło i Ceramika

|

2022

|

R. 73, nr 2

24--25

PL

Gdy myślimy o częściach składowych samochodów, w pierwszej chwili przychodzą nam na myśl silnik, koła czy hamulce. Tymczasem jednym z najważniejszych elementów współczesnych pojazdów jest szkło. Musi ono spełniać wyśrubowane normy bezpieczeństwa, widoczności i wytrzymałości.

10

Szkło z recyklingu jako zamiennik piasku w mieszankach betonowych do druku 3D

Żelazowska Elżbieta

Szkło i Ceramika

|

2022

|

R. 73, nr 3

2--3

PL

Naukowcom z Singapurskiego Uniwersytetu Technologicznego (NTU) udało się wydrukować w 3D betonową ławkę do przestrzeni miejskiej, używając szkła z recyklingu zamiast piasku.

11

Konstanty Zieliński – niezwykły grawer szkła ze Szczytnej

Zielińska-Pytlowany Dorota

Szkło i Ceramika

|

2022

|

R. 73, nr 4

3--7

PL

W dziełach Konstantego Zielińskiego połączyły się mistrzowskie rzemiosło, doświadczenie, talent oraz wrażliwość na piękno szklanej materii.

12

Jak ważne jest szkło w wieżowcach?

Szkło i Ceramika

|

2022

|

R. 73, nr 1

31--33

PL

Dzielnice biznesowe współczesnych miast pełne są mierzących setki metrów wieżowców. Żeby je wybudować, potrzeba ogromnej wiedzy i niezwykłej dokładności, gdyż nawet niewielki błąd może mieć tragiczne skutki.

13

Całoszklana patera

Nachyła Olga, Lichota Lutosław

Szkło i Ceramika

|

2022

|

R. 73, nr 1

7--10

14

Morphology of household waste on the example of Sri Lanka and Poland — case study

Perera Egodage Chavin Janitha, Chyc Marek

Science, Technology and Innovation

|

2022

|

Vol. 15, no. 1-2

17--21

EN

Household waste is a global problem that many countries cannot cope with and deal with difficulty. In many regions of the world, a dynamic increase in the amount of waste generated is observed, which causes significant environmental pollution and excessive use of non-renewable resources. In the case of household waste, important indicators are not only its quantity per person but also its morphology. This study compares the amount of waste generated and its morphology by a household in Sri Lanka (Colombo) and Poland (Tarnów). The presented data comes from 2022, during a time of economic crisis caused initially by the COVID-19 pandemic and then due to the war between Russia and Ukraine. Currently, Sri Lanka is going through one of the greatest economic crises in its history. Poland is currently experiencing high inflation and reduced demand for many consumer goods due to continuous price increases. These events significantly affect the demand for various types of consumer goods and, paradoxically, this may reduce the amount of waste generated. It is important to identify and implement new strategies to recycle or optimize the usage of waste and develop value added products that would, in turn, have a positive impact on the domestic waste awareness. The results of the conducted research indicate a significant share of biodegradable waste in the stream of generated waste, especially in Sri Lanka. The vast majority of generated waste can be recycled, but sorting is required. Comparing the data obtained from this case study, 71% of food waste is generated in Sri Lanka, whereas 22.1% is generated in Poland. This indicates that Poland produces a significant amount of processed food. Moreover, the recorded plastic waste produced by Polish families is twice that of Sri Lanka. Furthermore, both countries indicate a positive trend to generate more waste in the future despite economic challenges faced locally as well as globally. Therefore, it is vital to understand the amount and morphology of waste as well as to implement more efficient and economical strategies to eliminate negative impacts.

15

Fire Resistance of Aluminum-Glass Partitions with a Parallel Structure of Intumescent Layers

Gwóźdź Marian, Marcinowski Michał

Safety & Fire Technology

|

2022

|

Vol. 59, iss. 1

130--140

EN

Aim: The aim of the article is to verify the fire resistance of aluminum-glass construction partitions with a parallel structure. The paper presents the results of tests in a fire chamber of a selected partition, a leading national manufacturer of aluminum-glass systems. The results of the fire tests were used to validate a simple parallel model of the reliability of non-renewable systems. Introduction: Fire-retardant properties of partitions made of glass and aluminum profiles determine their ability to stop the spread of fire by closing the fire in separate zones. Fire resistance of such partitions is measured according to various criteria, in particular the requirements concern: stability R (glass does not break), tightness E, radiation limitation W and insulation I. The tightness requirement E means that the partition effectively protects the fire compartment against flames, smoke and hot gases. The insulating postulate I means that the average temperature of glass and the profiles on the surface of the partition on the protected side does not exceed the contractual value during the nominal duration of the fire. The measure of fire resistance of a partition is time t, expressed in minutes, in which the structure of an aluminum-glass partition meets one or more of the criteria listed. Methodology: The experimental database consists of the results of routine fire resistance tests of system building partitions obtained in the certification process of selected facade systems. Interpretation of the obtained results of laboratory tests was based on simple models of reliability of non-renewable systems. Conclusions: The graphs of average temperature increase on the outer surface of the tested glass are the same in each case in terms of quality and quantity. Up to about 70% of the nominal fire resistance, the temperature increase is linear, followed by a non-linear phase according to a concave curve. The course of the temperature-rise curves on the outer surface of aluminum profiles is qualitatively different. The graphs are non-linear, convex from the beginning of heating, with the inflection point reached after about 20 minutes of the test. The obtained results may indicate that the multi-chamber structure of aluminum profiles does not ensure a parallel reliability structure, because the object has a quasi-parallel structure. The presented results of the temperature-rise curves and their reliability interpretation require confirmation in further laboratory tests of aluminum-glass partitions with a different structure of panes and profiles.

PL

Cel: Celem artykułu jest weryfikacja eksperymentalna odporności ogniowej przegród budowlanych aluminiowo-szklanych o strukturze równoległej. W pracy przedstawiono wyniki badań w komorze ogniowej na przykładzie przegrody wiodącego krajowego producenta systemów aluminiowo-szklanych. Wyniki testów ogniowych wykorzystano do walidacji prostego modelu równoległego niezawodności systemów nieodnawialnych. Wprowadzenie: Właściwości ognioochronne wykonanych ze szkła i profili aluminiowych przegród budowlanych określają ich zdolność do zatrzymania rozprzestrzeniania się ognia poprzez zamknięcie pożaru w wydzielonych strefach. Odporność ogniowa takich przegród jest mierzona wg różnych kryteriów. W szczególności wymagania dotyczą: stabilności R (szkło nie pęka), szczelności E, ograniczenia promieniowania W i izolacyjności I. Postulat szczelności E oznacza, że przegroda skutecznie chroni strefę wydzielenia pożarowego przed płomieniami, dymem i gorącymi gazami. Z kolei postulat izolacyjności I świadczy o tym, że średnia temperatura szyb i profili na powierzchni przegrody po stronie chronionej nie przekracza umownej wartości w nominalnym czasie trwania pożaru. Miarą odporności ogniowej przegrody jest czas t wyrażony w minutach, w którym konstrukcja przegrody aluminiowo-szklanej spełnia jedno lub kilka z wymienionych kryteriów. Metodologia: Bazę danych doświadczalnych stanowią wyniki rutynowych badań odporności ogniowej systemowych przegród budowlanych otrzymane w procesie certyfikacji wybranych systemów fasadowych. Interpretację wyników badań laboratoryjnych oparto na prostych modelach niezawodności systemów nieodnawialnych. Wnioski: Wykresy przyrostu temperatury średniej na zewnętrznej powierzchni badanych szyb są w każdym wypadku jakościowo i ilościowo takie same. Do momentu osiągnięcia około 70% nominalnej ogniochronności przyrost temperatury jest liniowy, po czym następuje faza nieliniowa wg krzywej wklęsłej. Jakościowo inny jest przebieg krzywych przyrostu temperatury na zewnętrznej powierzchni profili aluminiowych. Wykresy są od początku nagrzewania nieliniowe, wypukłe, z punktem przegięcia osiągniętym już po około 20 minutach testu. Otrzymane rezultaty mogą wskazywać, że wielokomorowość profili aluminiowych nie zapewnia struktury niezawodnościowej równoległej, ponieważ obiekt ma strukturę quasi-równoległą. Przedstawione wyniki krzywych przyrostu temperatury i ich interpretacja niezawodnościowa wymagają potwierdzenia w dalszych badaniach laboratoryjnych przegród aluminiowo-szklanych o innej konstrukcji szyb i profili.

16

Bonding methods of ceramic materials with deposited carbon layers

Matusiak Tomasz, Kaszczyszyn Jakub, Dąbrowski Arkadiusz

Przegląd Elektrotechniczny

|

2022

|

R. 98, nr 1

55--58

EN

In this paper, we present a proposed bonding technology of ceramic materials. It could be applied for manufacturing the excitation source for detection of elements by means of Optical Emission Spectroscopy (OES) method. The biggest challenge was choice of proper bonding technology for materials with screen printed carbon layers as an excitation electrodes. It was caused by a need to avoid a deterioration of electrical properties of the carbon layer during the bonding process. The bonding at low temperature with various glaze layers was verified with addition of noble elements and plasma modification. The results were promising, without any significant destruction of carbon layers.

PL

W tym artykule przedstawiamy proponowaną technologię łączenia materiałów ceramicznych która może być zastosowana przy wytwarzaniu źródła wzbudzenia do detekcji pierwiastków w metodzie optycznej spektroskopii emisyjnej. Wybór odpowiedniej technologii łączenia materiału z warstwami węglowymi wytwarzanymi metodą sitodruku był wyzwaniem z powodu konieczności uniknięcia degradacji właściwości elektrycznych węgla podczas procesu łączenia. Zweryfikowano łączenie w niskiej temperaturze z różnymi warstwami szkliwa z dodatkiem pierwiastków szlachetnych i modyfikacją plazmową. Wyniki były obiecujące, bez znacznego zniszczenia warstw węglowych.

17

Characteristics of the phase and chemical composition of blast furnace slag in terms of the possibility of its economic use

Jonczy Iwona, Grzesik Bartłomiej, Wieczorek Andrzej Norbert, Gerle Anna, Nuckowski Paweł, Staszuk Marcin

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2022

|

T. 38, z. 4

153--172

EN

This article presents the results of studies into the phase and chemical composition of blast furnace slag in the context of its reuse. In practice, blast furnace slags are widely used in the construction industry and road building as a basis for the production of, for example, cements, road binders and slag bricks. They are also used in the production of concrete floors, mortars, and plasters. Blast furnace slag is mainly used as a valuable material in the production of hydraulic binders, especially cement that improves the mechanical properties of concretes. The favorable physical and mechanical properties of slags, apart from economic aspects, are undoubtedly an asset when deciding to use them instead of natural raw materials. In addition to the above, there is also the ecological aspect, since by using waste materials, the environmental interference that occurs during the opencast mining of natural aggregates is reduced. Specifically, this means waste utilization through secondary management. However, it should be kept in mind that it is a material which quite easily and quickly responds to environmental changes triggered by external factors; therefore, along with the determination of its physical and mechanical properties, its phase and chemical composition must be also checked. The studies showed that the predominant component of the blast furnace slag is glass which can amount up to 80%. In its vicinity, metallic precipitate as well as crystallites of periclase, dicalcium silicates and quartz can be found. With regard to the chemical composition of the slag, it was concluded that it meets the environmental and technical requirements regarding unbound and hydraulically bound mixtures. In case of the latter, in terms of its chemical composition, the slag meets the hydraulic activity category CA3. It also meets the chemical requirements for using it as a valuable addition to mortars and concretes, and it is useful in the production of CEM II Portland-composite cement, CEM III blast-furnace cement and CEM V composite cements. The blast furnace slag is a valuable raw material for cement production. Cement CEM III/C contains 81–95% of blast furnace slag in accordance with EN 197-1:2012. In 2019, the Polish cement industry used 1,939,387.7 tons of slag.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań składu fazowego i chemicznego żużla wielkopiecowego w aspekcie możliwości jego wtórnego wykorzystania. W praktyce żużle wielkopiecowe znajdują dość szerokie zastosowanie w przemyśle budowlanym oraz w drogownictwie, m.in. na ich bazie produkowane są cementy, spoiwa drogowe oraz cegły żużlowe; stosowane są również przy wykonywaniu posadzek betonowych, do produkcji zapraw murarskich i tynkarskich. Wiodącą rolą żużla wielkopiecowego staje się jego wykorzystanie jako cennego surowca w produkcji spoiw hydraulicznych, zwłaszcza cementu poprawiającego właściwości mechaniczne betonów. Korzystne właściwości fizykomechaniczne żużli, obok aspektów ekonomicznych, stanowią niewątpliwie atut przy podejmowaniu decyzji o ich wykorzystaniu zamiast surowców naturalnych. Do tego dochodzi jeszcze aspekt ekologiczny, gdyż wykorzystując materiały odpadowe, ogranicza się ingerencję w środowisko, jaka ma miejsce podczas odkrywkowej eksploatacji kruszyw naturalnych, ponadto prowadzona jest utylizacja odpadów poprzez ich wtórne zagospodarowanie. Należy jednak zwrócić uwagę, że jest to materiał, który dość łatwo i szybko reaguje na zachodzące w środowisku zmiany wywołane czynnikami zewnętrznymi, dlatego obok oznaczeń właściwości fizykomechanicznych żużla niezbędna jest kontrola jego składu fazowego i chemicznego. Przeprowadzone badania wykazały, że w badanym żużlu wielkopiecowym dominującym składnikiem jest szkliwo, którego udział można szacować na około 80%, w jego otoczeniu występują wytrącenia metaliczne żelaza, a także krystality peryklazu, krzemianów dwuwapniowych oraz kwarcu. Biorąc pod uwagę skład chemiczny żużla, stwierdzono, że spełnia on wymagania środowiskowe oraz wymagania techniczne dotyczące drogowych niezwiązanych i związanych hydraulicznie mieszanek. W przypadku tych ostatnich pod względem składu chemicznego żużel spełnia kategorię aktywności hydraulicznej CA3. Spełnia także wymagania chemiczne dotyczące stosowania go jako wartościowego dodatku do zapraw i betonów oraz jest przydatny do produkcji cementów portlandzkich żużlowych CEM II, cementów hutniczych CEM III oraz cementów wieloskładnikowych CEM V. Żużel wielkopiecowy jest cennym surowcem do produkcji cementu. Cement CEM III/C zawiera 81–95% żużla wielkopiecowego zgodnie z normą EN 197-1:2012. W 2019 roku polski przemysł cementowy zużył 1 939 387,7 ton żużla.

18

Płaskie szkło a GOZ

Szymański Dominik

Energia i Recykling : gospodarka obiegu zamkniętego

|

2022

|

nr 9

PL

Sektor budowlany jest największym konsumentem surowców i energii w Niemczech. Wciąż zbyt wiele cennych i wyczerpujących się zasobów wykorzystuje się w nowych budynkach, a przy rozbiórce obiektów budowlanych materiały pochodzące z recyklingu w obiegu zamkniętym w zasadzie w ogóle nie są ponownie używane.

19

Szkło

Romaniuk Ryszard S.

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2022

|

Vol. 63, Nr 12

10--16

PL

Ustanowienie przez Organizację Narodów Zjednoczonych Międzynarodowego Roku Szkła 2022 zwraca uwagę nie tylko na ten wspaniały i różnorodny materiał, ale także na jego uwarunkowania i role kulturowe, historyczne, cywilizacyjne, a dla nas czytelników Elektroniki naukowo-techniczne i przemysłowe. MR Szkła, jak przyznają jego organizatorzy, jest w pewnym sensie kontynuacją bardzo udanego Międzynarodowego Roku Światła 2015. Bez sukcesu MRŚ2015 prawdopodobnie nie byłby możliwy MRS2022? Szkło jest podstawą inżynierii optycznej, optyki objętościowej, a także w dużej mierze optyki scalonej i zintegrowanej. Szkło krzemionkowe syntetyzowane z fazy gazowej stanowi fundament telekomunikacji światłowodowej. Znaczne postępy w badaniach i zastosowaniach szkieł dla technologii ICT umożliwiły takie narzędzia jak lasery femtosekundowe i nanometrowa obróbka materiałów. Szklane nanometrowe struktury periodyczne, a w przyszłości periodyczne modulowane, otwarły możliwości kształtowania struktury falowej pojedynczego fotonu. Napotykając na takie bezstratne struktury szklane o wymiarach atomowych funkcja falowa fotonu oddziałuje z ich falą materialną De Broglie. W rezultacie oddziaływania funkcja falowa fotonu zawiera składniki pochodzące od fali materialnej. Foton ubieramy w stacjonarnie materialny płaszcz. Szkło ma niezwykłą przyszłość w optycznych fotonowych liniowych realizacjach procesorów i urządzeń funkcjonalnych kwantowych technik informacyjnych.

EN

The establishment by the United Nations of the International Year of Glass 2022 draws attention not only to this wonderful and diverse material, but also to its cultural, historical, civilization aspects and roles, and for us, the readers of the Journal Elektronika also the roles in science, technology and industry. The International Year of Glass IYoG 2022, as its organizers admit, is in a sense a continuation of the very successful International Year of Light 2015 (IYoL). Without the success of the IYoL2015, the IYoG2022 probably would not be possible at all? Glass is the basis of optical engineering, volume optics, and also largely hybrid and integrated optics. Gas-phase synthesized silica glass is the foundation of fiber optic telecommunications. Tools such as femtosecond lasers and nanometer material processing technologies have enabled significant advances in research and application of glasses for the ICT. Glass nanometer periodic structures, and in the future periodic modulated ones, opened up the possibility of shaping the wave structure of a single photon. When encountering such atomic-sized lossless glass structures, the photon’s wave function interacts with their De Broglie material wave. As a result of the interaction, the photon’s wave function contains components derived from the material wave. We dress the photon in a stationary material mantle. Glass has a remarkable future in optical photon, linear realizations of processors and functional circuits of quantum information techniques.

20

A study on mechanical and wear behaviour of graphite filled sisal-glass-epoxy hybrid composites

Suresh Kumar Devendrappa, Sanjeevamurthy, Mallesh Goud, Pavankumar Ravikumar, Vasanth Kumar Hasthinapura Seena Naik

Composites Theory and Practice

|

2022

|

R. 22, nr 2

106--113

EN

In recent years, advancements in development of composite materials can be distinctively observed and taking ecological factors into account, researchers are currently working on the development of natural fibre composites for various applications. The current work concentrates on assessment of the mechanical and wear characteristics of sisal-glass (natural and synthetic) epoxy hybrid graphite filled composites. A comparative characteristic study was performed in the study between synthetic (glass) and natural (sisal) FRP composites and it was found that graphite filled FRP composites exhibit excellent tensile properties, flexural modulus enhanced by 35.2%, the hardness and impact strength were improved with the addition of graphite filler. Statistical analysis was conducted using the design of experiments with the help of ANOVA software. From the tribology tests, it was noticed that the COF and wear loss of the composites with the natural reinforcement are comparatively higher than that of the synthetic fibre. It is evident from ANOVA and regression analysis that the reinforcement has 57.99% influence on the wear rate. Due to increased environmental consequences, natural FRP composites are recommended to be used in as automotive brake friction material and aerospace body parts.