BazTech - Yadda

1

Ratownictwo górnicze na przykładzie firmy Exalo Drilling S.A.

Myćka Robert, Lubaś Łukasz

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2022

|

nr 5

13--17

EN

The purpose of this article was to remind the regulations and principles of mines rescue organization in companies carrying out geological and drilling works. The model of mine rescue organization was presented on the example of Exalo Drilling S.A., which has developed a standard that can serve as a model of a well-functio¬ning and well organized rescue service. Blowout prevention training and courses for management personnel and maintenance supervisors carried out by Rescue Station of Bore-Hole Mining in Krakow make it possible to believe that people working on drilling rigs will be able to prevent eruptions, and rescuers from the Company Mine Rescue Stations will only conduct and secure preventive work in mining plants.

PL

W artykule przedstawiono zasady organizacji i funkcjonowania ratownictwa górniczego na przykładzie firmy wiertniczej Exalo Drilling S.A.

2

Analiza metody szczelinowania za pomocą ditlenku węgla wraz ze wskazaniem spektrum rozwiązań mających wpływ na możliwą mniejszą emisyjność modelu LCA procesu szczelinowania - w oparciu o patent Wojskowej Akademii Technicznej nr 222247

Miedzińska D., Bocianowski R.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2018

|

Nr 1

2--7

PL

W publikacji dokonano analizy metody szczelinowania za pomocą ditlenku węgla w stanie nadkrytycznym, opracowanej przez pracowników naukowych Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie. Analiza polegała na identyfikacji elementów sekwencji procesu szczelinowania opartego na Patencie nr 222247, wraz z ich oddziaływaniem na otaczające środowisko naturalne. Wskazano wstępną ocenę potencjalnego wpływu każdego etapu procesu szczelinowania na otaczające środowisko. Rozszerzono zakres potencjalnego umniejszonego wpływu na środowisko naturalne procesu jako całości, jak i poszczególnych etapów szczelinowania. Wymienione rozszerzenie zakresu oparto na perspektywicznych wybranych innowacjach w zakresie obsługi samego procesu szczelinowania dzięki zastosowaniu alternatywnych rozwiązań w zakresie transportu czy też pozyskania źródeł dostaw niezbędnej energii elektrycznej. W ostatecznym rezultacie stworzono zarys, optymalnego pod względem emisji, hipotetycznego cyklu życia procesu szczelinowania opartego na rozwiązaniu WAT. Artykuł jest kolejnym elementem cyklu analiz [2] nad przyjętym modelem LCA optymalnego pod względem ekologii procesu wydobycia gazu z łupków, w dalszej perspektywie także w zakresie LCC i SLCA, co warunkuje dostępność niezbędnych rzeczywistych danych do dalszych badań.

EN

The paper examines the fracking method of using supercritical carbon dioxide, developed by scientist staff of The Military University of Technology in Warsaw. The analysis was carried out by identification of elements of the fracking process sequence based on Patent No. 222247 by showing those which may affect the surrounding environment. The preliminary assessment of the potential impact on the environment of each stage of the fracking method was provided. The scope of the potential of reduced environmental impact of the fracking process as a whole and at its individual stages was expanded. The mentioned extension was based on prospective selected innovations to support the fracking process by solutions of alternative transport or sourcing of the necessary electricity supplies. The outline of the optimal level of emissions of the hypothetical life cycle of the waterless fracking process was developed. The paper is another element of the list of analyses [2] of LCA of the shale gas extraction process that is ecologically optimal. The analyses also will be conducted in the LCC and SLCA areas which are provided that available of necessary real data for further research in the long term.

3

Zastosowanie nowoczesnych technologii w wierceniach obrotowych

Myćka R., Wójtowicz T.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2018

|

nr 10

3--12

PL

W artykule przedstawiono rozwój technologii i narzędzi, jaki w ostatnich latach nastąpił w wierceniach kierunkowych. Opisano zalety i wady powszechnie stosowanych systemów RSS, ich wpływ na bezpieczeństwo prowadzonych robót, czas wiercenia otworów i co za tym idzie – zmniejszenie kosztów realizacji projektów.

EN

The article presents the development of RSS systems (push-the-bit, point-the-bit and hybrid systems), the use of which has significantly contributed to improving the effectiveness of directional drilling and facilitated the production of boreholes with very demanding trajectories. Innovative solutions contribute to obtaining an optimal drilling technology, which minimizes the possibility of occurrence of drilling failures and significantly improves the safety of works. Real-life geophysical data transmissions in the course of drilling with the RSS system can be used to make in-situ decisions to alter the borehole trajectory and to stay in layers with the best collecting properties.

4

Analiza proekologicznych rozwiązań możliwych do zastosowania w procesie wydobycia gazu z łupków

Bocianowski R.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2017

|

Nr 8

314--324

PL

W publikacji przeanalizowano wybrane, możliwe do zastosowania rozwiązania techniczno-technologiczne, związane z wpływem na otoczenie, środowisko naturalne i potencjalne zasoby. Wpływ ten analizowany jest na różnych kluczowych etapach towarzyszących procesowi wydobycia gazu z łupków. Podstawą do dalszych badań jest dokonana wcześniej identyfikacja etapów procesu wydobycia gazu niekonwencjonalnego [3]. Poszczególne, wybrane innowacje i rozwiązania technologiczne związane z danym etapem sklasyfikowano oraz opisano wskazując cechy wpływające na złagodzenie niekorzystnych oddziaływań na otoczenie. Podstawą waluacji było wskazanie i wstępnie zdefiniowana ocena możliwego wpływu każdego prezentowanego procesu technologicznego na zmiany w otaczającej infrastrukturze, środowisku i zasobach naturalnych, czy też, o ile to możliwe, sugerowanie modyfikacji przywołanych rozwiązań, których zastosowanie może jeszcze bardziej pozytywnie wpłynąć na zmniejszenie oddziaływania na środowisko. Opisano potencjalny wpływ na możliwość zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko naturalne poszczególnych możliwych rozwiązań oraz wskazano możliwe emisje do atmosfery i gleby z teoretycznym oszacowaniem ich umniejszonego negatywnego środowiskowego potencjału. Wymieniony wpływ oparto na szerokim wachlarzu wybranych zagadnień, począwszy od innowacji w zakresie udoskonaleń organizacji samego procesu poprzez zastosowanie alternatywnych rozwiązań w zakresie szczelinowania hydraulicznego czy też na modyfikacjach sprzętowo/materiałowych osprzętu wiertniczego skończywszy. Wskazanie optymalnego pod względem emisji, hipotetycznego cyklu życia kopalni gazu łupkowego, który będzie oparty na najbardziej perspektywicznych rozwiązaniach. Artykuł jest wstępem do dalszych badań nad przyjętym modelem LCA optymalnego proekologicznego procesu wydobycia (później również LCC) w miarę pozyskiwania niezbędnych rzeczywistych danych.

EN

The paper examines selected technical and technological solutions which are possible to use with the their relation to the impact on the ambience, the environment and resources. The mentioned effect was analysed at key stages accompanying to the process of shale gas production. The further research was conducted for the basis of early identification of the stages of the unconventional gas production [3].The selected innovations and technological solutions with relation to the stage of classified and were described by pointing out the features that influence to mitigate the adverse effects on the environment. Then was made a preliminary valuation of a given set of solutions and the technology trends. The basis of valuation was identification and the pre-assessment of the possible impact of each the process of technological change in the surrounding infrastructure, the environment and natural resources or to suggest possible modifications of the mentioned solutions, the use of which could have more positive impact on reducing the environmental impact. The potential impact was described by the ability to reduce the negative environmental impact of the various possible solutions and the identified possible emissions to the atmosphere and soil with the theoretical estimating of their reduced negative environmental potential. The mentioned above impact was based on a wide range of selected issues as innovation in terms of improvements e.g., the organization of the process, the use of alternatives to hydraulic fracturing or modifications, hardware drilling equipment and materials. The indication of optimal hypothetical and low-emissive life cycle of the mine shale gas will be based on the most promising pro-ecological solutions. The article is an introduction to further research on the created model of LCA (also LCC afterwards) of the optimal environmentally friendly recovery process as far as will be obtained the necessary actual data.

5

Prawne i techniczne aspekty powierzchniowych badań geochemicznych w górnictwie ropy naftowej i gazu ziemnego (Komunikat)

Korczak-Kostrząb D., Kostrząb P.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2017

|

nr 7

25--30

PL

W komunikacie przedstawiono zagrożenia wynikające z ekshalacji i migracji metanu, związanych z poszukiwaniem, eksploatacją i magazynowaniem węglowodorów. Przedstawiono zalety zastosowania powierzchniowego zdjęcia gazowego jako uniwersalnego narzędzia, mającego zastosowanie w górnictwie ropy naftowej i gazu ziemnego. Ponadto wskazano podstawy prawne regulujące jego wykonywanie.

EN

Surface geochemical research in the form of a gas-photo constitutes an integral part of works related to the exploration and storage of hydrocarbons. An appropriately processed and interpreted image of surface distribution of methane concentration is a universal tool used for petroleum prospection, environment monitoring or in the evaluation of boreholes tightness and hydrocarbons storages. Thus, it is an important element which allows to identify any threats related to the migration and exhalation of methane. The legislator does not specify the research method. Having regard to the risk which may be posed to the environment and a human being as a result of methane migration and exhalation, it seems relevant to apply the best available techniques. This helps to keep a high level of protection of the environment and humans against possible consequences of any failures. To achieve this, surface geochemical research should be carried out with the use of methodology in determining the sampling points that takes into account the technical conditions and impact of the surrounding of the holes and boreholes. It is important to take the samples from a certain depth allowing to obtain a reliable geochemical image without the influence of external factors and to analyse them on stationary chromatographs which allow to obtain accurate results. The use of portable analysers is helpful, however they should not replace the analysis carried out on stationary equipment. Surface geochemical researches are of vital importance in oil and natural gas mining. Unfortunately, despite their usefulness in detecting threats, they are often marginalized and neglected.

6

Nowa technologia udostępniania złóż za pomocą perfogeneratorów : badania wytypowanej grupy paliw (propelantów) przeznaczonych do intensyfikacji wydobycia ropy naftowej i gazu

Koślik P., Hadzik J., Wilk Z., Habera Ł., Frodyma A

Przemysł Chemiczny

|

2016

|

T. 95, nr 12

2456--2460

PL

Zaproponowano technologię udostępniania złóż za pomocą nowego urządzenia perforująco-szczelinującego. Na etapie projektowania zbudowano model numeryczny, wytypowano rodzaj i odpowiednią formę elementów paliwowych (propelantów). Analizie numerycznej poddano proces szczelinowania złoża z zastosowaniem segmentów paliwowych w kształcie pierścieni, mogących składać się w zespoły paliwa o większej liczebności ziarna. Przedstawiono wyniki sprawnościowych badań modelowych odcinków perfogeneratora, na podstawie których wysunięto wnioski o pozytywnym działaniu pierścieni paliwowych na skuteczną i intensyfikacyjną rolę w procesie wydobycia ropy i gazu.

EN

A new technol. of share deposits by using perforating and fracturing tool was presented. At the design stage, a numerical model was constructed. Type and appropriate forms of propellant elements were selected. The process of reservoir rock fracturing by using the propellant rings was subjected to numerical anal. The model sections of perforating and fracturing tool were evaluated during the fire ground tests. The propellant rings operated effectively and intensified the oil and gas prodn.

7

Gaz z polskich łupków jako wyrób/produkt końcowy - wprowadzenie do oceny środowiskowej opartej na metodologii LCA (Life Cycle Assessment)

Bocianowski R.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2016

|

Nr 5

162--169

PL

Celem publikacji jest analiza możliwych etapów technologicznych, mogących występować w cyklu życia gazu łupkowego, pochodzącego z kopalni zlokalizowanej na terytorium RP. Podstawą analizy jest identyfikacja etapów procesu wydobycia gazu niekonwencjonalnego, ze wskazaniem oraz oceną ich potencjalnego wpływu na zmiany w otaczającej infrastrukturze, środowisku i zasobach naturalnych. Analiza obejmuje również określenie ról poszczególnych etapów technologicznych, jaką pełnią w procesie, wraz z opisem stosowanych rozwiązań techniczno-technologicznych i ich charakterystyką, w zakresie oddziaływania na otoczenie. W artykule oparto się na danych z literatury fachowej i konsultacjach eksperckich. Na tej podstawie stworzono możliwy teoretyczny, pełny cykl życia rodzimego gazu łupkowego. Po przeprowadzonej analizie dokonano wstępnego określenia takich elementów przeglądu jak wybór funkcji, jednostki funkcjonalnej, a także efektywności wyrobu i możliwych strumieni odniesienia, mogących posłużyć do dalszych analiz. Elementem kluczowym niniejszego opracowania jest wskazanie potencjalnych granic systemu LCA. Niniejszy artykuł jest wstępem do dalszych badań LCA, oraz w dalszej perspektywie również LCC nad wpływem wydobycia gazu łupkowego na środowisko naturalne na obszarze RP.

EN

The aim of the paper was to analyze the possible technological stages of the life cycle of the shale gas extraction process. The exemplary shale gas mine is set-in on the territory of the Republic of Poland. The base of analysis was to identify the stages of unconventional gas extraction with indication and assessment of their potential impact on changes in the surrounding infrastructure. Especially to the environment and natural resources. The roles of the individual stages were determined if they took place in the process. The applied technical and technological solutions were descripted with their characteristics in terms of impact on the environment. The article was based on data from the study literature and consulted by experts’ knowledge. Then was developed a theoretical possible the life cycle of the shale gas production process. Based on initial analysis were determined elements such as the overview of the selected functions, unit of functionality, also the effectiveness of the product and the possible streams of reference for further analysis at the end. A key’s element of this study was to identify potential boundaries of the system. This article is an introduction to further researches of LCA, and also the LCC in the longer term, in case of the impact of shale gas on the environment in the area of Poland Republic.

8

Determination of the technological parameters of borehole underground coal gasification for thin coal seams

Falshtynskyi V.S., Dychkovskyi R.O., Lozynskyi V.G., Saik P.B.

Journal of Sustainable Mining

|

2013

|

Vol. 12, iss. 3

8--16

EN

In this article the characteristics of the criteria of borehole underground coal gasification for thin coal seams are defined. The thermal and material balance calculations for coal seam gasification processes are also explained. The construction, method of in situ gasifier preparation, and the sequence of coal seam gasification for area No 1 (located in the field of Solenovsk coal deposits) are also described. The parameters of borehole underground coal gasification for the Solenovsk coal mine on the model of rock and coal massif are detailed too. The method of in situ gasifier preparation, and the sequence of coal seam gasification during a standard installation are also described in detail. Interpretations based on the conducted research and investigation are also presented.

9

Problem ochrony środowiska w górnictwie otworowym na przykładzie Kopalni i Zakładów Chemicznych Siarki "Siarkopol" SA - Kopalnia "Osiek"

Kowalik S., Gajdowska M., Herczakowska J.

Budownictwo Górnicze i Tunelowe

|

2009

|

nr 2

23-27

PL

W artykule przedstawiono główne problemy ochrony środowiska wgórnictwie otworowym na przykładzie KiZChS "Siarkopol" SA - Kopalnia "Osiek" wraz z krótką charakterystyką polskiego górnictwa siarki. Przedstawiono zarys historyczny budowy kopalni, sposób eksploatacji złoża siarki metodą podziemnego wytopu, a także degradację środowiska z nią związaną. Uwagę skoncentrowano przede wszystkim na niekorzystnym wpływie eksploatacji złoża siarki "Osiek" na środowisko, do których zaliczamy: zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego, zmiany w glebach na skutek zakwaszenia, zmianę stosunków wodnych, przekształcenia geomechaniczne w postaci zmian struktury górotworu, obniżeń terenu. Opisano sposoby przeciwdziałania ujemnym skutkom działalności górniczej.

EN

The main problems of environment protection were presented in bore-hole mining on the example of KiZChS, "Osiek" mine together with a short profile of Polish mining of sulfur. The historical outline of building of the mine was introduced, the method of exploitation of sulfur deposit by underground melting, and also the degradation of natural environment connected with the exploitation. The attention was concentrated firstly on unfavorable influence of exploitation of "Osick" sulfur deposit on the environment which include: atmospheric air pollution, change in soils due to on result due to high acidity, change of water relations, geomechnical transformations in the form of changes of the strata's structure, subsidence of the terrain. The methods of counteracting of the negative impact of mining activity of "Osiek" Mine Sulfur were described.

10

Metody perforacji kumulacyjnej w udostępnianiu złóż węglowodorów

Frodyma A., Wilk Z.

Wiertnictwo, Nafta, Gaz

|

2007

|

T. 24, z. 2

733-755

PL

Perforacja kumulacyjna jako metoda udostępniania złóż w górnictwie otworowym jest praktycznie jedyną powszechnie stosowaną metodą uzyskania łączności hydraulicznej zarurowanego otworu wiertniczego i horyzontu produktywnego. Artykuł przedstawia rys historyczny perforacji kumulacyjnej i rozwój podstawowych technik w tej dziedzinie. Omawia się metody zapuszczania - na kablu strzałowym, na przewodzie skręcanym i na przewodzie zwijanym (Coiled Tubing) oraz poprzez rurki wydobywcze (syfonowe) oraz inicjowania, w zależności od przyjętej technologii zabiegu. Scharakteryzowano konstrukcje perforatorów otwartych i zamkniętych i odpowiednich do stosowania w nich zestawów środków strzałowych (lonty, ładunki kumulacyjne, środki inicjowania detonacji). Przedstawiono podstawowe wymagania stawiane ładunkom kumulacyjnym w zależności od podstawowego zadania perforacji (udostępnienie, przygotowanie zabiegu intensyfikacji - np. szczelinowanie, oraz prace specjalne - np. przywracanie cyrkulacji i perforator przebijak). W kontekście tego przeglądu przedstawiono również aktualnie stosowane i dopuszczone zestawy środków strzałowych do perforacji kumulacyjnej, w tym również nowe zagadnienia takie jak np. technologia wkładek reaktywnych i perfo-generatory.

EN

Perforation using shaped charges, as a method of deposit development in oil and gas mining is, in practice, the only commonly used method of obtaining hydraulic interconnection of cased borehole and productive reservoir layer. The study presents historical outline of cumulative perforation and development of basic techniques in this domain. It discusses various conveyance methods - wireline, production tubing (TCP) and coiled tubing (CT), through tubing perforation (TTP), as well as methods of ignition depending on job technology used. Two basic carrier concepts - hollow carrier (closed type) and bar carrier (open type) are characterised, as well as sets of shooting means (detonating cords, shaped charges, detonation initiators) that can be purposefully used with them. The basic requirements, that should be fulfilled by shaped charges depending on main task of perforation (horizon opening, preparation for intensification job - fracturing, for example, as well as special jobs - i.e. restoring of lost circulation with perforator - puncher) has also been presented. In context of this review, currently used and approved sets of shooting equipment and means for cumulative perforation are presented, including some new approaches, such as technology of reactive liners and perfo-generators.

11

Wdrożenie do prawa polskiego Dyrektywy 92/104/EWG

Paździorek G.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2006

|

R. 48, nr 3-4

63-68

PL

W kwietniu 1998 roku rozpoczął się poprzedzający rozpoczęcie "właściwych" negocjacji o członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej przegląd prawodawstwa polskiego pod kątem jego zgodności z acquis communautaire ( dorobkiem prawnym Wspólnot Europejskich) tzw. "Screening". Komisja Europejska przekazała stronie polskiej listy zawierające acquis communautaire w poszczególnych obszarach negocjacyjnych. Jednym z nich była "Polityka społeczna i zatrudnienie". Obszar ten obejmował między innymi problematykę bezpieczeństwa i higieny pracy. Do grupy aktów, które nie były w pełni wdrożone do prawa polskiego, po przeglądzie zakwalifikowano między innymi: - dyrektywę z 92/91/EWG w sprawie minimalnych wymagań w zakresie poprawy bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników górnictwa otworowego (OJ No L348, p.9), - dyrektywę 92/104/EWG w sprawie minimalnych wymagań w zakresie poprawy bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników odkrywkowego i podziemnego przemysłu wydobywczego (OJ No L404, p.l0). Na podstawie analizy przeprowadzonej przez Wyższy Urząd Górniczy określono następujące zasadnicze problemy związane z pełnym wdrożeniem dyrektywy 92/91/EWG i 92/104/EWG do prawa polskiego: -nałożenie na przedsiębiorcę górniczego obowiązku oceny ryzyka zawodowego (mimo istnienia obowiązku rozpoznawania zagrożeń związanych z ruchem zakładu górniczego, wynikającego z art. 73 pr.g.g.), -wprowadzenie obowiązku sporządzania dokumentu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia i określenie relacji pomiędzy tym dokumentem z planem ruchu. W dniu 27 lipca 2001r. Sejm RP uchwalił ustawę o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U Nr 110, poz. 1190). Ustawa nadała nowe brzemienia art. 73 pr.g.g., który określa podstawowe obowiązki przedsiębiorcy górniczego w zakresie zapewnienia bezpiecznego prowadzenia zakładu górniczego. Nowy art. 73 pkt 1 pr.g.g. nałożył na przedsiębiorcę górniczego obowiązek oceniania i dokumentowania ryzyka zawodowego występującego w ruchu zakładu górniczego oraz stosowania niezbędnych środków profilaktycznych zmniejszających to ryzyko - co stworzyło możliwość pełnej implementacji dyrektywy 92/91/EWG i 92/104/EWG.

EN

In April 1998 a preliminary stage of the negotiation for the membership of Poland in the European Union commenced. It consisted of the screening of the polish legislation in terms of its compliance with the acauis communautaire (that is the legal output of the European Communities). The European Commission hand over to the polish side lists of the acauis communautaire in particular negotiation areas. One of them was the area "Social policy and Employment". This area comprised among other the issue of the safety and health protection. Among acts that had not been fully implemented to the polish law were classified: - Directive 92/91/EEC on minimum requirements for improving the health and protection of workers in mineral extracting industries through drilling (OJ L 348, p.9), - Directive 92/104/EEC on minimum requirements for improving the health and protection of workers in surface and underground mineral extracting industries (OJ L 404 p. 10). On the bases of the analysis made by the State Mining Authority the following problems related with the full implementation of the Directive 92/91/EEC and Directive 92/104/EEC to the Polish Law were found: -imposition on the mining entrepreneur of the obligation of risk assessment (even thought the obligation of the identification of the hazards related with operations of a mining plant was prescribed in the article 73 of the Geological and Mining Law), -imposition of the obligation of drawing up a safety and health document as well as determination of the relationship between this document and operation plan. On 27th July 2001 the Parliament of the Republic of Poland enacted the act on the amendment of the Geological and Mining Law (OJ 110, item 1190). The act changed hitherto article 73 that the fundamental obligation of the mining entrepreneur in terms of the safe operation of a mining plan. The new article 73 point l of the Geological and Mining Law obliged and entrepreneur to make the assessment and draw up document on hazards occurring while carrying out mining operation and to take adequate measures for the abatement of this risk - which created the possibility of the full implementation of the Directive 92/91/EEC and Directive 92/104/EEC.

12

Metoda obliczania wymiany ciepła w procesach technologicznych górnictwa otworowego i gazownictwa

Staszewski R.

Wiertnictwo, Nafta, Gaz

|

2002

|

R. 19/2

427-439

PL

Proces wymiany ciepła zachodzący w wymienniku ciepła może być z praktycznego punktu widzenia sprowadzony do określenia temperatur wypływających płynów przepływających przez wymiennik, przy znanych pozostałych jego parametrach. W artykule przedstawiono metodykę obliczania temperatur wypływających płynów przepływających przez wymiennik ciepła w zależności od kierunku przepływu mediów (współprąd lub przeciwprąd) oraz od stosunku ich wodnych równoważników przenoszonego ciepła. Dokonano porównania przebiegu procesu wymiany ciepła zachodzącego w wymienniku współprądowym i przeciwprądowym.

EN

Heat exchange processes taking place in a heat exchanger may be practically reduced to determining of temperatures of fluids passing through the exchanger, with all their other parameters known. Methods for calculating temperatures of fluids running through the exchanger depending on the direction (concurrent or counter-current) and the ratio of their water equivalents responsible for heat transport are presented. The course of heat exchange in the concurrent and counter-current exchangers are compared.

13

Sterowanie właściwościami masywów skalnych na podstawie dylalancji

Michaluk A. W., Buzin W. A., Wladimirow W. A.

Przegląd Górniczy

|

1998

|

T. 54, nr 12

25-28

PL

Autorzy przedstawili dorobek Akademii Nauk Ukrainy w zakresie metod zwiększania produktywności otworów wiertniczych. Przed-stawili efekty uzyskiwane poprzez odpalanie w otworach wiert-niczych ładunków wybuchowych specjalnej konstrukcji. Przedsta-wiona przez Autorów metoda może być przydatna w górnictwie otworowym pozyskiwania gazu, nafty, wód głębinowych, siatki (w metodzie wytapiania), a także soli metodą ługowania.

EN

The authors present the Ukrainian Academy of Sciences output in the scope bore-holes productivity increasing. They present results achieved by Firing blowing charges of special construction in the bore-holes. The method presented by the authors can be useful in the bore-hole mining for winning gas, petroleum, water, sulfur (melting method) as well as salt by leaching method