Stulecie procesu Habera i Boscha

Patkowski, W.; Raróg-Pilecka, W.

doi:10.15199/62.2017.5.19

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Stulecie procesu Habera i Boscha

Autorzy

Patkowski W. , Raróg-Pilecka W.

Wybrane pełne teksty z tego czasopisma

przemchem.pl

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2017.5.19

Warianty tytułu

Języki publikacji

Abstrakty

Słowa kluczowe

proces technologiczny synteza amoniaku

technological process ammonia synthesis

Wydawca

Wydawnictwo SIGMA-NOT

Czasopismo

Przemysł Chemiczny

Rocznik

2017

Tom

T. 96, nr 5

Strony

1042--1046

Opis fizyczny

Bibliogr. 127 poz., rys.

Twórcy

autor

Patkowski W.

Politechnika Warszawska

autor

Raróg-Pilecka W.

wiola@ch.pw.edu.pl

Wydział Chemiczny Politechniki Warszawskiej, ul. Noakowskiego 3, 00-664 Warszawa

Bibliografia

[1] W. Bobrownicki, S. Pawlikowski, Technologia związków azotowych, WNT, Warszawa 1974.
[2] Praca zbiorowa, Catalytic ammonia synthesis. Fundamentals and practice (red. J.R. Jennings), Plenum Press, New York 1991.
[3] H.Z. Liu, Ammonia synthesis catalysts: Innovation and practice, World Scientific Publishing and Chemical Industry Press, Singapore 2013.
[4] M. Appl, [w:] Ullmann’s encyclopedia of industrial chemistry, t. 2, Wiley-VCH, 2011.
[5] B. Grzybowska-Świerkosz, Elementy katalizy heterogenicznej, WNT, Warszawa 1996.
[6] K. Schmidt-Szałowski, M. Szafran, E. Bobryk, J. Sentek, Technologia chemiczna. Przemysł nieorganiczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.
[7] Pat. niem. 235 421 (1908).
[8] F. Haber, Z. Elektrochem. 1910, 16, 244.
[9] C. Bosch, Mowa noblowska, 21 maja 1932 r.
[10] A. Mittasch, Adv. Catal. 1950, 2, 81.
[11] N.A. Nielsen, Catal. Rev. Sci. Eng. 1981, 23, 17.
[12] http://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/commodity/ nitrogen dostęp 15stycznia 2017r.
[13] http://www.indexmundi.com/minerals/? product=ammonia&graph=production dostęp 17 stycznia 2017 r.
[14] L. Axelrod, Catal. Rev. Sci. Eng. 1981, 23, 53.
[15] G. Ertl, M. Grunze, M. Weiss, J. Vac. Sci. Technol. 1976 , 13, 314.
[16] F. Bozso, G. Ertl, M. Weiss, J. Catal. 1977, 50, 519.
[17] G. Ertl, N. Thiele, Appl. Surf. Sci. 1979, 3, 99.
[18] G. Ertl, M. Weiss, S.B. Lee, Chem. Phys. Lett. 1979, 60, 391.
[19] G. Ertl, Mat. 7th Proc. Int. Congr. Catal., Tokio, 1980, 21.
[20] G. Ertl, M. Huber, S.B. Lee, Z. Paal, M. Weiss, Appl. Surf. Sci. 1981, 8, 373.
[21] Z. Paal, G. Ertl, S.B. Lee, Appl. Surf. Sci. 1981, 8, 231.
[22] G. Ertl, S.B. Lee, M. Weiss, Surf. Sci. 1982, 114, 515.
[23] G. Ertl, S.B. Lee, M. Weiss, Surf. Sci. 1982, 114, 527.
[24] G. Ertl, Nachr. Chem. Tech. Lab. 1983, 31, 178.
[25] G. Ertl, J. Vac. Sci. Technol. A 1983, 1, 1247.
[26] G. Ertl, D. Prigge, R. Schoegl, M. Weiss, J. Catal. 1983, 79, 359.
[27] D. R. Strongin, S.R. Bare, G.A. Somorjai, J. Catal. 1987, 103, 289.
[28] S.R. Bare, D. R. Strongin, G.A. Somorjai, J. Phys. Chem. 1987, 90, 4726.
[29] D.R. Strongin, G.A. Somorjai, J. Catal. 1988, 109, 51.
[30] D.R. Strongin, G.A. Somorjai, Catal. Lett. 1988, 1, 61.
[31] A. Nielsen, J. Kjaer, B. Hansen, J. Catal. 1964, 3, 68.
[32] A. Nielsen, An investigation on promoted iron catalysts for the synthesis of ammonia, Gjellerup, Copenhagen 1968.
[33] A. Nielsen, Catal. Rev. 1970, 4, 1.
[34] A. Nielsen, Catal. Rev. Sci. Eng. 1981, 23, 17.
[35] P. Stolze, J.K. Norskov, Phys Rev. Lett. 1985, 55, 2502.
[36] P. Stolze, J.K. Norskov, Surf. Sci. 1987, 189/190, 91.
[37] P. Stolze, Phys. Sci. 1987, 36, 824.
[38] P. Stolze, J.K. Nørskov, J. Vac. Sci. Technol. 1987, 5, 581.
[39] P. Stolze, J.K. Norskov, Surface Sci. 1988, 197, 230.
[40] M. Boudart, J. Am. Chem. Soc. 1952, 74, 3556.
[41] M. Boudart, AIChE J. 1956, 2, 62.
[42] H. Topsoe, J.A. Dumesic, M. Boudart, AIChE J. 1973, 28, 477.
[43] J.A. Dumesic, H. Topsøe, S. Khammouma, M. Boudart, J. Catal. 1975, 37, 503.
[44] M. Boudart, A. Delbouille, J.A. Dumesic, S. Khammouna, H. Topsøe, J. Catal. 1975, 37, 486.
[45] J.A. Dumesic, H. Topsøe, M. Boudart, J. Catal. 1975, 37, 513.
[46] M. Boudart, A. Dumesic, H. Topsøe, Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 1977, 74, 806.
[47] M. Boudart, Catal. Rev. Sci. Eng. 1981, 23, 1.
[48] W.S. Borghard, M. Boudart, J. Catal. 1983, 80, 194.
[49] L. Volpe, M. Boudart, J. Phys. Chem. 1986, 90, 4874.
[50] M.I. Temkin, V. Pyzhev, Acta Physicochim. ZSRR 1940, 12, 327.
[51] M.I. Temkin, Zh. Fiz. Khim. 1950, 24, 1312.
[52] M.I. Temkin, N.M. Morozov, E.N. Shapatina, Kinet. Katal. 1963, 4, 494.
[53] M.I. Temkin, N.M. Morozov, E.M. Shapatina, Kinet. Catal. 1963, 4, 565.
[54] M.I. Temkin, Adv. Catal. 1979, 28, 173.
[55] H.Z. Liu, X.N. Li, Sci. China, Ser B 1995, 38, 529.
[56] H.Z. Liu, X.N. Li, Z.N. Hu, Appl. Catal., A 1996, 142, 209.
[57] H.Z. Liu, X.N. Li, Ind. Eng. Chem. Res. 1997, 36, 335.
[58] H.Z. Liu, X.N. Li, Stud. Surf. Sci. Catal. 2000, 130, 2207.
[59] S. Guan, H.Z. Liu, Ind. Eng. Chem. Res. 2000, 39, 2891.
[60] H.Z. Liu, C.B. Liu, X.N. Li, Y.Q. Cen, Ind. Eng. Chem. Res. 2003, 42, 1347.
[61] W. Arabczyk, K. Kałucki, Mat. 10th Intern. Congress on Catalysis, Elsevier, Amsterdam 1993.
[62] W. Arabczyk, U. Narkiweicz, Czechosl. J. Phys. 1993, 43, 869.
[63] K. Kałucki, W. Arabczyk, Z. Janecki, K. Stołecki, I Kongres Technologii Chemicznej, Szczecin, 19-22 września 1994 r.
[64] W. Arabczyk, U. Narkiewicz, K. Kałucki, Vaccum 1994, 45, 267. 0 1 2 3 4 5 6 0 2 4 6 8 10 12 14 16 rCo/rFe xNH3,%mol Fe Rys. 4. Zależność stosunku szybkości reakcji syntezy amoniaku na katalizatorze kobaltowym do szybkości reakcji na katalizatorze żelazowym rCo/rFe od stopnia konwersji xNH3 1046 96/5(2017).
[65] W. Arabczyk, U. Narkiewicz, Pol. J. Chem. 1995, 69, 1054.
[66] W. Arabczyk, U. Narkiewicz, Appl. Surf. Sci. 1997, 108, 379.
[67] W. Arabczyk, U. Narkiewicz, Surf. Sci. 1997, 377-379, 578.
[68] W. Arabczyk, U. Narkiewicz, D. Moszyński, Langumir 1999, 15, 5785.
[69] W. Arabczyk, U. Narkiewicz, D. Moszyński, Appl. Catal., A 1999, 182, 379.
[70] W. Arabczyk, D. Moszyński, U. Narkiewicz, Vaccum 1999, 54, 3.
[71] W. Arabczyk, III Kongres Technologii Chemicznej, Gliwice, 5-8 września 2000 r.
[72] W. Arabczyk, D. Moszyński, I. Jasińska, Pol. J. Chem. Tech. 2002, 4, 1.
[73] W. Arabczyk, I. Jasińska, Przem. Chem. 2006, 85, 130.
[74] A. Barański, J.M. Łagan, A. Pattek, A. Reizer, React. Kinet. Catal. Lett. 1980, 15, 285.
[75] A. Barański, J.M. Łagan, A. Pattek, A. Reizer, Arch. Hutnictwa 1980, 25, 143.
[76] A. Reizer, A. Barański, Appl. Catal., A 1984, 9, 343.
[77] A. Barański, A. Reizer, A. Kotarba, E. Pyrczak, Appl. Catal., A 1988, 40, 67.
[78] A. Barański, A. Kotarba, J.M. Łagan, A. Pattek-Janczyk, E. Pyrczak, A. Reizer, Appl. Catal., A 1994, 112, 13.
[79] A. Gołębiowski, K. Stołecki, J. Barcicki, Przem. Chem. 1983, 62, 17.
[80] A. Gołębiowski, K. Stołecki, J. Barcicki, Chem. Technol. 1984, 34, 36.
[81] Pat. pol. 139 580 (1986).
[82] Z. Janecki, A. Gołębiowski, K. Kałucki, W. Arabczyk, K. Szmidt-Szałowski, Z. Kowalczyk, Z. Śpiewak, S. Ludwiczak, Przem. Chem. 1988, 67, 479.
[83] L. Grochowski, E. Sutor, Chemik 1993, 9, 234.
[84] W. Hennel, S. Mordecki, Z. Mordecka, J. Fluder, Nitrogen 1994, 208, 38.
[85] A. Gołębiowski, Z. Janecki, K. Stołecki, Mat. I Sympozjum Postępy w Technologii Wytwarzania i Badania Katalizatorów Syntezy Amoniaku, Szczecin, 8-9 września 1986 r., Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin 1987.
[86] P. Baran, E. Klempka, P. Kowalik, K. Antoniak, Chemik 2012, 66, 1103.
[87] Pat. USA 4 163 775 (1979).
[88] Pat. USA 4 568 532 (1984).
[89] Pat. USA 885 629 (1986).
[90] Pat. USA 253 350 (1988).
[91] Pat. bryt. 2 034 194 (1980).
[92] R.B. Strait, S.A. Knez, Intern. Conference & Exhibition, Caracas 1999.
[93] R.B. Strait, Nitrogen Methanol 1999, 238, 37.
[94] K. Aika, H. Hori, A. Ozaki, J. Catal. 1972, 27, 424.
[95] K. Aika, K. Shimazaki, Y. Hattori, A. Ohya, S. Ohshima, K. Shirota, A. Ozaki, J. Catal. 1985, 92, 296.
[96] K. Aika, A. Ohya, A. Ozaki, Y. Inoue, I. Yasumori, J. Catal. 1985, 92, 305.
[97] K. Aika, M. Kumasaka, T. Oma, O. Kato, H. Matsuda, N. Watanabe, K. Yamazaki, A. Ozaki, T. Onishi, Appl. Catal., A 1986, 28, 57.
[98] K. Aika, T. Kawahara, S. Murata, T. Onishi, Bull. Chem. Soc. Jpn. 1990, 63, 1221.
[99] Z. Kowalczyk, J. Sentek, S. Jodzis, R. Diduszko, A. Presz, A. Terzyk, Z. Kucharski, J. Suwalski, Carbon 1996, 34, 404.
[100] Z. Kowalczyk, J. Sentek, S. Jodzis, E. Mizera, J. Góralski, T. Paryjczak, R. Diduszko, Catal. Lett. 1997, 45, 65.
[101] Z. Kowalczyk, S. Jodzis, W. Raróg, J. Zieliński, J. Pielaszek, Appl. Catal., A 1998, 173, 153.
[102] Z. Kowalczyk, S. Jodzis, W. Raróg, J. Zieliński, J. Pielaszek, A. Presz, Appl. Catal., A 1999, 184, 95.
[103] W. Raróg, Z. Kowalczyk, J. Sentek, S. Jodzis, J. Zieliński, Przem. Chem. 1999, 78, 93.
[104] W. Raróg, Z. Kowalczyk, J. Sentek, D. Składanowski, J. Zieliński, Catal. Lett. 2000, 68, 163.
[105] W. Raróg, I. Lenarcik, Z. Kowalczyk, J. Sentek, M. Krukowski, J. Zieliński, Pol. J. Chem. 2000, 74, 1473.
[106] Z. Kowalczyk, M. Krukowski, W. Raróg- Pilecka, D. Szmigiel, J. Zieliński, Appl. Catal., A 2003, 248, 67.
[107] W. Raróg-Pilecka, E. Miśkiewicz, D. Szmigiel, Z. Kowalczyk, J. Catal. 2005, 231, 11.
[108] W. Raróg-Pilecka, K. Owczarz, E. Miśkiewicz, S. Jodzis, A. Gołębiowski, K. Stołecki, Z. Kowalczyk, Przem. Chem. 2007, 86, 893.
[109] Anonim, Nitrogen 1991, 193, 17.
[110] W.K. Taylor, S.A. Hall, D.G. Heath, ICI/CFDC Technical Symp., Szanghaj 1989.
[111] Anonim, Europ. Chem. News 1992, 78, 1524.
[112] R. Kojima, K. Aika, Chem. Lett. 2000, 514, 59.
[113] R. Kojima, K. Aika, Appl. Catal., A 2001, 215, 149.
[114] R. Kojima, K. Aika, Appl. Catal., A 2001, 218, 121.
[115] R. Kojima, K. Aika, Appl. Catal., A 2001, 219, 157.
[116] R.J. Kaleńczuk, Appl. Catal., A 1994, 112, 149.
[117] R.J. Kaleńczuk, J. Chem. Technol. Biotechnol. 1995, 64, 398.
[118] R.J. Kaleńczuk, Catal. Lett. 1995, 33, 255.
[119] R.J. Kaleńczuk, Int. J. Inorg. Mater. 2000, 2, 233.
[120] S. Hagen, R. Barfod, R. Fehrmann, C.J.H. Jacobsen, H.T. Teunissen, I. Chorkendorff, 5th European Congress on Catalysis EuropaCat-V, Limerick (Irlandia), 2-7 września 2001 r.
[121] W. Raróg-Pilecka, E. Miśkiewicz, Z. Kowalczyk, Catal. Commun. 2008, 9, 870.
[122] W. Raróg-Pilecka, M. Karolewska, E. Truszkiewicz, E. Iwanek, B. Mierzwa, Catal. Lett. 2011, 141, 678.
[123] M. Karolewska, E. Truszkiewicz, B. Mierzwa, L. Kępiński, W. Raróg-Pilecka, Appl. Catal., A 2012, 445-446, 280.
[124] M. Karolewska, P. Wójcik, E. Truszkiewicz, R. Narowski, W. Raróg-Pilecka, Przem. Chem. 2012, 91, 2142.
[125] M. Karolewska, O. Nalewajko, E. Truszkiewicz, W. Raróg-Pilecka, Przem. Chem. 2012, 91, nr 6, 1224.
[126] Z. Mordecka, A. Gołębiowski, W. Hennel, S. Mordecki, Przem. Chem. 2004, 83, 33.
[127] Z. Mordecka, S. Woźniak, Przem. Chem. 2007, 86, 220.

Uwagi

Referat wygłoszony 18 stycznia 2017 r. w Kazimierzu Dolnym podczas Konferencji z okazji 100-lecia miesięcznika "Przemysł Chemiczny".

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-ff896bed-c960-49dd-b219-1bf606ed02aa