Bezpieczeństwo załogi statku powietrznego w stanach awaryjnych

• Autorzy: Smykla I.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł dotyczy problemu bezpieczeństwa załóg wojskowych statków powietrznych w sytuacjach awaryjnych. Sprowadza się do analizy zagrożeń i czynników decydujących o bezpieczeństwie załogi w czasie oceny sytuacji, wypracowywania decyzji i podczas opuszczania samolotu. Bezpieczeństwo załogi w sytuacjach awaryjnych wymagających opuszczenia samolotu zależy od wielu czynników, między innymi: parametrów technicznych systemu ratowniczego (fotela katapultowego), parametrów lotu w chwili opuszczenia samolotu oraz szeroko pojętego poziomu wyszkolenia załóg samolotów. Nie można nie doceniać poziomu wyszkolenia załóg samolotów jako czynnika wpływającego na bezpieczeństwo. Na poziom wyszkolenia załogi składa się umiejętność szybkiej i trafnej oceny zaistniałej sytuacji awaryjnej, umiejętność szybkiego podjęcia decyzji o katapultowaniu oraz zrozumienie fizycznej strony procesu katapultowania. W referacie wykorzystano doświadczenia z eksploatacji samolotu szkolno-treningowego PZL-130 TC-1 „Orlik” w jednostkach Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych.

EN

The study concerns safety problem of military planes ’ crews in emergency situations. It includes threats and deciding about safety crew analysis factors during situation assessment, making decision and during plane leaving. Crew safety in emergency situations which require the plane leaving depends on many factors, for instance: technical parameters of safety system (ejection armchair), flight parameters during the plane leaving and widely understood level of the plane crew training. We have to appreciate level of plane crew training as factor that influences the safety. Level of crew training depends on such skills as: valid assessment of physical aspect of ejection process. Experience from flying the training aircraft PZL-130 TC-1 “Orlik” in the units of the Dęblin Air Force Academy was made use of in this paper.

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo załogi; załoga wojskowego statku powietrznego; stany awaryjne; samolot wojskowy

EN

aircraft safety; military aircraft crew; emergency states; military aircraft

• Wydawca: Wydawnictwo Lotniczej Akademii Wojskowej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych
• Rocznik: 2004
• Tom: Nr 2
• Strony: 31--39
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., wykr.

Twórcy

autor

Smykla I.

Bibliografia

• [1] ADAMSKI M., BUREK M., SMYKLA I.: Identyfikacja stanu awaryjnego a bezpieczeństwo załogi realizującej złożone zadanie lotnicze. II Międzynarodowa Konferencja Naukowa Mechanika w Lotnictwie. Kazimierz Dolny 2004.
• [2] BORGOŃ J., JAŹWIŃSKI J.: Niezawodność eksploatacyjna i bezpieczeństwo lotów. Warszawa 1989. WKŁ.
• [3] BORGOŃ J., JAŹWIŃSKI J., KLIMASZEWSKI S., ŻMUDZIŃSKI Z., ŻUREK J.: Symulacyjne metody badania bezpieczeństwa lotów. Warszawa 1997. Wydawnictwo ASKON.
• [4] BUREK M., SMYKLA I.: Analiza czynników determinujących bezpieczeństwo pilota w procesie katapultowania. I Międzynarodowa Konferencja Naukowa Mechanika w Lotnictwie MI-2002. Warszawa 2002.
• [5] DOMASZUK J.: Realne ryzyko katapultowania. Poznań 1977. Przegląd WLiWOPK 1/1977.
• [6] Instrukcja użytkowania i techniki pilotowania samolotu PZL-130TC-1 Orlik. Warszawa 1997. MON - DWLOP.
• [7] KALUTA R., Warunki decydujące o pomyślnym katapultowania na małych wysokościach. Poznań 1979. Przegląd WLiWOPK 6/1979.
• [8] KLICH E.: Bezpieczeństwo lotów. Wypadki. Przyczyny. Profilaktyka. Puławy 1998. Wydawnictwo Wisła.
• [9] KLICH E.: Zarządzanie ryzykiem związanym ze zderzeniami statków powietrznych z ptakami. Poznań 2000. Przegląd WLiOP 8/2000.
• [10] MILKIEWICZ A.: Bezpieczeństwo lotów na małych wysokościach i koszących. Poznań 1989. Przegląd WLiOP 2/1989.
• [11] MORAWSKI J.M.: Gospodarka informacją w układzie pilot-samolot. Rzeszów - Warszawa 1994. Redakcja Wydawnictw Uczelnianych Politechniki Rzeszowskiej.
• [12] Protokoły Komisji Badania Wypadków Lotniczych MON. Materiały nie publikowane. Radom 2001-2002.
• [13] SKOWROŃSKI G.: Ptaki - problem wciąż aktualny. Poznań 2000. Przegląd WLiOP 2/2000.
• [14] SZAJNAR S.W., WOJTKOWIAK M.: Problemy bezpieczeństwa załogi statku powietrznego w sytuacjach awaryjnych. Warszawa 1999. BIL-GRAF s.c.
• [15] ZIELIŃSKI A.: Wpływ praktycznej eksploatacji techniki lotniczej na bezpieczeństwo lotów. Poznań 1993. Przegląd WLiOP 12/1993.