Analiza przyczyn katastrofy budowlanej na Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie w świetle dotychczasowych ustaleń

• Autorzy: Tarnawski Marek , Godlewski Tomasz

Identyfikatory

DOI

10.7306/2021.50

Warianty tytułu

EN

Analysis of the causes of the construction disaster in Pomeranian Dukes' Castle in Szczecin - current state of investigation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The Renaissance Pomeranian Dukes'Castle in Szczecin was built in the late 16th century in place of older buildings. At that time, the construction, and in particular the foundation of buildings on non-diagenized sediments, was more of an art than a science, since soil mechanics was being born only in the 18thand 19th centuries. However, the experience and intuition of old building masters also allowed for the construction of monumental structures that could survive hundreds or thousands of years. Their walls looked solid, so there was no fear of making further renovations and rebuilding in the following centuries. Meanwhile, in 2017, the complex of columns supporting the ceilings of the three-story rooms and the basement in the northern wing of the castle collapsed underground. It happened around 430 years after the completion of construction. The article discusses the results of various types of geotechnical tests, the purpose of which was to determine the causes of the catastrophe. Thanks to the research, a complex of underground tunnels made mostly during World War II, but also previously suspected, was discovered and largely documented. The article summarizes the actual arrangements and describes geological and historical conditions regarding the course and causes of the Castle's construction disaster in Szczecin. The knowledge resulting from these studies and analyses makes us approach with great caution any interference in the existing static system of seemingly powerful and indestructible historic buildings.

Słowa kluczowe

PL

badania gleby; stan geologiczny; badania geofizyczne; konstrukcje podziemne; obiekty zabytkowe

EN

soil investigation; geological condition; geophysics research; underground constructions; historic objects

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2021
• Tom: Vol. 69, nr 12
• Strony: 884--898
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz.,fot., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Tarnawski Marek

• Przedsiębiorstwo Geologiczne Geoprojekt Szczecin Sp. z o.o., ul. Tartaczna 9, 70-893 Szczecin

autor

Godlewski Tomasz

• Instytut Techniki Budowlanej, ul. Filtrowa 1, 00-611 Warszawa

Bibliografia

• 1. AYDAN Ö., OHTA Y., GENIS M., TOKASHIKI N., OHKUBO K. 2010 - Response and Stability of Underground Structures in Rock Mass during Earthquakes. Rock Mechanics and Rock Engineering, 43: 857-875.
• 2. GODLEWSKI T., ŁUKASIK S., KACZYŃSKI Ł., BOGUSZ W., JAŚKIEWICZ K.2019 - Opinia techniczna w zakresie geotechnicznych warunków posadowienia skrzydła północnego Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie po katastrofie budowlanej z dn. 11.05.2017 r. ITB, Warszawa.
• 3. GODLEWSKI T., JAŚKIEWICZ K., NIEMYJSKA M., MIESZKOWSKI R. 2020a - Sprawozdanie z badań geofizycznych i geotechnicznych podłoża skarp dotyczących kompleksowego zagospodarowania i modernizacji tarasów Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie w kontekście geotechnicznych warunków posadowienia (etap I, lipiec). ITB, Warszawa.
• 4. GODLEWSKI T., JAŚKIEWICZ K., NIEMYJSKA M., MIESZKOWSKI R. 2020b - Sprawozdanie z badań geofizycznych i geotechnicznych podłoża w celu realizacji zadania pn. Modernizacja i remont dziedzińców Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie oraz zadania pn. Kompleksowe zagospodarowanie tarasów Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie w kontekście geotechnicznych warunków posadowienia (etap II, wrzesień). ITB, Warszawa.
• 5. https://sjp.pwn.pl/slowniki/symulacja.html
• 6. IGIELSKA B., KOCHANOWSKA J., PENCARSKI K., RYBKIEWICZ J., ZDERO R. (red.), DWORACZYK M., GUT P., GWIAZDOWSKA M., KOUTNY-GIEDRYS M., ŁOPUCH M., ŁOPUCH W., OCHENDOWSKA-GRZELAK B. 2020 - Karty z dziejów zamku książęcego w Szczecinie, T. I. Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie.
• 7. JANOWSKI Z., HOJDYS Ł., KRAJEWSKI P. 2007 - Sklepienia zabytkowe - klasyfikacja, ocena stanu technicznego i nośności, naprawy i wzmocnienia: Naprawy i wzmocnienia konstrukcji budowlanych: budownictwo ogólne: XXX Jubileuszowe Ogólnopolskie Warsztaty Pracy Projektanta Konstrukcji, Szczyrk 25-28 marca 2015 r., T. 2, Wykłady. Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa, Oddział w Bielsku-Białej: 77-112.
• 8. KAMIŃSKI S.M., NOWACZYK S., RZEŹNICZAK J. 2019 - Ekspertyza techniczna dotycząca ustalenia przyczyn katastrofy budowlanej, jaka miała miejsce w dniu 11 maja 2017 r. w budynku Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie oraz jej oddziaływania na skrzydło północne Zamku Książąt Pomorskich. Arch. Powiat. Insp. Nadzoru Budowlanego w powiecie grodzkim Szczecin; https://zamek.szczecin.pl/wp-content/uploads/2020/01- /EKSPERTYZA-TECHNICZNA-CZ.-OPIS.-FOT-UPR.-1-1.pdf
• 9. OBER M. 2019 - Opinia geotechniczna do ekspertyzy na temat przyczyn katastrofy budowlanej z dnia 11 maja 2017 r. w pomieszczeniach usytuowanych po wschodniej stronie klatki schodowej - wejście B skrzydła północnego Zamku Książąt Pomorskich przy ul. Korsarzy 34 w Szczecinie. Arch Bagr-Artgeo, Szczecin.
• 10. PN-B-04452 -Geotechnika. Badania polowe.
• 11. RYNKOWSKI P. 2014 - Optymalna izolacja termiczna ogrzewania podłogowego. Izolacje, 11/12/2014; https://www.izolacje.com.pl/artykul/posadzki-podlogi/167633,optymalna-izolacja-termiczna-ogrzewania-podlogowego
• 12. SKEMPTONA.W. 1985 – A History of Soil Properties, 1717-1927. Proceedings of XI International Conference on Soil Mechanics and Foundation Engineering, San Francisco, Golden Jubilee Vol., A.A. Balkema: 95-121.
• 13. SOKOŁOWSKI D., OLBRYCHOWSKI S. 2020 - Inwentaryzacja tunelu podziemnego Zamku Książąt Pomorskich. ARIKARA, Szczecin.
• 14. TARNAWSKI M., MAZUREK A. 2017 - Opinia geotechniczna dotycząca podłoża filara w piwnicy skrzydła północnego Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie. Arch. Geoprojekt, Szczecin.
• 15. TARNOWSKI M. 1938-Działanie bomb lotniczych. ZGLOPP, Warszawa.
• 16. USTAWA z dnia7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. Dz.U. z 2020 r. poz. 1333.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).